فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۸۹۷ مورد.
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف اصلی این پژوهش تعیین میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های عمومی استان خوزستان از دیدگاه کارکنان کتابخانه های استان است.
روش: در این پژوهش که نوعی نگرش سنجی به شمار می رود، از پیمایش توصیفی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش 200 نفر از کارکنان دارای مدرک کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد کتابخانه های عمومی استان خوزستان بوده است. ابزار گردآوری داده پرسشنامه بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی از قبیل آزمون t تک گروهی، آزمون t برای گروه های مستقل و آزمون F استفاده شده است.
یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که از نظر کارکنان، میزان به کارگیری مؤلفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های عمومی استان خوزستان در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. از بین مؤلفه های سازمان یادگیرنده تنها مؤلفه «چشم انداز مشترک» بالاتر از میانگین قرار داشت. همچنین تفاوت معنی داری بین مدرک تحصیل، رشته تحصیلی، نوع مسؤلیت و جنسیت کارکنان و نظرشان در خصوص به کارگیری مؤلفه های سازمان یادگیرنده وجود نداشت.
اصالت/ارزش: امروزه کتابخانه های عمومی با ظهور فن آوری های اطلاعاتی و تغییرات اجتماعی وسیع با تغییرات اساسی مواجه شده اند. در چنین وضعیتی، کتابخانه های عمومی باید یاد بگیرند در محیط پر از تغییرات وسیع اجتماعی، پیشرفت های پرشتاب فن آوری و رقابت فزاینده به طور موفق عمل کنند. این مقاله سعی دارد ضمن پرداختن به موضوع سازمان یادگیرنده که در مباحث مدیریتی کتابخانه های عمومی کمتر بدان پرداخته شده است، نقاط ضعف و قوت کتابخانه های عمومی برای تبدیل شدن به یک سازمان یادگیرنده را روشن کند.
بررسی شکاف مهارتی در استفاده از رسانه های اجتماعی - تعاملی توسط کتابداران کتابخانة مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف آگاهی از میزان شکاف بین مهارت های موجود و مطلوب کتابداران در استفاده از رسانه های اجتماعی- تعاملی انجام شده است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای محقق ساخته است. پرسشنامه دارای 45 سؤال است و چهار مؤلفه: «مهارت ارتباطی»، «مهارت اطلاعاتی»، «مهارت اینترنتی» و «مهارت رایانه ای». نخست کلیة عناصر مربوط به مهارت های مورد نیاز کتابداران از منابع و متون مرتبط و تحقیقات انجام شده در این حوزه جمع آوری شد. سپس، با نظرخواهی از استادان و صاحب نظران، عناصر همسو با این پژوهش انتخاب شد. جامعة آماری شامل 220 نفر از کتابداران شاغل در کتابخانة مرکزیِ سیزده دانشگاه دولتی شهر تهران است. از 220 پرسشنامة توزیع شده 190 پرسشنامه (86 درصد) عودت شد. نتایج نشان می دهد وضعیت مهارتی کتابداران در زمینة مهارت رایانه ای با میانگین 33/3 در رتبة اول و در مهارت اینترنتی با میانگین 44/2 در رتبة چهارم قرار دارد. بیشترین شکاف مهارتی بین وضعیت موجود و مطلوب مهارتی کتابداران در استفاده از رسانه های اجتماعی- تعاملی در زمینة مهارت اینترنتی با میانگین 70/3 و کمترین شکاف در زمینة مهارت رایانه ای با میانگین 33/2 است.
شکاف معنی دار در همة ابعاد مهارتی کتابداران، به ویژه مهارت اینترنتی، نشان دهندة ضعف مهارتی کتابداران در استفادة تخصصی و حرفه ای از رسانه های اجتماعی- تعاملی است. در صورتی که شکاف بین مهارت های موجود و مطلوب کتابداران به موقع و صحیح پُر نشود، می تواند به کاهش جایگاه حرفه ای و اجتماعی کتابداران در عرصه های دیجیتالی و مجازی منجر شود.
لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.
تحلیل سوات و موقعیت یابی راهبردی کتابخانه ملی ایران در قالب بازاریابی – ترویج(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: تحلیل راهبردی وضع کنونی کتابخانه ملی ایران در قالب بازاریابی- ترویج و ارائه راهبردهای پیشنهادی مبتنی بر ماتریس سوات.
روش/ رویکرد پژوهش: ابتدا از طریق مصاحبه با 13 نفر از کارمندان متخصص کتابخانه و استفاده از روش تحلیل محتوا، مؤلفه های سوات استخراج شد. سپس با استفاده از پرسشنامه و رتبه بندی مؤلفه ها، و با استفاده از ماتریس ارزیابی موقعیت راهبردی، وضعیت راهبردی کتابخانه ملی ایران در مقوله ترویج تعیین و راهبردهای SO، ST، WO، و WT ارائه شد.
یافته ها: ضعف های پیش روی کتابخانه ملی ایران بر قوت های آن و فرصت های پیش رو نیز بر تهدیدها غلبه دارد. بنابراین، بهتر است خود را در معرض خطرات بزرگ قرار ندهد.
نتیجه گیری: موقعیت راهبردی کتابخانه ملی ایران در مقوله بازاریابی- ترویج، محافظه کارانه است. برخی راهبردهای پیشنهادی عبارت اند از: استفاده از حداکثر ظرفیت های فکری نیروی انسانی، اصلاح قانون به منظور استفاده مؤثر از قابلیت های رسانه های اجتماعی، استفاده از فرصت های ترویجی مناسب تر، رسیدن به ثبات مدیریتی، استفاده از کارکنان توانمند در پژوهش در سِمَت های اجرایی، و تلاش برای بودجه بندی و تخصیص منابع مالی مناسب و مانند آنها.
کارایی رسانه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی: مطالعة موردی دانشگاه های دولتی تهران
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش شناسایی رسانه های اجتماعیِ مورد استفاده در کتابخانه های دانشگاه های دولتی در شهر تهران و بررسی میزان کارایی و سودمندی آن ها برای کاربران و ارائة خدمات برای ارتقا و پیشبرد اطلاعات علمی و تبادلات علمی است. این پژوهش از نوع کاربردی و با روش پیمایشی تحلیلی انجام شده و جامعة آماری آن کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران است. برای جمع آوری داده ها پرسشنامة الکترونیکی تهیه شد و تحلیل و بررسی داده ها نیز با استفاده از نرم افزار spss انجام گرفت. داده ها و اطلاعات به دست آمده نشان داد که بسیاری از رسانه های اجتماعی جایگاه مناسبی در کتابخانه های دانشگاهی ندارند و از آن ها استفادة چندانی نمی شود و حتی برخی از کتابخانه ها نیز اطلاع چندانی از کاربرد آن ها ندارند. این مسئله ممکن است به علت برخی محدودیت ها یا کمبود برخی زیرساخت ها باشد که باعث شده از انواع رسانه های اجتماعی مورد نظر در پژوهش اخیر به جز چند نوعِ شناخته شده استفادة چندانی در کتابخانه های دانشگاهی نشود و کارایی آن ها نیز چندان محرز نباشد. برای این مشکل پیشنهاد می شود که کتابداران شناخت بیشتری از رسانه های اجتماعی داشته باشند و برای تحقیقات علمی برخی محدودیت ها از این رسانه ها برداشته شود.
لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.
تاثیر گردش شغلی بر بهره وری کارکنان (موردپژوهی: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: تعیین میزان تأثیر گردش شغلی بر بهره وری کارکنان از دیدگاه کتابداران سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی است.
روش/رویکرد پژوهش: پیمایشی تحلیلی است و با استفاده از ابزار پرسشنامه پژوهشگرساخته، نظر 196 نفر از کتابداران شاغل در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران درباره نقش گردش شغلی بر بهره وری، با توجه به چهار جنبه بهره وری (فردی، سازمانی و سیستمی، مدیریت، و روش های کار) سنجیده شده است.
یافته ها: گردش شغلی در ارتقای مهارت های کارکنان، اشتراک دانش، پویایی در کتابخانه، حمایت و کمک مدیران به کارکنان و تشویق آنها، تحمل مسائل و مشکلات، دستیابی به شیوه های نوین، افزایش تنوع در کار، و غلبه بر خستگی و کسالت تأثیر مثبتی دارد.
نتیجه گیری: گردش شغلی میزان بهره وری را افزایش می دهد و فرصتی برای بهبود عملکرد در سازمان است.
فهرست نویسی نشریات عربی در کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: تحلیل وضعیت فهرست نویسی نشریات عربی کتابخانة ملی جمهوری اسلامی ایران.
روش/ رویکرد پژوهش: تعداد 808 عنوان نشریة عربی موجود در کتابخانة ملی به روش پیمایشی- تطبیقی و با استفاده از سیاهة وارسی مورد بررسی قرار گرفت.
یافته ها: بررسی عناصر کتابشناختی داده های فهرست نویسی نشان داد که عنوان کامل و شرح پدیدآور، محل، و تاریخ نشر از نظر قواعد انگلوامریکن در وضعیت مناسبی قرار دارد؛ اما وجه تسمیه، عنوان به زبان دیگر و سایر اطلاعات عنوان، نام ناشر، محل تولید، پیوست ها، و ناحیة یادداشت ها وضعیت استانداردی ندارند. همچنین رده بندی ها نشان از پراکندگی موضوعی نشریات عربی دارد؛ به طوری که تاریخ بیشترین و ادیان کمترین فراوانی را در میان رده های موضوعی نشریات عربی دارد.
نتیجه گیری: میزان استفاده از قواعد انگلوامریکن در فهرست نویسی نشریات عربی کتابخانة ملی ضعیف و نامناسب است.
ارزیابی راهبردی اداره کل پردازش و سازماندهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ج.ا.ا. براساس ماتریس S.W.O.T.(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: ارزیابی وضعیت راهبردی اداره کل پردازش و سازماندهی و ارائه راهبردهایی به منظور نیل به اهداف راهبردی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران.
روش/رویکرد پژوهش: با روش پیمایشی- تحلیلی و با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان مسئول، رؤسای گروه ها و مدیر کل پردازش و سازماندهی، و سایر متخصصان اداره کل، نقاط قوت، ضعف، فرصت ها، و تهدیدهای اداره کل شناسایی و رتبه بندی شد و سپس با استفاده از ابزار تحلیل SWOT وضعیت راهبردی اداره کل تعیین و راهبردهای WO (فرصت- ضعف) SO- (فرصت- قوت) ST- (قوت- تهدید)، و WT (ضعف- تهدید) ارائه شده است.
یافته ها: اداره کل از لحاظ راهبردی در موضع تهاجمی است. مدیریت و کارشناسان می توانند با تکیه بر نقاط قوت و بهره برداری از فرصت های موجود، نقاط ضعف را کمرنگ و تهدیدهای محیطی را کنترل کنند. با مقایسه نقاط قوت، ضعف، فرصت ها، و تهدیدها در ماتریس SWOT راهبردهای پیشنهادی پژوهش عبارت است از تقویت دورکاری، هماهنگی بیشتر اداره کل فناوری و ارتباطات، بازبینی روال فیپا، پیش بینی مشوق های مادی و معنوی در حد امکانات، دقت بیشتر در جابجایی کارشناسان، و برقراری گفتگو و هماهنگی با سایر ادارات سازمان است.
مطالعه عوامل موثر مقاومت در برابر تغییر در کتابخانه های عمومی آذربایجان غربی
حوزه های تخصصی:
هدف: این مطالعه با هدف تعیین عوامل مؤثر بر مقاومت در برابر تغییر در کتابخانه های عمومی آذربایجان غربی انجام شده است. روش: روش پژوهش پیمایشی- تحلیلی است و با نمونه گیری تصادفی ساده 105 نفر از جامعه 140 نفری به عنوان نمونه انتخاب گردید. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شد و داده ها با استفاده از محاسبات آماری از قبیل میانگین، انحراف معیار، و همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این پژوهش عواملی همچون عدم آگاهی کارکنان از علت تغییر، نگرانی از نتیجه تغییر، نگرانی از به خطر افتادن هویت سازمانی، نگرانی از به خطر افتادن هویت فردی، ترس از به خطر افتادن امنیت شغلی، و امید به شکست تغییر و بازگشت به شرایط قبلی به عنوان عوامل مقاومت در برابر تغییر بررسی شدند. نتایج نشان داد که بین 6 عامل فوق و مقاومت کارکنان رابطه معنی داری وجود دارد. در این بین از دید کارکنان عامل امید به شکست تغییر و بازگشت به شرایط قبلی مهم ترین عامل شناسایی شد. اصالت/ارزش: همان گونه که تغییر سازمانی از مؤلفه های پویایی بوده و هماهنگ با نیروهای تغییرآفرین بیرونی است، مقاومت در برابر تغییر نیز پدیده ای هماهنگ با نیروهای درونی سازمان است. شناسایی عوامل مؤثر بر مقاومت سبب افزایش ضریب موفقیت تغییر و کاهش آسیب های ناشی از آن خواهد شد. بررسی این پدیده در بستر کتابخانه های عمومی ایران نخستین بار در این مقاله انجام شده است.
مدیریت مکانی اموال و تجهیزات با استفاده از جی آی اس مدل پیشنهادی برای کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: ارائه مدل مدیریت مکانی تجهیزات و اموال با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس) برای مدیریت مکانی تجهیزات و اموال کتابخانه ها و مراکز اسناد در سطح طبقات ساختمان.
روش/رویکرد پژوهش: برای گردآوری داده ها از روش پیمایشی- توصیفی و برای پیاده سازی و ورود داده ها به نرم افزار آرک جی آی اس و نیز تحلیل داده ها و نمایش نتایج بر روی نقشه های طبقات کتابخانه، از روش طراحی سامانه استفاده شد.
یافته ها: مکان اموال و تجهیزات با جستجو در پایگاه اطلاعات مکانی ایجادشده، بر روی نقشه طبقات کتابخانه و مرکز اسناد در سطح طبقه و بخش قابل مشاهده است. مدل پیشنهادی مدیریت مکانی اموال و تجهیزات کتابخانه و مرکز اسناد با استفاده از جی آی اس، براساس واقعیت اجرایی مراحل مختلف پژوهش، ترسیم شد.
نتیجه گیری: استفاده از جی آی اس، به ویژه در مراکز اسناد که تعدد و تنوع بیشتری در بخش ها و تجهیزات دارند، کاربرد بیشتری دارد. این مدل علاوه بر سهولت مدیریت اموال، به طراحی فضاهای ساختمان کمک می کند. می توان با ادغام جی آی اس و فناوری های دیگری که دارای قابلیت ردیابی اقلام هستند مانند فرکانس رادیویی شناسایی، به نتایج سودمندی دست یافت.
کاوشی بر مختصات مدل کنترل استراتژیکِ چشم انداز نهاد کتابخانه های عمومی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف این پژوهش، دستیابی به مدلی از کنترل استراتژیک با ابزارهای کاربردی و قابل استفاده در سطح نهاد کتابخانه عمومی کشور است. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، اکتشافی و با راهبرد مطالعه موردی و جهت گیری بنیادی است و گردآوری اطلاعات در آن با استفاده از پیمایش میدانی انجام گرفته است و با روش های تحلیل آماری به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شده است. یافته ها: طراحی یک سیستم کنترلی استراتژیک، شرایط سازمان را به منظور حرکت منسجم در بستر محیط فراهم می سازد و کوشش های پراکنده مدیران را انسجام بخشیده و از تصمیمات پراکنده جلوگیری می کند. نهاد کتابخانه عمومی کشور با تدوین سند چشم انداز خود که همانا جایگاه اول در منطقه و برتری از جهت سرانه فضا، عضو، منابع و امانت کتابخانه است، به شدت نیاز دارد تا ابزارها و روش های استراتژی خود را کنترل کند. مقاله حاضر با طراحی مدل کنترل استراتژیک به دنبال تسهیل و حل مسأله کنترل استراتژی در چشم انداز راهبردی نهاد کتابخانه های عمومی کشور است و نتایج به کارگیری این مدل می تواند در سازمان های عمومی غیردولتی مورد استفاده قرار گیرد. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر می تواند دستمایه مناسبی در خصوص کنترل راهبردی چشم انداز راهبردی نهاد کتابخانه های عمومی کشور باشد.
بررسی میزان فرسودگی شغلی و عوامل مؤثر بر آن در میان کتابداران کتابخانه های عمومی (مطالعه موردی: کتابخانه های عمومی شهرستان اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان فرسودگی شغلی و عوامل مؤثر بر آن در میان کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان اردبیل است. روش: روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش و جکسون است که برای به دست آوردن میزان فرسودگی شغلی و عوامل مؤثر بر آن در میان 51 کارمند کتابخانه عمومی (کتابدار و مدیر) از 5 واحد کتابخانه عمومی شهرستان اردبیل توزیع شد. داده ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته است. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که میزان فرسودگی شغلی در میان کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان اردبیل در دو مقیاس فراوانی و شدت در سطح پایینی می باشد. همچنین میزان فرسودگی شغلی در بعد خستگی عاطفی، مسخ شخصیت و عملکرد فردی نیز در دو مقیاس فراوانی و شدت در سطح پایینی می باشد؛ اما میزان فرسودگی شغلی در بعد درگیری در مقیاس فراوانی، متوسط و در مقیاس شدت، بالا گزارش شده است. ارزش/اصالت: این مقاله را می توان در زمره نخستین پژوهش هایی قلمداد کرد که به بررسی عوامل مؤثر بر فرسودگی شغلی در میان کتابداران پرداخته است.
رفتار اطلاع جوئی اعضای کتابخانههای عمومی شهر قزوین درباره سلامت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام)
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها عمومی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی کاربران
هدف: هدف اصلی این مطالعه، بررسی راه ها، منابع و اهداف اطلاع جوئی سلامت اعضای کتابخانه های عمومی شهر قزوین، وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور است. روش: این مطالعه به روش توصیفی مقطعی و در بین 200 نفر از اعضای 4 کتابخانه عمومی شهر قزوین (وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کل کشور) در آذرماه سال 1390 انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی نظیر فراوانی و درصد فراوانی استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد، تقریباً تمامی اعضای کتابخانه های عمومی شهر قزوین نیاز به اطلاعات سلامت را در زندگی روزمره خود احساس کرده اند. پاسخ بیشتر آنها به این احساس، رفتاری منفعلانه بوده است. رایج ترین مجرای کسب اطلاعات سلامت، تماشای تلویزیون می باشد. همچنین در بین منابع مورد استفاده، تلویزیون در رتبه اول قرار دارد. در میان منابع اینترنتی، از موتورهای جست وجوگر بیشتر استفاده شده است. پیشگیری از بیماری ها مهم ترین هدف افراد از جست وجوی اطلاعات سلامت می باشد. اصالت/ارزش: این مطالعه به خاطر جدید بودن خدمات اطلاعاتی سلامت در کتابخانه های عمومی کشور و همچنین تأکیدی که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و برنامه حاکمیت بالینی بر مشارکت جامعه و بیماران در تصمیم گیری سلامت خود دارند، دارای جایگاه خاصی است. این مطالعه برای نهاد کتابخانه های عمومی به منظور سیاست گزاری در زمینه ارائه خدمات اطلاعاتی سلامت از طریق کتابخانه ها بسیار ارزشمند و منحصربه فرد است؛ زیرا علاوه بر نشان دادن گرایش، نیاز و علاقه اعضای کتابخانه ها؛ مجراها و نوع منابعی که مورد علاقه مندی آنها می باشد را نیز نشان می دهد.
نقش فهرست های کتابخانه ای در جلب مشارکت اجتماعی کاربران: راهکارهای موجود و میزان پیروی فهرست های پیوسته کتابخانه های دانشگاهی از آنها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها همکاری های بین کتابخانه ای
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) فهرست های کتابخانه ای فهرست های پیوسته و اینترنتی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی کاربران
فهرست های کتابخانه ای از جمله مهم ترین واسطه های میان کاربران و مراجعان کتابخانه با مجموعه کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی به شمار می آیند. امروزه فناوری های نوین و در راس آنها وب2، کتابخانه2 و فهرست های2 این امکان را فراهم نموده اند تا مشارکت هرچه بیشتر کاربران را جلب نمایند. در مقاله حاضر به عنوان مرحله اول پژوهش، با بررسی محتوای متون، مجموعه ای از عناصر مرتبط با افزایش امکان مشارکت کاربران در فهرست های رایانه ای شناسایی شد. در مرحله بعدی پژوهش، با استفاده از سیاهه وارسی حاصل از عناصر شناسایی شده، 7 فهرست پیوسته مورد استفاده در 45 دانشگاه جامع وزارت علوم مورد ارزیابی قرار گرفت. از میان فهرست های مورد مطالعه، فهرست های ثنا در هر دو بخش امکانات جستجو و امکانات اجتماعی از وضعیت بهتری برخوردار بود. در مرتبه های بعدی، به ترتیب پاپیروس و سیمرغ به لحاظ برخورداری از امکانات و قابلیت های جستجو در وضعیت نسبتاً خوبی قرار داشتند. در حالی که از نظر امکانات اجتماعی، به ترتیب فهرست های پارس آذرخش و پروان بعد از فهرست ثنا قرار گرفتند. فهرست های اوراکل، پروان و پیام در امکانات جستجو و سیمرغ از نظر برخورداری از امکانات اجتماعی نسبت به سایرین ضعیف تر بودند. در مجموع فهرست های مورد مطالعه به لحاظ برخورداری از امکانات جستجو در وضعیت متوسط و به لحاظ برخورداری از امکانات اجتماعی در وضعیت ضعیفی قرار داشتند.
بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های عمومی استان فارس(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های عمومی استان فارس با توجه به استانداردهای سواد اطلاعاتی است. روش: این پژوهش کاربردی و از نوع پیمایشی است و ابزار پژوهش، پرسشنامه «سنجش سواد اطلاعاتی DAS» (داورپناه و سیامک، 1387) است. پرسشنامه 55 سؤالی، 5 استاندارد را در بر داشت، که به وسیله آن سواد اطلاعاتی کتابداران عمومی سنجیده شد. برای تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون و آزمون t استفاده گردید. یافته ها: با توجه به نتایج آزمون های آماری می توان گفت که سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های عمومی فارس در سطح متوسطی قرار دارد. سن و سابقه کار بر سواد اطلاعاتی کتابداران تأثیرگذار بوده است. بین سواد اطلاعاتی کتابداران فارغ التحصیل در رشته کتابداری و غیرکتابداری تفاوت معنی داری وجود داشت. نوع مدرک تحصیلی بر سواد اطلاعاتی کتابداران تأثیرگذار بود و کتابداران دارای مدرک بالاتر نسبت به سایرین از سواد اطلاعاتی بیشتری برخوردار بودند. کتابداران کتابخانه های عمومی از نظر میزان آشنایی با زبان انگلیسی در سطح پایینی قرار داشتند. اصالت/ارزش: کتابخانه های عمومی به عنوان یک دانشگاه همگانی برای ایجاد و پیشبرد برنامه های سواد اطلاعاتی و یادگیری مادام العمر در جامعه در صف مقدم هستند و بنابراین نتایج حاصل از ارزیابی سواد اطلاعاتی کتابداران و برنامه ریزی برای ارتقاء سطح آن، در جهت رسیدن به این هدف یاریگر خواهد بود.
بررسی فرهنگ سازمانی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی براساس مدل دنیسون(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: بررسی فرهنگ سازمانی کتابخانه ملی براساس مدل دنیسون روش/رویکرد پژوهش: روش توصیفی- پیمایشی. داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد دنیسون با 60 سؤال و چهار بخش گردآوری شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی، با استفاده از نرم افزار SPSS -20 انجام شد یافته ها: هر چهار بُعد اصلی فرهنگ سازمانی در کتابخانه ملی دارای نمره متوسط و پایین تر است. بیشترین امتیاز در بُعد مشارکت پذیری و کمترین امتیاز در متغیر سازگاری حاصل شده است. بالاترین میانگین شاخص های فرهنگ سازمانی، مربوط به توانمندسازی با میانگین 3/21 و کمترین شاخص با میانگین 69/2 مربوط به توافق بود.
بررسی عوامل بازدارنده بر کاربرد فناوری های وب2 در کتابخانه های دانشگاهی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها کتابداران و کارمندان کتابخانه
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) سواد اطلاعاتی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی شبکه های اطلاعاتی و کامپیوتری وب
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
هدف: هدف پژوهش، شناسایی میزان آشنایی و استفاده کتابداران کتابخانه های دانشگاهی ایران از فناوریهای وب2 و شناسایی مهمترین عوامل بازدارنده بر بکارگیری فناوریهای وب2 در کتابخانه های دانشگاهی ایران است.
روش: پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و با رویکرد توصیفی و ارزیابانه انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که با استفاده از روش کتابخانه به بررسی این عوامل در قالب سه دسته کلی (عوامل مربوط به کتابداران، کاربران و عوامل زیرساختی و فرهنگی) پرداخت. روایی و پایایی پرسشنامه با استفاده از روش اعتبار محتوا و آلفای کرونباخ (88%) تأیید شد. جامعه پژوهش کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاههای کشور بودند.
یافته ها: میزان آشنایی و استفاده کتابداران از فناوریهای وب2 کم است. بیشترین میزان آشنایی کتابداران از فناوریهای وب2 مربوط به فناوری وبلاگ و کمترین میزان آشنایی مربوط به فناوری فهرستنویسی اجتماعی بود. ابزار ویکی و سایت های برچسب گذاری و نشانه گذاری اجتماعی به ترتیب بیشترین و کمترین فناوری وب2 مورد استفاده بوداز میان عوامل مورد بررسی بیشترین تأثیر مربوط به عوامل مرتبط با کاربران و کمترین تأثیر مربوط به عوامل مرتبط با کتابدارن بود. استفاده از فناوریهای وب2 در کتابخانه های دانشگاهی ضرورت زیادی دارد و بیشترین ضرورت مربوط به فناوری آر.اس.اس با میانگین 95/1 است.
ارزیابی رابط کاربر کتابخانه های دیجیتالی ملی برگزیده جهان: معیارهایی پیشنهادی برای کتابخانه دیجیتالی کتابخانه ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی رابط کاربر در کتابخانه های دیجیتالی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی سایت های کتابداری و اطلاعاتی وب سنجی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها ملی
هدف: بررسی رابط کاربر صفحات وب 15 کتابخانه ملی دیجیتالی به منظور پیشنهاد معیار برای رابط کاربر کتابخانه ملی دیجیتالی ایران.
روش/رویکرد پژوهش: با استفاده از سیاهه وارسی (شامل 10 معیار و 114 مؤلفه) رابط های کاربر ارزیابی شده است.
یافته ها: از میان کتابخانه های دیجیتالی امریکن مموری، فرانسه، و استرالیا بیشترین و افغانستان، صربستان، و ایتالیا کمترین امتیاز را کسب کردند. معیارهای زبان رابط، سادگی، و انسجام به ترتیب با 33/98، 15/91 و 76/86 درصد بیشترین، و معیار کنترل کاربر با 7/6 درصد به کمترین میزان در کتابخانه های دیجیتالی رعایت شده اند.
نتیجه گیری: بیشتر امتیازات در رعایت معیارهای عمومی مانند زبان رابط کاربر و سادگی است. معیارهای اختصاصی در بیشتر کتابخانه ها رعایت نشده است. چارچوبی برای به کارگیری معیارهای ارائه شده در کتابخانه دیجیتالی کتابخانه ملی ایران پیشنهاد شده است.
بررسی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی شهرداری تهران بر اساس الگوی سروکوآل (SERVQUAL)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت خدمات مورد ارائه در کتابخانه های عمومی شهرداری تهران انجام گرفته است. روش: پژوهش حاضر با روش پیمایشی- تحلیلی انجام شده و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای است که بر اساس پرسشنامه سروکوال بومی سازی شده است. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد و پرسشنامه در میان 300 نفر از اعضای فعال کتابخانه های شهرداری تهران (8 کتابخانه) توزیع گردید. در این پژوهش سطح خدمات دریافتی، و سطح انتظارات کاربران از خدمات و شکاف میان آن ها در ابعاد تسهیلات فیزیکی، مجموعه، کارکنان، کارها و فرایندهای فنی و در نهایت خدمات کتابخانه ها مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که تمامی ابعاد مورد بررسی در کتابخانه های عمومی شهرداری تهران در وضعیت خوب (نمره بین 3 تا 4) قرار دارند و در تمامی مؤلفه ها انتظارات کاربران در سطح عالی (نمره ای بالاتر از 4) قرار دارد. از میان ابعاد مورد بررسی، بُعد تسهیلات فیزیکی با سطح انتظار 67/4 و سطح مشاهده شده 50/3 با شکاف 18/1 ضعیف ترین بُعد از دیدگاه کاربران ارزیابی شد و بُعد کارکنان با سطح انتظار کاربران 18/4 و سطح مشاهدات 59/3 با شکاف 60/0 مطلوب ترین خدمات را نشان داد. شکاف کلی یافته های حاصل از این پژوهش 86/0 به دست آمد که نشانگر سطح بالای انتظارات از کتابخانه ها و عدم پاسخ گویی مناسب کتابخانه های شهرداری به این انتظارات است. اصالت/ارزش: نتایج این پژوهش می تواند در راستای شناخت انتظارات اعضا و سعی در پوشش دادنِ آن ها یاریگر است.
ارزیابی رضایت کاربران از مجموعه، ساختمان، تجهیزات، کتابداران و خدمات کتابخانه های عمومی یزد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها ساختمان کتابخانه ها،تجهیزات کتابخانه ای
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی مراکز اطلاع رسانی مدیریت و ساختار
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها عمومی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی کاربران
هدف: هدف پژوهش حاضر ارزیابی کتابخانه های عمومی از دیدگاه کاربران و برآورد میزان رضایت آنها نسبت به چهار معیار منابع، ساختمان و تجهیزات، کتابداران و نیز خدمات کتابخانه های عمومی است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است. جامعه آماری پژوهش کاربران فعال کتابخانه های عمومی شهر یزد بود که شامل 1000 نفر گردید. تعداد نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 226 نفر محاسبه شد و به همان تعداد پرسشنامه توزیع گردید. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، از مجموع کلیه مولفه ها، میزان رضایت کاربران از «دانش کتابداران و رفتار آنها» از معیار ارزیابی «کتابداران»، و میزان رضایت از «ساعات کاری کتابخانه» از معیار «خدمات کتابخانه» بالاترین رضایت را به خود اختصاص دادند. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که کاربران در مقایسه با چهار معیار منابع، ساختمان و تجهیزات، کتابداران، و خدمات کتابخانه، بیشترین میزان رضایت خود را از کتابداران اعلام داشته اند. اصالت/ارزش: ارزیابی میزان رضایت کاربران فعال کتابخانه های عمومی استان ها برای ارزیابی ارزش منابع داخلی نهاد بسیار مهم است. سنجش میزان رضایت و عملکرد عموماً از طریق ابزار لیب کوال انجام شده است که مقایسه نتایج آن ارزیابی ها با ارزیابی حاضر می تواند به سیاستگذاری در حوزه منابع کمک کند.
مقایسه وضعیت کتابخانه های عمومی استان همدان با سند چشم انداز نهاد کتابخانه های عمومی کشور در افق ایران 1404(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: در این پژوهش، وضعیت کتابخانه های عمومی استان همدان با شاخص های سند چشم انداز نهاد کتابخانه های عمومی کشور در افق ایران 1404 مقایسه شده است. روش: پژوهش حاضر با روش تطبیقی انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها یک سیاهه وارسی است که بر اساس آن، آمار کشورهای برتر جهان در شاخص های منابع، فضا، عضو، امانت و کارکنان استخراج و با آخرین آمار کتابخانه های عمومی استان همدان مقایسه شد. یافته ها: کتابخانه های عمومی استان همدان در پنج شاخص منابع، فضا، عضو، امانت و کارکنان با سند چشم انداز فاصله زیادی دارند. برای رسیدن به سند چشم انداز باید در شاخص منابع 5176927 کتاب، در شاخص فضا 73 کتابخانه، در شاخص عضو 429764 عضو، در شاخص امانت 7743877 امانت و در شاخص کارکنان 636 کارمند به کتابخانه های عمومی استان همدان اضافه شود. اصالت/ارزش: مقایسه وضعیت کتابخانه های عمومی استان همدان با سند چشم انداز، تصویر روشنی از وضعیتِ موجود این کتابخانه ها ارائه کرده است تا مسئولان و دست اندرکاران به رفع نواقص و کسری های احتمالی بپردازند.