مطالعات طب ورزشی
مطالعات طب ورزشی (پژوهشکده تربیت بدنی) پاییز 1389 شماره 7 (پیاپی 28) (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
با وجود تحقیقات فراوان در مورد انحناهای کمری و پشتی (سینه ای)، هنوز در باره درجه طبیعی آنها توافق عمومی وجود ندارد؛ از این رو تحقیق حاضر با هدف تعیین نورم محدوده طبیعی برای جامعه ایرانی، با توجه به سن و جنسیت، انجام شده است. جامعه آماری، جمعیت کل کشور و نمونه های تحقیق، 2400 نفر شامل 1200 نفر مرد و 1200 نفر زن در پنج رده سنی بود که از اقشار و مشاغل مختلف جامعه در پنج منطقه جغرافیایی کشور انتخاب شده بودند. قوس کمری و کایفوز نمونه¬ها، با استفاده از خط¬کش منعطف اندازه¬گیری شد. با توجه به یافته ها، میانگین و نرم قوس پشتی برای پسران کمتر از 14 سال (4/8±82/40)، گروه سنی 15- 24 سال (10 ±77/41)، گروه سنی 25- 44 سال (47/10±80/42)، گروه سنی 45- 64 سال (48/8±19/43)، گروه سنی بیش از 65 سال (98/9±37/43) و در میان زنان برای دختران کمتر از 14 سال (77/10±06/36)، گروه سنی 15- 24 سال (50/10±50/38)، گروه سنی 25- 44 سال (34/11±71/41)، گروه سنی 45- 64 سال (22/12±83/44)، گروه سنی بیش از 65 سال (62/14±37/50) بوده است. همچنین، میانگین و نرم قوس کمری برای پسران کمتر از 14 سال(24/11±45/34)، گروه سنی 15- 24 سال (80/11±20/32)، گروه سنی 25- 44 ساله (56/12±46/41)، گروه سنی 45- 64 سال (35/10±52/40)، گروه سنی بیش از 65 سال (21/11±37/37)، و در گروه زنان برای گروه سنی کمتر از 14 سال (09/12±26/40)، گروه سنی 15-24 ساله (01/12±92/46)، گروه سنی 25- 44 سال (04/14±34/50)، گروه سنی 45- 64 سال (29/15±22/51)، گروه سنی بیش از 65 سال (54/16±94/45) بوده است. با وجود ماهیت توصیفی تحقیق حاضر، پیشنهاد می شود نتایج آن به عنوان شاخص و معیاری برای مقایسه و قضاوت های بعدی در باره میزان انحناهای قوس کمری و پشتی (لوردوز کمری و کایفوز پشتی) افراد در سنین و جنسیت های مختلف در کشور قرار گیرد.
طراحی، ساخت، روایی و پایاییسنجی دستگاه اندازه¬گیری هم¬زمان کینماتیک حرکت و توزیع فشار آب در شنا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
شنا از رشته¬های ورزشی است که پیشرفت در اجرای مهارت¬های آن به آگاهی درباره نیروی جلوبرنده، نیروی مقاوم و کارآیی نیروی جلوبرنده بستگی دارد. باتوجه به فقدان روشی دقیق برای اندازه¬گیریِ نیروی جلوبرنده در شنا، هدف از انجام این پژوهش، طراحی، ساخت، روایی و پایایی¬سنجیِ دستگاه اندازه¬گیریِ هم¬زمانِ کینماتیک حرکت و توزیع فشار آب در حین حرکت شناگران بود. دستگاه¬های اصلی اندازه¬گیری مورد استفاده در این تحقیق که طراحی و ساخته شده است به دو بخش سخت¬افزاری و نرم¬افزاری تقسیم شد که بخش سخت¬افزاری به دو جزء الف) بخش کینماتیک حرکت (دستگاه کانوایر نگهدارنده و حرکت¬دهنده دوربین) و ب) بخش کینتیک (سیستم اندازه گیری و مانیتور نیرو و شتاب در قسمت¬های مختلف بدن به¬صورت بیسیم برای اندازه¬گیری توزیع فشار) و بخش نرم¬افزاری نیز به الف) نرم¬افزار هوشمند تعقیب شناگر و ب) نرم¬افزار پردازش اطلاعات به¬دست آمده از دوربین و ذخیره داده های مربوط به حرکت¬های کینماتیک شناگر تقسیم می¬شد. شناگران با حداکثر سرعت سه بار مسافت 25 متری استخر را شنا کردند. اطلاعات ویدیویی (کینماتیک) و توزیع فشار (کینتیک) با روش پردازش تصویر به صورت هم زمان جمع¬آوری شد. بعد از جمع¬آوری اطلاعات، از فیلترهای دورانداز برای حذف داده¬های با خطای بالا و خارج از خط رگرسیون استفاده شد. از شاخص های گرایش به مرکز، پراکندگی و رسم نمودارها برای توصیف اطلاعات و برای انجام آزمون های فرضیه و روش¬های روایی¬سنجی و پایایی¬سنجی (آزمون و آزمون مجدد) استفاده شد. برای سنجش رواییِ کانوایر، اندازه¬گیری سرعت حرکت ریل¬ها با دوربین و غیردوربین، در آب و بیرون آب، با موج و بدون موج با وسیله دیگری انجام شد که با سرعت ثابت در حال حرکت بود. پایایی¬سنجی کانوایر، آزمون و آزمون مجدد در آب و بیرون آب، با موج و بدون موج انجام شد. برای تعیین رواییِ حسگرهای شتاب¬سنج، نتایج با مقدار ثابت 8/9 متر بر مجذور ثانیه (شتاب جاذبه زمین) در هر سه محور مقایسه شد و در بررسی پایایی و ثبات هماهنگی، آزمون آزمون و آزمون مجدد مورد ارزیابی قرار گرفت. اعداد به¬دست آمده از دستگاه بسیار نزدیک به سرعت واقعی آزمودنی یعنی 7/1 متر بر ثانیه بود. نتایج، همبستگی بالایی نشان داد که ماکزیمم خطا در حالت بیرون از آب 048/0 متر بر ثانیه، درون آب بدون موج 096/0 متر بر ثانیه و درون آب با موج 148/0 متر بر ثانیه است. در تعیین روایی حسگرهای شتاب¬سنج، مقایسه نتایج با مقدار ثابت8/9 متر بر مجذور ثانیه (شتاب جاذبه زمین) در هر سه محور، مؤید روایی دستگاهِ ساخته¬شده بود. نتایج تحقیق مؤید امکان¬پذیریِ اندازه¬گیریِ هم¬زمانی کینماتیک (حرکت شناگر) و کینتیک (توزیع فشار در حین حرکت شناگر) را فراهم نمود که از پایایی و اعتباری مناسب برخوردار بود.
تأثیر تمرینات قدرتی بر کنترل پوسچر پویا و ایستا در زنان سالمند(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این تحقیق با هدف بررسی تأثیر دوازده هفته تمرین قدرتی و افزایش قدرت عضلانی بر کنترل پوسچر پویا و ایستا در زنان سالمند سالم انجام شد. 24 زن سالمند که سابقه فعالیت ورزشی منظم نداشتند، با میانگین سن2/4±33/62 سال, وزن 5/6±66/73 کیلوگرم، قد 3/6±83/156 سانتی¬متر، به صورت داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. کنترل پوسچر پویا در این افراد، قبل و بعد از دوره تمرین (12 هفته تمرین قدرتی) با استفاده از آزمون های پیشروی در اندام فوقانی در جهت خلفی قدامی و جانبی و در اندام تحتانی اندازه¬گیری شد. برای ارزیابی کنترل پوسچر ایستا از آزمون OLST استفاده شد. از آمار توصیفی و آزمون t همبسته برای مقایسه نتایج قبل و بعد از دوره تمرین در سطح معنی-داری 05/0 استفاده شد. نتایج نشان می دهد در آزمون های FRLT ، LERT، FRT، FRRT که بیانگر اندازه تعادل پویا هستند، اختلاف معنی¬داری وجود دارد، اما در داده هایOLST که اندازه تعادل ایستا را نشان می دهد، تفاوت معنی¬داری مشاهده نمی¬شود. نتایج تحقیق نشان می دهد استفاده از فعالیت¬هایی که قدرت را در اندام تحتانی و عضلات تثبیت¬کننده بدن افزایش می دهد، تضمین¬کننده بهبود تعادل پویا و کنترل پوسچر در زنان سالمند سالم است.
تغییرات الکترومیوگرافی عضلات تنه دانش¬آموزانِ پسرِ دوازده سال، متعاقب حمل کیف با وزن¬های مختلف(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
استفاده از تجهیزات غیراستاندارد موجب تغییر شکل عضلات و آسیب¬های جبران¬ناپذیر در دانش¬آموزان خواهد شد. عوارضی نظیر اسکولیوز، افتادگی شانه و لوردوز از عوارض ثانویه حمل کیف¬های سنگین در مدارس است. ارائه دستورالعمل¬های لازم برای قرار گرفتن پوسچرهای مناسب و استفاده از وسایل و تجهیزاتی که سبب فراهم شدن این امر می¬گردند مهم تلقی می شود و مانع از عوارض جسمانی بعدی در دانش¬آموزان خواهد شد. هدف از این پژوهش، مطالعه تغییرات الکترومیوگرافی (سطح فعالیت الکتریکی) عضلات راست شکمی، بخش فوقانی سینه¬ایِ بزرگ، بخش فوقانی ذوزنقه و ارکترو اسپاین دانش¬آموزان پسر دوازده سال در حمل کیف با وزن¬های10، 15 و 20 درصد وزن فرد بود. جامعه آماری، دانش¬آموزانِ پسر دوازده ساله مقطع راهنمایی شهرستان اهواز و 12 نفر که دست برتر آنها راست بود و از سلامت جسمانی برخوردار بودند به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده، دستگاه الکترومیوگرافی و سیستم تله¬متریک بود. نتایج تحلیل فرضیه¬ها با استفاده از روش آزمون t مستقل نشان داد که در حمل کیف با وزن¬های مختلف، با افزایش وزن کیف بیشترین سطح فعالیت را به ترتیب بخش فوقانی عضله ذوزنقه، عضله ارکترو اسپاین، بخش فوقانی عضله سینه¬ایِ بزرگ و عضله راست شکمی دارا هستند. این یافته¬ها پیشنهاد می¬کند که فشارهای فیزیولوژیکی وابسته به حمل کیف مدرسه بر روی عضلات تنه می¬تواند با کاهش بارِ کیف به 10 تا 15 درصدِ وزن بدن دانش¬آموز، به حداقل برسد.
اثر تقویت عضلات ابداکتور و چرخاننده خارجی ران بر عملکرد زنان مبتلا به سندرم درد کشککی رانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با در نظر گرفتن این فرض که عضلات ابداکتور و چرخاننده خارجی ران با کنترل چرخش داخلی و اداکشن ران، کاهش زاویه Q و کاهش کشش رتیناکولوم خارجی کشککی در قرار گرفتن کشکک در مسیر مناسب خود نقش مهمی ایفا می کنند و از این طریق، تماس کشکک را با سطوح مفصلی کاهش می دهند، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر تمرینات تقویتی عضلات ابداکتور و چرخاننده خارجی ران بر بیماران زن مبتلا به سندرم درد کشککی رانی است. 30 بیمار زن مبتلا به سندرم درد کشککی رانی (سن 63/6±77/30 سال، قد 2/5± 33/159 سانتی¬متر، وزن 07/10±95/61 کیلوگرم) به عنوان نمونه انتخاب و به¬صورت تصادفی در دو گروه مساوی تجربی و کنترل قرار گرفتند. اعضای گروه تجربی به مدت هشت هفته، هفته ای سه جلسه و هر جلسه نیم ساعت تمرینات تقویتی عضلات ابداکتور و چرخاننده خارجی ران را انجام دادند و گروه کنترل نیز در مدت زمان مشابه، تحت دارودرمانی قرار گرفتند. از آزمودنی ها، قبل و بعد از سپری کردن دوره درمانی، آزمون به عمل آمد. متغیر عملکرد، با استفاده از پرسشنامه عملکردی (WOMAC) و قدرت ایزومتریک عضلات ابداکتور و چرخاننده خارجی ران، با استفاده از دینامومتر دستی اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس برای اندازه های تکرار شده در سطح ≤0.05α استفاده شد. پس از هشت هفته درمان، میانگین عملکرد گروه تجربی، در مقایسه با پیش¬آزمون و گروه کنترل بهبود معنی¬دار (001/0p<) و میانگین قدرت عضلات ابداکتور و چرخاننده خارجی ران گروه تجربی، در مقایسه با پیش¬آزمون و گروه کنترل افزایش معنی داری نشان داد (001/0p<). با توجه به یافته های پژوهش، می توان نتیجه گرفت که تمرینات تقویتی عضلات ابداکتور و چرخاننده خارجی ران برای بیماران مبتلا به سندرم درد کشککی رانی مفید است و باعث بهبود عملکرد مبتلایان به سندرم درد کشککی رانی می شود.
ارتباط فشار وارد بر سر با برخی پارامترهای آنتروپومتریکی، کینماتیکی و کینتیکی در هدینگ فوتبالیست های نیمه حرفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فوتبال در گروه ورزش های برخوردی قرار دارد؛ از این رو بازیکنان آن مستعد آسیب های بیشتری هستند. بر اساس گزارش های ارائه شده، حدود 4 تا 22 درصد از کل آسیب های فوتبال در سر و گردن اتفاق می افتد که علت اصلی آن، برخورد سر با بازیکنان و توپ ذکر شده است. با این فرض که فشار حاصل از هد زدن می تواند از علل بروز آسیب ها باشد، هدف این تحقیق، ارتباط بین فشار وارد بر سر با برخی پارامترهای آنتروپومتریکی، کینماتیکی و کینتیکی در هدینگ توپ های ارسالی از منطقه کرنر و آزاد مستقیم فوتبال است. 16 فوتبالیست نیمه¬حرفه ای با میانگین و انحراف استاندارد سن (93/1±5/17 سال)، قد (54/6±08/177 سانتی متر) و وزن (95/4±88/63 کیلوگرم) در این تحقیق شرکت کردند. دو دوربین کداک با سرعت 150 فریم در ثانیه از آزمودنی ها در لحظه هدینگ فیلم برداری کردند. هنگام ضربه هدینگ، سرعت توپ و سر افراد بر حسب m/s و تغییر زوایای بدن بر حسب درجه، به¬ترتیب با نرم¬افزارهای «مت¬لب» و «اتوکد» محاسبه و اندازه گیری شد. برای اندازه گیری فشار وارد بر سر در زمان هد زدن، از دستگاه فشارسنجی استفاده شد که روی پیشانی نصب شده بود. به¬منظور توصیف اطلاعات، از میانگین و انحراف معیار و از روش همبستگی «پیرسون» برای تعیین رابطه بین متغیرها، در سطح اطمینان 95% استفاده شد. نتایج نشان داد بین فشار وارد بر سر در ضربات کرنر راست با متغیرهای تحقیق ارتباط معنی داری وجود ندارد (05/0p>)، در حالی که بین فشار وارد بر سر در ضربات کرنر چپ با متغیرهای محیط سر، زاویه سر و فلکشن تنه و در ضربات مستقیم با متغیرهای سن، وزن، درصد چربی و محیط سر همبستگی معنی داری مشاهده شد (05/0p<). نتایج تحقیق مؤید آن است که برای جلوگیری از شدت آسیب در زمان هدینگ، توجه خاص به متغیرهای آنتروپومتریکی، به¬ویژه سن و محیط سر ضروری است. ضمن اینکه با کاهش زاویه سر و تنه در هنگام هدینگ، می توان در کاهش فشار وارد بر سر و به تبع آن، کاهش پتانسیل بروز آسیب اقدام کرد. بر اساس نتایج تحقیق به مربیان و بازیکنان توصیه می شود به ضربات هدینگ چرخشی، به¬ویژه ضربات چرخشی سر از سمت راست به چپ، توجه بیشتری نمایند.
بررسی همه گیرشناسی آسیب های تنه و ستون فقرات در کشتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی همه گیرشناسی آسیب های سر، ستون فقرات و تنه در ورزش کشتی، در مقالات چاپ شدة مجلات معتبر است. بدین منظور، مقالات چاپ شده از سال 1951 تا 2008، در زمینة آسیب های کشتی بررسی شدند. نتایج نشان داد حدود 19- 6/47 درصد کل آسیب ها در کشتی مربوط به نواحی سر، ستون فقرات و تنه است. این پژوهش مشخص کرد که اسپرین/استرین شایع ترین آسیب ها در کشتی میباشند. همچنین مشخص شد که برخورد با حریف مهم ترین سازوکار آسیب و حرکتِ به زمین زدن حریف، مهم ترین حرکت آسیب زا به نواحی سر، ستون فقرات و تنه است، به علاوه، شیوع آسیب ها در زمان تمرین بیشتر از زمان مسابقات است. علاوه بر این موارد، بررسی مقالات نشان داد میزان آسیب های فاجعه آمیز در کشتی بیشتر از ورزش های دیگر است و اکثریت قریب به اتفاق آنها به آسیب سر و گردن منجر شده اند.
ارتباط بین انحناهای صفحه ساجیتال ستون فقرات و کنترل وضعیت بدنی پویا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با توجه به نقش مهم تعادل در جنبه های مختلف زندگی و لزوم بررسی عوامل مؤثر بر آن، پژوهش حاضر، با هدف بررسی ارتباط بین انحناهای ستون فقرات در صفحه ساجیتال و کنترل وضعیت بدنی پویا انجام شد. در این پژوهش که از نوع همبستگی است، 45 پسر (سن 1±13 سال، وزن 6±56 کیلوگرم و قد 9±161 سانتی¬متر) از طریق نمونه گیری ساده و در دسترس شرکت کردند. وضعیت ستون فقرات آزمودنی ها، با استفاده از دستگاه اسپاینال موس بررسی شد و از آزمون استاراکسکورژن (SEBT ) نیز برای ارزیابی کنترل وضعیت بدنی پویا استفاده شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و رگرسیون چندمتغیره در سطح معنی¬داری 05/0α≤ تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد دو متغیر لوردوز و کایفوز، با هم می توانند 11% از تغییرات میزان دست یابی در جهت قدّامی را تبیین کنند که این میزان از نظر آماری معنی¬دار بوده است (11/0=R2adjusted ,036/0=Pvalue ,60/3=42,2F) و با توجه به ضریب β مثبت و بزرگ تر متغیر پیش¬گویی لوردوز می توان گفت که احتمالاً لوردوز، در مقایسه با کایفوز، نقش مهم تری در تعادل در جهت قدامی دارد، اما انحناهای ستون فقرات در صفحه ساجیتال رابطه معنی¬داری با میزان فاصله دست یابی در جهت های خلفی، داخلی و خارجی نداشتند. بر اساس نتایج می¬توان گفت، با وجود اثرات منفی افزایش میزان طبیعی انحراف های ستون فقرات در صفحه ساجیتال، این مسئله توانسته است بر اجرای فعالیت هایی که نیاز به کنترل وضعیت بدنی پویا دارند اثر گذاشته و در بعضی موارد، حتی به حفظ تعادل پویای فرد کمک کند.