درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۷٬۴۴۱ تا ۱۷٬۴۶۰ مورد از کل ۷۳٬۵۱۴ مورد.
۱۷۴۴۱.

بررسی اصالت وکارایی دیدگاه جوادی آملی درباره رفع تعارض علم ودین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علم و دین سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۵)

کلید واژه ها: علم دین جوادی آملی شیوه های رفع تعارض

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلاسفه اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام کلام جدید رابطه علم ودین
تعداد بازدید : ۹۳۶ تعداد دانلود : ۶۸۲
یکی از مسائل مهم در عرصه دین پژوهی معضل تعارض علم و دین است. جوادی آملی یکی از برجسته ترین متفکران روحانیت شیعه است که به حل شبهه تعارض علم و دین پرداخته است. پرسش اصلی این است که آیا شیو ه های رفع تعارض وی خاستگاه اسلامی دارد یا تکرار شیوه های متفکران غربی است و آیا این شیو ه ها در رفع تعارض موفق هستند؟ هدف از این مقاله ارائه شیوه های ایشان و بررسی اصالت آن ها و ارزیابی کارایی شان است. با مراجعه به آثار جوادی آملی و آثار برجسته متفکران غربی در زمینة علم و دین و بررسی آنها مشخص می شود که برخی از شیوه های جوادی آملی مبتنی بر فلسفه علم اسلامی و دسته دیگر مبتنی بر دیدگاه های دین شناسانه اسلامی است. ازاین رو، اصالت این شیوه ها اثبات گردیده و چون وی با ملاحظه ماهیت و ویژگی های علم و دین و با حفظ خصوصیات آن ها سازگاری شان را تبیین کرده، شیوه های وی در رفع تعارض کارایی دارد
۱۷۴۴۲.

تحلیل و بررسی راه حل الهیات پویشی در برون رفت از تعارض بین علم و دین (با تأکید بر اندیشه های گریفین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادیان و عرفان سال ۵۰ بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 47 - 74

کلید واژه ها: الهیات پویشی تعارض علم و دین حکمت متعالیه صدرایی طبیعت گرایی حداکثری طبیعت گرایی حداقلی علم و دین و ماوراء الطبیعه گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۴۳۴
مقاله حاضر بر آن است تا راهکار الهیات پویشی را برای رفع تعارض موجود میان علم و دین که عبارت است از طبیعت گرایی حداقلی و بر سه مؤلفه همه در خدا انگاری، نظریه دریافت و اصالت تجربه فراگیر تکیه دارد، ارائه نماید؛ راهکاری که به رغم مزایایش، با پاره ای از اشکالات روبه روست که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود: پیچیده تر کردن رابطه خدا و جهان، علم و دین را در عرض هم قرار دادن، نفی هر گونه ماوراء الطبیعه گرایی و حداقلی شدن نقش خدا در جهان و ... . چنین اشکالاتی حاکی از این است که مقبولیت چنین راهکاری به ویژه از سوی پیروان ادیان توحیدی با تردید روبه رو می شود. حال پرسش این است که آیا می توان مدلی یافت که به جمع بین طبیعت گرایی حداقلی (با تأکید بر جهان طبیعت به مثابه پویش و تحول) و ماوراء الطبیعه گرایی معتدل (با تأکید بر نقش و حضور فراگیر خدا در جهان) بینجامد که هم دغدغه اهل علم را تأمین کند و هم دغدغه اهل دین؟ مقاله حاضر تلاش می کند تا نشان دهد که چنین مدلی را می توان در چارچوب نظام جهان شناسانه (به ویژه آموزه حرکت جوهری)، خداشناسانه (به ویژه آموزه بسیطه الحقیقه) و معرفت شناسانه (به ویژه نفی اصالت حس) مبتنی بر حکمت متعالیه صدرایی یافت.
۱۷۴۴۳.

بررسی امکان وصی شدن زن از دیدگاه مذاهب فقهی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴۸ 57 - 66

کلید واژه ها: وصی زن مذاهب فقهی قضاوت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰۸ تعداد دانلود : ۳۰۷
مذاهب فقهی اسلامی درباره شرط مذکر بودن وصی به عنوان یکی از ارکان وصیت عهدی اختلاف نظر دارند. اکثر ایشان وصی شدن زن را جایز دانسته اند. بررسی دلایل موافقان و مخالفان وصی شدن زن، از جمله عدم جواز وصی شدن زن به دلیل عدم جواز قاضی شدن وی، حائز اهمیت هستند، برخی از روایات امامیه از وصی شدن زن نهی نموده اند، این نوع روایات از فرضی سخن می گویند که زن واجد شرایط لازم وصی شدن، مانند بلوغ، عقل و غیره نباشد. برخی از فقهای امامیه، این نوع روایات را بر تقیه حمل نموده اند، اما به دلیل آنکه بیشتر قریب به اتفاق مذاهب فقهی اهل سنت، وصی شدن زن را جایز دانسته اند، حمل این روایات بر تقیه مورد تردید است. گرچه برخی از اهل سنت، مانند عطا و شافعیه در یکی از اقوالشان وصی شدن زن را با استناد به دلایلی، مانند عدم جواز قاضی شدن زن و غیره رد نموده اند، اما قول ایشان «شاذ» بوده و ادله ای، مانند وصی شدن حفصه توسط عمر، پذیرش شهادت زن، قیم شدن هند در نفقه فرزندانش و غیره، صحت وصی شدن زن را تأیید می کنند. برخی از مذاهب فقهی اهل سنت وصی شدن زن برای ازدواج فرزندان را صحیح ندانسته و برخی از ایشان آن را به تربیت فرزندان محدود نموده اند.
۱۷۴۴۴.

بررسی نقش میانجی استرس شغلی در رابطه بین رهبری اخلاقی و اثربخشی رهبری با قصد ترک خدمت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلید واژه ها: رهبری اخلاقی اثربخشی رهبری قصد ترک خدمت استرس شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۳۶۰
هدف تحقیق حاضر بررسی نقش میانجی استرس شغلی در رابطه بین رهبری اخلاقی و اثربخشی رهبری با قصد ترک خدمت می باشد.روش تحقیق آن از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی، پیمایشی و از نوع همبستگی می باشد. همچنین جامعه آماری این پژوهش، کلیه کارکنان کمیته امداد امام خمینی (ره) استان گلستان به تعداد 350 نفر می باشد که با توجه به جدول کرجسی و مورگان 183 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بعنوان نمونه آماری انتخاب گردید. داده های مورد نیاز با استفاده از روش میدانی و کتابخانه ای و ابزار آن پرسشنامه جمع آوری گردید که جهت تجزیه و تحلیل آنها و آزمون فرضیه ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری(SEM) و نرم افزارهای SPSS و Lisrel استفاده شده است. نتایج حاصل نشان می دهد مدل به کار گرفته شده از لحاظ بارعاملی و اعداد معنی داری مورد تأیید است و همه روابط مستقیم میان متغیرهای مدل نیز، معنی دار بوده اند. همچنین یافته های تحقیق نشان داد که بین رهبری اخلاقی و استرس شغلی رابطه معنی داری وجود دارد. بین اثربخشی رهبری و استرس شغلی رابطه معنی داری وجود دارد. بین رهبری اخلاقی و قصد ترک خدمت رابطه معنی داری وجود دارد. بین اثربخشی رهبری و قصد ترک خدمت رابطه معنی داری وجود دارد. بین استرس شغلی و قصد ترک خدمت رابطه معنی داری وجود دارد.
۱۷۴۴۵.

اخلاق حرفه ای، فرهنگ سازمانی، مدرّسان، حسابداری.(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۶ (پیاپی ۴۸) 179 - 209

کلید واژه ها: اخلاق حرفه ای فرهنگ سازمانی مدرسان حسابداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۲۸۴
هدف این پژوهش بررسی تأثیر اخلاق حرفه‌‌‌‌‌ای بر فرهنگ سازمانی مدرّسان حسابداری است. اخلاق موضوع مهمی است که وجود آن در تمام حرفه‌‌‌‌‌ها و مشاغل ضروری است. فرهنگ سازمانی نیز یکی از عوامل مهم در پیشرفت یا شکست سازمان‌‌‌‌‌هاست. از آن‌جا که اخلاق حرفه‌‌‌‌‌ای نتیجۀ‌ فرهنگ سازمانی اعضای سازمان است، در این پژوهش تأثیر اخلاق حرفه‌‌‌‌‌ای بر فرهنگ سازمانی بررسی شد. مطالعۀ‌ پیش‌‌‌‌‌رو از نوع پیمایشی-کاربردی است. داده‌های پژوهش با توزیع پرسشنامه و نمونه‌‌‌‌‌گیری تصادفی، به شیوۀ‌ مجازی و حضوری، از 99مدرّس دانشگاهی در رشتۀ‌ حسابداری گردآوری شد. برای تحلیل نتایج در قالب یک فرضیۀ‌ اصلی و شش فرضیۀ‌ فرعی، آزمون رگرسیون خطی با استفاده از نرم‌‌‌‌‌افزار SPSS (نسخۀ‌ 22) انجام شد. یافته‌‌‌‌‌ها نشان داد اخلاق حرفه‌‌‌‌‌ای بر فرهنگ سازمانی اثرگذار است. همچنین آشکار ساخت، عوامل نتیجه‌‌‌‌‌گرایی، مردم‌‌‌‌‌گرایی و گروه‌‌‌‌‌گرایی از اخلاق حرفه‌‌‌‌‌ای تأثیر می‌گیرند؛ اما عوامل نوآوری، خطر‌‌‌‌‌پذیری و ثبات، از اخلاق حرفه‌‌‌‌‌ای تأثیر نمی‌‌‌‌‌پذیرند. درنتیجه، برای افزایش سطح فرهنگ و کارایی سازمانی، توجه به اخلاق حرفه‌‌‌‌‌ای ضروری است.
۱۷۴۴۶.

راهکارهای صیانت از خانواده در برابر آسیب های فضای مجازی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال هفتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۸ (پیاپی ۵۰) 61 - 85

کلید واژه ها: نهاد خانواده فضای مجازی اینترنت آسیب های فضای مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۰ تعداد دانلود : ۸۰۷
 با اینکه زمان زیادی از راهیابی فضای مجازی به جامعه ایران نمی گذرد، این فضا تمام جامعه را به خود وابسته کرده است؛ از دولت و مؤسسات گرفته تا همه اقشار جامعه. فضای مجازی که زندگی دوم نیز نام گرفته است، در کنار کارکردهای متنوع و فواید پرشمار، آثار مخرّبی نیز دارد. این آسیب ها به ویژه در   برخی از ساحت های آن همچون شبکه های اجتماعی، بازی های رایانه ای،  اینترنت و... نمود بیشتری دارد و خانواده ها را با مشکلات زیادی مواجه کرده است. در این نوشتار می کوشیم ضمن برشمردن مهم ترین آسیب های فضای مجازی، برخی از راهکارهای صیانت از خانواده در برابر آن ها را بیان کنیم تا خانواده ها بتوانند با استفاده از این راهکارها از آثار مخرّب آن بکاهند.
۱۷۴۴۷.

شناسایی آسیبهای اخلاقی و خانوادگی استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی در میان فرزندان پسر شهر اصفهان(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال هفتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۸ (پیاپی ۵۰) 85 - 109

کلید واژه ها: فضای مجازی شبکه های اجتماعی شبکه های مجازی آسیب های اخلاقی آسیب های خانوادگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۰ تعداد دانلود : ۲۸۶
این پژوهش با هدف بررسی تجارب مادران درباره آسیب های اخلاقی و خانوادگی استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی در میان فرزندان پسر شهر اصفهان انجام شده است. روش این پژوهش، کیفی و از نوع پدیدارشناسی است و مشارکت کنندگان،  دوازده نفر از مادرانی بودند که فرزندان پسر آن ها از شبکه های اجتماعی بسیار  استفاده می کردند. مشارکت کنندگان با نمونه گیری هدف مند و با روش گلوله برفی انتخاب شدند و اطلاعات آن ها از طریق مصاحبه عمیق جمع آوری و به روش کلایزی، تجزیه و تحلیل شد. یافته های این پژوهش عبارت است از: «تضعیف باورها و اعتقادات مذهبی»، «کم اهمیت شدن مفهوم حُجب و حیاء»، «بی اعتنایی به رعایت حدود ادب و احترام»، «تسهیل ارتباط با جنس مخالف»، «دسترسی به تصاویر و مطالب مستهجن و غیراخلاقی»، «ترویج دروغ و پنهان کاری»، «افزایش خشونت»، «قانون گریزی»، «انزواطلبی و کاهش تعاملات اجتماعی»، «تهدید سنّت ها و آداب و رسوم»، «تنوع طلبی و رشد مصرف گرایی»، «دورشدن از زندگی واقعی»، «تغییر در ظاهر و پوشش»، «علاقه مندی به فرهنگ غربی و زندگی در غرب» و «به وجود آمدن شکاف نسلی». یافته ها نشان داد پسران نوجوان و جوان به دلیل استفاده بی رویه از شبکه های اجتماعی مجازی با آسیب هایی مواجه می شوند که در صورت بی توجهی به این آسیب ها و تهدیدها، بنیان خانواده و نهادهای اجتماعی نیز به خطرخواهد افتاد
۱۷۴۴۸.

بررسی نقش عوامل خانوادگی در تشدید آسیبهای فضای مجازی در جامعه اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال هفتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۸ (پیاپی ۵۰) 185 - 209

کلید واژه ها: خانواده آسیب‌شناسی تربیت نوجوان جامعه فضای مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۸ تعداد دانلود : ۳۶۶
پژوهش پیش رو، نقش عوامل خانوادگی در آسیب های فضای مجازی را بررسی و با توجه به آموزه های اسلامی، راهکارهایی برای رفع این آسیب ها ارائه کرده است. برای گردآوری داده ها از روش توصیفی، از نوع پیمایشی، استفاده شده است. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته ای است که متخصصان و چند تن از استادان مجرّب، روایی صوری و محتوایی آن راتأیید کرده اند. جامعه آماری تحقیق، همه دبیران دینی و عربی، مشاوران و مربیان پرورشی ناحیه چهار آموزش و پرورش اصفهان را که در سال تحصیلی95- 94 مشغول به کار بوده اند، دربرمی گیرد. بر اساس فرمول حجم نمونه، 85نفر از آن ها به طور تصادفی برای تکمیل پرسشنامه انتخاب شدند. برای تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که 92/0 محاسبه گردید و تجزیه و تحلیل آن با نرم افزار آماری spss19 در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته های تحقیق نشان می دهد آسیب ناشی از تمام عوامل آسیب زا، بالاتر از  سطح متوسط است.
۱۷۴۴۹.

دور الفونیم الوظیفی وانزیاحاته یف مقطع وصف املرأة ملعلّقة امرئ القیس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در زبان و ادبیات عربی پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۷

کلید واژه ها: الفونیم الإنزیاح وصف المرأه امرؤالقیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۵ تعداد دانلود : ۶۹۶
إنّ أیّة دراسة على مستویات البحث اللغوی تعتمد یف کلّ خطواتها على نتائج الدراسات الصوتیة، وذلک أمر میکن إدراکه. إذا عرفنا أنّ األصوات هی اللبنات األوىل لألحداث اللغویة وهی الیت یتکوّن منها البناء النصّ اإلبداعی. فاللغة عندما تندرج یف نصّ الشعر، جدیرة بالدراسة العلمیة الدقیقة لفهم دورها الوظیفی وکشف غناها. إذن اهلدف الذی تتّبعه هذه الدراسة لغویة حبتةٌ تندرج ضمن جدلیة العالقة بنی الدالّ واملدلول،إلبراز قیمة اجلانب الصوتی الذی یتمثّل هنا یف الفونیمات. متتلک الفونیمات بسماتها إحیاءً یوجد یف النفس جوّاً یهیّئ األرضیة لقبول املعنى ویوحی به. نهتمّ یف هذه الدراسة أوّالً بإحصاء الفونیمات یف معلّقة امرئ القیس وذکر نسبة انزیاحها احلضوری والغیابی یف مقطع وصف املرأة، وهو یشکّل جزءاً من القصیدة اجلاهلیة ال تکاد ختلو قصیدة منه، وثانیاً نسعى أن حنلّل عالقة االنزیاح احلضوری والغیابی للفونیمات مع املعنى یف مقطع وصف املرأة. وأخریاً وصلنا إىل أنّ الفونیمات العربیة تستطیع أن تؤدی دوراً داللیاً یف نصّ الشعر، وذلک من خالل صفات الفونیمات الیت هلا أضداد کاجلهر واهلمس أو االنفجار واالحتکاک والصفات الیت لیس هلا ضدّ کصفة التفشّی یف فونیم الشنی وهی تدلّ على االنتشار وحتیل إىل فتیت املسک املتناثر فوق فراش احلبیبة یف مقطع وصف املرأة والعبق الذی ینبعث من ذلک الفراش. تؤدّی خمارج الفونیمات دورها الداللی من خالل األعضاء املشارکة یف نطق الفونیم وعمق املخرج وبروزه کفونیم الغنی الذی سجّل انزیاحاً حضوریاً یف مقطع وصف املرأة لیدلّ بعمق خمرجه على بعد املرأة عن الرجال وعدم ابتذاهلا.
۱۷۴۵۰.

سبک شناسی سوره نازعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبی - قرآنی سال پنجم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۰)

کلید واژه ها: بلاغت تفسیر سبک شناسی سوره نازعات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی سبک شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب نثر
تعداد بازدید : ۱۷۵۷ تعداد دانلود : ۱۱۰۶
ظرافت های بلاغی در آیات قرآن کریم، از جمله جنبه های اعجاز این کتاب جاودانه دارد، که از دیر باز مورد توجه دانشمندان علوم قرآنی بوده است. یکی از مباحث بلاغی قرآن کریم، سبک شناسی است که در ضمن آن با بهره گیری از دستاوردهای علم بلاغت به بررسی جلوه های سبکی موجود در قرآن کریم می پردازد. پژوهشِ پیش رو با روش توصیفی – تحلیلی و بر اساس معیارهای سبک شناسی، به بررسی زیبایی های ادبی سوره نازعات در چهار سطح آوایی، معنایی، ترکیبی و تصویر پردازی پرداخته است. پژوهش حاضر می کوشد تا نشان دهد که ویژگی های ادبی موجود در سوره نازعات از قبیل تقدیم و تأخیر، حذف، التفات و زمان افعال از ویژگی های برجسته سبکی موجود در این سوره است؛ لذا با کاربست این ویژگی ها به تناسب مفاهیم و مضامین موجود در سوره با موسیقی عبارات آیات پی برده که این نشان از ظرافت بلاغی موجود در این سوره مبارکه است.
۱۷۴۵۱.

ویژگی های یهود در طول تاریخ از دیدگاه فریقین با تأکید بر سوره حشر

نویسنده:
منبع: حسنا سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۳

کلید واژه ها: قرآن سوره حشر ویژگی های اعتقادی رفتاری و اخلاقی قوم یهود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۲ تعداد دانلود : ۳۳۱۹
قرآن مجید صفات و ویژگی های اقوام گذشته از جمله یهود را برای عبرت آیندگان مطرح کرده است و این خصوصیات منحصر به آن دوره تاریخی نیست؛ برای مثال، طبق تحقیقات صورت گرفته، در عصرحاضر صهیونیسم نیز که نماد بارز یهود است، هنوز چنین خصوصیاتی دارد. شناخت این صفات، مسلمین را درچگونگی برخورد و ارتباط با این قوم، یاری رسانده، به این نکته واقف می گرداند که ذلت یهود ابدی است؛ هرچند تمام منابع ثروت و قدرت جهان را در اختیار داشته باشند. نوشتار پیشِ رو، پس از تبیین آیاتی از سوره مبارکه حشر که بیانگر صفات این قوم است، دیدگاه تعدادی از مفسران شیعه و سنی را بررسی و در تأیید این ویژگی ها به آیاتی از دیگر سُوَر قرآن کریم نیز اشاره کرده است. در مرحله بعد، با تطبیق صفات مطرح شده قرآن با یهود معاصر، ثابت کرده است که یهود متأخر نیز تا حدود زیادی دنباله رو یهود متقدم است.
۱۷۴۵۲.

بررسی مفهوم، اصول و روشهای تربیت عاطفی از دیدگاه علامه طباطبایی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و پنجم دوره جدید تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۵

کلید واژه ها: تربیت عاطفی در اسلام دیدگاه علامه در زمینه تربیت نقش احساسات در تربیت تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۱ تعداد دانلود : ۹۳۶
هدف این پژوهش بررسی مفهوم، اصول و روشهای تربیت عاطفی از دیدگاه علامه طباطبایی(ره) است. این پژوهش، که با دو روش تحلیل فرا رونده و استنتاجی انجام شد، بیانگر این است که از دیدگاه علامه(ره) جایگاه عواطف، قلب است و آنچه مدار سعادت در قیامت است، سلامت قلب است که با درمان عواطف منفی، رشد عواطف مثبت و تعدیل و هدایت عواطفی چون حرص و غضب تحت مدیریت عقل و شرع تحقق می یابد. بنابر یافته ها تکیه گاه عواطف حب و بغض، و اصالت از آن حب است. در دیدگاه علامه(ره) برای عواطف می توان سه بعدِ آگاهی، شناخت و درک عواطف خود و دیگران، توانایی تنظیم و کنترل عواطف و توانایی به کارگیری بجای عواطف را در نظر گرفت. مبانی تربیت عاطفی در این دیدگاه حب خدا، حب ذات و حب غیر است که تربیت عاطفی باید بر مبنای حب و با محوریت حب خدا به عنوان بالاترین و حقیقی ترین حب صورت پذیرد. اصول حاصل از مبنای حب خدا، دو اصل تقرب و پرستش، اصل مربوط به حب ذات، مدیریت صحیح عواطف، و اصول به دست آمده از مبنای حب غیر، شامل سه اصل اخوت، احسان و ایثار است که هر یک از این اصول دارای روش یا روشهایی برای تربیت عاطفی است.
۱۷۴۵۳.

غرض الهی از دید ابن سینا و مقایسه آن با نظر متکلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حکمت سینوی (مشکوه النور) سال بیست و یکم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۸

کلید واژه ها: ابن سینا غرض الهی غایت علم عنایی معتزله اشاعره نظام احسن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۲۶۵
یکی از موضوعات مهم در اندیشه اسلامی بحث غرض داشتن حق تعالی است. آیا حق تعالی در افعال خود غرض و غایتی را دنبال می کند یا آن که خدا منزه از غرض و هدف است. هر یک از نحله های فکری بنا بر خداشناسی خود موضع متفاوتی در این باره داشته اند. معتزله بر غایت داشتن خداوند و اشاعره بر پیراسته بودن ساحت حق از آن، تأکید  کرده اند. ابن سینا متناسب با نوع خداشناسی فلسفی خود، فراتر از نگاه ظاهری متکلّمان، هم نظر با معتزلیان، نبود غرض را مساوی با عبث بودن فعل دانسته و در عین حال، هم نظر با اشاعره، داشتن غرض را مخالف توحید الهی می داند. از دید ابن سینا علم عنایی حقّ، علّت تامّه پدیدآمدن موجودات است و علم ذاتی حق به ذات خود ، مبدأ فَیَضان عالَم وجود است . علم عنایی واجب به موجودات و علم او به این که واجب است موجودات چگونه باشند تا بر نیکوترین نظام موجود شوند، موجب پدید آمدن نظام عالم است. بر این اساس غرض نداشتن افعال الهی به دید ابن سینا، نه مطابق با نظر اشاعره است و نه پذیرفتن غایت از سوی او، همانند نظر متکلمان عدلیه است، بلکه وی طرحی نو در می اندازد و هر دو نظر را بر اساس مبانی فکری خویش اصلاح می کند.
۱۷۴۵۴.

نقد و بررسی انسان شناسی داروین براساس حکمت متعالیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه دینی دوره هفدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۶۴

کلید واژه ها: نقد انسان شناسی داروین ملاصدرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱۲ تعداد دانلود : ۱۱۸۰
تبیین چگونگی هستی و ظهور انسان نقشی راهبردی در عملکرد انسان و اعتقاد او به غایت و هدف نهایی از زندگی و زیستن دارد. امروزه شاهد پیامدهای کلامی بسیاری در حوزه ی هستی شناسی و غایت شناسی انسان براساس دو رویکرد مشهور در مسأله ی ایجاد انسان – ثبات انواع و تبدّل انواع – هستیم؛ و ازآنجاکه تمام استنتاج های علوم به مدد عقل صورت می پذیرد، در این مقاله عوامل مؤثر بر تبدّل تا ظهور انسان از دیدگاه داروین، به مکتب عقلی ملاصدرا عرضه می شود تا امکان و حدود این تبدّل ها با نظام دقیق عقلی او روشن شود. داروین نظریه ی تکاملی اش را براساس مستندات تجربی خود که از طریق مشاهداتش در سفرها، فسیل ها و برخی آزمایش ها بر روی حیوانات اهلی به دست آمده و با استفاده از پیش فرض های عقلی، بنا نهاده و سپس آن را به انسان نیز تعمیم می دهد. به نظر وی، ایجاد انسان از نیای حیوانی و به یاری انتخاب طبیعی، در تنازع بقا صورت گرفته  است؛ ایجاد انسان از سر تصادف بوده و سرانجامِ انسان نامعلوم است. وجودشناسی حکمت متعالیه با تبیین تشکیک در وجود و حرکت جوهری، حلقه های مفقوده ی داروین را روشن نموده، چگونگی تبدّل موجود تا ظهور انسان و حدود آن را مشخص می نماید؛ براساس حکمت متعالیه، گرچه انسان محصول فرایند تکامل است، این فرایند تابع برنامه ای ازپیش تعیین شده است و عوامل زیست محیطی، علل زمینه ای تکامل انسان هستند، حکمت متعالیه ساحت دومی نیز برای انسان قائل است که منشعب از جسم اوست و استعداد تبدّل و تکامل تا بالاترین مراتب وجودی را داراست. درنتیجه، انسان نه تنها هدفمند ایجاد شده، بلکه جاودانه است و در مراتب متفاوتی از وجود، زندگی خود را ادامه خواهد داد. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی – تحلیلی است که با استفاده از منابع اصلی انجام پذیرفته  است.
۱۷۴۵۵.

تحلیل نشانه شناسی نظام آموزش و پرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۹ 65-84

کلید واژه ها: نشانه شناسی آموزش و پرورش محتوای آموزشی روش تدریس شیوه های ارزشیابی فضای کالبدی فضای فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳۵ تعداد دانلود : ۱۳۷۷
هدف پژوهش حاضر، تحلیل نشانه شناختی نظام آموزش و پرورش ایران است که بر اساس مطالعه تحلیلی مروری و با رویکرد «سوسور» تهیه شده است. اگر چه مطالعه و تحلیل نشانه شناسی آموزش و پرورش کمتر مورد توجه محققان مسائل آموزشی و تربیتی قرار گرفته، اما این موضوع می تواند دریچه های تأمل و بازاندیشی را در سیاست ها، اهداف و نظام آموزشی، برنامه های آموزشی و درسی و نیز شیوه های تدریس در کلاس های درس بگشاید. این مقاله با اتخاذ چنین نگاه و رویکردی کوشیده است تا به بررسی و تحلیل نشانه شناسی پنج نشانه یا عنصر محوری نظام های آموزشی بپردازد. نتایج مؤید آن است که نظام آموزشی از حیث محتوای آموزشی (فاقد تأثیر سازنده در رشد و پرورش ابعاد مختلف دانش آموز و تحقق اهداف آموزش و پرورش)، فضای کالبدی و فیزیکی (فاقد جلوه های تصویری و زیبایی شناختی)، روش های تدریس معلمان (دارای رکود به دلیل یادگیری یک طرفه معلم محور)، شیوه های ارزشیابی (یادگیری سطحی و زودگذر) و فضای فرهنگی و ارتباطی حاکم بر مدارس و نهادهای آموزشی (دارای انفعال، فاقد مشارکت، پاسخگویی و ریسک پذیری) است و همخوانی چندانی با اهداف و جهت گیری اصلی آموزش و پرورش ندارند. در واقع این تحلیل بیانگر آن است که متأسفانه در حال حاضر نظام آموزشی کشور در عمل به ایجاد و بازتولید مجموعه ای از پیام ها، معانی و آثاری اقدام می کند که با وظایف و کارکردهای ذاتی آن در تعارض است.
۱۷۴۵۶.

بررسی و نقد دیدگاه دکتر نصر در باب معماری اسلامی و ویژگی های آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حکمت معاصر سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۲۵) 91-110

کلید واژه ها: سیدحسین نصر سنت سنت گرایی معماری اسلامی اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۱ تعداد دانلود : ۴۴۲
سنت آن طریقی است که شاکله بخش امور زندگی می گردد و زمانی که جایگزینی غیرخودی بیابد باید نام غیرخودی نیز برآن نهاد. معماری مهم ترین جنبه ای است که خودی بودن آن اَهم بر تمامی موضوعات زندگی بشر است. رابطه ای که سنت با معماری اسلامی دارد همچون رابطه علت و معلول است که بدون حضور سنت دیگر نام نیز تشخص حضور ندارد. در این نوشتار نگارنده با دیدی بی طرفانه براساس نظرات دکتر نصر به عنوان متفکری در عصر حاضر که تمامی نگاه خود را معطوف به این امور نهاده است، تلاش دارد معنای اساسی سنت را در باب ویژگی شناسی و تعریف اساسی معماری اسلامی براساس روشی تحلیلی-استنباطی به دست آورد. معماری اسلامی امری فراموش شده در بین بناهای موزه ای نیست، امری است که در هر زمان انجام شدنی می باشد اما با همراهی ویژگی ها و الحاقاتی که اساس آن را به همراه دارند.
۱۷۴۵۷.

اصول و روش های تربیتی با نگرشی به اراده و اختیار انسان در سیره رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال پنجم بهار ۱۳۹۶شماره ۱۷ 59-96

کلید واژه ها: تربیت اراده اختیار امام رضا (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۸ تعداد دانلود : ۲۷۵
انسان موجودی مختار و آزاد آفریده شده است. او برترین آفریده و والاترین نشانه قدرت بی منتهای خداست و به خاطر این امتیاز بزرگ، او مستعد اتصاف به همه صفات و کمالات الهی است که به واسطه اختیار و اراده خود، می تواند با تربیت صحیح و بهره مندی از الگوهای تربیتی به مقام قرب الهی برسد. در این زمینه بهترین الگوها و راهنمایان تربیتی فرستادگان الهی و ائمه معصومین (ع) هستند که با تأکید بر معرفت الهی زمینه های رشد، هدایت و سیر کمال انسانی را در انسان فراهم می کنند. پژوهش حاضر درصدد است با روش تحقیق اسنادی و به کارگیری روش تحلیل محتوا به شیوه قیاسی- استقرایی و با در نظر گرفتن مبنای اراده و اختیار انسان به بررسی اصول و روش های تربیتی از دیدگاه امام رضا (ع) بپردازد. یافته های تحقیق بیانگر این واقعیت است که دو بعد: 1- تعقل و اندیشه ورزی با زیر مقولات (بصیرت دهی، تفکر، تدبر و...) 2- علم آموزی با زیر مقولات (حقیقت جویی، حل مسئله و پرسش و پاسخ، استقبال از نظر مخالف و...) مهم ترین اصول و روش های مبنای اراده و اختیار محسوب می شود.
۱۷۴۵۸.

تحلیل سند و محتوای دو حدیث رضوی درباره خلقت نوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال پنجم زمستان ۱۳۹۶شماره ۲۰ 7-30

کلید واژه ها: خلقت نوری امام رضا (ع) اهل بیت (ع) ملائکه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۸ تعداد دانلود : ۴۶۵
روایات دال بر خلقت نوری اهل بیت (ع) درمنابع حدیثی شیعه به تعداد زیاد و با طرق مختلف و مضامین مشابه از پیامبر (ص) و امامام معصوم (ع) نقل شده است. با وجود کثرت نقل این احادیث ازدیگر معصومان، از امام رضا (ع) تنها دو روایت دراین باره نقل شده است. در این مقاله این دو روایت نخست از نظر سندی، اعتبارسنجی رجالی شده و نیز تلاش شده با یافتن نخستین منابع مکتوب مشتمل بر آن ها تاریخ نقل شان پیگیری و کهن ترین زمان نقل آن ها شناسایی شود. همچنین، این مقاله مضمون این دو روایت را با دیگر روایات احیانا صحیح درباره خلقت نوری می سنجد تا میزان انطباق یا سازگاری آن ها را مشخص کند. این مقاله در نهایت نتیجه می گیرد که دو حدیث منقول از امام رضا(ع) به رغم ضعف سند با توجه به مجموع شواهد تاریخی و مضمونی قابل قبول است.
۱۷۴۵۹.

أسلوب الدعوه لحاکمیه الله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: pure life, Volume ۴, Issue ۹, Spring ۲۰۱۷ 31 - 51

کلید واژه ها: النظام السیاسه الحاکمیه الإسلام التقنین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۴ تعداد دانلود : ۲۷۸
نتعرض فی هذا البحث الى النظام السیاسی فی الإسلام والمتمثل فی حاکمیه الله وصلاحیته للتشریع؛ ونتعرض الى أهم النقاط التی نفترق فیها مع بقیه المذاهب من ناحیه امتداد حاکمیه النبوه والإمامه إلى المرجعیه الدینیه فی عصر الغیبه لبناء الدوله الإسلامیه والدعوه العالمیه؛ وإیضاح النقاط الرئیسیه من النص والاجتهاد والعصمه والأدله على ضرورتها تمهیدا لتصدیر الثوره الإسلامیه إلى العالم أجمع.
۱۷۴۶۰.

تشابهات و تمایزات فقه فردی و حکومتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: pure life, Volume ۴, Issue ۹, Spring ۲۰۱۷ 111 - 126

کلید واژه ها: فقه فردی فقه حکومتی روش شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۴۱۴
بررسی و شناخت روش دانشمندان در هر علمی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چه اینکه شناخت این روش به محققان هر رشته این امکان را می دهد که چگونگی بهره برداری از منابع آن رشته را فراگیرند و برای تحقیق و پژوهش و بررسی و نقد یافته های دیگر دانشمندان- با روش و شیوه پذیرفته شده آن رشته- اقدام نماید. در این میان، روش شناسی علم فقه نیز در خور توجه است. به طور کلی، بررسی رفتار علمی فقها نشانگر آن است که دو روش فردگرایانه و جمع گرایانه وجود دارد که اولی در جریان استنباط تنها به فرد و شرایط او توجه دارد؛ اما روش دوم به فرد به عنوان عضوی از یک جامعه نظر کرده و مناسبات و شرایط پیچیده حاکم بر جامعه را نیز در نظر می گیرد. بنابراین پرسش اصلی این پژوهش آن بود که فقه فردی و فقه حکومتی چه شباهتها و تفاوتهایی با هم دارند؟ پاسخ این پرسش که با روش توصیفی- تحلیلی بررسی شد، مؤید آن بود که فقه فردی و فقه حکومتی در برخی حوزه ها- همچون یکسان بودن منابع- شبیه هم بوده و در برخی- همچون ارکان و مقومات- متفاوتند. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که با توجه به شرایط امروز و تشکیل حکومت اسلامی، بهره گیری از روش فقه حکومتی بر فقه فردی ترجیح دارد؛ به نحوی که می تواند مبانی نظری دولت، حکومت و تمدن اسلامی را ارائه نماید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان