روان شناسی فرهنگی زن (زن و فرهنگ سابق)

روان شناسی فرهنگی زن (زن و فرهنگ سابق)

زن و فرهنگ سال یازدهم زمستان 1398 شماره 42

مقالات

۱.

خشونت علیه زنان در آثار داستانی نویسنده زن معاصر فریبا وفی

کلید واژه ها: خشونت زن داستان فریبا وفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۹ تعداد دانلود : ۳۸۸
هدف از پژوهش حاضر، بررسی خشونت علیه زنان در آثار داستانی فریبا وفی است. در این پژوهش خشونت علیه زنان و پیرو آن آسیب هایی که زنان را درگیر خود می کند به روش توصیفی-تحلیلی بررسی شده است. فریبا وفی نویسنده ای رئالیست است که مهم ترین دغدغه اش مشکلات زنان است و داستان را بستری برای بیان مصائب زنان جامعه در نظر گرفته است. وی در داستان هایش از نگاه شخصیت های زن به جزئیات زندگی زنان و انواع خشونت اشاره کرده است. در این مقاله، با بررسی آثار این نویسنده، نشان داده شد که زنان و دختران در اکثر داستان های فریبا وفی خشونت را تجربه کرده اند. نتایج حاکی از آن است که زنان داستان های او شخصیتی ایستا و راکد دارند و اغلب قربانی مردسالاری و خواسته های جامعه مردانه می شوند و در مقابل خشونت ها منفعل هستند. بعضی از این زن ها منزوی شده و سکوت اختیار کرده اند و دچار بحران های روحی و روانی شده و بعضی دیگر دچار آسیب های اجتماعی شده اند.
۲.

اثربخشی درمان شناختی - رفتاری بر عدم تحمل بلاتکلیفی و نگرش های ناکارآمد زنان متقاضی طلاق

کلید واژه ها: درمان شناختی رفتاری عدم تحمل بلاتکلیفی نگرش های ناکارآمد طلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۲۰۹
پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان اثربخشی درمان شناختی - رفتاری بر عدم تحمل بلاتکلیفی و نگرش های ناکارآمد زنان متقاضی طلاق شهر تهران انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان متقاضی طلاق مراجعه کننده به مراکز دفاتر رسمی طلاق شهر تهران در پاییز 1397 بود که از بین آنها 30 نفر به روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل به نسبت یکسان گمارده شدند. طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. از پرسشنامه های عدم تحمل بلاتکلیفی فریستون و همکاران (1994) و نگرش های ناکارآمد ویسمن و بک (1979) در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد.گروه آموزش، مداخله شناختی- رفتاری را در 9جلسه 90دقیقه ای در هر هفته دو جلسه (به صورت گروهی) دریافت کردند؛ گروه کنترل به مدت دو ماه در لیست انتظار قرار گرفت. داده های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره تجزیه و تحلیل شد. یافته های حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که درمان شناختی – رفتاری بر کاهش عدم تحمل بلاتکلیفی و نگرش های ناکارآمد زنان متقاضی طلاق مؤثر است.
۳.

بررسی توازی در سروده های فدوی طوقان شاعر زن معاصر فلسطین

کلید واژه ها: توازی سروده ها فدوی طوقان شاعرزن معاصر فلسطین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۳۱۰
هدف این پژوهش بررسی سطوح توازی(آوایی،واژگانی ونحوی) و تاثیر آن در سروده های فدوی طوقان شاعر زن معاصر جهان عرب از فلسطین می باشد. وی یکی از شعرایی است که از پدیده توازی در سروده های خود استفاده کرده است .طرح تحقیق توصیفی –تحلیلی بود. با منابع کتا بخانه ای و مطالعات کیفی به بررسی توازی در سروده های فدوی طوقان پرداخته شد. دستاورد تحقیق بیان گر آن است که در مبحث توازی، تکرار بیشترین اهمیت را دارد و یک عنصر ضروری در ایجاد موسیقی می باشد. فدوی طوقان از طریق به کار بردن این تکرار کلامی در سروده هایش زیبایی خاصی را ایجاد کرده است که یک خواننده ی آگاه با خواندن و شنیدن آن ها می تواند از این سروده ها لذت ببرد. فدوی طوقان در اشعارش از توازی در سه سطح آوایی، واژگانی و نحوی بهره برده است و این پدیده با ایجاد تشابه در ساختار متن، برجستگی شعر او را به طور چشمگیری بیشتر کرده است. وی با استفاده از تکرارِ صداها، حروف، واژگان و ترکیب ها علاوه بر برجستگی در سطح زبانی، سبب تأکید در سطح معنایی نیز شده است و این مطلب نشان می دهد که سازه های زبانی در انتقال مفاهیم اثر گذار می باشند. به نظر می رسد بسامد توازی در سطح آوایی بیشتر از سطوح واژگانی و نحوی است، چرا که در توازی واژگانی و نحوی، توازی آوایی نیز یافت می شود.
۴.

شناسایی عوامل و پیامدهای یادگیری دگرگون ساز: عوامل بازگشت زنان به تحصیل

کلید واژه ها: یادگیری دگرگون ساز عوامل بازگشت به تحصیل زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۳۱۱
هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل و پیامدهای بازگشت زنان به تحصیل در قائم شهر بود. جامعه پژوهش حاضر دانشجویان زن بزرگسال دوره کارشناسی این شهر قائم شهر بودند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 15 دانشجوی زن بالای سن 36 سال از دانشگاه فروردین قائمشهر انتخاب شدند. طرح پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناختی است. اطلاعات با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته گردآوری شد و با روش تحلیل محتوا کدگذاری و تحلیل شد. تحلیل یافته ها نشان داد عوامل گوناگونی در شکل گیری یادگیری دگرگون ساز زنان نقش دارند. مهم ترین آن ها به ترتیب احساس خلاء، مرگ فرد مورد علاقه، درگیر شدن در یک رابطه، طلاق و از دست دادن شغل بود. همچنین پنج درون مایه سلامت روان، خانواده، اهداف پیشرفت، امنیت مالی و مدرک» به عنوان دلایل ورود زنان بزرگسال به آموزش عالی شناسایی شد. طبق نتایج بدست آمده در این پژوهش چهار درون مایه رشد تفکر انتقادی، دگرگونی فرهنگی، عواطف و معنویت به عنوان پیامدهای یادگیری دگرگون ساز در این مطالعه شناسایی شدند.
۵.

بررسی پدیدارشناسانه چهره زنان در سفرنامه های ایرانیان

کلید واژه ها: پدیدارشناسانه چهره زنان سفرنامه ایرانیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۴۳۱
هدف این پژوهش بررسی پدیدارشناسانه چهره زنان در سفرنامه های ایرانیان به فرنگ رفته در دو قرن بیستم و بیست و یکم بود . جامعه آماری، سفرنامه های ایرانیانی بود که به فرنگ رفته و بر اساس تاریخ کتابت و تحریر، سه سفرنامه میرعبدالطیف شوشتری (1184شمسی)، میرزاصالح شیرازی (1197شمسی) و میرزاهادی علوی شیرازی (1193شمسی) به عنوان نمونه انتخاب شدند. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است که با روش کیفی و رویکرد پدیدارشناسانه مورد بررسی قرار گرفت. این سفرنامه ها بیانی از نخستین مواجهه ایرانیان با جهان جدید می باشند. بازنمایی تصویر زنان عصر جدید، یکی از مهم ترین عناصر معرفتی این سفرنامه هاست که با توجه به تحلیل صورت گرفته، نتایج نشان داد که؛ جامعه قاجاری جز تصویری از زن سنتی نمی شناخت، اما این سفرنامه ها با معرفی و تصویرپردازی از زن مدرن، مقدمات آشنایی و حضور فرهنگی و اجتماعی زنان را در آن جامعه به هنگام مشروطیت فراهم کردند. دراین سفرنامه ها به همراه معرفی «زن فرنگی»، به بیان تحول نقش زنان همسریابی، تغییر ساختار خانواده، مسائل زنان و عنصر توانایی زن مدرن در برابر زن سنتی مورد توجه آن ها قرار گرفت. چنان که هر کدام از سفرنامه نویسان با توجه به تجربه زیسته و پدیداری خود، این توانایی را در سه گانه ارزشی متفاوت «قباحت»، «بی-عصمتی» و «کمال» درمی یابند. آن ها الگوی زن جدید را که به مقام سوژگی و خودمختاری رسیده، حامل یکی از این ارزش گذاری ها در تجربه پدیداری خود می بینند و در سفرنامه خود منعکس می کنند.
۶.

نقش زنان در شکل گیری فضاهای شهری

کلید واژه ها: نقش زنان شکل گیری فضای شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸۰ تعداد دانلود : ۵۸۲
هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین ضوابط و چهارچوب طراحی یا مدول از فضاهای شهری جهت زنان بود. جامعه مورد بررسی زنان است که نیازهای شهری معضلات و کمبودهای فضا در اجتماع آنان در گذر تاریخ مورد توجه قرار نگرفته بود. طرح پژوهشی کاربردی است. ابزار گردآوری با استفاده از داده های کتابخانه ای و پایگاه های پژوهشی مرتبط به حوزه معماری و شهرسازی زنان بود. مبانی نظری جمع آوری شده با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که درگذشته جایگاه و فعالیت زنان در عرصه های شهری بیشتر بوده وتعریف مشخص تری داشته است و زنان در آسایش و امنیت به فعالیت های روزمره خود رسیدگی می کردند. برخلاف گذشته در جوامع امروزی عدم توجه به بافت فضای عمومی و اختصاص دادن مکانی اجتماعی مناسب بانوان، فقدان امنیت را به ارمغان آورده است. در دنیای مدرن حاکم بر جامعه نیاز های زنان از برنامه های شهرسازی و معماری کامل حذف شده و محیط به فضای کاملاً مردانه ای تبدیل شده است. مؤلفه های نیاز روحی، جسمی، امنیت و تفاوت های فیزیولوژیکی بین زنان و مردان از عوامل اصلی و بسیار تأثیرگذار در کیفیت فضاهای شهری مناسب بانوان محسوب می شوند. ارتباط این مؤلفه ها با ضوابط طراحی شهری می تواند کمک شایانی به ساخت شهر همسو با بانوان و محرک حضور بیشتر آنها در جامعه باشد.
۷.

اثربخشی معنویت درمانی بر امیدواری و تصور از خود در زنان مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلورزیس

کلید واژه ها: معنویت درمانی امیدواری تصور از خود بیماری مولتیپل اسکلورزیس زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۵۶۴
هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی معنویت درمانی بر امیدواری و تصور از خود در زنان مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلورزیس شهر اصفهان در سال 1397 بود. جامعهآماری در این پژوهش شامل کلیه زنان مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلورزیس مراجعه کننده به بیمارستان الزهرا (س) بودند که از این جامعه، 30نفر به شیوه هدفمند به عنوان نمونه، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل( هر کدام با 15عضو) قرار گرفتند. طرح پژوهش نیمه آزمایشی همراه با گروه پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل بود. در این پژوهش جهت گردآوری داده ها از مقیاس امیدواری بزرگسالان (اشنایدر،1991) و پرسشنامه تصور از خود بک (1985) استفاده شد. در گروه آزمایش به مدت هشت جلسه (هر جلسه 90 دقیقه) معنویت درمانی اجرا شد و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس تک متغیره مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد معنویت درمانی بر افزایش امیدواری و تصور از خود بیماران زن مؤثر است (05/0 p<).
۸.

مطالعه کیفی پدیده اعتیاد به خرید زنان

کلید واژه ها: مطالعه کیفی اعتیاد به خرید زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۳۶۰
هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل (فردی- روانی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ) تاثیرگذار بر اعتیاد به خرید در بین زنان شهر تبریز بود. روش نمونه گیری هدفمند و با رعایت اصل اشباع نظری، تجارب 15 زن جمع آوری شد. طرح تحقیق کیفی است که با استناد به پدیدارشناسی تجربی و بهره گیری ازتجربه زیسته و شیوه مصاحبه عمیق انجام شد. اطلاعات از طریق فرآیند کدگذاری سه مرحله ای باز، محوری، گزینشی و سازماندهی تجزیه و تحلیل شدند. یافته های به دست آمده در شرایط علی، زمینه ای، مداخله گر و راهبردی طبقه بندی و پیامدهای آن ارائه شد. نتایج حاکی از آن است که شرایط موجود هم چون اضطراب ، افسردگی، هیجان خواهی، احساسات منفی، شکست در بخش های مختلف زندگی، خود کم بینی، میل به اثبات برتر بودن، اهمیت بیش از حد به نظرات دیگران، نا امیدی، تصور ناخوشایند نسبت به ظاهر، عطش به خرید و مواردی از این قبیل در صورت عدم کنترل، منجر به اعتیاد در خرید می شود که پیامدهایی را برای فرد و اطرافیانش به وجود می آورد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۲