درخت حوزه‌های تخصصی

بعلت اهمیت داده هاى کدگذارى شده در فعالیت هاى مدیریت کیفیت، برنامه ریزى، بازاریابى، فعالیت هاى تحقیقاتى، پرداخت به ازاى خدمت، پایش امنیت بیمار و توسعه ابزارهاى حمایت تصمیمات بالینى، ضرورت رعایت عناصرکیفى کدگذارى بیش از پیش احساس مى گردد. داشتن دانش کاملى در زمینه عناصر کیفى کلیدى سیستم هاى طبقه بندى داده ها از قبیل اعتبار، کامل بودن و بهنگام بودن، براى کدگذارى داده ها در تمامى سطوح مراقبت بهداشتى ضرورى است. در این پژوهش وضعیت اعتبار و کامل و بهنگام بودن اطلاعات کدگذارى شده در بیمارستان هاى آموزشى دانشگاه هاى علوم پزشکى ایران، تهران و شهید بهشتى مقایسه شد. روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی- مقایسه اى است که در شش ماهه اول سال 1386 انجام شد. جامعه پژوهش شامل پرونده بیماران بسترى ترخیص شده از بیمارستان هاى آموزشى دانشگاه هاى علوم پزشکى ایران(10بیمارستان)، تهران (9 بیمارستان) و شهید بهشتى(10بیمارستان) در نیمه اول سال 1385 بود. داده ها با استفاده از یک چک لیست براى تعیین میزان رعایت اعتبار، کامل بودن و بهنگام بودن گردآورى شد. تحلیل داده ها بااستفاده از روش هاى آمار توصیفى و استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. یافته ها: میزان رعایت اعتبار کدها، در دانشگاه هاى ایران ، تهران و شهید بهشتى به ترتیب 32/83 ، 23/79 و 53/85 درصد براى تشخیص اصلى، 46/79 ، 04/75 و 87/ 88 درصد براى سایر تشخیص ها، 23/85 ، 62/80 و 41/85 درصد براى اقدامات اصلى، 84/80، 49/84 و 3/91 درصد براى سایر اقدامات بود. میزان رعایت کامل بودن کدها در سه دانشگاه فوق بترتیب 06/93، 91/96 و 96/97 درصد براى تشخیص هاى اصلى، 08/88، 76/90 و 02/95 درصد براى سایر تشخیص ها، 70/96، 94 و 93/98 درصد براى اقدامات اصلى، 85/93، 35/97 و 65/95 درصد براى سایر اقدامات است. از بین بیمارستان هاى سه دانشگاه فوق، فقط 20 درصد بیمارستان هاى شهید بهشتى از بهنگام بودن کدگذارى برخورداربودند. نتیجه گیری: هر چند کامل بودن داده هاى کدگذارى شده تا حدودى بهبود یافته است اما میزان اعتبار کدها هنوز با مشکلاتى همراه است. همچنین اکثر بیمارستان ها اختلاف فاحشى با استاندارد سازمان بهداشت جهانى در بهنگام بودن کدگذارى داشته اند. بنابراین لازم است اقدامات اساسى جهت بهبود کیفیت کدگذارى در این حیطه ها اتخاذ گردد. "

دستیابی به اطلاعات، عنصری اساسی در فرآیند پژوهش و تولید علم می باشد و از شاخص های توسعه یافتگی محسوب می گردد. از این رو آشنایی و بهره گیری از شبکه های ارتباطی و اطلاعاتی و نیز فن آوری های مربوط بدان امری لازم و ضروری است. در این راستا اینترنت، وب، و به تبع آن تکنیک های اطلاعاتی موجود بر روی آن، نظیر خروجی R.S.S Feed یکی از این فن آوری هاست که در سال های اخیر بر روی بسیاری از وب سایت ها، وب لاگ ها و پایگاه های اطلاعاتی ظاهر گردیده و در اندک زمانی به گسترده ترین و قابل ترین وسیله ی آگاهی رسانی مبدل شده است. این فن آوری به کلیه ی کتابداران و اطلاع رسانان اجازه می دهد تا به اطلاعات موجود بر روی سایت ها، وب لاگ ها و پایگاه های اطلاعاتی به سرعت دسترسی پیدا کرده، روابط تجاری، اقتصادی، آموزشی، تحقیقاتی، اجتماعی و فرهنگی کاربران را با استفاده از آن سامان بخشند. همچنین کاربران در صورت آشنایی با این فن آوری می توانند به تنهایی به اطلاعات مورد نظر دسترسی پیدا کرده، نیازهای اطلاعاتی خویش را مرتفع نمایند. این خروجی ها با استفاده از زبان های برنامه نویسی ای که برای ایجاد آنها استفاده شده است، آخرین اطلاعات را نمایش می دهند و با اضافه شدن اطلاعات جدید، آنها نیز به روز می شوند. خروجی R.S.S Feed شیوه ای آسان و سریع برای خدمات آگاهی رسانی جاری، معرفی منابع جدید کتابخانه، ارائه ی بهتر خدمات مرجع، آموزش به کاربران و ارتباط با کاربران کتابخانه است که کتابداران وکتابخانه ها درکنار سایر ابزار وخدمات موجود نباید از آن غافل باشد. به همین علت در این پژوهش که به روش مستند (کتابخانه ای) و با بررسی متون و منابع مرتبط صورت گرفت، تلاش شد تا ضمن ارائه ی تعریفی از R.S.S Feed، مزایای استفاده از آن بیان گردد. همچنین به این نکته اشاره خواهد شد که به طور کلی R.S.Sخوان ها به دو دسته ی مبتنی بر وب و مبتنی بر نرم افزارهای خاص تقسیم می شوند که برای شناخت آنها نمونه هایی از هر نوع معرفی می گردد و در پایان با تعریف این عنصر اطلاعاتی و کارکردهای متعدد آن در حوزه ی اطلاع رسانی به ویژه در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی به بیان نقشی که کتابداران در تأمین اطلاعات مورد نیاز کاربران در وب سایت ها، وب لاگ ها و پایگاه های اطلاعاتی ایفا می نمایند، می پردازد.

یکی از مهم‌ترین شیوه‌های بازنمایی محتوا، نمایه‌سازی است که با تخصیص توصیفگرها به مدارک، محتوای موضوعی آن‌ها را نشان می‌دهد. از آنجا که نمایه و نمایه‌سازی در بازیابی اطلاعات از اهمیت چشمگیری برخوردار است، توجه به کیفیت و ارزیابی آن و ارائة معیارها و استانداردها، همواره مورد توجه محققان این حوزه بوده است. نمایه‌سازی فرایندی پیچیده است؛ در چنین وضعیتی ارائة تعاریف، اصول و روش­ها، می‌تواند گامی در استفادة بهینه از اطلاعات موجود باشد. این مقاله ضمن ارائة تعریف موجزی از نمایه، معیارهای ارزیابی نمایه را بررسی می‌کند، سپس به تعریف نمایه‌سازی می­پردازد، و معیارهای ارزیابی نمایه­سازی را مورد بررسی قرار می­دهد. در نهایت نیز تعدادی از استانداردهای حوزة نمایه‌سازی را ارائه می‌دهد و به نتیجه­گیری می­پردازد.

انتشار فزایندة مجلات علمی تخصصی، شناسایی و بازیابی سریع و یکجای مقالات را برای محققین با مشکل مواجه ساخته و از طرف دیگر با افزایش هزینة اشتراک نشریات، امکان اشتراک فردی را از بسیاری از محققین یا حتی کتابخانه‌‌های کوچک گرفته است. پژوهش حاضر به منظور بررسی میزان اهمیت ایجاد پایگاه متن کامل مقالات فارسی در کتابخانة دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز از دیدگاه دانشجویان مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشکدة مذکور صورت گرفته است. یافته‌‌های تحقیق نشان داد که میانگین سودمندی پایگاه‌های متن کامل مقالات از دیدگاه دانشجویان با توجه به تجربة آن‌‌ها در مورد پایگاه‌های اطلاعاتی، «زیاد» اعلام شده است و در حدود 61 درصد از پاسخ‌دهندگان موافقت خود را با دیجیتالی شدن مقالات، «زیاد» و «خیلی زیاد» اعلام نموده‌اند. در نهایت با توجه به مزایای پایگاه‌های متن کامل مقالات، میزان موافقت پاسخ‌دهندگان با ایجاد چنین پایگاهی «زیاد» اعلام شده است.

مقدمه: بیمارستان ها به عنوان بزرگ ترین مراکز ارائه کننده ی مراقبت های بهداشتی و درمانی به آحاد جامعه، بخش عمده ی منابع و اعتبارات تخصیص یافته به بخش بهداشت و درمان کشور را به خود اختصاص می دهد. از این رو هزینه ی نیروی انسانی هر بیمارستان بیش از 60 درصد منابع یک بیمارستان می باشد. مشکلات مربوط به تعیین تعداد کارکنان واقعی و بهینه ی مورد نیاز واحدهای پیچیده ی بیمارستان از جمله اورژانس، به علت اهمیت آن در کیفیت خدمات ارائه شده به مشتریان و هزینه ی آن برای بیمارستان، از جمله موضوعاتی است که تا کنون برای آن استاندارد مشخصی تدوین نگردیده است. این پژوهش با هدف شیفت بندی و تعیین تعداد بهینه پرستار در بخش اورژانس بیمارستان شهید دکتر چمران تهران در شیفت های مختلف با استفاده از یکی از تکنیک های شناخته شده تحقیق در عملیات یعنی «برنامه ریزی خطی» صورت گرفته است.روش بررسی: نوع پژوهش کاربردی از دسته مطالعات توصیفی-تحلیلی است. جامعه ی مورد پژوهش، بیماران مراجعه کننده به بخش اورژانس بیمارستان و پرستاران آن بخش در سه ماهه ی آذر، دی و بهمن سال 1385 بودند. ابزار جمع آوری داده ها چک لیست بوده که روایی آن توسط متخصصین مربوطه مورد تایید قرار گرفت که پس از مشاهده، زمان سنجی و محاسبه ی متوسط ورود بیمار در طول یک روز و همچنین زمان سرویس دهی پرستار به انواع بیماران اورژانس، با استفاده از برنامه ریزی خطی و نرم افزار Win QSB (Windows Quantitative Systems for Business)، تعداد پرستاران بهینه مورد نیاز در شیفت های مختلف بیمارستان مشخص گردید.یافته ها: برابر نتایج به دست آمده بیمارستان شهید دکتر چمران تهران برای ارائه ی خدمات مطلوب به بیماران مراجعه کننده به بخش اورژانس حداقل به 28 پرستار نیاز دارد.نتیجه گیری: مدل های متنوع تحقیق در عملیات همچون مدل برنامه ریزی خطی و شبیه سازی می تواند به عنوان ابزاری مفید برای زمان بندی و تعیین تعداد بهینه ی کارکنان مورد نیاز بخش های مختلف یک بیمارستان که از اهمیت حیاتی و ویژه ای برخوردار است، مورد استفاده قرار گیرد.

اندکی تامل در زندگی فردی و فعالیت های سازمانی نشان می دهد که تصمیم گیری جزئی جدایی ناپذیر و عنصر حیاتی آن است. صاحب نظران تصمیم گیری، برای تبیین چیستی، چرایی و چگونگی این پدیده مهم در سطح فردی و سازمانی تلاش های زیادی کرده اند. حاصل این تلاش ها، رویکردهای توصیفی و تجویزی است که تصمیم گیری را از دو دیدگاه متفاوت تبیین می کنند؛ یکی از نظریه هایی که در اواسط دهه 1980م. در قالب رویکرد توصیفی، شِمایی و مبتنی بر اصول طبیعی، سایر الگوها و نظریه های رویکرد تجویزی را به چالش کشید، «نظریه تصویر» بود. نظریه تصویر تلاشی در جهت تبیین چگونگی تصمیم گیری واقعی افراد است. نظریه تصویر، تصمیم گیرنده را دارای تصویرهایی از خود، وضعیت گذشته ، حال و آینده اش می داند. نحوه شکل گیری این تصاویر و چگونگی تغییرات آن ها و نیز روابط متقابل و درونی میان این تصاویر، پایه های اصلی تصمیم گیری را در سطح فردی و سازمانی شکل می دهند. نظریه تصویر، تصمیم گیری را حاصلِ چگونگی ساخت، ترکیب، انسجام و هماهنگی میان «تصویر از خود»، «تصویر فرافکن»، «تصویر طرح ریزی شده» و «تصویر اقدام» می داند.

بیمارستان ها از منابع تولید زباله در شهرها به حساب مى آیند. بخش مهمى از مواد زاید بیمارستان ها را زباله هاى مخاطره آمیز تشکیل مى دهد. اگر جداسازى، جمع آورى، حمل و دفع آن به صورت مناسب انجام نگیرد، نه تنها سبب لطمه به سلامتى کارکنان و بیماران خواهد شد بلکه به صورت غیرمستقیم بر سلامتى انسان ها و جامعه اثر سوء خواهد داشت. بر همین اساس مدیریت زباله در بیمارستان هاى بوکان، مهاباد، میاندوآب، سقز مورد بررسى قرار گرفت. روش بررسی: این تحقیق به روش توصیفى به وسیله یک وارسى نامه (چک لیست) و مشاهده مستقیم در سال 1384 صورت گرفت. جامعه مورد مطالعه بیمارستان هاى عمومى شهرهاى بوکان، مهاباد، میاندوآب و سقز مى باشد. یافته ها: یافته هاى این پژوهش نشان داد على رغم این که جداسازى زباله صورت مى گرفت ولى جداسازى به صورت کامل و 100 درصد نبود. در بعضى مواقع زباله ها به صورت مختلط بودند. حمل زباله در 75درصد موارد به وسیله تریلى و در 25درصد موارد به وسیله چرخ دستى بود. 50 درصد بیمارستان ها داراى زباله سوز بودند. اما در این بیمارستان ها براساس مشاهدات کیفیت کار زباله سوزها زیاد مطلوب نبود. در 25 درصد موارد زباله هاى عفونى به صورت جداگانه و در 25 درصد موارد جهت سوزاندن به بیمارستان دیگر منتقل مى شد. در هیچ کدام از بیمارستان ها سیستم سرماساز براى زباله ها وجود نداشت و در همه بیمارستان ها نحوه انتقال زباله به خارج از بیمارستان در 50 درصد موارد توأم با سایر زباله هاى شهرى توسط شهردارى دفن مى شد و در 50 درصد موارد نیز به صورت جداگانه دفن مى شد. نتیجه گیری: نظارت مستقیم و مداوم بر مدیریت زباله هاى بیمارستانى داراى اهمیت ویژه اى ست و بر همه مسوولان است که با تدابیر ویژه به اهمیت موضوع پى برده و آن را بیش از پیش مورد توجه قرار دهند. "

تحول نظام ادارى یکى از مهمترین برنامه هاى جمهورى اسلامى ایران است. در سال هاى اخیر وزارت بهداشت و دانشگاه هاى علوم پزشکى کشور اقداماتى در راستاى این برنامه انجام داده اند. هدف این پژوهش تعیین میزان دستیابى دانشگاه هاى علوم پزشکى تیپ 1 گروه الف (تهران، ایران، اصفهان، اهواز، شهیدبهشتى، شیراز، مشهد و تبریز) به اهداف برنامه تحول نظام ادارى در سال هاى برنامه سوم توسعه است. روش بررسی: این مطالعه از نوع مطالعات توصیفی-تحلیلى و کاربردى است که در نیمه اول سال 1384 انجام یافته است. داده هاى این پژوهش از طریق پرسشنامه و بررسى مستندات عملکرد دانشگاه ها جمع آورى گردید. داده هاى مزبور در جداولى شامل 182 شاخص در دو بخش ارزیابى عملکرد عمومى و اختصاصى برنامه تحول ادارى با سیستم امتیازى لیکرت ارزش گذارى شد. درصد موفقیت دانشگاه ها در اجراى هر یک از برنامه هاى تحول ادارى درصد از کل امتیاز تعیین در سه بخش کمتر از 50% (نامطلوب)، 50-75% (متوسط) و بیشتر از 75% (مطلوب) دسته بندى و ارائه شد. یافته ها: میانگین امتیاز عملکرد دانشگاه هاى مورد مطالعه در اجراى برنامه تحول ادارى 8/75 درصد بود که در مرز سطح متوسط و مطلوب قرار دارد. بررسى ارتباط میان عملکرد دانشگاه ها در اجراى هر یک از برنامه هاى تحول ادارى نشان داد که برنامه هاى اصلاح فرایندها و توسعه فناورى ادارى و اصلاح ساختارهاى تشکیلاتى بیشترین تاثیر را در اجراى برنامه تحول در فعالیت هاى عمومى داشته و نیز این برنامه با ضرایب یکسان نسبت به برنامه تحول در فعالیت هاى اختصاصى، نقش بیشترى در توفیق برنامه کلى تحول ادارى داشته است. بررسى میزان عملکرد این دانشگاه ها در اجراى برنامه هاى مختلف تحول ادارى تفاوت معنى دارى نشان نداد. نتیجه گیری: با وجود عدم توفیق کامل دانشگاه ها در دستیابى به اهداف برنامه تحول ادارى، عملکرد آنها مشابه سایر دستگاه هاى اجرایى است. با توجه به استمرار برنامه تحول ادارى در سال هاى برنامه چهارم توسعه، تحقق کامل اهداف این برنامه مستلزم عزم ملى راسخ و تلاش بیشتر دانشگاه هاى علوم پزشکى کشور و حمایت وزارت متبوع در تامین امکانات و اعتبار لازم خواهد بود. "

"مقدمه: به کارگیری اصول مدیریت کیفیت به عنوان یک فلسفه و اصول رهبری با ارائه راهکارهای مناسب و تلفیق نگرش فرآیند مدار به پیشگیری از بروز بحرانهای سازمانی کمک نموده، مدیریت بر آن را ساده می کند. بیمارستان دکتر غرضی اصفهان نیز در راستای حرکت به سمت بهبود کیفیت اقدام به استقرار این نظام نمود. نظام مدیریت کیفیت سال 1380 در بیمارستان مستقر و در آبانماه 1381 موفق به دریافت گواهی ISO 9001:2000 شد. هدف از این مطالعه مقایسه اصول مدیریت کیفیت با نظام مدیریت کیفیت استقرار یافته در بیمارستان دکتر غرضی اصفهان بود. رو بررسی: این مطالعه توصیفی و مقطعی بود که در سال 1385 انجام گرفت. حدود شمول این مطالعه مربوط به کلیه بخشهای بیمارستان است که در نظام نامه جزو دامنه استقرار مدیریت کیفیت محسوب شده است. ابزار گردآوری داده ها چک لیست و پرسشنامه بود. در تدوین چک لیست ها از اصول و استانداردهای مدیریت کیفیت و در تهیه پرسشنامه رضایت مندی بیماران از پرسشنامه های استاندارد وزارت بهداشت و دانشگاه استفاده شد. حداقل حجم نمونه لازم براساس مطالعه اولیه 452 بیمار برآورد گردید که جهت اطمینان بیشتر با 500 بیمار مصاحبه گردید. داده های استخراج شده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: این مطالعه تطبیقی نشان داد که آنچه با الگوگیری از سازمان استاندارد بین المللی سری 9000 در نظام مدیریت کیفیت بیمارستان دکتر غرضی اصفهان پیاده سازی شده با اصول هشتگانه مدیریت کیفیت منطبق و هم سو می باشد. نتیجه گیری: استقرار مدلهای کیفیت در سازمانها برای تعالی سازمانها ضروری است ولی باید توجه داشته باشیم که فلسفه و هدف از استقرار آن چیست. در این میان نارسایی مهم نهادینه نشدن عناصر نظام مدیریت کیفیت در نظام مدیریت بیمارستان و تمرکز بیش از حد فعالیت های مربوط به آن در دفتر بهبود کیفیت که مانع فراگیر شدن نظام مدیریت کیفیت در بیمارستان است، به عنوان مهمترین نارسایی های موجود شناخته شد. "

این مقاله به تحلیل وب جهانگستر می‌پردازد و پرسش مهمی را مطرح می‌کند: آیا وب در وقت کاربران صرفه­جویی می­کند؟ این پرسش در چارچوب «پنج قانون وب» تحلیل شده. معنای این قوانین چیست؟ این قوانین، اصولی بنیادی هستند که درکی عمیق و اساسی از وب جهانگستر ارائه می‌کنند. در نخستین نگاه این قوانین ساده به نظر می­رسند، اما در حقیقت، نگرشی ساده و شفاف از آن چیزی که وب باید باشد را بیان می­کنند. علاوه­براین، نگارنده قصد دارد کاربرد پنج قانون کتابداری رانگاناتان را برای وب بیان نماید.

افزایش بهره ورى در سازمان، نیاز به تامین شرایط متعددى دارد که مهمترین آنها عامل انسانى است. نیروى انسانى برانگیخته شده براى انجام وظایف سازمانی، مهمترین عامل بهره ورى است و انگیزش کارکنان نیز با افزایش سطح روحیه و رضایت شغلى آنان فراهم مى شود. اما براى افزایش روحیه و رضایت شغلى کارکنان لازم است، نیازهاى آنها شناسایی شده و به ارضاى نیازهاى آنان در محیط کار توجه شود. هدف از انجام این پژوهش شناخت نیازهای انگیزشی پرستاران تعدادی ازبیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شیراز بر اساس سلسله مراتب نیاز های مازلو است. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفى ـ مقطعى ست. جامعه آماری شامل بیمارستان های نمازی، شهید فقیهی، شهید چمران، حافظ و خلیلی است . تعداد 141 نفر پرستار در این پژوهش شرکت داشته اند که از طریق نمونه گیرى تصادفى ـ طبقه اى انتخاب شده اند. اطلاعات به دست آمده از طریق پرسشنامه، با استفاده از نرم افزارSPSS مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها:یافته هاى پژوهش نشان می دهندکه تمام نیازهاى پنجگانه مازلو داراى قدرت انگیزشى بالا بوده اند و در بررسى و مقایسه میانگین نیازهاى انگیزشى، نیاز به احترام بالا ترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. همچنین مشخص شد که بین نیاز فیزیولوژیک با جنسیت و سن رابطه آماری معنی داری وجود دارد. بین نیاز به عشق و محبت و متغیرهای وضعیت استخدامی، سابقه کار و سن رابطه آماری معنی داری وجود دارد .بین نیاز به احترام و متغیر های سابقه کار و سن رابطه آماری معنی داری وجود دارد. بین نیاز به امنیت و نیاز به خودشکوفایی با متغیرهای جمعیتی رابطه آماری معنی داری وجود نداشت. نتیجه گیری:با توجه به نتایج حاصل از پژوهش مشخص شد که اولویت نیازهاى انگیزشى پنج گانه در پرستاران شاغل در بیمارستان هاى نمازى، شهید فقیهى، چمران، حافظ و خلیلى به صورت ذیل است : 1ـ نیاز به احترام 2ـ نیاز فیزیولوژیک 3ـ نیاز به عشق و محبت 4ـ نیاز به امنیت 5ـ نیاز به خودشکوفایی

فارغ التحصیلان بهداشت خانواده یکى از رده هاى مهم کارکنان بهداشتى هستند، چون مراقبت از مادران و کودکان توسط کاردانهاى بهداشت خانواده انجام مى گیرد و میزان توانمندى آنها در راستاى ارتقای تندرستى، حفظ و یا بازگرداندن تندرستى به مردم در صورتى که با کارایى، کارسازى و کارآموزى مناسب باشد بسیار مؤثر است و دانشگاههاى علوم پزشکى از مهمترین مکانهاى آموزشى بوده زیرا اکثر قریب به اتفاق فارغ التحصیلان نه با ابزارى بى جان بلکه با انسان سر و کار داشته و در نتیجه سلامت فرد و جامعه حاصل از فعالیت آنها در زمینه هاى مختلف شغلى است .این پژوهش با هدف بررسی میزان بهره گیرى آموزش نظرى و عملى از دیدگاه فارغ التحصیلان رشته بهداشت خانواده در سال 1380 انجام گرفته است. روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفى انجام شده است ، جامعه ی مورد پژوهش 76 نفر فارغ التحصیل سه دوره ی قبلى روزانه و دو دوره ی قبلى شبانه که شاغل اند و یا دوره ی طرح خود را مى گذرانند مورد ارزشیابى قرار گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای بسته - بر اساس سرفصل هاى مصوب شوراى عالى انقلاب فرهنگی- است که روایى و پایایى آن از طریق تکمیل پرسشنامه توسط 10 نفر فارغ التحصیل و ارزشیابى آنها توسط متخصصین (گروه تحقیق) تاییدشدو روایى بالاى 90% حاصل شد . چهار شاخص بهره گیرى مورد بررسى عبارت بودند از: شنیدن مطالب درس در کلاس، دیدن موارد عملى، تمرین کار عملى در طول دوره ی تحصیل و توان انجام کار عملى در محیط شغلى آینده. براى هر شاخص معیار مناسبى در چهار رتبه (عالى ، خوب ، متوسط و ضعیف) در نظر گرفته شد و اطلاعات به دست آمده مورد قضاوت قرار گرفت. داده ها پس از جمع آوری از طریق نرم افزار Spss وارد رایانه شده و وبرای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی استفاده و یافته ها توسط جداول دو بعدی و سه بعدی ارائه شد. یافته ها : نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که اولا” شنیدن مطالب در کلاس درس نسبت به سایر شاخصها نمره ی بالاترى را احراز نموده است به طورى که میزان پاسخ مثبت در رابطه با سئوالات مطرح شده در 10 موضوع مورد مطالعه حداکثر 3/96 (73 نفر) و حداقل 88/67 (51 نفر) درصد بوده است . مشاهده ی انجام کار عملى درس ایمنسازى با احراز 52/ 69 (53نفر) درصد و درس جمعیت شناسى با 5/5 (4 نفر) درصد بالاترین و پایین ترین امتیاز را کسب نموده و تمرین کار عملى در طول دوره تحصیل نیز درس ایمنسازى با 81 درصد (62 نفر)حداکثر و درس جمعیت شناسى با 37/12 درصد (10 نفر) حداقل امتیاز را کسب نمود. توان انجام کار عملى در محیط شغلى آینده نیز درس ایمنسازى با 01/76 درصد (58 نفر) حداکثر و درس جمعیت شناسى با 32/17 درصد (13 نفر) میانگین پاسخهاى مثبت در این گزینه کمترین امتیاز را کسب کرده است . از مجموع 10 درس مورد بررسى 12 مورد شاخص رتبه عالى 7 مورد شاخص رتبه خوب 12 مورد شاخص رتبه متوسط و 9 مورد شاخص رتبه ضعیف را کسب کرده است. نتیجه گیری : از نتایج پژوهش استنباط مى شود که آموزش دروس نظرى در دوره کاردانى بهداشت خانواده نسبت به آموزش عملى این دوره ازوضعیت مطلوبترى برخوردار بوده است تمرین کار عملى در طول دوره زیر نظر استاد و مستقل ازوی به ترتیب ازاهمیَت ویژه اى برخوردار است. دانشجویان توانایى خود را در انجام کار عملى در دروس ایمن سازى ، بهداشت دانش آموزان و مدارس ، تنظیم خانواده و مدیریَت و نظارت بر مراکز بهداشتى و درمانى که وظایف اصلى آنان را تشکیل مى دهد، بهتر از سایر جنبه هاى عملى ارزیابى کرده اند و توان انجام کار عملى در محیط شغلى آینده خود را بطور کامل و نسبى دراکثر دروس مورد مطالعه دارا مى باشند. در رابطه با ارتقای توانمندى فارغ التحصیلان کاردانى بهداشت خانواده پیشنهاد مى شود سرفصلهاى جدید دروس دقیقا” توسط مدرسان رعایت شود و در انجام کارآموزیها فقط صرف حضور فیزیکى و گذرانیدن ساعات مقرر مورد نظر نباشد بلکه جهت کسب مهارت در هر فعالیت عملى، انجام تعداد قابل قبولى از فعالیت که توسط گروه آموزشى تعیین میگردد مد نظر قرار گیرد.