درخت حوزه‌های تخصصی

پژوهش حاضر با هدف طراحی و تبیین الگوی تربیت مدیران جوان بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب انجام گردید. با توجه به هدف پژوهش، این تحقیق از نوع اکتشافی و با رویکرد کیفی مبتنی بر تحلیل مضمون صورت گرفت. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه های نیمه ساختاریافته و برای تحلیل داده ها از کدگذاری استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه خبرگان فرهنگی و اساتید برجسته ی دانشگاهی بود که 35 نفر از آن ها به عنوان نمونه در این پژوهش مشارکت داشتند. روش نمونه گیری نظری (هدفمند) و معیار پایان آن، اشباع مضامین استخراج شده از مصاحبه ها بود. مضامین پایه استخراج شده از مصاحبه ها در قالب یک الگوی سیستمی و متشکل از پنج مضمون سازمان دهنده شامل ورودی سیستم تربیت مدیران جوان ، فرآیند در سیستم تربیت مدیران جوان ، خروجی سیستم تربیت مدیران جوان، محیط مساعد برای تربیت مدیران و شیوه نظارت بر فرآیند سیستم تربیت مدیران دسته بندی شدند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که الگوی تربیت مدیران جوان، منطبق با بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی نیازمند اتخاذ یک الگوی سیستمی مشتمل بر ابعادی است که به نظر می رسد تمام این ابعاد از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند.

مقدمه: کاهش موفقیت آمیز شکاف دانش تا عمل، به شناسایی عوامل مؤثر بر آن بستگی دارد. مطالعه حاضر موانع و تسهیل کننده های تولید اسناد سیاستی سلامت مبتنی بر شواهد را از دیدگاه تولیدکنندگان آن ها در ستاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مورد مطالعه قرار داده است. روش کار: مطالعه کیفی با رویکرد تحلیل چارچوب مورد استفاده قرار گرفت. گردآوری داده ها با مصاحبه های نیمه ساختاریافته و استفاده از روش نمونه گیری هدفمند با تکنیک گلوله برفی انجام شد. برای تحلیل داده ها، از نرم افزار MAXQDA10 استفاده شد. نتایج مطالعه حاضر با مطالعات اکتشافی درباره عوامل مؤثر بر سیاست گذاری مبتنی بر شواهد مقایسه شد. یافته ها: سه مضمون باورهای رفتاری، باورهای هنجاری و باورهای کنترلی و 18 زیرمضمون زیر شناسایی شدند. باورهای رفتاری: کیفیت سیاست، مصرف منابع، دانش و خلاقیت، زمان بری و بومی سازی؛ باورهای هنجاری: مراجع سیاست گذاری، سیاست گذاران، مجریان سیاست ها و همکاران؛ باورهای کنترلی: سیاست استخدامی، مدیریت عملکرد، توانمندسازی، ثبات مدیریت و سیاست گذاری، محیط فیزیکی، دسترسی به شواهد، فرایند سیاست گذاری و اثر عوامل رقیب. نتیجه گیری: اکثر موانع ذکرشده به باورهای کنترلی مربوط بودند. این یافته یادآور قانون 85/15 رویکرد مدیریت کیفیت فراگیر است. مطالعه حاضر، عوامل مؤثر بر تولید اسناد سیاستی مبتنی بر شواهد را در همه سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده شناسایی کرد؛ اما عوامل شناسایی شده در مطالعات اکتشافی درباره استفاده سیاست گذاران سلامت از شواهد، به یکی از سازه های تئوری مربوط هستند. یافته فوق می تواند نشان دهنده ترجیح رویکرد تئوریک بر رویکرد اکتشافی برای شناسایی عوامل مؤثر بر یک رفتار باشد.

مقدمه: پیآمد بسیاری از پیاده سازی های سیستم های اطلاعاتی بیمارستانی (HIS) همه انتظارات پیش بینی شده تصمیم گیرندگان وکاربران را بر آورده ننموده و یا در اجرای آنها به شکست انجامیده است. این مطالعه با هدف سنجش دیدگاه پزشکان نسبت به سیستم های اطلاعات بیمارستانی در بیمارستانهای دولتی شهرستان ارومیه انجام یافته است. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بوده که به روش توصیفی تحلیلی و مقطعی انجام شده است. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده استفاده شد و گرد آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. و برای تحلیل فرضیات و اهداف از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، و آزمون کای دو استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که براساس نظر پزشکان، بین کارایی مورد انتظار از سیستمHIS و میزان آشنایی با فناوری اطلاعات رابطه معنی دار (p<0.05) وجود دارد و همچنین با سن نیز رابطه معنی دار (p=0.008<0.05) وجود دارد. رابطه بین پیچیدگی های ناشی از استفاده HIS و آشنایی با فناوری اطلاعات (p=0.000<0.05) معنی دار است. همچنین بین پیچیدگی های ناشی از استفاده سیستم های اطلاعات بیمارستانی با سن نیز رابطه معنی دار (p=0.049<0.05) وجود دارد. بحث ونتیجه گیری: با توجه به نقش کلیدی پزشکان و اهمیت استفاده ازسیستم های اطلاعات، ضرورت آشنایی با فناوری اطلاعات احساس می شود. لذا پیشنهاد می گردد جهت بستر سازی در بیمارستانها به منظور به کارگیری بهینه فناوری اطلاعات، مشوق های لازم و به منظور استفاده درست دوره های آموزشی برای پزشکان برگزار گردد.

مقدمه: با توجه به نقش و جایگاه پزشکان عمومی در طرح پزشک خانواده، شناخت و آگاهی از مؤلفه های اثرگذار بر تصمیم آن ها جهت ورود به این طرح، برای سیاستگذاران و برنامه ریزان از اهمیت به سزایی برخوردار است. هدف این تحقیق استخراج ترجیحات و مؤلفه های اثرگذار بر این تصمیم پزشکان عمومی شاغل در مراکز بهداشتی- درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران است. روش کار: تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و ماهیتاً پیمایشی- توصیفی است. در این مطالعه، ترجیحات پزشکان عمومی شاغل در سال 92، در مراکز بهداشتی- درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهر تهران استخراج گردیده است. به این منظور از رویکرد آزمون انتخاب گسسته استفاده شده است. اطلاعات جمع آوری شده از طریق پرسشنامه ای که با استفاده از معیار D-Efficiency و بوسیله نرم افزار SAS طراحی شده بود، توسط نرم افزارهای SPSS و STATA12 مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. یافته ها: خالص دریافتی بالاتر، خدمت در محل سکونت، وجود تخصیص سهمیه برای اخذ مدرک تخصص پزشک خانواده، وجود تسهیلات ایاب و ذهاب و جمعیت کمتر تحت پوشش، تمایل پزشکان عمومی شاغل در بخش دولتی دانشگاه علوم پزشکی تهران را برای ورود به طرح پزشک خانواده افزایش می دهد. از میان مؤلفه های پیش گفته، مؤلفه ی محل خدمت 5/2 تا 15 برابر بیش از سایر مؤلفه ها از نظر پزشکان دارای اهمیت می باشد. مؤلفه زمان تسویه با پزشک اثر معنی داری بر تصمیم پزشکان ندارد. به علاوه، اهمیت برخی مؤلفه های شناسایی شده، در میان گروهای سنی و درآمدی گوناگون و نیز جنسیت پزشکان متفاوت است. نتیجه گیری: طراحی برنامه با در نظرگرفتن ویژگیهای دموگرافیک پزشکان عمومی، می تواند با افزایش احتمال حضورپزشکان عمومی در طرح، همراهی بیشتر ایشان را برای پیاده سازی آن در پی داشته باشد. به علاوه با توجه به اهمیت بسیار بالای مؤلفه محل خدمت، به نظر می رسد مشوق های بسیار جذابی باید در نظر گرفته شود تا پزشکان عمومی شاغل در بخش دولتی، تمایل به خدمت در مناطق دور افتاده داشته باشند.

مقدمه: منابع انسانی نقش بسیار مهمی را در ارائه خدمات سلامت ایفا می کند. هدف این مطالعه برآورد نیروی انسانی موردنیاز بخش شتاب دهنده مرکز تخصصی رادیوتراپی - انکولوژی رضا (ع) بر اساس شاخص حجم کار بود. روش ها: این مطالعه از نوع کاربردی و به روش توصیفی-تحلیلی به صورت مقطعی انجام شد. از هم اندیشی خبرگان برای تعیین اجزاء حجم کار و زمان استاندارد، از کارسنجی برای تائید زمان استاندارد فعالیت های اصلی، از مصاحبه و اطلاعات سیستم پرسنلی برای تعیین میزان و عوامل مرتبط با زمان کاری در دسترس و از اطلاعات سیستم مدیریت و دفاتر ثبت برای تعیین حجم کار سالیانه استفاده شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار اکسل استفاده شد. یافته ها: هفت عامل مرتبط با زمان کاری در دسترس سالانه کارکنان شناسایی شد. زمان کاری در دسترس سالانه برای کارکنان 806 ساعت تعیین شد. آماده سازی و درمان بیمار و اپراتوری و تکمیل پرونده به عنوان فعالیت های اصلی تعیین شد. نتایج محاسبات شاخص حجم کار نشان داد بخش شتاب دهنده سه نفر کمبود نیرو دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد در بخش شتاب دهنده مرکز تخصصی رادیوتراپی با کمبود نیروی انسانی حرفه ای مواجه بوده است. به نظر می رسد استفاده از روش شاخص حجم کار برای تعیین و توزیع نیروی انسانی مورد نیاز گامی ضروری برای مدیریت بهینه نیروی انسانی در بخش های تخصصی باشد.

این پژوهش با هدف تبیین جایگاه علم و فناوری در چشم انداز تمدن نوین اسلامی از منظر امام خامنه ای انجام شده است.تحقیق از نوع کیفی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و استخراج مضامین از روش تحلیل مضمون استفاده و120 مضمون پایه، 26 مضمون سازمان دهنده و13مضمون فراگیر استخراج شد. مضامین فراگیر عبارتند از: علم و فناوری به عنوان پایه تمدن نوین اسلامی، عامل پیشرفت و عزت و اقتدار، هماهنگی علم با دین، نفی وابستگی علمی، علم اخلاق مدار و عدالت محور، آینده نگری و تعیین چشم انداز علمی، علم نافع، خلاقیت علمی، شکستن مرزهای دانش،کسب مرجعیت علمی در جهان، جهاد علمی، اقتصاد دانش بنیان، یادگیری از تجارب دیگران در کنار تولید علم. از بین مضامین مستخرج، جهاد علمی با دارا بودن 43 مضمون پایه، بیشترین تاکید و فراوانی را در کلام امام خامنه ای دارد. بر اساس نتایج تحقیق، امام خامنه ای با تاکید بر جهاد مستمر علمی به عنوان موتور پیشران کشور، پیشرفت در علم و فناوری مبتنی بر اخلاق و معنویت و عدالت را به عنوان یک ارزش و شاخص تعالی، از ارکان تمدن نوین اسلامی میدانند و بر تغییر رویکرد از مصرف کننده علم به تولیدکننده علم، شکستن مرزهای دانش و کسب مرجعیت علمی در جهان تاکید دارند.

مقدمه : سیستم ذخیره و انتقال تصاویر امکان پردازش، ذخیره و ارسال تصاویر پزشکی را به صورت الکترونیکی در بخش های مختلف بیمارستان و همچنین، بین پزشکان و رادیولوژیست ها فراهم می سازد. هدف مطالعه حاضر، تعیین تاثیر پیاده سازی سیستم ذخیره و انتقال تصاویر (Picture Archiving and Communication System (PACS)) بر میزان رضایتمندی کاربران از خدمات تصویربرداری قبل و بعد از پیاده سازی PACS بود. روش ها : پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی است که در دو دوره ( دوره قبل از پیاده سازی PACS و دوره بعد از پیاده سازی این سیستم ) بر روی کاربران سیستم PACS شامل 51 نفر از پزشکان و رادیولوژیست های شاغل در بیمارستان نهم دی تربت حیدریه انجام گرفت. به دلیل محدود بودن تعداد افراد، نمونه گیری انجام نشد و کل جامعه پژوهش وارد مطالعه شد. ابتدا، رضایتمندی کل کاربران از PACS بررسی شد و سپس رضایتمندی در دوره قبل و بعد از پیاده سازی PACS (کاربران شاغل در این بیمارستان در هر دو مقطع) مقایسه شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته بود. تحلیل داده ها با استفاده از آمارتوصیفی و آزمون ویلکاکسون و به کمک نرم افزار SPSS نسخه 24 انجام شد. یافته ها : میزان رضایتمندی کلی از خدمات تصویربرداری، 5/55 از 65 نمره بود. میانگین میزان رضایت از خدمات تصویربرداری در دوره قبل از PACS، از 65 نمره 7/23 بود که در دوره بعد از PACS، 05/32 واحد افزایش داشت. این افزایش از نظر آماری معنادار بود( 0001 > P ). نتیجه گیری : میزان رضایت کاربران ( پزشکان و رادیولوژیست ها ) در دوره پیاده سازی سیستم PACS نسبت به دوره فیلم افزایش یافت؛ در نتیجه پیاده سازی PACS منجر به بهبود رضایت پزشکان و رادیولوژیست ها شده است.

مقدمه: این مطاالعه روشی ارائه می کند که در آن عملکرد اورژانسی در تهران را که با مشکل زمان انتظار بالای بیماران و در نتیجه نارضایتی بیماران و کادر اورژانس روبرو است، بهبود می دهد. روش کار: ابتدا جریان بیمار در اورژانس بیمارستان با کمک شبیه سازی گسسته پیشامد شبیه سازی شده و گلوگاه ها شناسایی شدند. در این مدل نرخ ورود بیماران به صورت ناهمگن و عملیات بخش های تشخیصی به صورت جزئی در نظر گرفته شده است و در نتیجه صف نمونه بیماران به صورت مجزا از صف بیماران مورد بررسی قرار گرفته است. برای تصمیم گیری نهایی معیارهایی معین شد و از ابزار ای اچ پی (AHP) برای وزن دهی به معیارها و در نهایت از ابزار تصمیم گیری چندمعیاره پرامیتی برای یافتن بهترین گزینه برای بهبود عملکرد اورژانس استفاده می شود. یافته ها: با توجه به نتایج شبیه سازی سناریوهای پیشنهادی، افزودن یک شیفت چهار ساعته برای تایپیست و رادیولوژیست بخش سونوگرافی سبب کاهش متوسط زمان انتظار به میزان شش درصد می شود. این بدین معناست که کمبود ظرفیت این بخش تأثیر قابل توجهی در انتظار بیماران دارد. نتیجه گیری: شبیه سازی برای انعکاس ازدحام بیماران به کار گرفته شده است. بر اساس نتایج شبیه سازی می توان سناریوهایی طراحی کرد تا به وسیله آنها بتوان زمان انتظار را کاهش و رضایت بیمار و کادر اورژانس را افزایش داد. انتخاب بهترین راه حل بر اساس معیارهایی نظیر زمان انتظار، نسبت استفاده، ترک اورژانس با مسئولیت شخصی و هزینه، توسط ابزار تصمیم گیری چند معیاره انجام می شود.

مقدمه: علیرغم سطح دانش و تخصص یکسان اعضای هیأت علمی مرد و زن، به نظر می رسد فرصت های دست یابی به پست های مدیریتی آنها یکسان نباشد. هدف از این مطالعه، بررسی وضع موجود اعضای هیأت علمی زن دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد در سمت های مدیریتی و شناسایی موانع ارتقاء اعضای هیأت علمی زن به پست های مدیریتی از دیدگاه آنان می باشد. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی و به صورت پیمایشی است که در آن نظرات اعضای هیأت علمی زن دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد بر اساس پرسشنامه پژوهشی مستخرج از مبانی نظری و ادبیات تحقیق، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از آمار توصیفی و آزمون خی دو برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: در این مطالعه، 28درصد از اعضای هیأت علمی زن دارای پست های مدیریتی در سطوح گوناگون بودند. 4 .44درصد از زنان مدیر، دارای سمت مدیر گروه بودند. رابطه معنی داری بین سابقه کار افراد و دارا بودن پست مدیریتی وجود داشت (0.05 P< ). فرهنگ حاکم بر سازمان، ساختارهای نادرست موجود در سازمان و عوامل اجتماعی به عنوان دلایل عمده عدم مشارکت اعضای هیأت علمی زن در پست های مدیریتی دانشگاهی شناسایی شدند. بحث: دلیل عمده مشارکت اعضای هیأت علمی زن در پست های مدیریتی، عوامل اجتماعی، فرهنگ حاکم بر سازمان و ساختارهای نادرست موجود در سازمان است. فرهنگ سازی در جامعه، تغییر ساختارهای موجود در دانشگاه ها و اصلاح فرایند ارتقاء بر اساس شایسته سالاری، می تواند منجر به افزایش حضور زنان در سمت های مدیریتی دانشگاهی شود.

مقدمه: حدود 15-10 درصد از زوجین نابارور هستند. ناباروری علل متفاوتی دارد و تشخیص روش درمان بیماران بر اساس نوع عامل ناباروری آن ها انجام می شود. در این تحقیق مدلی ارائه شده است که بر اساس ویژگی های اولیه و نتایج آزمایشات ساده علل ناباروری افراد را پیش بینی می کند که می تواند به پزشکان در تشخیص زودهنگام علت ناباروری و تصمیم گیری بهینه کمک کند. روش کار: داده های این تحقیق برگرفته از داده های ناباروری بیمارستان صارم تهران می باشد. در این تحقیق از روش های دادهکاوی استفاده شده است. ابتدا روش خوشه بندی k-means و سپس روش های دسته بندی ماشین بردار پشتیبان (SVM: Support Vector Machine) و شبکه های عصبی مصنوعی به منظور پیش بینی نوع علل ناباروری، اجرا و نتایج دو الگوریتم دسته بندی با هم مقایسه شدند. همچنین برای تحلیل داده ها و اجرای الگوریتم های بخش مدل، از نرم افزار SPSS Clementine 12.0 استفاده شده است. یافته ها: در بخش خوشه بندی بر اساس الگوریتم K-means داده ها به پنج خوشه تقسیم شدند. در هر گروه یک یا چند علت ناباروری مشاهده شد. در ادامه و با اجرای الگوریتم های دسته بندی SVM و شبکه عصبی مصنوعی، مشخص شد که الگوریتم SVM با نوع کرنل چندجمله ای بالاترین کارایی را به دست آورد. نتیجه گیری: انجام این تحقیق علاوه بر اینکه منجر به شناخت بهتر ویژگی های بیماران ناباروری شد، می تواند زمینه ای برای انجام تحقیقات آتی باشد. از آنجائی که با تشخیص علل ناباروری افراد قبل از مراحل ثانویه و آزمایشات سنگین، به مقدار قابل توجهی در هزینه و زمان صرفه جویی و از اثرات جسمی که بر بیماران می گذارد کاسته خواهد شد، می توان در مطالعات آینده با استفاده از نتایج این تحقیق سیستمی را جهت اجرای این مدل پیاده سازی نمود.

مقدمه: اطلاعات مرگ در تدوین برنامه های سلامت نقشی اساسی دارد و کدگذاری علل مرگ به سازماندهی این اطلاعات می انجامد. هدف این مطالعه بررسی تأثیر خطاهای تکمیل گواهی فوت بر کدگذاری علت زمینه ای مرگ در بیمارستان شهید محمدی بندرعباس است. روش کار: این پژوهش توصیفی مقطعی در شش ماهه دوم سال 1390 و با مطالعه گواهی فوت همه متوفیان انجام شد. ابتدا اطلاعات گواهی فوت بر روی فرم های جداگانه ای ثبت شد و رزیدنت های هر بخش نس ب ت به تعیین توالی های گواهی فوت اقدام نمودند. سپس پژوهشگر نسبت به کدگذاری مجدد گواهی ها و مقایسه آن ها با کدهای کدگذار ان اصلی اقدام نمود. نهایتاً برای استخراج اطلاعات مربوط به خطاهای مستندسازی، پژوهشگر به خود گواهی فوت مراجعه نمود. داده ها وارد نرم افزار SPSS شد و از طریق آمار توصیفی و آزمون کای دو و با محاسبه فاصله اطمینان 95 درصد تحل یل شد. یافته ها: صحت کدگذاری علت زمینه ای مرگ برابر با 51.7 درصد بود. صحت کدگذاری رابطه معنی داری با خطاهای ماژورداشت ( 001. P= ) اما با خطاهای مینور رابطه معنی داری نداشت. از بین خطاهای ماژور «درج علل مرگ دارای با شدت یکسان» بیشترین تأثیر (82.1 درصد خطا در کدگذاری) را داشت. بین زبان تکمیل گواهی فوت و وقوع خطاهای ماژور و مینور رابطه معنی داری (به ترتیب 227. و 006. درصد) وجود داشت. بین تعداد خطوط و وقوع هر دوی این خطاها نیز رابطه معنی داری (000. درصد) دیده شد. بحث: تأثیر خطاهای ماژور بر صحت کدگذاری علت زمینه ای مرگ ثابت شد ، که برای رفع آن باید پزشکان را درباره نحوه تکمیل گواهی آموزش داد و ساختار گواهی نیز نیاز مند اصلاح می باشد.

مقدمه : از دیر باز انسان، به عنوان محور اصلی منظومه سازمان، نقش اساسی ایفا نموده و هدف مدیریت در سازمان جذب، نگهداری و بالنده سازی نیروی انسانی شایسته بوده است. در این راه تنظیم و طراحی نظامهای حقوق و دستمزد منصفانه یکی از مهمترین عوامل تحقق این هدف به شمار می رود. روش پژوهش : در یک مطالعه توصیفی مقطعی با هدف بررسی تأثیر کارانه بر عملکرد پرستاران و ارائه الگوی مناسب، تعداد 255 پرستار و 52 مدیر پرستاری با مدرک فوق دیپلم تا فوق لیسانس و حداقل یک سال سابقه کار بالینی در مراکز مورد مطالعه، با پرسشنامه تحت بررسی قرار گرفتند. متغیرهای مورد بررسی در عملکرد شامل بهبود مراقبتهای پرستاری، رضایت شغلی، حجم کارها، روابط کارکنان، میزان خطاها و اشتباهات در درمان بود. نظرات پرستاران و مدیران پرستاری جداگانه در خصوص تأثیر پرداخت کارانه به شیوه فعلی بر روی این عوامل سنجیده شد. یافته ها : نتایج نشان می دهد که فقط 34 درصد پرستاران و 6/44 درصد مدیران پرستاری معتقد به تأثیر طرح کارانه به شیوه فعلی بر بهبود عملکرد پرستاران هستند. از طرف دیگر 82 درصد این مدیران پرستاری معتقد بودند که با اجرای کارانه به شیوه فعلی، اهداف این طرح پوشش داده نمی شود. بحث و نتیجه گیری: بنابراین اجرای طرح کارانه به شیوه جاری تأثیر قابل توجهی بر بهبود عملکرد پرستاران نداشته است و در نگاه خوشبینانه فقط باعث ابقاء آنها در سازمان می شود. استفاده از شیوه مشارکتی و نظام پذیرش پیشنهادها به عنوان مدلی تعدیل شده جهت اصلاح روش جاری پیشنهاد می گردد.

مقدمه:کنترل مدیریتی روشهایی است که مدیران برای اطمینان از سازگاری رفتار و عملکرد سازمان خود با اهداف ، برنامه ها، استانداردها و اجرای صحیح برنامه ها مجبورند به طور مستمر و منطقی اجرا نمایند . کنترل برای حفظ ، بقا ، کارایی و اثربخشی تمام سیستمها حیاتی است و لحظه ای سازمان و مدیریت از آن بی نیاز نخواهند بود . روش پژوهش : ابن پژوهش به صورت مقطعی ، به منظور تعیین مواع اعمال کنترل مؤثر در سازمان از نظر مدیران دانشگاه علوم پشکی کرمان در سال 1380 انجام شد . جامعه مورد پژوهش را کلیه مدیران عالی و میانی دانشگاه تشکیل دادند . ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود که با استفاده از منابع علمی معتبر تعهیه گردید . سؤالات این پرسشنامه شامل: ویژگیهای فردی ، اقدامات انجام شده در جهت کنترل ، و مهمترین موانعت اعمال کنترل مؤثر در سازمان بود . داده ها پس از جمع آوری ، با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها : حدود 85درصد مدیران اعمال کنترل مؤثر در سازمان را ضروری داشتند . تنها حدود 65 درصد آنان اظهار نمودند که در واحدهای تحت سرپرستی خود جهت اعمال کنترل مؤثر ، اقدام به تعیین اهداف عملیاتی و 63 درثد اقدام به تعیین نتایج مورد انتظار نمودند . مهمترین موانع اعمال کنترل مؤثر به ترتیب : غیرقابل دستیابی بودن اهداف ، نبود استانداردها و معیارهای مناسب ، و عدم مشارکت کارکنان در امور مربوط به سیستم کنترل ذکر شده است. مدیران دارای تخصص مدیریت و مدیران با سابقه ی شرکت در دوره های آموزش مدیریتی حین خدمت ، موانع کنترل را کمتر از سایر مدیران متذکر شدند . بحث و نتیجه گیری : اعمال سیستم کنترل مؤثر نیازمند به مدیرانی با تجربه ، مسئولیت پذیر و متخصص دارد . ضمن برگزاری مستمر دوره های آموزشی حین خدمت مدیریت برای مدیران ، انتصاب مدیران شایسته و با دانش و مهارت کافی توصیه می گردد .

مقدمه: متخصصان بالینی برای رفع نیاز اطلاعاتی خود لازم است مهارت های اطلاع یابی موردنیاز را کسب کنند. به همین دلیل پژوهش حاضر باهدف تأثیر مداخله آموزشی دستیار اطلاعات بالینی در تغییر رفتار اطلاعاتی دانشجویان پزشکی دوره کارآموزی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام گرفت. روش ها: نوع مطالعه کاربردی و روش پژوهش مداخله نیمه تجربی به صورت طرح دوگروهی با پیش آزمون پس آزمون بود. در این پژوهش تعداد ۳۰ نفر در هر گروه آزمون و شاهد، به روش نمونه گیری غیر احتمالی آسان بر اساس ترتیب زمانی انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. پرسش نامه حاوی ۱۹ گویه بر اساس طیف لیکرت پنج گزینه ای (خیلی کم تا خیلی زیاد) بود. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 و روش های آماری توصیفی و آمار استنباطی بررسی شد. یافته ها: آموزش های دستیار اطلاعات بالینی باعث شد تا هدف و انگیزه گروه آزمون از جستجوی اطلاعات بیشتر بر مسائل و آموزش بالینی متمرکز شود. بعد از مداخله نیاز به جستجوی اطلاعات گروه آزمون در حین و بعد از مواجهه با بیمار نسبت به گروه شاهد به طور معنی داری بیشتر بوده است. همچنین، میزان استفاده از منابع اطلاعاتی الکترونیک و پایگاه های داده بعد از مداخله در گروه آزمون به طور معنی داری بیشتر از گروه شاهد بوده است. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت منابع اطلاعاتی الکترونیک در مقایسه با فرمت چاپی لازم است دانشگاه های علوم پزشکی آموزش استفاده از پایگاه های داده توسط دستیاران اطلاعات بالینی را به طور ویژه به عنوان بخشی از برنامه آموزشی دانشجویان پزشکی مدنظر قرار دهند.

هدف: ماهیت پلتفرم های دیجیتال رسانه ای، پویایی و درگیرسازی مخاطبان را به همراه دارد که ساختار جدیدی در بستر فناوری فراهم آورده است. فناوری دیجیتال ارزش زیادی برای شرکت ها به وجود آورده است؛ اما مشخص نیست که این پلتفرم ها چگونه می توانند مزیت رقابتی پایدار داشته باشند. هدف از پژوهش حاضر، ارائه دسته بندی کلی از پژوهش های صورت گرفته در زمینه ایجاد مزیت رقابتی پایدار در پلتفرم های دیجیتال رسانه ای و شناسایی و ترسیم روند علمی مطالعات است. روش: پژوهش حاضر به تجزیه وتحلیل کتاب شناختی پژوهش های حوزه پلتفرم های دیجیتال رسانه ای و ایجاد مزیت رقابتی پایدار می پردازد و از نوع مطالعات توصیفی تحلیلی است. کلیه تولیدات علمی در سال های 2000 تا 2022 این حوزه که در پایگاه علمی وب آوساینس نمایه شده، جامعه آماری این پژوهش در نظر گرفته شده است. داده ها با استفاده از زبان برنامه نویسی آر و بسته بیبلیومتریکس و نرم افزار وی اُاس ویور نسخه 6/1 تجزیه وتحلیل شده است. یافته ها: بر اساس رشته عبارات جست وجو شده در پایگاه وب آوساینس، از سال 2000 تا 2022، تعداد 838 مقاله یافت شد. رشد چشمگیر ادبیات مزیت رقابتی پایدار در پلتفرم های دیجیتال رسانه ای، از سال 2015 آغاز شده است. بیشترین تعداد مقاله ها در سال 2022 با 80 مقاله و بیشترین میزان استناد در نشریه مدیریت استراتژیک با 12690 استناد بوده است. همچنین در تحلیل هم رخدادی واژه های کلیدی، شش خوشه به دست آمد که عبارت اند از: استراتژی های رقابت پذیری، مدل های نوآورانه و ارزش آفرین، یادگیری سازمانی، مدیریت استراتژیک منابع، عملکرد پایدار و فرهنگ و رهبری. نتیجه گیری: رشد سریع پلتفرم های دیجیتال رسانه ای در سال های اخیر، این حوزه را به یکی از رقابتی ترین حوزه های کسب وکار تبدیل کرده است. با این حال، این پلتفرم ها در محیطی با تغییرات سریع و پیچیده قرار گرفته اند و باید همواره در حال نوآوری و تحول باشند تا بتوانند در این محیط به رقابت بپردازند و جایگاه خود را حفظ کنند. مدیران پلتفرم های رسانه ای می توانند با در نظر گرفتن استراتژی های انعطاف پذیر، نوآوری مدل کسب وکار، استفاده از دانش ضمنی، سرمایه انسانی و تعامل در چارچوب مسئولیت اجتماعی، به حفظ جایگاه و خلق موقعیت رقابتی بپردازند.

مقدمه: نظام مراقبت بیماری های واگیر شامل جمع آوری، تحلیل و تفسیر داده های مرتبط با بیماری های واگیر، به منظور برنامه ریزی، اجرا و ارزشیابی سیاست ها و مداخلات بهداشت عمومی است. این نظام در ایران با نقاط ضعف و چالش هایی مواجه است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل استراتژیک و شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدهای مرتبط با نظام مراقبت بیماری های واگیر ایران در زمان بحران ها و ارائه راهکارهایی برای تقویت آن انجام شده است. روش ها: این پژوهش با روش مرور حیطه ای انجام شد. مطالعات فارسی و انگلیسی مرتبط با نظام مراقبت بیماری های واگیر ایران در بازه زمانی سال 1380 تا 1401 خورشیدی و 2000 تا 2022 میلادی با کلیدواژه های مناسب جست وجو شد. در نهایت، تعداد 41 مطالعه انتخاب و با کمک نرم افزار MAXQDA و روش تحلیل چارچوبی تحلیل شدند. یافته ها: نقاط قوت و ضعف، فرصت ها، تهدیدها و راهکارهای تقویت نظام مراقبت بیماری های واگیر ایران شناسایی شده و در پنج گروه بیماری های اولویت دار برای مراقبت، ساختار نظام مراقبت، وظایف اصلی نظام مراقبت، وظایف پشتیبان نظام مراقبت و کیفیت نظام مراقبت قرار گرفتند. مهم ترین نقاط قوت نظام مراقبت کشور، بازبینی دوره ای فهرست بیماری های مشمول گزارش فوری، حذف و ریشه کنی بسیاری از بیماری های واگیر، استقرار سریع در شرایط بحرانی و کارایی بسیار بود. انگیزه کم کارکنان، ناکارآمدی نظام گزارش دهی در بیمارستان ها، و همکاری نامطلوب بین بخشی در اولویت بندی بیماری ها از مهم ترین نقاط ضعف بودند. راه اندازی سامانه های ثبت اطلاعات بهداشتی، وجود تجهیزات پیشرفته تشخیصی در کشور و افزایش آگاهی عمومی درخصوص بیماری های واگیر از مهم ترین فرصت ها؛ و گستردگی سرزمینی، پراکندگی جمعیت، بروز همه گیری های بیماری های واگیر در کشورهای همسایه، و حضور مهاجران در کشور از مهم ترین تهدیدها برای نظام مراقبت بیماری ها بودند. برای تقویت نظام مراقبت بیماری های واگیر راهکارهایی مانند تقویت نقش تولیتی مرکز مدیریت بیماری های واگیر، ادغام نظام مراقبت بیماری ها با برنامه پزشکی خانواده، یکپارچه سازی بخش های گوناگون نظام مراقبت، انتشار منظم نتایج و ایجاد سیستم بازخورد دوطرفه مؤثر معرفی شد. نتیجه گیری: ساختارها، فرایندها و وظایف اصلی و پشتیبان نظام مراقبت بیماری های واگیر ایران باید به گونه ای تقویت شود که موجب بهبود کیفیت خدمات و پاسخگویی مناسب در زمان بحران ها شود. تحلیل وضعیت نظام مراقبت می تواند شواهد مناسبی در اختیار سیاستگذاران نظام سلامت به منظور اتخاذ مداخلات اصلاحی قرار دهد.

  علی رغم توسعه ی فضای مجازی کشور در دهه های گذشته، ین فضای مجازی کشور مبتنی بر باورهای دینی و مبانی انقلاب اسلامی مشخص نیست. لذا اعوجاج های سیاستی در بهره گیری حداکثری از منافع فضای سایبر و دفع تهدیدها و اصلاح نقاط ضعف با افراط و تفریط همراه بوده است. نگارنده با روش توصیفی و تحلیل و تمسک جستن از آیات قرآن کریم و سیره و احادیث معصومین علیهم صوات الله اجمعین، چهار اصل برای ین فضای سایبر کشور تدوین نموده است. این چهار اصل برگرفته از تفکراسلامی عبارتند از استقلال، استحکام، استذکار و استرشاد. تلاش برای دستیابی به استقلال سایبر و استحکام ساخت درونی قدرت سایبری با رشد و تعالی ساختارهای فنی و اجتماعی شکل دهنده ی به فضای سایبر متعالی خواهد بود.  بکارگیری اصول اساسی ین فضای مجازی کشور موجب بهره گیری اقتدارْ پایه از «فرصت های» فضای مجازی با تقویت «قوت ها» و کاهش «تهدیدها» مبتنی بر ترمیم «ضعف ها» خواهد شد و ابزار تحلیلی را در اختیار مدیران سیاستگذار و اجرایی کشور برای تنظیم برنامه ها فراهم خواهد آورد.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از سال 1389 اعتباربخشی بیمارستان های کشور را برنامه ریزی کرده و اولین دوره این اعتباربخشی را در سال های 1391 و 1392 به شکل دولتی و اجباری اجرا نموده است. این در حالی است که چهارمین دوره این اعتباربخشی از سال 1398 تا 1399 در 19 محور و با استفاده از 110 استاندارد و 514 سنجه انجام گرفته است.[1] پنجمین محور از محورهای 19 گانه در این اعتباربخشی مربوط به فناوری و مدیریت اطلاعات سلامت بوده است. محور مذکور خود دارای شش بخش فرعی تر و شامل سنجه هایی در رابطه با قابلیت های سامانه اطلاعات بیمارستان، ثبت صحیح و کامل داده ها، نگهداشت تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری، امنیت داده ها، فرآیند تشکیل و تکمیل پرونده های پزشکی و الکترونیک نمودن خدمات بیمارستان است.[2] با اندکی تأمل در بخش فناوری و مدیریت اطلاعات سلامت از مجموعه استانداردهای اعتباربخشی ملی بیمارستان های ایران درمی یابیم که سنجه های این بخش در حوزه مدیریت اطلاعات بیشتر بر داده های بیمار تمرکز دارد. درحالی که مدیریت منابع علوم پزشکی و خدمات اطلاعات دانش بنیان در بیمارستان ها مورد غفلت واقع شده است. به عبارت دیگر نقش کتابخانه به عنوان عضوی از پیکره بیمارستان و خدمات کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی در زمینه گردآوری، سازمان دهی و اشاعه اطلاعات در اعتباربخشی ملی بیمارستان ها به فراموشی سپرده شده است. استانداردهای کمیسیون مشترک اعتباربخشی سازمان های بهداشتی و درمانی آمریکا (Joint Commission on Accreditation of Healthcare Organization(JCAHO)) به عنوان مهم ترین اسناد بین المللی در زمینه اعتباربخشی بیمارستان محسوب می شود. دراین سند که اساس راهنمای جامع استانداردهای اعتباربخشی ملی بیمارستان های ایران نیز می باشد بر دسترسی به اطلاعات دانش بنیان (Knowledge base Information) توجه و تأکید شده است. به این صورت که در نهمین استاندارد از استانداردهای مدیریت اطلاعات، بیمارستان ملزم شده است تا نظام اطلاعات، منابع و خدمات لازم به منظور برآورده کردن نیازهای اطلاعاتی دانش بنیان را فراهم نماید. همچنین، بر فراهم آوری این منابع و دقت و روزآمدی آن ها تأکید شده است. [3] استانداردهای کتابخانه های بیمارستانی از دیگر اسناد مهم در این زمینه است که انجمن کتابداری پزشکی آمریکا آن را منتشر کرده است. این سند شامل 11 استاندارد می باشد که در آن بر دسترسی به اطلاعات دانش بنیان به عنوان یکی از عناصر اصلی مدیریت اطلاعات بیمارستان تأکید شده است. در اولین استاندارداین سند، کتابخانه به عنوان واحد اصلی مسئول در امر توسعه سیستم های اطلاعاتی و نیز ارائه خدمات در جهت رفع نیازهای سازمان به اطلاعات دانش بنیان معرفی گردیده است. [4] نقش و اهمیت اطلاعات در تصمیم گیری های بالینی و بحث پزشکی مبتنی بر شواهد ((Evidence-based medicine (EBM) بر کسی پوشیده نیست. از طرفی گردآوری، سازمان دهی، ارزیابی و اشاعه این اطلاعات جزو وظایف اصلی کتابخانه های بیمارستانی است. آموزش سواد اطلاعاتی به کاربران (شامل پزشکان، پرستاران، پیراپزشکان، مدیران و بیماران) و ارائه خدمات اطلاعاتی متنوع به گروه های بالینی نیز نقش های دیگری هستند که این نوع کتابخانه ها ایفا می کنند. بر این اساس منطق حکم می کند که ارزیابی این بخش از بیمارستان و خدمات آن باید جزء لاینفک اعتبارسنجی بیمارستان باشد. در نظر گرفتن کتابخانه های بیمارستانی در فرایند اعتباربخشی، علاوه بر آنکه باعث ارتقای آن ها در راستای خدمت رسانی به جامعه پزشکی می شود، می تواند ظرفیت و بهره مندی از تخصص های کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی را نیز ایجاد نماید. بد نیست متولیان تدوین و بازنگری استانداردهای اعتباربخشی ملی بیمارستان های ایران در ویرایش های جدید این سند، استانداردهای کتابخانه های بیمارستانی را هم مدنظر قرار دهند. تضاد منافع: نویسندگان اظهار داشتند که تضاد منافعی وجود ندارد. تشکر و قدردانی: بدین وسیله از کتابداران خدوم و پرتلاش کتابخانه های بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تشکر و قدردانی به عمل می آید.

مقدمه: افزایش کارایی نظام سلامت یکی از مواردی است که اکثر سیاستگذاران بخش سلامت به عنوان یکی از موارد اصلاح نظام سلامت بر آن تأکید دارند. این مطالعه با هدف مقایسه کارایی هزینه های بخش سلامت در ایران و کشور های منتخب با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده ها طی سال های 1377 تا 1387 انجام شد. روش کار: این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی - کاربردی است. در این پژوهش برای تعیین کارایی بخش سلامت کشور ایران و سایر کشور های منتخب که مجموعاً شامل 40 کشور می باشند از روش تحلیل فراگیر داده ها ( DEA ) استفاده شد. یافته ها: بخش سلامت ایران طی دوره 1377 تا 1378 به طور متوسط دارای کارایی فنی برابر 2.77 درصد بوده است. ایران در بین تمام کشور های مورد بررسی رتبه شانزدهم را از نظر کارایی بخش سلامت کسب نموده است. بحث: کارایی فنی هزینه های بخش سلامت ایران تقریباً هفتاد درصد مقدار ایده آل است. از آنجا که افزایش هزینه های بخش سلامت به تنهایی نمی تواند منجر به بهبود شاخص های بهداشتی شود، لذا سیاست گذاران بخش سلامت همواره باید با سیاست گذاری های مناسب و اجرای این سیاست ها کارایی این هزینه ها را افزایش دهند. توسعه بیمه های همگانی، ارتقاء و بهبود سبک زندگی، اصلاحات سازمانی و توجه بیشتر به اقدامات پیشگیرانه از جمله مواردی هستند که موجب افزایش کارایی این هزینه ها می شوند.

مقدمه: مدیریت دانش در سازمان ها فراهم کننده زمینه بازخوانی، ایجاد، پرورش، تسهیم و تبادل، ارتقای سازماندهی، نگهداری و انتشار دانش در سطح سازمان هاست. مطالعه با هدف بررسی ابعاد مدیریت دانش در شبکه بهداشت و درمان آبیک انجام گرفت. روش کار: این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است و به صورت مقطعی در سال 1394 انجام گرفت. حجم نمونه کلیه کارکنان 153 نفر بود. داده ها به وسیله پرسشنامه مدیریت دانش لاوسون جمع آوری و توسط آمار توصیفی و تحلیلی در نرم افزار16 SPSS تحلیل شد. یافته ها: مدیریت دانش در شبکه بهداشت و درمان شهرستان آبیک با میانگین 2/3 (از پنج نمره) و انحراف معیار4 7/0 بوده و در وضعیت »متوسط« قرار داشت. میانگین بعد خلق دانش (1 9/2 )،کسب دانش (94/0 9/2 )، سازماندهی دانش (99/0 1/3)، ذخیره دانش (80/0 2/3 ) و کاربرد دانش (83/0 3 ) در وضعیت »متوسط« و انتشار دانش (93/0 9/3 ) در وضعیت»خوب« برآورد شده است. بین کلیه ابعاد مدیریت دانش با یکدیگر رابطه معناداری وجود داشت. بین سطح تحصیلات و سابقه خدمت کارکنان با سازماندهی، ذخیره و خلق دانش رابطه معنا داری وجود داشت.(p=0.000) نتیجه گیری: ضعف در هر یک از ابعاد مدیریت دانش می تواند ابعاد دیگر را تحت تاثیر قرار دهد و کارایی سیستم را پایین آورد. با توجه به اینکه نمرات ابعاد مدیریت دانش در شبکه بهداشت و درمان شهرستان آبیک متوسط است، فراهم نمودن زیرساخت های مناسب مدیریت دانش می باید در اولویت کاری مدیران شبکه های بهداشت و درمان قرار گیرد و شرایط برای مشارکت کارکنان مراکز بهداشتی درمانی در بهبود و تقویت ابعاد مدیریت دانش فراهم شود.