درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۳۶۱ تا ۳٬۳۸۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۶ مورد.
۳۳۶۱.

مقایسه تطبیقی نحوه گذران اوقات فراغت جوانان در مناطق حاشیه نشین و غیر حاشیه نشین شهر زاهدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۰ 124 - 150

کلید واژه ها: نحوه گذران اوقات فراغت جوانان حاشیه نشینی غیر حاشیه نشین شهر زاهدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۱۵۳
تحقیق حاضر باهدف مقایسه تطبیقی نحوه گذران اوقات فراغت جوانان در مناطق حاشیه نشین و غیر حاشیه نشین شهر زاهدان انجام شده است. بررسی و اهمیت پرداختن به نحوه گذران اوقات فراغت در جوانان تا حدودی بیان کننده نگرش ها و ارزش های حاکم بر جامعه است در زمان گذشته، گذران اوقات فراغت منوط بر قشر اجتماعی افراد بوده است؛ اما در حال حاضر با تغییر سبک زندگی افراد اوقات فراغت بخشی از روند زندگی هر فرد محسوب می شود که می تواند نقش پررنگی در توانایی او ایفا نماید. نظریات غالب در این پژوهش نظریات بوردیو و دومازیه (1974) می باشند این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی تحلیلی است و به روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری کلیه جوانان 18-29 سال در شهر زاهدان، 1200 نفر بودند که از این تعداد 291 نفربر اساس روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات در این پژوهش از پرسشنامه سبک زندگی و پرسشنامه محقق ساخته پایایی (85/0) استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که: بین سبک زندگی، نوع گذران اوقات فراغت و همراهان گذران اوقات فراغت در مناطق حاشیه نشین و غیر حاشیه نشین تفاوت معناداری وجود دارد.      
۳۳۶۲.

برنامه تحرک بین المللی دانشجو واکاوی چالش های دانشجویان بین المللی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش عالی ایران سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ ۳۰-۱

کلید واژه ها: بین المللی سازی آموزش عالی تحرک آکادمیک تحرک بین المللی دانشجو دانشجوی بین المللی دانشگاه ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۹۴
بین المللی سازی آموزش عالی یکی از مهم ترین اتفاقات تأثیرگذار در دهه های اخیر بوده است فرایند جذب دانشجو به عنوان یکی از استراتژی های مؤثر در دستیابی به اهداف بین المللی سازی آموزش عالی، در دهه های اخیر به رقابتی جدی میان کشورها تبدیل شده است. از این رو به میزان شناخت و آگاهی دانشگاه ها از تجارت دانشجویان، امکان استفاده از مزایا و فرصت های بین المللی سازی برای آنان افزایش خواهد یافت. پژوهش حاضر با هدف آگاهی از چالش های دانشجویان بین المللی به منظور کمک به ارتقای راه های مؤثر در زمینه جذب، نگهداشت به واکاوی تجربیات دانشجویان بین المللی در ایران پرداخته است. پژوهش با رویکردی کیفی به گردآوری داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته به جمع آوری تجربیات زیسته 28 نفر از دانشجویان بین المللی اقدام نموده است. انتخاب مشارکت کنندگان از طریق نمونه گیری در دسترس و جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل داده های پژوهش براساس تحلیل تم انجام شده است. یافته ها براساس چالش دانشجویان در سه مرحله پیش از تحصیل، حین تحصیل و پس از تحصیل تفکیک و تم های اصلی براساس کدگذاری حاصل از مفاهیم ذیل هر مرحله ارائه شده است. براساس نتایج پژوهش حاضر، چالش آکادمیک، سازگاری فرهنگی، موانع زبانی و چالش امنیت شغلی به عنوان تم های اصلی و تأثیرگذار در تحقق اهداف «برنامه تحرک بین المللی دانشجویان به داخل» نیازمند توجه بیشتر برنامه ریزان و مدیران دانشگاهی به منظور اصلاح و بهبوداست.
۳۳۶۳.

بررسی و نقد کثرت گرایی دینی از منظر دکتر نورخالص مجید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 9 - 35

کلید واژه ها: کثرت گرایی (پلورالیسم) دینی اهل کتاب کثرت گرایی اجتماعی حقانیت ادیان نورخالص مجید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۶۶
اندونزی در برخی مقاطع تاریخی با بحران درگیری های خشونت آمیز میان پیروان ادیان و نیز اقوام مختلف با یکدیگر روبرو بوده است که گاهی به کشته شدن و آوارگی تعداد قابل توجهی از شهروندان انجامیده است. نورخالص مجید به عنوان یکی از نخبگان فرهنگی و متفکران برجسته اندونزی تلاش کرده است راه حلی برای خروج از این بحران بیابد. این مقاله بر آن است تا با روش کتابخانه ای و توصیفی-تحلیلی، طرح کثرت گرایی دینی وی را که با بهره گیری از مبانی اسلامی و نیز ارزش های مدرن، شکل گرفته است و هدفش پایان دادن درگیری های دینی و قومیتی و تحقق همزیستی مسالمت آمیز در اندونزی است، بررسی و تحلیل کند. این تحقیق ابتدا زمینه های تاریخی برخورد و چالش میان پیروان ادیان و مذاهب بخصوص مسلمانان و مسیحیان را مورد بررسی قرار می دهد، سپس ضمن بیان هدف نورخالص مجید از طرح کثرت گرایی دینی، به مبانی و مولفه های اصلی این طرح می پردازد و در پایان این دیدگاه ها را مورد نقد و بررسی قرار خواهد داد.
۳۳۶۵.

هم گرایی شهری-روستایی مرتبط با رویکردهای جمعیت شناختی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۸ 243 - 268

کلید واژه ها: هم گرایی شهری-روستایی رویکرد جمعیت شناختی جهانی شدن ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۵۳
موضوع اصلی تحقیق حاضر، معطوف به بررسی الگوها و تعیین کننده های هم گرایی شهری-روستایی مرتبط با رویکردهای جمعیت شناختی است. پرسش کلیدی تحقیق و ضرورت و اهمیت مطالعه آن ریشه در این واقعیت دارد که از یک سو جهان معاصر شاهد تحولات بنیادین در جهت گیری های افراد نسبت به ارزش های جامعه و خانواده است (ویلیام گود، 1963؛ گیدنز، 1373؛ اینگلهارت، 1977؛ ون دکا 1987؛ لشتاگه و سورکین، 2008؛ رولاند، 2012)؛ و ازسوی دیگر، تکنولوژی پیشرفته ارتباطی و رسانه ای با ایجاد «جامعه جهانی» (می یر، 2010) و «دهکده جهانی» (مک لوهان، 1964) سبب شده است تا این قبیل تغییرات ارزشی و نگرشی همه جوامع و افراد در سرتاسر جهان را دربرگیرد. آیا این اصل بر نقاط شهری و روستایی نیز صدق می کند؟ بدین معناکه آیا روستاییان و شهرنشینان نیز به یک نوع هم گرایی و هم سویی رسیده اند و رویکردهای جمعیت شناختی آنان کمابیش همانند و مشابه هم دیگر است؟ به طور خلاصه، نتایج این تحقیق نشان داده است که منطبق با «فرآیند جهانی شدن» منبعث از پیشرفت های تکنولوژیک در عرصه های ارتباطی و رسانه ای، شهرها و روستاها به طور چشمگیری با تغییرات بنیادین در جهت گیری های افراد نسبت به ارزش های جامعه و خانواده مواجه شده اند؛ به طوری که رویکردهای روستاییان و شهرنشینان نسبت به مؤلفه های جمعیت شناختی، مانند الگوهای ازدواج، فرزندآوری، طلاق و مهاجرت بیشتر به سوی یک نوع هم سویی و هم گرایی سوق پیدا کرده است. علاوه براین، نتایج این تحقیق بر این نکته اساسی نیز صحّه می گذارد که لازم است تا نقش و تأثیرات سایر عوامل تعیین کننده، مانند متغیر سن و سطح تحصیلات نیز موردتوجه و مطالعه قرار گیرد تا زمینه مطلوب برای شناخت هرچه بهتر و بیشتر هم گرایی شهری-روستایی مرتبط با رویکردهای جمعیت شناختی فراهم گردد.
۳۳۶۶.

سازوکار دانش و قدرت در تناسب اندام: مطالعه جامعه شناختی مصرف داروهای نیروزا در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۸ 303 - 333

کلید واژه ها: قدرت دانش بازار بدن سازی تناسب اندام داروهای نیروزا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴ تعداد دانلود : ۶۷
مراقبت و اصلاح بر بدن یکی از دست آوردهایی است که امروزه به مُد و سبک زندگی بدل شده است؛ اما آن چه اهمیت دارد چگونگی شکل دادن به بدن ازطریق مصرف برخی از داروهای مکمل در بازار است. شیوع مصرف برخی از داروهای هورمونی در میان ورزشکاران، به سبب گرایش به داشتن بدنی متفاوت، رواج یافته است. مقاله حاضر درپی آن است که بتواند با نشان دادن چگونگی بازتولید چنین مسأله ای، سازوکار و روابطی را شناسایی و تحلیل کند که بدن را هرچه بیشتر در معرض بازار قرار می دهد. برای رسیدن به هدف از مفهوم زیست-قدرت نزد فوکو و مابعد فوکو استفاده و از روش کیفی برای تبیین فعالیت کُنش گران بهره گرفته شده است. داده های این پژوهش حاصل مصاحبه نیمه ساختاریافته با 35 نفر از افرادی است که هم داروهای هورمونی را مصرف کرده و هم در بازار فروش و خرید آن سهیم هستند. براساس یافته های پژوهش، مصرف داروهای هورمونی در بین افراد حاصل گفتمان های تناسب اندام و سبک زندگی معاصر است که نوعی دانش را در این عرصه تولید کرده است. این دانش به واسطه گره خوردن با روابط مبتنی بر سود و بازار داروهای مکمل، موجب شکل دهی و تولید فرم های خاصی از سوژه ها در بازار گردیده است. درحقیقت دست کاری و کنترل بدن ازطریق عادی سازی مصرف داروهای مکمل صورت پذیرفته و سوژه های جدید پزشکی و شبه پزشکی توصیه گر به مصرف چنین داروهایی، موجب بازتولید آن شده اند.
۳۳۶۷.

تجسم مکان در سینمای داریوش مهرجویی (مطالعه موردی: «خانه» در فیلم های اجاره نشین ها و مهمان مامان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۵ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 89 - 69

کلید واژه ها: تجسم مکان نشانه - معناشناسی اجاره نشین ها مهمان مامان محیط خانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۲۰۸
بررسی معیارهای کیفی خانه به عنوان مکانی که در شکل گیری شخصیت انسان ها تأثیرگذار است، از رهگذر نشانه-معناشناسی میسر است. نشانه- معناشناسی (سیال) که از تعامل با مباحث پدیدارشناسی و رجعت به اصل حسی- ادراکی نشانه حاصل می شود، بستر مناسبی برای بررسی چگونگی کارکرد، تولید و دریافت معنا فراهم می کند. در این پژوهش که از نوع کیفی و کاربردی است، اندیشه معناسازی برای «خانه» در آثار سینمایی داریوش مهرجویی بر مبنای دیدگاه های کریستین نوربرگ- شولتز در حوزه مکان، تفسیر و تحلیل شده است. دو اثر اجاره نشین ها و مهمان مامان در ژانر کمدی- درام به صورت هدفمند برای بررسی انواع خانه در ایران به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده اند. نمایش و انعکاس مفهوم خانه و پیوند وجودی آن با انسان به عنوان اصلی ترین راهبرد برای تعریف افراد در آثار مهرجویی تأکیدی بر ارتباط دوسویه و معنادار میان خانه و زندگی انسان هاست؛ چراکه انسان در هر مکانی که زندگی کند، حتی برای مدت کوتاه، فعالیت های خود را حول محوریت ویژگی های آن شکل می دهد. به گونه ای که آن را مرکزی می داند که به دلیل تمایز آن با فضای بیرون، در قلمرو آن احساس آرامش می کند. نتایج پژوهش نشان می دهد که در فیلم های مذکور، خانه، مرکزی است که با شخصیت مکانی خود- که با مفاهیمی چون «حس مالکیت»، «روابط انسانی» و «سنت» مرتبط است- ارزش ها و سبک زندگی افراد را تعریف می کند.
۳۳۶۸.

حمایت حقوقی از آثار ادبی و هنری بر مبنای نقش آموزشی و اجتماعی آثار در متون حقوقی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و دوم بهار ۱۴۰۰شماره ۵۳ 271 - 290

کلید واژه ها: نظام حقوقی غایت گرا نظام حقوقی منفعت گرا اثر ادبی و هنری حمایت حقوقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۴۰۵
نقش آثار ادبی و هنری در توسعه و پیشرفت فرهنگی یک جامعه به حدی پررنگ است که بسیاری از جامعه شناسان، اساس تربیت را در هنر دانسته و بر نقش بنیادین آن در رشد و اعتلای جامعه تأکید کرده اند. تأثیر انکارناپذیر آثار ادبی و هنری به گونه ای است که اگر این آثار در راستای اخلاق و آموزه های انسانی و دینی باشند، موجب اعتلای علمی و فرهنگی شده و حرکت بر خلاف مسیر، ثمره ای جز انحطاط و سقوط در پی نخواهد داشت. با توجه به این ضرورت که باید در این شرایط میان منافع جامعه برای دستیابی به آثار ادبی و هنری جدید و تعالی دهنده از یک سو و حمایت از پدیدآورندگان آثار هنری برای ایجاد آثار بدیع از سوی دیگر تعادلی برقرار شود، مقاله حاضر به دنبال آن است تا با بیان نقش آثار ادبی و هنری بر اجتماع مشخص سازد که آیا در قوانین ایران، در حمایت قانونی از این آثار محدودیتی وجود دارد یا مطلق آثار قابل حمایت هستند؟ و در صورتی که حکم به لزوم محدودیت داده شود، ملاک اعمال محدودیت چیست؟ حاصل مطالعه نشان می دهد که مطلق آثار ادبی و هنری در نظام های حقوقی غایت گرا، اخلاق محور و مبتنی بر کرامت انسانی، بر خلاف سیستم های حقوقی سرمایه داری و مبتنی بر مادی گرایی و لذت گرایی، قابل حمایت قانونی نیستند و برای تعیین موارد قابل حمایت، باید از ملاک" مشروعیت" و "منفعت عقلایی مشروع" بهره برد.
۳۳۶۹.

تحلیلی از علم دینی از منظر آیت الله علامه مصباح یزدی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۰شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 77-92

کلید واژه ها: علم دینی روش تأسیس استنباط آیت الله مصباح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۴ تعداد دانلود : ۱۵۵
این پژوهش با رویکرد نظری و تحلیلی، به بررسی و تحلیل علم دینی از منظر علامه مصباح یزدی می پردازد و اینکه در منظر ایشان، علم دینی، به شیوه استنباطی است یا تأسیسی؟ رویکرد تأسیسی، اصالت را به معارف و آموزه های نقلی و پشتوانه های متافیزیکی می دهد که توجه جدی به مبانی و جهان بینی اسلامی در آن ضروری است. یافته های پژوهش حکایت از این دارد که از منظر آیت الله مصباح، علم دینی علمی است که داده های آن مخالف نص قرآن و روایات قطعی نباشد؛ علمی که در آنها نظریاتی مبنا قرار داده شود که مورد تأیید دین بوده، یا دست کم دین آنها را نفی نکرده باشد. ازاین رو علم در مقام توصیف صرف، دینی و غیردینی ندارد و در مقام توصیه و دستورالعمل نیز می تواند دینی و غیردینی باشد، اما از دایره علم خارج است. در دیدگاه ایشان، علمی دینی است که مبانی آن دینی باشد. مبانی لزوماً از طریق استنباط از منابع دینی به دست نمی آید، بلکه ممکن است با برهان فلسفی به اثبات برسد. در اسلامی سازی علم در همه رویکردها، برای استخراج دیدگاه اسلامی، به ناچار باید از استنباط بهره برد. برای تأسیس علم دینی، باید مبانی، اصول، مسائل، مفاهیم، فرضیات، نظریات، روش و... را از گزاره های دینی استنباط کرد.
۳۳۷۰.

هنر و خیابان: دلایل دیوارنگاری غیررسمی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۲ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۹) 131-150

کلید واژه ها: گرافیتی خودبیانگری مقاومت حق بر شهر خیابان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۳۵۲
پژوهش حاضر به چرایی پیدایش وگونه شناسی گرافیتی یا دیوارنگاری غیر رسمی در فضای شهرهای ایران می پردازد. در این پژوهش گرافیتی به تمامی تصاویر یا حروف به کاربرده شده در اماکن عمومی بر روی سطوحی نظیر دیوارها یا پل ها و … که برای عموم قابل رویت (گاهی نیز غیر قابل رویت) است گفته می شود. البته باید به این نکته توجه داشت که این نگارندگان هیچ مجوزی برای عرضه هنرخود درفضای عمومی از هیچ نهادی دریافت نمیکنند و به صورت خود جوش و با صرف هزینه های شخصی به آن می پردازند. این پژوهش برای نخستین بار به روش نظریه زمینه ای انجام شده وبدین منظور در مدت زمان5 سال(از سال 1392 الی 1397 ) با 31 نفر از دیوارنگاران غیر رسمی در شهرهای تهران، شیراز ، مشهد، تبریز، مصاحبه های عمیق انجام شده است. یافته های این تحقیق حاکی از آن است که پدیده دیوارنگاری غیر رسمی را می توان به دو گونه تفکیک کرد. اول : دیوارنگ اران خودبیانگر انگیزه اصلی این گروه از ترسیم دیوارنگاری غیر رسمی یا گرافیتی تولید هیجان، خودبیانگری ، دست یازیدن به یک کنش اجتماعی است و دوم : دیوارنگاران معترض .منظور گروه دیگری از جوانان ونوجوانان دیوارنگار است که آشکارا طالب حق خود بر شهرهستند و علاوه بر خود بیانگری، دیوارنگاری برایشان ابزاری است برای نقد وضع موجود جامعه ای که در آن زندگی می کنند.
۳۳۷۱.

نقش خانواده و مدرسه و معنادهی رابطه این دو بر ارتقاء سلامت اجتماعی در زندگی دانش آموزان (مطالعه موردی دبیرستان های دخترانه دولتی آبدانان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۶ 26 - 37

کلید واژه ها: خانواده مدرسه معنادهی سلامت اجتماعی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۱۶۶
هدف: هدف پژوهش حاضر، تأثیرگذاری دو نهاد اساسی خانواده و مدرسه و معنادهی رابطه متقابل آن دو در ارتقاء سلامت اجتماعی شدن زندگی دانش آموزان بود. روش: طرح پژوهشی این مطالعه به شیوه کیفی  و به روش تحلیل محتواء است که در دو سطح توصیف و تبیین در دبیرستان های دخترانه دولتی رضوان، زینب و پروین شهرستان آبدانان از توابع استان ایلام به تعداد 334 دانش آموز دختر در سال تحصیلی 98- 1397 انجام گرفت که 30 نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته و مشاهده استفاده شد. یافته ها: بر اساس یافته های برخی محققان، بین ارزش های اجتماعی خانه و مدرسه و معنادهی رابطه این دو به ارتقاء سلامت اجتماعی در زندگی دانش آموز، تضاد بالایی مشاهده شده است و چنین بر می آید که تضاد ارزشی و عدم هم نوایی دانش آموز با خانه و مدرسه به نفع دیگری تمام نمی شود، بلکه موجب روی گردانی و دل سردی دانش آموزان، هم از خانه و هم از مدرسه می گردد. از این رو تعامل خانه و مدرسه می تواند از دیدگاه جامعه شناختی، به عنوان یکی از مهم ترین و مؤثرترین راه های کاهش تضاد بین خانه و مدرسه در جهت ارتقاء سلامت دانش آموز، مورد توجه جدی و نگرش عمیق و کاربردی قرار گیرد.نتیجه گیری: نتیجه این تعامل، تأثیرات مثبت و فواید تربیتی و آموزشی بسیاری است که در معنادهی به ارتقاء سلامت زندگی اجتماعی دانش آموز و آینده او، فوق العاده نقش آفرین است.
۳۳۷۲.

تهاجم فرهنگی و امنیت هستی شناختی در گفتمان انقلاب اسلامی ایران(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۰شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 85-102

کلید واژه ها: فرهنگ سیاسی تهاجم فرهنگی امنیت هستی شناختی تمدن غرب جاهلیت مدرن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۲۲۷
با پایان جنگ سرد، مفهوم امنیت، فراتر از بعد نظامی آن، به ویژه در بعد اجتماعی و با محوریت فرهنگ و هویت در کانون توجه اندیشمندان قرار گرفت. نظریه «امنیت هستی شناختی» رویکردی جدید است که توسط جنیفر میتزن در حیطه منازعات موجود در روابط بین الملل با تأکید بر ملاحظات هویتی مطرح شد. براین اساس، تضاد اجتناب ناپذیر فرهنگ غرب با فرهنگ انقلاب اسلامی ایران را باید در مبانی هستی شناختی این دو فرهنگ سیاسی جست وجو کرد. هدف این مقاله شناخت مبانی هستی شناسی متعارض فرهنگ غرب با فرهنگ اسلامی است که در فرایند تهاجم فرهنگی قوام می یابد. این مقاله درصدد پاسخ به این پرسش است که از منظر هستی شناختی، چرا جمهوری اسلامی ایران فرهنگ غرب را به مثابه یک فرهنگ مهاجم تصور می کند ؟ یافته های این مقاله با استفاده از آموزه های نظریه میتزن نشان می دهد که نزاع هستی شناختی گفتمان انقلاب اسلامی ایران با غرب متأثر از بی اطمینانی و ادراک ناامنی در هستی شناختی رهبران انقلاب اسلامی در مواجهه با غرب به واسطه تقابل مفاهیم عقل و جهل در این دو گفتمان است و هرگونه تأمین امنیت هستی شناختی از منظر گفتمان انقلاب اسلامی در این رویارویی، منوط بر حفظ استقلال و هویت فکری و تأکید بر حفظ صورت و محتوای آموزه های اسلامی است. روش تحقیق این مقاله، تطبیقی مقایسه ای است که با مقایسه مبانی هستی شناسی دو نظام اندیشگی غرب و انقلاب اسلامی، تعارض و ناسازگاری این دو ساحت اندیشگی را آشکار و بر تضمن های تأمین امنیت هستی شناختی جمهوری اسلامی ایران در روابط با غرب تأکید دارد.
۳۳۷۳.

مطالعه ی کیفی شناسایی پیشایندهای موثر بر طلاق در خانواده های نظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 221 - 225

کلید واژه ها: مطالعه ی کیفی شناسایی پیشایندهای طلاق خانواده های نظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۱۰۰
زمینه و هدف: آمارهای رسمی ازدواج و طلاق کش ور نشان می دهدکه ازدواج هر س اله نسبت به سال قبل کاهش و درصد طلاق افزایش یافته است. لذا در سال های اخیر توجه به مسئله شناسایی پیشایندهای طلاق مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی پیشایندها ی موثر بر طلاق در خانواده های نظامی انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نوع تحقیق، کیفی است. جامعه مشارکت کننده، افراد مطلقه نظامی زن و مرد در سال 1399 هستند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. پس از مصاحبه با 20 نفر پاسخ های افراد به اشباع رسید. جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته، یادداشت برداری میدانی و مشاهده انجام شد. برای سنجش روایی و پایایی داده های کیفی، از درگیری پیوسته و طولانی مدت، مشاهده مداوم ، ذهنیت پیش رونده و از کمیته ی راهنما برای ارزی ابی و اج رای برنام ه ی مص احبه استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون براساس مدل براون و کلارک(2006) صورت گرفت. یافته ها: در مراحل تحلیل، مجموعا 108کد اولیه، 6 مضمون فرعی و 3 مضمون اصلی بدست آمد. یافته های موجود در قالب 3 مضمون اصلی پیشایندهای قبل از ازدواج، پیشایندهای حین ازدواج و پیشایندهای بعد از ازدواج مشخص شدند. پیشایندهای قبل از ازدواج به صورت نبود خصوصیات موثر درون فردی و عدم کفویت اولیه و پیشایندهای حین ازدواج  به صورت مشکلات خانوده های اصلی و نبود شبکه های حمایتی و پیشایندهای بعد از ازدواج  به صورت نبود ویژگیهای موثر درون زوجی و عدم پذیرش شرایط شغلی همسر طبقه بندی شدند. نتیجه گیری: طلاق در خانواده های نظامی نتیجه نداشتن ویژگیهای موثر درون فردی و درون زوجی و مشکلات خانواده های مبدا زوجین است. لذا لازم است برای اجرای برنامه های پیشگیرانه و مداخله در بحران طلاق به پیشایندهای موثر بر طلاق توجه شود.
۳۳۷۴.

تحلیل تطبیقی تأثیر پیکربندی نهادی-عاملیتی بر خلقیات و توسعه با رویکرد جبر بولی (مورد مطالعه لرستان پیشکوه و پشتکوه از دورۀ صفویه تا پایان پهلوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال پانزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 28 - 54

کلید واژه ها: تحلیل تطبیقی – تاریخی لرستان جبر بولی خلقیات توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۱۱۴
مطالعات جامعه شناسی تاریخی جامعه ایرانی، به علت غفت از اجتماعات محلی، با ارائه تصویری یکدست از جامعه، مانع فراهم شدن فهمی تاریخی و فرایندی از مسائل اجتماعات محلی در جامعه ایران شده است. در این مقاله سعی بر آن است که با لحاظ نمودن فرض کثرت و تنوع جامعه ایرانی و از سویی دگر تمرکز بر نهادها و نیروهای متکثر اجتماعی که در حیات اجتماع محلی موثر بوده اند، به تبییی متمایز از موضوع مورد مطالعه بپردازد. این مقاله با روش تاریخی تفسیری و تبیینی با استفاده از جبر بولی، براساس رویکرد نهادگرایی تاریخی، تحلیلی متفاوت از وضعیت خلقیات و توسعه در لرستان پیشکوه و پشتکوه( لرستان و ایلام)از دوره صفویه تا پایان پهلوی ارائه می کند که در آن بر نقش شرایط جهانی، نهادها و عاملیت های متعدد اجتماعی تأکید می شود. در این روایت، پیکربندی نهادی لرستان پشتکوه و پیشکوه بازه زمانی موردمطالعه با عنایت به میراث به جای مانده از دوره صفوی با وصف «غیاب نهادی و نیرویی»، مبتنی بر شبکه نسبتا پیچیده ای از روابط متقابل بین نهاد های در تعامل با شرایط جهانی، مورد تحلیل قرار می گیرد. استدلال این است که وضعیت نهادی ریشه در دوره های قبلی داشته با تداوم خود توانسته است بر شکل گیری خلقیات و توسعه این منطقه تأثیرگذار باشد. بنابراین می توان این گونه استلال نمود که " خلقیات" و" توسعه نیافتگی" لرستان، برآیندهای علی ترکیبی زمانمند است.
۳۳۷۵.

تحلیل نشانه شناختی ارزش های دینی در آگهی های تجاری شبکه یک سیما

نویسنده:
منبع: علوم خبری سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۷ 153 - 198

کلید واژه ها: نشانه شناختی آگهی های تلویزیونی شبکه یک سیما ارزش های دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۲۸۰
در ایران آگهی های تلویزیونی به عنوان پر طرفدارترین وسیله تبلیغاتی به حساب می آید. آگهی های تجاری تلویزیون از ابعاد مختلفی قابل بررسی و واکاوی است. می توان مفروض دانست که سازمان صدا و سیما هدف انعکاس و باز آفرینی ارزش های دینی و اخلاقی را در تمامی فعالیت ها و برنامه های خود از جمله تبلیغات تجاری مد نظر دارد. از این رو، هدف اصلی از پژوهش حاضر تحلیل نشانه شناختی آگهی های تجاری  شبکه یک سیما از منظر ارزش های دینی است. روش تحقیق از نوع کیفی است و اختصاصاً از روش نشانه شناسی جان فیسک استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه در پژوهش حاضر شامل آگهی های تجاری شبکه یک سیما در بازه زمانی فروردین و اردیبهشت ماه سال  1399 که به تفکیک استخراج گردیده است. تعداد کل آگهی های فروردین ماه 43 مورد و آگهی های اردیبهشت ماه  62  مورد و روش نمونه گیری پژوهش از نوع نمونه گیری هدفمند بود. در این پژوهش22 آگهی انتخاب شده است که حاوی ارزش های دینی بودند. به منظور نشانه شناسی آگهی های مذکور از ابزار کدنامه و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از رویکرد جان فیسک بهره گرفته شد. بر اساس یافته های به دست آمده از پژوهش حاضر، ارزش های دینی استخراج شده از آگهی های تلویزیونی شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ایران در بازه زمانی فروردین و اردیبهشت 1399 شامل کمک به فقرا و پرداخت صدقه، توجه به خانه و خانواده و احترام به بزرگترها، ارزش کار و تلاش و خودباوری ملی،  فرزندپروری و صرف وقت برای فرزندان،  مقوله کمک به همسر، وجدان کاری،  مقوله عبادت، ایمان ، تقوا و عمل صالح،  صرفه جویی،  صدق و راستگویی، توجه به توصیه بهداشتی و سلامت و ارزش مشورت  بود. بنابراین می توان عنوان کرد که آگهی های بازرگانی ظرفیت بازنمایی ارزش های دینی را دارند، در نتیجه این ابزار رسانه ای می تواند نقش مهمی در انتقال ارزش های دینی در جامعه اسلامی داشته باشد.    
۳۳۷۶.

ترسیم فرآیند نوآوری در مراکز تحقیقاتی علوم انسانی؛ مطالعه موردی مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه السلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال چهاردهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۵

کلید واژه ها: فرآیند نوآوری مراکز تحقیقاتی علوم انسانی دانشگاه امام صادق علیه السلام مرکز رشد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۴
نوآوری به عنوان مولود جوامع صنعتی، برای تفسیر فناوری به کار گرفته شد و مطرح کردن آن در فضای علوم انسانی رویدادی جدید است. این پژوهش با بررسی تطبیقی مطالعات انجام شده پیشین و مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه السلام به عنوان یکی از مصادیق نوآور در عرصه تحقیقات علوم انسانی، در جست وجوی وام گیری از مدیریت فنّاوری برای استفاده از مفهوم نوآوری در عرصه مراکز تحقیقاتی مربوط به علوم انسانی است. بدین منظور با استفاده از روش شناسی آمیخته متشکل از تحلیل محتوای کیفی و مدل سازی تفسیری ساختاری به تطبیق مولفه ها و شاخص های کلیدی نوآوری پرداخته شده است. بر پایه یافته های تحلیل محتوای کیفی، در مجموع 3 بعد، 7 مؤلفه و 18 شاخص به عنوان اجزای مراحل فرآیند نوآوری در مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه السلام شناسایی و سپس بر پایه نتایج روش ISM، شاخص های مذکور از نظر تقدم نفوذ بر یکدیگر در 8 سطح ارائه گشت. نتایج نشان داد که، مسئله پایه ایِ شکل گیری نوآوری در عرصه علوم انسانی، ارائه خروجی ها به زبان غیر فنی و قابل استفاده برای عامه است در مرتبه اول و توسعه هدفمند ایده ها و کاربردی کردن آنها به مثابه اسباب اصلی پذیرفتنی کردنِ نتایج تحقیقات علوم انسانی، در مرتبه دوم. انجام تدابیر کافی و موثر برای تأمین مالی تحقیقات این عرصه، تطبیق خروجی ها با نیازهای بازار هدف و پایش رقبای مؤسسات پژوهشی علوم انسانی نیز به عنوان عوامل کلیدی موفقیت این مؤسسات قابل طرح است.
۳۳۷۷.

تبیین جامعه شناختی داغ ننگ در ورزش معلولین (مطالعه موردی مردان و زنان ورزشکار معلول شهر تهران در سال 1398)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هجدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۹ 24 - 48

کلید واژه ها: داغ ننگ تبیین جامعه شناختی ورزش معلول ورزشکار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۵۰
مطالعه حاضر با هدف شناسایی و تبیین پدیده داغ ننگ در جامعه ورزش معلولین اجرا و از روش تحقیق ترکیبی با طرح اکتشافی استفاده شد ابتدا در بخش کیفی پژوهش با استفاده از تکنیک گراندد تئوری مدل استراوس و کوربین ، مصاحبه با 70 نفر و سپس، در بخش کمّی به شیوه پیمایشی پرسشنامه در اختیار 120 نفر از ورزشکار معلول قرار داده شد. اعتبار پرسشنامه را صاحبنظران تأیید کردند و پایایی آن با آلفای کرونباخ (971/0) محاسبه شد در این خروجی از مدل سازی معادلات ساختاری" با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده به بررسی مسیرهای مشخص شده پژوهش مطابق با مدل مفهومی پرداخته شد که محکی برای اعتبار « نظریه برپایه » تلقی می شود. یافته ها نشان داد که داغ ننگ بعنوان یک برساخته اجتماعی چگونه بر هنجارهای جامعه ورزشی و طرد اجتماعی در این افراد و جلوگیری از شرکت فعالانه آنها در عرصه های اجتماعی ورزشی نقش ایفا می کند که منجر به پدیده بهره کشی ابزاری از فرد معلول ورزشکار چه در سطح فرد، خانواده و جامعه ورزشی می شود این پدیده بهره کشی از معلولان ورزشکار همزمان می تواند جزء شرایط علی ، شرایط پدیده ، شرایط کنش و تعامل محسوب شود . شاخص برازش مدل کمی 088/0 که بیانگر مطلوبیت قوی مدل است و می تواند الگوی مناسبی با نگاهی کلی گرا ، سیستمی و بلندمدت به مقوله ورزش معلولین باشد و می کوشد تا راهنمای عمل مدیران در افق های زمانی دورتر و حیطه های وسیع تر اجرایی باشد
۳۳۷۸.

راهبردهای رسانه ملی درسیاستگذاری رسانه های نوین ارتباطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۰ 567 - 594

کلید واژه ها: راهبرد رسانه ملی رسانه های نوین سیاست گذاری رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۲۲۱
سیاست های ارتباطی، مجموعه ای از اصول و هنجارهایی هستند که به منظور راهنمایی عملکرد نظام های اطلاعاتی و ارتباطی مورد نظر قرار می گیرند. امروزه، هرگونه سیاست گذاری در سازمان های رسانه ای مستلزم لحاظ کردن دیگر زمینه های ارتباطی است. موضوع این مقاله، راهبردهای رسانه ی ملی در سیاست گذاری رسانه های نوین ارتباطی و هدف آن شناسایی مهم ترین نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای رسانه ی ملی درعرصه سیاست گذاری رسانه های نوین و تدوین راهبردهای عملیاتی است . در این پژوهش، سیاست های رسانه ی ملی با استفاده از روش کمی-کیفی ماتریس تحلیلی (SWOT)، از طریق مصاحبه ی هدفمند با 12 نفر از خبرگان حوزه ی رسانه و سیاست گذاری آن بررسی شده است. در مجموع 12 نقطه ی قوت و فرصت به عنوان مزیت و تعداد 11 ضعف و تهدید به عنوان محدودیت شناسایی شده است. نمره ی 43/2 ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و نمره ی 49/2 ماتریس ارزیابی عوامل خارجی نشان می دهد که نقاط ضعف رسانه ی ملی در سیاست گذاری رسانه های نوین، بیشتر از نقاط قوت آن و تهدید های پیش رو نیز بر فرصت های آن غلبه دارد که متناسب با آن، راهبرد های تدافعی ارائه شده است.
۳۳۷۹.

ابعاد سیاسی و رسانه ای حملات پهپادی انصارالله یمن علیه ائتلاف سعودی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال ششم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۷ 85 - 105

کلید واژه ها: حملات پهپادی انصارالله یمن ائتلاف سعودی بازنمایی رسانه ای رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۲۴
روند جنگ های اخیر در جهان نشان می دهد که فناوری به جزء جدایی ناپذیری از این جنگ ها تبدیل شده است. در این زمینه، یکی از وجوه قدرت نظامی را می توان توان تولید یا دست یابی به فناوری های برتر پهپادی دانست. جنگ ائتلاف سعودی علیه یمن نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. برتری هوایی نیروهای ائتلاف در ابتدای جنگ تا حدودی با افزایش توان پهپادی انصارالله پوشش داده شد. به صورتی که می توان گفت روند جنگ از انتهای 2018 با افزایش توان تهاجمی انصارالله با محوریت فناوری پهپادی تغییر محسوسی پیدا کرد. با توجه به این موضوع این سؤال ها مطرح می شود که حملات دفاعی پهپادی انصارالله یمن در حوزه میدانی و سیاسی چه ابعادی را در بر می گیرد؟ و چه تأثیری بر آینده معادلات منطقه ای و به صورت خاص روابط عربستان سعودی و یمن خواهد داشت؟ پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. یافته های مقاله نشان می دهد که استفاده از این فناوری، شرایط میدانی و سیاسی و جایگاه انصارالله در مذاکرات را تقویت کرده است. از سوی دیگر، به پشتوانه این جایگاه، قدرت انصارالله در حوزه رسانه نیز برای تنویر افکار عمومی افزایش یافته است.
۳۳۸۰.

رهیافتی اجتماعی به پدیده قمه زنی (مورد مطالعه شهرستان خمینی شهر)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۶ 79 - 112

کلید واژه ها: پایگاه اجتماعی گروه مرجع تعصبات قومی سطح سواد گروه همسالان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۷۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی گرایش به قمه زنی که نه تنها مورد اعتراض بسیاری از صاحب نظران دینی و اجتماعی بوده بلکه در موارد قابل توجهی آسیب های مختلف اجتماعی و فرهنگی از قبیل دین گریزی، اضطراب و خشونت، تخریب چهره شیعیان در بین سایر مذاهب و... را به دنبال دارد، انجام شده است. جامعه آماری، از قمه زنان ساکن در خمینی شهر هستند که با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه به تعداد 260 نفر و به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند. پرسش نامه محقق ساخته و روایی ازسوی متخصصان تأیید و پایایی با میانگین آلفای کرونباخ 915/0 تأیید شد. در بررسی متغیرها از آمار توصیفی و در بررسی ارتباط بین متغیرها از آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t) استفاده شد. نتایج آزمون: بین فقدان شناخت از تعالیم دینی، وجود برخی از گروه های مرجع، تعصب به سنت های خانوادگی، سطح سواد، ارتباط با گروه همسالان و داشتن انگیزه های معنوی و گرایش به قمه زنی رابطه معناداری وجود دارد. بین پایگاه اقتصادی و اجتماعی با گرایش به قمه زنی ارتباط معنادار تأیید نگردید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان