درخت حوزه‌های تخصصی

مطالعات زنان

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آسیب شناسی مسایل زنان آموزش زنان اخبار مطالعات زنان حقوق زن زن در سطح ملی و جهانی زن در اسلام زن در تاریخ، مکاتب و جنبش ها زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن و اقتصاد زن، اجتماع و خانواده زن، اقوام و ادیان زن، تفریحات و سلامت نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۱۸۱ تا ۱٬۲۰۰ مورد از کل ۶٬۰۰۰ مورد.
۱۱۸۱.

بازنمایی زن در ضرب المثل های گیلکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۲ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 623 - 645

کلید واژه ها: بازنمایی جنسیت ضرب المثل فرهنگ عامه گیلکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۹۷
ضرب المثل ها به منزله یکی از عناصر مهم ادبیات شفاهی می توانند بازتابی از باورها و نگرش های حاکم بر جامعه باشند. یکی از موضوعات مهم تحقیقات حوزه اجتماعی بررسی چگونگی بازنمایی زن در فرهنگ و ادبیات شفاهی است. در این مطالعه، تلاش می شود با بررسی مثل های گیلکی به تصویری نسبتاً روشن از چگونگی جایگاه زن در جامعه گیلان دست یابیم. این مطالعه یک بررسی توصیفی تحلیلی بوده که در آن ضمن تحلیل محتوای چهار کتاب «فرهنگ مثل ها و اصطلاحات گیل و دیلم»، «جادکفته گبان»، «ضرب المثل ها و اصطلاحات گیلکی» و کتاب «ضرب المثل های گیلکی»، که حاوی 4562 ضرب المثل حوزه شرق و غرب و مرکز گیلان هستند، تعداد 182 ضرب المثل مرتبط با موضوع پژوهش احصا شده است. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل تماتیک استفاده شده و مثل های با مضامین مشترک و مشابه ذیل پنج مقوله کلان تصویری از سویه های مثبت زنان، تصویری از سویه های منفی زنان، زن به مثابه عنصری فرودست، زن به مثابه عنصری فرادست و زن به مثابه عنصری برابر در نسبت با مرد دسته بندی شدند و مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان می دهد تصویر زن در فرهنگ مردم گیلان متنوع و چندوجهی است و اگرچه در بخشی از مثل ها زن به مثابه عنصری ضعیف و فرودست بازنمایی می شود، بخش درخور توجهی از ضرب المثل ها بر نقش زن به مثابه عنصری فرادست یا برابر با مرد در جامعه دلالت دارد.
۱۱۸۲.

بررسی فقهی - حقوقی سن ازدواج در حقوق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره هشتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۸) 9 - 28

کلید واژه ها: سن نکاح نکاح صغیر قابلیت صحی برای نکاح بلوغ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۱ تعداد دانلود : ۳۶۵
اقتضای آزادی های فردی در جامعه آن است که نتوان محدودیت های متعددی را به افراد به ویژه در امور شخصی تحمیل نمود.درعین حال اهمیت خاص عقد نکاح باعث شده است که برای پیشگیری از آسیب های جسمی و روحی به کودکان، تحدید سن نکاح مورد توجه جوامع مختلف قرار گیرد. بررسی مقوله سن نکاح از دیدگاه فقهی نشان می دهد که سن مشخصی برای نکاح تصریح نگردیده است لیکن شرایط خاصی بری انعقاد عقد نکاح قبل از سن بلوغ نظیر رعایت مصلحت طفل، ممنوعیت روابط زناشویی پیش از بلوغ و اعمال حق فسخ نسبت به عقد، معین شده است. توجه به این شرایط می تواند چارچوب قانون گذاری در این حوزه را روشن نماید به گونه ای که با وضعیت فعلی جامعه، کمتر ازدواجی زیر سن بلوغ به مصلحت صغیر به نظر می رسد. در مقررات فعلی حقوق ایران، ازدواج پیش از سن 13 سال برای دختران و 15 سال برای پسران نیازمند رعایت شرایط اذن ولی، رعایت مصلحت و اجازه دادگاه دانسته شده است لیکن ازدواج در هیچ سنی ممنوع اعلام نشده است. ریشه این عدم ممنوعیت را باید در نظرات فقها مبنی بر جواز نکاح صغیر توسط ولی جستجو نمود. درعین حال هم چنان در مقررات نظام حقوقی ایران تعارضاتی مابین سن بلوغ قانونی، سن قابلیت صحی برای ازدواج و سن رشد دیده می شود که نیازمند نگرش جامع قانون گذار در جهت رفع این ابهامات و پرهیز از اصلاح جزئی نگرانه قوانین است
۱۱۸۳.

رابطه روان بنه های ناسازگار اولیه و باورهای غیرمنطقی با تعارض زناشویی، نقش تعدیل کننده دینداری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۱ 91-115

کلید واژه ها: روان بنه های ناسازگار اولیه باورهای غیرمنطقی در ازدواج تعارض زناشویی و دینداری نقش تعدیل کننده دینداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۰ تعداد دانلود : ۵۷۵
یکی از مشکلات شایع در دنیای امروز خانواده ها، تعارضهای زناشویی است. هدف این پژوهش توصیفی همبستگی، بررسی رابطه روان بنه های ناسازگار اولیه و باورهای غیرمنطقی با تعارض زناشویی با توجه به نقش تعدیل کننده دینداری است. جامعه آماری این پژوهش را متأهلان استان سمنان تشکیل می دادند که 782 نفر با استفاده از نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای به عنوان شرکت کنندگان پژوهش انتخاب شدند. شرکت کنندگان ضمن ارائه برخی مشخصات جمعیت شناختی، پرسشنامه های پایبندی دینی (JRAQ)، تعارض زناشویی (MCQ-R)، روان بنه های ناسازگار اولیه (YSQ-SF) و باورهای غیرمنطقی (IBT) را پاسخ گفتند. داده ها با استفاده از روشهای همبستگی پیرسون و آزمون Z فیشر مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج، نقش چالشی دینداری در رابطه نمره کل و پنج حوزه روان بنه های ناسازگار اولیه و نمره کل و باورهای غیرمنطقی با تعارض زناشویی را مورد تأیید قرار داد؛ بدین صورت که رابطه روان بنه های ناسازگار اولیه و باورهای غیرمنطقی با تعارض زناشویی در گروه متأهلان با سطح دینداری بالا به میزان معناداری قویتر است. در نتیجه، دینداری متغیری است که تحت تأثیر روان بنه های ناسازگار اولیه و باورهای غیرمنطقی، کنشی متفاوت و گاهی منفی به خود می گیرد. بنابراین تقویت دینداری، لزوما به ناکارامدی روان بنه های ناسازگار و کاهش باورهای غیرمنطقی منجر نخواهد شد.
۱۱۸۴.

بررسی کیفی دگرجنس جویی، چالش ها و فرایندهای هویتی، از خانواده تا جامعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره هشتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۶) 41 - 80

کلید واژه ها: دگرجنس جو هویت یابی چالش ها خانواده جامعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۵۰
دگرجنس جویی یکی از پدیده هایی است که با هویت جنسی غالب در جامعه در تعارض قرار می گیرد و عواقب آن چالش های جدی برای دگرجنس جویان است. بر این اساس، مطالعه حاضر درصدد بررسی چالش هایی است که دگرجنس جویان تا قبل از عمل جراحی، در خانواده و جامعه با آن مواجه اند. روش شناسی کیفی گراندد تئوری به عنوان رویکرد پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. میدان مطالعه، شهر تهران و بطور خاص، کلنیک میردادماد است که مرکز عمده مشاوره و جراحی دگرجنس جوها از سراسر ایران است. دوازده دگرجنس جو، (هفت مرد به زن و پنج نفر زن به مرد) به عنوان مشارکت کننده با روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از ابزار مصاحبه عمیق استفاده بعمل آمد. بطور کلی تجزیه و تحلیل داده ها منجر به خلق شش مقوله گردید که عبارتند از: رسیدن از آگاهی عملی به آگاهی استدلالی؛ خانواده ی کم آگاهِ بحران زا؛ داغ ننگ؛ چالش های تعارض و مدیریت نقش؛ همانندسازی با جنس مخالف؛ و چالش های پذیرش و طرد.در پایان نیز پیشنهاداتی در راستای یافته های پژوهش ارائه گردید.
۱۱۸۵.

تأثیر مشاوره مسیر شغلی بر دغدغه های خانوادگی زنان شاغل در صنعت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال چهاردهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۰ 27-43

کلید واژه ها: زنان شاغل در صنعت مشاوره مسیر شغلی دغدغه های خانوادگی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۷ تعداد دانلود : ۸۸۳
پژوهش با هدف مشاوره مسیر شغلی مبتنی بر تعهد و پذیرش بر دغدغه های خانوادگی زنان شاغل در ذوب آهن اصفهان اجرا شد. در این پژوهش از روش تحقیق نیمه تجربی پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش تمام کارکنان زن شاغل تحصیل کرده و متأهل در ذوب آهن اصفهان بودند که براساس نمونه گیری در دسترس 30 نفر انتخاب، و به صورت گمارش تصادفی در دو گروه 15 نفر آزمایش و 15 نفر گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش در هشت جلسه پی درپی مشاوره گروهی و هر جلسه به مدت 120دقیقه شرکت کردند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته دغدغه های خانوادگی زنان شاغل است. اطلاعات تحقیق با نرم افزار (spss21) و با استفاده از تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد مشاوره مسیر شغلی مبتنی بر تعهد و پذیرش بر دغدغه های خانوادگی زنان شاغل در صنعت با سطح معناداری 05/0 تأثیر معناداری داشته است و می تواند به عنوان مداخله مؤثر در جهت مدیریت دغدغه های خانوادگی زنان شاغل در صنعت مورد استفاده قرار گیرد.
۱۱۸۶.

تحلیل فقهی- حقوقی کودک همسری در پرتو انتقادات وارد بر آن؛ تلاشی برای ارائه پیشنهاد مطلوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۲ 149 - 165

کلید واژه ها: جواز شرعی کودک همسری سوءاستفاده از قانون حقوق کودکان در اسلام حقوق کودک در ایران ازدواج و کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۲ تعداد دانلود : ۵۱۹
کودک همسری امروزه به یکی از دغدغه های فعالان اجتماعی تبدیل شده است. این موضوع از یک سو دارای صبغه تاریخی و شرعی است و از سوی دیگر دارای ابعاد روان شناختی، اجتماعی، تربیتی و پزشکی می باشد. این پژوهش نشان می دهد اگرچه جواز کودک همسری از مسلمات فقهی است با توجه به اینکه می تواند از حیث روانشناختی، اجتماعی، تربیتی و پزشکی آثار بدی بر جسم و روح کودک داشته باشد از جهات گوناگون مورد انتقاد قرار گرفته و از دیرباز قانونگذار ایران درصدد برقراری ممنوعیت یا محدودیت برای آن بوده است؛ اما باید توجه کرد که این انتقادات به حکم شرعی جواز کودک همسری باز نمی گردد؛ بلکه انتقادات بر موارد سوءاستفاده از کودک همسری ناظر است. با توجه به وضعیت اخلاقی و فرهنگی جامعه امروزی و مشاهده موارد متعدد سوءاستفاده از نهاد کودک همسری به نظر می رسد حرکت قانونگذار به سمت نظارت بیش از پیش بر این مسئله کاملاً صحیح است؛ ولی نباید در این راه نیز دچار افراط شد. راه میانه پیشنهادی این است که قانونگذار اصولاً کودک همسری را ممنوع کند ولی به صورت کاملاً استثنایی که مصلحت اقتضا کند، آن را مجاز اعلام کند؛ به علاوه لازم است برای احراز مصلحت و نیز نظارت بر عدم وقوع مقاربت در کودکی تمهیداتی اندیشیده، و برای تخطی از آنها ضمانت اجرا تعیین شود. با این روش، ضمن رعایت شرع مقدس (و در پی آن پذیرش مسئله توسط شورای نگهبان و متشرعان جامعه) می توان به هدف نهایی دست یافت که جلوگیری از سوءاستفاده از کودک همسری است.
۱۱۸۷.

پیش بینی میزان رضایت زناشویی زنان در مقایسه با مردان بر اساس هوش معنوی در دو گروه طلاب و دانشجویان

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای زنان دوره دوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۳) 29 - 39

کلید واژه ها: هوش معنوی رضایت زناشویی دانشجویان طلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶ تعداد دانلود : ۹۷
هدف این پژوهش، پیش بینی میزان رضایت زناشویی زنان در مقایسه با مردان براساس هوش معنوی در دو گروه طلاب و دانشجویان در شهر کرمان بود. نمونه ی این پژوهش شامل 160 نفر که 80 نفر آنها، طلاب متاهل حوزه ی علمیه شهر کرمان و 80 نفر دیگر، دانشجویان متأهل دانشگاه شهید باهنر کرمان بودند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه هوش معنوی کینگ و پرسش نامه رضایت زناشویی اینریچ استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون، آزمون T دو گروه مستقل، رگرسیون خطی استفاده گردید، و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 23 استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بین هوش معنوی و میزان رضایت زناشویی دو گروه طلاب و دانشجویان تفاوت معناداری وجود دارد و همچنین گروه طلاب نسبت به گروه دانشجویان از رضایت زناشویی بیشتری برخوردار هستند (p<./001)، لازم به ذکر است بین هوش معنوی زنان و مردان تفاوت معناداری مشاهده نشد. با توجه به اینکه هوش معنوی شکل دهنده رفتارهای فرد در اجتماع است و در حل مشکلات زندگی تأثیرگذار می باشد، هدف از این پژوهش، روشن ساختن اهمیت معنویت و هوش معنوی برمیزان رضایت زناشویی می باشد. بنابراین می توان با تقویت هوش معنوی در این دو گروه تاثیرگذار در جامعه، به افزایش رضایت زناشویی و توانمندسازی آنها کمک نمود.
۱۱۸۸.

کارکرد زنان در اقتصاد مقاومتی

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای زنان دوره دوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۵) 85 - 96

کلید واژه ها: اقتصاد مقاومتی زنان خانواده فرهنگ سازی رشد اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۱۱۲
کارکرد زنان در اقتصاد مقاومتی از دلایل مهم و تأثیرگذار بر جامعه و خانواده و به خصوص اقتصاد جامعه و خانواده هستند و توجه به اصول حاکم بر شخصیت زن، خاستگاه و منشأ تمایز بین کارکرد در اقتصاد مقاومتی زن و مرد نیز تفاوت های زیستی، رفتاری و اقتصادی و هم چنین تفاوت های تشریعی سبب می شود که در اندیشه دینی با وجود آنکه اشتغال به عنوان یک حق برای زنان محسوب می گردد، ولی هرگز به عنوان یک تکلیف اقتصادی بر ایشان تحمیل نمی شود. آن ها با ایجاد نگرش های اقتصاد مقاومتی می توانند زمینه ساز خانواده و جامعه سالم و پرطراوت و به دور از بدی ها باشند در این مقاله با استفاده از شیوه اسنادی تلاش داریم، به پیامدهای کنش های اقتصادی، در محقق شدن سبک زندگی اسلامی و نیل به اقتصاد مقاومتی و دگرگونی در خانواده، پرداخته شود که نخست زن و خانواده و جامعه و اقتصاد مقاومتی را تعریف کرده و در ادامه به آثار غیرقابل انکار زنان چه از نگاه مثبت و چه از نگاه منفی موضوع توجه می شود و درنهایت با توجه به یافته ها تلاش می شود که روند تغییرات در آینده با تأکید بر اقتصاد مقاومتی احصاء گردد.
۱۱۸۹.

موانع نهادی مشارکت سیاسی زنان منطقه بلوچستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۸ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 313 - 334

کلید واژه ها: پدرسالاری زنان بلوچ مشارکت سیاسی منطقه بلوچستان نهادهای رسمی و غیررسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱ تعداد دانلود : ۱۰۳
دست یابی به توسعه سیاسی، مشارکت سیاسی گروه های اجتماعی جامعه را می طلبد و مشارکت سیاسی زنان در این خصوص اهمیت بالایی دارد. تحقق مشارکت مطلوب زنان در حوزه سیاست در هر جامعه ای با موانع خاص خود مواجه است. بر این اساس، در این پژوهش مشارکت سیاسی زنان منطقه بلوچستان با استفاده از روش های پژوهش کیفی و رویکرد نهادگرایی مورد مطالعه قرار گرفته است. مصاحبه های کیفی با نخبگان بلوچستان مقولات و تم هایی را در اختیار پژوهشگران قرار داد که امکان تبیین وضعیت مشارکت سیاسی زنان این قوم را فراهم کرد. یافته های پژوهش حاضر بیانگر آن است که موانع مشارکت سیاسی زنان منطقه بلوچستان از دو نگاه درخور توجه هستند؛ نگاه نخست متوجه موضع گیری نهادهای رسمی به زنان است و نگاه دوم فرهنگ بلوچ را در نسبت با زنان شرح می دهد. نتایج به دست آمده موانع اصلی را نهادهای غیررسمی یا ناملموس همانند فرهنگ پدر/ مردسالاری و بخشی از باورهای سنتی تعریف می کند؛ باورهایی که از سویی علت خودناباوری زنان در فعالیت های سیاسی است. با وجود این، نهادهای مشارکتی از جمله شوراهای اسلامی شهر و روستا موفق شده اند اثربخشی نفوذ نهادهای غیررسمی را با مرور زمان بر مشارکت سیاسی زنان بلوچ کاهش دهد.
۱۱۹۰.

بررسی تجربه زیسته مادران جایگزین از اجاره دادن رحم (مطالعه موردی: مادران جایگزین شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۸ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 557 - 578

کلید واژه ها: بارداری رحم اجاره ایی زنان بی سرپرست فقر کالایی شدن بدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۸۶
رحم اجاره ای در حال تبدیل شدن به یکی از راهکارهای مهم موجود جهت مقابله با ناباروری در زوج های نابارور است. هدف محققان در این تحقیق تشریح تجربه زیسته زنان اجاره دهنده رحم است که عموماً از اقشار ضعیف، مطرود و در حاشیه جامعه اند. این پژوهش به صورت کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی انجام شده است. مشارکت کنندگان در این تحقیق 34 نفر زن درگیر در پروسه رحم جایگزین در شهر تهران اند که از میان آن ها 14 مورد زنان اجاره دهنده رحم، 14 مورد مادران واقعی، 3 مورد پزشکان و 3 مورد نیز واسطه های مرتبط با پدیده رحم اجاره ای هستند. مصاحبه ها در بازه ای یازده ماهه (1398) تا زمان حصول اشباع نظری ادامه یافته است و از مشارکت کنندگان با استفاده از تکنیک های مصاحبه پدیدارشناسانه داده های لازم به دست آمده است. همچنین، برای تحلیل داده ها از تکنیک تحلیل سه مرحله ای گراندد تئوری استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که زنان اجاره دهنده رحم عموماً از ضعیف ترین اقشار اجتماعی هستند و عموم این زنان سرپرست خانوار هستند. آن ها عموماً در مناسبات حاکم بر تولید فرزند نقشی منفعلانه را ایفا می کنند و با آنان به مثابه یک کالا/ شیء یا ظرف حامل جنین برخورد می شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد که اجاره دهی رحم مستلزم انسان زدایی از زنان گیرنده و سلطه همه جانبه بر کلیه ابعاد زیستی شان است. مناسبات حاکم، مجموعه قوانین و کیفیت سلطه زنان گیرنده جنین را در موقعیتی تحت نظارت قرار داده است. نتایج کلیدی پژوهش، که از حضور مستمر محققان در میدان و مصاحبه با واسطه ها و پزشک های درگیر در این عمل منتج شده است، نشان می دهد که با توجه به شمار بسیار بالای متقاضیان زنان اجاره دهنده رحم، در صورت وضع نشدن قوانین حمایتی شاهد گسترش این روابط و شدت یافتن سطح بهره کشی از زنان خواهیم بود.
۱۱۹۱.

طرد از میدان آموزش و بازتولید نابرابری جنسیتی: تحلیل روایت زنان روستاهای شهرستان دهگلان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۸ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 105 - 129

کلید واژه ها: آموزش بازتولید تحلیل روایت زنان روستایی نابرابری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱ تعداد دانلود : ۷۱
پژوهش حاضر به دنبال روایت های زنان روستایی از نابرابری جنسیتی در میدان آموزش است، این مقاله ضمن تفسیر موقعیت های فرودستی آنان، به کاوش در روایت زنان از وضعیت مناسبات آموزش جنسیت و عوامل برسازنده طرد از میدان آموزش و نابرابری جنسیتی در میدان آموزش می پردازد. برای این منظور از دستگاه نظری پی یر بوردیو به عنوان راهنمای کار و صورت بندی مفاهیم بهره جسته ایم. این پژوهش در سنتِ روشیِ کیفی صورت گرفته و از روش تحلیل روایت مضمونی برای کشف و استخراج مقولات استفاده شده است که در آن ابزارهای مشاهده مشارکتی و مصاحبه عمیق جهت گردآوری داده های مورد نیاز به کار گرفته شده است. میدان پژوهش حاضر مناطق روستایی شهرستان دهگلان است که با منطق نمونه گیری کیفی و هدفمند علاوه بر نمونه گیری از فضا (روستاهای بزرگ، متوسط و کوچک) نمونه گیری هدفمند و نظری نیز از سوژه های مورد مطالعه به عمل آمده که بر مبنای آن با 32 نفر از زنان 15 تا 35 ساله در 6 سکونت گاه روستایی با رعایت حداکثر تنوع مصاحبه های عمیق به عمل آمد. داده های حاصل از روایت در قالب 78 تم اولیه، 36 خرده تم، 8 تم اصلی و یک تم نهایی کدگذاری و صورت بندی شدند. تم های اصلی حاصل از روایت ها عبارت اند از: جامعه پذیری جنسیتی، مکانیسم تعمیق نابرابری اجتماعی، فقر مادی، فقر فرهنگی، عدم دسترسی به مراکز آموزشی، ازدواج زودرس دختران، محدودیت زنان در ورود به عرصه های عمومی و بازتولید ساختار اجتماعی. مقوله نهایی نیز آموزش به مثابه یک میدان تولید نابرابری جنسیتی در مناطق روستایی است که داستان روایت های متکثر زنان حول آن شکل گرفته و بدان معنا بخشیده اند.
۱۱۹۲.

اثر بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد براجتناب تجربه ای مادران دارای کودکان اتیستیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۶ 57 - 67

کلید واژه ها: درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش اجتناب تجربه ای مادران دارای کودک اتیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۲۰۰
هدف از این پژوهش تعیین میزان اثر بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد براجتناب تجربه ای در مادران دارای کودکان اتیستیک شهر اهواز بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه مادران دارای کودک اوتیسم شهراهواز بود که از جامعه مذکور 30 نفر از مادران دارای کودک اوتیسم به صورت روش هدفمند انتخاب شدند. پس از انتخاب نمونه افراد به صورت تصادفی در دوگروه آزمایش(15 نفر) و گواه (15 نفر) تقسیم شدند. طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه ومرحله پیگیری بود. گروه آزمایش مداخله مبتنی بر پذیرش وتعهد را در 8 جلسه 90 دقیقه ای در هر هفته یک جلسه دریافت کردند؛ اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکردند ودو ماه بعد مرحله پیگیری انجام شد. ابزار اندازه گیری پرسشنامه پذیرش و عمل- نسخه دوم بوند و همکاران (2011) بود. داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس یک متغییره تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین نمرات گروه آزمایش و گواه در اجتناب تجربه ای تفاوت معنی دار وجود دارد و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برکاهش اجتناب تجربه ای در مادران دارای کودکان اتیستیک اثربخش است.
۱۱۹۳.

بازتاب تنهایی زن در جامعه ی مردسالار در شعر سیمین بهبهانی و فاطمه ناعوت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۶ 69 - 86

کلید واژه ها: بازتاب تنهایی زن جامعه ی مرد سالار سیمین بهبهانی فاطمه ناعوت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۲۷۴
هدف پژوهش حاضر بررسی مسأله تنهایی زن در سایه ی مردسالاری و بازتاب آن در اشعار سیمین بهبهانی و فاطمه ناعوت می باشد. جامعه ی پژوهش مجموعه ی اشعار سیمین بهبهانی و دیوان «اسمی لیس صعبا» از فاطمه ناعوت است. نمونه های بررسی شده مقاطعی از اشعار سیمین بهبهانی و ناعوت است که به موضوع تنهایی اشاره دارد. طرح پژوهش روش توصیفی _ تحلیلی است که با استخراج بارزترین نمودها از بازتاب معضل تنهایی در شعر سیمین بهبهانی و فاطمه ناعوت، تحلیل و مقایسه ی این واگویه های زنانه و شاعرانه انجام شد. یافته های پژوهش نشان دادکه آن چه مایه های مشترک در آثار این دو شاعر را بیشتر می کند، زندگی در محیطی کم و بیش مشابه، و همراه با محدودیت ها و سنت های کهنه، و زن ستیزی ناشی از فرهنگ مردسالار است که جامعه سنتی ایران و مصر با آن دست به گریبان است. نتایج نیز گویای این است که انزوای زن، محدودیت او در برقراری روابط اجتماعی، محروم بودن از احترام و جایگاه مناسب و غلبه مردسالاری در تمامی مناسبات زندگی خانوادگی و اجتماعی، بخش عمده ای از دغدغه های هردو شاعر را شکل داده، و باعث شده حجم قابل توجهی از سروده های این دو بانو، به بازنمایی تنهایی زن در جامعه ی مردسالار اختصاص یابد.
۱۱۹۴.

پدیدارشناسی مصرف فرهنگی زنان بالای 15 سال شهر ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره هجدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۶۳) 153 - 192

کلید واژه ها: مصرف فرهنگی اوقات فراغت پدیدارشناسی مصرف نمادین مصرف اقتضایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۳۰۸
هدف اساسی پژوهش حاضر، شناسایی وضعیت مصرف فرهنگی زنان شهر ایلام در سال 1397است. روش بررسی این مطالعه بر اساس رویکرد کیفی و با روش پدیدارشناسی انجام شد. به این منظور مصاحبه هاى نیمه ساختارمند با 18زن 15 سال به بالا برمبنای نمونه گیری هدفمند ساکن در شهر ایلام صورت گرفت که در طى آن زنان تجربیات خود را در این خصوص بیان نموده اند. داده هاى به دست آمده از این مصاحبه ها با استفاده از روش پدیدارشناسی تفسیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: 3 سنخ از یافته ها استخراج شد که می توانند دیدگاه زنان از پدیده مصرف فرهنگی را به تصویر کشند. این سنخ ها عبارتند از: مصرف فرهنگی نمادین و هویتی، مصرف فرهنگی فراغتی و مصرف فرهنگی اقتضایی-کاربردی. نتیجه: یافته هاى این مطالعه توانست تصویرى روشن از دیدگاه زنان که همگى به نوعى پدیده مصرف فرهنگی را تجربه نموده اند ارائه دهد. تجربیات زنان از این پدیده نشان داد که آن ها مصرف فرهنگی را امری نمادین برای ابراز هویت خود در مقابل دیگران می دانند. زنان برای گذران اوقات فراغت، مصرفی منفعل دارند و مصرف کالاهای فرهنگی زنان در شهر ایلام برمبنای اقتضایی از شرایط زندگی می باشد. این نتایج مفاهیم مهمی را در عرصه مصرف فرهنگی ارائه داده اند که می توان با استفاده از آن ها برنامه هایی آموزشی برای جهت دهی درست مصرف فرهنگی زنان تدوین نمود.
۱۱۹۵.

زنان و اصلاح الگوی مصرف در سبک زندگی اسلامی

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی زنان و خانواده سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ 91 - 104

کلید واژه ها: اصلاح الگوى مصرف فرهنگ صرفه جویى اسراف تبذیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۲۱۳
امروزه رشد لجام گسیخته مصرف گرایى از معضلات بسیارى از کشورهاست. جامعه و کشور مصرف زده کمتر به خودکفایى می رسد. این گرایش در تمام اقشار جامعه نفوذ کرده است و زنان نیز با آن رابطه اى دوسویه دارند. از سویى جمعیت انبوهى از مصرف کنندگان، زنان هستند و از دیگرسو زنان بر الگوى مصرف دیگران به ویژه افراد خانواده تأثیر می گذارند، پس اصلاح الگوهاى مصرف در هرآنچه نگهدارى و حفظ آن اثر مثبت در اقتصاد فرد و جامعه دارد، ضرورى به نظر مى رسد. در این ارتباط زنان مى توانند فرهنگ صرفه جویى را درون خانواده نهادینه کنند که این خود به فرهنگ سازى در کل جامعه منجر می شود. بخش مهمى از آموزه هاى دینى در رابطه با مسائل اقتصادى ناظر به بیان الگوهاى مصرفى مطلوب از نظر شرع مقدس در سبک زندگی است. در نوشتار حاضر در ابتدا معیار کلى اسلام در این زمینه معرفى شده است، سپس با طرح مباحث اجتماعى مرتبط با بحث مصرف گرایى تأثیر تبلیغات بر مصرف گرایى زنان بررسى می شود. آسیب هاى مصرف گرایى در جامعه زنان نیز از نکات مورد توجه نگارنده است که در قالب دو آسیب تجمل گرایى و مدگرایى آمده است. از آنجا که شناخت مصادیق زهد، قناعت، ساده زیستى و دورى از تجمل گرایى در زندگى حضرت زهرا (س) مى تواند انگیزه کافى به ویژه در زنان مسلمان ایجاد کند ذیل هر بخش نمونه هایى از ساده زیستى و پرهیز از مصرف زدگى در زندگانى آن بزرگوار پرداخته شده است.
۱۱۹۶.

اثربخشی تمرینات هوازی بر تعارض کار-خانواده و بهزیستی روان شناختی مدیران زن

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۵ 49 - 60

کلید واژه ها: تمرینات هوازی تعارض کار- خانواده بهزیستی روان شناختی مدیران فرهنگی زن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۱۵۹
هدف پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی تمرینات هوازی بر تعارض کار – خانواده و بهزیستی روان شناختی مدیران زن بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران زن آموزش و پرورش ناحیه یک شهر اهواز است. نمونه شامل 30 نفر از جامعه مذکور است که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی  در دو گروه 15 نفری آزمایش  و کنترل قرار گرفتند. طرح پژوهش نیمه آزمایشی به صورت پیش آزمون - پس آزمون باگروه کنترل بود. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه تعارض کار- خانواده نت مه یر(1996) و پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف(2002) استفاده شد. مداخله برای گروه آزمایش به مدت 12 جلسه 60 دقیقه ای اجرا شد. برای تحلیل داده ها از روش کواریانس چندمتغیری و کواریانس تک متغیری استفاده شد. نتایج نشان داد که تمرینات هوازی بر تعارض کار- خانواده و بهزیستی روان شناختی مدیران زن اثربخش است.
۱۱۹۷.

پیش بینی سلامت و بیماری روانی بر اساس رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دینی و صبر در دختران دانشجو در دوران پاندمی کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره هشتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۹)

کلید واژه ها: سلامت روانی بیماری روانی رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دینی صبر کووید-19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۱۶۲
هدف مطالعه حاضر بررسی علائمی بود که سلامت و بیماری روانی را بر اساس رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دینی و صبر در دوران پاندمی کرونا پیش بینی می کنند. تعداد ۳۹۵ نفر از دانشجویان مقیاس سلامت روانی (MHI-28)، مقیاس رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دینی (RHPBI) و مقیاس صبر (PS) را تکمیل کردند. نتایج نشان داد که رابطه مثبت معنادار بین رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دینی و صبر با علائم سلامت روانی وجود دارد. همچنین رابطه منفی معنادار بین رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دینی و صبر با علائم بیماری روانی وجود دارد. نتایج نقش پیش بینی کننده رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دینی و صبر را برای علائم سلامت و بیماری روانی تأیید کرد. در نتیجه رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دینی و صبر می توانند به عنوان متغیرهای مؤثر در سلامت روانی مورد توجه قرار گیرند. تقویت این متغیرها می تواند اقدامی پیشگیرانه در حوزه ارتقاء سلامت روانی باشد. 
۱۱۹۸.

مقایسه شخصیت جامعه پسندی و باور به دنیای عادلانه و واکنش روانی گروه نوجوانان دختر کار حمایتی و خیابانی تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال چهاردهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۰ 93-106

کلید واژه ها: شخصیت جامعه پسندی باور به دنیای عادلانه واکنش روانی نوجوانان دختر کار حمایتی نوجوانان دختر کار خیابانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۰ تعداد دانلود : ۲۴۶
این پژوهش با هدف مقایسه شخصیت جامعه پسندی و باور به دنیای عادلانه و واکنش روانی گروه نوجوانان دختر کار حمایتی و خیابانی تهران انجام شد. تحقیق برحسب هدف، کاربردی، و براساس شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه مورد بررسی در این پژوهش مراکز نگهداری نوجوانان دختر کار تهران بزرگ در سال 1397، است. نمونه گیری به روش چند مرحله ای این گونه صورت پذیرفت که ابتدا شهر تهران به سه منطقه جغرافیایی (شمال مرکز و جنوب) طبقه بندی، و سپس به صورت تصادفی یک مرکز نگهداری نوجوانان کار در هر منطقه انتخاب شد و در نهایت سه مرکز خیریه یاوران ایتام، مؤسسه خیریه بنیاد و مؤسسه خیریه معاک انتخاب گردیدند. از مراکز مورد بررسی نوجوانان دختر، که دارای معیارهای ورود به پژوهش بوده اند و در همان منطقه نوجوانان دختر دعوت به همکاری شد که به صورت خود محور به کارهایی مشغول بودند که در معیارهای ورود به پژوهش بودند و پرسشنامه های جامعه پسندی، باور به دنیای عادلانه و واکنش روانی را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از روش تحلیل مانوا با نرم افزار آماری SPSS انجام شد. نتایج نشان داد که شخصیت جامعه پسندی و باور به دنیای عادلانه و واکنش روانی گروه نوجوانان دختر کار حمایتی و خیابانی باهم تفاوت دارد و تمام فرضیه های مقاله تأیید شد.
۱۱۹۹.

بررسی اثربخشی روان درمانی مثبت نگر بر افزایش شادکامی و بهزیستی روان شناختی زنان مطلقه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 223 - 242

کلید واژه ها: روان درمانی مثبت نگر شادکامی بهزیستی روان شناختی زنان مطلقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۱۹۷
این پژوهش با هدف بررسی تاثیر روان درمانی مثبت نگر بر افزایش شادکامی و بهزیستی روان شناختی زنان مطلقه شهر سرابله انجام شد. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. شرکت کنندگان پژوهش عبارت بودند از 24 زن مطلقه که با روش نمونه گیری تصادفی از بین 48 زن مطلقه شهر سرابله که پرونده آنها در واحد اورژانس اجتماعی بهزیستی شهرستان چرداول وجود داشت انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت مداخلات روان درمانی مثبت نگر قرار گرفتند، در حالی که گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. جهت سنجش متغیرها از پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف(1989) و پرسش نامه احساس شادکامی آکسفورد(1989) استفاده شد. داده ها با آزمون کواریانس تک متغیره مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل در هر دو متغیر تفاوت معنی دار وجود دارد، یعنی روان درمانی مثبت نگر منجر به افزایش شادکامی و بهزیستی روان شناختی زنان مطلقه گردید. یافته های پژوهش ضرورت کاربرد روان درمانی مثبت-نگر را در راستای افزایش شادکامی و بهزیستی روان شناختی زنان مطلقه خاطر نشان می سازد.
۱۲۰۰.

دوآلیته تبعیض و امید، نظریه ای زمینه ای از تراژکتوری شکل گیری تبعیض جنسیتی میان زنان طبقه متوسط شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۸ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 55 - 79

کلید واژه ها: تبعیض جنسیتی تراژکتوری زنان کلیشه های جنسیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳ تعداد دانلود : ۶۷
پژوهش حاضر به مطالعه تراژکتوری شکل گیری تبعیض جنسیتی در زندگی زنان طبقه متوسط شهر تبریز پرداخته است. با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای و با استفاده از نمونه گیری نظری تعدادی از زنان شهر تبریز انتخاب و مطالعه شدند. فرایند نمونه گیری نظری تا اشباع داده ها ادامه یافت. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شدند و یافته ها در قالب خط داستان (شامل 15 مقوله اصلی و یک مقوله هسته)، مدل پارادایمی ارائه شدند. به طور کلی، نتایج تحقیق نشان دادند که زنان به واسطه فرهنگ با دوآلیته تبعیض و امید مواجه اند. این دوآلیته علاوه بر حاکمیت محدودیت های جنسیتی، از فرودست انگاری اجتماعی روانی زنان و... نیز منتج می شود. در چنین موقعیتی، استراتژی های مقابله (اتوپیای بازاندیشانه/ فرودست انگاری اجتماعی روانی/ بیش فعالی) در زنان فعال می شود. اما این استراتژی ها مخاطراتی نیز برای این زنان به همراه دارند. در واقع، زنان در کنار همه تبعیض ها و مبارزه برای زدودن آن ها به امید رسیدن به جایگاه واقعی شان زندگی خودشان را با دوآلیته تبعیض و امید پیش می برند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان