دانش حسابداری

هدف:در چند دهه گذشته، نقش شرکت های کوچک در اقتصاد کشورها هم به دلیل نتایج عملکرد این شرکت ها و هم به دلیل پشتیبانی از فعالیت شرکت های بزرگ، مورد توجه ویژه قرار گرفته است. نادیده گرفتن ویژگی های خاص این گونه شرکت ها در تهیه و ارائه صورت های مالی و الزام آنها به رعایت استانداردهای حسابداری شرکت های بزرگ، باعث شده است که علاوه بر تحمیل هزینه های زیاد به آن ها، صورت های مالی تهیه شده نیز برای استفاده کنندگان آنها چندان مناسب نباشد. روش: در این پژوهش از 111 نفر از استادان حسابداری دانشگاه های دولتی کشور در خصوص نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان صورت های مالی شرکت های کوچک از طریق پرسش نامه نظرخواهی شده است. یافته ها: نتایج آزمون فرضیه های پژوهش بیانگر این است که از دیدگاه آزمودنی ها، هزینه تهیه صورت های مالی به وسیله شرکت های کوچک بیش از منافع حاصل از آن است و استفاده کنندگان صورت های مالی نیز توانایی استفاده از آنها را ندارند. هم چنین، اطلاعات مورد نیاز استفاده کنندگان صورت های مالی این گونه شرکت ها با آنچه که اکنون در ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد و یادداشت های توضیحی همراه صورت های مالی ارائه می شود، متفاوت است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش بیانگر ضرورت ساده سازی نظام گزارشگری مالی شرکت های کوچک و تدوین استانداردهای حسابداری جداگانه برای این شرکت ها است.

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر گردش معاملات بر واکنش تأخیری قیمت سهام است. دوره پژوهش از سال 1390 تا 1395 و نمونه آماری متشکّل از 117 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. روش: روش گردآوری داده ها، روش اسناد کاوی و مراجعه به بانک های اطلاعاتی، و روش تحلیل داده ها از نوع استنباطی است و نرم افزار به کار رفته برای آماده سازی داده ها و تخمین الگو ها ایویوز است. جهت آزمون فرضیه های پژوهش از الگوی داده های ترکیبی استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش، حاکی از آن است که بین نقدشوندگی، عدم اطمینان خاص شرکت و توجه سرمایه گذار با گردش معاملات، ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. بررسی الگوی دوم، ارتباط معنادار و منفی گردش معاملات با تأخیر واکنش قیمت سهام را نشان می دهد. همچنین، نتایج نشان می دهد که نقدشوندگی سهام از جنبه تعداد روزهای معاملاتی و عدم اطمینان خاص شرکت، ارتباط منفی و معناداری با تأخیر واکنش قیمت سهام دارند؛ اما توجه سرمایه گذار ارتباط معناداری با تأخیر واکنش قیمت سهام ندارد. نتیجه گیری: به منظور افزایش نقدشوندگی سهام و کاهش واکنش تأخیری قیمت سهام، در جهت کمک به کارایی بازار، قوانین مناسبی را جهت باز شدن هر چه سریعتر نماد معاملاتی بعد از توقف و قوانین مناسبی را جهت افزایش دامنه نوسانات سهام، تصویب و لازم الاجرا شود.

هدف: این تحقیق با هدف آزمون تجربی ارتباط بین چرخه عمر و مسئولیت اجتماعی شرکت با توجه به نقش تعدیلی منابع مالی در بازه 1390 تا 1395 انجام شده است. روش:روش جمع آوری داده ها، آرشیوی و رجوع به بانک های اطلاعاتی و روش تحلیل داده ها، الگوی رگرسیون چند متغیره با استفاده از الگوی داده های تابلویی و روش اثرات ثابت است. یافته ها: نتایج نشان می دهد که بین مرحله بلوغ چرخه عمر و مسئولیت اجتماعی شرکت، رابطه مثبتی برقرار است. اما بر خلاف انتظار منابع مالی در رابطه بینچرخه عمر و مسئولیت اجتماعی شرکت، نقش تعدیلی ندارد. نتیجه گیری: شرکت های بالغ جهت کسب مزایای رقابتی بیش از سایر شرکت ها در زمینه مسئولیت اجتماعی شرکت، سرمایه گذاری می کنند.

هدف: هدف از این پژوهش، تحلیل نقش حسابداران مدیریت به عنوان مشاوران استراتژیک مدیران برمبنای تئوری اقتضایی است. بدین منظور 14 ابزار حسابداری مدیریت مرتبط با برنامه ریزی، تصمیم گیری و کنترل بر مبنای طبقه بندی آیفک (IFAC) و 12 عامل اقتضایی مؤثر برآن شناسایی شده است. روش: برای بررسی موضوع، براساس الگوی معادلات ساختاری، داده های 117 شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از نرم افزار رهاورد نوین، پایگاه اینترنتی بورس اوراق بهادار تهران، وب سایت بانک مرکزی و یک پرسشنامه استاندارد جمع آوری شد و نتایج براساس آزمون t و ماتریس اهمیت- عملکرد عوامل تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که 9 عامل اقتضایی منابع انسانی، محیط اقتصادی، استراتژی سازمان، بخش حرفه ای، تکنولوژی، محیط رقابتی، عوامل فرهنگی، اندازه سازمان و ساختار سازمانی در استفاده از اطلاعات حسابداران مدیریت برای برنامه ریزی و تصمیم گیری شرکت موثراند و 3 عامل اقتضایی محیط خارجی، منابع مالی و حمایت مدیران ارشد بر استفاده از گزارش های حسابداران مدیریت تأثیر معناداری ندارند. نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که 2 عامل محیط اقتصادی و محیط خارجی، مهم ترین موانع استفاده از گزارش های حسابداران مدیریت هستند؛ لذا به مدیران شرکت ها پیشنهاد می شود در محیط اقتصادی پرتلاطم کشور، جهت برنامه ریزی، تصمیم گیری و کنترل عملیات؛ استراتژی های ارائه شده در گزارش های حسابداران مدیریت را مد نظر قرار دهند.

هدف: با توجه به اینکه برای کتمان تقلب در صورت های مالی از طرحهای پیچیده و سازمان یافته استفاده می شود، توسعه روش های کشف تقلب می تواند به عنوان راهکاری مورد توجه قرار گیرد. لذا، پژوهش حاضر با استفاده از الگوریتم زنبورعسل به توسعه روشهای کشف تقلب در صورت های مالی پرداخته است. روش: برای بررسی موضوع سه روش الگوریتم زنبور عسل، الگوریتم ژنتیک و رگرسیون لوجستیک به کارگرفته شده است. نمونه آماری این مطالعه متشکل از 120 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار (60 شرکت مشکوک به تقلب و 60 شرکت غیر متقلب) برای دوره زمانی 1396-1385 است. شرکت های مشکوک به تقلب بر مبنای 1) اظهارنظر تعدیل شده حسابرسی، 2) وجود تعدیلات سنواتی با اهمیت و صورت های مالی تجدید ارائه شده در مورد موجودی ها و سایر دارایی ها و... 3) وجود اختلافات مالیاتی با حوزه مالیاتی طبق یادداشت ذخیره مالیات بر درآمد و پرونده مالیاتی و بند شرط گزارش حسابرسی انتخاب شدند. پس از استفاده از آنتروپی متقابل، 16 نسبت مالی به عنوان پیش بینی کننده های بالقوه گزارشگری مالی متقلبانه معرفی شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که روش الگوریتم زنبور عسل با دقت پیش بینی 5/82 درصد نسبت به دو روش الگوریتم ژنتیک با دقت 5/77 درصد و رگرسیون لوجستیک با دقت 5/72 درصد، از عملکرد بهتری جهت شناسایی شرکت های مشکوک به تقلب در صورت های مالی برخوردار است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است، روش پیشنهادی این پژوهش در مقایسه با دیگر روش های تکاملی، از دقت پیش بینی بالاتر، درصد خطای کمتر و سرعت نسبتاً خوبی برخوردار است.

هدف: یکی از ویژگی های قابل توجه اقتصادهای نوظهور، نقش با اهمیت گروه های تجاری است. از این رو، در پژوهش حاضر تأثیر عضویت در گروه های تجاری بر سطح گزارشگری پایداری شرکت ها مورد بررسی قرار گرفت. روش:برای سنجش سطح گزارشگری پایداری شرکت ها از چک لیست سازمان گزارشگری جهانی (GRI) استفاده شد. فرضیه تحقیق نیز توسط نمونه ای متشکل از 102 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1392 تا 1396 و با بهره گیری از الگوی رگرسیون چندمتغیره مبتنی بر تکنیک داده های ترکیبی مورد بررسی قرارگرفت. یافته ها:نتایج پژوهش نشان می دهد که عضویت در گروه های تجاری موجب بهبود سطح گزارشگری پایداری شرکت ها می گردد. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل اضافی حاکی از آن است که در شرکت های بزرگ تر، رابطه بین عضویت در گروه های تجاری و سطح گزارشگری پایداری قوی تر است. نتیجه گیری: شرکت های وابسته به گروه های تجاری به دلیل نگرانی کمتر نسبت به منافع مالی کوتاه مدت، از انگیزه های بیشتری برای گزارشگری پایداری برخوردارند.

هدف: هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیر عدمتقارن اطلاعاتی بر رابطه بین ابعاد درونی و بیرونی حاکمیت شرکتی و کیفیت حسابرسی در بازه زمانی 1387 تا 1395 است. روش: تحلیل داده ها از نوع استنباطی مبتنی بر رگرسیونی داده های ترکیبی بوده است. برای محاسبه کیفیت حسابرسی از اقلام تعهدی اختیاری، دوره تصدی حسابرس و اندازه مؤسسه حسابرسی و برای اندازه گیری عدم متقارناطلاعاتی از الگوی همزمانی قیمت سهام و قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام استفاده شده است. یافته ها: در شرکت هایی که عدم تقارن اطلاعاتی بالاتری وجود دارد، بین حاکمیت شرکتی و کیفیت حسابرسی، رابطه منفی وجود داشته است و وجود حاکمیت شرکتی موجب ارتقاء کیفیت حسابرسی نمی شود، ولی در شرکت هایی که عدم تقارن اطلاعاتی پایینتری وجود دارد، حاکمیت شرکتی قوی تر موجب ارتقاء کیفیت حسابرسیمی شود. نتیجه گیری: وجود عدم تقارن اطلاعاتی در مقایسه با کیفیت حاکمیت شرکتی، تاثیر بیشتری بر روند کیفیت حسابرسی دارد و باعث مخدوش شدن ارتباط مثبت بین حاکمیت شرکتی و کیفیت حسابرسی می شود.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی تأثیر ابعاد افق زمانی سود بر پاداش هیئت مدیره و شناسایی میزان قرابت پاداش دهی امروزی با ابعاد افق زمانی سود بازه زمانی 1389 تا 1396 به اجرا درآمده است. روش: روش گردآوری داده ها، روش اسناد کاوی و مراجعه به بانک های اطلاعاتی؛ و روش تحلیل داده ها از نوع استنباطی می باشد و نرم افزار به کار رفته برای آماده سازی داده ها و تخمین الگو ها، ایویوز است. جهت آزمون فرضیه های پژوهش از الگوی داده های ترکیبی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان می دهد که بر اساس شاخص مخارج تحقیق و توسعه و تبلیغات و بازاریابی، به ازای افق زمانی بلندمدت، پاداش بیشتری در مقایسه با افق زمانی کوتاه مدت، اختصاص داده می شود. همچنین به کارگیری استراتژی افزایش درآمد، استراتژی افزایش سود عملیاتی و غیرعملیاتی، تاثیری بر پاداش هیئت مدیره ندارد. نتیجه گیری: مخارج تحقیق و توسعه و تبلیغات و بازاریابی، در مقایسه با استراتژی افزایش درآمد، برای مالکان ملموس تر است. به عبارتی عناصر میانی سود خالص که نشانگر میزان پایداری، تداوم و افق زمانی سود هستند، شاخص موثری در برنامه های پاداش هیئت مدیره نیستند.