روان شناسی فرهنگی زن (زن و فرهنگ سابق)

روان شناسی فرهنگی زن (زن و فرهنگ سابق)

زن و فرهنگ سال دهم زمستان 1397 شماره 38

مقالات

۱.

اثربخشی مداخله آموزشی بر اساس الگوی باور سلامتی و خودکارآمدی بر رفتارهای ارتقادهنده سلامت روانی و جسمی زنان یائسه

کلید واژه ها: الگوی باور سلامتی روان شناسی خودکارآمدی رفتارهای ارتقادهنده سلامت جسمی وروانی زنان یائسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 189 تعداد دانلود : 126
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی مداخله آموزشی بر اساس الگوی باور سلامتی و خودکارآمدی بر رفتارهای ارتقادهنده سلامت روانی و جسمیزنان یائسه شاغل در مدارس غیردولتی شهر تهران در سال1396 انجام گرفت. جامعه آماری شامل کلیه مدارس غیر دولتی دخترانه شهر تهران بود که از جامعه مذکور با روش نمونه گیری هدفمند 60 نفر از زنان یائسه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 30 نفر) جایگزین شدند. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. ابزارگردآوریداده ها پرسشنامه استانداردوالکر2 (2014) بود. به گروه آزمایش 6 جلسه 2 ساعته رفتارهای ارتقادهنده سلامت آموزش داده شد. داده ها با استفاده از آزمون کوواریانس چند متغیری و تک متغیری تحلیل شد. یافته ها نشان داد که مداخله آموزشی بر اساس الگوی باور سلامتی و خودکارآمدی در بهبود رفتارهای ارتقا دهنده سلامت گروه آزمایش اثربخش است.
۲.

جهانی شدن فرهنگ و پوشاک سنتی هویت های قومی با تاکید بر ابقای پوشاک زنان کرد غرب ایران

کلید واژه ها: جهانی شدن فرهنگ جامعه شناسی پوشاک سنتی زنان کرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 338 تعداد دانلود : 323
هدف تحقیق حاضر توصیف ساختار اصیل پوشاک زنان کرد، شناسایی عوامل هویت دهی این پوشاک سنتی و پیرو آن، فرآیند جهانی شدن به عنوان یکی از اصلی ترین علل هویت زدایی از آن با تاثیر خود در قالب طراحی پوشاک سنتی جدید بود. جامعه تحقیق حاضر زنان کرد بود که با تکیه برمستندات عینی از پوشش زنان کرد غرب ایران و در عین حال مشاهده پوشش محلی جدید زنان کرد ساکن در کشورهای غربی از طریق رسانه های اینترنتی و شبکه های مجازی مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ایی، اینترنتی و میدانی بود. همچنین پوشاک سنتی زنان کرد غرب ایران با پوشاک سنتی زنان کرد در جوامع غیرایرانی مقایسه شد. پس از آن که یکی از اصلی ترین علل تغییر این پوشاک سنتی در سایر کشورها شناسایی شد، ساختار تغییریافته پوشاک زنان کرد شرح و علل ابقای ساختار اصیلش در غرب ایران بررسی شد. در نهایت نتایج به دست آمده بیانگر این بود که پوشاک سنتی زنان کرد درسایر کشورها ی دربردارنده جمعیت قومی این مردمان، تحت تأثیرمستقیم اثرات فرهنگی جهانی شدن در طراحی مد و پوشاک، ساختاری حداقلی پیدا کرده و اجزا و نشانه هایی که عامل اصلی هویت دهی به این پوشاک بوده اند ساده شده یا از بین رفته اند و در بخش های مختلف آن ارزش های زیبایی شناسانه بر باورها و کارکردها غلبه یافته است. ضمناً علل بقای این پوشاک در ساختار اصیلش در غرب ایران را می توان ناشی از برنامه ریزی کارآمد دولت در حفظ هویت های قومی، پافشاری کردهای ایران بر آداب ورسوم و سنت ها قومی خود حتی سطحی ترین نمودهای فرهنگی شان و در نهایت مشخصات و ویژگی های خود لباس در هماهنگی اش با حدود و ضوابط پوشش فرهنگ اسلامی دانست.
۳.

شناسایی عوامل موثر بر توازن بین کار و زندگی در زنان شاغل

کلید واژه ها: توازن بین کار و زندگی روان شناسی زنان شاغل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 396 تعداد دانلود : 935
هدف از تحقیق حاضر شناسایی عوامل موثر بر توازن بین کار و زندگی در زنان شاغل است. جامعه مورد بررسی در تحقیق حاضر زنان شاغل بودند. روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای بوده که با مطالعه تحقیقات پیشین، منابع و متون موجودعوامل موثر بر توازن بین کار و زندگی در زنان شاغل شناسایی شدند که بر اساس تحقیقات پیشین و تحلیل مطالب موجود در زمینه توازن کار- خانواده مورد شناسایی و بررسی قرار گرفتند. مفاهیم کار و خانواده بیش ترین و قوی ترین پیوند را با فرد و جامعه دارند، به طوری که ایجاد تعادل بین آن ها ارزش و اهمیت بالایی دارد. اگر رابطه بین کار و زندگی خانوادگی مدیریت نشود، تعارض بین آن ها زیان های جبران ناپذیری برای فرد، سازمان و جامعه در پی خواهد داشت. مقدمه رسیدن به تعادل بین کار و خانواده آن است که مدیران و سایر افراد جامعه به این نگرش برسند که می توان اولویت های فرد، سازمان و جامعه را همسو و هماهنگ کرد. نتایج بررسی مطالب در تحقیق حاضر نشان داد که عوامل حمایت خانوادگی، حمایت سازمانی، رضایت شغلی، انگیزه شغلی، انعطاف پذیری کاری، منابع فردی و کیفیت زندگی به عنوان عوامل مؤثر بر توازن و یا عدم توازن بین کار و زندگی زنان شاغل در عرصه اجتماع می باشند.
۴.

عنصر رنگ، نمودی از سبک زنانه ی فروغ فرخزاد

کلید واژه ها: عنصر رنگ ادبیات فارسی فروغ فرخزاد سبک زنانه رنگ در شعر فروغ فرخزاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 432 تعداد دانلود : 49
هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش رنگ و نمادهای آن در ابراز احساسات و عواطف زنانه ی فروغ فرخزاد، با بهره گیری از نظرات جدید روان شناسی رنگ است. استفاده از رنگ ها و نمادهای زنانه ی آن، راهی برای ارتباط فروغ با مخاطب است تا افکار زنانه اش را بیان کند، از دغدغه ها و آرزوهای یک زن بگوید و در نهایت از پاکی خود به عنوان یک زن دفاع کند. توجه به این عنصر در شعر سراسر احساسی و زنانه ی فروغ، کمک به شناخت شاعر، و تا حدّ زیادی ارتباط صحیح مخاطب با افکار و احساسات زنانه ی اوست. پژوهش حاضر برمبنای روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است و یافته های آن نشان می دهد که رنگ قرمز به عنوان رنگی هیجان آور با اثری کاملاً مثبت در بالاترین بسامد بوده و پس از آن رنگ سیاه به عنوان سنگین ترین رنگ، قالبِ بیان زنانه ترین حس ها در شعر فروغ قرار گرفته است؛ رنگ صورتی با کمترین بسامد، به عنوان رنگی کاملاً زنانه استفاده شده، و سایر رنگ ها شامل سفید، سبز، نقره ای، آبی و طلایی، با بسامدی تقریباً یکسان، بازتاب دهنده ی حالات روحی، حسرت ها، آرزوها و پاکدامنی این شاعر زن هستند.
۵.

اثر بخشی گروه درمانی وجودی بر حساسیت اضطرابی و بهزیستی روان شناختی زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر

کلید واژه ها: درمان وجودی روان شناسی بهزیستی روان شناختی حساسیت اضطرابی اختلال اضطراب فراگیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 251 تعداد دانلود : 254
هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی گروه درمانی وجودی بر حساسیت اضطرابی و بهزیستی روان شناختی زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر که به کلینیک روان شناسی در شهرستان اردبیل مراجعه کرده بودند، که از جامعه مذکور 30 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند و به روش تصادفی در دو گروه برابر آزمایش و گواه قرار گرفتند. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف (1995) و حساسیت اضطرابی تیلور و کاکس (1998) به عنوان ابزار ارزشیابی در پیش آ زمون، پس آ زمون مورد استفاده قرار گرفت. شرکت کنندگان با استفاده از مصاحبه ساختار یافته بالینی و بر اساس اختلال های محور یک انتخاب شدند. گروه آزمایشی طی 8 هفته تحت درمان وجودی قرار گرفت، و در این مدت در گروه کنترل هیچ گونه مداخله درمانی انجام نگرفت. داده ها با استفاده از روش های آماری توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که نمرات پس آزمون حساسیت اضطرابی و بهزیستی روان شناختی گروه مداخله و کنترل تفاوت معنی داری دارد. بدین ترتیب بر اساس یافته های این پژوهش می توان بیان کرد که شیوه گروه درمانی وجودی موجب کاهش علائم حساسیت اضطرابی و افزایش بهزیستی روان شناختی در زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر خواهد شد.
۶.

معیارهای دین درانتخاب زوجه وآثارآن بر سلامت خانواده

نویسنده:

کلید واژه ها: معیارهای دین دین، مذهب و فقه انتخاب زوجه سلامت خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 166 تعداد دانلود : 313
هدف پژوهش حاضر بررسی معیارهای دین در انتخاب زوجه و آثار آن بر سلامت خانواده است. خانواده جایگاه مهمی در دین اسلام دارد و در آیات و روایات اسلامی توصیه های زیادی در این زمینه شده است که می تواند راهنمای خوبی در جهت تحکیم خانواده و سلامت آن باشد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی معیارهای دین در انتخاب زوجه می پردازد و به دنبال یافتن راهکارهایی جهت تأمین و حفظ سلامت خانواده است. یافته های پژوهش بیانگر این است که زن به عنوان عنصر اصلی تشکیل خانواده نقش بسیار مهمی را در سلامت خانواده ایفا می کند و معیارهایی چون عفت و پاکدامنی، ولود بودن، دین داری و تقوا، خوشبو و پاکیزه بودن، آراستگی، آرامشگری، تواضع، امانت داری و مطیع بودن، حفاظت از آبروی شوهر، و مهارت در طبخ غذا و مدیریت امور خانه، که در دین اسلام به عنوان معیارهای انتخاب زوجه بیان شده اند، تمامی شاخص های سلامت خانواده شامل بسترهای فردی، زوجی، والدگری، خانوادگی، اجتماعی و مذهبی را در بر می گیرند و با تأمین نیازهای روحی و جسمی افراد خانواده و بهبود روابط آن ها می تواند در تأمین سلامت خانواده مؤثر باشد.
۷.

تحلیل شخصیت گرد آفرید بارویکرد روان شناسی مثبت نگر

کلید واژه ها: شخصیت ادبیات فارسی گردآفرید روان شناسی مثبت نگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 616 تعداد دانلود : 331
هدف ازپژوهش حاضر، تحلیل شخصیت گرد آفرید نخستین بانوی حماسه ملی ایران بارویکرد روان شناسی مثبت نگر مارتین سلیگمن بود. جامعه مورد تحلیل شخصیت های زنان شاهنامه به ویژه گرد آفرید می باشد. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی بود که دربخش توصیفی، اطلاعات با شیوه مطالعه کتابخانه ای جمع آوری شده است؛ سپس در حوزه ی روان شناسی به تحلیل شخصیت گرد آفرید طبق آرای مارتین سلیگمن پرداخته شد . که بر این اساس چند دسته از ویژگی ها ی روان شناسی مثبت نگر که در شخصیت گرد آفرید بوداز جمله خرد، شجاعت، تعالی ،اعتماد به نفس و خودباوری مورد مطالعه قرار گرفت. یافته های به دست آمده بیان گر این است که روان شناسی مثبت نگر علمی است که در پی یافتن راهکارهایی مناسب برای زندگی مطلوب بشرامروزی است .در این رویکرد ب ه نق اط ق وت و توان من دی ه ای انسان از قبی ل ش جاعت، سعادت، خرد ودانایی توجه می شود و این که انسان ها می توانند با کمک اراده و تحت تأثیر بسیاری ازفضایل ذکر شده در روان شناسی مثبت نگربه منظور مبارزه با مشکلات، اقدام کنند تادرمسیرزندگی ایده آل و مطلوب خود قرار گیرند، همان گونه که گرد آفرید نماد نخستین زن حماسی ایران،برخلاف حماسه های اروپایی باشجاعت ودانایی خردمندانه تر از فرمانروایان بزرگ جنگ ،عمل کرد.
۸.

نقش تاریخی زنان مجاهد در استقرار حاکمیت الهی

نویسنده:

کلید واژه ها: زنان مجاهد دین، مذهب و فقه حاکمیت الهی تاریخ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 201 تعداد دانلود : 492
هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش زنان مجاهد در طول تاریخ بشر برای استقرار و استیلای حکومت الهی بود. جامعه مورد مطالعه در تحقیق حاضر زنان مجاهد در استقرار حاکمیت الهی در طول تاریخ بود که تعدادی ازآن بانوان مجاهد که در این مسیر مقدس به فیض شهادت نایل شده اند، بصورت نمونه در تحقیق مورد بررسی قرار داده شد. طرح تحقیق حاضر توصیفی از نوع تحلیل تاریخی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و با استفاده از منابع مکتوب تاریخی موجود بود. بررسی ها به روش طولی در چندین مرحله قبل از اسلام و صدر اسلام، حادثه کربلا، انقلاب اسلامی ایران، دفاع مقدس، زمان حاضر و عصر ظهور صورت پذیرفته است و در نهایت با ارائه مدلی کاربردی برای جامعه مسلمان ایرانی، نقش زنان در ابعاد گوناگون جهت تحقق آرمان شهر اسلامی و زمینه سازی برای حکومت عدل مهدوی مورد بحث قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که در طول زندگی بشر همواره زنانی به صورت آشکار و پنهان در راستای پیروزی حق بر باطل و استقرار حاکمیت الهی فعالیت نموده اند و با جان و مال و وقت و استعداد خود از تفکر حق مداری جانبدرای نموده و گاه در این مسیر به فیض شهادت نایل آمده اند . همان گونه که فعالیت بانوان مجاهد نقش مهمی در شکل گیری تاریخ بشری داشته ، مطالعه تطبیقی سبک زندگی بانوان مجاهد تاریخ و زنان در عصر حاضر نیز می تواند با ارائه الگوهای عملیاتی ، پاسخگوی بسیاری از چالش های فرهنگی کنونی باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۱