درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: هدف بررسی حاضر، تحلیل نظریه های مطرح در حوزه کارکردهای اجتماعی رسانه های ارتباطی از جمله کتابخانه های عمومی است و سپس، تبیین و تعمیم نظریه ای است که از تناسب بهتری با کتابخانه های عمومی برخوردار است. در این تحلیل، کتابخانه های عمومی با توجه به جایگاه و کارکردهایشان، به مثابه رسانه های ارتباطی تبیین شده اند. روش: پژوهش حاضر با کمک روش فراتحلیل در پی کندوکاوِ نظریه های مطرح در حوزه رسانه های ارتباطی برای رسیدن به یک نظریه مطلوب وکاربست آن برای نهادهای رسانه ای مانند کتابخانه های عمومی است. به علاوه، در این تحلیل برای ارائه شواهد لازم، از روش سندی نیز استفاده شده است. یافته ها: یافته های این تحلیل نشان داد که هیچیک از نظریه های جامعه توده وار، نظریه کارکردی رسانه ها، نظریه جبر فن آوری، نظریه مارکسیستی و زیرمجموعه های آن، و نظریه اجتماعی-فرهنگی به لحاظ شرایط بومی کتابخانه های عمومی در ایران و وجود نظریه های جدید جریان اطلاعات بین الملل، قابل انطباق با کتابخانه های عمومی جمهوری اسلامی ایران نیستند و صرفاً نظریه همگرا می تواند به مثابه یک الگوی «وحدت گرا- رهایی بخش» در جریان اطلاعات جهانی، برای کارکرد اجتماعی کتابخانه های عمومی به منزله نهادی ارتباطی رسانه ای مطرح باشد. به علاوه، عناصر این نظریه نیز با مقتضای کتابخانه های عمومی به تفصیل بیان شده است. اصالت/ارزش: از آنجا که اَبعاد نظری مباحث حوزه کتابخانه ها و از جمله کتابخانه های عمومی در سطوح ملی و بین المللی تا حدود زیادی مغفول مانده است، مقاله حاضر با نگاه جدیدی که به کتابخانه های عمومی دارد، قصد دارد با تحلیل نظریات رسانه های ارتباطی، الگوی مناسبی برای کارکرد اجتماعی کتابخانه های عمومی بیابد.

در جامعه های دانش محور کنونی، نیاز افراد برای همگامی با تحولات سریع، تسلط فناوری در تمام امور، دسترسی و استفاده از اطلاعات افزایش یافته است. کسب یادگیری مادام العمر که از چالشهای اصلی در توانمندسازی افراد در دسترسی به اطلاعات است، مورد توجه نظام آموزشی در کشورهای مختلف قرار گرفته است. یکی از هدفهای عمدة این تغییرات، آموزش مهارتهای یادگیری مادام العمر به فراگیران است. یکی از هدفهای طرح ارزشیابی تحصیلی در ایران نیز، به عنوان تحولی در نظام آموزشی ابتدایی، «آموختن چگونه آموختن» و تقویت مهارتهای «یادگیری مادام العمر» در دانش آموزان است. مسئله اصلی پژوهش، آگاهی از این واقعیت است که آیا طرح توانمندی تحقق هدف نظام آموزشی یعنی پرورش مهارتهای یادگیری مادام العمر را دارد و آیا برای کتابخانه مدرسه که زیرساخت لازم برای چنین آموزشی را فراهم میکند، جایگاهی در طرح در نظر گرفته شده است؟این پژوهش با روش پیمایشی انجام شد. برای گردآوری اطلاعات از نظرسنجی و تحلیل محتوای متون واسناد مرتبط با طرح و واقعیت نمایی استفاده گردید. ابزارهای گردآوری اطلاعات، پرسشنامه و سیاهه وارسی میباشند. جامعه مورد پژوهش را 81 معلم، مدیران 29 مدرسه مجری طرح در خراسان رضوی و کتابخانه های این مدارس تشکیل میدهد. یافته های پژوهش نشان داد گرچه در طرح جایگاه خاصی برای کتابخانه در نظر گرفته نشده است، ولی از دیدگاه مدیران و معلمان، وجود کتابخانه و استفاده از منابع غیردرسی برای پیشبرد آموزش ضروری است. همچنین، نتایج مقایسه وضعیت کتابخانه های مدارس با استانداردهای جهانی نشان داد این کتابخانه ها به دلیل نداشتن شرایط لازم نمیتوانند به تحقق هدفهای طرح در نظام آموزشی کمک کنند. تفاوت زیاد میان نگرش و عملکرد مدیران و معلمان مشخص میکند که آنها شناخت لازم در مورد هدفهای طرح و چگونگی اجرای آن را ندارند. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که طرح توانمندی لازم برای پرورش مهارتهای یادگیری مادام العمر در دانش آموزان را ندارد. یافته ها و پیشنهادهای این پژوهش، رهنمودهایی را برای تجدیدنظر، تصمیم گیری و برنامه ریزی برای اجرای موفق طرح در اختیار برنامه ریزان و تصمیم گیران قرار میدهد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای مقالات با موضوع «ترویج کتابخوانی» و «کتابخانه های کودکان» در مجلات تخصصی کتابداری و اطلاع رسانی (منتشر شده در سال های ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۷) انجام شده است. روش: در این پژوهش از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش تمام مجلات تخصصی کتابداری و اطلاع رسانی است که شامل ۷ عنوان نشریه می باشد. یافته ها: بررسی تعداد کل مقالات منتشر شده توسط نشریات تخصصی کتابداری و اطلاع رسانی نشان داد که ۱۴۲۹ عنوان مقاله در طی سال های پژوهش در این نشریات منتشر شده که ۵۲ عنوان از مقالات (۶/۳ درصد) به موضوع ترویج کتابخوانی و ۲۷ عنوان از مقالات (۸/۱ درصد) به موضوع کتابخانه های کودکان پرداخته اند که از این بین ۷۵ مقاله (۹/۹۴ درصد) تالیف و ۴ مقاله (۱/۵ درصد) ترجمه است. از مجموع مقالات مرتبط با مقوله های کتابخوانی و کتابخانه های کودکان در نشریات تخصصی حوزه کتابداری و اطلاع رسانی، ۳۷ مقاله (۸/۴۶ درصد) پژوهشی، ۲۱ مقاله (۶/۲۶ درصد) تحلیلی، ۲ مقاله (۵/۲ درصد) مروری و ۱۹ مقاله (۱/۲۴ درصد) گردآوری می باشد. اصالت/ارزش: توجه به موضوع کتابخوانی و کتابخانه های کودکان از مسائل مهم در رشته کتابداری و اطلاع رسانی است که فقدان آثار پژوهشی در موضوعاتی از این دست بیانگر توجه اندک به آن می باشد و پژوهش حاضر از این جهت حائز اهمیت است.

به منظور بررسی عوامل مؤثر بر میزان رضایت کاربران از کتابخانة دانشکدة روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، تعداد 107 نفر از کاربران (معادل 10% کل دانشجویان و اعضای هیئت علمی) به شیوة نمونه گیری در دسترس انتخاب و از آنان خواسته شد پرسشنامة رضایت کاربران از کتابخانه را تکمیل کنند. یافته ها نشان داد متغیرهای کفایت مجموعه کتابخانه و چگونگی ارائة خدمات، بهترین پیش بینی کننده های رضایت کاربران از کتابخانه هستند و در مجموع43/0 واریانس رضایت از کتابخانه را تبیین میکنند (01/0 p<). سایر متغیرهای پژوهش یعنی، چگونگی مساعدت کتابداران، مقررات کتابخانه، و فضا و تجهیزات، به تنهایی قادر به پیش بینی سهم معناداری از میزان رضایت کاربران بودند، اما زمانی که با متغیرهای کفایت مجموعه کتابخانه و چگونگی ارائة خدمات وارد معادله میشدند، سهم معناداری به توانایی پیش بینی اضافه نکردند. همچنین، دسترسی به منابع، سهم معناداری در پیش بینی رضایت کاربران نداشت. نتایج به تفصیل در مقاله ارائه شده است

محل استقرار کتابخانه های عمومی و نحوة توزیع آنها در سطح شهرها، در میزان مراجعه و استفاده از این گونه کتابخانه ها، به شکل مستقیم یا غیرمستقیم دخالت دارد. در پژوهش حاضر، وضعیت استقرار کتابخانه های عمومی شهرستان اهواز در قالب دو معیار «سازگاری» و «مرکزیت»، و با کمک «سامانة اطلاعات جغرافیایی» (ساج) بررسی و ارزیابی و مناطق بهینة احداث کتابخانه های عمومی جدید در سطح شهرستان، در قالب نقشه مشخص گردیده است.

هدف: هدف اصلی این پژوهش، مشخص نمودن سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی- توصیفی و با کمک پرسشنامه انجام گرفته است و جامعه آماری آن را 181 نفر از دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی (شامل 158 دانشجوی دوره دستیاری تخصصی و 23 دانشجوی دوره کارشناسی ارشد) تشکیل می دهد. یافته ها: نتایج بررسی نشان می دهد که مهارت جامعه پژوهش در درک درست نیاز اطلاعاتی با میانگین نمره 60/3، در راهبردهای جست وجوی اطلاعات با میانگین نمره 69/3، در مکان یابی و دستیابی به اطلاعات با میانگین نمره 12/3، در استفاده از اطلاعات با میانگین 43/3، در ترکیب اطلاعات جدید با دانسته های قبلی خود با میانگین 29/3، از لحاظ ارزیابی نتیجه فرآیند جست وجو در رابطه با رفع نیاز اطلاعاتی شان با میانگین 09/3 در حد مطلوبی می باشند. در نهایت، نتایج کلی پژوهش وضعیت سواد اطلاعاتی دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه را با میانگین 37/3 بالاتر از حد متوسط نشان می دهد. اصالت/ارزش: این مقاله با تکیه بر مدل شش مهارت بزرگ آیزنبرگ و برکویتز به شناسایی توانمندی های سواد اطلاعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی پرداخته است. و بر مبنای این مدل سعی در کشف و بررسی این که آیا دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه مجهز به این مهارت ها هستند و آیا نیاز به کسب این توانایی ها را در خود احساس می کنند این مطالعه انجام شده است.

هدف : باتوجه به تأثیرگذاری ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی بین دانش آموزان در تحقق توسعه همه جانبه و فراگیر جامعه، این پژوهش به بررسی راهکارهای اجرایی ارتقاء فرهنگ مطالعه در بین دانش آموزان می پردازد. روش/ رویکرد پژوهش : تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر روش، توصیفی است. یافته ها: از مجموع 8 راهکار در قالب 60 سؤال فرعی و باتوجه به ارزش شاخص ها از لحاظ آماری، به ارائه مدلی برای ارزش گذاری وارزشیابی ترویج فرهنگ مطالعه در بین دانش آموزان، ارائه راهکارهای اجرایی- کابردی، راهکارهای سازمانی و کلان، راهکارهای عمده اجتماعی- فرهنگی، راهکارهای برنامه ای- کاربردی به منظور غنی سازی فرهنگ مطالعه دانش آموزان، و راهکارهای نوآورانه و به روز برای تقویت مهارت های مطالعه پرداخته شده است. نتیجه گیری: به منظور ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی، بایستی نگاهی همه جانبه و کلی در به کارگیری روش های متنوع ازجمله راهکارهای اجرایی- کاربردی، سازمانی و کلان، اجتماعی- فرهنگی و برنامه ای- کاربردی داشت؛ و نیز به نقش رسانه، مسئولین، و مدیران اجرایی در ترویج مطالعه توجه کافی کرد.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی شهر قزوین با استفاده از ابزار لیب کوآل انجام گرفته است. در این پژوهش برای گردآوری داده ها از پرسشنامه لیب کوآل استفاده شده است. این پرسشنامه ابزاری استاندارد است که به ارزیابی کیفیت خدمات از دید کاربران می-پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که سطح خدمات دریافتی کاربران در برخی گویه ها از حداقل سطح مورد انتظار آنها بیشتر می باشد، اما حداکثر سطح انتظارات آنها را برآورده نکرده است. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که این کتابخانه ها در بعد تاثیرگذاری خدمات نسبت به سایر ابعاد ضعیف تر می-باشند، بطوری که منابع آنها حداقل سطح انتظارات کاربران را نیز برآورده نساخته است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی، پنج عامل را که در ارزیابی کیفیت خدمات توسط کاربران بیشترین تاثیر را داشته اند شناسایی کرده است که تمایل وعلاقه کارمندان به ارائه خدمت و وجود منابع و دسترس پذیر بودن آنها، از عواملی است که پاسخگویی کاربران را در ارزیابی این نوع کتابخانه ها تحت تاثیر قرار داده است. در نهایت با استفاده از یافته های بدست آمده و به منظور ارتقاء سطح کیفیت خدمات در این نوع از کتابخانه ها راهکارها و پیشنهادهایی ارائه شده است.

در این نوشته کیفیت هوای مناسب داخل کتابخانه برای مراجعهکننده و منابع کتابخانه ای توضیح داده شده است . روشهای پیشگیری از آتش سوزی، سر و صدا، گرد و غبار و هوای آلوده و سمّی در محیط کتابخانه، همراه با ذکر جزئیات ارائه و ضرورت و نحوة تهیه روشناییمناسب، گرمای استاندارد، میزان رطوبت لازم و یکنواخت، تهویه و جابجایی هوا بر اساس استانداردهای کتابخانه ها ذکر گردیده است. همچنین، وضعیت هوای داخل ساختمان کتابخانه های دانشگاهی ایران و نوع وسایل و تجهیزات تأمینکننده شرایط هوای مناسب بررسی و در قالب جدولهایی ارائه شده است. با توجه به ارزان بودن قیمت انرژی در ایران، اکثر کتابخانه های مورد بررسی شرایط و امکانات لازم برای تأمین هوای مناسب در کتابخانه ها را فراهمکرده اند. از طرفی، نظر به اینکه کتابداران نقش و مسئولیت کمتری در طراحی و ساخت کتابخانه ها دارند، تهیه بعضی از امکانات مانند وسایل و تجهیزات کنترلکننده رطوبت و گرد و غبار درکتابخانه های دانشگاهی ایران کمترمورد توجه بوده است

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی وضعیت ارائه خدمات و ابزارهای بازیابی اطلاعات در کتابخانه های عمومی شهر سنندج است تا با آشکار شدن نقاط ضعف و قوت، در تدوین سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های آتی کتابخانه های عمومی مد نظر قرار گیرد. روش: روش پژوهش انجام شده، پیمایشی با نگرش توصیفی است. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه برای مراجعان کتابخانه ها (400 نفر)، مصاحبه با مسئولان کتابخانه ها، مشاهده حضوری و آمارهای موجود در کتابخانه ها گردآوری شده است. یافته ها: یافته های حاصل از تحقیق بیانگر عدم آشنایی کافی جامعه استفاده کننده از وظایف کتابخانه های عمومی و همچنین عدم توانایی آنها در استفاده از ابزارهای بازیابی اطلاعات به ویژه نرم افزارهای کتابخانه ای است و نیاز به وجود برنامه ریزی و ارائه خدمات بهتر در سطح محلی و سیاست گذاری مؤثرتر با توجه به نیازهای بومی توسط نهاد کتابخانه های عمومی کشور ضروری به نظر می رسد. اصالت/ارزش: امروزه در تحلیل معیارهای رفاه اجتماعی، میزان توسعه کتابخانه های عمومی در ردیف مسکن، آموزش، اشتغال، بهداشت و درمان قرار می گیرد و آن را یکی از شاخص های توسعه یافتگی کشورها به حساب می آورند. از سوی دیگر، بازیابی اطلاعات و منبع کارکرد اصلی کتابخانه ها است و یکی از نمادهای عملکرد مطلوب آن به شمار می رود. بنابراین بررسی کمی و کیفی ابزارهای بازیابی اطلاعات و سنجش خدمات کتابخانه ای در پیشبرد اهداف و رسالت کتابخانه های عمومی دارای اهمیت است.

پژوهش حاضر، به منظور بررسی امکان جایگزینی منابع مرجع الکترونیکی رایگان به جای منابع مرجع چاپی، به روش کتابخانه ای (بررسی متون) و موردپژوهی و تحلیل محتوا انجام شده است. از بین 1364 منبع مرجع چاپی موجود در دانشگاه فردوسی مشهد مربوط به سال های 1990 تا 2006 میلادی، 25 منبع (5 دایره المعارف، 5 راهنما، 5 واژه نامه، 5 اطلس، و 5 زندگینامه) انتخاب گردید. همچنین، 25 منبع مرجع الکترونیکی معادل آنها نیز برگزیده شد. در هر یک از این منابع، 5 مدخل (در مجموع 250 مدخل) ارزیابی شد و پس از مقایسه میانگین نمره های حاصل از ارزیابی، قابلیت پاسخگویی منابع الکترونیکی و نیز چاپی به اطلاعات مورد نیاز، مشخص شد. بین میانگین نمرات کل حاصل از ارزیابی منابع الکترونیکی و منابع چاپی تفاوت معنی دار وجود داشت. از آنجا که تفاوت نمرات، در انواع منابع مورد نظر پژوهش (دایره المعارف ها، راهنماها، واژه نامه ها، اطلس ها، و زندگینامه ها) به نفع گروه منابع الکترونیکی بوده است، منابع مرجع الکترونیکی رایگان قابلیت زیادی برای جایگزینی، به جای منابع مرجع چاپی دارند. همچنین، بین میانگین نمره های کسب شده از ارزیابی شاخص های کیفیت محتوای منابع مرجع چاپی و منابع مرجع الکترونیکی تفاوت معنی دار، به نفع گروه الکترونیکی بوده است. بدین معنی که به لحاظ محتوایی، این احتمال وجود دارد که منابع مرجع الکترونیکی رایگان بتوانند جانشین منابع مرجع چاپی مشابه و معادل شوند. از طرفی، تفاوت معنی دار بین نمره های دریافتی حاصل از مقایسه شاخص های سنجش قابلیت های جستجو و ساختار منابع مرجع چاپی و الکترونیکی نشان داد که منابع مرجع الکترونیکی رایگان، قابلیت جایگزینی زیادی به جای منابع مرجع چاپی مشابه و معادل دارند.

هدف: هدف این پژوهش بررسی تطبیقی عوامل مشوق و بازدارنده مطالعه غیردرسی در بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه تربیت معلم آذربایجان و همچنین ارزیابی میزان مطالعه غیردرسی آن ها است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش نمونه ای شامل 260 نفر از مجموع 2600 نفر (1500 نفر دختر و 1100 نفر پسر) دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه تربیت معلم آذربایجان است. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه توسط اساتید دانشگاه تبریز، بررسی و مورد تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS اندازه گیری شد که مقدار آلفای کرونباخ 872/. به دست آمد که بیانگر اعتبار خوبی است. از روش های آماری توصیفی و تحلیلی برای پاسخ به پرسش های پژوهش و آزمون فرضیه ها استفاده شد. یافته ها: الف- بین میزان مطالعه غیردرسی دختران و پسران تفاوت معنی دار وجود داشته و میانگین مطالعه کل دانشجویان 30 دقیقه بوده است. ب- بین عوامل مشوق مطالعه غیردرسی و متغیر جنسیت تفاوت معنی دار مشاهده نشد. ج – بین بعضی از عوامل بازدارنده مطالعه غیردرسی و متغیر جنسیت تفاوت معنی دار وجود دارد. مانند استفاده از اینترنت، بازی های رایانه ای، خوشبین نبودن به آینده و بها ندادن به علم. د – به طور کلی مهم ترین عوامل بازدارنده مطالعه غیردرسی از دیدگاه دانشجویان دانشگاه تربیت معلم آذربایجان عبارتند از: گرانی کتاب، عدم دسترسی به کتاب های مورد علاقه، حجم زیاد تکالیف دانشگاه، تماشای تلویزیون، نداشتن فرصت کافی برای مطالعه، ضعف تبلیغات در زمینه مطالعه، عادت نداشتن به مطالعه از دوران کودکی، کمبود کتابخانه های عمومی، بها ندادن مردم به علم، خوشبین نبودن به آینده، برنامه های تفریحی، مشکلات اقتصادی، استفاده از اینترنت، تیراژ پایین کتاب ها و بازی های رایانه ای. ﻫ - مهم ترین عوامل مشوق مطالعه غیردرسی عبارتند از: داشتن عادت به مطالعه از دوران کودکی، داشتن کتابخانه شخصی، توسعه مراکز کتاب خوانی، تشویق اساتید، معلمان، والدین و دوستان، وجود کتابخانه در محل تحصیل، آموزش روش مطالعه، افزایش درآمد خانواده، سطح تحصیلات، مطالعه و موقعیت اجتماعی اعضای خانواده، برگزاری مسابقات کتاب خوانی. ارزش/ اصالت: مقاله حاضر به شکل تطبیقی اولین بار در مورد عوامل مشوق و بازدارنده مطالعه غیردرسی از دیدگاه دانشجویان دختر و پسر انجام شده است. پژوهش هایی که قبلاً صورت گرفته، اغلب در مورد میزان و موضوعات مطالعه غیردرسی و بیش تر روی دانش آموزان انجام شده بود.

پژوهش حاضر با استفاده از روش پیمایشی، نیازها و علایق مطالعاتی اعضای جوان کتابخانه های عمومی زیر نظر نهاد کتابخانه های عمومی کشور شهر تهران را در هنگام اوقات فراغت مورد مطالعه قرار می دهد. هدف اصلی این پژوهش، شناخت و تعیین نیازها و علایق مطالعاتی جامعه ی پژوهش می باشد و درصدد مشخص نمودن هدف، انگیزه و علایق مطالعاتی اعضای جوان کتابخانه های عمومی، همچنین تعیین مهم ترین امکانات جهت گذراندن اوقات فراغت می باشد. از میان 53251 نفر اعضای جوان تعداد 600 عضو به عنوان نمونه به روش نمونه گیری خوشه ای متناسب با اندازه و حجم هر منطقه انتخاب شدند. از پرسشنامه برای جمع آوری داده ها استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که بیش تر اعضا (39 درصد) باهدف گذراندن اوقات فراغت به کتابخانه ها مراجعه می کنند. هم چنین بررسی ریزتر یافته های پژوهشی نشانگر آن است که در کل سطح شهر تهران خصوصاً در حوزه ی جنوب و مرکز، کتابخانه ها، نقش اساسی در پرکردن اوقات فراغت کاربران جوان دارند. رُمان با توزیع فراوانی 2/44 درصد، موضوعی است که بیش از سایر گزینه ها مورد توجه و علاقه ی کاربران می باشد. بعد از آن موضوعات ورزشی با 1/20 درصد، موضوعات هنری با 1/15 درصد و طنز با 6/13 درصد در رده های بعدی قرار دارند.

امروزه مدلهای متعددی برای سنجش عملکرد سازمانها مورد استفاده قرار می­گیرد. یکی از مدلهایی که با استقبال گسترده­ای مواجه شده، مدل کارت امتیازی متوازن است. این مدل در طی سالیان گذشته بسط و توسعه فراوانی یافته و در قالب مدلهای توسعه یافته­ای نظیر مدل Sears معرفی گردیده است. هدف این پژوهش معرفی، اجرا و پیاده­سازی مدل Sears در بافت کتابخانه های دانشگاهی است. بدین منظور پژوهش حاضر سعی دارد با استفاده از این مدل، عملکرد کتابخانه مرکزی دانشگاه یزد را ارزیابی کند. روش انجام این تحقیق، توصیفی- پیمایشی و روش جمع­آوری   داده­ها، کتابخانه­ای- میدانی است. جامعه آماری این تحقیق مشتمل بر کلیة کتابداران کتابخانه مرکزی دانشگاه یزد و نیز دانشجویان این دانشگاه می­باشد. همچنین، به منظور تجزیه و تحلیل داده­ها، از آماری توصیفی و آمار استنباطی استفاده گردید. یافته­های حاصل از به کارگیری این مدل حاکی از آن است که توجه به مؤلفه­ها و شاخصهای مدل مذکور تأثیر بسزایی در بهبود عملکرد کتابخانه­های دانشگاهی دارد. همچنین، نتایج حاصل از پیاده­سازی این مدل در کتابخانه مرکزی دانشگاه یزد نشان می­دهد میانگین عملکردی نسبتاً پایین کارکنان (با میانگین 73/2) که نشأت گرفته از رضایت شغلی و تعهد سازمانی نسبتاً کم (به­ترتیب با میانگین 6/2 و 8/2) می­باشد، به کیفیت خدمات دریافتی نسبتاً پایین (با میانگین 5/2) منجر گردیده است. این به ­نوبة خود به رضایت نسبتاً پایین دانشجویان استفاده­کننده از خدمات کتابخانه (با میانگین 4/2) انجامیده و در نتیجه باعث شده است میزان استفاده از منابع اطلاعاتی کتابخانه مرکزی این دانشگاه در حد مطلوب نبوده و پایین­تر از میزان متوسط می­باشد. در پایان پیشنهادهایی به منظور بهبود عملکرد و اثربخشی کتابخانه­های دانشگاه بخصوص کتابخانه مرکزی به مسئولان ذی ربط ارائه می­گردد

هدف: این پژوهش عوامل ترغیب کننده و بازدارنده مطالعه را در میان مراجعان 20 تا 30 ساله کتابخانه های عمومی شهرستان ماهشهر مورد مطالعه قرار داده است. روش : روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی و از نوع توصیفی می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اِس پی اِس اِس و اِکسل استفاده شده و برای آزمون فرضیه ها ضریب همبستگی پیرسون به کار گرفته شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که از میان عوامل مؤثر بر مطالعه در میان مراجعان کتابخانه های عمومی، بین وضعیت کتابخانه های عمومی و تحصیلات افراد و نیز بین تحصیلات والدین و درآمد خانواده رابطه معنی داری وجود دارد و این رابطه مثبت است، ولی رابطه بین قیمت کتاب ها و استفاده از سایر رسانه ها با مطالعه، منفی می باشد. همچنین، یافته ها نشان داد که بین عوامل تاهل و جنسیت با مطالعه رابطه معنی داری وجود ندارد. به علاوه، مطالعه حاضر نشان داد که نقش خانواده در ترغیب فرزندان به مطالعه، وجود کتابخانه در مدارس، گنجاندن ساعاتی به عنوان ساعت مطالعه در برنامه درسی و به خصوص اخلاق خوب کتابداران کتابخانه ها اهمیت بسیاری در ترغیب به مطالعه دارد. در مقابل نداشتن انگیزه، کمبود وقت، مناسب نبودن کتابخانه ها، گرانی کتاب و جهت گیری های جامعه به سمت مسائل اقتصادی باعث رکود مطالعه در جامعه به عنوان عوامل بازدارنده مطالعه استنباط شد. اصالت/ارزش: این تحقیق با توجه به ضرورت و اهمیت مطالعه در ارتقاء سطح آگاهی و دانش و نیاز به گسترش فرهنگ مطالعه در بین جوانان انجام گرفته و به شمه ای از عوامل ترغیب کننده و بازدارنده مطالعه برای استفاده در جهت گیری های آینده مدیریتی نهاد کتابخانه های عمومی کشور می پردازد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی مهمترین نقاط قوت و ضعف داخلی و همچنین مهمترین فرصت ها و تهدیدهای خارج از سازمان کتابخانه های عمومی و تعیین اینکه آیا کتابخانه های عمومی از قابلیت های لازم برای خصوصی سازی برخوردارند انجام گرفته است. روش: این پژوهش از طریق تحلیل SWOT و با استفاده از عوامل و متغیرهای حاصل از مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه با 4 نفر از اعضای گروه کتابداری و اطلاع رسانی و یک نفر از اساتید گروه برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران، و مشاهده پژوهشگران انجام شده است. یافته ها: جمع امتیازات وزنی نقاط قوت و ضعف داخلی برابر با 38/3 و جمع امتیازات وزنی فرصت ها و تهدیدهای برون سازمانی برابر با 47/3 می باشد. هر دو این اعداد از 50/2 بزرگ تر می باشند و این نشان دهنده این امر است که در مجموع، کتابخانه های عمومی از نظر عوامل درونی دارای قوت می باشند و با استفاده از فرصت های پیش رو قادر به غلبه بر تهدیدها هستند. ارزش/اصالت: این نخستین پژوهشی است که کوشیده است تا به شناسایی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای پیش روی کتابخانه های عمومی در امر خصوصی سازی بپردازد.