درخت حوزه‌های تخصصی

از عمده تلاش هایی که طی سالیان اخیر برای پاسخگویی به نیازهای علمی محققان، پژوهشگران و دانشجویان در محیط وب صورت گرفته است، می توان به توسعه پایگاه های استنادی اشاره داشت که به منزله یک رویکرد جدید در ذخیره و بازیابی اطلاعات به شمار می آید. قابلیت های درخور توجه این پایگاه ها ، امکانات بسیاری را در اختیار پژوهشگران چه در زمینه جستجو و بازیابی اطلاعات و چه در عرصه علم سنجی قرار داده است. هدف این مقاله که به روش کتابخانه ای و مطالعه موردی (مشاهده مستقیم پایگاه ها) انجام گرفته بررسی ساختار و قابلیت های جستجو و بازیابی اطلاعات در پایگاه های استنادی و اینکه این پایگاه ها از چه سیستم ها و الگوریتم هایی برای وزن دهی، نمایه سازی و برقراری پیوند میان استنادها و تحلیل هم استنادی نویسنده استفاده می کنند مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این بررسی نشان داد که این نوع پایگاه ها از ساختار شبکه ای برخوردارند و از دو سیستم نمایه سازی استنادی خود گردان و پاپ سرچ و نیز الگوریتم مورد استفاده آن ها براساس مدل های وزن دهی و بردار فضایی و خوشه بندی سلسله مراتبی انباشتگی است، که در متن مقاله به طور مشروح به آن ها اشاره شده است.

هدف از پژوهش حاضر، کشف رابطه میان مآخذ و متون پایان نامه های نگاشته شده در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی است. رویکردهای تحلیل افقی در تحلیلهای استنادی، بیانگر این مطلب است متونی که مآخذ مشترک دارند، در حوزه ها و موضوعات مشابهی نگاشته شده اند. این پژوهش قصد دارد آشکار سازد در پایان نامه هایی که موضوع مشابه دارند، چقدر اشتراک مآخذ وجود دارد و آیا درجه اشتراک مآخذ بر درجه شباهت موضوعی صحّه میگذارد؟ بدین منظور، از دسته بندی موضوعی چکیده پایان نامه های کتابداری و اطلاع رسانی استفاده و دسته موضوعی خاصی از پایان نامه های نگاشته شده در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی به عنوان جامعه پژوهش، انتخاب شد. درجه شباهت موضوعی در پایان نامه های مورد بررسی، از روی شباهت کلیدواژه های عنوان و شباهتهای استنادی این پایان نامه ها از طریق میزان اشتراک آنها در مآخذشان سنجیده شده است. بررسیهای انجام شده در این تحقیق نشان داد پایان نامه هایی که در مآخذ بیشتری با هم مشترک بودند، شباهتهای موضوعی کمتری از خود نشان میدادند.

ملزومات کارکردی داده­های مستند (فراد) الگوی مفهومی رابطه، موجودیتی است که توسط ایفلا به وجود آمد تا بین داده­های ذخیره شده در پیشینه­های مستند کتابخانه با نیازهای کاربران این پیشینه­ها پیوند ایجاد کند. این الگو، جزئی از الگوی دیگر ایفلا یعنی ملزومات کاربردی پیشینه­های کتابشناختی (FRBR) است. فراد، موجودیتها و توزیعهای خاص مهار مستند در پیشینه­ها را به FRBR می­افزاید و آن را تکمیل می­کند. چارچوب مفهومی و پیش­بینیهایی که برای آینده آن صورت گرفته، چهار هدف عمده را برای آن در نظر گرفته است. این چهار هدف عمده که خواسته ­های کتابداران و کاربران کتابخانه را پوشش میدهند، عبارتند از: یافتن، تشخیص، متن­گذاری و توجیه. هدف اولیه این الگوی مفهومی، تهیه چارچوبی تحلیلی برای بررسی ملزومات کارکردی پیشینه های مستند و اشتراک بین­المللی داده­های مستند است

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT ) از سوی اعضای هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شد. روش پژوهش، پیمایشی و از نوع توصیفی ـ همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را اعضای هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه به تعداد 271 نفر تشکیل داده است که 116 نفر از آنها به عنوان نمونه به روش تصادفی با انتساب متناسب انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود که اعتبار (روائی) آن با نظر چند تن از متخصصان و اعضای هیئت علمی ترویج و آموزش کشاورزی مورد تایید قرار گرفت و برای تعیین قابلیت اعتماد (پایایی) از روش آلفای کرونباخ بهره برده شد که برای بخشهای گوناگون پرسشنامه از مقدار مناسب برخوردار بود (83/0). داده های گرد آوری شده با استفاده از نرم افزار «اس. پی. اس. اس.» مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که میان تعداد مقالات چاپ شده در کنفرانسها و مجله­های خارجی و داخلی، آشنایی با سرویس­های اینترنتی، مهارت در استفاده از رایانه، مهارت در استفاده از سرویس­های اینترنتی، میزان استفاده از اینترنت برای اهداف آموزشی و پژوهشی، مهارت در زبان انگلیسی، نگرش به استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پژوهش، مرتبه علمی و میزان استفاده از اینترنت برای انجام پایان­نامه و رساله با متغیر میزان کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات از سوی اعضای هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. در تحلیل رگرسیونی نیز متغیرهای پیش­بینی کننده عوامل مؤثر بر کاربرد اعضای هیئت علمی از فناوری اطلاعات و ارتباطات در سه گام وارد شدند که این متغیرهاشامل مهارت در استفاده از سرویس­های اینترنتی، نگرش به استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پژوهش، تعداد مقالات چاپ شده در کنفرانس ها و مجله­های خارجی بودند که در مجموع در حدود 1/25 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کردند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تولیدات علمی کشورهای فعال جهان اسلام در حوزه علوم و فناوری نانو انجام گرفته-است. نتایج پژوهش نشان داد که در دوره زمانی 2000-2009، هفت کشور ایران، ترکیه، مصر، مالزی، تونس، الجزایر و پاکستان کشورهای فعال جهان اسلام در زمینه تولیدات علمی حوزه علوم و فناوری نانو بوده اند. از میان این هفت کشور، جمهوری اسلامی ایران بیشترین میزان تولیدات علمی را در این حوزه به خود اختصاص داده و دانشگاه صنعتی شریف پر تولیدترین نهاد در میان سایر نهاد های علمی و پژوهشی جهان اسلام بوده است. کشورهای ترکیه و مصر به ترتیب رتبه های دوم و سوم تولید در این حوزه را دارا بوده اند. محاسبه نرخ رشد تولیدات علمی نانو در کشورهای فعال جهان اسلام حاکی از این است که جمهوری اسلامی ایران با رشدی تقریباً 50 درصدی، بیش ترین میزان رشد را طی ده سال مورد بررسی داشته است. کشورهای ترکیه و جمهوری اسلامی ایران، بیشترین تعامل های علمی را در سطح بین المللی در زمینه تولید علم نانو داشته اند و دو کشور ایالات متحده و آلمان همکاران اصلی کشورهای فعال جهان اسلام در تولید علم در حوزه علوم و فناوری نانو بوده اند.

هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش هوش هیجانی کتابداران در اتخاذ استراتژی های مدیریت تعارض است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، در زمره پژوهش های کاربردی و از نظر روش جمع آوری داده ها، توصیفی میباشد و از جمله طرح های همبستگی محسوب می شود. داده های مورد نیاز به کمک ابزار پرسشنامه گردآوری شده است. برای سنجش EQ از «آزمون هوش هیجانی برادبری و گریوز» و برای بررسی «وضعیت سبکهای استراتژیهای مدیریت تعارض» از پرسشنامه ارائه شده توسط پوتنام و ویلسون استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کتابداران مرد و زن شاغل در کتابخانه های عمومی شهر تهران میباشد که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای تعداد 100 نفر به عنوان گروه نمونه در نظر گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل آماری علاوه بر شاخص های آمار توصیفی و جداول و نمودارهای فراوانی، از آزمون معناداری ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t مستقل، آزمون تحلیل واریانس یکراهه (ANOVA) و رگرسیون چندگانه (گام به گام) استفاده شد. یافته ها: بر اساس نتایج حاصله، اتخاذ استراتژی راه حل گرایی در کارکنان دارای هوش هیجانی بالا، به طور معناداری بیش از کارکنان دارای هوش هیجانی پایین میباشد (001/0>p) اما این تفاوت در استراتژیهای عدم مقابله و کنترل مشاهده نشد. اصالت /ارزش: نتایج این پژوهش می تواند زمینه آموزش مؤثر کتابداران کتابخانه های عمومی را فراهم نموده و نیز در انتخاب افراد مناسب تر برای شغل کتابداری مفید باشد.

انقلاب اسلامی ایران، بستر بسیار مناسبی را برای انجام پژوهشهای علمی فراهم ساخته است. بخشی از این پژوهشها مربوط به پایان نامه ها است که در آن دانش آموختگان دانشگاههای دولتی سعی در تحلیل و تبیین انقلاب اسلامی ایران داشته اند. پایان نامه های دانشگاهی به عنوان منبع ارزشمند اطلاع رسانی تلقی می شوندکه شرایطی خاص را برای پژوهش فراهم می کنندکه تحلیل محتوای پایان نامه ها یکی از آنها است. هدف مقاله حاضر مطالعه و تحلیل پژوهشهای انقلاب اسلامی درایران (طی سالهای 1358 تا 1383) است. طی 25سال قریب به 80 رساله تحصیلات تکمیلی دانشگاههای دولتی در حوزه انقلاب اسلامی ایران انجام گرفته است. بر این اساس پژوهشی از نوع استفاده از اطلاعات موجود و روش تحلیل ثانوی انجام خواهد شدکه اطلاعات لازم بر اساس داده های موجود در پایگاه اطلاع رسانی اینترنتی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) گردآوری شدند. متغیرهای اصلی پژوهش علاوه بر انواع نه گانه گرایشهای پژوهشی، شامل مشارکت پژوهشی بر حسب جنس، رشته و مقطع تحصیلی، نوع دانشگاه، سال دفاع و تعداد صفحات پژوهش است.

هدف: این پژوهش به منظور بررسی وضعیت انتشار داستان های دینی منتشر شده برای کودکان و نوجوانان بین سال های 1385-1380 انجام شده است. روش: این پژوهش به روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. جامعه آماری شامل 291 عنوان کتاب داستانی منتشر شده بین سال های 1385-1380 می باشد که برای شناسایی آن ها از پایگاه اطلاع رسانی خانه کتاب ایران استفاده گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد که 77 درصد آثار توسط مردان و 23 درصد توسط زنان نوشته شد ه اند. همچنین 6/43 درصد آثار توسط تصویرگران زن و 7/56 درصد توسط تصویرگران مرد تصویرگری شده بودند. انتشار داستان های دینی فقط محدود به هفت شهر بود. بیش ترین آثار در سال 1385 و کم ترین آثار در سال 1382 منتشر شده بودند. گروه سنی «ب» و «ج» 8/47 درصد از آثار مورد بررسی را به خود اختصاص داده بود. میانگین تیراژ آثار برای کل ناشران 7246 نسخه، برای ناشران دولتی 4550 نسخه و برای ناشران خصوصی 7888 نسخه بود. مقایسه میانگین قیمت ها نشان داد که ناشران خصوصی برخلاف ناشران دولتی هر سال قیمت آثار خود را افزایش داده اند. اصالت/ارزش: با توجه به استقبال خوب خوانندگان از کتب داستانی دینی و حمایت دولت و نهادهای دولتی از انتشار این گونه آثار، پژوهش مستقلی در خصوص بررسی وضعیت انتشار آثار دینی صورت نگرفته است. این بررسی اولین پژوهشی است که در این حوزه صورت گرفته که ضمن بررسی نقش سازمان های مؤثر در زمینه نشر و حمایت از این نوع آثار، پیشنهادهایی را برای آشنایی مسئولان، ناشران و پدیدآورندگان با کاستی ها و نارسائی های موجود ارائه کرده و برنامه هایی جهت برطرف کردن مشکلات در سال های آتی پیشنهاد کرده است.