روان شناسی فرهنگی زن (زن و فرهنگ سابق)

روان شناسی فرهنگی زن (زن و فرهنگ سابق)

زن و فرهنگ سال ششم تابستان 1394 شماره 24

مقالات

۱.

نقد رمان «لم نعد جواری لکم » سحر خلیفه بر اساس نظریه ی سیمون دو بوآر

کلید واژه ها: سحرخلیفه ادبیات عرب سیمون دوبوآر. نقد رمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 634 تعداد دانلود : 417
نقد زن محور)فمینیستی( یکی از شاخ ههای نقد ادبی است که به بررسی رابط هی متن ادبی با اندیش هها و دیدگا ههای فمینیستی م یپردازد و نشان م یدهد که تصویر ارائه شده از زنان تا چه حد به تصویر واقعی آنان نزدیک است .سحرخلیفه نویسند هی معاصر فلسطینی در رمان «لم نعد جواری لکم » دیدگا ههای فمنیستی خویش را منعکس نموده و از نظری هی نظری هپردازان فمنیسم تأثیر پذیرفته است. اوج این تأثیرپذیری را در نظری هی فمنیستی- اگزیستانسالیستی سیمو ندوبوآر ناقد و نظری هپرداز فرانسوی مشاهده م یکنیم. سحر خلیفه در این رمان با تأثیرپذیری از عقاید فمنیستی بوآر در خصوص فرهنگ جوامع و ظلم آن نسبت به زنان به بررسی شخصی تهای رمانش پرداخته است؛ لذا در این جستار به شیوه ی توصیفی- تحلیلی با تکیه به نظری هی فمنیستی- اگزیستانسیالیستی بوآر به ارائ هی نقدی زنانه محور از این رمان م یپرداخته شد. دستاورد پژوهش بیانگر آن است که نویسنده، زنان رمانش را گاه زنانی منفعل، مقهور، تسلیم، احساسی، ترسو و سن تگرا به تصویر کشیده و گاه تحت تأثیر عقاید آزاد یخواهان هی بوآر آنان را به سن تشکنی و هنجارگریزی سوق داده است.
۲.

نقش سرمایه اجتماعی زنان در انقلاب اسلامی یران

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی حقوق و علوم سیاسی انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 938 تعداد دانلود : 847
در دنیای کنونی دولتی موفق و جامعه ای توسعه مند است که بتواند سرمایه اجتماعی تمام یگرو ههای اجتماعی، فرهنگی، نژادی و جنسیتی جامعه را برای دستیابی به اهداف خود بسیج کند. مبنای بسیج سرمایه اجتماعی نیز حقوق سیاسی و مشارکت گرو ههای اجتماعی در نظام سیاسی است. یکی از تأثیرگذارترین و مهم ترین گرو ههای اجتماعی ایران در آستانه انقلاب 1357 ، زنان هستند. هدف پژوهش حاضر این است تا با تأکید بر نقش زنان در تحولات سیاسی اجتماعی ایران معاصر به ویژه انقلاب اسلامی، میزان سرمایه اجتماعی زنان و بهره مندی رهبران انقلاب از آن را به تصویر بکشد. به لحاظ روشی، روش توصیفی و تحلیلی و بهر هگیری از روش تحلیل ثانویه ملاک عمل است. ماهیت استبدادی حکومت پهلوی توجه و حضور زنان در عرصه سیاسی و اجتماعی را دستاویز دموکراسی صوری خود کرده و در نتیجه شاهد عدم مشارکت و عدم بکارگیری درست نیروی زنان و ایجاد احساس عدم اعتماد و سرخوردگی در میان آنها نسبت به نظام سیاسی حاکم م یباشیم؛ این امر در کنار عامل تضاد غرب گرایی و تجدد مفرط دولت با سنت حاکم بر جامعه، زنان را به مخالفان بالقوه استبداد پهلوی مبدل ساخت و منجر به حضور گسترده آنها در انقلاب اسلام یگردید.
۳.

رسالت زن در تذکره الاولیاء عطار نیشابوری

نویسنده:

کلید واژه ها: عشق و عرفان ادبیات فارسی نقش مادری نقش همسری زنان دیگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 187 تعداد دانلود : 92
در بین آثار ادبی، کتبی چند یافت می شود که به حقیقت وجود زن پرداخته و حتی فراتر از جایگاه انسانی وی نگریسته است، از جمله آثار عطار نیشابوری، که زنان در اشعار و نثر او در نق شهای مختلف ظهور یافته اند؛ در این مقاله از دیدگاهی همه جانبه به جایگاه زن و رسال تهای آن در تذکره الاولیاء نگریسته می شود، در بخش عرفان و عشق در باب رابعه عدویه سخن به میان آمده و در بقیه قسم تها حکایات از بخ شهای مختلف تذکره الاولیاء انتخاب شده است؛ تا دیدگاه این شیخ روشنفکر قرن ششم در مورد زنان و تعبیر او از زن و هویت انسانی و نقش او در جامعه دانسته شود. بدیهی است که عطار با التقاتی که به چهره برتر زنان تاریخ ایران و اسلام و عرفان نشان می دهد هویت انسانی زن را به طور کامل پذیرفته است.
۴.

بررسی توصیفی خشونت خانگی و رابطه آن با نیمرخ روانی زنان متأهل

کلید واژه ها: خشونت خانگی روان شناسی نیمرخ روانی زنان متاهل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 264 تعداد دانلود : 769
هدف از این پژوهش بررسی توصیفی خشونت خانگی و رابطه ی آن با نیمرخ روانی زنان متأهل شهرستان دزفول بود.روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای و تعداد نمونه 404 نفر بودند. طرح پژوهش از نوع همبستگی است. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه ی خشونت خانگی و پرسشنامه MMPI بود. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین خشونت خانگی و هشت مقیاس بالینی نیمرخ روانی رابطه معنی داری وجود دارد.به علاوه یافته های پژوهش نشان داد 75 درصد زنان تحت خشونت خفیف ، 5/ 15 درصد خشونت متوسط و 7 درصد تحت خشونت شدید قرار داشتند. همچنین مشخص شد با افزایش میزان تحصیلات زنان و افزایش درآمد خانوار از میزان و شدت خشونت کاسته می شود.
۵.

زن در ادبیات از تروما (روان زخم) به خودشناسی رسیدن

کلید واژه ها: تروما مارگرت اتوود خودشناسی روانکاوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 780 تعداد دانلود : 863
هدف پژوهش در این مقاله، روان زن و ادبیاتی است که توانسته آنرا به تصویر بکشد. باید قبول کنیم که "ادبیات اساسی ترین و اصلی ترین رکن هنر به شمار می رود که سایر رشته های هنری را تحت تاثیرقرار می دهد" )آذر، 1387 (. نویسنده ی زن همانطوری که هلن سیزو ) 1976 ( معتقد است باید به فرم نوشتار زنانه بنویسد، بدین معنی که یک نوشتار باید به سبک متغیر و با قدرت سیاسی بتواند امیال زنانه را در زبانی بکار ببرد که افکار مرد سالارانه را بشکند. زنان در نوشته های ادبی مارگرت اتوود داستان تروما، رنج ها و مشکلات روحی خود را بیان می کنند، آنها از شناخت خود نسبت به جامعه ای که در آن زندگی می کنند می نویسند به این دلیل که بتوانند خواننده ای را بیابند که به حرف های آنها گوش کند و با روایت کردن داستان هایشان درد و ترومای خود را کم کنند و هم اینکه به خوانندگان خود درسی بدهند که به شناخت و بصیرت برسند. آنها زمان گذشته، حال و آینده را به هم ربط می دهند. بدین معنی که در زمان حال می توانیم از گذشته ی خود و خطاهای خود درس عبرت بگیریم و درس موفقیت را در آینده بسازیم.پس در نتیجه باید همانند شخصییت های اتوود بپذیریم که زندگی به معنی راحت زیستن نیست بلکه باید با انگیزه زیستن و تغییر یافتن را سر لوحه کارهای خود قرار دهیم. باید قبول کرد که زندگی به معنی ماندن و یا رفتن نیست بلکه به سادگی زیستن است.
۶.

رابطه سبک رهبری، عدالت سازمانی و توانمندسازی روانشناختی با انگیزش شغلی و تعهد سازمانی در کارکنان زن

کلید واژه ها: سبک رهبری روان شناسی عدالت سازمانی توانمندسازی روانشناختی انگیزش شغلی تعهد سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 824 تعداد دانلود : 212
هدف این پژوهش بررسی رابطه سبک رهبری، عدالت سازمانی و توانمندسازی روانشناختی با انگیزش شغلی و تعهد سازمانی در کارکنان زن دانشگاه آزاد اسلامی واحد اندیمشک بود. حجم نمونه تعداد 30 نفر بود که بصورت سرشماری انتخاب شدند. طرح پژوهش از نوع همبستگی بود. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه سبک رهبری باس و آوالیو (2004)، پرسشنامه عدالت سازمانی نیهوف و مورمن (1993)، پرسشنامه توانمندسازی روانشناختیاسپیرتیزر (1995)، پرسشنامه انگیزش رابینسون (2004)پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و مایر(1997) بود. داده ها، با استفاده از روش ضریب همبستگی ساده و همبستگی متعارف مورد تحلیل و تجزیه قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین دو مجموعه از متغیرهای مورد پژوهش با یکدیگر رابطه معنی داری وجود دارد. فردی که سبک رهبری، عدالت سازمانی و توانمندسازی روانشناختی بالاتری داشته باشد، انگیزش شغلی و تعهد شغلی بیشتری نیز خواهد داشت.
۷.

رابطه انگیزش تحصیلی و انگیزه پیشرفت با محیط آموزشی دانشجویان دختر

کلید واژه ها: انگیزش تحصیلی روان شناسی انگیزه پیشرفت محیط آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 755 تعداد دانلود : 526
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه انگیزش تحصیلی و انگیزه پیشرفت با محیط آموزشی دانشجویان دانشکده سما دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز بود. نمونه این پژوهش شامل 135 نفر از دانشجویان بودند که به صورت تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. طرح پژوهش از نوع همبستگی و ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه انگیزش تحصیلی دانشجویان (AMS)، پرسشنامه انگیزه پیشرفت تحصیلی گیزلی (GAMS) و آزمون ارتباط با محیط دانشگاه (UCEQ). نتایج تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون نشان داد که بین انگیزه پیشرفت تحصیلی با محیط آموزشی و بین انگیزش تحصیلی با محیط آموزشی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. همچنین تحلیل رگرسیون نشان داد که انگیزه پیشرفت تحصیلی بهترین پیش بینی کننده، ارتباط دانشجو با محیط آموزشی است.
۸.

تحلیل شخصیت زن با دیدگاهی برگرفته از روان شناسی تحلیلی (منظومه خسرو و شیرین نظامی)

کلید واژه ها: نظامی ادبیات فارسی شیرین یونگ آرتمیس شینودابولن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 590 تعداد دانلود : 260
با تحلیل منظومه خسرو و شیرین خصوصا شخصیت شیرین از نظرگاه روانشناسی تحلیلی می توان دریافت که طبق تحلیل های شینودابولن که از شاگردان و پیروان یونگ است شخصیت شیرین با آرتمیس (الهه ماه و شکار) مطابقت می کند برای نشان دادن چنین تطبیقی از شواهد شعری استفاده شده است و در نهایت مشخص شد که شیرین از بسیاری وجوه با الهه ماه شکار یونان باستان مطابقت می کند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۱