درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۸۸۱ تا ۴٬۹۰۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۰ مورد.
۴۸۸۱.

سیاست شادی در تلویزیون جمهوری اسلامی ایران تحلیل کمّی برنامه های اعیاد ملی و مذهبی 1395-1396(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶۱ 35 - 64

کلید واژه ها: سیاست شادی تلویزیون تحلیل توزیع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۴۴۸
موضوع شادی و کنش های شاد در حوزه عمومی ایرانی همواره مورد بحث قرار گرفته است. گذشته از انطباق مصادیق شادی مصطلح میان فقها،با پروبلماتیک شادی در ادبیات جامعه شناسان ایرانی و عامه مردم،در حوزه عمومی ایرانی تشیع به دلیل خاستگاه تاریخی و هویتی در بسیاری از موارد به عنوان شکل دهنده کنترل بر شادی دانسته شده است. پنج دال اساسی گفتمان فقهی که در اشتراک با کنش های شاد و جشنی است موسیقی،رقص،نوشخواری،اختلاط زن و مرد،و بازی و شرط بندی هستند. از آن جا تلویزیون ایران وضعیتی ویژه در روابط سه جانبه میان دین،دولت و وسایل ارتباط جمعی دارد،نگاهی گفتمانی به وضعیت شادی در برنامه های اعیاد می تواند نسبت گفتمانی شادی با حوزه های اجتماعی را روشن سازد. در ابتدا و برای مشخص شدن ساختار کلی توزیع برنامه ها در تلویزیون می توان این پرسش را مطرح کرد که در ایامی که فرهنگ رسمی به عنوان موسم شادی کردن معرفی می کند توزیع برنامه ها به لحاظ کمّی چه ساختاری دارد.این تحلیل گونه شناسی برنامه های ایام شاد در تلویزیون را به دست می دهد و علاوه بر این به نحو آشکاری بیانگر تنوعی ویژه در زیرگروه های موضوعی مرتبط با امور عمومی و مذهب است. از دیگر ویژگی های مهم این کنداکتور درهم امیزی موضوع مذهب با موسیقی است. بلحاظ توزیع عمومی/تجاری،تلویزیون در مجموعِ دوشبکه کنداکتوری به شدت قطبی شده دارد. رقیب برنامه هایی که در خوشه مربوط به شادی های عرفی قرار می گیرند بیش از همه برنامه های مربوط به امور عمومی و سیاسی است.این تحلیل همچنین می تواند تا حدودی نشان دهد که در مورد برخی دال های شادی کنترل و حذف سیستماتیک اتفاق افتاده است.
۴۸۸۲.

همگان های شبکه ای در توئیتر فارسی؛ تحلیل خوشه های شبکه ای در توئیتر فارسی در انتخابات ریاست جمهوری سال 1396(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۲ 70 - 100

کلید واژه ها: توییتر همگان شبکه ای ایران رسانه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۲۳۴
این مقاله به تحلیل شبکه و مطالعه همگان های شبکه ای در توییتر در ایران می پردازد. توضیح آنکه توییتر در رویدادهای سیاسی نقش پررنگی یافته درحالی که مطالعه منظم دراین باره به اندازه اهمیت توییتر رشد نکرده است. ازاین جهت، با توجه به اهمیت توییتر در ایران و همچنین نقش همگان های شبکه ای در این رسانه اجتماعی، گام اول برای تحلیل نقش توییتر در حوزه سیاست در ایران، شناخت و تحلیل ویژگی ها و ساختار این همگان های شبکه ای است؛ بنابراین، هدف این تحقیق شناسایی و تحلیل ساختار همگان های شبکه ای در توییتر فارسی است. گردآوری داده ها برای تحقیق در بازه زمانی 25 روزه انتخابات ریاست جمهوری 1396 انجام شد. برای اجرای تحقیق، علاوه بر استفاده از مفهوم نظری همگان شبکه ای، روش های تحلیل شبکه اجتماعی و تحلیل محتوای مردمنگارانه را ترکیب کرده ایم. با استفاده از شاخص ماژولاریتی (خوشه خوشه شدگی)، سه خوشه اصلی در شبکه ریتوئیت شناسایی شد: 1- خوشه اصلاح طلبان، 2- خوشه اصولگرایان و 3- خوشه مهاجران. برای توصیف ویژگی های این سه همگان، کاربران مؤثر هر یک را بر اساس شاخص رتبه صفحه  شناسایی کردیم. یافته ها نشان می دهد که کاربران مؤثر اغلب از روزنامه نگاران، رسانه ها و شهروندان عادی تشکیل می شوند. همچنین شکاف جنسیتی معناداری در همگان های شبکه ای وجود دارد. حساب کاربری اغلب اعضای این همگان ها بعد از انتخابات فعال مانده، اما اعضای این سه همگان ازنظر داشتن هویت واقعی با یکدیگر تفاوت دارند.
۴۸۸۳.

واکاوی بحران هویت زنان زیر تیغ داعش در رمان الکافره بر پایه نظریه اریکسون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی هنر و ادبیات دوره ۱۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 243 - 264

کلید واژه ها: بحران هویت زنان عراق داعش اریکسون الکافرهه علی بدر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۹۴
هویت تصویری ذهنی است که شخص در پاسخ به «چه کسی بودن؟» و «چگونه زیستن؟» خود می دهد. این مقوله که توسط جامعه به افراد اطلاق می شود، تدوینی از خویشتن است که نحوه رفتار، اندیشه و احساسات شخص را تبیین می کند. این مسئله روانی- اجتماعی این امکان را به فرد می دهد تا بازخورد خود را نسبت به جهان پیرامون و دیگران مشخص کند. به عبارت دیگر؛ هویت، پدیده ای ثابت نیست، بلکه دارای لایه و ابعادی گوناگون است که همین سیال بودنش، سبب پویایی و قرارگیری اش در معرض خطر می َشود، و در نهایت خطری که وارد لایه های بنیان هویت می شود، بحران آن را به وجود می آورد. اریک اریکسون اولین کسی است که اصطلاح «بحران هویت» را به کار برد و مراحل رشد انسان را به هشت مرحله تقسیم کرد که پنجمین مرحله آن «هویت» نام دارد. رمان الکافره اثر علی بدر ، رمانی اجتماعی با پی رنگی فمنیستی است که مؤلفه اصلی آن را بحران هویت زنانی تشکیل می دهد که زیر تیغ داعش زندگی می کنند و از هویت فردی، اجتماعی و خانوادگی برخودار نیستند. هدف از این پژوهش، آشنایی خوانندگان ایرانی با وضعیت زنان و جامعه تحت سلطه داعش در رمان الکافرهالکافره بر پایه نظریه اریکسون و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی است. یافته این پژوهش بیانگر آن است که نویسنده با یک اثر اجتماعی با رویکردی زنانه، افق های تازه ای را از مسائلی مانند حقوق زنان در چنگال داعش، مردسالاری، نابسامانی اجتماعی و فرهنگی جامعه تحت سلطه داعشیان می گشاید و زخم ها و جراحت هایی را که از رهگذر اشغال عراق بر پیکره زنان جامعه وارد شده است، ترسیم می کند.
۴۸۸۴.

تحلیل کاربرد تصویر در انتقال بهتر اخبار علم و فناوری به مخاطبان (مطالعه موردی: خبرگزاری های فارس، ایسنا و مهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال ششم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۴ 204-165

کلید واژه ها: روزنامه نگاری علم اخبار علم و فناوری پیام های تصویری خبرگزاری تحلیل تصویر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۹ تعداد دانلود : ۱۵۷
این پژوهش توصیفی-تحلیلی، به دنبال پاسخ به این سوال است که «خبرگزاری های کشور در صفحات علم و فناوری خود، چگونه و به چه میزان از پیام های تصویری جهت انتقال بهتر و قابل درک پیام به مخاطبانشان، استفاده می کنند؟». در انجام پژوهش از روش کیفی «تفسیر ترکیب محور» و «تحلیل محتوای کمی» استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، اخبار علم و فناوری خبرگزاری های رسمی کشور است که با روش نمونه گیری هدفمند، اخبار بهار سال 1398در خبرگزاری های «فارس»، «ایسنا» و «مهر» به عنوان چارچوب نمونه گیری انتخاب شد. از میان چارچوب نمونه گیری و با روش تصادفی ساده، یک هفته آماری انتخاب و تصاویر هر یک از اخبار در آن، به عنوان واحد مشاهده و تحلیل، مطالعه گردید. بر اساس نتایج، خبرگزاری ایسنا، استفاده مناسب تری از پیام های تصویری جهت انتقال بهتر و قابل درک پیام به مخاطبانش داشته است و خبرگزاری «فارس» و «مهر» در رتبه های بعدی قرار دارند. پژوهش نشان می دهد استفاده از ظرفیت پیام های تصویری در اخبار علم و فناوری خبرگزاری ها پایین است و در کمتر از نیمی از این اخبار، استفاده مناسبی از پیام های تصویری در جذابیت، ارائه اطلاعات خبری و خوانش آسان و قابل درک اخبار علمی شده است. استفاده بیشتر از تصاویر اختصاصی با عناصر و ارزش های خبری مناسب، شرح تصاویر و ارجاع به آنها در متن، استقاده از پیام هایی تصویری در قاب های چندگانه و عدم استفاده از تصاویر آرشیوی نامرتبط به موضوع اصلی خبر، از مهمترین پیشنهادات به خبرگزاری های کشور در استفاده بهتر از پیام های تصویری در جهت جذابیت، ساده سازی و قابل فهم تر نمودن اخبار علمی به مخاطبان است.
۴۸۸۵.

آسیب شناسی مسئله وحدت حوزه و دانشگاه در بومی سازی علوم انسانی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 119 - 144

کلید واژه ها: حوزه دانشگاه علوم انسانی بومی نخبگان وحدت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۷۶
دیرزمانی است که به موازات پیروزی انقلاب اسلامی ایران مسئله ای کلیدی با عنوان وحدت حوزه و دانشگاه برای پیشبرد فرهنگ متعالی اسلامی مجال بحث یافت که می توانست علاوه بر بومی سازی علوم انسانی در کشور، مسبب اجماع و همنشینی هر چه بیشتر عالمان دینی و نخبگان دانشگاهی شود. با این حال این ایده، طی دهه های اخیر نتوانسته به مرحله اجرایی برسد و با مشکلات زیادی تاکنون روبرو بوده است. بر این اساس، این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی/تحلیلی و با تکیه بر اسناد و منابع کتابخانه ای، درصدد واکاوی چالش های اصلی وحدت حوزه و دانشگاه در راستای بومی سازی علوم انسانی در کشور و ارائه برخی راهکارها است. بر این اساس یافته های این جستار نشانگر آن است که چالش هایی چون عدم توجه کافی محیط های دانشگاهی و حوزوی به جایگاه علم بومی، سیطره روش های پوزیتویستی در دانشگاه ها، عدم وجود و یا تربیت نخبگان مورد اجماع در محیط حوزه و دانشگاه(نظیر شهید مطهری یا علامه طباطبایی)، فقدان تدوین آثار مشترک حوزه و دانشگاه در حوزه علوم انسانی و عدم پاسخگویی به موقع و مناسب به شبهات حوزه دین باعث شده وحدت حوزه و دانشگاه در تدوین علوم انسانی بومی در حیطه نظری و حتی آرمانی باقی مانده و به مرحله عملیاتی نرسد. در چنین شرایطی بهره گیری اصولی از رسانه ها، طرح مباحث نوین علمی و اجتماعی توسط نخبگان علمی و حوزوی و برگزاری کرسی های آزاداندیشی می تواند رهگشای بومی سازی علوم انسانی از رهگذر پیوند حوزه و دانشگاه گردد.
۴۸۸۶.

معرفی و نقد کتاب: شکاف های اجتماعی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 325-332

کلید واژه ها: شکاف های اجتماعی در ایران نقد کتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۳۳۴
مقولۀ «شکاف اجتماعی» از مفاهیم مهم علوم اجتماعی است. این مفهوم که در آغاز برای تحلیل مکانیسم رأی‌دادن شهروندان در دموکراسی‌های غربی به کار می‌رفت، به‌مرور کاربرد بیشتری یافت و به ابزار تحلیلی مهمی در تحلیل پدیده‌های اجتماعی بدل شد. شکاف اجتماعی، در سنت نظری اصلی آن، به‌معنای تأثیر تضادهای اجتماعی بر نحوۀ رأی‌دادن شهروندان است. چون در لیبرال ‌دمکراسی‌های غربی، نظام حزبی مبنای کنش سیاسی است، این سؤال اهمیت زیادی دارد که چه عواملی بر گرایش حزبی و نحوۀ رأی‌دادن شهروندان مؤثرند؟ مفهوم شکاف اجتماعی الگویی تحلیلی برای بررسی این عوامل است؛ مثلاً جنسیت و نژاد و زبان، طبقۀ اجتماعی، تحصیلات و... چه تأثیری بر گرایش شهروندان به احزاب مختلف ایجاد می‌کنند. همان‌طور که در کتاب شکاف‌های اجتماعی در ایران ذکر شده است، سیمور مارتین لیپست و استین روکان در تثبیت این مفهوم به معنای اشاره‌‌شده نقش زیادی بر عهده داشتند.
۴۸۸۷.

ارزیابی آگاهی های بوم شناختی دانش آموزان پایه ششم دوره ابتدایی شهر تبریز و عوامل مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۳ 156-168

کلید واژه ها: آگاهی های بوم شناختی چرخه آب چرخه مواد تنوع زیستی آلودگی ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۲۶۲
هدف: این پژوهش باهدف مطالعه میزان آگاهی های بوم شناختی دانش آموزان پایه ششم دوره ابتدایی در شهر تبریز و مطالعه نقش جنسیت و میزان تحصیلات والدین در آن انجام شد. روش: این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری، دانش آموزان پایه ششم دوره ابتدایی شهر تبریز در سال تحصیلی 1398 – 1397 بود که حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 392 نفر به دست آمد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آن با نظرخواهی از اساتید و صاحب نظران و پایایی آن با روش دونیمه کردن مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون t ، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی با استفاده از نرم افزار SPSS25 در سطح معناداری 05/0 انجام شد. یافته ها: بر اساس نتایج آزمون t تک گروهی در سطح معنی داری کمتر از 05/0، میزان آگاهی های بوم شناختی و ابعاد آن در دانش آموزان پایه ششم ابتدایی شهر تبریز به طور معنی داری پایین تر از حد متوسط بود. میزان آگاهی دانش آموزان به جز در بعد آلودگی در باقی ابعاد آگاهی بوم شناختی پایین تر از حد متوسط بوده و در سطح غیرقابل قبولی ارزیابی گردید. هم چنین نتایج آزمون t مستقل نشان داد که دختران در مقایسه با پسران از میزان آگاهی های بوم شناختی بیشتری برخوردارند و تنها میزان آگاهی از چرخه مواد در دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنی داری نداشت (05/0< p ). نتایج تحلیل واریانس یک طرفه نیز نشان داد که میزان آگاهی های بوم شناختی و ابعاد آن برحسب تحصیلات پدر و مادر تفاوت معنی داری دارد (05/0> p ). نتایج آزمون تعقیبی دانکن حاکی از این بود که میزان آگاهی های بوم شناختی دانش آموزان و ابعادش با افزایش سطح تحصیلات پدر و مادر افزایش می یابد. نتیجه گیری : فرآیند سواد بوم شاختی، ترسیم کننده و بیانگر پیشرفت دانش آموزان می باشد؛ به عبارت دیگر دانش آموزان می توانند موضوعات و مواردی مختلف را در آموزش بوم شناسی بیاموزند تا بتوانند به سطح تعریف شده ای از درک بوم شناسی و وقایع بوم شناختی دست یابند.
۴۸۸۸.

مطالعات فرهنگی دایاسپورا و جهان وطنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) بهار ۱۳۹۹ شماره ۸۸ 1 - 24

کلید واژه ها: دایاسپورا جهان وطنی مهاجرین بین المللی نظریه فرهنگی سیاست فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۳۱۱
تلاقی فرهنگ، سیاست و عاملیت در سطوح جهانی و فراملی، حوزه مطالعاتی دایاسپورا را به قلمرو نظری و تجربی جذاب و مهمی در میدان علوم اجتماعی تبدیل ساخته است. تحلیل تجربه دایاسپورا مستلزم به کارگیری سطوح تحلیلی و مفهومی چندلایه و توجه به زمینه های متنوع ساختاری، تاریخی و تکنولوژیک است. مقاله حاضر با تمرکز بر تجربه و اندیشه جهان وطنی به مثابه هسته ای محوری و استراتژیک برای فهم هویت دایاسپوریک، به دنبال نشان دادن فرآیند، سازوکار، تنوعات، موانع و تنگناهایی است که این تجربه در میان مهاجرین به خود می گیرد. نظریه فرهنگی پسا ساختارگرا، پسا استعماری و فمینیسم با به کارگیری طیفی از مفاهیم، روش ها و مفروضات رشته ای، قابلیت های زیادی در توضیح و تفسیر فرصت ها و محدودیت های پیش روی مهاجران بین المللی فراهم می سازند که توجه به آن درس های مهمی را برای سیاست گذاری مهاجرین هم در کشورهای میزبان و هم در کشورهای مادر فراهم می سازد.
۴۸۸۹.

اختلاف حکماء و متکلمین درتفسیر معنای قدرت

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۱ ویژه فلسفه و کلام 159 - 186

کلید واژه ها: قدرت موجب مختار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷ تعداد دانلود : ۶۲
یکی از مباحث مهم در علم کلام و فلسفه بحث از صفات الهی از جمله صفت قدرت می باشد که در تفسیر آن بین فلاسفه و متکلمین اختلاف زیادی به چشم می خورد. در طول تاریخ بین حکماء و علمای علم کلام در چگونگی تفسیر معنای قدرت نزاع وجود داشته است به گونه ای که متکلمین بر آن شده اند که فلاسفه را منکر قادریت خداوند بدانند. اما به نظر می رسد فلاسفه علاوه بر اینکه خداوند را قادر می دانند تفسیر صحیحی هم از قدرت ارائه داده اند که متناسب با مقام ذات خداوند است و تفسیر متکلمین را مورد خدشه قرار می دهد و رد می کند. آنچه که اهمیت بررسی تفسیر قدرت بین این دو دسته را دو چندان می کند این است که به هر شکل که قدرت تفسیر شود، با همان کیفیت باید آن را برای خداوند اثبات کنیم به همین خاطر اگر در بردارنده نقص باشد این نقص به ذات خداوند راه پیدا خواهد کرد. به همین جهت در این پژوهش نظرات حکماء و متکلمین مورد بررسی قرار می گیرد تا تفسیر صحیح از معنای قدرت روشن گردد.
۴۸۹۰.

پژوهشی بر طلاکاری جیوه ای بر روی نقره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش های بومی ایران سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۴ 469 - 510

کلید واژه ها: طلا طلاکاری جیوه ای ساسانی SEM

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۴۵
طلاکاری جیوه ای روشی است که در دوره ساسانی برای تزئین آثار نقره به کار رفته است.این روش دارای ویژگی هایی است که باعث اتصال محکم لایه طلا به پایه نقره شده و لایه طلا با گذشت بیش از هزار سال از اثر جدا نشده است. در این تحقیق به معرفی طلاکاری جیوه ای پرداخته شده و این پرسش مطرح شده است که چه عاملی باعث دوام لایه طلا بر روی سطح نقره، بوده است؟ هدف از این پژوهش، یافتن شباهت ها و تفاوت ها بین اثر نقره دوره ی ساسانی و نمونه های حاصل از انجام تجربه های آزمایشگاهی است که منجر به شناخت چگونگی اجرای این روش و همچنین دلیل پایداری لایه طلا بر روی سطح نقره شده است. برای این منظور، طلاکاری جیوه ای بازیابی و اجرا شده و با یک نمونه قدیمی به عنوان شاهد مورد بررسی های متالوگرافی برای شناسایی ساختار قرار گرفته است.سپس به مطالعه و بررسی بیشتر سطح پوشش و چگونگی چسبندگی لایه طلا به فلز پایه با استفاده از ( SEM ) پرداخته شده است. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که ، پوشش طلا از نوع پوشش نفوذی است که باعث چسبندگی محکم لایه طلا به پایه نقره می گردد.
۴۸۹۱.

سیمای جامعه ایرانی در آیینه دیوان حافظ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۳۶) 119-145

کلید واژه ها: حافظ دیوان حافظ ادبیات فارسی جامعه شناسی ادبیات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۰ تعداد دانلود : ۴۵۷
برای آن که بتوانیم ایرانی آباد، آزاد و شاد بسازیم، لازم است که درک کاملاً درست و واقع بینانه ای از گذشته خود داشته باشیم. برای این منظور لازم است در کنار استفاده از منابعی که مورخان و جامعه شناسان فراهم می آورند، از منابعی دیگر، مانند متون ادبی و هنری نیز بهره بگیریم. به نظر می رسد که این قبیل متون از بهترین و قابل اعتمادترین منابع برای شناختن جامعه ایرانی هستند؛ زیراکه این منابع غالباً فرمایشی و سفارشی نیستند. افزون بر این، شاهکارهای ادبی و هنری نوعاً در حالتی از ناهوشیاری پدید می آیند و در این حالت شاعر یا نویسنده از سلطه نقاب ها و نفاق ها رهایی می یابد و سخنگوی ناخودآگاهِ خود و قوم خود می شود؛ به همین سبب به نظر می رسد متون هنری و ادبی دارای دلالت های جامعه شناختیِ ارزشمندی هستند و می توانند یافته های مورخان و جامعه شناسان را اصلاح یا تکمیل کنند. بی گمان دیوان حافظ، از جمله متونی است که در قله میراثِ ادبیِ کشور ما قرار دارند. دیوان حافظ گذشته از اشارات مستقیمی که به عناصر فرهنگی و اجتماعی ما دارد، از حیث ساختاری نیز به شکلی حیرت آور آینه ایران است. در این مقاله با بررسی سه موضوع مهم، یعنی 1) ساختار شعر حافظ، 2) زبانِ حافظ و 3) انشقاق فرهنگی معلوم می شود که دیوان حافظ آیینه ای زلال است که می توان سیمای ایران و ایرانی را در آن به روشنی دید و باور پیدا کرد که مطالعه حافظ درواقع یعنی مطالعه ایران.
۴۸۹۲.

بررسی رابطه رفتار اخلاقی با معنویت در بین افسران و درجه داران کلانتری های شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی همدان سال هفتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۶) 17 - 27

کلید واژه ها: معنویت در محیط کار رفتار اخلاقی کارکنان کار بامعنا احساس همبستگی همسویی ارزش ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۱۵۴
از دیدگاه جامعه شناسان و بسیاری از متفکرین اجتماعی، معنویت و رفتارهای اخلاقی به عنوان یکی از مزیت های اساسی در دست یابی به موفقیت در سازمان ها محسوب می شوند. به همین خاطر، یکی از راهبردهای اساسی نیروی انتظامی برای توسعه نظم و امنیت در کشور ارتقا و توسعه رفتار اخلاقی در سازمان ناجا است. لذا این تحقیق با هدف بررسی نقش معنویت در محیط کار کلانتری های شهر همدان بر اساس مدل میلیمن و همکاران (2013) با رفتار اخلاقی بر اساس مدل لوزیر (2014) در سه بعد اجرا شده است. در این مطالعه روش تحقیق همبستگی بوده و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد، شامل پرسشنامه معنویت در محیط کار مشتمل بر 12 گویه در سه بعد و پرسشنامه رفتار اخلاقی لوزیر (2014) با 12 گویه و سه مؤلفه است. جامعه آماری پژوهش، کلیه افسران و درجه داران کلانتری های شهر همدان هستند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 384 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیدند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهند که کار بامعنا 27/0، احساس همبستگی 43/0، همسویی ارزش ها 63/0 و معنویت در محیط کار 37/0 از تغییرات مربوط به رفتار اخلاقی افسران و درجه داران کلانتری های شهر همدان را پیش بینی می کنند. بنابراین، نتیجه می گیریم که معنویت و ابعاد آن در محیط کار با رفتار اخلاقی افسران و درجه داران کلانتری های شهر همدان رابطه مثبت و معناداری دارد.
۴۸۹۴.

بازنمایی تیپ های هویتی در پروفایل های تلگرامی، مبتنی بر رویکرد نشانه شناسی اجتماعی تصویر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۸ 165 - 192

کلید واژه ها: سیاست حافظه حافظه فرهنگی یادآوردن فراموشی ترومای فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۷ تعداد دانلود : ۷۱۸
رسانه های اجتماعی- ارتباطی نوین دریچه های تازه ای را بر زندگی شخصی و اجتماعی کنش گران اجتماعی گشوده اند. این رسانه ها جدای از این که موجبات ارتباط آسان کاربران را در گستره های وسیع زمان و مکانی با کمترین محدودیت فراهم می کنند، آنها را با ارزش ها، باورها و سبک های جدیدی از زندگی آشنا می سازند و امکان بروز جلوه های متنوعی از هویت شخصی را که شاید در عرصه های واقعی زندگی اجتماعی، مجال بروز نیابد، فراهم می آورند. از این رو دنیای مجازی فضای مناسبی برای بررسی و کشف هویت های کاربران آن است. در همین راستا توجه به ماهیت های نمادینی همچون تصاویر پروفایل های کاربری می تواند به مثابه ابزاری برای بازنمود هویت، باورها و ارزش های افراد تلقی شود. مطالعه حاضر با هدف کشف و بازنمایی تیپ های هویت پردازی کاربران شبکه اجتماعی- ارتباطی تلگرام، به تحلیل و سنخ شناسی تصاویر پروفایل های ایشان مبتنی بر روش نشانه شناسی اجتماعی تصویر پرداخته است. بر پایه ی یافته های حاصل که در برگیرنده تحلیل بیش از 600 تصویر بوده است، هفت تیپ هویتی شامل هویت های طبیعت گرا، عاطفه مدار، فردمحور، جمع نگر، واقعیت گرا، تخیل برانگیز، معنویت گرا صورت بندی شد. هر کدام از تیپ های مذکور هویتی، بازنمایی ویژه ای به لحاظ معنایی، ترکیبی و تعاملی دارند که به کاربران امکان انعطاف و قدرت مانور قابل توجهی در تصویرسازی خودِ مطلوب انگاشته شده شان در فضای مجازی داده است.
۴۸۹۵.

تبیین جامعه شناختی سیاست های هویتی دولت پهلوی اول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۱ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 59 - 81

کلید واژه ها: دولت مدرن هویت ملی پهلوی اول مطالعه تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۴۲۵
این پژوهش به چرایی اهمیت یافتن هویت ملی در دولت پهلوی، برجسته شدن عناصر باستانی هویت ایران و به حاشیه راندن عناصر اسلامی هویت ایرانی در دوره پهلوی اول با رویکردی تاریخی پرداخته است. نتایج نشان می دهد که ادغام ایران در نظام جهانی و ضرورت دولت سازی به شیوه مدرن و در نتیجه اهمیت یافتن هویت ملی در این شکل از دولت، موجب توجه کانونی به مقوله هویت ملی در این دوره شد. اما از آن جا که نیروهای اجتماعی مهمی قدرت دولت را در این برهه تاریخی به  چالش می کشیدند، سیاست های هویتی دولت به گونه ای سامان یافت تا در برساخت هویت ملی عناصری از هویت سراسری تاریخی ایرانی که نشانگر هویتی نیروهای اجتماعی یاد شده بود، کنارگذاشته و عناصری انتخاب شود که به نوعی در تضاد با نشانگان هویتی نیروهای یاد شده بود. از این رو، سیاست های هویتی دولت در این دوره بیشتر از آن که منطق ایدئولوژیک داشته و ناشی از ایدئولوژی دولت باشد، در راستای منافع دولت و به ضرر نیروهای اجتماعی رقیب، خصوصاً روحانیت و سران ایلات و عشایر، تدوین شده است.
۴۸۹۶.

تأثیر کرونا بر اقتصاد ورزش

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی - اجتماعی المپیک سال دوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵ 7 - 29

کلید واژه ها: ویروس کرونا (کووید-19) اقتصاد ورزش خسارات مالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۳۰۱
هدف اصلی این مقاله ارائه تصویری جامع از این روند و فراهم آوردن بینش ی ارزش مند از تاٴثیر کرونا در ورزش از نظر اقتصادی و کمک به هدایت پژوهش های آتی در راستای بهبود تحقیقاتی در ای ن ح وزه اس ت. تحقیق حاضر به لحاظ روش، از نوع کتابخانه ای که به صورت مطالعه مروری _ توصیفی است. 20 مقاله مرتبط از مقالات نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی گوگل اسکالر، ساینتس دایرکت، ریسرچ گیت، تیلور و فرانسیس و ایرانداک استفاده شده است. اکثر آنها معتقدند ویروس کووید- 19 به اقتصاد ورزش ضربه جبران ناپذیری وارد کرده است و مشخص نیست اثرات نامطلوب کرونا بر وضعیت اقتصادی اجتماعی تا چه زمان ادامه خواهد داشت. نبود ورزش «واقعی» فرصتی برای رشد فناوری های مجازی است. در حال حاضر، لیگ های ورزشی در سراسر جهان از ورزش های الکترونیک برای حفظ علاقه و احساس رقابت در هنگام تعطیلی استفاده می کنند. ورزش های الکترونیکی در سال های روشی جدید برای جذب هواداران و درآمدزایی ارائه می دهد. علاوه بر این، فناوری های همه جانبه می تواند طرفداران را قادر سازد که بازی ها را به صورت زنده تجربه کنند، بدون اینکه از نظر جسمی حضور داشته باشند، ایده ای که ممکن است نوعی ضد حمله باشد، اما اکنون منطقی به نظر می رسد.
۴۸۹۷.

ردپایی تازه؛ دین و عاملیت زنان مسلمان مذهبی- سنتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 65 - 94

کلید واژه ها: عاملیت زنان مسلمان خاورمیانه ترکیه ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۳۵۸
مطالعات انجام شده در حوزهٔ دین و زنان، رهایی زنان از ساختار مردسالاری و به چالش کشیدن باورها و تفاسیر اسلام سنتی را مختص طبقهٔ بالا و نخبه جامعه می دانند. در این مقاله، این پرسش مطرح می شود که آیا زنان مذهبی طبقه سنتی و فرودست هم از توان بازتفسیر دینی در زندگی روزمرهٔ خود برخوردار هستند؟ چگونه این زنان بدون آشنایی با منابع نواندیشی دینی دست به بازتفسیر دین سنتی زده و آن را به صورت عملی در زندگی خود به کار می برند؟ برای انجام این مطالعه از مصاحبه های عمیق نیمه ساخت یافته با زنان مذهبی سنتی در شهرهای آنکارا و تهران استفاده شده است. نتایج نشان داد که زنان نه تنها به دنبال گسترش فرصت های توانمندسازی از طریق دین به عنوان ابزار نبوده اند؛ بلکه، اسلام سنتی و تفسیرهایی را که سال ها هم دوش پدرسالاری، بستری برای منکوب کردن شان فراهم کرده بود را به چالش کشیده و فضا را برای ورود تفکرات نواندیشی دینی، ناخواسته در قالب زندگی روزمره و به شکل عملی از درون باز کرده اند. مخالفت غیرمستقیم با قانون هایی که زیربنای فقهی دارند باعث شده تا زنان از مرحله مقاومت کردن فراتر روند. این مخالفت به عنوان مبارزه ای که در زندگی روزمره چندان محسوس به نظر نمی رسد، جنبه هایی از زندگی آنها را تغییر داده و در نهایت نگاه ملموس تری از مساوات طلبی اسلام نسبت به زنان را به نمایش می گذارد.
۴۸۹۸.

آسیب شناسی اخلاق اجتماعی جامعه اسلامی و راه های برون رفت از آن بر اساس سوره بقره(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال هشتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۱) 120 - 148

کلید واژه ها: آسیب شناسی اخلاق اجتماعی جامعه اسلامی پیمان شکنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۹ تعداد دانلود : ۵۸۱۳
دغدغه اصلی این مقاله آن است که آسیب های اخلاق اجتماعی ناظر به سوره بقره چه بوده و برای برون رفت از آنها چه راهکارهایی پیشنهاد شده است. در فرضیه بر این امر تاکید شده است که با رجوع به آیات سوره بقره می توان در یافت که عمده ترین آسیب اخلاقی در جامعه اسلامی مدینه در فرایند شکل گیری آن، عهدشکنی بوده که آسیب های اخلاقی متفاوت دیگری مانند تعصب، لجاجت، فسادورزی، عدم اطاعت از رهبر، فسق و نفاق را در پی آورده است. لذا خدای متعال در روند نزول آیات، گام به گام و به تدریج در پی شناسایی آن آسیب ها برآمده و راهکارهایی مانند تذکر و یادآوری نعمت های الهی، بردباری، برپایی نماز، انفاق و گسترش تقوا در جامعه اسلامی را برای برون رفت از آنها بیان کرده است. در این روند تلاش شده است تا زمینه های شکل گیری آسیب ها، شناسایی آنها، و راه های برون رفت از آنها معرفی شود و در نهایت گام های آغازین حرکت جامعه اسلامی به سمت جامعه مطلوب فراهم گردد. یافته های تحقیق نشان از آن دارد که عهدشکنی می تواند به آسیب های اخلاقی متفاوتی در عرصه فردی، سیاسی و اجتماعی، از جمله نفاق و تخلف از دستور رهبر جامعه اسلامی منجر شود. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی سامان یافته است.
۴۸۹۹.

نقش و جایگاه ناجا در تحقق دولت اسلامی مبتنی بر منظومه فکری امام خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی همدان سال هفتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۴) 113 - 138

کلید واژه ها: منظومه فکری امام خامنه ای نیروی انتظامی دولت اسلامی امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۶ تعداد دانلود : ۲۴۶
با توجه به وارد شدن انقلاب اسلامی به چهل سالگی دوم، رهبر معظم انقلاب اسلامی بیانیه ای راهبردی در خصوص گام دوم انقلاب ارائه کرده اند که یکی از اساسی ترین مؤلفه های این بیانیه تحقق دولت اسلامی می باشد. همه سازمان ها، به ویژه پلیس، بایستی در تحقق این مؤلفه اهتمام داشته باشند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش و جایگاه نیروی انتظامی در تحقق دولت اسلامی از منظر امام خامنه ای (مدظله العالی) است. روش این تحقیق از نوع کاربردی توسعه ای بوده به روش تحلیل محتوا و تبیینی- تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه اى و فضاى مجازى و اینترنت انجام شده است. هرحکومت و دولتى براى تأمین امنیت، حفظ استقلال و تمامیت ارضى و تأمین اهداف و آرمان های خود نیاز به نیروهای مسلح قوى، مقتدر و سازمان یافته دارد. جمهورى اسلامى ایران نیز پس از استقرار، براى برقراری نظم، حفظ امنیت و دفع تهدیدات داخلى و خارجى و دستیابی به اهداف و آرمان های خود نیروهاى مسلحى را فراهم نموده است که از جمله آنها می توان به نیروی انتظامی اشاره کرد. و نتیجه این که در اندیشه امام خامنه ای(مد ظله العالی)، امنیت؛ مهم ترین نیاز کشور و همه جوامع بشری بوده و نیروی انتظامی یکی از مهم ترین تولیدکنندگان اقتدار و امنیت ملی می باشد. از سوی دیگر، وظایفی در نظام اسلامی دارد، که به قوام و دوام دولت اسلامی و تحقق آرما ن های آن کمک می کند که از جمله آن ها می توان به برقراری امنیت، مقابله با تهدیدات داخلی، استقرار نظم و قانون، امر به معروف و نهی از منکر، تحقق جامعه اسلامی الگو، کشور الگو و نهاد انتظامی الگو اشاره کرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان