درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: پژوهش حاضر با بهره مندی از شاخص های تحلیل شبکه های اجتماعی به بررسی شبکه ی هم تألیفی دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی کشور در حوزه ی اطلاع سنجی طی سال های 1381 تا 1391 می پردازد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و از شاخص های علم سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی جهت مطالعه شبکه هم تالیفی دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی استفاده شده است. جامعه این پژوهش از تعداد 779 مقاله فارسی و انگلیسی تشکیل شده که در زمینه های مختلف سنجش کمی طی سال های 1381 تا 1391 منتشر شده و در ویراست چهارم کتابسنجی علم سنجی که در اسفند 1391 از سوی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران منتشر شده، نمایه شده اند. ماتریس هم تالیفی شبکه مذکور نخست با استفاده از برنامه مایکروسافت اکسل تهیه و سپس جهت ترسیم و تحلیل شبکه هم تالیفی به نرم افزارهای تحلیل شبکه های اجتماعی یو.سی.آی.نت و وی.او.اس.ویوور انتقال یافته است. یافته ها: بررسی عملکرد دانشگاه ها و موسسات پژوهشی کشور در حوزه اطلاع سنجی با استفاده از شاخصه های مختلف تولید، مرکزیت و مشارکت نشان می دهد که دانشگاه های تهران، علوم پزشکی تهران، آزاد اسلامی، تربیت مدرس، شاهد، شهید چمران اهواز، مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری و مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور از مهم ترین و مرکزی ترین جایگاه در شبکه هم تالیفی دانشگاه ها در حوزه مذکور برخوردارند. بیشترین تعداد تالیف مشترک در شبکه مورد بررسی به ترتیب به ""دانشگاه تربیت مدرس- دانشگاه شاهد""، ""دانشگاه پیام نور- مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری""، و ""دانشگاه شاهد- مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور"" تعلق داشته است. نتیجه گیری: بررسی جرگه های تشکیل دهنده شبکه هم تالیفی دانشگاه ها نشان می دهد که شبکه مذکور از 12 جرگه با حداقل اندازه 5 تشکیل شده است. دانشگاه های تهران و آزاد اسلامی با عضویت در 7 جرگه در بیشترین تعداد زیرگروه ها مشارکت داشته اند. عضویت و مجاورت دانشگاه ها و موسسات پژوهشی کشور به زیرگروه های مختلف شبکه هم تالیفی دانشگاه ها نیز در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است.

کتاب شناسی حاضر ،حاوی مشخصات نوشته هایی است که بین سال های 1358 تا1368 درباره ی نظریه ترجمه به زبان انگلیسی منتشر شده وشامل کتاب ها ،مقاله های نشریه های تخصصی ،مقاله های مندرج در کتاب ها ورساله ها وپایان نامه های تحصیلی است که به ترتیب الفبای انگلیسی تنظیم شده است .این کتابشناسی به کمک رایانه وبرمبنای لوح فشرده انجمن زبان های نوین آمریکا استخراج وتهیه شده وعلایم اختصاری ،اصل واژه های انگلیسی وبرگردان فارسی انها نیز برای سهولت استفاده ارائه شده است.

هدف این پژوهش، بررسی انواع رسانه های اجتماعی و نحوة استفاده از شبکه های اجتماعی از سوی سازمان ها و همچنین سازمان های آرشیوی است. این پژوهش با روش کتابخانه ای انجام شده است. ابتدا به رسانه های اجتماعی و انواع آن پرداخته و سپس به مبحث تولید محتوا و اهمیت مدیریت محتوای تولیدشده در این رسانه ها توجه شده است. در این پژوهش، مشخص شد که سازمان ها از رسانه های اجتماعی جهت اطلاع رسانی اخبار و رویدادها، قرار دادن تصاویر و ویدئو از سازمان، یا موجودیِ مجموعة خود بهره می گیرند، اما به رویدادها و نظرها به منزلة یک سابقه و سند توجهی نمی شود. درنهایت، در این پژوهش به این مهم پرداخته می شود که سوابق ایجادشده می تواند در مواردی برای مؤسسه ها ارزشمند باشد، اما برای آرشیوها اهمیت بیشتری خواهند داشت. از این رو، راهکارها و پیشنهادهایی جهت ذخیره سازی این سوابق ارائه شده است. لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.

هدف: شناسایی نیروهای پیشران تأثیرگذار بر آینده آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران. روش شناسی:این پژوهش از نوع کاربردی و با روش های مرور منابع و پیمایش انجام شد. جامعه پژوهش شامل طیف متنوعی از ذی نفعان آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی ازجمله اعضای هیأت علمی، دانشجویان و دانش آموختگان دوره دکتری و پژوهشگران حوزه آموزش رشته بود. تحلیل نهایی روی 235 پرسشنامه بازگشتی انجام شد. یافته ها:نیروهای پیشران تأثیرگذار بر آینده آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در دو گروه نیروهای پیشران درونی (11 مورد) و بیرونی (5 مورد) قرار گرفتند. از میان نیروهای پیشران درونی تأثیرگذار، تخصص گرایی در برنامه ریزی درسی با میانگین 48/4 و ضریب اهمیت 62/89% در جایگاه نخست بود. از میان نیروهای پیشران تأثیرگذار بیرونی، سیاست گذاری و مدیریت نظام آموزش عالی کشور با میانگین 36/29 و ضریب اهمیت 39/73% به عنوان مهم ترین نیرو شناسایی شد. نتیجه گیری:سیاست گذاران و برنامه ریزان آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی باید به تمامی نیروهای پیشران درونی و بیرونی تأثیرگذار بر آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی توجه داشته باشند و از این طریق پویایی و حیات آن را تضمین کنند.

توسعه به لحاظ علمی و نظری با پیچیدگیهای خاصی رو به روست. توسعه، فرایندی فراگیر است که تمامی جنبه های زندگی اجتماعی را در بر میگیرد. چون تغییر به عنوان اصل اساسی و رکن اصلی توسعه تلقی میشود و تغییر بدون داشتن اطلاعات یا ممکن نیست یا به نتیجه مناسب نمیانجامد، اطلاع رسانی در راستای توسعه باید در رأس برنامه ریزیها قرار گیرد. این مقاله با مرور نوشته های پنج تن از نویسندگان و اندیشمندان در حوزه توسعه و اطلاعات، از یکسو مبانی نظری موجود در مورد توسعه را بررسی و از سوی دیگر، نقش اطلاعات، مراکز اطلاع رسانی و مدیریت اطلاعات را در تسریع فرایند توسعه تبیین می نماید

پژوهش حاضر می کوشد تا با تبیین نقاط قوت دگرسنجه ها و مقایسه آنها با شاخص های مبتنی بر استناد، فرصت های فراهم آمده توسط وب اجتماعی در ارزیابی پژوهش را آشکار سازد.پژوهش حاضر که در زمره تحقیقاتی کیفی قرار می گیرد، به روش تحلیل مضمون آثار پژوهشی و نظری صورت گرفته است. با تدوین راهبرد جستجویی متشکل از واژه ها و عبارات مبین استناد، تحلیل استنادی و دگرسنجه و بدون اعمال محدودیت زمانی، مدارک مرتبط با این موضوعات در پایگاه های مختلف فارسی و انگلیسی شناسایی شد. کار گردآوری داده ها، با مرتبط ترین آثار پیرامون تحلیل استنادی و دگرسنجی آغاز شد و تا مرحله «اشباع اطلاعات» ادامه یافت. به طور کلی، 89 عنوان مقاله مرتبط با تحلیل استنادی و 86 عنوان مقاله مرتبط با دگرسنجی مطالعه و تحلیل شد. تحلیل متون مرتبط با این دو حوزه، به شناسایی نقاط قوت بسیاری برای دگرسنجه ها در مقایسه با شاخص های مبتنی بر استناد انجامید. از جمله این ویژگیها عبارتند از : آزادی و سهولت دسترسی، عدم وابستگی به پایگاه های تجاری، سنجش اثرگذاری پیش از انتشار، ارزیابی انواع تاثیرات مقالات علمی، کمک به بهبود نتایج داوری مقالات، کاهش محدودیت زبانی، سنجش اثرگذاری پژوهشگران جوان، تسریع فرایند ارزیابی، سنجش تاثیر بر اقشار مختلف مخاطبان، پیش بینی اثرگذاری در آینده، مقایسه بین رشته ای، سنجش اثرگذاری مقالات بی استناد، انواع منابع و آثار علمی و حوزه های موضوعی کم استناد یا دیربازده استنادی. با آن که هر دو گروه شاخص های کمی از نقاط قوت متعددی برخوردار هستند، حوزه دگرسنجی از نقاط قوت منحصر به فرد بسیاری برخوردار است که می تواند کاستی های تحلیل استنادی را بپوشاند. بنابراین، کاربرد این شاخص های جدید در کنار تحلیل استنادی می تواند نتایج ارزیابی پژوهش را به واقعیت نزدیک تر سازد.

رقابت در عرصه جهانی و تلاش برای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار و برتری راهبردی نسبت به رقبا موجب گردیده است تا توجه به رضایت مشتری از اهمیت بالایی برخوردار باشد. این پژوهش با ترکیب دو روش خوشه بندی K-Means که یکی از روش های داده کاوی است و الگوری کانو فازی سعی در بخش بندی مشتریان فروشگاه اینترنتی نیازکو و سپس شناسایی نیازها و خواسته های آنان می کند. در این پژوهش برای انجام داده کاوی، تعداد 1090 رکورد از مشتریان وب سایت نیازکو در یک بازه ی زمانی 7 ماهه مورد بررسی قرار گرفتند و تعداد چهار خوشه از مشتریان شناسایی شدند. برای سنجش رضایت مشتریان، پرسشنامه کانو فازی به صورت تصادفی بین 168 نفر از مشتریان، که براساس فرمول کوکران به طور نمونه انتخاب شدند، توزیع شد و در نهایت با روش کانو فازی نیازهای هر خوشه بررسی و طبقه بندی گردید. این پژوهش نشان می دهد طبقه ی برخی از ویژگی ها بین خوشه های مختلف متفاوت و برای برخی دیگر، برای هر چهار خوشه مشترک و از یک نوع است. همچنین برای هر ویژگی در هر خوشه میزان رضایتمندی و عدم رضایت محاسبه شده است. نتایج این پژوهش بیانگر این است که مشتریان خوشه ی سوم به دو دلیل بالا بودن تعداد تکرار مبادلات و مجموع مبالغ خرید کرده از سایت، دارای اهمیت بیشتری برای این وب سایت می باشند. نتایج این پژوهش می تواند یاری رسان فروشگاه های اینترنتی جهت ارائه مناسب محصولات به مشتریان مختلف باشد.

طراحی نظام های تعاملی بازیابی اطلاعات و نیز نظام های شخصی سازی شده که با ویژگی های انسانی و محیط جست وجوی اطلاعات هماهنگ باشند، با شناسایی و درک تعامل انسان و اطلاعات میسر است. مطالعه هر یک از ابعاد تعامل نیازمند شناخت بافتی است که در آن چنین تعاملی رخ می دهد. از جمله عوامل اساسی بافت، وظیفه کاری کاربران است که محرک جست وجوی اطلاعات شخص تلقی می شود. وظایف کاری، به عنوان وظایف مرتبط با کار، حرفه و شغل تعریف شده است. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی میزان استفاده دانشجویان از معیارهای تعامل با اطلاعات در فرایند جست وجوی اطلاعات برای وظایف کاری گوناگون می پردازد.این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع پژوهش، جزو پژوهش های کیفی با مطالعه ای اکتشافی است. جامعه این پژوهش را دانشجویان کارشناسی ارشد حوزه علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه فردوسی ورودی سال 92-1391 تشکیل می دهند. از طریق سه مرحله نمونه گیری (تصادفی طبقه ای، نمونه گیری هدفمند و داوطلبانه)، تعداد 30 نفر آزمودنی انتخاب و هرکدام طی جلسات جست وجوی انفرادی به انجام 6 وظیفه کاری متفاوت از نظر سطح پیچیدگی عینی (بالا، متوسط، پایین) و محصول (ذهنی و تصمیم گیری) پرداختند. داده ها از طریق تحلیل محتوای گزارش های بلنداندیشی کاربران استخراج و تحلیل شدند. روایی ابزارها توسط اعضای هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه فردوسی تأیید شد. همچنین، ضریب 78/0 آلفای «کریپندورف» مبنی بر توافق بین رمزگذار نشان دهنده قابلیت اطمینان تحلیل محتواست.یافته ها نشان داد که افزون بر معیار موضوع، معیارهای دسترسی به اطلاعات، رتبه بندی نتایج جست وجو، دانش حوزه ای کاربر، چیدمان اطلاعات، نوع منبع اطلاعاتی و مانند آن بر تعامل کاربران با اطلاعات تأثیرگذار است و میزان اهمیت معیارهای تعامل در کاربران بسته به سطح پیچیدگی عینی و نوع محصول وظیفه کاری متفاوت می باشد. نتایج حاکی از آن است که میزان توجه کاربران به معیارهای تعامل با اطلاعات در حین جست وجوی اطلاعات برای وظایف کاری متفاوت (از لحاظ سطح پیچیدگی و نوع محصول) تغییر می کند. بنابراین، لازم است به منظور طراحی نظام های اطلاعاتی تعاملی و شخصی سازی شده، ویژگی های وظایف کاری کاربران مورد توجه قرار گیرد.