پژوهشهای حقوقی

پژوهشهای حقوقی

پژوهشهای حقوقی دوره 1 بهار و تابستان 1381 شماره 1

مقالات

۱.

قانون تجارت ایران و ضرورت بازنگری در آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قانون تجارت ایران اصلاح تجار معاملات تجاری اسناد تجاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۹۵
روابط بازرگانی با چنان سرعتی تغییر و تحول می یابد که گاه همگامی قوانین تجاری با ضرورتهای ناشی از آن قدری دشوار می نماید. هر چند برخی کشورها برای تسهیل ، تسریع و امنیت روابط بازرگانی در فرصت زمانی معقول به اصلاح و بازبینی قوانین قدیمی خود مبادرت ورزیده اند، ولی مقنن ایرانی در رفع ابهام و روزآمد کردن قوانین تجاری ایران از روند تحولات بازرگانی ملی و بین المللی بسیار عقب مانده است . در این مقاله ضمن بذل توجه به تحولات قوانین تجاری سایر کشورها، به اجمال نشان داده شده که نمایان ساختن نقاط مبهم و خلاءهای قانون تجارت ایران با مطالعه ای دقیق و مفصل تا چه حد ضروری و اساسی است .
۲.

توسعه ی مسؤولیت بین المللی در پرتو حقوق بین الملل محیط زیست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مسؤولیت بین المللی خسارت حقوق بین الملل تقصیر مشترکات جهانی غرامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۹۶
یکی از اسباب توسعه قواعد حقوقی مقابله با تهدیدهایی است که سلامت محیط زیست و در نتیجه حیات انسان را به مخاطره می افکند. حقوق بین الملل محیط زیست با اینکه چند صباحی از عمر آن نمی گذرد و شاخه ای جوان از حقوق بین الملل محسوب می شود ولی توانسته است بسیاری از بخشهای نظام حقوقی بین المللی (مثل حقوق بشر و حقوق بین الملل اقتصادی ) را با تلاطمی جدی مواجه سازد. به نظر می رسد حقوق بین الملل محیط زیست سهمی بسزا در بسط و گسترش حقوق مسؤولیت بین المللی داشته است . مطرح شدن بحثهایی چون مسؤولیت عینی و مسؤولیت ناشی از اعمال منع نشده در حقوق بین الملل ، تا حدی حاصل تأثیر حقوق بین الملل محیط زیست بر نظام مسؤولیت بین المللی بوده است .
۳.

تأمّلاتی در باب جایگاه قانونی شورای عالی اداری و مرتبه ی مصوبات آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سلسله مراتب شورای عالی اداری قوه مجریه قوه مقننه استانداران قانون اساسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۱۰۰
پیرامون پیش بینی ضرورت ایجاد شورای عالی اداری در تبصره 31 قانون برنامه دوم توسعه (مصوب 1373) و تأیید مصوبات آن توسط رئیس جمهور، همواره دو پرسش مهم مطرح بوده و هست ، و آن اینکه جایگاه قانونی شورای عالی اداری چگونه است و از چه صلابتی برخوردار است و دیگر اینکه مصوبات شورا در سلسله مراتب حقوقی چه شأن و مرتبه ای دارد و به ویژه آیا تاب معارضه با قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی را واجد است .
۴.

شروط تحمیلی از دیدگاه قواعد عمومی قراردادها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سوء استفاده از حق شروط تحمیلی قرارداد مصرف عدالت قراردادی نظم عمومی مسؤولیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۱۶۶
هیچ نظامی حقوقی نمی تواند صرفاً به اتکای اصل آزادی قراردادها به تحقق عدالت در روابط قراردادی امید بندد. جلب منفعت و دفع ضرر بسیاری از افراد را وسوسه می کند تا به لحاظ موقعیت برتر خویش شرایط خود را به طرف قرارداد بقبولانند و به واقع تحمیل کنند. دخالت قانونگذار فرانسوی و جامعه اروپا در چنین روابط نامتوازن و ناعادلانه موضوع اصلی این مقاله را تشکیل می دهد.
۵.

تعامل میان حقوق و سیاست بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقوق بین الملل سیاست بین الملل قدرت سیستم بین المللی هنجار حقوقی حاکمیت جنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۰۲
در مورد رابطه میان حقوق و سیاست بین الملل نمی توان تأثیر هر یک بر دیگری را انکار کرد. در واقع از یک طرف هیچ کس را یارای آن نیست که بر استقرار حقوق بین الملل بر تارک نظام بین المللی چشم دوزد و جامعه بین المللی را به مدینه ای فاضله ، و عاری از هر ظلم و بی عدالتی تشبیه کند؛ و از طرف دیگر نمی توان روابط بین المللی را اسیر محض قدرت پنداشت و حقوق بین الملل را به هیچ انگاشت . مقاله تعامل میان حقوق و سیاست بین الملل نشان می دهد که در چه شرایط و چه حوزه هایی سیاست در مقابل حقوق بین الملل سر تعظیم فرو آورده ، و در چه مواردی حقوق بین الملل در چنگال سیاست دست و پا می زند.
۶.

میزگرد جرایم مطبوعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جرم مسؤولیت مجازات مطبوعات شرع ارتباطات هیأت منصفه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۱۴
در این میزگرد تعریف جرم مطبوعاتی و عناصر آن ، علت تفکیک جرایم مطبوعاتی از سایر جرایم عادی ، امتیازات و مصونیتهای جرایم مطبوعاتی و دادرسی آن جرایم در قوانین ایران و برخی از دیگر کشورها مورد بحث قرار گرفته است .
۷.

حدود قانونی آزادی رسانه ها در زمان جنگ: ایالات متحد آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سانسور آزادی مطبوعات جنگ رسانه ها خلیج فارس امنیت آمریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۱۷
چالش بین آزادی بیان و حفظ امنیت ملی مسأله ای مهم و مجادله برانگیز در اکثر کشورهاست . بسیاری از کشورها و از جمله ایالات متحد آمریکا به ویژه به دلایل امنیتی و نظامی در زمان جنگ ، آزادی خبرنگاران را برای حضور در صحنه های جنگ و گزارش وقایع به عموم محدود می کنند. آمریکا در جنگ ویتنام ، حمله به گرانادا، پاناما، جنگ دوم خلیج فارس ، حمله به هائیتی ، و نیز تهاجم اخیر به افغانستان به سانسور وسیع مطبوعات مبادرت ورزید. جایگاه قانونی این اقدام و چالشهای عملی آن در برابر اصول قانون اساسی که هر نوع محدودیت آزادی بیان و مطبوعات را ممنوع می سازد، محور بحث این مقاله را تشکیل می دهد.
۸.

رژیم مسؤولیت مدنی و کیفری رسانه ها در حقوق فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آیین دادرسی جرم انتشار حقوق ارتباطات مسؤولیت مدنی مسؤولیت کیفری فرانسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۸۷
هر چند آزادی مطبوعات در کشور فرانسه از جایگاهی مستحکم برخوردار است اما برای حراست از منافع عمومی و حقوق دیگران قید و بندهای مختلفی به آن اصل وارد آمده است . نقض این محدودیتها می تواند مسؤولیت مدنی و یا کیفری شخص ذی ربط را در پی داشته باشد.
۹.

دادرسی دعاوی مطبوعاتی در حقوق انگلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: دادرسی انگلستان علنی بودن مطبوعات جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۶۳
در مطالعه تطبیقی حقوق مطبوعات ، کشور انگلستان از نمونه های شاخص و برجسته به شمار می رود. انگلستان به عنوان خاستگاه اصلی اولین روزنامه های چاپی مدرن ، در بستر چالشهای سیاسی و حقوقی تجربه ای گرانبار و بدیع در دادرسی دعاوی مطبوعاتی از خود به جا گذاشته است .

گزارش ها

۱.

گزارشی از اولین کنفرانس آموزش و تحقیق حقوق بین الملل در آسیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: آموزش تحقیق حقوق بین الملل آس‍ی‍ا کنفرانس سنگاپور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶ تعداد دانلود : ۵۰
اولین کنفرانس آموزش و تحقیق حقوق بین الملل در آسیا در روزهای 30 و 31 ژولای 2001 (8 و 9 مرداد 1380) به همت «انجمن حقوق بین الملل سنگاپور» و «بنیاد توسعه حقوق بین الملل در آسیا» در سنگاپور برگزار گردید. در این کنفرانس که 61 نفر از استادان و محققان آسیایی حضور داشتند در پنج اجلاس کاری عناوین زیر مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت : 1. گرایشهای بین المللی مؤثر بر آموزش و تحقیق حقوق بین الملل در آسیا 2. جهانی شدن و غلبه سرمایه داری : جایگاه آسیا و جهتگیری های نظری 3. رابطه میان تکنولوژی و آموزش و تحقیق حقوق بین الملل 4. روند جهانی شدن در حقوق بین الملل مدرن و فرآیند شکل گیری جامعه مدنی بین المللی 5. برنامه واحد آموزشی حقوق بین الملل برای آسیای جدید. این کنفرانس با ارائه گزارش مخبر اجلاس و ارائه طرحی برای آینده پایان یافت .

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۹