رویکردهای نوین آموزشی (پژوهش های تربیتی و روانشناختی)

رویکردهای نوین آموزشی (پژوهش های تربیتی و روانشناختی)

رویکردهای نوین آموزشی سال پانزدهم پاییز و زمستان 1399 شماره 2 (پیاپی 32) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی تأثیر ادراک از حمایت تدریس بر کارآمدی تدریس در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حمایت تدریس کارآمدی تدریس اعضای هیئت علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۳۷
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر ادراک از حمایت تدریس بر کارآمدی تدریس در بین اعضای هیئت علمی انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی همبستگی بود و جامعه آماری پژوهش، اعضای هیئت علمی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 97 - 1396 بوده است که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (1970)، 242 نفر برای نمونه آماری تعیین شده و به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های حمایت تدریس و کارآمدی تدریس (FTE) چانگ و همکاران (2010) استفاده شده است. روایی پرسشنامه ها تأیید شد و پایایی آن ها با روش آلفای کرونباخ به ترتیب 91/0 و 95/0 به دست آمد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss23 و Amos23 انجام گرفت. نتایج نشان می دهد حمایت تدریس تأثیر مثبت و معناداری بر کارآمدی تدریس دارد که به ترتیب منابع آموزشی، حمایت همکار و حمایت اداری دارای بیشترین تأثیر بر کارآمدی تدریس است. علاوه بر این، نتایج به دست آمده از بررسی ادراکات اعضای هیئت علمی نشان داد: 1. اعضای هیئت علمی زن در طراحی دوره و ارزیابی یادگیری؛ اعضای هیئت علمی مرد در استفاده از فناوری و مدیریت کلاس؛ اعضای هیئت علمی دارای سابقه تدریس کم، در استفاده از فناوری؛ اعضای هیئت علمی دارای سابقه تدریس زیاد، در مدیریت کلاس؛ و اعضای هیئت علمی گروه های علوم انسانی و زبان های خارجی، در طراحی دوره و مدیریت کلاس احساس کارآمدی بیشتری نشان دادند و 2. اعضای هیئت علمی گروه علوم پایه نسبت به اعضای هیئت علمی سایر گروه ها ازنظر منابع آموزشی، حمایت و پشتیبانی های کمتری را دریافت کرده اند. سرانجام، یافته های معادلات ساختاری حاکی از آن است که حمایت تدریس با ضریب مسیر 74/0 حدود 55 درصد از واریانس کارآمدی تدریس استادان را پیش بینی می کند.
۲.

اثربخشی آموزش بازی با کلمات بر مشکلات املایی دانش آموزان پایه اول ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازی با کلمات مشکلات املایی پایه اول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۳۰۲
هدف این پژوهش، تعیین اثربخشی آموزش بازی با کلمات بر اصلاح مشکلات املایی دانش آموزان پایه اول ابتدایی شهرستان ازنا است. این پژوهش، پژوهشی نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل نابرابر است که از دو گروه آزمایش و کنترل تشکیل شده است. جامعه آماری را همه دانش آموزان پایه اول دبستانی شهر ازنا در سال تحصیلی ۹۹-۹۸ به تعداد 987 نفر تشکیل دادند. روش نمونه گیری به صورت تصادفی خوشه ای چندمرحله ای بود. باتوجه به اینکه روش پژوهش روش نیمه آزمایشی است، حجم نمونه در هر گروه 10 نفر انتخاب شد. با گرفتن آزمون املا از دانش آموزان، نمونه دارای مشکلات املایی شناسایی شدند. سپس دوره آموزشی بازی با کلمات در 13 جلسه، هفته ای دو بار به مدت 30 دقیقه اجرا شد. برای جمع آوری داده ها از آزمون پژوهشگرساخته مشکلات املایی استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج براساس یافته ها نشان دادند دوره آموزشی بازی با کلمات در بهبود خطاهای املایی مرتبط با حافظه دیداری، شنیداری و دقت و توجه و نیز نارسانویسی اثربخش است و سطح معناداری آن (001/0) است. براساس نتایج، بازی با کلمات بر خطاهای املایی دانش آموزان  پایه اول ابتدائی تأثیر دارد و زمانی که دانش آموزان این بازی را دریافت می کنند، مهارت های نوشتاری، دقت و توجه و حافظه دیداری و شنیداری آنها بهبود می یابد و مطالب را بهتر به یاد می آورند.
۳.

تجارب زیسته معلمان درزمینه شناسایی استعدادهای دانش آموزان مبتنی بر ابعاد و مؤلفه های الگوی تدریس اثربخش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تجارب زیسته الگوی تدریس اثربخش استعدادیابی دانش آموزان پدیدار شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵۵ تعداد دانلود : ۵۹۴
هدف پژوهش حاضر، مطالعه تجارب زیسته معلمان در زمینه شناسایی استعدادهای دانش آموزان براساس ابعاد و مؤلفه های الگوی تدریس اثربخش است و روش پژوهش آن، کیفی از نوع پدیدارشناسی است. مصاحبه شوندگان پژوهش شامل همه معلمان سرگروه آموزشی ابتدایی نواحی و مناطق آموزش و پرورش استان اصفهان در سال تحصیلی 98-1397 بودند. برای انتخاب شرکت کنندگان از شیوه نمونه گیری هدفمند و تا حد اشباع استفاده شد که در این پژوهش 38 نفر بودند. ابزار پژوهش، مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته بود. روش تجزیه و تحلیل داده ها، تحلیل انعکاسی یا تأملی با استفاده از روش شش مرحله ای ون منن (1990) بود. از نتایج پژوهش با تجزیه و تحلیل داده ها، 5 مضمون اصلی (درگیرکردن دانش آموزان، کنجکاوکردن دانش آموزان، ایجاد فرصت ابراز وجود، ارزشیابی هدف آزاد و توسعه برداشت ها از محتوای آموخته شده) و 15 زیرمضمون در ابعاد و مؤلفه های الگوی تدریس اثربخش برای شناسایی استعدادهای دانش آموزان کشف شد. پیشنهاد می شود معلمان علاوه بر به کارگیری روش های فعال از این تکنیک ها نیز برای شناسایی دانش آموزان بااستعداد استفاده کنند.
۴.

طراحی مدل فرهنگ یادگیری الکترونیکی درجهت پذیرش فناوری اطلاعات و استقرار SCRM (مورد مطالعه: کارکنان شرکت سیمان شرق)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ یادگیری الکترونیکی پذیرش فناوری اطلاعات مدیریت اجتماعی ارتباط با مشتری (SCRM) کارکنان سیمان شرق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۴۶۱
این پژوهش با هدف طراحی مدل فرهنگ یادگیری الکترونیکی درجهت پذیرش فناوری اطلاعات و استقرار مدیریت ارتباط با مشتری اجتماعی[1] انجام شده است. در این پژوهش، از روش پژوهش آمیخته (اکتشافی متوالی) استفاده شد. برای این منظور، با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته و روش تحلیل تم به تحلیل های کیفی پرداخته شد و پس از دست یابی به شاخص های اصلی، به هریک از مؤلفه های مربوطه، مبتنی بر داده های نرم مستخرج از نظر خبرگان این حوزه پرداخته شد. یافته های پژوهش حاکی از هفت تم اصلی است که عبارت اند از عوامل ساختاری، عوامل رفتاری، عوامل محیطی، فرایندها، خروجی، اثر و پیامد. در بخش کمّی پژوهش با استفاده از فرمول کوکران از میان 922 نفر جامعه آماری کارکنان سیمان شرق، 271 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. پرسشنامه حاصل از مقوله های کیفی با استفاده از طیف لیکرت کمّی سازی شد و با استفاده از نرم افزار لیزرل تجزیه وتحلیل شد. ابتدا اطلاعاتْ تحلیل عاملی اکتشافی شد. سپس در مرحله بعدی با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی، اعتبار سازه ای پژوهش آزمون شد و رابطه آماری بین متغیرها با شاخص های آن با میانگین پاسخ های بین ۱۹/۲ تا ۳۵/۴ تأیید شد. این اعداد نشان می دهد پاسخ ها در دامنه مناسبی قرار دارند و بین عوامل اصلی و زیرمؤلفه های آن رابطه وجود دارد.همچنین، برای آزمون فرضیه های آماری از آزمون t استیودنت برای استنباط تأیید و یا رد فرضیه های آماری پژوهش استفاده شد. درنتیجه، ابعاد اصلی سه گانه فرایندها، عوامل و نتایج و مؤلفه های مرتبط با مدل در سطح اطمینان 95درصد تأیید شد. باتوجه به شکل مدل نهایی پژوهش، می توان بیان کرد که مدل ارائه شده دارای روابط علّی بین ابعاد مدل در شرایط استاندارد و معناداری است و می توان به نتایج به دست آمده استناد کرد
۵.

روایت معلمان دوره ابتدایی درباره طرح حذف مشق شب و جایگزینی تکالیف مهارت محور: پژوهشی با رویکرد کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حذف مشق شب تکالیف مهارت محور تحقیق کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۲۴۹
مشق شب همواره به عنوان یکی از عوامل مهم در یادگیری دانش آموزان مطرح بوده است. هدف از این پژوهش، بررسی دیدگاه معلمان دوره ابتدایی شهر سبزوار درباره طرح حذف مشق شب و جایگزینی تکالیف مهارت محور بود. مشارکت کنندگان این پژوهش شامل 30 نفر از معلمان ابتدایی شهر سبزوار در سال تحصیلی 98-1397 بودند. روش پژوهش از نوع کیفی پدیدارشناسی بود. نمونه های پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه های نیمه سازمان یافته استفاده شد. یافته ها با استفاده از سه مرحله کدگذاری استراوس و کوربین تحلیل شد. نتایج نشان داد که دیدگاه معلمان دارای 9 مضمون اصلی و 50 مضمون فرعی است. لزوم تدارک بسترهای لازم برای اجرای طرح، بروز قابلیت های فردی مثبت، بروز مشکلات یادگیری، امکان فراغت بیشتر دانش آموز، ناآشنایی معلمان و والدین با طرح، همکاری بیشتر والدین و دانش آموز، نبود شرایط لازم برای انجام مشق شب در مدرسه، رشد مهارت های اجتماعی در دانش آموزان و ایجاد اشتیاق تحصیلی، لزوم توجه بیشتر به پرورش حیطه نگرشی و مهارتی از محورهای اصلی این پژوهش بود نتیجه پژوهش نشان داد از دیدگاه معلمانْ حذف مشق شب و جایگزینی تکالیف مهارت محور، آثار مثبتی برای یادگیری دانش آموزان دارد که برای اجرا نیازمند رعایت الزاماتی است.
۶.

طراحی مدل مفهومی و تعیین اثربخشی آموزش مطالعات اجتماعی خدمتمحور براساس الگوی IPARD بر مهارت های یادگیری خدمتمحور دانش آموزان دوره متوسطه اول(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مطالعات اجتماعی الگوی آیپارد یادگیری خدمت محور دوره متوسطه اول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۲۲۹
پژوهش حاضر به منظور طراحی و اثربخشی آموزش مطالعات اجتماعی براساس الگوی IPARD بر مهارت های یادگیری خدمت محور در دانش آموزان دوره متوسطه اول صورت پذیرفته است. پژوهش حاضر یک پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه گواه است. جامعه پژوهش، کلیه دانش آموزان دختر مدارس دولتی شهر تبریز بودند که 30 نفر از کودکان دختر مدارس دوره متوسطه اول شهر تبریز به صورت روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. دانش آموزان گروه آزمایش براساس روش یادگیری خدمت محور و دانش آموزان گروه گواه براساس روش سنّتی آموزش داده شدند. از ابزار پرسشنامه پژوهشگرساخته یادگیری خدمات رسانی به عنوان پیش آزمون پس آزمون در این پژوهش استفاده شد. از هر دو گروه پیش آزمون یادگیری خدمت رسانی گرفته شد. آلفای کرونباخ محاسبه شده در این پرسشنامه 79/0 است. روایی پرسشنامه نیز ازطریق نظر متخصصین احراز شد. برنامه آموزشی طراحی شده به عنوان متغیر مستقل در 11 جلسه (هفته ای ۲ جلسه) بر روی آنها اجرا شد. سپس بعد از دریافت محتوای آموزشی طراحی شده براساس الگوی آیپارد بر روی گروه آزمایش، از هر دو گروه پس از ۲۴ ساعت، دوباره پس آزمون یادگیری خدمت محور گرفته شد و درنهایت، داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس و در نرم افزار SPSS نسخه 13 تحلیل شد. در روش اجرای برنامه آموزش محتوا از روش متناسب با الگوی آیپارد استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد آموزش برنامه درسی مطالعات اجتماعی خدمت محور طراحی شده براساس الگوی IPARD بر نمرات یادگیری خدمت محور دانش آموزان اثربخش بوده است و دانش آموزان نسبت به برنامه درسی سنّتی در تمام مؤلفه های یادگیری خدمت رسانی عملکرد بهتری از خود نشان دادند.
۷.

ارائه چهارچوب مفهومی برای تسهیل روند تعامل در محیط یادگیری الکترونیکی با استفاده از روش فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعامل انواع تعامل (استاد، دانشجو، محتوا و دستیار آموزشی) یادگیری الکترونیکی روش فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹ تعداد دانلود : ۴۰۰
پژوهش حاضر با هدف طراحی چهارچوبی مفهومی برای تعامل دانشجویان در محیط یادگیری الکترونیکی، با استفاده از روش فراترکیب انجام شده است. در این پژوهش، به منظور ایجاد همگرایی میان یافته های پژوهش های پیشین در حوزه تعامل در یادگیری الکترونیکی و ارائه چهارچوبی منسجم با انواع تعامل با بهره گیری از روش فراترکیب با استفاده از نرم افزارQSRNVIvo8 یافته های کیفی پژوهش های پیشینْ بررسی و تفسیر شد. در گام نخست، انواع تعامل در محیط یادگیری الکترونیکی از منابع منتخب که شامل 39 مقاله، پایان نامه و کتاب از پایگاه های داده ها بود، از میان 341 منبع اولیه به صورت هدفمند و با ارزیابی و امتیازبندی برمبنای بیشترین ارتباط با موضوع پژوهش انتخاب شدند. سپس در مراحل بعدی با استفاده از روش کدگذاری باز و کدگذاری محوری تجزیه وتحلیل شدند. نتیجه پژوهش، ارائه چهارچوبی مفهومی از انواع تعامل در محیط یادگیری الکترونیکی را در انواع مختلف [مشتمل بر تعامل یادگیرنده یادگیرنده، تعامل یادگیرنده محتوا، تعامل یادگیرنده استاد و تعامل یادگیرنده دستیار] و مؤلفه های آن و ارائه راهکارهایی به منظور تسهیل روند تعامل را در محیط یادگیری الکترونیکی نشان می دهد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۴