روان شناسی فرهنگی زن (زن و فرهنگ سابق)

هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل تفاوت هویت و جایگاه دال زن در گفتمان امام خمینی(ره) با گفتمان های پیشین در تاریخ ایران از عصر باستان تاکنون می باشد. جامعه آماری پژوهش متون تاریخی مربوط به هر دوره می باشد که بصورت هدفمند انتخاب شده و براساس نظریه گفتمان ارنستو لاکلا و شنتال موفه تحلیل شده اند. یافته ها نشان داد که گفتمان باستان هیچ هویت و شان انسانی برای زنان قائل نبوده و زن را به مثابه اشیاء مایملک مردان تصور می کرد. گفتمان سنتی با استناد به تفاوت نظام طبیعی در خلقت، وضعیت فرودست زنان نسبت به مردان را توجیه می کرد. گفتمان مشروطه بر اندیشه برابری زن و مرد تاکید کرده و سنت و مذهب در ایران را عامل عقب ماندگی زنان می پنداشت. نگرش گفتمان پهلوی به جایگاه زن، نگرشی ابزاری بود و فرهنگ مردسالار این گفتمان مانعی جدی برای تحقق وضعیت آرمانی زنان محسوب می شد. در گفتمان امام خمینی(ره) بر هویت انسانی زنان و مردان تاکید شده و این گفتمان خواهان جایگاه برابر و متناسب برای زنان از فرصت های اجتماعی است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش و جایگاه زنان فلسطینی در شعر هارون هاشم رشید انجام شده است. در این تحقیق تلاش شده است با توجه به نقش مهم و اساسی زنان در صحنه ی مبارزه، به بررسی مهم ترین جلوه های پایداری و مقاومت زنان در دیوان «ورده علی جبین القدس» پرداخته شود. هارون هاشم شاعر فلسطینی است که به حضور زنان و استقامت آنان در راه مقاومت توجه خاصی نشان داده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و با ابزار کتابخانه ای تهیه و تدوین شده است. نتایج تحقیق بر اساس بررسی اسناد و مدارک موجود نشان می دهد که هارون هاشم به ندرت به بیان احساسات و عواطف عاشقانه، و وصف زیبایی ظاهری زن پرداخته است بلکه بیشتر مضامین شعری وی در توصیف ذلّت ناپذیری، مسئولیت پذیری و صبر و استقامت زنان فلسطینی می باشد. او زنان فلسطینی را مظهر صبر و استقامت می داند که هرگز تن به ذلّت ندهند و در غیاب همسر مسئولیت خطیر تربیت فرزندان را نیز به عهده دارند تا نسلی ایده آل و آرمانی به جامعه ی خویش تحویل دهند. بنابراین شاعر با عاطفه ای صادق جنبه ی مادّی را از شعرش دور نگه می دارد و زبان شعری اش را به غزل عفیف نزدیک می کند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه های فمنیستی غزاله علیزاده و بررسی سیمای زن در آثار او انجام شده است. نقد فمینیستی به عنوان رویکردی جدی، متمایز و یکپارچه از اواخر دهه ۱۹۶۰ در ادبیات اروپا پدید آمد که هدفش شناخت نقش های فرهنگی و دستاوردهای بزرگ در جهت کسب حقوق اجتماعی و سیاسی زنان بود. این شیوه در اوایل دهه ۱۳۴۰ با داستان های سیمین دانشور در ایران پا گرفت و با ظهور نویسندگانی چون شهرنوش پارسی پور، زویا پیرزاد و غزاله علیزاده ادامه پیدا کرد. در این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی به نقد فمینیستی آثار داستانی غزاله علیزاده پرداخته می شود و شخصیت پردازی زنان از منظر تحلیل محتوایی مورد بررسی قرار می گیرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که علیزاده زنان را بیشتر در معرض حوادث سیاسی اجتماعی پس از انقلاب اسلامی قرار داده است. وی با چشم اندازی اعتدال گرا به انتقاد از تنهایی زن در جامعه پرداخته و با رویکردی اشراقی و عرفانی، تلاش کرده نقش و سهم زنان را در تاریخ اجتماعی ایران پررنگ تر نشان دهد.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر انعطاف پذیری شناختی و سبک های مقابله ای زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) شهر رشت انجام گرفت. که از میان آن ها به روش نمونه گیری در دسترس، تعداد30 نفر انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) به صورت تصادفی ساده جایگزین شدند. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. به گروه آزمایش، 8 جلسه 90 دقیقه ای برنامه ی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی آموزش داده شد. ابزار اندازه گیری پرسش نامه ی انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) و پرسش نامه سبک های مقابله ای جالوویس و پاورز (1984) استفاده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون کوواریانس چندمتغیری مانکوا تجزیه وتحلیل شد. یافته ها نشان داد آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر انعطاف پذیری شناختی و سبک های مقابله ای رویارویی و آرام کننده گروه آزمایش اثربخش است و بین دو گروه تفاوت معنی داری وجود داشت (001/0>P).

هدف این پژوهش استخراج مؤلّفه های زنانه نگاری مؤثّر در سبک نگارش رمان کوچه اقاقیا نوشته راضیه تجّار است. نتایج اولیّه نشان می دهد که این مؤلّفه ها عبارتند از: زبان زنانه، عواطف زنانه و مسائل فرهنگی مربوط به زنان در این رمان. زبان زنان در این رمان دارای تکرار کلمات یا اجزای جمله برای تشدید و تأکید بر حسّ عاطفی مورد نظر است. بیشتر زنان این رمان از گفتارهای قطعی می پرهیزند و در گفتار اغلب آنها نوعی تعریض وجود دارد. حضور دویست و نود و هشت واژه رنگی و تعدّد به کارگیری رنگ های مختلف با جزئیّات آن در زبان اشخاص این رمان بدان صبغه ای زنانه بخشیده است؛ علاوه براین، عاطفه مادری یکی از قوی ترین انواع و اشکال عواطف زنانه در این رمان است. کاربرد کمتر دشواژه ها نیز بر سبک زنانه آن تأکید دارد. همچنین در رمان مورد مطالعه بنا به دلایلی همچون، فقر علمی و فرهنگی اغلب زنان در موقعیّت های مبهم، به خرافات و باورهای عامیانه ای روی آورده اند. در این رمان مصادیق متعدّدی از مسائل فرهنگی و اجتماعی وجود دارد که نگاه ابزاری به زنان را آشکار می کند و نشان می دهد که حقوق اجتماعی زنان آن دوران همسطح مردان نیست.

پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه بین نشانه های اختلال اضطراب فراگیر و عوامل فراتشخیصی با اختلال عملکرد جنسی زنان انجام گردید. بدین منظور در یک پژوهش توصیفی-همبستگی 231 نفر از زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر مشهد در سال 1395 به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. گردآوری داده ها با استفاده از مقیاس کوتاه اختلال اضطراب فراگیر (اسپیتزر و همکاران، 2006)، پرسشنامه تحمل ناپذیری بلاتکلیفی (فریستون و همکاران، 1994)، اجتناب شناختی (سکستون و دوگاس، 2004)، فراشناخت (ولز و کارترایت- هاتون، 2004)، راهبردهای تنظیم شناختی (گارنفسکی و همکاران، 2001)، پرسشنامه پذیرش و عمل (بوند و همکاران، 2007) و شاخص عملکرد جنسی زنان (روزن و همکاران، 2000) صورت پذیرفت. داده های پژوهش با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین نشانه های اختلال اضطراب فراگیر و اختلال عملکرد جنسی زنان رابطه معنی داری وجود دارد. هم چنین، بین عوامل فراتشخیصی و اختلال عملکرد جنسی زنان رابطه معنی داری وجود دارد. هم چنین، نشانه های اختلال اضطراب فراگیر و عوامل فراتشخیصی مرتبط (تحمل ناپذیری بلاتکلیفی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان ناسازگار) پیش بینی کننده نشانه های اختلال عملکرد جنسی در زنان بودند.

هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان رابطه شوخ طبعی و مؤلفه های دشواری در تنظیم هیجان با کیفیت رابطه زناشویی در پرستاران زن بود. جامعه پژوهش حاضر، کلیه پرستاران زن متأهل بیمارستان های دولتی شهر اهواز بود که نمونه ای شامل 180 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های کیفیت زناشویی نورتون (1983)، پرسشنامه شوخ طبعی خشوعی و همکاران (1388) و مقیاس مشکلات در تنظیم هیجانی گراتز و رومر (2004) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی ساده پیرسون و رگرسیون چندگانه انجام شد. نتایج ضریب همبستگی ساده نشان داد که بین شوخ طبعی و مؤلفه های دشواری در تنظیم هیجان شامل عدم پذیرش پاسخ های هیجانی، مشکلات در مدیریت رفتارهای هدفمند، مشکلات در کنترل تکانه، نداشتن آگاهی هیجانی، عدم دسترسی به راهبردهای تنظیم هیجان و نداشتن وضوح هیجانی با کیفیت رابطه زناشویی همبستگی معنی داری وجود دارد. هم چنین، نتایج تحلیل رگرسیون به شیوه گام به گام نیز نشان داد که متغیرهای شوخ طبعی، مؤلفه مشکلات در مدیریت رفتارهای هدفمند، نداشتن آگاهی هیجانی و مؤلفه مشکلات در کنترل تکانه بهترین پیش بین های کیفیت زناشویی پرستاران زن هستند.

پژوهش حاضر باهدف بررسی مهمترین موانع مؤثر بر اشتغال زنان روستایی انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه زنان روستایی شهرستان زیرکوه در سال 1396 بود (بر اساس آخرین آمارها 19737 نفر)؛ که از بین آن ها تعداد 358 نفر، با استفاده از روش های نمونه گیری در دسترس، به عنوان نمونه انتخاب شدند. طرح پژوهش از نوع توصیفی مقایسه ای بود. ابزار پژوهش یک پرسشنامه محقق ساخته برای سنجش موانع اشتغال زنان بود. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که بین زنان شاغل و خانه دار در موانع فرهنگی و اجتماعی (003/0=P)، موانع آموزشی مدیریتی (048/0=P) و موانع فنی (001/0=P) تفاوت معنی دار ولی در موانع اقتصادی (999/0=P)، موانع روان شناختی (440/0=P) و موانع سیاست گذاری (084/0=P) تفاوت معنی داری وجود ندارد.