علم اطلاعات و دانش‌شناسی

نمایش ۲٬۱۶۱ تا ۲٬۱۸۰ مورد از کل ۷٬۲۷۴ مورد.

۲۱۶۱.

سنجش ارزش استنادی مقالات شیمی ایران با استفاده از شاخص سهم استناد متنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هاجر ستوده آفتاب قدیمی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸۰)

کلید واژه ها: استناد شیمی تولیدات علمی ارزش استنادی بسامد متنی استناد سهم استناد متنی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۴۸ تعداد دانلود : ۶۹۱

هدف: هدف پژوهش بررسی اعتبار مقالات ایرانی حوزه شیمی سال 2010 میلادی بر پایه ارزش استنادی آنها می باشد. ارزش استنادی بر اساس دو شاخص استناد متنی و سهم استناد متنی محاسبه شده است. سهم استناد متنی در این پژوهش عبارت است از نسبت بین فراوانی استناد متنی به پتانسیل ارجاعی مقالات استناد کننده. روش: مقالات مورد بررسی به روش تحلیل استنادی مورد سنجش قرار گرفته است. گردآوری داده ها به روش تحلیل استنادی صورت گرفته و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون اسپیرمن استفاده شده است. یافته ها: در این پژوهش 955 استناد به 517 مقاله ایرانی مورد بررسی قرار گرفت. این مقالات 1434 استناد متنی دریافت کرده اند که 213 (برابر با 22 درصد) آنها خود استنادی است. تنها 02/17 درصد مقالات، سهم استناد متنی بیش از سطح مورد انتظار را به دست آورده و 97/82 درصد از مقالات کمتر از حد مورد انتظار عمل کرده اند. یافته ها بیانگر این است که استناد پیش بین مناسبی برای بسامد متنی استناد است اما با سهم استناد متنی رابطه معنی داری ندارد. نتیجه گیری: با وجود رشد چشمگیر تولیدات علمی ایران در حوزه شیمی، بررسی ارزش استنادی مقالات این حوزه نشان داد بیشینه مقالات ارزش استنادی کمتر از حد مورد انتظار را به دست آورده اند. بر این اساس، اگر سامانه ارزیابی پژوهشی کشور به ارزیابی دقیق و عمیق تر مقالات نیازمند باشد، بهتر است ارزیابی های کیفی حاصل از شاخص های ارزشگذاری شده را جایگزین ارزیابی کمی مبتنی بر شمارش ساده استنادها نماید.

۲۱۶۲.

محتوای اطلاعاتی وب سایت گروه های مدیریت و فناوری اطلاعات سلامت و مدارک پزشکی دانشگاه های علوم پزشکی کشور(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: صدیقه عابدی رضا خواجویی لیلا احمدیان سارا کاوه

منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره یازدهم مهر و آبان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۳۸)

کلید واژه ها: ارزیابی دانشگاه ها وب سایت ها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۸۵ تعداد دانلود : ۶۷۷

مقدمه: با توجه به رسالت وب سایت های دانشگاهی در ارائه خدمات به کاربران، طراحی کارآمد محتوای اطلاعاتی آن ها باعث استفاده مؤثر آن ها می شود. از جمله ی آن ها وب سایت های گروه های آموزشی هستند که می توانند حاوی اطلاعاتی ارزنده برای اساتید، دانشجویان و سایر کاربران باشند. هدف از این مطالعه شناسایی محتوای اطلاعاتی وب سایت های گروه فناوری اطلاعات سلامت و مدارک پزشکی کشور بود. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه کاربردی است که در زمستان سال 1391 خورشیدی به صورت مقطعی بر روی 14 وب سایت گروه های مذکور انجام شد. اقلام اطلاعاتی با استفاده از یک فرم گردآوری داده ها جمع آوری شد که روایی آن مورد تأیید سه نفر متخصص انفورماتیک پزشکی قرار گرفته بود. میزان ضرورت اقلام در یک جلسه گروه متمرکز بررسی شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی در SPSS 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این پژوهش در کل 36 عنوان اقلام اطلاعاتی موجود در 14 وب سایت مورد مطالعه استخراج شده و در شش گروه اطلاعات رشته، اساتید، پژوهشی، آموزشی، عملکرد گروه، و سایر طبقه بندی شدند. بیشترین موارد مربوط به اطلاعات آموزشی و پژوهشی ( هر کدام 22 درصد)، وکمترین مربوط به اطلاعات رشته (8 درصد) می باشد. هشتاد و سه درصد از عناصر موجود در وب سایت ها توسط گروه متمرکز ضروری شناخته شدند. نتیجه گیری: عناصر اطلاعاتی وب سایت گروه های آموزشی مختلف هم از نظر عناوین استفاده شده و هم از نظر نوع محتوای اطلاعاتی متفاوت می باشند. این تفاوت می تواند باعث پایین آمدن کارآیی استفاده و سردرگمی کاربران در یافتن اطلاعات گردد. نتایج این تحقیق می تواند برای گروه های آموزشی، مسئولین وب سنجی دانشگاه ها و طراحان وب سایت ها در طراحی و ارتقا وب سایت ها مفید واقع شود.

۲۱۶۳.

شناسایی و رتبه بندی زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری در کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: پیمان جلیل پور مهدی بریاجی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: کتابخانه های دانشگاهی مدیریت ارتباط با مشتری زیرساخت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۶۱ تعداد دانلود : ۸۲۲

هدف: هدف از این پژوهش بررسی زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری در کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز است. روش: روش پژوهش پیمایشی، از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و جامعه آماری آن را کلیه کتابداران کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز تشکیل می دهند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده، نمونه ای شامل 54 نفر از آن ها انتخاب و پرسشنامه پژوهش توسط آن ها تکمیل گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری کین کید (2003) است. فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون t استیودنت و آزمون فریدمن مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که در فرآیند بررسی و رتبه بندی زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری بالاترین امتیاز به «فرایند» و پایین ترین امتیاز به «افراد» اختصاص دارد. برای موفقیت در استقرار زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری، کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز باید به «افراد» توجّه جدی کنند.

۲۱۶۴.

تحلیلی بر حضور دانشگاه های پایتخت های کشورهای جهان اسلام در محیط وب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیدرضا رویایی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: وب سنجی تحلیل پیوند خودپیوندی دانشگاه های جهان اسلام مجموع پیوندها ضریب تأثیر وبی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۰۷ تعداد دانلود : ۴۶۴

هدف: حضور وب سایت های تخصصی و دانشگاهی در محیط وب دلیلی بر اعتبار این گونه وب سایت ها در محیط وب است . هدف اصلی این پژوهش تحلیل میزان حضور دانشگاه های پایتخت های کشورهای جهان اسلام در محیط وب می باشد. روش: روش پژوهش حاضر، روش تحلیل پیوندها است که یکی از روش های وب سنجی محسوب می شود. در این مقاله خود پیوندی، مجموع پیوندها، و مجموعه صفحات نمایه شده در موتور کاوش جهت بررسی حضور وب سایت های دانشگاه های پایتخت های جهان اسلام در محیط وب بررسی گردید. جامعه پ ژوهش حاضر 204 وب سایت بود که به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات برخی از آن ها فقط 173 وب سایت مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: پس از بررسی شاخص های وب سنجی مورد نظر، بررسی یافته ها نشان داد که وب سایت دانشگاه های کشور ترکیه (آنکارا)، با توجه به شاخص های مطالعه شده در این مقاله بیش ترین حضور را در بین 10 وب سایت برتر دانشگاه های مورد مطالعه داشته اند. بررسی نتایج همچنین نشان داد که میزان حضور دانشگاه های ایران میان دانشگاه های برتر کشورهای اسلامی در محیط وب کمرنگ است

۲۱۶۵.

مطالعه کیفیت زندگی کاری کتابداران کتابخانه های عمومی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهروز رسولی نادر نقشینه فاطمه فهیم نیا

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۷۷

کلید واژه ها: شهر تهران نیروی انسانی کیفیت زندگی کاری کتابداران کتابخانه های عمومی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۹۸ تعداد دانلود : ۴۸۰

هدف: آگاهی از وضعیت کیفیت زندگی کاری کتابداران کتابخانههای عمومی شهر تهران، و مقایسه کیفیت زندگی کاری کتابداران در نهاد کتابخانههای عمومی کشور و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران است. شناسایی عوامل جمعیتشناختی مؤثر با کیفیت زندگی کاری نیز یکی دیگر از اهداف پژوهش حاضر است. روش: نظرات 224 کتابدار شاغل در کتابخانههای عمومی شهر تهران با استفاده از پرسشنامه والتون (1973) پیمایش شده، برای تحلیل داده ها از سطح مطلوبیت بازرگان و آزمونهای آماری با استفاده از ویرایش 16 نرمافزار اس.پی.اس.اس استفاده شده است. یافتهها: سطح مؤلفههای کیفیت زندگی کاری کتابداران کتابخانههای عمومی در دو سازمان نسبتاً مطلوب است. تفاوت سطح چهار مؤلفه پرداخت کافی و منصفانه، تأمین فرصت رشد و امنیت مداوم، فضای کلی زندگی، و توسعه قابلیت های انسانی در دو سازمان معنادار است، که احتمالاً به شیوه مدیریت ارتباط دارد. همچنین، تفاوت سطح کیفیت زندگی کتابداران کتابخانههای عمومی تنها با توجه به پسزمینه آموزشی و رشته تحصیلی کتابداران معنادار بوده، که اهمیت استخدام کتابداران را برجسته می سازد. اصالت/ارزش: این تحقیق یکی از اولین مطالعاتی است که به گردآوری شواهدی مبنی بر سنجش سطح کیفیت زندگی کاری کتابداران پرداخته و فرصتی برای مقایسه دو سازمان متولی به این لحاظ را فراهم آورده است. همچنین، یکی از اولین مطالعاتی است که داده های تجربی برای بررسی ارتباط میان سطح کیفیت زندگی کاری با ویژگی های جمعیت شناختی ارائه می دهد.

۲۱۶۶.

نگرش مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاههای کشور در باره عوامل موثر بر اجرای نیازسنجی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا داورپناه سید رحمت الله فتاحی رحمت پورموسی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۷۸)

کلید واژه ها: کتابخانه های دانشگاهی نیاز اطلاعاتی نیازسنجی اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۵۷ تعداد دانلود : ۶۲۶

""نیازسنجی اطلاعات"" در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی از کارآمدترین امور به منظور تحقق هدفها و ارائه خدمات مناسب به کاربران در جهت تامین رضایت آنها است. با توجه به آنکه، کمتر پژوهشی به بررسی چگونگی اجرای برنامه های نیازسنجی پرداخته است، در این پژوهش با روش پیماشی، به بررسی وضعیت این مسئله در کتابخانه های دانشگاهی کشور و شناسایی عوامل تسهیل کننده و بازدارنده آن، پرداخته است. جامعه آماری پژوهش متشکل از 190 نفر از مدیران و مسئولان کتابخانه های مرکزی 29 دانشگاه جامع پزشکی و غیر پزشکی است، که به صورت سرشماری مورد پیمایش قرار گرفتند. داده ها به وسیله پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد. یافته ها نشان داد که قریب 70% کتابخانه ها برنامه ای مدون برای نیازسنجی اطلاعاتی نداشتند. احساس مسئولیت حرفه ای کتابداران در شناسایی نیاز اطلاعاتی کاربران، احساس تعهد مدیران در برابر درک مشکلات کاربران و لزوم شناخت روزآمد از نیازهای اطلاعاتی کاربران از مهم ترین عوامل تسهیل و تسریع کننده، و در مقابل بدیهی انگاری نیاز اطلاعاتی کاربران، مقاومت در برابر تغییرات و عدم توجه به واقعیت و سیاست ها و برنامه های اجرایی از جمله مهم ترین عوامل بازدارنده نیازسنجی اطلاعات در جامعه پژوهش بوده است. نگرش پاسخگویان بر اساس نوع مدرک و عوامل جمعیت شناختی درباره عوامل تسهیل کننده معنی دار بود؛ اما درباره عوامل بازدارنده تفاوت معنی داری مشاهده نشد. بنابراین مدیران درباره عوامل بازدارنده نگاهی به نسبت یکسان داشته اند.

۲۱۶۷.

پیوندهای کور، چالشی در ایده داده های پیوندی: واکاوی سرعنوان های موضوعی فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عاطفه شریف

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۹)

کلید واژه ها: سرعنوان های موضوعی فارسی وب معنایی داده های پیوندی سرعنوان های موضوعی کنگره گنجینه کتاب های نوسا

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۸۱ تعداد دانلود : ۷۷۲

در این نوشتار ضمن طرح ایده داده های پیوندی، رویکرد انتشار، اشتراک و برقراری پیوند میان پاره های داده ، اطلاعات و دانش در وب معنایی، بخشی از اشکالات احتمالی در تبدیل رکوردهای مستند سرعنوانهای موضوعی فارسی به داده های پیوندی با روش پیمایشی شناسایی شد. 11233 رکورد مستند موضوع فارسی در سه نظام – فهرست پیوسته کتابخانه ملی ایران، فهرست پیوسته کتابخانه کنگره و گنجینه کتاب های نوسا – مورد کاوش قرار گرفت و چگونگی برقراری پیوند میان موضوعات فارسی و انگلیسی در 9519 رکورد مشترک در فارسی و کنگره، ثبت گردید. نتایج نشانگر آن است که برقراری پیوند میان موضوعات فارسی و انگلیسی در 20 درصد رکوردها با خطا مواجه می شود. بیش ترین بروز خطا مربوط به نامشخص بودن نظام موضوعی (6/7%) در پایگاه مستند موضوعی کتابخانه ملی ایران است. پیشنهاد می شود جهت تبدیل صحیح و فراهم ساختن امکان پیوند میان موضوعات فارسی و انگلیسی، قبل از تبدیل رکوردهای مستند موضوع به داده های پیوندی، خطاهای موجود در جریان پیش پردازش ها شناسایی و برطرف گردد.

۲۱۶۸.

رفتار پرسش جستجوی اطلاعات دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان در محیط وب(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: مریم اخوتی مژگان رحیمی فرزانه ذوالعلی

منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره یازدهم ویژه نامه ۱۳۹۳ شماره ۷

کلید واژه ها: اینترنت دانشجویان رفتار جستجوی اطلاعات

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۵۷ تعداد دانلود : ۵۹۷

ﻣﺅثر پرسش کاربران در جستجوی اطلاعات در محیط وب وجود دارد، چراکه جمعیت متنوعی از کاربران با نیازهای اطلاعاتی و اهداف گوناگون و سطوح متفاوتی از تجربه و دانش موضوعی از وب استفاده می کنند. پژوهش حاضر با هدف تعیین رفتار پرسش جستجوی کاربران بر اساس عوامل زمینه ای مختلف توسط دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان در وب، انجام شده است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با استفاده از روش پیمایشی و از رویکری ترکیبی (کمی و کیفی) صورت گرفته است. تعداد 30 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان داوطلبانه در نیمسال اول سال تحصیلی 92-91 خورشیدی در این پژوهش شرکت کردند. گردآوری داده ها از طریق دو پرسش نامه و فایل گزارش با استفاده از نرم افزار Camtasia Studio انجام شد. روایی پرسش نامه ها با نظر خواهی از استادان و پایایی آن ها با محاسبه ی Cronbach’s alpha، پرسش نامه اول (90/0) و پرسش نامه دوم (87/0) سنجیده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آنالیز توصیفی و آنالیز استنباطی (ANOVA، آنالیز t و آزمون همبستگی اسپیرمن) با کمک نرم افزار SPSS نسخه 19 استفاده گردید. یافته ها: در مجموع 399 پرسش با میانگین تکرار 30/13 توسط کاربران در ابزارهای جستجوی وب، جستجو شد. بین تکرار پرسش جستجو با تجربه ی جستجو و سطوح مختلف سهولت استفاده، سودمندی، رضایت و قضاوت ربط اختلاف معناداری مشاهده شد. در پژوهش حاضر، میانگین طول پرسش جستجوی کاربران 31/3 بود و کاربران معمولاً از دو کلیدواژه در پرسش جستجوی خود استفاده می کردند. طول پرسش جستجوی کاربران ارتباط معناداری با متغیرهای کار بازیابی (عملکرد مشاهده، مرور و ذخیره) در موتور جستجوی عمومی و موتورهای جستجوی تخصصی داشت. بین عوامل زمینه ای (تجربه ی جستجو و آشنایی با موضوع جستجو) با کار بازیابی (عملکرد مرور و ذخیره ی نتایج) نیز اختلاف معناداری مشاهده شد. نتیجه گیری: مطالعه ی حاضر نشان داد، رفتار پرسش جستجوی کاربران در طول فرایند جستجوی اطلاعات در وب، بر اساس عوامل زمینه ای مختلف متفاوت بوده است. از آن جایی که تجربه ی کاربران در جستجوی اطلاعات در وب، می تواند باعث ارتقای فرایند جستجو شود، پیشنهاد می شود، آموزش لازم به دانشجویان ارایه شود و با توجه به ارتباط متغیرهای ارزیابی نتایج جستجو با رفتار پرسش جستجو، سیستم هایی با رابط کاربر بهتر و متناسب با نیاز اطلاعاتی کاربران طراحی گردد. لذا مطالعه ی حاضر، حاوی مفاهیمی برای طراحان سیستم های بازیابی اطلاعات و پایگاه داده ها می باشد.

۲۱۶۹.

کهن ترین نسخه خطی کتابخانه گنج بخش درطب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی (پدرام) میرزایی

منبع: مطالعات شبه قاره سال ششم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۹

کلید واژه ها: زبان فارسی طب نسخه خطی گنج بخش

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۹۶ تعداد دانلود : ۹۸۷

نسخه های خطی بازگوینده ی گذشته ی درخشانِ فرهنگ و زبان هر ملتی است. معرفیِ نسخه های خطیِ فارسی ورق زدن برگ هایِ زرینِ زبان فارسی و فرهنگ و تمدنِ ایران است. نسخه های خطی بسیاری در کتابخانه ی گنج بخشِ اسلام آباد پاکستان به زبان فارسی وجود دارد. یکی از این نسخه ها کتابی در طب از اوایل قرن هفتم هجری قمری با شماره ی15597 است. این نسخه از نظر ویژگی های سبکی و واژگان زبان فارسی حایز اهمیت فراوانی است، ازسویی دیگر این نسخه متنی ناشناخته در زمینه ی طب با اصطلاحات و ترکیباتِ علمی است با شناخت چنین متونی می توان بهتر از توانِ زبان فارسی درمعادل سازی اصطلاحات جدید بهره برد. این مقاله با روش تحلیل محتوا و تجزیه وتحلیل یافته ها به روش توصیفی - استنباطی تدوین شده است.

۲۱۷۰.

ارزیابی کارایی مدل های رایانش ابری در ارائه سرویس های یادگیری الکترونیکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: گلناز وکیلی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۷۸)

کلید واژه ها: ارزیابی کارایی یادگیری و آموزش الکترونیکی مدل های رایانش

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۷۴ تعداد دانلود : ۱۰۰۶

از میان فناوری های مختلفی که برای آموزش و یادگیری هستند دارای مزایای بسیار زیادی است . این روش یادگیری با وجود داشتن « مبتنی بر وب مزایا، چالش های جدی نیز به همراه دارد . از جمله اینکه در حال حاضر، نظام های آموزش الکترونیکی در سطح زیرساخت از مقیاس پذیری بسیار کمی برخوردارند و این، هزینه های مدیریت منابع را به شدت افزایش می دهد . یکی دیگر از چالش های کلیدی، مسئله بهره وری کارآمد از منابع است . علاوه بر این چالش ها، لازم است هزینه های دیگری را نیز در نظر گرفت که برای ارائه سیستم یادگیری الکترونیکی باید پرداخت شوند، از جمله: هزینه های نگهداری سایت و سیستم های رایانه ای، و هزینه های نصب و پشتیبانی فنی از بسته های نرم افزاری. همان طور که در این مقاله بحث راهکار « آموزش و یادگیری الکترونیکی مبتنی بر مدل های رایانش ابری » ، خواهد شد مناسبی برای پرداختن به مسائل و چالش های مطرح شده است . ما در این مقاله به بررسی و ارزیابی کارایی مدل های رایانش ابری در ارائه سرویس های یادگیری و آموزش الکترونیکی خواهیم پرداخت. به این منظور، پس از معرفی کوتاهی از سرویس های رایانش ابری، مزایای استفاده از آنها را در نظام های یادگیری و آموزش الکترونیکی بررسی می کنیم. سپس بر اساس مدل های رایانش ابری به ارائه و طراحی معماری این نظام ها می پردازیم . در نهایت، با پیاده سازی معماری طراح ی شده، با استفاده از ابزار شبیه سازی کلُدسیم به ارزیابی کارایی سیستم یادگیری الکترونیکی مبتنی بر مدل های رایانش ابری می پردازیم. نتایج آزمایش های انجام گرفته نشان می دهد که به کارگیری راهکار پیشنهادی ضمن افزایش بهره وری و کارایی منابع، نظام را از مقیاس پذیری بسیار بالایی در سرویس دهی برخوردار می سازد.

۲۱۷۱.

مقایسه دستنامه مارک ایران (برای تک نگاشتها)، مارک 21 و یونی مارک، با 17 مشکل شناسایی شده در رابطه با مارک ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: میترا پشوتنی زاده مرتضی کوکبی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۹)

کلید واژه ها: مارک ایران یونی مارک مارک 21 دستنامه مارک ایران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۰۴ تعداد دانلود : ۶۴۳

از آنجایی که یونی مارک مبنای مارک ایران قرار گرفته است، به همین دلیل در این پژوهش به بررسی 17 مشکل شناسایی شده در سال 1994 توسط نامه کوکبی در مورد به کارگیری یونی مارک در ایران پرداخته شده است. این مشکلات ابتدا با دستنامه مارک ایران برای تک نگاشتها مقایسه شده تا راهکارهای پیشنهادی برای این مشکلات و میزان بومی سازی یونی مارک برای ایران مشخص گردد. پس از آن با توجه به این که در حال حاضر دو فرمت مارک 21 و یونی مارک به صورت جهانی در حال فعالیت هستند، این 17 مشکل با هر یک از این فرمتها نیز مقایسه شده است، تا مشخص گردد که آیا در ویرایش های جدید یونی مارک، این مشکلات رفع شده اند یا همچنان به همان صورت باقی مانده اند. همچنین از بررسی این مشکلات در مارک 21 و مقایسه نتایج آن با نتایج بررسی این 17 مشکل در یونی مارک، می توان تعیین کرد که کدام یک از این دو فرمت بیشتر با ویژگی های کتابشناختی و فهرست نویسی فارسی سازگاری دارند. در نهایت مشخص گردید که در مورد این 17 مشکل، مارک 21 نسبت به یونی مارک عملکرد بهتری در رفع آنها داشته است.

۲۱۷۲.

بررسی استانداردهای به کاررفته در توصیف نسخه خطی در پایگاه های اطلاعاتی پیوسته نسخ خطی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید نبوی غلامرضا فدایی نادر نقشینه

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۹۸

کلید واژه ها: ابرداده های نسخ خطی استانداردهای توصیف نسخ خطی پایگاه نسخ خطی اسلامی نسخ خطی اسلامی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۹۴ تعداد دانلود : ۷۳۱

هدف :هدف از مقاله حاضر، بررسی میزان یکدستی در توصیف نسخه های خطی در پایگاه های نسخ خطی اسلامی از سه منظر فهرست نویسی، یکدستی عناوین، موضوعات و نام مولفان وکاتبان، و همچنین استانداردهای ابرداده ای است روش/رویکرد پژوهش : برای رسیدن به هدف مذکور، ار روش پیمایش توصیفی استفاده شد به این صورت که در ابتدا پایگاه های اطلاعاتی نسخ خطی اسلامی شناسایی وسپس از طریق مکاتبه با افراد مطلع در این پایگاه ها، و همچنین بررسی گزارشات و مقالات منتشر شده در زمینه ایجاد و توسعه پایگاه های مربوطه، اطلاعات 17 پایگاه اطلاعاتی نسخ خطی اسلامی در زمینه توصیف منابع، گردآوری گردید. یافته های پژوهش : یافته های پژوهش حاصل نشان می دهد که پایگاه های اطلاعاتی مورد بررسی در بخش فهرست نویسی از استانداردهای آنگلوامریکن و AMREMM ، و در بخش استاندارد ابرداده ای بیشتر از استانداری تی.ای.آی استفاده کرده اند. در زمینه استفاده از منابع استاندارد یکدست سازی موضوعات، و نام مولفان و کاتبان، از منابع پراکنده ای استفاده شده است نتیجه گیری : در زمینه توصیف نسخه های خطی در پایگاه های اطلاعاتی نسخ خطی اسلامی یکدستی در ارائه مطالب نسخه ها و همچنین استفاده از استانداردهای توصیف کتابشناختی در سطح بسیار پایین بوده و از اینرو نیازمند توجه و اهتمام بیشتر به این بخش هستیم .

۲۱۷۳.

استاندارد نقشه های عنوان و کاربرد آن در علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه باجی مرتضی کوکبی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ بهار ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۷۷)

کلید واژه ها: معماری اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات علم اطلاعات و دانش شناسی استاندارد نقشه های عنوان سازمان دهی دانش تاپیک مپس

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی

تعداد بازدید : ۱۳۶۳ تعداد دانلود : ۶۴۶

نقشه های عنوان، یک استاندارد ایزو است که برای نمایش اطلاعات مربوط به ساختار منابع اطلاعاتی به کار می رود. ایده اولیه این استاندارد در سال 1991 مطرح شد. مدل اولیه نقشه های عنوان به دلیل برخورداری از استحکام لازم در سال 2000 به یک استاندارد ایزو تبدیل شد. مقاله حاضر به بررسی مفاهیم و مدل استاندارد نقشه های عنوان پرداخته و درصدد است تا کاربردهای این استاندارد را در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی مورد اشاره قرار دهد. یک نقشه عنوان، از نظر فنی به عنوان یک نوع مدرک در «اس جی ام ال» یا «اکس ام ال» تعریف می شود. بررسی ها نشان می دهد که استاندارد نقشه های عنوان با برخی از اصول و فنون سنتی کتابداری به خصوص در حوزه سازمان دهی دانش همخوانی دارد، با این تفاوت که در تلاش است تا چنین اصولی را در محیط وب به کار گیرد. بر این اساس می توان گفت که با توجه به چالش هایی که حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی در رابطه با تطبیق فنون سنتی سازمان دهی دانش در محیط وب با آن ها روبه روست، می توان از فناوری استاندارد نقشه های عنوان در این زمینه بهره جست و این همان کاری است که برخی از متخصصین حوز ه علم اطلاعات و دانش شناسی به آن اهتمام ورزیده اند.

۲۱۷۴.

تغییر و تحول در سازمان های رسانه ای

نویسنده: مصطفی رضایی

منبع: کتاب مهر پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۴

کلید واژه ها: تعالی سازمانی تغییر و تحول در سازمان ها سازمان های رسانه ای

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۲۰۹۲ تعداد دانلود : ۸۷۷

این مقاله به بررسی چگونگی تغییر و تحول در سازمان ها، به ویژه سازمان های رسانه ای، می پردازد. سپس، تهدیدات پیش روی روزنامه ها و چگونگی تبدیل این تهدیدات به فرصت ها و موانعی که در این راه وجود دارد بررسی می شود. در ادامه دربارة چگونگی الگوبرداری یک سازمان، به خصوص سازمان های رسانه ای، برای رسیدن به تعالی سازمانی سخن به میان می آید. در زمینة چگونگی تغییر در نیروی انسانی و ساختار و تکنولوژی نیز توضیحاتی داده می شود و خصوصیات سازمان های فراگیر و اجزای آن معرفی می شود. این سازمان ها می توانند الگوهای مناسبی برای سازمان های رسانه ای باشند.

۲۱۷۵.

بررسی جایگاه واسطه های اجتماعی آنلاین در اطلاع یابی : مطالعه موردی"پایگاه مرجع متخصصین ایران"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: قاسم آزادی احمدآبادی نصرت ریاحی نیا

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفدهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۶۵) 91 - 114

کلید واژه ها: واسطه های اطلاعاتی رفتار اطلاع یابی آنلاین گفتگو پایگاه مرجع متخصصان ایران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۱۷۳

هدف : این پژوهش با انتخاب پایگاه مرجع متخصصان ایران به عنوان جامع ترین پایگاه در حوزه های تخصصی متنوع، بر آن است که جنبه های مختلف و نقشهایی را که به عنوان واسطه اطلاعاتی در بین مخاطبان و کاربران خود ایفا می کند، شناسایی نماید. روش : این مطالعه از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه پژوهش را اعضای پایگاه مرجع متخصصین ایران که افزون بر 190 هزار نفر هستند، تشکیل می دهد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر به دست آمد. نحوه نمونه گیری به صورت تصادفی است و پرسشنامه به آدرس پست الکترونیک افراد ارسال شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه آنلاین محقق ساخته با 12 پرسش است که با ابزار گوگل داک طراحی شده است. یافته ها : مراجعه اعضا به این پایگاه بیشتر به شکل روزانه اتفاق می افتد. کاربران و مخاطبان مهم ترین دلیل مراجعه خود به این پایگاه را به ترتیب دریافت اخبار تخصصی، اطلاع از آگهی های استخدام، طرح سؤال، پاسخگویی به سؤالها، اطلاع از فرصتهای تحصیلی مرتبط با رشته تخصصی، سایر موارد، آگاهی از کنفرانسهای ملی و بین المللی، دریافت یا اشتراک مقاله و استفاده از کتابهای موجود در کتابخانه دیجیتال عنوان کرده اند. کاربران میزان رضایت خود از حجم پاسخهای ارائه شده به سؤالهایشان را در بخش تالارهای سؤال و جواب این پایگاه، کیفیت پاسخها و سرعت پاسخگویی، متوسط به بالا و نقش این پایگاه در ایجاد ارتباطات کاری در حوزه تخصصی خود و برقراری ارتباط با سایر متخصصین را زیاد توصیف کرده اند. نتایج : میزان استفاده علمی و پژوهشی از این پایگاه، پائین بوده و از آن بیشتر به عنوان ابزار اطلاع رسانی شغلی و تخصصی بهره گیری می شود. از میان قابلیتهای متعدد این پایگاه، بخش اخبار تخصصی بالاترین میزان استفاده را دارد. مراجعه به این پایگاه در مقایسه با جستجو در موتورهای کاوش، برای کاربران سودمندتر بوده است. با بهره گیری از این پایگاه ایجاد ارتباطات کاری در حوزه تخصصی کاربران و برقراری ارتباط آنان با سایر متخصصان، افزایش یافته است.

۲۱۷۶.

بررسی عوامل موثر بر خرید کتابهای مذهبی با تاکید بر عناصر آمیخته بازاریابی کتب مذهبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابوالقاسم ابراهیمی سید مسلم علوی مهدی نجفی سیاهرودی فاطمه کشاورز

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفدهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۶۷) 107 - 134

کلید واژه ها: کتاب خرید کتاب های مذهبی آمیخته بازاریابی کتاب های مذهبی ویژگی جمعیت شناختی خریداران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۲۲۵

هدف : هدف از این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر خرید کتاب های مذهبی با تأکید بر عناصر آمیخته بازاریابی شامل قیمت، محصول، ترفیع، توزیع و افراد است. روش : تحقیق از نظر روش پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. نمونه ای متشکل از 280 نفر از میان خریداران کتاب های مذهبی در شهر استهبان انتخاب شد. ابزار گردآوری نیز پرسشنامه ای محقق ساخته بوده است. یافته ها : عنصر «محصول» (شامل ویژگی های مختلف کتاب های مذهبی) بیشترین تأثیر را در خرید کتاب های مذهبی دارد و عامل «توزیع» تأثیر چندانی در آن نداشته است. ویژگی های جمعیت شناختی مشتریان (از نظر شغل، درآمد و وضعیت تأهل آنها) نیز توانسته است نظر مشتریان را در ارتباط با اثرات عناصر آمیخته بر خرید کتاب های مذهبی، با تفاوت هایی همراه سازد. اصالت اثر : این مطالعه برای نخستین بار به صورتی جامع و با رویکرد بازاریابی، عوامل مؤثر بر خرید کتاب های مذهبی را در سطح کشور بررسی کرده است.

۲۱۷۷.

ارتباطات و اطلاعات و تأثیر آن ها در ارتباطات بین الملل

نویسنده: مصطفی رضایی

منبع: کتاب مهر پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۴

کلید واژه ها: تکنولوژی ارتباطات ارتباطات بین الملل اطلاع رسانی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۱۴۰ تعداد دانلود : ۶۴۳

در این مقاله، نخست دلایل و اهمیت و ضرورت اطلاعات در عصر حاضر و نقش آن در ارتباطات بین الملل بررسى و به دنبال آن وضعیت نظام اطلاع رسانى در کشور ایران بررسى و تحلیل شده است و علت ارتباط تنگاتنگ I.T و سیستم هاى نظارتى توضیح داده شده است. با توجه به روند رو به رشد روش های زندگى و تقویت روزافزون نظام تفکر و تولید اندیشه هاى جدید در جوامع انسانى، رسیدن به شاهراه هاى اطلاعاتى امرى بدیهى به نظر مى رسید که با ظهور صنعت اطلاعات و راه اندازی شبکة جهانى اینترنتْ فاصلة تفکرات انسانى بیش از گذشته کوتاه شد، حال آنکه لزوم استفاده از صنایع مدرن در بسیارى از نقاط جهان به درستى شناخته نشده است. (کیائی نژاد 1386) الوین تافلر، در کتاب معروف خود، موج سوم، تمدن بشر را تأثیرگرفته از سه موج پیاپى مى داند که با هر موجْ تاریخ تمدن وارد فصل جدیدى از مراحل سیستماتیک خود مى شود. بنابراین، با آغاز هزارة سوم میلادى، مقولة دانش و اطلاعات وارد ابعاد تازه اى از مباحث بشرى گشته و در اکثر نشست هاى علمى جهان از گذارِ جوامع انسانى به جوامع تکنولوژیک اطلاعاتى و پردازش داده هاى انفورماتیکى سخن به میان آمده است. آنچه پس از انقلاب صنعتى حادث شد بهبود شرایط مادى زندگى بشر را به همراه داشت. لکن در عصر حاضر که نوع نگاه جامعهْ انقلابى دیگر را در جست وجوى پردازش داده ها و کسب دانش براى ارتقاى سطح معنوى زندگى دنبال مى کند حادثة جدید را در ابعاد فراصنعتی ایجاد خواهد نمود. (کوکلان 1378) بنابراین، لزوم تغییرات سریع و همه جانبه در سازمان ها، جوامع، و، به تبع آن، در امور نظارت بر اجرائیات بیش از پیش جلوه گر شده و توجه صاحب نظران را جلب کرده است. بنابراین، در این مقاله، نخست به عوامل اهمیت و ضرورت اطلاعات در عصر حاضر و نقش آن در تصمیم گیرى و توسعه اشاره، سپس، نظام اطلاع رسانى در کشور ایران بررسى خواهد شد. آنگاه نقش اطلاعات در نظارت بر زیرگروه هاى اجرایى تحلیلْ و عملکرد سیستم هاى اطلاع رسانى در چند کشور بررسى خواهد شد. در پایان، پیشنهادهایى براى ایجاد یک نظام توانمند اطلاع رسانى ارائه مى شود. همچنین، در این مقاله مفاهیم و فنون ارتباط در حوزة مدیریت و روابط بین الملل بررسی می شود. مباحث این مقاله عبارت اند از: عوامل پدیدآورندة تنش در سازمان؛ فرایند ارتباط و اجزای آن؛ راه های ایجاد ارتباط و انواع آن؛ انواع ارتباطات در سازمان؛ روش های بهبود ارتباطات و شناسایی و رفع موانع ارتباطی برای ایجاد محیط و ارتباطات پویا در سازمان و تنش زدایی.

۲۱۷۸.

راهبرد های قیمت گذاریِ کتاب الکترونیک

نویسنده: صدیقه انصاری موحد محمدجواد هنرمندساری

منبع: کتاب مهر زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۵

کلید واژه ها: قیمت گذاری مدل های قیمت گذاری کتاب الکترونیک پایگاه فروش الکترونیکی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۳۸ تعداد دانلود : ۱۰۶۳

در سال های اخیر، مخاطبان به مقولة کتاب الکترونیک توجه ویژه ای کرده اند، اما به مفهوم قیمت گذاری در محصولات حوزة صنعت نشر کمتر توجه شده است. معمولاً، ناشرانْ قیمت کتاب ها را مشخص و با استفاده از فرمول ثابت و بدون نظارت ارگان خاصی تعیین می کنند. از سوی دیگر، قیمت گذاری صحیح کتاب الکترونیک بر اساس ویژگی های منحصربه فرد بازار آنْ نقش شایانی در موفقیت متولیان نشر و عرضه کنندگانِ این صنعت رو به رشد خواهد داشت. از این رو، در این مقاله به بررسی مفهوم قیمت، استراتژی های پیشرفته، و مدل های قیمت گذاری پرداخته شده و نهایتاً مدل پیشنهادی با الگو گرفتن از دو مدل اصلی قیمت گذاری مدل قیمت گذاری عمده فروشی (ناشران) و مدل نمایندگی (آژانس) و جرح و تعدیل آن، با توجه به شرایط و قوانین حاکم بر این حوزه در کشور، ارائه شده است.

۲۱۷۹.

مکان یابی کتابخانه های عمومی شهر رشت با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (ساج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید علی حسینی طاهره علیمرادی محمد احدنژاد روشی رضا مختارپور علی اکبر خاصه

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۷۷

کلید واژه ها: سیستم اطلاعات جغرافیایی مکان یابی رشت کتابخانه های عمومی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۶۱ تعداد دانلود : ۵۵۶

هدف: در این تحقیق سعی بر آن شده است تا با در نظرگرفتن متغیرهای مؤثر بر مکان استقرار کتابخانه های عمومی در شهر رشت و با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی (ساج)، چگونگی توزیع فضای عمومی و برنامه ریزی مکان بهینه آن مورد بررسی قرار گیرد. روش: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش اجرای آن توصیفی - تحلیلی است که بر اساس محدوده خدماتی مصوب شهرداری شهر رشت، در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی و بر اساس مدل AHP انجام گرفته است. یافته ها: نتایج تحقیق حاکی از آن است که کتابخانه های عمومی شهر رشت متناسب با نیاز مردم و به صورت مناسب توزیع نشده و این شهر با کمبود کتابخانه های عمومی مواجه است و حتی منطقه 5 شهر رشت فاقد هر گونه کتابخانه در وضع موجود است. برای پیشنهاد مکان بهینه برای احداث کتابخانه ها، با تهیه چهارده لایه اطلاعاتی مختلف و در محیط نرم افزار ARC GIS و تجزیه و تحلیل آنها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و کاربرد مدل تحلیل سلسله مراتبی، 19 باب کتابخانه در سطح مناطق پنج گانه پیشنهاد شد. اصالت/ارزش: مقاله حاضر درصدد است تا با ارزیابی مکان استقرار کتابخانه های عمومی شهر رشت، ضمن بررسی میزان انطباق وضعیت کتابخانه های عمومی این شهر با معیارهای مکان یابی، مکان های مستعدی برای ساخت کتابخانه های جدید پیشنهاد نماید.

۲۱۸۰.

نیازهای اطلاعاتی کاربران با آسیب بینایی و نقش کتابخانه ها در تامین آنها: مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن صیامیان محمد حسن زاده فاطمه نوشین فرد نجلا حریری

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۹۸

کلید واژه ها: ایران نیازهای اطلاعاتی خدمات کتابخانه ها نابینایان و کم بینایان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۰۴ تعداد دانلود : ۸۳۹

هدف : هدف از این تحقیق، مرور نظام مند نیازهای اطلاعاتی کاربران با آسیب بینایی و نقش کتابخانه ها در تأمین آنهاست. روش/ رویکرد پژوهش : روش پژوهش مرور نظام مند است. بدین منظور پژوهش های مرتبط در ایران در پایگاه های اطلاع رسانی , medlib, magiran, Sid, Irandoc, NLAI Iranmedex با کلیدواژه های نیاز اطلاعاتی، کتابخانه، نیازهای اطلاعات بهداشتی، نیازهای اطلاعاتی افراد با آسیب های بینایی، خدمات کتابخانه ای، نابینایان، منابع اطلاعاتی، ابزارها، فناوری اطلاعات، کتابخانه ها، کم بینایان، نابینایان، نقش کتابداران و تأمین کنندگان اطلاعات؛ و در جهان در پایگاه های اطلاعاتی PMC, Pubmed, Scopus, CINAHL با کلیدواژه های nformation needs, health information needs, library services, visually impaired people, low vision, blind people and شناسایی و نتایج مرتبط در این حوزه در چهار عامل مؤثر بر نیاز اطلاعاتی کاربران یعنی منابع اطلاعاتی، ابزارها و فناوری ها، نقش کتابخانه ها و خدمات آنها و نقش کتابداران و تأمین کنندگان اطلاعات، از پژوهش ها استخراج شدند و مورد مقایسه قرار گرفته اند . یافته ها : پژوهش ها نشان داد ابزار مورد استفاده اکثر آنها پرسشنامه بوده، بنابراین روش پژوهش اکثر آنها نیز پیمایشی- توصیفی است. جامعه پژوهش ها در خارج از کشور برحسب نوع کتابخانه و سازمان بود. نتیجه گیری : در ایران، عوامل مؤثر بر نیازهای اطلاعاتی کاربران وضعیت مطلوبی ندارد و تنها نقش کتابداران در این خصوص قابل توجه است. جمع بندی حاصل از این پژوهش ها به ویژه در ایران، نشان داد که منابع اطلاعاتی، ابزارها و فناوری ها، و کتابخانه ها در تأمین نیاز اطلاعاتی کاربران نابینا موفق عمل نکرده اند و کاربران از وضعیت آنها رضایت کمتری دارند. از میان این چهار عامل، نقش کتابداران و اطلاع رسانان در تأمین نیازهای اطلاعاتی آنها قابل توجه است.

درخت حوزه‌های تخصصی