روان شناسی فرهنگی زن (زن و فرهنگ سابق)

روان شناسی فرهنگی زن (زن و فرهنگ سابق)

زن و فرهنگ سال نهم تابستان 1397 شماره 36

مقالات

۱.

نقش رسانه ای هنر در هویت بخشی به زنان فرودست مبتنی بر آرای پسااستعماری گایاتری اسپیوک

کلید واژه ها: هنر جامعه شناسی زنان فرودست هویت گایاتری اسپیوک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۷ تعداد دانلود : ۵۵۷
پژوهش حاضر با هدف یافتن راهی برای هویت بخشی به زنان فرودست به بررسی و تحلیل دیدگاه های گایاتری چاکراورتی اسپیوک، از منتقدان و متفکران حوزه ی مطالعات پسااستعماری می پردازد. او در مقاله ی معروف خود" آیا فرودستان می توانند سخن بگویند؟"، به بررسی وضعیت فرودستان می پردازد و با توجه به عواملی چون نفوذ استعمار و مردسالاری به این نتیجه می رسد که فرودستان نمی توانند سخن بگویند. او با توجه به نقدهای فمینیسم، مارکسیسم و مطالعات فرودستان می گوید که سلسله مراتب اجتماعی- سیاسی استعماری در حیطه ی پسااستعماری بازتولید شده اند، و صدای فرودستان هیچ گاه شنیده نمی شود. این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی به نقد آرای اسپیوک می پردازد و به دنبال راهکاری برای هویت بخشی به زنان فرودست است. یافته های پژوهش نشان می دهد که اسپیوک تنها به وجه کلامی ارتباط توجه کرده و وجه غیرکلامی ارتباط که هنر از پایه های اصلی آن است را مورد بی اعتنایی قرار داده است. هنر در نقش یک رسانه می تواند به مثابه زبان فرودستان عمل کند و به آنان هویت ببخشد. فعالیت هنری زنان ایران در جزیره ی هرمز نمونه ای از این کارکرد رسانه ای هنر است که توانسته است به آنان هویت ببخشد.
۲.

اثربخشی معنادرمانی به شیوه گروهی بر احساس تنهایی و اضطراب مرگ در زنان سالمند

کلید واژه ها: معنادرمانی روان شناسی احساس تنهایی اضطراب مرگ زنان سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۶ تعداد دانلود : ۳۰۷
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی معنادرمانی بر احساس تنهایی و اضطراب مرگ در زنان سالمند انجام گرفت. جامعه آماری شامل کلیه زنان سالمند شهر بیرجند در سال 1396 بود که از میان آن ها به روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 30 نفر به عنوان نمونه انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) به صورت تصادفی ساده جایگزین شدند. طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. ابزار اندازه گیری مقیاس احساس تنهایی راسل، پپلوا و فرگوسن( 1998) و اضطراب مرگ کالت- لستر (1969) بود. سالمندان گروه آزمایش به مدت 10 جلسه ی ۹۰ دقیقه ای تحت مداخله معنادرمانی اندرسون(2007)، بلر (2004) و هوتزل (2002) قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون کوواریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شد و یافته ها نشان داد معنادرمانی بر کاهش احساس تنهایی و اضطراب مرگ گروه آزمایش اثربخش است و تفاوت معناداری بین دو گروه وجود دارد( 01/.>P ).
۳.

رمانتیسم سپاری در شعر فروغ فرخ زاد

نویسنده:

کلید واژه ها: رمانتیسم سپاری ادبیات فارسی رمانتیسم شعر معاصر فروغ فرخ زاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۷ تعداد دانلود : ۳۳۸
هدف پژوهش حاضر بررسی سیر رمانتیسم و گذر از آن در شعر فروغ فرخ زاد است. رمانتیسم یکی از مهم ترین مکاتب ادبی جهان است که ریشه در تحولات اقتصادی و اجتماعی غرب داشته و همواره از جهات گوناگون مورد توجه منتقدان قرار گرفته است. گر چه در ایران زمینه های مادی ظهور این مکتب به طور کامل مهیا نبوده و بالطبع رمانتیسم نمی توانسته در جامعه ی ادبی همپا و همتای نمونه ی غربی اش به فعلیت برسد، اما از اوان مشروطه و اولین ترجمه ی آثار ادبی، شاخصه هایی از این مکتب به حیات ادبی وارد شده و سپس با تحولات اجتماعی بازار گرمی پیدا کرده است. فروغ فرخ زاد یکی از چهره های مؤثر شعر رمانتیک ایران است که شعرش آیینه ای است از تحولات مکتب رمانتیسم ایرانی و در آثارش می توان استحاله ی این مکتب را در حیطه ی شعر امروز بررسی کرد. این نوشتار بر آن است که به روش توصیفی-تحلیلی و با تاکید بر شاخصه های مکتب رمانتیسم به دگردیسی شعر فروغ فرخ زاد بپردازد. نتایج این تحقیق بیانگر این است که شعر فروغ فرخ زاد توانسته در مسیری دشوار از رمانتیسمی سطحی به رمانتیسمی فهیم و اندیشمند طی مسیر کرده و به موقعیتی ویژه دست یابد.
۴.

بررسی تطبیقی شخصیت زن در آثار فهیمه رحیمی و دانیل استیل مطالعه موردی: رمان پنجره و رمان طلوع عشق

کلید واژه ها: دانیل استیل ادبیات فارسی فهیمه رحیمی رمان طلوع عشق رمان پنجره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵ تعداد دانلود : ۳۸۱
هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شخصیّت پردازی زن در آثار فهیمه رحیمی و دانیل استیل با توجه به متفاوت بودن شرایط فرهنگی- مذهبی دو نویسنده بود. ادبیات داستانی به ویژه رمان نویسی یکی از زمینه های جالب توجه و مهم در عرصه پژوهش های تطبیقی است. شخصیت ها نه فقط به خاطر جاذبه ذاتی شان، بلکه به این دلیل انتخاب می شوند که معرف طبقات خاصی از افراد یک فرهنگ هستند. «فهیمه رحیمی» نویسنده ایرانی و «دانیل استیل» نویسنده آمریکایی از جمله ادیبانی هستند که در رمان هایشان به بیان احساسات زنان و مسائل و مشکلات آنان پرداختند و اندیشه های خود را منعکس نمودند. این پژوهش بر آن است که به روش توصیفی- تحلیلی، وجوهی از شخصیّت زن در رمان «پنجره» نوشته ی فهیمه رحیمی و رمان «طلوع عشق» نوشته ی دانیل استیل را بررسی نماید. یافته ها نشان داد که داستان پنجره، رئالیستی و داستان طلوع عشق، ناتورالیستی می باشد. هم چنین رمان پنجره فهیمه عامه پسند بوده که یک داستان ایرانی خالی از هر گونه تصاویر غربی که در بستر یک زندگی اجتماعی با فرهنگ ایرانی شکل گرفته است. در رمان طلوع عشق، کلیشه های جنسیتی در شخصیت های مرد و زن آن دیده می شود و توانایی هایی متفاوت مردان و زنان را مطرح می سازد. شخصیت های اول در رمان پنجره، شخصیتی ایستاست ولی در رمان طلوع عشق شخصیت اول زن، شخصیتی پویا است.
۵.

اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر خستگی مزمن و احساس گرفتاری در زنان شاغل

کلید واژه ها: درمان شناختی رفتاری روان شناسی خستگی مزمن احساس گرفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۳۷۷
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر خستگی مزمن و احساس گرفتاری در زنان شاغل شرکت ملی حفاری اهواز بود. نمونه پژوهش شامل30 نفر بود که به روش تصادفی ساده انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. طرح پژوهش تجربی با پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. ابزار پژوهش شامل مقیاس خستگی چالدر و همکاران (1993) و مقیاس گرفتاری گیلبرت والن(1998) بود. گروه آزمایش مداخله درمان شناختی-رفتاری را طی 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند. برای تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چند متغیری و تحلیل کواریانس تک متغیری استفاده شد. نتایج نشان داد درمان شناختی-رفتاری بر خستگی مزمن و احساس گرفتاری آزمودنی ها اثربخش است.
۶.

اثربخشی آموزش مهارتهای ارتباطی برصمیمیت و بهداشت روان زوجین شرکت کننده درکلاس های مشاوره پیش از ازدواج

کلید واژه ها: مهارت های ارتباطی روان شناسی صمیمیت بهداشت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۲۳۳
هدف از پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی بر صمیمیت و بهداشت روان زوجین شرکت کننده در کلاس های مشاوره پیش از ازدواج شهرستان اهواز بود. نمونه آماری شامل 40 نفر از جامعه مذکور بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. طرح پژوهش تجربی میدانی از نوع پیش آزمون و پس آزمون باگروه کنترل بود. ابزار پژوهش شامل مقیاس روابط صمیمی با همسر واکر و تامپسون (1983) و پرسشنامه بهداشت روان گلدبرگ و هیپر (1979) بود. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش مهارت های ارتباطی قرار گرفتند، اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. برای تحلیل داده ها از ،تحلیل کوواریانس چند متغیری (مانکوا) و تحلیل کوواریانس تک متغیری(آنکوا) استفاده شد. نتایج نشان داد مهارت های ارتباطی بر افزایش صمیمیت و بهداشت روان زوجین اثر بخش است.
۷.

ادراک معنایی بانوان از فضاهای شهری پس از طرح توسعه با استفاده از نظریه زمینه ای

کلید واژه ها: ادراک معنایی هنر و معماری بانوان فضای شهری نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۴۹۵
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی ابعاد موثر ادراکی بانوان در استفاده از فضا و تبیین نظریه ای بر درک زنان از پیامدهای برنامه ریزی توسعه جدید حرم خواهر امام رضا(ع) بود. پژوهش حاضر از نوع کیفی بوده و روش آن مردم نگاری می باشد. داده ها با استفاده از روش های مشاهده مشارکتی و تکنیک مصاحبه گردآوری شدند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه نظریه نهایی از روش"ن ظری ه زمینه ای" استفاده شده است. بر اساس روش نمونه گیری کیفی هدفمند و نیز معیار اشباع نظری، سی و هفت نفر از بانوان 20 تا 40 سال محله ساغری سازان رشت در این مطالعه شرکت کردند. با استفاده از روش “نظریه زمینه ای”و کدگذاری داده ها، 10مقوله هسته نهایی از یافته های اولیه استخراج شدند. نتیجه نهایی این بررسی بر “بازگشت به امنیت و آسایش پیشین مجموعه” تاکید داشته است.
۸.

راهکارهای ارتقاء فرهنگ مطالعه در میان زنان عضو کتابخانه های عمومی شهر ملایر

کلید واژه ها: مطالعه کتابداری فرهنگ مطالعه کتابخانه های عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۷۹۹
هدف پژوهش حاضر مطالعه راهکارهای ارتقاء فرهنگ مطالعه در زنان عضو کتابخانه های عمومی شهر ملایر بود. جامعه مورد پژوهش 220 نفر بوده که تعداد 212 نفربه آن پاسخ داده اند . پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به صورت توصیفی- پیمایشی بود. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی انجام شد و نتایج نشان داد که؛ مهمترین راهکارهای ترویج فرهنگ مطالعه به ترتیب عبارت بودند از: «توجه به نیازهای اطلاعاتی و انجام پژوهش هایی در رابطه با نیازسنجی منابع درخواستی» با میانگین 34/3 درصد، «مثبت نشان دادن تأثیر مطالعه بر سایر یادگیری ها» با میانگین 30/3 درصد، «ساخت و تجهیز کتابخانه های روستایی» با میانگین 26/3 درصد و «تهیه منابع جدید» با میانگین 25/3 درصد بدست آمد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۲