مطالعات زنان

نمایش ۳٬۵۰۱ تا ۳٬۵۲۰ مورد از کل ۶٬۱۱۵ مورد.

۳۵۰۱.

مقایسه بهزیستی روان شناختی زنان سرپرست خانواده با زنان دارای سرپرست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود جمالی مژگان سپاه منصور معصومه فلاحیان

منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۱ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ 531 - 542

کلید واژه ها: بهزیستی روان شناختی زنان سرپرست خانواده زنان دارای سرپرست

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۸۳

این مطالعه با هدف بررسی مقایسه بهزیستی روان شناختی زنان سرپرست خانواده و زنان دارای سرپرست شهر تهران انجام شد. پژوهش حاضر، مطالعه ای توصیفی مقطعی بود. جامعه آماری این پژوهش را زنان سرپرست خانواده تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و زنان دارای سرپرست در شهر تهران در سال 1391 تشکیل دادند. نمونه آماری پژوهش 280 نفر شامل 140 نفر از زنان سرپرست خانواده و 140 نفر زنان دارای سرپرست بودند که به طور تصادفی از جامعه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف (1989) بود. داده ها به وسیله روش تحلیل واریانس چندمتغیره و با استفاده از نرم افزار رایانه ای SPSS18 صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که میانگین نمره های زنان دارای سرپرست در بهزیستی روان شناختی و مقیاس های پذیرش خود، روابط مثبت با دیگران، و زندگی هدفمند بیش از میانگین نمره زنان سرپرست خانواده بود که آزمون آماری بیانگر تفاوت معنادار بین دو گروه است. در مقیاس های خودمختاری، تسلط بر محیط و رشد فردی میانگین نمره های زنان سرپرست خانواده بیش از نمره های زنان دارای سرپرست بود، اما فقط در مؤلفه خودمختاری، تفاوت موجود بین میانگین نمره های دو گروه معنادار بود. نتایج دلالت بر این دارد که زنان سرپرست خانوار در مقایسه با زنان دارای سرپرست از خطرپذیری و آسیب پذیری بالاتری برخوردارند. بنابراین، شرکت آن ها در دوره های آموزشی مهارت های ارتباطی و حل مسئله و تصمیم گیری می تواند موجبات افزایش بهزیستی روان شناختی و رشد و تعالی آن ها را در بر داشته باشد.

۳۵۰۲.

بدن و ارزش ها: اهمیت باریک اندامی در میان زنان و دختران و رابطه آن با جهت گیری ارزشی آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیر رستگار خالد معصومه باقریان

منبع: مطالعات زنان دوره یازدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۴)

کلید واژه ها: جهت گیری ارزشی بدن اجتماعی باریک اندامی زنان و دختران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی جنسی

تعداد بازدید : ۲۱۸۸ تعداد دانلود : ۱۳۴۵

در پژوهش حاضر باریک اندامی به عنوان یکی از ایده آل های زیبایی و جذّابیت و اهمیت آن به ویژه برای زنان و دختران و رابطه آن با جهت گیری ارزشی آن برای افراد درباره بدن و ظاهر خود بررسی شد. روش پژوهش پیمایش بود و در بین نمونه ای 377 نفری از دختران و زنان 49-15ساله شهر دامغان اجرا شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بین اهمیت باریک اندامی با جهت گیری ارزشی افراد در دو بعد مادی و فرامادی رابطه وجود داشته و از بین ابعاد مذکور، بعد فرامادی عامل قوی تری نسبت به بعد مادی است. همچنین در بین ابعاد مادی، پذیرش اجتماعی و در بین ابعاد فرامادی، عزّت نفس، در مقایسه با سایر مؤلّفه ها، با اهمیت باریک اندامی رابطه قوی تری دارند .

۳۵۰۳.

آسیب شناسی سکولارشدن حجاب با نگاهی به مسیرهای محتمل پیش روی جامعه دینی ایران

نویسنده: محمدرضا عرب بافرانی نعیمه ملاحسنی

منبع: مهندسی فرهنگی سال هشتم بهار ۱۳۹۲ شماره ۷۵

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۸۸ تعداد دانلود : ۱۲۵۵

۳۵۰۴.

سیر شکلگیری مدارس زنان در دوره مشروطه (با تأکید بر مطالبات اجتماعی زنان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هما زنجانی زاده علی باغدار دلگشا

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۵

کلید واژه ها: مشروطه دبستان زنان ایرانی مطالبات اجتماعی مدارس دختران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۵۸ تعداد دانلود : ۹۵۹

هدف این پژوهش بررسی سیر ایجاد مدارس زنان، در قالب ایجاد دبستانهای نسوان در دوره مشروطه و در فاصله زمانی سالهای 1324 ق/ 1285 ش تا 1330 ق/ 1291 ش است. بررسی این موضوع نه تنها از جهت رخداد آن در دوره زمانی مشروطه به عنوان نخستین دوره تجربههای مدرنیزه شدن آموزش و پرورش در ایران، بلکه به لحاظ ایجاد مدارس دخترانه، نقش نامهنگاریهای زنان در مطبوعات این دوره در رابطه با مسئله حق تحصیل زنان و طرح آن به صورت مطالبههای اجتماعی اهمیت دارد. در این دوره همچنین، حضور فعال اجتماعی زنان برای نخستین بار به شکل شبه صنفی آغاز شده است و زنان به مطرح کردن درخواستهای اجتماعی خود پرداخت هاند که در این بین ایجاد مدارس برای دختران اصلیترین مطالبه اجتماعیِ زنانِ ایرانی بوده است. این پژوهش که به روش اسنادی با تکنیک تحلیل محتوا گردآوری شده است، به ثمر رسیدن تلاش اجتماعی و احقاق حقوق اجتماعی زنان را نشان م یدهد. تلاشی که با گذشت کمتر از یک دهه از طرح آن در مطبوعات عصر مشروطه، منجر به ایجاد مدارس دخترانه در شهرهای متفاوت ایران گردید که بر آن اساس، دختران نیز مانند پسران از حق آموزش و پرورش برخوردار شدند.

۳۵۰۵.

جایگاه مهریة سنگین در آموزه های دینی، آرای فقها و حقوق موضوعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالعلی توجهی آرزو ملکشاه

منبع: پژوهشنامه زنان سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: حقوق خانواده زن مهریه مهریة سنگین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۳۲ تعداد دانلود : ۱۱۰۶

مهریه، به منزلة یکی از حقوق مالی زوجه در اسلام، جایگاه و اهمیت ویژه ای دارد. قرآن کریم از مهریه به منزلة صداق، نحله، و ... تعبیر می کند و نحله نشانة صداقت مرد به زن در پیمان زناشویی است. در فقه امامیه و قانون مدنی ایران برای مهریه سقفی تعیین نشده و میزان آن به توافق طرفین محول شده است. در سال های اخیر، تغییر نظام ارزش ها، هنجارها، باورها، و ... موجب شده است که مهریه از جایگاه اصلی اش فاصله بگیرد و به میزان چشمگیری افزایش یابد. این افزایش باعث بروز مشکلاتی در کارکرد خانواده، جامعه، و ... شده است. سؤال اصلی این پژوهش این است که جایگاه مهریه های سنگین در آموزه های دینی چیست؟ نتایج بیانگر آن است که اگرچه در اسلام برای مهریه سقفی تعیین نشده است، قراردادن مهریة سنگین لااقل ناپسند شمرده می شود. شاید فلسفة این کراهت پیامدهای منفی و تبعات ناگوار اجتماعی است که از مهریه های سنگین متوجه فرد و جامعه می شود. فقها هم مسلمانان را بر سبُک گرفتن مهریه تشویق کرده و از گرفتن مهریة سنگین بر حذر داشته اند. در پایان هم راهکارهایی برای برون رفت از این معضل عرضه شده است.

۳۵۰۶.

مقایسه شیوه های فرزند پروری و اختلالات رفتاری کودکان مادران شاغل و غیرشاغل

نویسنده: زینب خانجانی رقیه محمودزاده

منبع: زن و فرهنگ سال چهارم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۶ 37-52

کلید واژه ها: اختلالات رفتاری کودکان شیوه های فرزندپروری مادران شاغل و غیرشاغل

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۴۳۴

اشتغال مادر در بیرون از منزل دارای پیامدهای مختلفی ازجمله در سبک فرزندپروری و وضعیت رفتاری کودک است.این پژوهش با هدف بررسی شیوه های فرزندپروری مادران شاغل وغیرشاغل وارتباط آن با اختلالات رفتاری کودکان انجام شده است. پژوهش حاضر یک مطالعه علی- مقایسهای است. نمونه مورد بررسی در این پژوهش 120 زوج مادر-کودک بودند که به صورت تصادفی از چهار مهد کودک در شهرتبریز انتخاب شدند. پرسشنامه اختلالات رفتاری راتر (فرم مادر و مربی) و پرسشنامه شیوه های فرزند پروری با مریند ابزارهای اندازه گیری این پژوهش بودند. برای بررسی و t و آزمون (MANOVA) تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چند متغییره مستقل استفاده شد.نتایج نشان داد کودکان مادران شاغل و غیرشاغل از نظر مشکلات رفتاری تفاوت معناداری با هم نداشتند. مادران خانهدار به طور معناداری شیوه تربیتی مقتدرانه تری از مادران شاغل داشتند. ولی در شیوه فرزند پروری آزادگذاری و استبدادی تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نشد.

۳۵۰۷.

رابطه فرهنگ سازمانی و هوش هیجانی با کارآفرینی سازمانی در کارکنان زن

نویسنده: فاطمه سادات مرعشیان فرح نادری علیرضا حیدریی میر صلاح الدین عنایتی پرویز عسگری

منبع: زن و فرهنگ سال پنجم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱۷ 41-53

کلید واژه ها: فرهنگ سازمانی هوش هیجانی کارآفرینی سازمانی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۳۶۰

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و هوش هیجانی با کارآفرینی سازمانی در کارکنان زن سازمان آب و برق خوزستان بود. نمونه شامل 155 نفر از جامعه مذکور بود که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های فرهنگ سازمانی گلسر، هوش هیجانی شات و رفتار کارآفرینانه استفاده شد. پژوهش حاضر از نوع همبستگی بوده و تحلیل داده ها به روش همبستگی و رگرسیون چند متغیره نشان داد که بین فرهنگ سازمانی و هوش هیجانی با کارآفرینی سازمانی رابطه معنی دار وجود دارد و از بین متغیرهای پیش بین، هوش هیجانی از قدرت بیشتری برای پیش بینی کارآفرینی برخوردار است.

۳۵۰۸.

زن مظهر جلوه گری جمال خداوند در عالم هستی

نویسنده: سید حسام الدین حسینی

منبع: زن و فرهنگ سال پنجم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۸ 41-54

کلید واژه ها: زن جلوه گری عالم هستی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۱۸۰۰ تعداد دانلود : ۹۲۳

انسان جلوه گر جامع و کامل تمامی اسماء و صفات خداوند در عوالم چهارگانه لاهوت،جبروت،ملکوت و ناسوت است چه زن باشد چه مرد، اما خداوند زن را مظهر جمال علی الاطلاق و تجلّی «یا من اظهر الجمیل» و مرد را مظهر صفات جلال علی الاطلاق خویش قرار داده است. اسلام برخلاف مکاتب بشری برای حفظ شأن و جایگاه زن ضمن معرفی انسان به عنوان مظهر تامّ اسماء الهی و جامع تمام مراتب عالم هستی، مجموعه احکام و قوانینی ارائه نموده است تا زن را به مقام مظهریّت کامل جمال الهی برساند و در این طریق زن باید بر طبق حکمت پروردگار صفات زنانه و زیبائی ظاهری، و روحیه احساسی و عاطفی اش را که خداوند برای استحکام نظام خانواده و گسترش مودّت و رحمت فراهم نموده است در جهت اهداف حکیمانه خداوند به کار گیرد واحکام و قوانین اسلامی که مربوط به زنان می شوند در این جهت وضع شده اند.

۳۵۰۹.

رابطه تروماهای دوران کودکی و سبک های دلبستگی با رفتار اقدام به خودکشی در زنان مراجعه کننده به بیمارستان لقمان حکیم در مقایسه با جمعیت عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حجت الله ابراهیمی محمود دژکام سمیه یوسفی

منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده (فرهنگی - دفاعی زنان و خانواده سابق) سال هفتم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲۳

کلید واژه ها: سبک های دلبستگی تروماهای دوران کودکی رفتار اقدام به خودکشی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۲۹ تعداد دانلود : ۸۲۵

در زندگی همه کودکان و نوجوانان، خانواده همواره یک تکیه گاه محسوب می شود و شناخت به موقع و آگاهی از مشکلات خانواده می تواند نقش مهمی در کاهش اختلالات روانی در جامعه داشته باشد. از این رو هدف این پژوهش بررسی تاثیر تروماهای کودکی و سبک های دلبستگی بر اقدام به خودکشی در بزرگسالی است. جامعة این تحقیق شامل کلیه زنانی است که طی خرداد ماه سال 1391 به دلیل اقدام به خودکشی در بیمارستان لقمان حکیم بستری شده اند. برای اجرای این پژوهش 180 نفر از زنانی که اقدام به خودکشی کرده اند به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. همچنین جهت مقایسه این افراد با جمعیت عمومی، تعداد 180 نفر از بیمارانی که در خرداد ماه سال 1391 در بیمارستان لقمان حکیم به دلیل یک بیماری جسمی که ارتباط غیرمستقیم با خودکشی نیز نداشت، بستری شده بودند نیز در پژوهش شرکت کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل تشخیص استفاده شد. نتایج نشان داد که با کاهش نمرات دلبستگی ایمن و افزایش نمرات دلبستگی اجتنابی و تروماهای دوران کودکی احتمال اقدام به خودکشی افراد نیز افزایش می یابد (001/0=). از بین تروماهای دوران کودکی، سوء استفاده هیجانی و از بین سبک های دلبستگی، ناایمن اجتنابی بیشترین نقش را در اقدام به خودکشی دارد. نتایج نشان داد سبک های دلبستگی و تروماهای دوران کودکی می توانند منجر به رفتار اقدام به خودکشی افراد در بزرگسالی شوند.

۳۵۱۰.

دینداری و احساس امنیت (مطالعه موردی دانش آموزان دختر شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فریبا شایگان

منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۵

کلید واژه ها: دینداری احساس امنیت دانش آموزان دختر بعد مناسکی دینداری بعد تجربی دینداری بعد اعتقادی دینداری و بعد پیامدی دینداری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۹۴ تعداد دانلود : ۴۶۷

این مقاله نتیجه تحقیقی در خصوص میزان دینداری و احساس امنیت دانش آموزان دختر مقطع متوسطه و پیش دانشگاهی شهر تهران است. در این کار علمی با بهره گیری از تئوری های تلفیقی دینداری و احساس امنیت یک فرضیه اصلی و چهار زیرفرضیه تدوین شد که به روش پیمایشی، با پرسشنامه محقق ساخته و با جامعه آماری 400نفر از دانش آموزان که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده بودند مورد آزمون قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که بین دینداری و احساس امنیت دانش آموزان دختر رابطه معنادار و معکوس وجود دارد؛ یعنی هر چه میزان دینداری دانش آموزان بیشتر، احساس امنیت آنان کمتر است. هر کدام از ابعاد دینداری (مناسکی، تجربی، اعتقادی و پیامدی) نیز با احساس امنیت رابطه معکوس و معنادار داشتند. بطور کلی تمام فرضیات بصورت معکوس تأیید گردیدند.

۳۵۱۱.

تماشاگری زن و لذت زنانه در سینما: خوانشی زنانه از فیلم های تلما و لوئیس و واکنش پنجم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم راودراد کبری الهی فر

منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۵ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ 283 - 306

کلید واژه ها: تلما و لوئیس تماشاگری خوانش فیلم لذت زنانه نظریه فیلم فمنیستی واکنش پنجم

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست

تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۸۷

نظریه فیلم فمنیستی رویکرد تازه ای را درباره شکستن خط روایی فیلم با هدف افزایش آگاهی مخاطب زن از قرار گرفتن او به مثابه ابژه نگاه دوربین و لذت جنسی مردانه ارائه داد. اما کنار گذاشتن ابزار روایی در این دست فیلم ها و روی آوردن به تکنیک هایی چون رهایی نگاه دوربین باعث دور شدن مخاطب زن و بنابراین شکست اقتصادی این فیلم ها شد. در این مقاله، با کاربست مفهوم نسبتاً بدیع «لذت زنانه» در نظریه فیلم فمنیستی، سعی شده است خوانشی زنانه از فیلم های واکنش پنجم و تلما و لوئیس ارائه شود. هدفْ ارائه تحلیلی است از نقش مخاطب فعال زن و توضیح امکانات دیداری برای رهایی بخشی زن از ابژگی. این تحلیل بر محور نظریه روانکاوانه فیلم فمنیستی و با تأکید بر مفهوم نظری لذت زنانه انجام شده است. خوانش فعالانه فیلم از جانب زنان می تواند لذت دوستی و پیوند همدلانه در آن ها را، در جایگاه تماشاگر فعال، برانگیزد. بنابراین، برخلاف موفقیت محدود نظریه فیلم فمنیستی، اعمال چنین خوانش فعالی از مقابله شخصیت های زن داستان با نگاه و اقتدار مردانه در فیلم های جریان اصلی می تواند موجب تولید لذتی برای تماشاگران زن باشد که در برابر مفهوم لذت مردانه و ابژگی زن قرار می گیرد. این نوع خوانش می تواند جنبه رهایی بخشی بعضی از فیلم های جریان اصلی را برای زنان آشکار کند.

۳۵۱۲.

اعتقاد به حجاب و نگرش های مربوط به آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: معصومه طالبی دلیر سید مجتبی رضوی طوسی

کلید واژه ها: حجاب تحلیل ثانویه نگرش به حجاب

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام حجاب و عفاف

تعداد بازدید : ۲۰۲۴ تعداد دانلود : ۲۴۳۷

در این مقاله به موضوع «اعتقاد به حجاب» و «نگرش های مربوط به آن» پرداخته شده است. در واقع، با انجام تحلیل ثانویة داده های یک نظرسنجی، «اعتقاد به حجاب» و «نگرش های مربوط به آن» بررسی گردید. روش این پژوهش تحلیل ثانویه است. در این مقاله داده هایِ «طرح نظرسنجی از مردم تهران درباره نوع نگرش آنان به وضعیت حجاب و عفاف در جامعه» انجام شده در «پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات» مورد تجزیه و تحلیل مجدد قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از روش های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شده است. در واقع، این تحقیق در رهیافت تحلیلی و تکمیلی تحقیق پیشین انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد در میان افراد جامعه تحقیق، متغیر «اعتقاد به حجاب» در سطح بالا قرار دارد. ولیکن «میزان نگرش به مسئله حجاب به عنوان یک معضل» در سطح بالایی است. «میزان رضایت از موقعیت فعلی حجاب» نیز در سطح نسبتاً متوسط قرار دارد. همچنین افراد جامعه معتقدند میزانِ اثرگذاری «عوامل فرهنگی بیرونی بر حجاب» و «عوامل فرهنگی دورنی بر حجاب» هر دو در سطح متوسط هستند.

۳۵۱۳.

بررسی رابطه بین انگیزه های ارتباط بین فردی دختران با رضایت از ارتباط با پدر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ناصر یوسفی عباس امان اللهی معصومه ایزدی شیوا شاهوری

کلید واژه ها: رضایت از ارتباط انگیزه های روابط بین فردی روابط دختر و پدر

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۸۶ تعداد دانلود : ۶۳۳

ارتباط یکی از مهم ترین جنبه های زندگی اجتماعی است. لذا پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین انگیزه های ارتباط بین فردی (لذت، عاطفه، شمول، گریز، آرمیدگی و کنترل) با رضایت از ارتباط با پدر در دانشجویان دختر دانشگاه شهید چمران اهواز پرداخته است. نمونه شامل 195 دانشجوی دختر دانشگاه شهید چمران اهواز است که به صورت در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مقیاس رضایت از ارتباط (Com-Sat) و مقیاس انگیزه های ارتباط بین فردی ((ICM است. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد بین انگیزه های لذت، عاطفه، شمول و آرمیدگی با رضایت از ارتباط، رابطه مثبت وجود دارد. هم چنین نتایج رگرسیون چندمتغیری به روش مرحله ای نشان می دهد که انگیزه های لذت، آرمیدگی، گریز و شمول بهترین پیش بینی کننده برای رضایت از ارتباط است. بر این اساس می توان نتیجه گرفت که انگیزه های ارتباط بین فردی پیش بینی کننده های معنی داری برای رضایت از رابطه هستند.

۳۵۱۴.

نقش و کارکرد شبکه های اجتماعی (مطالعة موردی شبکة اجتماعی کفه مام، شبکه ای برای مادران و کودکان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهاره بخشی بهاره نصیری آمنه بختیاری مریم طاهریان

منبع: پژوهشنامه زنان سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: زنان فضای مجازی شبکه های اجتماعی مجازی شکاف دیجیتالی جنسیتی شبکة اجتماعی کفه مام

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده زن در خانواده

تعداد بازدید : ۵۸۰۱ تعداد دانلود : ۲۱۷۸

جامعة امروز، به یمن صنعت هم زمان ارتباطات، درحال تجربة نوع تازه ای از شبکه ای شدن و شبکه ای بودن است. هم زمانی با بی سیمی فناوری های ارتباطات و اطلاعات، نوع تازه ای از جامعة شبکه ای را به وجود آورده است. در چنین شرایطی، قطعاً وابسته شدن افراد به استفاده از اینترنت و شبکه های اجتماعی اینترنتی، منجر به محوریت یافتن دستاوردهای وب2 شده است و به ارتقای جایگاه مصرف اینترنت و شبکه های اجتماعی اینترنتی در سبد مصرفی افراد انجامیده است. با توجه به روند رو به رشد استفاده از اینترنت، پیوسته قابلیت های جدیدی به این پدیده افزوده می شود و بشر کارکردی تازه از آن می طلبد. از این روی، می توان پیش بینی کرد که شبکه های اجتماعی به مثابة تابعی از اینترنت، در آینده، برای زندگی انسان ها بسیار مهم تر خواهند بود؛ زیرا پایگاه ها گسترش بیش تری خواهند یافت؛ به گونه ای که برنامه های کامپیوتری به منظور سهولت زندگی فیزیکی اشخاص، از طریق شبکه های مجازی، قابلیت حمل و حضور و آگاهی از مکان را نیز شامل خواهند شد. ویژگی های کارکردی، تعاملی و ساختی شبکه های اجتماعی باعث می شود کاربران نقشی پویا و فعال در فرآیند ارتباط داشته باشند. امروزه، شبکه های اجتماعی قوی ترین ابزارها برای طرح و رواج اندیشه ها و کارآمدترین وسایل برای نفوذ فرهنگ ها و نگرش ها به قلب جوامع اند.از این روی، نامشان سرفصل بسیاری از مباحث اجتماعی قرار گرفته است و در این میان، مبحث «زن و رسانه ها»از اصلی ترین موضوعاتی است که طی دهة گذشته، اندیشمندان و جامعه شناسان و به ویژه، دست اندرکاران مسائل زنان به آن پرداخته اند. به عبارتی، کارکردهای ارتباطی کاملاً منحصربه فرد شبکه های اجتماعی در قیاس با رسانه های سنتی، موضوع آثار و کارکرد آن را بر زنان و ارزش های اساسی حاکم بر این حوزه به موضوع مهمی در ادبیات و برنامه های پژوهشی پیرامون شبکه های اجتماعی و رسانه های جدید تبدیل کرده است. با توجه به اهمیت و جایگاه زنان در نقش های گوناگون و روند رو به رشد استفاده از شبکه های اجتماعی، بررسی حاضر، به مطالعة «نقش و کارکرد شبکه های اجتماعی با مطالعة موردی شبکة اجتماعی کفه مام (Café mom)، شبکه ای برای مادران و کودکان»، به علت احراز عناوین و جوایز مختلف این سایت به منزلة سایت برتر در سال های 2007، 2008، 2010 و 2011 می پردازد.

۳۵۱۵.

بازنمایی روابط عفیفانة مرد و زن در سینمای ایران (مطالعة موردی فیلم دربارة الی)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: حفیظه مهدیان رفیع الدین اسماعیلی

منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال پنجم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: اسلام عفاف بازنمایی سینما روابط زن و مرد

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۸۰۵ تعداد دانلود : ۲۱۶۳

نوع روابط زن و مرد و مرزبندی در تعاملات این دو جنس، تأثیری تعیین کننده بر روح و روان فرد، استحکام خانواده و رشد و پیشرفت جامعه دارد. حال اگر رسانة تأثیرگذاری چون سینما، برخلاف دین و فطرت، به پایه گذاری اخلاق جنسی ویژ ه ای در جامعه مبادرت ورزد که حریم های میان زن و مرد شکسته شود، اثر مخربی بر تفکر و رفتار مخاطب خواهد گذاشت که به سادگی جبران پذیر نیست. این مقاله به دنبال آن است تا با نگاهی جامع به آیات و روایات مربوط به روابط میان دو جنس نامحرم، مؤلفه های روابط عفیفانه را استخراج کند و سپس با تحلیل نشانه شناختی فیلم سینمایی «دربارة الی» که یکی از تولیدات فکری دهة هشتاد سینمای ایران است، نوع بازنمایی این فیلم از روابط زن و مرد نامحرم و میزان انطباق یا فاصلة آن با آموزه های اسلامی را بررسی کند. طبق این بررسی مشخص می شود که فیلم با به کارگیری رمزهای اجتماعی و فنی، نوعی از روابط زن و مرد را بازنمایی کرده که هیچ شباهتی به ملاک های عفاف اسلامی ندارد. مفاهیم ایدئولوژیک فیلم، مفاهیمی اباحه گرانه و حیازداست.

۳۵۱۶.

سنجش عوامل مؤثر بر شکاف رفتار و نگرش زنان به سن مناسب ازدواج در شهر کوهدشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حاتم حسینی مریم گراوند

منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۱ بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ 101 - 118

کلید واژه ها: خانواده زنان سن ازدواج شاخص شکاف کوهدشت نوسازی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۷۴

با نفوذ مدرنیته در ایران، نظام هنجاری در جوامع دچار دگرگونی شده و الگوهای سنتی، ب هویژه الگوی خانواده، هم زمان دچار تحولات مختلفی گردید؛ به طوری که در طول دهه های اخیر میانگین سن ازدواج دختران افزایش یافته است. این نوشتار، با عنایت به این تحولات، درصدد اندازه گیری میزان شکاف در رفتار و نگرش زنان به سن مناسب ازدواج و تعیین کننده های آن در شهر کوهدشت است. ساکنان این منطقه از نظر ترکیب قومی و فرهنگی لُر و لَک اند. فقر مطالعات در زمینه الگوهای ازدواج در میان زنان این گروه قومی ضرورت این مطالعه را اجتناب ناپذیر م یسازد. داده ها حاصل پیمایشی است که در فروردین 1392 بر نمونه ای بالغ بر 395 زنِ حداقل یک بار ازدواج کرده ساکن در خانوارهای معمولی شهر کوهدشت صورت گرفته است. روش نمونه گیری ترکیبی از روش های خوشه ای چندمرحله ای، تصادفی، و تصادفی سیستماتیک است. نتایج از بروز شکاف در رفتار و نگرش زنان به سنّ مناسب ازدواج برای دختران حکایت دارد. میانگین سنّ ازدواج ترجیحی زنان برای دختران در میان 63 درصد از افراد نمونه، متفاوت از سنّ آن ها به هنگام ازدواج است. شکاف ها عمدتاً در جهت منفی است. بیش از 80 درصد زنان میانگین سنّ ازدواج ترجیح یشان برای دختران بیشتر از سنّ آن ها به هنگام ازدواج است. بر پایه این بررسی، پایگاه اقتصادی اجتماعی زنان، نگرش فرامادی به ازدواج، استقلال زنان، و سنّ پاسخگویان بیشترین تأثیر را در میزان شکاف بین رفتار و نگرش زنان به سنّ مناسب ازدواج دارند. نتایج بیانگر این واقعیت است که ترکیبی از مشخصه های اقتصادی اجتماعی، جمعیتی، و عوامل و زمینه های قومی فرهنگی، تبیین بهتری از شکاف در رفتار و نگرش زنان نسبت به سنّ مناسب ازدواج به دست می دهد.

۳۵۱۷.

بررسی سیاست گذاری اشتغال زنان در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی اکبر تاج مزینانی زینب یاسری

منبع: مطالعات راهبردی زنان سال پانزدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۵۹

کلید واژه ها: بازار کار اشتغال زنان سیاست گذاری اجتماعی سیاست گذاری اشتغال رفاه زنان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۱۶ تعداد دانلود : ۱۰۸۷

از جمله موضوعات مهم در حوزه ی زنان و خانواده، وضعیت و جایگاه اشتغال زنان و تمهیدات سیاستی، قانونی و برنامه ای اندیشیده شده برای آن، جهت تحقق وضعیت مطلوب نظام سیاست گذاری است. بی شک محتوا و چگونگی پرداختن نظام سیاست گذاری به این موضوع، یکی از عوامل تأثیرگذار در تعیین وضعیت و جایگاهی مطلوب برای آن به شمار می رود. بر این اساس، پژوهش حاضر درصدد بررسی سیاست گذاری جمهوری اسلامی ایران در حوزه ی اشتغال زنان و توصیف وضع موجود است. در این راستا، با استفاده از تحلیل محتوای کیفی، متن کلیه ی سیاست ها و قوانین مصوب در نهادهای اصلی سیاست گذار و قانون گذار در جمهوری اسلامی ایران از طریق احصاء و تبیین مقولات و موضوعات مورد توجه در این سیاست ها و قوانین بررسی شد. سیاست گذاری اجتماعی با محور کلان سیاست های تشویقی- ترویجی که خود شامل دو دسته مقوله ی «اشتغال متناسب زنان» و «اشتغال بدون قید زنان» و محور کلان سیاست های حمایتی شامل دو محور خردتر «حمایت از زنان شاغل» و «حمایت از غیرشاغلین زن» می باشد، به موضوع اشتغال زنان توجه کرده است. با این حال، بسیاری از سیاست های کلی فاقد پشتوانه در قوانین جاری جهت عملیاتی شدن بوده و لذا در حد شعار باقی مانده است.

۳۵۱۸.

نگرش جامعه شناختی بر تأثیر فرهنگ مدرن از منظر جنسیتی بر تحولات خانواده در تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامرضا جمشیدیها سهیلا صادقی فسایی منصوره لولاآور

منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۵ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ 183 - 198

کلید واژه ها: ازدواج تحول خانواده خانواده سنتی خانواده مدرن دیدگاه جنسیتی روابط خانوادگی مدرنیته

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست

تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۰۸

تحول خانواده در جهان معاصر از مباحث کانونی جامعه شناسی خانواده طی دهه های اخیر است. تأثیر مدرنیته، به خصوص از بُعد فرهنگی آن، بر تحولات خانواده در غرب، که به شکل گیری و تکوین خانواده مدرن و پست مدرن منجر گردیده است، موضوع تتبعات نظری و پژوهش های تجربی فراوانی بوده است. این مقاله در پی آن است که این موضوع را در جامعه ایران از منظر کنشگران اجتماعی، به ویژه از دیدگاه جنسیتی، بررسی و مهم ترین عوامل مؤثر بر این تحولات را شناسایی کرده و پیامدهای تأثیرات ناشی از آن را تحلیل نماید. این پژوهش به روش کیفی با نمونه های گزینشی و محدود در سطح شهر تهران انجام شده و جمع آوری داده ها با مصاحبه های عمیق صورت گرفته است. تحلیل یافته ها نشان می دهد، به لحاظ جنسیتی، تفاوت های درخور ملاحظه ای بین زنان و مردان در تعریف ویژگی های خانواده سنتی و مدرن، روایت آنان از دگرگونی ساختار و روابط خانوادگی در جریان تحول خانواده، نحوه مواجهه و میزان پذیرش این تغییرات، و شکل گیری گفتمان های مختلف در این زمینه وجود دارد.

۳۵۱۹.

رابطه بین خشونت خانوادگی با کارکرد خانواده در زنان

نویسنده: ایران مهدی زادگان محمدرضا حق شناس سید حمید آتش پور

منبع: زن و فرهنگ سال پنجم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱۷ 65-73

کلید واژه ها: خشونت خانوادگی کارکرد خانواده زنان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۴۰۸ تعداد دانلود : ۴۳۵

تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین خشونت خانوادگی با کارکرد خانواده در زنان انجام شد. جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان شهر شاهین شهر تشکیل می دادند که تعداد آنها 67000 نفر بود که از بین آنان تعداد 393 نفر (198 نفر زنان شاغل و 195 نفر زنان خانه دار) به شیوه تصادفی چند مرحله ای انتخاب و گروه نمونه را تشکیل دادند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه های خشونت خانوادگی و پویائی درون خانواده (F.A.D) بود. داده ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین خشونت جسمی، خشونت عاطفی، خشونت کلامی و خشونت جنسی با کارکرد خانواده رابطه منفی معناداری وجود دارد (05/0 ≥P و 01/0 ≥P). همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که خشونت جنسی و کلامی قادر به پیش بینی کارکرد خانواده می باشد.

۳۵۲۰.

ادارک امنیت محله ای و استفاده از فضاهای عمومی: تفاوت های جنسی و سنی در مرکز شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابوالفضل مشکینی حجت الله رحیمی اسماعیل صالحی

منبع: مطالعات زنان دوره یازدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۴)

کلید واژه ها: زنان مردان فضاهای عمومی ادراک امنیت اجتماعی محله نه منطقه دوازده شهر تهران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۱۲ تعداد دانلود : ۶۲۱

امر مسلم این است که شهروندان باید بدون توجه به شرایط جنسی و سنی بتوانند به فضاهای عمومی دسترسی داشته باشند. با وجود این، ساختارهای اجتماعی، بی نظمی های اجتماعی و کالبدی و ویژگی های فردی موجب تفاوت میان گروه اجتماعی مردان و زنان از نظر ادراک امنیت اجتماعی می شود و تفاوت در ادراک، سبب نابرابری در استفاده از فضاهای عمومی می شود. هدف پژوهش حاضر تجزیه و تحلیل تفاوت های فوق در محله نُه منطقه دوازده شهر تهران در قالب شش زیر گروه سنی و جنسی و از طریق پرسشنامه بود. نتایج نشان می دهد که به استثنای زنان 60 ساله و بیشتر، مردان در مقایسه با زنان از فضاهای عمومی بیشتر استفاده می کنند. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه معناداری میان میزان استفاده از فضاهای عمومی و نحوه ادراک امنیت اجتماعی وجود دارد. هم چنین، تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر بر ادراک امنیت اجتماعی نشان داد که ویژگی های محیط اجتماعی بیشتر از ویژگی های فردی اهمیت دارند. بر این اساس، متغیر انسجام اجتماعی در گروه زنان و متغیر حمایت اجتماعی در گروه مردان بیش ترین نقش را در تبیین متغیر ادراک امنیت اجتماعی دارد.

درخت حوزه‌های تخصصی