رویکردهای نوین آموزشی (پژوهش های تربیتی و روانشناختی)

تحصیلات دانشگاهی به طور فزاینده ای امکانات و فرصت هایی برای کسب موفقیت در بزرگسالی فراهم کرده است. بیشتر جوانان برای شرکت در دانشگاه، نیازمند برنامه ریزی و آمادگی هستند که این برنامه ریزی بسار زودهنگام در زندگی شان شروع می شود. پژوهش هایی که درباره عوامل پیش بینی کننده ثبت نام در دانشگاه انجام می شوند، گاهی بر متغیرهای دبستان تأکید دارند.هدف این پژوهش، پیش بینی برنامه ریزی برای ورود به دانشگاه در پایان دبستان از متغیرهای ارزش های انتظاری، خانوادگی، خودپنداره و وضعیت تحصیلی باتوجه به نقش تعدیلی تاب آوری، کوشایی در برابر حقارت و سرسختی دانش آموزان است. این پژوهش توصیفی از نوع هم بستگی است. نمونه پژوهش، به صورت میدانی و خوشه ای از 12 دبستان دخترانه و 12 دبستان پسرانه پایه ششم انتخاب شده است. در مجموع، 948 دانش آموز انتخاب شدند. به منظور سنجش متغیرهای پژوهش، از دو دسته مقیاس استفاده شد: مقیاس های خودارجاع و مقیاس هایی که مادران و پدران دانش آموزان به آنها پاسخ دادند.نتایج نشان داد دانش آموزانی که تاب آوری زیادی دارند یا احساس کوشایی می کنند یا سرسختی زیادی دارند، به احتمال بیشتری برای ورود به دانشگاه برنامه ریزی می کنند.باتوجه به یافته های این پژوهش، ویژگی های تاب آوری، کوشایی و سرسختی، عوامل شخصیتی هستند که در پیش بینی برنامه ریزی فرد برای ورود به دانشگاه نقش مهمی دارند؛ ازاین رو به دست اندرکاران آموزش پیشنهاد می شود در برنامه های آموزشی و تربیتی خود، برنامه هایی برای افزایش تاب آوری، کوشایی و سرسختی دانش آموزان در نظر گیرند تا عملکرد تحصیلی فعلی و همچنین چشم انداز آینده تحصیلی آنها بهبود یابد.

کاستی های روش های سنتی، پیشرفت های فنی و اقتضائات دنیای امروز، لزوم ایجاد رویکرد جدید به آموزش را ایجاب کرده است؛ بنابراین هدف از انجام این تحقیق، مقایسه میزان یادگیری و یادداری حاصل از آموزش به شیوه وب کوئست، یادگیری سیّار و معکوس در دانش آموزان دختر پایه دوم ابتدایی مدارس سما شهرستان نجف آباد است. روش تحقیق، نیمه آزمایشی و پیش آزمون و پس آزمون با سه گروه 10 نفری بوده است. جامعه آماری پژوهش، شامل تمامی دانش آموزان دختر پایه دوم ابتدایی مدارس شهرستان نجف آباد در سال تحصیلی 95-96 و نمونه آن شامل 30 دانش آموزکلاس دوم است که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از آزمون های محقق ساخته (آزمون یادگیری و آزمون یادداری) و برای تجزیه و تحلیل آنها از روش تحلیل واریانس استفاده شد. تحلیل ها نشان می دهد بین نمرات یادگیری و یادداری در روش های وب کوئست و یادگیری سیّار و معکوس، تفاوت معناداری وجود دارد (05/0P<). در بین این سه روش، یادگیری سیّار تأثیر بیشتری بر یادگیری و وب کوئست تأثیر بیشتری بر یادداری دانش آموزان دارد.

هدف این پژوهش، نیازسنجی برگزاری دوره والدگری برای زنان شهرستان کاشان برمبنای مدل های بوریچ و تحلیل کوادرانت است. جامعه آماری را زنان دیپلمه شهرستان کاشان و متخصصان رشته های علوم تربیتی، روان شناسی، جامعه شناسی و معارف اسلامی دانشگاه های کاشان تشکیل دادند که جمعیت آنها به ترتیب 25366 و 27 نفر بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، 378 نفر نمونه زنان انتخاب شدند. همچنین 21 نفر از متخصصان به صورت سرشماری هدف پژوهش قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که نیازهای آموزشی زنان را بنابر مدل بوریچ از دو بعد اهمیت و توانایی سنجش می کرد؛ سپس به منظور تطبیق نیازها از تحلیل کوادرانت استفاده شد. نتایج مدل بوریچ نشان داد از دیدگاه زنان 4 نیاز آموزشی در اولویت بودند. باتوجه به تحلیل کوادرانت، از دیدگاه زنان و متخصصان 21 موضوع آموزشی، با بیشترین اولویت مطرح شدند که 2 نیاز آموزشی از نیازهای زیستی، 4 نیاز تعلق، 8 نیاز رشد و 7 نیاز اطلاعاتی بودند. مقایسه نتایج حاصل از دو مدل نشان داد که هردو گروه دارای دید یکسانی درباره نیازهای آموزشی زنان بودند و باهم توافق داشتند؛ بنابراین بنابر نتایج حاصل از پژوهش برگزاری دوره والدگری با سرفصل های نیازهای آموزشی اولویت بندی شده ضرورت دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر یادگیری ترکیبی بر خودتعیین گری و ابعاد آن و اشتیاق تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور انجام گرفته است. روش تحقیق، نیمه آزمایشی از نوع طرح های پیش آزمون-پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش دانشجویان دانشگاه پیام نور کرمان در سال تحصیلی 97-98 بوده است که با نمونه گیری در دسترس 30 دانشجو، آموزش ترکیبی و 30 دانشجو به روش آموزش سنتی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفنتد. پس از اجرای پیش آزمون روی دو گروه، گروه آزمایش در معرض مداخله قرار گرفتند و پس از پایان آموزش، روی دو گروه پس آزمون اجرا شد. ابزار پژوهش پرسشنامه خودتعیین گری لاگاردیا و همکاران (1993) که پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ 86/0 و روایی محتوایی و صوری آن تأیید شده است؛ همچنین پرسشنامه اشتیاق تحصیلی اقتباس از پینتریچ (1991) و شافلی (2002) با پایایی 78/ و روایی 8/0 بود. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس22 استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد آموزش ترکیبی بر خودتعیین گری و ابعاد آن و اشتیاق تحصیلی دانشجویان تأثیر داشته است. ازآنجاکه خودتعیین گری نشان دهنده آن است که نیازهای شایستگی، ارتباط و خودمختاری برای رشد و بهزیستی روان شناختی ضروری اند و نیز اشتیاق تحصیلی تلاش فراگیران برای یادگیری و کسب مهارت هاست و شرایط مطلوبی را برای فراگیران فراهم می کند تا آنها به معنای واقعی بیشتر یاد بگیرند. براساس یافته های تحقیق پیشنهاد می شود زمینه برای استفاده از رویکردهای آموزش ترکیبی در بهبود کیفیت یادگیری و آموزش فراهم شود.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش راهبرد رسم شکل و روش مدل به دانش آموزان پایه ی هفتم بر عملکرد حل مسئله ی کلامی آن ها است. این مطالعه از نظر هدف بنیادین و از نظر اجرا روش شبه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه گواه بوده است. تعداد دانش آموزان گروه آزمایش و گروه گواه به ترتیب 207 و 216 نفر بود. برای تعیین پایایی، در یک اجرای مقدماتی، سوالات هر دو آزمون بر روی یک گروه 30 نفری به عنوان نمونه اجرا شد و آلفای کرونباخ سوالات پیش آزمون 81/0 و سوالات پس آزمون 77/0 به دست آمد که در سطح مطلوبی بود. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهند که دانش آموزان برای حل مسائل کلامی، معمولاً از راهبردهایی به غیر از رسم شکل استفاده می کنند. اما، پس از آموزش راهبرد رسم شکل، استفاده از این راهبرد را نسبت به سایر راهبردهای حل مسئله ترجیح می دهند. همچنین، شکل های متنوعی برای حل مسائل رسم می کنند. این بدان معناست که شکل ها، یکتا نیستند و هر فرد، متناسب با تجربیات شخصی و قبلی خود به رسم شکل مبادرت می ورزد. ضمناً به کمک آزمون پارامتریک t، تفاوت عملکرد حل مسئله ی دانش آموزان گروه آزمایش و گواه در پیش آزمون و پس آزمون معنی دار شد یعنی دانش آموزان گروه آزمایش عملکرد بهتری در حل مسائل کلامی داشته اند.

تدریس، یکی از اساسی ترین وظایف معلمان در نظام های آموزشی است. بهبود فعالیت تدریس ازجمله دغدغه های امروز آموزش و پرورش است که این امر نیازمند مطالعه عوامل و متغیرهای تأثیرگذار بر بهبود فعالیت تدریس است. در این زمینه، این تحقیق با هدف بررسی تأثیر شرایط سازمانی مدرسه، ادراک رهبری و انگیزش معلمان بر بهبود فعالیت تدریس با میانجی گری توسعه حرفه ای معلمان انجام شد. روش پژوهش، کاربردی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمام معلمان ابتدائی استان آذربایجان غربی بود که با فرمول کوکران و روش خوشه ای چندمرحله ای، 376 نفر برای نمونه انتخاب شد. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه های استاندارد بود که روایی و پایایی آنها تأیید شد. داده های تحقیق با استفاده از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار  SPSSو PLS تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نشان داد اثر مستقیم توسعه حرفه ای و انگیزش معلم بر تدریس معنادار است. اثر مستقیم ادراک رهبری و شرایط سازمانی مدرسه بر تدریس معنادار نیست. اثر غیرمستقیم انگیزش معلم، ادراک رهبری و شرایط سازمانی مدرسه با میانجی گری توسعه حرفه ای بر تدریس معنادار است. براساس یافته های تحقیق می توان نتیجه گرفت به منظور بهبود تدریس در مدارس می توان با ایجاد انگیزش، سبک رهبری مناسب و بهبود شرایط سازمانی مدرسه هرچه بیشتر در توسعه حرفه ای معلمان کوشا بود تا بتوان فعالیت تدریس را در مدارس بهبود بخشید.