درخت حوزه‌های تخصصی

علم اطلاعات و دانش‌شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
صنعت و تجارت کتاب علوم اطلاع رسانی علوم کتابداری کتاب کتابخانه ها کتابخانه ها(به طور عام) کتابخانه های الکترونیکی مراکز اطلاع رسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۷۸۱ تا ۱٬۸۰۰ مورد از کل ۷٬۲۷۴ مورد.
۱۷۸۱.

واکاوی معرفت شناختیِ دو مفهوم کلیدی اطلاعات و دانش با تأکید بر بافت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۲ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸۸)

کلید واژه ها: معرفت شناسی اطلاعات بافت داده دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۳ تعداد دانلود : ۲۹۷
این نوشتار به بازتعریف معرفت شناختی دو مفهوم کلیدی اطلاعات و دانش با تأکید بر جنبه های بافتی آنها پرداخته است. اینکه بافت در چه مرحله ای از چرخه داده تا دانش به صورت ضمنی و یا صریح ورود پیدا می کند، ضرورت توجه به نقش بافت در این واکاوی ها با توجه به متون علمی حوزه چگونه است و اهمیت بافت و نقش آن در معرفت شناسی اطلاعات و دانش چیست، بررسی شده است. در این راستا دیدگاه پژوهشگران مختلف از بافت نسبت به تعریف اطلاعات و دانش در حوزه های مختلف علمی بویژه در علم اطلاعات و دانش شناسی از جنبه های مختلف مورد اشاره قرار گرفته است. مرور این دیدگاه ها و نظریات نشان داد که مسأله بافت چه به صورت ضمنی و چه آشکار هنگام ورود به مباحث معرفتی و ادراکی اطلاعات و دانش حائز اهمیت است و نمی توان نقش عوامل و متغیرهای بافتی را در این زمینه نادیده انگاشت. شناخت اطلاعات و شناخت دانش با چنین نگاهی، مورد بحث قرار گرفته است. سؤال اساسی آن است که آیا مفاهیم اطلاعات و دانش در بافت های گوناگون معانی متفاوتی دارند و نقش بافت در شناخت اطلاعات و دانش چیست؟ اینها پرسش هایی است که در این جستار کوتاه به آن پرداخته شده است.
۱۷۸۲.

تحلیل شبکه اشتراک دانش و بررسی ارتباط آن با تجربه و تحصیلات در کتابداران دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۲ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸۸)

کلید واژه ها: کتابداران اشتراک دانش کتابخانه ها تحلیل شبکه اجتماعی درجه مرکزیت شبکه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۱ تعداد دانلود : ۳۰۷
اگر منابع انسانی را به عنوان یکی از مهمترین منابع سازمان بدانیم، استفاده از دانش افراد سازمان می تواند مهمترین بهره از منابع انسانی باشد. از این این رو مدیریت و اشتراک دانش در سازمانها اهمیت بسیاری پیدا کرده است. کتابخانه ها نیز به عنوان سازمانهای خدمت محور و همچنین دانش بنیان از جمله سازمان هایی هستند که مشارکت و مدیریت دانش کتابداران از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش سعی گردیده است تا میزان مشارکت کتابداران دانشگاه فردوسی مشهد در فرایند اشتراک دانش با استفاده از روش تحلیل شبکه اشتراک دانش مشخص گردد. مشخص نمودن درجه مرکزیت افراد در شبکه اشتراک دانش همچنین می تواند به تشخیص مولفه هایی که ممکن است در آن تاثیر داشته باشند کمک کند. در این پژوهش ضمن تعیین درجه مرکزیت افراد در شبکه اشتراک دانش، ارتباط آن با مدرک تحصیلی و سابقه کار آنان آزموده شد. برای تحلیل شبکه اشتراک دانش از نرم افزار UCINET6 استفاده گردیده است. درجه مرکزیت کل شبکه در این پژوهش 76/26% ارزیابی شده است که از نظر تحلیل شبکه اجتماعی درجه مرکزیت چندان بالایی نیست. نتایج به دست آمده نشان داد که برخلاف ارتباط معنادار میان مدرک تحصیلی و درجه مرکزیت افراد، سابقه کار با درجه مرکزیت اشتراک دانش افراد ارتباط معناداری ندارد. همچنین تفاوت معنادری نیز از نظر درجه مرکزیت آنان میان کتابداران زن و مرد کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد وجود ندارد. درپایان بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش برای افزایش درجه مرکزیت کتابدارن و یا به عبارت دیگر افزایش میزان اشتراک دانش آنان با کتابداران دیگر و همجنین افزایش درجه مرکزیت کل شبکه اشتراک دانش پیشنهاداتی ارائه گردید.
۱۷۸۳.

تأثیر نظام های اطلاعاتی بر شکل گیری مدل های ذهنی کاربران کتابخانه های دیجیتالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۶)

کلید واژه ها: نظام اطلاعاتی موتور کاوش نرم افزار کتابخانه دیجیتال تأثیرپذیری مدل ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۱ تعداد دانلود : ۴۳۶
هدف: هر یک از بررسی تبیین تأثیرپذیری مدل های ذهنی کاربران نرم افزارهای کتابخانه های دیجیتال از تجربه های استفاده از سایر نظام های اطلاعاتی (پایگاه های اطلاعاتی، فهرست های رایانه اینرم افزارهای کتابخانه ای، موتورهای کاوش، شبکه های اجتماعی، و وب سایت ها). روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش کاربردی با استفاده از رویکرد کیفی و مصاحبه نیمه ساختاریافته و برپایه نظریه وسیله- هدف انجام شد. جامعه پژوهش شامل دو گروه بود: 1) سه نرم افزار کتابخانه دیجیتالی که شامل آذرخش، پاپیروس، و ثنا به عنوان نمونه انتخاب شدند. 2) کاربران نهایی: تعداد اندکی از 16 نفر کاربری که تجربه یک ساله استفاده از این نرم افزارها را داشتند، به روش گلوله برفی و بقیه با معرفی کتابداران، انتخاب شدند. یافته ها: گوگل، فیس بوک، و فهرست رایانه اینرم افزار کتابخانه ای سیمرغ بیشترین تأثیر را بر مدل های ذهنی کاربران وداشتند و ویژگی های مورد انتظار کاربران نیز، بیشتر تحت تأثیر موتورهای کاوش و شبکه های اجتماعی قرار داشتبود. نتیجه گیری: مدل های ذهنی کاربران، درهم کنشی از تجربه های فراگیر آنها در استفاده از سایر محیط ها یا نظام های اطلاعاتی به ویژه گوگل است. بنابراین، طراحان نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالکتابخانه های دیجیتال می توانند از برخی کارکردها و قابلیت های سایر نظام های اطلاعاتی برای ارتقای کارآمدی نرم افزارها و افزایش رضایت کاربران بهره ببرند.
۱۷۸۴.

جایگاه سامانه اطلاعات مدیریت در کتابخانه ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۶)

کلید واژه ها: مدیریت نظام اطلاعاتی کتابخانه ملی ایران سامانه اطلاعات مدیریت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۹ تعداد دانلود : ۵۰۱
هدف: شناسایی اطلاعات مورد نیاز و نقش و جایگاه سامانه اطلاعات مدیریت در کتابخانه ملی ایران از دیدگاه مدیران این کتابخانه است. روش/ رویکرد پژوهش: از رویکرد کیفی و روش مطالعه موردی استفاده شده است. جامعه آماری کلیه مدیران رده میانی کتابخانه ملی است که براساس ساختار سازمانی 14 نفر بوده اند؛ داده ها از طریق مصاحبه گردآوری شد. تحلیل داده ها نیز براساس مبانی کدگذاری و تحلیل محتوا با استفاده از نظریه داده بنیاد صورت گرفت. یافته ها: یافته ها نشان دهنده انواع اطلاعات مدیریتی مورد نیاز مدیران و راه های کسب این اطلاعات است. همچنین، دیدگاه مدیران در خصوص وضعیت MIS در کتابخانه، مزایای MIS، چالش های نبود MIS، و موانع استقرار MIS را در کتابخانه دربرمی گیرد. نتیجه گیری: استفاده از MIS در کتابخانه ملی می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات مدیریتی باشد و به کتابخانه در رسیدن به اهدافش کمک شایانی نماید. شرط اصلی موفقیت این سامانه، مهیا بودن پیش نیازهای استقرار آن در کتابخانه ملی است.
۱۷۸۵.

بررسی رابطه مهارت های سواد اطلاعاتی با اثربخشی معلمان: مطالعه موردی معلمان مقطع ابتدایی شهرستان ساری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)

کلید واژه ها: اثربخشی سواد اطلاعاتی مهارت های تدریس شخصیت حرفه ای مهارت کنترل جو کلاس معلمان مقطع ابتدایی شهرستان ساری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۳ تعداد دانلود : ۴۲۳
هدف: هدف این پژوهش،تعیین و شناسایی رابطه بین مهارت های سواد اطلاعاتی معلمان مقطع ابتدایی شهرستان ساری با اثربخشی آنها بوده است. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی-پیمایشی از نوع همبستگی بوده است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش دو پرسشنامه پژوهشگر ساخته می باشد. جامعه آماری پژوهش عبارت بوده اند از کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهرستان ساری (۴۶۹ نفر) که به روش نمونه گیری تصادفی ساده و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد ۲۱۰ نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شده اند. برای تجزیه وتحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش از آزمون t تک متغیره و آزمون همبستگی پیرسون با کمک نرم افزار آماری SPSS ویرایش ۲۰ استفاده شده است. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که میزان مهارت های سواد اطلاعاتی معلمان و همچنین اثربخشی آنها بالاتر از حد متوسط بوده است. همچنین بین مهارت های سواد اطلاعاتی با اثربخشی معلمان و ابعاد سه گانه آن شامل: مهارت های تدریس، شخصیت حرفه ای و مهارت کنترل جو کلاس رابطه مثبت و معناداری وجود داشته است.
۱۷۸۶.

تعهد سازمانی در پرتو توسعه توانمندسازی روانشناختی کارکنان در کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۲)

کلید واژه ها: تعهد سازمانی کتابخانه های دانشگاهی دانشگاه فردوسی مشهد توانمندسازی روانشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۲ تعداد دانلود : ۳۸۶
هدف: تعهد سازمانی نگرش کارکنان نسبت به سازمان است که ضمن مشخص کردن رابطه بین آنها، در تصمیم گیری درباره ادامه یا لغو عضویت افراد در سازمان مؤثر است. از جمله متغیرهایی که تأثیر زیادی در توسعه تعهد سازمانی در کارکنان دارد، توانمندسازی روانشناختی کارکنان است. هدف مقاله حاضر بررسی رابطه بین تعهد سازمانی و توانمندسازی روانشناختی در کتابداران کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کتابداران کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد تشکیل می دهد. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و مایر (۱۹۹۰) شامل سه بعد تعهد عاطفی، تعهد مستمر و تعهد هنجاری و پرسشنامه توانمندسازی روانشناختی اسپریتزر (۱۹۹۵) شامل ۵ بعد احساس خود کارآمدی (شایستگی)، احساس خودمختاری، احساس تأثیرگذاری، احساس معنادار بودن و اعتماد بهره گرفته شد. یافته ها: میانگین تعهد سازمانی و توانمندسازی روانشناختی کتابداران در کتابخانه های دانشگاه فردوسی در حد متوسط است. بین توانمندسازی روانشناختی کتابداران و تعهد سازمانی آنها رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد، بین وضعیت استخدامی و سابقه کاری کتابداران با توانمندسازی روانشناختی و همچنین سابقه کاری کتابداران با تعهد سازمانی آنها رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
۱۷۸۷.

رفتار اطلاع جویی در محیط گوشی های هوشمند تلفن همراه: مطالعه موردی دانشجویان مقطع دکترا دانشگاه شهید چمران اهواز

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال سوم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۹

کلید واژه ها: گوشی های هوشمند تلفن همراه رفتار اطلاع جویی دانشجویان دکترا دانشگاه شهید چمران اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳ تعداد دانلود : ۳۷۵
امروزه با توجه به پیشرفت های حاصل شده در عرصه فناوری، گوشی های هوشمند تلفن همراه نیز به عنوان یکی از ابزارهای دسترسی به اطلاعات مطرح می شوند؛ در همین راستا هدف پژوهش حاضر، بررسی رفتار اطلاع جویی دانشجویان مقطع دکترا دانشگاه شهید چمران اهواز در محیط گوشی های هوشمند تلفن همراه می باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی است که با روش پیمایشی اجرا شده است. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر را 285 نفر از دانشجویان مقطع دکترا دوره روزانه که در سال 1395 در دانشگاه شهید چمران اهواز مشغول به تحصیل هستند، تشکیل می دهد. یافته ها حاکی از آن است که مهمترین انگیزه دانشجویان، برای استفاده از گوشی های هوشمند تلفن همراه حضور در شبکه های اجتماعی، گفتگو کردن (chat)، تماس صوتی و دسترسی به اینترنت می باشد. همچنین برای مرور اخبار، جستجوی اطلاعات جهت تحقیقات دانشگاهی و خواندن کتاب و مقالات الکترونیکی بعد از رایانه های کیفی، گوشی های هوشمند تلفن همراه پرکاربردترین ابزار می باشند. نتایج نیز به این نکته اشاره دارند که مهمترین مزایای استفاده از گوشی های هوشمند تلفن همراه، تبادل مستمر اطلاعات، دسترسی فوری به اطلاعات از هر نقطه، امکان انجام چند کار به صورت همزمان و جستجوی سریع اطلاعات می باشد.
۱۷۸۸.

پیشنهاد چارچوبی مفهومی جهت معماری دانش سازمان های کلان مقیاس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۲ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸۸)

کلید واژه ها: مدیریت دانش چارچوب معماری دانش چارچوب معماری اطلاعات سازمانی سازمان های کلان مقیاس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۷ تعداد دانلود : ۴۸۸
عمده ترین نگرانی اغلب سازمان ها در عصر حاضر که عصر اقتصاد مبتنی بر دانش نامیده می شود، موفقیت و برتری آن ها در عرصه ی بازار های رقابتی است. مرور عوامل موثر بر موفقیت پیاده سازی یک پروژه مدیریت دانش ما را به وجود عامل کمتر شناخته شده ای تحت عنوان معماری دانش رهنمون می سازد. از سوی دیگر در سال های اخیر با رشد و توجه روز افزون به سازمان های کلان مقیاس و اهمیت مقوله ی مدیریت دانش در این دسته از سازمان ها مواجه هستیم. از اینرو مقاله جاری تلاش دارد ضمن بررسی ابعاد گوناگون مقوله معماری دانش، چارچوبی را جهت معماری دانش در سازمان های کلان مقیاس پیشنهاد نماید. قالب اولیه چارچوب پیشنهادی بر چارچوب معماری اطلاعات سازمانی زکمن بنا نهاده شد و در ادامه با افزودن جنبه خدمت و بعد سطوح معماری و باز تعریف تمامی محصولات چارچوب از حوزه اطلاعات به دانش، چارچوب معماری دانش مطلوب حاصل گشت. روش تحقیق بکار رفته در این پژوهش توصیفی بوده و اعتبار آن از طریق انجام یک مطالعه موردی و جمع آوری نظر جمعی از خبرگان مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج حکایت از سودمندی این چارچوب جهت مدیریت دانش در سازمان های کلان مقیاس را داشته و یافته های این پژوهش می تواند به طراحان جهت معماری دانش سازمان های متبوعشان یاری رساند.
۱۷۸۹.

بررسی دیدگاه کاربران پیرامون عوامل موثر بر قصد استفاده از پایگاه های اطلاعاتی با تاکید بر نظریه جریان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ بهار ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۸۵)

کلید واژه ها: پایگاه های اطلاعاتی قصد استفاده نظریه جریان کاربران دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۷ تعداد دانلود : ۵۸۰
هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر قصد استفاده از پایگاه های اطلاعاتی توسط کاربران دانشگاهی با تاکید بر نظریه جریان است. به منظور ساخت مفاهیم و فرضیاتی که روابط بین آنها را مشخص کند، مدل مفهومی پژوهش ترسیم شد. در مدل پژوهش متغیرهای مهارت، چالش، تعامل و کنترل به عنوان متغیرهای درون زا و قصد استفاده، استفاده اکتشافی و اختلال در درک زمان متغیرهای برونزا و تجربه جریان متغیر میانجی در نظر گرفته شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته که بر پایه مطالعه متون و تدوین چارچوب مفهومی بر گرفته از نظریه تجربه جریان از حوزه روانشناسی است، تدوین گردید. جامعه آماری، کل دانشجویان تحصیلات تکمیلی (ارشد و دکترا) دانشگاه یزد (5113) نفر در سال 1392 هستند. برای آزمون فرضیه ها از مدل سازی معادلات ساختاری و همچنین از نرم افزار لیزرل به منظور تحلیل داده ها استفاده گردید. سنجش روایی پرسشنامه با استفاده از تحلیل عامل تأییدی- روش استخراج مولفه اصلی و چرخش واریماکس-انجام گرفت. تحلیل مدل ساختاری نشان داد که مهارت، چالش و تعامل با تجربه جریان به ترتیب با ضریب (63/0، 33/0، 41/0) رابطه مثبت دارند. تجربه جریان بر قصد استفاده با ضریب استاندارد (83/0)، استفاده اکتشافی با ضریب (82/0)، و اختلال در درک زمان با ضریب (52/0) تأثیر مثبت و قوی داشت. با توجه به مقدار تی (70/1-)، و ضریب استاندارد (37/0-) رابطه مثبت بین کنترل و تجربه جریان مشاهده نشد. این نتایج نشان می دهد که تئوری نظریه جریان به استثنای سازه کنترل در یک محیط تعامل کاربر با پایگاه های اطلاعاتی کاربرد دارد. یافته های این پژوهش جنبه مهمی را به عنوان متغیر وابسته به تجربه جریان مورد توجه قرار داده است. این جنبه، متغیر رفتار جدی و اثر گذار کاربران پایگاه های اطلاعاتی است که به واسطه آن، بدون احساس گذر زمان به جستجو و تصمیم به استفاده بیشتر از پایگاه های اطلاعاتی منجر می شود.
۱۷۹۰.

کاربران کتابخانه های عمومی استان خراسان جنوبی: تبیین نیازهای اطلاعاتی با تکیه بر الگوی هیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۲ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۸۶)

کلید واژه ها: کاربران نیازهای اطلاعاتی کتابخانه های عمومی استان خراسان جنوبی منابع اطلاعاتی کتابخانه ای الگوی هیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۷ تعداد دانلود : ۴۳۲
هدف: هدف پژوهش حاضر تبیین نیازهای اطلاعاتی کاربران کتابخانه های عمومی استان خراسان جنوبی با تکیه بر الگوی مطالعه کاربران هیل بوده است. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اعضای کتابخانه های عمومی استان خراسان جنوبی تا پایان مردادماه سال 1391 با برآورد تقریبی 23594نفر بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اس پی اس اس و آزمون های تی دونمونه ای مستقل و تحلیل واریانس یکطرفه استفاده شد. یافته ها: بر اساس یافته ها، مقطع تحصیلی اکثر کاربران کتابخانه های عمومی استان دیپلم و کارشناسی بود. کاربران سطح سواد اطلاعاتی خود را بالاتر از حد متوسط اعلام کردند. مهم ترین نیازهای موضوعی کاربران منابع درسی و کمک آموزشی، ادبیات و دین و مهم ترین منابع کسب اطلاعات آن ها به ترتیب کتاب ، نشریات ادواری و اینترنت بود. انجام تکالیف و پروژه های درسی و بالا بردن معلومات عمومی به ترتیب اصلی ترین انگیزه های پاسخ گویان از جست جوی اطلاعات در کتابخانه بود. روزآمد نبودن منابع و کمبود منابع اطلاعاتی و عدم دسترسی به اینترنت مهم ترین موانع در رفع نیازهای اطلاعاتی کاربران بودند. منابع و خدمات کتابخانه ها در حد متوسط پاسخ گوی نیاز کاربران بود. جنسیت و مقطع تحصیلی از عوامل مؤثر بر نیازهای اطلاعاتی کاربران بود. اصالت/ارزش: ارزش این پژوهش، نشان دادن نقاط اساسی تأکید در تهیه منابع و ارائه خدمات است. کتابخانه های عمومی بر اساس یافته های این پژوهش باید به کتاب های کمک درسی و نیز به منابع و خدماتی که در انجام تکالیف درسی آنها یاری رسان باشد، تمرکز کنند و رابطه تکمیلی مدرسه و کتابخانه عمومی باید برقرار شود.
۱۷۹۱.

بررسی میزان اثربخشی دوره های آموزشی برای کتابداران کتابخانه های عمومی استان آذربایجان شرقی و پیشنهاد راهکارهایی مناسب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۲ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۸۴)

کلید واژه ها: ارزیابی کتابخانه های عمومی آموزش کتابداران اثر بخشی دوره های آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۲ تعداد دانلود : ۵۱۶
هدف: این پژوهش با هدف بررسی میزان اثر بخشی دور های آموزشی برگزارشده برای کتابداران کتابخانه های عمومی استان آذربایجان شرقی و پیشنهاد راهکارهایی مناسب انجام شده است. روش: این پژوهش به روش توصیفی پیمایشی انجام پذیرفته است. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته براساس الگوی کرک پاتریک، با 28 سوال بسته پاسخ و ضریب پایایی94/0 گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، افزون بر استفاده از شاخص های آمار توصیفی، از روش های آمار استنباطی( آزمون تی تک نمونه ای و تحلیل واریانس یک راهه) استفاده شده است. جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه ی کارکنان شرکت کننده در دوره های آموزشی در کتابخانه های عمومی استان آذربایجان شرقی 330 نفر بود. که به روش تصادفی ساده 178نفر آنان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد بعد واکنش با میانگین 78/22 و انحراف معیار 24/4 بیشترین و بعد نتایج با میانگین 01/12 و انحراف معیار 906/4 کمترین میزان اثر بخشی را داشت. همچنین نتایج مقایسه-ی میانگین فراگیران نسبت به اثربخشی دوره های آموزشی با در نظر گرفتن متغیر (جنسیت و رشته ی تحصیلی) نشان داد بین دیدگاه فراگیران تفاوت معناداری وجود داشت. در حالت کلی دوره های آموزشی از دیدگاه فراگیران در ارتباط با ابعاد ارزیابی (واکنش، یادگیری، رفتار و نتایج) اثر بخش بود. اصالت/ ارزش: با انجام این پژوهش انتظار می رود نقش و اهمیت دوره های آموزشی برای مدیران، مسئولان و برگزار کنندگان روشن شود و آن ها با اهتمام بیشتری در این زمینه گام بردارند و زمینه های برگزاری دوره های آموزشی متعدد و مناسب با نیاز ها و خواسته های حرفه ای و شغلی کارکنان را فراهم آورند.
۱۷۹۲.

ارزیابی کارایی کتابخانه های عمومی استان تهران با استفاده از روش ترکیبی تحلیل پوششی داده ها - تحلیل تمیز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۲ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۸۶)

کلید واژه ها: تحلیل پوششی داده ارزیابی کارایی قضیه مکمل زاید قوی تحلیل تمیز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۰ تعداد دانلود : ۷۰۵
هدف: این مقاله با هدف تعیین و مقایسه میزان کارایی کتابخانه های عمومی استان تهران طی سال های 1390 و 1391 انجام شده است. روش: در این مقاله با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها و قضیه مکمل زاید قوی، همچنین با کمک روش تحلیل تمیز به رتبه بندی واحدهای کارا و تعیین کاراترین کتابخانه در سطح استان تهران پرداخته شده است. این ترکیب به منظور ایجاد توانایی در رتبه بندی واحدهای کارا (تحلیل ابرکارایی) اجرا شده است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی است و داده های واقعی121 کتابخانه عمومی استان تهران مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها: یافته ها بیانگر این است که در سال1390 از میان121کتابخانه استان تهران تعداد41 کتابخانه معادل34 درصد و نیز در سال1391 تعداد 54 کتابخانه معادل45 درصد کل نمونه مورد بررسی، کارا تلقی شده اند. همچنین براساس نتایج تحلیل تمیز درسال1390کتابخانه عمومی پروین اعتصامی و در سال1391کتابخانه مرکزی(پارک شهر) به عنوان کاراترین کتابخانه استان انتخاب شده اند. اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در تعیین کتابخانه کارا و همچنین معرفی متغیرهایی است که دارای بیشترین و کمترین تأثیر در میزان کارایی کتابخانه ها هستند. با استفاده از این یافته ها می توان ورودی ها و یا خروجی های تأثیرگذار را تقویت نمود.
۱۷۹۳.

عوامل پیش برنده و باز دارنده در استفاده از کتابخانه های عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۲ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۸۶)

کلید واژه ها: عوامل بازدارنده کاربران استفاده از کتابخانه کتابخانه های عمومی عوامل پیش برنده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۹ تعداد دانلود : ۷۰۹
هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی موانع و مشکلات پیش روی کاربران در مراجعه و استفاده از منابع کتابخانه های عمومی در سال 93-1392 انجام گرفته است. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری، کلیه کاربران کتابخانه های عمومی شهرستان همدان (بالغ بر 23153 نفر) بود و نمونه گیری به روش تصادفی ساده انجام شد. حجم نمونه آماری 380 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعیین شد. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته ای بود که پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ معادل 86/0 محاسبه شد و روایی آن توسط متخصصان تأیید شد. یافته ها: نتایج حاکی از آن است که بین متغیرهای مستقل «شرایط اقتصادی خوب مردم»، «تأثیر نهادهای تربیتی»، «تأثیر خانواده»، «آگاهی کتابداران»، «موقعیت مناسب کتابخانه ها» و «جنسیت کاربران» با متغیر وابسته «میزان مراجعه کاربران به کتابخانه های عمومی» رابطه معنا داری وجود دارد و این مؤلفه ها به عنوان عوامل پیش برنده، برای مراجعه هرچه بیشتر کاربران به کتابخانه های عمومی محسوب می شوند. از طرفی، بین متغیرهای مستقل «دوری و نزدیکی کاربران به کتابخانه های عمومی»، «سطح خدمات ارائه شده توسط کتابخانه های عمومی»، و «سن و تحصیلات آن ها» با «میزان مراجعه کاربران به کتابخانه های عمومی»، رابطه معناداری یافت نشد. اصالت/ارزش: ارزش پژوهش حاضر در نشان دادن رابطه وضع اقتصادی مردم، نهادهای تربیتی، خانواده، دانش کتابداران، و موقعیت مکانی مناسب کتابخانه ها در افزایش مراجعه به آنهاست. بنابراین، لازم است کتابخانه های عمومی بیش از پیش به عواملی که تحت کنترل خویش دارد، از جمله جهت گیری به سمت نیازهای تربیتی خانواده ها و دانش کتابداران، توجه نشان دهد.
۱۷۹۵.

مطالعه سطح کامل بودن مدل ذهنی کتابداران از آیکونهای بخش امانت و فهرست نویسی نرم-افزارهای کتابخانه دیجیتال آذرخش، سیمرغ و نیکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۲ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۸۷)

کلید واژه ها: نرم افزار رابط کاربر نرم افزارهای کتابخانه ای نیکا آیکون نرم افزار آذرخش مدل های ذهنی کتابداران نرم افزار سیمرغ سطح کامل بودن مدل ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۶ تعداد دانلود : ۳۵۶
هدف از پژوهش حاضر، شناخت سطح کامل بودن مدل ذهنی کتابداران از آیکونهای بخش امانت و فهرست نویسی نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال آذرخش، سیمرغ و نیکا است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها توصیفی )از نوع پیمایشی( است. جامعه پژوهش شامل دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز و کتابداران کتابخانه های دانشگاه شیراز و کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی شیراز بود که حداقل با یکی از نرم افزارهای کتابخانه ای کار کرده بودند. تعداداین افراد، که کتابداران نامیده می شوند، 174 نفر بود و بر این اساس نمونه گیری انجام نشد و کل جامعه در نظرگرفته شد. یافته ها نشان داد هم در بخش امانت و هم در بخش فهرست نویسی ، مدل ذهنی کتابداران از آیکون های نرم افزار سیمرغ نسبت به دو نرم افزار دیگر کامل تر است. همچنین، فهرستی از آیکون های بخش های امانت و فهرست نویسی سه نرم افزار را که مدل ذهنی کتابداران از کارکرد آنها کامل و ناقص است مشخص شد. از آنجا که ممکن است مدل های ذهنی کتابداران از آیکون های بخش امانت و فهرست نویسی نرم افزارها، ناقص یا نادرست باشد، با شناسایی و بررسی سطح کامل بودن آنها می توان تعیین کرد که چه سطحی از آموزش برای کتابداران مورد نیاز است. همچنین با ارائه فهرست آیکون هایی که مدل ذهنی کتابداران از کارکرد آنها کامل است ، این امکان برای طراحان فراهم می شود که عناصر محیط رابط را به گونه ای ایجاد کنند که تا حد امکان به مدل های ذهنی کتابداران نزدیک باشند.
۱۷۹۶.

ارزش پروانه های ثبت اختراع کشورهای اسلامی براساس عامل اهمیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۶)

کلید واژه ها: جریان دانش تحلیل استنادی پروانه ثبت اختراع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۳ تعداد دانلود : ۴۱۰
هدف: بررسی میزان نفوذ و اهمیت پروانه های ثبت اختراع در جریان دانش است. روش/ رویکرد پژوهش:با استفاده از تحلیل استنادی، تأثیر عامل ""اهمیت"" در چگونگی شکل گیری جریان دانش میان پروانه های ثبت اختراع کشورهای اسلامی موجود در پایگاه اداره ثبت اختراع امریکا را که در بازه زمانی 2005 تا 2014 ثبت شده اند بررسی می کند. یافته ها: اهمیت ""نگاه به آینده"" در جامعه مورد پژوهش از 21/0 تا 41/4 متغیر است. بررسی اهمیت نگاه به آینده نشان داد که سال های ابتدایی مورد بررسی، دارای بیشترین نمره ضریب تأثیر نگاه به آینده است. میانگین نمره کلیّت در میان پروانه های کشورهای اسلامی عدد 28/0 بود که نشان می دهد کمتر از یک سوم از استناددهنده ها به پروانه های مورد بررسی از سایر حوزه های اصلی است. همچنین، میان سنجه های نگاه به آینده (اهمیت نگاه به آینده و کلیّت) رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: سهم کشورهای اسلامی به دلیل محدودیت های زبانی، عدم تأثیرگذاری بالای پروانه های ثبت اختراع در اقتصاد این کشورها، و نیز کیفیت پایین اختراعات این کشورها، نسبت به میزان ثبت جهانی اختراعات در سطح پایینی قرار دارد. از طرفی، ایران در تولید پروانه های ثبت اختراع نسبت به بعضی از کشورهای اسلامی در وضعیت مناسبی قرار ندارد، که لزوم تشویق مخترعان ایرانی به ثبت اختراع خود در پایگاه های بین المللی و مشارکت جهانی را دوچندان می کند. همچنین، حوزه تأثیرگذاری موضوعی پروانه های ثبت اختراع کشورهای جهان اسلام نسبت به کشورهای توسعه یافته کم است.
۱۷۹۷.

بررسی رابطه ی بین هوش فرهنگی و عملکرد شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۲ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۸۴)

کلید واژه ها: استان خوزستان عملکرد شغلی هوش فرهنگی کتابداران کتابخانه های عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۵ تعداد دانلود : ۵۱۲
هدف: پژوهش حاضر در نظر دارد تا به بررسی رابطه بین اَبعاد مختلف هوش فرهنگی با عملکرد شغلی کتابداران شاغل در کتابخانه های عمومی استان خوزستان بپردازد. روش: پژوهش حاضر با روش پیمایشی انجام شده است و از روش همبستگی آماری برای تحلیل نتایج استفاده گردیده است. جامعه آماری شامل کلیه کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان (جمعاً 230 نفر) بود که از این تعداد، بر اساس جدول کرجسی- مورگان یک نمونه 145 نفری به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. برای سنجش هوش فرهنگی و عملکرد شغلی به ترتیب پرسشنامه های ون داین و اَنگ (2004) و فرج پهلو و همکاران (1391) مورد استفاده قرار گرفت. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از روش رگرسیون چندگانه و همچنین ضرایب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین هوش فرهنگی و عملکرد شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان رابطه ای مثبت و معنی دار برقرار است. همچنین از بین اَبعاد هوش فرهنگی (شناختی، فراشناختی، انگیزشی و رفتاری)، اَبعاد شناختی، فراشناختی و انگیزشی آن با عملکرد شغلی کتابداران رابطه مثبت و معنی داری داشت. اصالت/ارزش: نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت توجه بیشتر به هوش فرهنگی و بهبود آن در کتابداران تأکید می نماید. هوش فرهنگی تأثیر مستقیمی بر کیفیت عملکرد کتابداران دارد و عملکرد ارتباطی، جمعی، و برون سازمانی آنان را برای جذب بیشتر مخاطبان به کتابخانه و خدمات دهی بهتر تقویت می کند.
۱۷۹۸.

بررسی پایگاه اجتماعی کتابداران و راهکارهایی برای ارتقاء منزلت آنها (مطالعه موردی: کتابداران کتابخانه های جنوب شرق ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۲ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۸۴)

کلید واژه ها: منزلت اجتماعی پایگاه اجتماعی کتابداران جنوب شرق ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۷ تعداد دانلود : ۴۰۸
هدف: هدف از اجرای پژوهش حاضر شناخت جایگاه اجتماعی کتابداران از دیدگاه شهروندان شهرهای جنوب شرق ایران است. پژوهش حاضر در سال 1392 به انجام رسید. روش: روش پژوهش با توجه به ماهیت، هدف و فرضیه ها از نوع زمینه یابی و به روش پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، ساکنان شهرهای کرمان، زاهدان و بیرجند بود که حجم نمونه ای به تعداد 800 نفر به صورت خوشه ای تصادفی از قشرهای مختلف اجتماعی انتخاب شد. ابزار گرد آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. برای پاسخگویی به پرسش های پژوهش از آمار توصیفی و شاخص های گرایش به مرکز استفاده شد. فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون های کروسکال والیس و کای اسکور مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها: مطالعه حاضر نشان داد که کتابداران جایگاه اجتماعی متوسط رو به پایینی در بین سایر مشاغل مورد مطالعه داشتند. کتابداران دانشگاهی در مقایسه با کتابداران کتابخانه های عمومی از منزلت اجتماعی بالاتری برخوردار بودند. یافته ها نیز نشان داد که از نظر پاسخ دهندگان، مهمترین عوامل مؤثر در ارتقاء منزلت اجتماعی کتابداران، احساس مسئولیت در قبال کاربران، برخورداری از دانش لازم جهت پاسخگویی به کاربران و برخورداری آنها از مهارت های ارتباطی و اطلاع یابی بود. اصالت/ارزش: ارزش این پژوهش در نشان دادن جایگاه اجتماعی کتابداران کتابخانه های عمومی در مقایسه با سایر مشاغل اجتماعی و نیز سایر انواع کتابخانه ها از جمله کتابداران کتابخانه های دانشگاهی بود. نتایج این پژوهش می تواند تکیه گاه خوبی برای تدوین راهبردهای ارتقاء منزلت اجتماعی کتابداران باشد.
۱۷۹۹.

آموزش های الکترونیکی کتابداری در کتابخانه ملی از چه کیفیتی برخوردار است؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۸)

کلید واژه ها: آموزش الکترونیکی کیفیت آموزشی استاندارد اسکورم کتابخانه ملی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۲۹۷
هدف: ارزیابی کیفیت دوره آموزش الکترونیکی کتابخانه ملی ایران در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی. روش/ رویکرد پژوهش: در این پیمایش با استفاده از پرسشنامه ساختاریافته براساس مؤلفه های استاندارد اسکورم داده های مورد نیاز گردآوری و تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: میانگین 8 مؤلفه (دسترس پذیری، تعامل، طراحی آموزشی، سازماندهی محتوا، سیستم مدیریت یادگیری، بازخورد، چندرسانه ای، و فراداده) 52/2 به دست آمد که با استفاده از سه دامنه مطرح (مطلوب، نسبتاً مطلوب، و نامطلوب) و نقطه برش 66/1، نسبتاً مطلوب ارزیابی شد. نتیجه گیری: آموزش الکترونیکی کتابداری در کتابخانه ملی براساس استاندارد اسکورم در شرایط نسبتاً مطلوب قرار دارد و برای رسیدن به وضعیت کاملاً مطلوب لازم است تلاش بیشتری در هریک از مؤلفه های فوق صورت گیرد. همچنین، برای روزآمدسازی آموخته های کارکنان در سازمان های بزرگ و با توجه به کمبود زمان و ساعات کاری متفاوت میان کارکنان، استاندارد اسکورم می تواند به عنوان غنی ساز و تسهیل گر محیط های یادگیری به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.
۱۸۰۰.

نقد معماری بنای کتابخانه مرکزی و مرکز اطلاع رسانی شهرداری اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۲ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۸۶)

کلید واژه ها: جامعه پذیری کتابخانه نقد معماری کتابخانه مرکزی اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹۵ تعداد دانلود : ۸۱۸
هدف: هدف پژوهش حاضر واکاوی ویژگی های معماری کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان در قالب نقد اثر معماری و تحلیل چگونگی بهره گیری این کتابخانه از امکانات بالقوه برای جذب مخاطب بیشتر به فضای کتابخانه و گذراندن زمان بیشتر در آن است. روش: مقاله حاضر با بهره گیری از روش توصیفی- موردپژوهی به نقد و تحلیل معماری بنای کتابخانه مرکزی اصفهان و پاسخ آن به مولفه های مؤثر در جامعه پذیری فضاهای کتابخانه پرداخته است. برای استخراج مؤلفه ها از مصاحبه استفاده شده و ابزار مصاحبه، پرسشنامه بوده است. مصاحبه ها تحلیل محتوای کیفی شده و در جدولی جمع بندی گردید که نقد، بر مبنای آن بنا شده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که کتابخانه در نقطه مناسبی از شهر مکان یابی شده و در زمینه شکلی و فرم بیرونی واجد هویت مشخصی است؛ اما در زمینه ایجاد فضایی شفاف، خوانا، روشن، انعطاف پذیر و شاد که سبب جامعه پذیری و پشتیبانی از تعاملات اجتماعی در محیط کتابخانه می شود ضعیف بوده و تا حد کمی با معیارهای مؤثر در جامعه پذیری مطابقت دارد. اصالت/ارزش: نقد کتابخانه های کشور و مقایسه آن با معیارهای مورد توجه کتابخانه های موفق جهان، سبب نگاه ژرف و ارتقای مطالبات مردم از معماران و کتابداران برای افزایش کیفیت فضا و خدمات کتابخانه شده و زمینه را برای توسعه و طراحی کتابخانه های جدید بر مبنای اصول مؤثر در جامعه پذیری مانند تأمین نیازهای فیزیکی و روانی مخاطب و پشتیبانی از فعالیت های گروهی و تعاملات اجتماعی که سبب جذب و ماندگاری طیف گسترده تری از مردم در کتابخانه و توسعه آگاهی در جامعه می شود فراهم آورده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان