مطالعات طب ورزشی

ورزشکاران رشته هایی مانند وزنه برداری، پاورلیفتینگ و بدن سازی به طور مکرر از کمربند وزنه برداری استفاده می کنند. ورزشکاران به دو دلیل عمده شامل: پیشگیری از بروز آسیب دیدگی و بهبود عملکرد ورزشی از کمربند وزنه برداری استفاده می کنند، اما در میان پژوهشگران در مورد فواید استفاده از کمربند ابهاماتی وجود دارد که نیازمند بررسی دقیق است. هدف این پژوهش بررسی اثر کمربند وزنه برداری بر فعالیت الکترومیوگرافی برخی عضلات حین اجرای حرکت لیفت است. هشت نفر از ورزشکاران رشته پاورلیفتینگ (سن: 8/3 ± 5/21 سال، قد 7/7 ± 75/175 سانتی متر و وزن: 2/11 ± 75/82 کیلوگرم) فاقد سابقه کمردرد در این مطالعه شرکت کردند. از ورزشکاران خواسته شد تا حرکت لیفت را با وزنه انتخابی 80 تا 270 کیلوگرم را در دو وضعیت با کمربند و بدون کمربند اجرا کنند. حین اجرای حرکت لیفت، فعالیت الکترومیوگرافی سطحی عضلات راست شکمی، مایل خارجی شکم، مایل داخلی شکم، عضلات بازکننده ستون فقرات با فرکانس نمونه برداری 1000 هرتز ثبت شد. نتایج سه مرحله برداشتن وزنه، مکث و پایین آوردن اختلاف معنی داری را در فعالیت عضلات در دو وضعیت با کمربند و بدون کمربند نشان نداد. با توجه به فرضیه افزایش ثبات تنه حین استفاده از کمربند، به نظر می رسید فعالیت عضلات بازکننده ستون فقرات کاهش یابد که پیامد آن کاهش فشار وارد بر ستون فقرات است. اما در این مطالعه افزایش فعالیت عضلات مذکور حین استفاده از کمربند مشاهده شد که با فرضیه ثبات تنه حین استفاده از کمربند در تناقض است.

هدف اصلی پژوهش حاضر طراحی و ساخت نرم افزار محاسبه کننده و تحلیلگر برخی شاخص های پیکرسنجی در محیط سیستم عامل ویندوز است. این طرح کاربردی به منظور تسهیل روش های سنجش، ارزیابی، محاسبه و تحلیل شاخص های آنتروپومتریکی اجرا شده است. نرم افزار طراحی شده توانایی و قابلیت اندازه گیری، ارزشیابی، محاسبه و تحلیل سریع و آسان شاخص های آنتروپومتریکی مرتبط با تندرستی، رشدی - بالیدگی و تیپ بدنی را دارد. مزیت ویژه این نرم افزار استعدادسنجی ورزشی آزمودنی ها براساس تیپ بدنی است. این کار بر اساس اطلاعات موجود از تیپ بدنی ورزشکاران نخبه جهان و المپیک در 40 رشته ورزشی برای مردان و 30 رشته برای زنان انجام می شود و در انتها، مناسب ترین رشته ها به آزمودنی پیشنهاد می شود. از قابلیت های منحصر به فرد این طرح بهره مندی از هنجار پیکری نونهالان ایرانی (گروه سنی 9 تا 14 سال) است که براساس آن می توان میزان انحراف ابعاد بدنی آزمودنی های نونهال را نسبت به دامنه عادی جمعیت نونهال ایرانی به صورت نمرهz محاسبه و بیان نمود. این نرم افزار به صورت آزمایشی روی بیش از 2000 دانش آموز پسر گروه های سنی 9 تا 16 سال در سطح کشور اجرا شد. مقایسه نتایج این نرم افزار با نتایج نرم افزارهای فانتوم و اکسل نشان دهنده روایی و پایایی کافی آن است؛ بنابراین به کاربران و علاقه مندان توصیه می شود برای اندازه گیری، ارزشیابی، محاسبه و تحلیل شاخص های آنتروپومتریکی مرتبط با تندرستی، رشدی - بالیدگی و استعدادسنجی ورزشی بر اساس تیپ بدنی از این نرم افزار استفاده کنند.

هدف از پژوهش حاضر برآورد پایایی وسیله جدید ساخته شده ایرانی برای اندازه گیری حس عمقی مچ پا است. پس از طراحی و ساخت این وسیله، جهت تعیین میزان پایایی دستگاه 20 مرد با میانگین قد /35±34/175سانتی متر، وزن5/6± 14/62 کیلوگرم و سن 4/5±4/22 سال مورد اندازه گیری قرار گرفتند. آزمودنی ها از میان دانشجویان دانشگاه تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای اندازه گیری پایایی درون آزمونگر، یک آزمونگر از 20 آزمودنی 10 بار اندازه گیری بعمل آورد و برای اندازه گیری پایایی بین آزمونگران به 4 آزمونگر قبل از اندازه گیری نحوه اندازه گیری با وسیله جدید آموزش داده شد و این افراد از 16 آزمودنی که به طور تصادفی از آزمودنی ها انتخاب شده بودند 4 بار اندازه گیری بعمل آوردند. همچنین در این تحقیق برای ارزیابی پایایی ثبات زمانی دستگاه، در فاصله زمانی مختلف آزمونگر از 8 آزمودنی در دو روز متناوب در زمان صبح و عصر نیز اندازه گیری بعمل آورد. برای بررسی میزان پایایی گونیامتر حس عمقی مچ پا از ضریب همبستگی درون آزمونگر و بین آزمونگران (ICC) استفاده شد. نتایج نشان داد که ضریب همبستگی درون آزمونگر دستگاه حس عمقی مچ پا برابر با 97/0 و ضریب هبستگی بین آزمونگران برابر با 87/0 می باشد. همچنین نتایج آزمون پایایی ثبات زمانی دستگاه نشان داد ضریب هبستگی بالایی(82/0) بین اندازه گیری در فاصله زمانی متناوب وجود دارد. با توجه به نتایج بدست آمده می توان استنباط کرد که وسیله جدید ایرانی برای اندازه گیری های حس عمقی مچ پا از ضریب همبستگی درون آزمونگر، بین آزمونگر و پایایی ثبات زمانی بالایی برخوردار می باشد. بنابراین استفاده از این وسیله برای اندازه گیری دقیق و سریع حس وضعیت مچ پا توصیه می شود.

اسپرین مچ پا از شایع ترین آسیب های حاد ورزشی است که به علت آسیب به گیرنده های حس عمقی و کاهش تعادل، خطر بازگشت مجدد آن زیاد است. با توجه به اثبات تأثیر ریتم های روزانه بر اجرای ورزشی، هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر زمان های روز بر بازتوانی اسپرین مچ پاست. 16 نفر از ورزشکاران غیرحرفه ای مبتلا به اسپرین یک جانبه مچ پا (سن: 7/2 ± 2/24 سال، وزن: 1/3 ± 1/71 کیلوگرم، قد:40/3 ±2/177 سانتی متر) در این تحقیق شرکت و به صورت تصادفی در دو گروه تمرینی صبح (8 -10) و عصر (18- 20)، یک دوره فیزیوتراپی را به مدت 12 جلسه سپری کردند. بعد از اطمینان از راه رفتن بدون درد، در همان زمان ها به مدت چهار هفته از آزمون تعادلی ستاره به عنوان برنامه بازتوانی استفاده شد که به عنوان برنامه بازتوانی در درمان اسپرین مچ پا گزارش شده است. برای ارزیابی میزان تأثیر برنامه بازتوانی از آزمون تعادلی ایستادن روی یک پا استفاده و میزان آسیب مجدد بعد از یک سال ثبت شد. از آزمون تی مستقل و وابسته برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد بعد از دوره بازتوانی، میانگین نتایج آزمون تعادلی ایستادن روی یک پا در گروه عصر به طور معنی داری بهتر از گروه صبح بوده است (03/0=P و 65/2=t). بعد از یک سال، دو نفر از گروه صبح و یک نفر از گروه عصر مجدداً به اسپرین مچ پا مبتلا شدند که تفاوت معنی دار نبود. با توجه به مثبت بودن تأثیر زمان بر کسب تعادل ایستا، این تحقیق می تواند پایه ای برای تحقیقات گسترده تر با تعداد نمونه های بیشتر و با استفاده از دستگاه های تشخیصی بالینی پیشرفته تر باشد تا شاید بتوان با انجام بازتوانی در زمان های مناسب تر، روند بهبودی را تسریع و بازگشت مجدد آسیب را کاهش داد.

قوس طولی داخلی کف پا طی رشد به طور معنی داری تغییر می کند. با وجود این، نویسندگان در مورد اینکه در چه سنی پا شکلی مشابه بزرگ سالی به دست می آورد اختلاف نظر دارند. بهترین روش برای ارزیابی این قوس در کودکان نیز بحث برانگیز است؛ بنابراین هدف از این تحقیق توصیف قوس طولی داخل پای کودکان 3 تا 12 ساله و مقایسه قابلیت اجرای پنج روش ارزیابی است. نمونه آماری تحقیق حاضر 416 نفر بود که از پای آن ها نقش کف پا گرفته شد. شاخص های قوس کف پایی کاوناق و رودگرز، چیپاکس - اسمیراک، شاخص استاهلی و زاویه آلفا محاسبه و با ارزیابی نقش کف پا توسط فیزیوتراپیست ها مقایسه شدند. برای مقایسه روش ها و سنین متفاوت از آزمون های ناپارامتریکی همچون کروسکال والیس، فریدمن و خی دو استفاده شد. برای ایجاد ارتباط بین شاخص ها از همبستگی اسپیرمن استفاده شد. سنین سه و چهار سالگی شیوع زیاد قوس کم را نشان دادند (23 تا 86 درصد). بین چهار و پنج سالگی تفاوت معنی داری بین تمام شاخص ها مشاهده شد. با اینکه نسبت انواع متفاوت قوس برای هر گروه سنی متفاوت بود، بین شاخص های متفاوت همبستگی خوبی مشاهده شد (01/0>P). قوس طولی داخلی کف پا به طور تدریجی شکلی مشابه بزرگسالی می یابد، از لحاظ آماری لحظه تشکیل قوس طولی داخلی بین 4 و 5 سالگی مشاهده شد. شاخص چیپاکس - اسمیراک بهترین شاخص ارزیابی پای کودکان بود. این شاخص بهترین طبقه بندی را برای قوس های کف پایی کم فراهم می کند و به آسانی قابل محاسبه است.

حس عمقی و تعادل از عوامل مؤثر بر ارتقایعملکرد و پیشگیری از آسیب های ورزشی اند، اما تأثیرشرکت در فعالیت های مختلف ورزشی بر این حس کمتر مطالعه شده است؛بنابراین هدف این پژوهش مقایسةحسوضعیتمفصلزانودربازیکنان مرد نخبهفوتبال، فوتسالوفوتبال ساحلی بود. بدین منظور 53 نفر از بازیکنان تیم های ملی جوانان فوتبال (23 نفر)، فوتسال (16 نفر) و فوتبال ساحلی (14 نفر)، با میانگین سنی به ترتیب 70/0±96/17، 20/1±13/19 و 24/3±69/24 سال؛ میانگین وزن 92/5±78/69، 22/7±44/66 و 04/6±69/76 کیلوگرم و میانگین قد 24/6±78/174، 71/4±176 و 70/4±92/182 سانتی متر در این مطالعه شرکت کردند. حسوضعیتمفصلزانویپای غالباینبازیکنانازطریقبازسازیزوایای 30 و 60 درجه فلکشنبا چشمان بسته و در زنجیرهحرکتی بسته ارزیابیشد. برایاندازه گیریاین زوایاازالکتروگونیامتراستفادهشد.خطای مطلق آزمودنی (بدون در نظر گرفتن جهت خطا) در بازسازی زوایای هدف آموزش داده شده، به عنوان متغیروابستهدرنظرگرفتهشدند.به-منظور تحلیلداده ها از آزمون تحلیل واریانس یک سویه و آزمون تعقیبیتوکی استفاده شد. نتایج نشان داد بین میانگین حسوضعیت مفصل زانوی بازیکنان فوتبال، فوتسال و فوتبال ساحلی در زاویه 30 درجه تفاوت معنی داری وجود ندارد(05/0 P>)، اما در میانگین حس وضعیت مفصل زانوی این سه گروه در زاویه 60 درجه تفاوت معنی داری مشاهده شد]04/0 p,45/3=(49 ,2)[F. نتایج آزمون تعقیبی توکی نیز نشان داد میانگین خطای مطلق در بازسازی زاویه 60 درجه بازیکنان فوتبال ساحلی(28/1, SD=20/2M=) به طور معنی داری از خطای مطلق بازیکنان فوتبال (1/2 =SD,92/3 =M)کمتر است. با وجود این، تفاوت معنی-داری در باز سازی این زاویه توسط بازیکنان فوتسال (94/1 =SD,48/3=M)در مقایسه با دو گروه دیگر مشاهده نشد.نتایج این پژوهش نشان می دهد حس وضعیت مفصل زانو در بازیکنان رشته های فوتسال و فوتبال ساحلی در زاویه 60 درجه فلکشن تفاوت معنی داری با هم دارند، اما بین سه گروه در زاویه 30 درجه تفاوتی مشاهده نشد. این نتایج می تواند به مربیان، بدن سازان و کادر پزشکی تیم های فوتبال، فوتسال و فوتبال ساحلی برای طراحی تمرینات مؤثر بر ارتقای حس عمقی کمک نماید.

هدف از این تحقیق، بررسی اثر خستگی ویژه فوتبال برکنترل قامت پویای بازیکنان دارای ناپایداری عملکردی مچ پا است. آزمودنی های این تحقیق، 38 نفر از بازیکنان فوتبال باشگاهی شهر کرمان در رده سنی امید و بزرگسال بودندکه بر اساس نتایج پرسشنامه ویژه ناپایداری مچ پا (CAIT) و تأیید پزشک متخصص به دو گروه دارای بی ثباتی عملکردی مچ پا (18 نفر) و گروه سالم (20 نفر) تقسیم شدند. برای مداخله خستگی ویژه فوتبال از تست بانگسبو و برای کمی سازی قابلیت کنترل قامت از سه جهت تست تعادلی ستاره استفاده شد. خستگی آزمودنی ها در هر 15 دقیقه با استفاده از مقیاس بورگ (RPE) مشخص شد. نتایج تحلیل واریانس نشان داد کنترل قامت پویای بازیکنان دارای ناپایداری مچ پا در انتهای نیمه اول پروتکل بنگسبو 9 درصد و در پایان پروتکل 14 درصد کاهش و در مقابل کنترل قامت بازیکنان سالم در پایان پروتکل 11 درصد کاهش یافته است. البته این میزان کاهش و نقص درکنترل قامت در هر دو گروه در پایان پروتکل به لحاظ آماری تفاوت معنی-داری نداشت (05/ 0< (P. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد خستگی ایجاد شده در دقایق انتهایی هر نیمه از بازی فوتبال می تواند با ایجاد نقص در کنترل قامت، بازیکنان دارای بی-ثباتی عملکردی مچ پا را در معرض آسیب های مجدد و جدی تری از قبیل اسپرین مچ پا قرار دهد.