فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۷٬۲۰۱ تا ۱۷٬۲۲۰ مورد از کل ۷۳٬۵۱۴ مورد.
۱۷۲۰۱.

تبیین سازگاری خودگرایی، دیگرگرایی و خداگرایی در نظام اخلاقی اسلام(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: خودگرایی دیگرگرایی خداگرایی نظام اخلاقی اسلام نیت و انگیزه قرب به خدا ارزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۵ تعداد دانلود : ۳۸۲
همه ادیان و مکاتب الهیاتی، مدعی راهبری و هدایت انسان به سوی سعادت و کمال هستند. در این میان، توجه به گرایش ها و امیال فطری یا غریزی انسان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. خداگرایی، خودگرایی و دیگرگرایی از جمله همین گرایش ها است. با توجه به اهمیت سعادت انسان، به عنوان غایت اصلی او در زندگی و نیز نشان دادن سازگاری و عدم تعارض میان گرایش های مورد بحث، این مقاله بر آن است تا با روشی توصیفی- تحلیلی و با ارائه شواهدی از آیات و روایات در فرایند تحقیق، افزون بر تبیین این سازگاری و حل تزاحم میان این گرایش ها، جامعیت نظام اخلاقی اسلام و معارف عمیق این آیین وحیانی را در مقایسه با سایر مکاتب اخلاقی نشان دهد. نظام اخلاقی اسلام، با تعیین «قرب اختیاری به خداوند»، به عنوان ملاک ارزش فعل اخلاقی و غایت قصوای اخلاق، ضمن تأکید بر امکان جمع میان گرایش های یاد شده و با محور قرار دادن خداگرایی و توصیه به انجام هر کاری برای کسب رضایت خداوند، روش جمع معقول و مناسبی میان آنها ارائه می کند. تبیین چگونگی این جمع، هدف اصلی این پژوهش می باشد.
۱۷۲۰۲.

مطالعه تطبیقی عالم پس از مرگ در دین اسلام و زردتشت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جاودانگی روح دین مزدیسنا قرآن کریم انسان قیامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۱ تعداد دانلود : ۳۷۸
این مقاله، با عنوان «مطالعه تطبیقی عالم پس از مرگ در دین اسلام و زردتشت»، به این موضوع می پردازد که دنیای پس از مرگ، حیات (جاودانگی) یا ممات (مرگ ابدی) است. در این پژوهش، محور اصلی بحث، «زندگی شخص پس از مرگ» می باشد. براین اساس، سؤال اصلی پژوهش این است که فرجام انسان در دو دین اسلام و زرتشت چیست؟ در صورت حیات و جاودانگی، چگونه خواهد بود؟ یافته های پژوهش حاکی از این است که فرجام انسان پس از مرگ در دو دین، با اندکی تفاوت، «جاودانگی» و «زندگی» است. پس از بررسی جهان و انسان مزدیسنا، به سرنوشت روان از این منظر پرداخته شده است. در اسلام نیز جاودانگی روح، نفس و همچنین، مراتب نفس و خلود مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است. «خلود» واژه ای است که در قرآن به کار رفته، و به معنای «ابدیت» است. کاربرد قرآنی و اسلامی، این بحث را تحت عنوان «خلود نفس» یاد کرده است.
۱۷۲۰۳.

نقش تربیتى نهادهاى اجتماعى در تحقق جامعه دینى(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نهاد سیستم خانواده حکومت سیاست اقتصاد آموزش و پرورش تعامل نهادها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۳۵۲
هر جامعه اى متشکل از نهادهایى است که بر اساس وظایف و کارکردهاى خود، نقش خاصى در مدیریت وحرکت جامعه به سوى رشد و توسعه ایفا مى کنند. این کارکردها در حوزه هاى مختلف سیاسى، اجتماعى،اقتصادى، و فرهنگى رخ مى دهد. نهادهاى اجتماعى زمانى مى توانند نقش واقعى خود را به درستى ایفا کنندکه با توجه به کارکردها و وظایف نهادهاى خود، در یک نگرش سیستمى و در ارتباط و تعامل با یکدیگرعمل کنند. این پژوهش به روش تحلیلى توصیفى درصدد تبیین اجمالى کارکردها و وظایف هریک از ایننهادهاى اجتماعى به طور مستقل، نقش آنها را در تعامل با یکدیگر براى تحقق جامعه دینى مورد تحلیلقرار داده است. روشن است اگر جامعه اى به دنبال تحقق اهداف متعالى دینى و الهى بود، سیاست ها وبرنامه هاى کلان و خرد آن باید به گونه اى تنظیم و تدوین شوند که با تربیت دینى افراد جامعه، به سوى تشکیل یک جامعه ولایى و توحیدى گام برداشته، به هدف نهایى جامعه دینى، یعنى قرب و رضوان الهى خود را نزدیک نماید. نتایج پژوهش نشان مى دهد که هرچند هریک از نهادها بر اساس وظایف و کارکردهاىخود، بخشى از وظایف جامعه را به عهده گرفته و انجام مى دهند، اما زمانى جامعه در مسیر صحیح تحقق اهداف خود قرار خواهد گرفت و از آسیب هاى درونى و بیرونى مصون خواهد ماند که نهادها با یکدیگرتعامل و همکارى داشته و با هماهنگى امور جامعه را پیش ببرند.
۱۷۲۰۴.

تأملی قرآنی روایی در ویژگی ها و روش های نفوذ دشمن در دستگاه محاسباتی مردم و مسئولان نظام اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نفوذ شیطان دشمن دستگاه محاسباتی نظام اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۱ تعداد دانلود : ۴۱۸
ایجاد اختلال در دستگاه ادراکی انسان اصلی ترین کار ابلیس و شیاطین جنی است. شیاطین انسی و دستگاه های حاکم شیطانی نیز برای انحراف نظام اسلامی از ارزش های اسلامی و انقلابی در دستگاه محاسباتی مردم، مسئولان و نخبگان جامعة اسلامی نفوذ و در آن اختلال ایجاد می کنند. اصولاً در ادبیات مفهومی قرآن کریم، کلمة «شیطان» علاوه بر «ابلیس» بر انسان های شرور و یا بر دستگاه حاکم شرور نیز قابل انطباق است. اگر از این منظر به آیات و روایات مربوط به شیطان بنگریم و آنها را بر دشمنان شرور نظام اسلامی تطبیق دهیم، آن گاه ویژگی ها و روش های نفوذ دشمن در دستگاه محاسباتی مردم و مسئولان قابل احصا و تحلیل خواهد بود. این همان روشی است که مکرر توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی در تبیین رفتارهای دشمنان نظام اسلامی به کار گرفته شده است. این مقاله کوشیده با روش تحلیلی توصیفی ویژگی ها و راه های نفوذ دشمنان شیطانی نظام اسلامی در دستگاه محاسباتی مردم و مسئولان را تحلیل کند.
۱۷۲۰۵.

بررسی تطبیقی خطاناپذیری حاکم دینی در مذهب کاتولیک و شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خطاناپذیری پاپ مرجعیت دینی ولی فقیه شیعه کاتولیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۳ تعداد دانلود : ۴۱۲
کاتولیک و شیعه، هر دو خواهان منزه بودن حاکم دینی از خطا بوده و مسیرهایی را برای این امر، ترسیم کرده اند. کاتولیک بر اساس مصوبة شورای واتیکان اول، تصمیم بر خطاناپذیری پاپ گرفته و در نتیجه، قائل به عصمت آن شده است. از سوی دیگر، در اندیشة شیعه، حاکم دینی دارای صفت «عصمت یا خطاناپذیری» نیست، بلکه با برشماری شرایطی دقیق و نظارتی عمیق، امکان رخ دادن خطا در وی وجود ندارد. هدف این پژوهش، مقایسة دو مسیر منتخب از سوی کاتولیک و شیعه برای عملکرد بدون خطا در حاکم دینی است. بنابراین، ابتدا مسیر کاتولیک و شیعه بررسی و سپس تحلیلی بر این مسیرها ارائه می گردد. مهم ترین یافتة این پژوهش جایگاه حاکم دینی در اندیشة شیعه و کاتولیک است. ویژگی های حاکم دینی در شیعه، منهای عصمت، به گونه ای ترسیم شده است که امکان خطا در آن وجود ندارد، و حال آنکه در کاتولیک، با تصویب خطاناپذیری برای پاپ، امکان خطا در او وجود دارد.
۱۷۲۰۶.

روان درمانی مبتنی بر رویکرد هستی شناسی اسلامی: معنویت در سایة توحید(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان درمانی معنویت هستی شناسی اسلامی سلامت روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴
امروزه در میان روان شناسان، این گرایش مطرح است که دین می تواند به سلامت روانی کمک کند؛ در این میان، دیدگاه های «وجودی» و «شناختی»، نقش مهمی برای هستی شناسی افراد، قایل هستند. هستی شناسی تا حد زیادی تحت تأثیر فرهنگ و مذهب قرار دارد. هستی شناسی اسلامی، ماهیتی منحصربه فرد دارد و برگرفته از آموزه های قرآنی است که از سوی خداوند، به عنوان آفریدگار انسان مطرح شده است. بنابراین، هدف از انجام این پژوهش، استفاده از منابع غنی نگرش توحیدی اسلامی برای بررسی اصول روان درمانی مبتنی بر هستی شناسی اسلامی است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی بوده و در آن از کتب معتبر اسلامی و در صدر آنها، قرآن کریم و کتب منتسب به ائمة اطهار‰ و نیز کتب روان شناسی استفاده شده است. براساس نتایج به دست آمده، در هستی شناسی مبتنی بر دیدگاه اسلامی، می توان موضوعاتی همچون، عزت نفس، کمال گرایی، خودشناسی، مسئولیت پذیری و وقت شناسی را که در تحقیقات گوناگون، نقش آنها در سلامت روان ثابت شده است، چه به صورت تبیینی و چه به صورت راهکاری، یافت. درمان هستی شناسی با رویکرد اسلامی، درمانی است که در چارچوب فکری و اعتقادی، متناسب با بافت مذهبی جامعه است. بنابراین، چنین درمانی، که حاصل یک پارادایم الهی است، می تواند سلامت روان را براساس فطرت انسانی تأمین کند.
۱۷۲۰۷.

به کارگیری فنون روان شناختی توسط امام حسین علیه السلام و اهل بیت ایشان در تبلیغ دین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام حسین علیه السلام اهل بیت امام حسین علیه السلام تبلیغ روان شناسی فنون روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۳
عنصر تبلیغ نقش مهمی در معرفى، نشر و حراست اصول و مبانى هر مکتب، مذهب، حزب و گروهی در طول تاریخ ایفا کرده است. یکی از اصول رسالت پیامبران و اوصیای آنها نیز تبلیغ دین بوده و خط اصلی برنامه آنها را تشکیل می داده است. امام حسین علیه السلام هم با توجه به نقش عنصر تبلیغ و بیدارگری در اصلاح جامعه و خنثاسازی توطئه های دشمن، آگاه کردن جامعه را در دستور کار خود قرار دادند. ایشان و اهل بیتشان، به ویژه در طول قیام عاشورا، با به کارگیری شیوه های متنوعی به تبلیغ دین اسلام پرداختند. در این میان، بارزترین اقدام تبلیغی ایشان، سخنرانی و احتجاج با مخالفان خود در اماکن گوناگون بود. در این سخنان، ایشان از شیوه های تبلیغی متعدد استفاده کردند. یکی از این شیوه های تبلیغی به کارگیری فنون روان شناختی است که این پژوهش درصدد بررسی آن است. هدف این پژوهش الگوبرداری از فنون روان شناختی امام حسین علیه السلام و اهل بیت ایشان در امر تبلیغ است. روش این پژوهش گردآوری اطلاعات به صورت استنادی و به شیوة توصیفی تحلیلی است. این نتیجه به دست آمده است که امام حسین علیه السلام و اهل بیتشان 9 فن روان شناختی را در سخنانشان به کار برده اند که عبارتند از: تکرار، انتقال، تصدیق، مقایسه، تحقیر دشمن، تکریم و تشویق دوست، مخاطب شناسی، تحریک عواطف، و جلب توجه مخاطب.
۱۷۲۰۹.

بررسی کاربرد قاعده شرط در قراردادهای بانکی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شرط باطل شرط صحیح قاعده شرط شرط خلاف مقتضای قرارداد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد اسلامی اقتصاد کلان و اقتصاد پولی،مالی ،اقتصاد توسعه نهاد ها و خدمات مالی،بانکداری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه اقتصادی مسائل پولی و بانکی(ربا، تورم)
تعداد بازدید : ۱۱۳۰ تعداد دانلود : ۷۷۸
قاعده شرط پرکاربردترین قاعده فقهی در قراردادهای بانکی است؛ این قاعده بدین معناست که می توان در ضمن قراردادهای مختلف، شروطی گنجاند که عمل به آن در صورت برخورداری از شرایط صحت، لازم می باشد؛ بر اساس این قاعده هر شرطی را نمی توان در ضمن قرارداد گنجاند و لازم الوفاء دانست، بلکه شرط با دارابودن ضوابطی لازم الوفاء می گردد. پرسش اصلی مقاله این است که آیا بانک ها به طور صحیح از ظرفیت قاعده شرط در بستن قرارداد استفاده نموده اند؟ مقاله با روش توصیفی و تحلیل محتوا و با استفاده از منابع فقه امامیه، فرضیه زیر را بررسی می نماید که «شروط ضمن قرارداد در برخی از قراردادهای بانکی از لحاظ انطباق با ضوابط این قاعده، اشکال دارد» که در صورت اثبات این فرضیه، ضروری است که بانک ها از طریق بازبینی قراردادها به رفع این اشکالات بپردازند.  نتایج پژوهش گویای آن است که شروطی مانند وجه التزام، وکالت بلاعزل، جبران ضرر مضاربه دارای اشکال شرعی است؛ افزون بر این شروطی مانند تعیین هزینه های بیمه، خسارت های احتمالی، اسقاط خیار غبن به صورت تحمیلی و یک طرفه در جهت تضمین منافع بانک مقرر شده اند که تجمیع آن، قرارداد را از حالت منصفانه خارج نموده و متقاضی تسهیلات را در شرایط اضطرار قرار می دهد.
۱۷۲۱۰.

بررسی مفهوم، اصول و روشهای تربیت عاطفی از دیدگاه علامه طباطبایی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تربیت عاطفی در اسلام دیدگاه علامه در زمینه تربیت نقش احساسات در تربیت تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۱ تعداد دانلود : ۹۳۶
هدف این پژوهش بررسی مفهوم، اصول و روشهای تربیت عاطفی از دیدگاه علامه طباطبایی(ره) است. این پژوهش، که با دو روش تحلیل فرا رونده و استنتاجی انجام شد، بیانگر این است که از دیدگاه علامه(ره) جایگاه عواطف، قلب است و آنچه مدار سعادت در قیامت است، سلامت قلب است که با درمان عواطف منفی، رشد عواطف مثبت و تعدیل و هدایت عواطفی چون حرص و غضب تحت مدیریت عقل و شرع تحقق می یابد. بنابر یافته ها تکیه گاه عواطف حب و بغض، و اصالت از آن حب است. در دیدگاه علامه(ره) برای عواطف می توان سه بعدِ آگاهی، شناخت و درک عواطف خود و دیگران، توانایی تنظیم و کنترل عواطف و توانایی به کارگیری بجای عواطف را در نظر گرفت. مبانی تربیت عاطفی در این دیدگاه حب خدا، حب ذات و حب غیر است که تربیت عاطفی باید بر مبنای حب و با محوریت حب خدا به عنوان بالاترین و حقیقی ترین حب صورت پذیرد. اصول حاصل از مبنای حب خدا، دو اصل تقرب و پرستش، اصل مربوط به حب ذات، مدیریت صحیح عواطف، و اصول به دست آمده از مبنای حب غیر، شامل سه اصل اخوت، احسان و ایثار است که هر یک از این اصول دارای روش یا روشهایی برای تربیت عاطفی است.
۱۷۲۱۱.

نقدی بر رویکردهای امکان و تولید علم دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: علم دینی رویکرد تهذیب رویکرد تأسیس مبناگرا فرامبنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۲۴۱
موافقان علم دینی با رد دیدگاه مخالفین و استدلال مبنی بر اینکه ابزار علم دینی منحصر در تجربه نبوده و گزاره های دینی معرفت زاست و ارزشها نیز ریشه در عالم واقع دارند بر امکان تولید علم دینی تاکید می کنند و در این راستا رویکردهای مختلفی مطرح کرده اند که هر یک از آنها با انتقاداتی روبروست. رویکرد تهذیب ضمن پذیرش چارچوب کلی علم مدرن، با تصحیح و تکمیل گزاره های علمی، درصدد ایجاد تعامل میان علم و دین است.رویکرد مبناگرا که به عنوان بخشی از رویکرد تاسیسی معتقد است تولید علم دینی باید متناسب با مبانی بنیادین در علوم انسانی باشد با اشکالاتی روبروست از جمله اینکه علم در تولید شده در این روش فلسفی است نه دینی و از سویی ارتباط بین فلسفه های مضاف مه علم مبتنی بر آنهاست مشخص نیست. رویکرد فرا مبنا نیز به عنوان بخش دیگری از رویکرد تاسیسی، با تاکید بر نقش فاعل شناسا در علم، تولید علم دینی را مبتنی بر انسان دینی می داند. اما مهمترین اشکال این رویکرد، ابهام در روش تولید علم دینی است. این پژوهش، با رویکرد تحلیلی، نظری و انتقادی، به نقد و بررسی رویکردهای امکان و تولید علم دینی می پردازد.
۱۷۲۱۲.

بررسی حکم فقهی پول مخمس در فرض افزایش قدرت خرید آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: افزایش قدرت خرید پول خمس فایده نماء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۳۵۸
پول های نقدی که خمس آنها پرداخت شده است، گاهی با افزایش در قدرت خرید مواجه می شوند. نظریات علمی و فقهی پذیرفتنی در مورد کاهش ارزش پول مطرح شده، اما در زمینه افزایش ارزش پول هیچ گونه تحقیقی انجام نگرفته است. سؤال این خواهد بود که آیا بر میزان افزایش یافته در قدرت خرید پول، خمس تعلق می گیرد؟ به عبارت دیگر آیا افزایش در ارزش پول مصداق فایده، نماء و کسب محسوب می شود تا متعلق خمس باشد؟ با توجه به عرفی بودن عناوین مذکور برای تعلق خمس، در صورتی که عرف آن افزایش را مصداق فایده، نماء و کسب، محسوب کند، بر این افزایش خمس تعلق می گیرد و اگر قضاوت عرف بر عدم انطباق افزایش قدرت خرید بر عناوین مذکور باشد، آن افزایش متعلق خمس نخواهد بود. در صورت عدم تشخیص با ادله اجتهادی بر افزایش قدرت خرید پول، اصل عملی برائت و استصحاب، بیانگر عدم تعلق خمس بر افزایش قدرت خرید پول است. اثبات فرضیه تحقیق، به روش توصیفی - تحلیلی و گردآوری اطلاعات کتابخانه ای صورت می پذیرد. نتیجه تحقیق این است که با توجه به اینکه مقوّم ماهیت پول، قدرت خرید آن است، بر افزایش قدرت خرید (به دلیل آنکه عنوان فایده، نماء و کسب صدق می کند) خمس تعلق می گیرد.
۱۷۲۱۵.

کارکرد «توحید باوری» در شهرسازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توحید کارکرد توحیدباوری وحدت شهرسازی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۱۰۷
طرز تفکر یک مکتب درباره جهان هستی(جهان بینی) زیرساخت آن مکتب به شمار می رود. جهان بینی توحیدی با پنج اصل توحید، عدل، نبوّت، امامت و معاد مبنای فکری شیعه را می سازد. اصل توحید که پایه و اساس تفکر توحیدی است در چهار بخش توحید در ذات، صفات، عبادت و نیز توحید افعالی قابل طرح است که باور به این اعتقاد، آثارفراوانی در زندگی موحّدانه و نیز در سبک زندگی اجتماعی توحید محور دارد به طوری که طبق قاعده بسیط الحقیقه، همه اشیاء جلوه پروردگار هستند و درعین کثرت، وحدت را نشان می دهند و از منیّت بدور هستند. انسان خلیفه الله است و می تواند متخلّق به صفات فعل الهی از جمله عدل شود به طوری که عدالت را در شهرسازی به نمایش گذارد. باری تعالی، خالق این جهان، نظام احسن را به بشر می آموزد و انسان آنچه را که معرّف فعل و خلق الهی است در آثار و فعالیت های خود متجلی می نماید و در نهایت توحید نظری را در عمل پیاده و مردم را در زندگی اجتماعی به سوی خداپرستی و ارتباط با خداوند سوق می دهد. یافته های پژوهش که با رویکرد توصیفی تحلیلی حاصل شد، نشان می دهد که توحید باوری بر روی کارکرد اشخاص از جمله شهرساز تأثیر دارد، به این معنی که جهان بینی شهرسازان و مدیران شهری می تواند بر تصمیم گیری های آنان بر مدل شهر تأثیر گذار باشد و طراحی شهر را به نحو صحیح مدیریت کند.
۱۷۲۱۶.

سائبر اسپیس میں موجودہ تعلیمی مواقع(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سائبر اسپیس تعلیمی مواقع اقتصادی ترقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۲۸۷
سائبر اسپیس معلومات کا وہ ذخیرہ ہے جس میں ہر طرح کی کتب ، مقالہ جات اور تحقیقات نہ صرف محفوظ کی گئی ہیں بلکہ ہر گزرتے دن ان معلومات میں اضافہ کیا جا رہا ہے ۔ تعلیمی، سماجی اور اقتصادی خوشحالی میں سائبر اسپیس اپنا کردار ادا کرنے میں ایک حقیقت بن چکی ہے ۔ سائبر اسپیس نے ہر شعبہ زندگی میں بنی نوع انسان کے لیے ترقی اور علم کی نئی جہتیں روشناس کروائی ہیں ۔ ہر دور میں علم کا حصول انسان کا ایک اہم ترین مقصد رہا ہے ۔ علم کی پیا س بجھانے کے لیے طلباء دور دراز کا سفر کرتے چلے آئے ہیں ۔علم کی پیاس بجھانے میں وقت اور حالات ہمیشہ آڑے آتے رہے تاہم اس تشنگی کو بجھانے کے لیے سائبر اسپیس ایک اہم کردار ادا کر سکتی ہے ۔ مذاہب کے مابین مکالمہ ہو یا مختلف مذاہب کا تقابلی جائزہ ، سائبر اسپیس کی مدد سے تبصرہ یا تجزیہ کرنا بے حد آسان بن چکا ہے ۔ اب طالب علم کے لیے عالمی سطح کے علم کا حصول ناممکن نہیں رہا ۔ دین اور دینی معلومات کے فروغ کے لیے سائبر اسپیس اپنی ایک منفرد حیثیت رکھتی ہے ۔ وہ وقت اب ماضی کا حصہ بن چکا ہے جب ہاتھ سے خطوط لکھ کر اپنا مدعا بیان کیا جاتا تھا ۔ کسی بھی مضمون کی معلومات کے لائبریریوں کو چھان مارا جاتا تھا ۔سائبر اسپیس نے ہر طرح کی معلومات کو بس ایک کلک کی دوری پر رکھ چھوڑا ہے ۔ ادہر مطلوبہ معلومات کے مضمون کو سرچ انجن پر لکھیے ادہر دنیا جہان کے علم کا خزانہ آپ کے کمپیوٹر کی اسکرین پر حاظر ہو جائے گا ۔ اس تمام معلومات میں سے اپنی مطلوبہ معلومات کو چن کر اپنی تحقیق کو جدید ترین بنایا جا سکتا ہے ۔ سائبرا سپیس کا دینی اور دنیاوی علم کے حصول کے لیے نہ صرف اہم کردار ہے بلکہ سماجی ، تعلیمی ، علاقائی ، اقتصادی، تہذیبی ، نفسیاتی ترقی میں بھی سائبر اسپیس کے کردار سے انکار ممکن نہیں۔سائبر اسپیس نے طالب علموں، تحقیق کاروں اور اساتذہ کے لیے بے شمار معلومات کا ذخیرہ پیدا کر دیا ہے ۔یہ معلومات جہانِ عالم کی ایک شاخ سے تعلق رکھتی ہیں چاہے وہ آرٹ یو ، فنون لطیفہ ہوں ، آرکیٹیکچر ہو ، سیاست ہو، مذہب ہو یا ادب ۔ گویاسائبر اسپیس کی وجہ سے ہر شعبہ زندگی سے تعلق رکھنے والوں کے لیے مطلوبہ معلومات بیش بہا تعداد میں موجود ہے ۔ دنیا کے ایسے دور دراز علاقے جہاں طلباء کے لیے غربت کے باعث سفر کرنا ممکن نہیں ان کے سائبر اسپیس کسی نعمت سے کم نہیں کیونکہ یہ سائبر اسپیس ہی ہے جو ایسے علاقوں میں معلومات باہم پہنچانے کا واحد او ر مؤثر ذریعہ ہے ۔ صرف یہی نہیں ۔یہ سائبر اسپیس کا ہی کمال ہے کہ علم کا وہ ذخیرہ جس کو محفوظ کرنے کے لیے کئی کئی ایکڑ پر محیط لائبریریوں کی ضرورت تھی آج اس کے لیے نہ تو بڑی جگہ کی ضرورت ہے اور نہ ہی ان گنت کتب کی ۔ یہاں تک کہ مطلوبہ مضمون کے مطابق معلومات کی باہم اور جلد فراہمی چند سیکنڈ میں ممکن بنا دی گئی ہے ۔ آج سائبر اسپیس کی وجہ سے انسان نے نہ صرف روئے زمین پر بلکہ سمندر اور خلاؤں کی تسخیر ممکن بنا لی ہے۔ ائیرو سپیس ٹیکنالوجی کی بدولت آج کا انسان دنیا کے ایک کونے سے دوسرے کونے تک باآسانی پہنچ جاتا ہے۔ انسان نے وقت کے دھارے کے ساتھ ساتھ چلنے کی وجہ سے کم از کم وقت میں زیادہ سے زیادہ مقاصد کے حصول کو ممکن بنا دیا ہے ۔ کمیونیکشن کے میدان میں انسان نے فضا ء میں موجود لہروں پہ بھی کمال کی قدرت حاصل کی ہے ۔ دنیا کے کسی بھی کونے میں کوئی واقعہ رونما ہو جائے تو کمیونیکیشن سسٹم کے ذریعہ دنیا کے کسی بھی ملک میں چند لمحوں میں اس خبر کو پہنچا دیا جاتا ہے ۔ سائبر اسپیس کی بدولت دنیا سمٹ چکی ہے اور ہر طرح کی خبروں کی ترسیل منٹوں تو دور کی بات سیکنڈ میں کر دی جاتی ہے ۔ ہر ملک کے باشندے دوسرے ملک کے بارے میں معلومات رکھتے ہیں ۔ یہی وجہ ہے کہ مختلف تہذیبیں آپس میں مدغم ہوتی چلی جا رہی ہیں ۔ سائبر اسپیس نے انسان کی ترقی کی راہیں کھول دی ہیں ۔ سائبر اسپیس کی بدولت انسان نے نہ صرف اپنی علمی کمی کو پورا کیا ، انسانیت کا درس حاصل کیا بلکہ اقوامِ عالم کی تہذیبی اور اقتصادی ترقی بھی حاصل کی ۔ الغرض ہر شعبہ زندگی میں سائبر اسپیس اپنا ایک اہم کردار ادا کر رہی ہے ۔
۱۷۲۱۷.

قراءه نقدیه لأدلّه القول باعتبار الأجهزه الحدیثه فی رؤیه الهلال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: الشهر النجومی الشهر القمری الهلال رؤیه الهلال العین المسلّحه الأجهزه الحدیثه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۲۵۶
إنّ البحث عن الهلال وطرق إثباته کان محطاً لآراء الفقهاء وأنظارهم من السابق، لکن الذی وقع البحث عنه حدیثاً هو البحث عن کفایه رؤیه الهلال بالعین المسلّحه بالأجهزه الحدیثه لإثبات الهلال، وعدم کفایتهاوإن کان مشهور المعاصرین ذهبوا الى عدم الکفایه، ولکن جمع من الأعلام قالوا بکفایتها. ولمّا کان للقول بالکفایه تأثیر هامّ خصوصاً فی المجتمع الإسلامی فمن الضروری دراسه أدلّتهم وتعیین مدى صحتها. هذا المقال محاوله فقهیه تجاه هذه الضروره. یذکر فیه بدایه ما یمکن أن یستدلّ به على مسلک کفایه الرؤیه بالعین المسلّحه والإیرادات التی یمکن أن تورد علیه، ثم یؤخذ بدراسه الأدلّه والإیرادات الوارده علیها وفی الختام یتضح أنّ أدلّه الکفایه کلّها مخدوشه، وأنّ مقتضى الأدلّه اللفظیه عدم الکفایه. ولو فرض وصول النوبه الى الأصل العملی فی صوم شهر رمضان، فمقتضى الأصل العملی بناء على مسلک المشهور من جریان الاستصحاب فی الشبهات الحکمیه هو لزوم رؤیه الهلال بالعین المجرده.
۱۷۲۱۸.

بررسی تفسیری آیات انحصار و شمول علم غیب پیامبران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: علم پیامبران آیات علم غیب انحصار علم غیب شمول علم غیب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن وحی ونبوت در قرآن
تعداد بازدید : ۱۵۷۱ تعداد دانلود : ۷۵۰
رسول و امام برگزیدگان خدای سبحان هستند و باید از ویژگی های خاصی چون عصمت و علم برخوردار باشند. در قرآن، دو گروه از آیات در باره علم غیب است؛ بخشی از آن بر انحصار و بخشی بر شمول علم غیب نسبت به غیر خدا دلالت دارد. بررسی این آیات نشان می دهد که آیات دال بر انحصار علم غیب به خدا با آیات دال بر شمول علم غیب تعارضی ندارد، به طوری که آیات شمول به اجمال، پیامبران الهی را آگاهان به غیب معرفی می کند و بر آگاهی پیامبر از غیب گواهی می دهد، این آیات با یک عنوان کلی، علم به غیب را به آنان نسبت می دهد یا علم به غیب را نسبت به موارد جزئی، اثبات می کند. نفی آیاتی که بر نفی علم غیب از غیر خدا دلالت دارد، مطلق نیست، بلکه نفی علم غیب ذاتی و استقلالی از غیر خدا می کند که به قطع علم غیب ذاتی، از آن خدا است. این نفی علم غیب، با علم بر حقایق عالم، به اذن الهی و افاضه حق نسبت به انبیا و امامان، منافات ندارد.
۱۷۲۱۹.

یادداشت هایی درباره تاریخ بغداد

کلید واژه ها: تاریخ بغداد تاریخ پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۷۲۵
نویسنده در نوشتار حاضر، به ارائه دو یادداشت پیرامون تاریخ بغداد اقدام نموده است و بررسی های تازه درباره مطالبی در تاریخ بغداد دست یازیده است.
۱۷۲۲۰.

آنچه خود داشت ز بیگانه تمنا می کرد: پیشنهاداتی در باب اصطلاحات فن تصحیح متن

کلید واژه ها: تصحیح متن علم تصحیح فن تصحیح تصحیح غربی تصحیح علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۴۱۵
هدف از تصحیح متن، بازسازی نسخ های است که تمام نسخ موجود از آن منشعب شد هاند، با استفاده از اطلاعاتی که در دس تنوی سهای مختلف اثر و نیز در منابع جنبی مربوط به آن اثر پیدا م یشود، نه بازسازی اصل اثر؛ زیرا بازسازی اصل اثر به معنی نسخه مؤلف، اصاً ممکن نیست. اصل هدف در تصحیح علمی بازسازی متنی است کمابیش شبیه به متن ازدس ترفته نسخ های که بتوان گفت جد دس تنوی سهای موجود است و اما هر چه متن، قدیم یتر و دس تنوی سهای منشعب از آن نسخه فاسدتر باشند، طبعی متن بازساز یشده هم کیفیتش ناز لتر و درجه اطمینان بدان کمتر خواهد بود. بعد از اینکه مصحح به آن دس تنویس فرضی یا متنی قریب به آن رسید، آ نوقت جایز است که با اعمال اجتهاد شخصی و استفاده از منابع جنبی و اطلاعات دیگر، متن آن نسخه فرضی را قدری پا کسازی کند و از اخاط بزداید تا به آخرین مرحله ممکن در تصحیح برسد. یعنی به مرحله بازسازی متنی که بر اساس شواهدی که در نسخ ههای خطی مورداستفاد هاش دیده م یشود و با اعمال اجتهاد شخصی خودش، از متن دس تنویسی که م یتوان فرض کرد که تمام نسخ موجود از آن منشعب شد هاند، به اصل مؤلف نزدی کتر باشد. این متن، یک متن کاماً تئوریک و فرضی است و با کشف نسخ جدید یا دیگر اطلاعات جنبی ممکن است که دائماً تغییر کند. نویسنده در نوشتار حاضر م یکوشد سخنان غرب یها را در زمینه فن تصحیح متن ارائه نماید. وی نخست به اختصار از فعالیت مسلمانان در امر تصحیح متون سخن به میان آورده و سپس به تکنی کهای غربی پیرامون تصحیح متون م یپردازد. 

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان