درخت حوزه‌های تخصصی

علم اطلاعات و دانش‌شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
صنعت و تجارت کتاب علوم اطلاع رسانی علوم کتابداری کتاب کتابخانه ها کتابخانه ها(به طور عام) کتابخانه های الکترونیکی مراکز اطلاع رسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶٬۲۲۱ تا ۶٬۲۴۰ مورد از کل ۷٬۲۷۳ مورد.
۶۲۲۱.

تأثیر تکنیک های خلاصه سازی بر دسته بندی متون فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۹) 8 - 23

کلید واژه ها: دسته بندی متون فارسی خلاصه ساز TF-ISF الگوریتم های دسته بندی معیارهای ارزیابی دسته بندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۳۲۶
هدف این پژوهش، استفاده از ترکیب تکنیک های دسته بندی و خلاصه سازی و بررسی تاثیر افزایش تعداد اسناد می باشد که تأثیر پارامترهای خلاصه سازی TF وISF و چهار تکنیک دسته بندی بیزین، درخت تصمیم، قانون و بردار پشتیبان و سه معیار ارزیابی دقت، صحت و فراخوان بر روی 1000 سند متن اصلی و خلاصه محاسبه و تفاوت ها بررسی شدند. نتیجه ی این پژوهش حاکی از برتری اسناد 1000 تایی، روش خلاصه ساز ISF نسبت به TF، روش های دسته بندی بیزین و بردار پشتیان نسبت به روش قانون و درخت تصمیم، متن اصلی نسبت به متن خلاصه می باشد که بیشترین مقدار %96.67 از معیار صحت در دسته بندی SVM و اسناد 1000 تایی متن اصلی از تکنیک خلاصه ساز ISF حاصل شد.
۶۲۲۲.

شناسایی و اولویت بندی نیازهای معلولان به منظور ارائه خدمات و طراحی برنامه ها در کتابخانه های عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۷ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۵) 393-359

کلید واژه ها: کتابخانه های عمومی معلولان جسمی - حرکتی خدمات کتابخانه ای ساختمان و تجهیزات کتابخانه نابینایان ناشنوایان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۱۹۹
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی مهم ترین نیازهای معلولان (جسمی-حرکتی، نابینایان و کم بینایان، ناشنوایان و کم شنوایان) کشور به منظور ارائه و طراحی خدمات و برنامه های کتابخانه های عمومی ایران است. روش: پژوهش حاضر از نظرِ هدف، کاربردی و از نظرِ ماهیت، توصیفی-تحلیلی و از نظرِ روش اجرا، پیمایشی بود که به صورت مقطعی انجام شده است . نمونه آماری متشکل از 82 نفر از سه گروه معلولان جسمی-حرکتی، نابینایان وکم بینایان و ناشنوایان و کم شنوایان 15 سال به بالا بود که به روشِ نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از 10 استان انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات سه پرسش نامه محقق ساخته بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها و ارائه آمار توصیفی و تحلیلی از نرم افزار SPSS ویرایش 23 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد وجود کتابداران متخصص با برخورد مناسب، داشتن آسانسور یا بالابر و حمایت مسئولان از نیازهای معلولان، برای معلولان جسمی-حرکتی مهم ترین نیاز بوده است. در گروه نابینایان و کم بینایان، وجود آسانسور مجهز به دکمه های بریل در صورت چندطبقه بودن کتابخانه، تخصیص بودجه مناسب برای تأمین منابع موردنیاز و فراهم کردن دسترسی به فهرست کامل کتاب های گویای موجود در کتابخانه های عمومی کشور از طریق اینترنت جزء نیازهای دارای اهمیت این گروه بوده است. در گروه ناشنوایان و کم شنوایان نیز برگزاری برنامه های گروهی و اردوهای تفریحی، وجود مترجمان آشنا به زبان اشاره در کتابخانه و برگزاری کلاس های آشنایی با زبان اشاره از جمله مهم ترین نیازها بوده است. اصالت/ارزش: تاکنون پژوهشی در داخل کشور در این حجم از نظرِ گستردگی جامعه موردبررسی و در نظر گرفتن نیازهای سه گروه از معلولان (معلولان جسمی-حرکتی، نابینایان و کم بینایان، ناشنوایان و کم شنوایان) انجام نگرفته است. کتابخانه های عمومی می توانند با در نظر گرفتن نیازهای گروه های مختلف معلولان، با ارائه خدمات مناسب به معلولان، در زمینه توانمندسازی آنان و فراهم کردن دسترسی برابر به اطلاعات و در نتیجه کمک به فراهم کردن شرایط زندگی بهتر برای آنان مساعدت کنند.
۶۲۲۳.

استفاده از مفاهیم بازاریابی در ارائه خدمات کتابخانه های عمومی: مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و یکم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۸۳) 91 - 124

کلید واژه ها: بازاریابی کتابخانه های عمومی ایران مرور نظام مند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۲۱۷
هدف: هدف از این پژوهش، مروری نظام مند بر بررسی پژوهش ها در استفاده از مفاهیم بازاریابی جهت ارائه خدمات کتابخانه های عمومی به منظور شناسایی و کاربرد آن در کتابخانه ها و خلأ پژوهشی موجود در پژوهش های انجام شده برای انجام پژوهش های آتی است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش مرور نظام مند است. بدین منظور، پژوهش های مرتبط در 11 پایگاه ملی و 5 پایگاه اطلاعاتی خارجی بین سال های 1388 تا 1396 جستجو و شناسایی گردید. 76 پژوهش حاصل جستجو بود که پس از کنترل و بررسی پژوهش ها توسط پژوهشگران تعداد 17 مورد از مرتبط ترین آنها برای این پژوهش استفاده شدند. برای اعتبارسنجی نتایج، از متخصص دیگری به غیر از تیم پژوهش استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد روش پژوهش های انجام شده در ایران با رویکرد کمّی و با استفاده از ابزار پرسش نامه و در خارج با ترکیبی از دو رویکرد کمّی و کیفی و ابزار مورد استفاده پرسش نامه و مصاحبه بود. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش ها نشان داد با توجه به نقش تحول فناوری ها، مدیران و کتابداران کتابخانه های عمومی می توانند با به کارگیری روش هایی از جمله خدمات مبتنی بر بازاریابی حرفه ای، مدل های بازاریابی و جهت گیری بازار، جایگاه حرفه خود را در راستای ارائه خدمات مشتری مدار و رضایت مشتری، بهبود بخشند.
۶۲۲۴.

مطالعه ای در باب گرایش های اخلاقی متخصصان علم اطلاعات بر پایه موقعیت های اخلاقی دشوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۵ بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۱) 577-604

کلید واژه ها: خودآیینی دگرآیینی گرایش های اخلاقی موقعیت های دشوار تنگناهای اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۲۱۷
در مطالعات اخلاق حرفه ای در علم اطلاعات، همواره تمرکز روی تعاملات متخصص با کاربر بوده و تعاملات بین خود متخصصان و روابط آنها با همکاران فرادست و فرودست آنچنان مدنظر نبوده است. همچنین، استانداردها و آیین نامه ها همیشه قاعده گرا بوده و پژوهش ها نیز عموماً به بررسی و ارزیابی گروهی از قواعد اخلاقی بین متخصصان پرداخته و در اکثر اوقات نحوه کنش و تعامل در تنگناها و دوراهی ها و موقعیت های دشوار بررسی نشده، حال آن که جهت گیری های اخلاقی دقیقاً خود را در موقعیت های دشوار نشان می دهند. در این پژوهش، سعی شده گرایش های خودآیینی و دگرآیینی اخلاقی (کانتی، رالزی، سندِلی و مک اینتایری) متخصصان علم اطلاعات بررسی شود تا ضمن ترسیم چشم انداز تحول حرفه ای، بازاندیشی و درخودنگری را برانگیزد. بدین منظور، 406 نفر از کارکنان متخصص شاغل در نهاد کتابخانه های عمومی به تصادف انتخاب شد و موقعیت های دشوار اخلاقی توسط آنها خوانده و تکمیل گردید. نتایج نشان داد که متخصصان گرایش های اخلاقی دگرآیین دارند و دگرآیینی آنها بیشتر از نوع رالزی است. همچنین، با افزایش سن گرایش های دگرآیین کاهش می یابد و این مطابق با پیش بینی کلبرگ در مراحل رشد اخلاقی است. همچنین، دو عامل دگرآیینی رالزی و خودآیینی مک اینتایری در شکل گیری گرایش اخلاقی متخصصان نقش عمده داشتند. دگرآیینی رالزی تبعیت سفت وسخت و صوری از قواعد بیرونی (عرفی، کشوری، دینی، سازمانی و هر قاعده ای بیرون از فطرت اخلاقی خود انسان) را می رساند و با وجود آن، تأمل اخلاقی و عمل بر اساس حس اخلاقی درونی با قبول مسئولیت فردی چیزی حاشیه ای خواهد بود. وجود این نگرش غالب، می تواند نگرانی هایی را درباره پذیرش نامتأملانه قواعد تحمیلی، پذیرش الگوهای نئولیبرال غالب در تولید و توزیع ثروت (از جمله اطلاعات)، و قرار گرفتن در چارچوب های بسته و پذیرش منفعل الگوها و چارچوب های بیرونی را ایجاد کند.
۶۲۲۵.

بررسی عوامل تسهیلگر در پیاده سازی مدیریت دانش با توجه به نقش متغیر میانجی ساختار سازمانی (نمونه پژوهی: کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۳) 142 - 165

کلید واژه ها: مدیریت دانش عوامل تسهیل گر پیاده سازی کتابخانه های عمومی کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۱۹۹
هدف: در این پژوهش عوامل تسهیلگر در پیاده سازی مدیریت دانش با توجه به نقش متغیر میانجی ساختار سازمانی در کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه بررسی شد و بر مبنای آن مدل ساختاری برآورد شده ارائه گردید. روش شناسی: روش پژوهش بر اساس هدف پژوهش از نوع کاربردی است. براساس نحوه گردآوری داده ها روش پژوهش پیمایشی از نوع طرح های همبستگی به شیوه تحلیل مسیر و الگوی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش را کتابداران کتابخانه های عمومی تشکیل داد. برای برآورد حجم نمونه از فرمول کرجسی و مورگان با سطح خطای 05/0 استفاده شد. حجم نمونه 109 نفر برآورد شد. 92 نفر (5/84) به پرسشنامه پاسخ دادند. در این پژوهش از پرسشنامه جهت گردآوری داده ها استفاده شد. برای بررسی اعتبار محتوایی از نظرات کارشناسان و خبرگان مدیریت دانش استفاده شد. برای بررسی پایایی گویه ها و سازه ها از آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی و میانگین واریانس استخراج شده استفاده گردید. برای توصیف داده ها از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 26 و برای تجزیه وتحلیل داده ها از مدل سازی مسیری ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی (Smart PLS 3.3) استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین دیدگاه های کتابداران زن و مرد در مورد عوامل تسهیل کننده پیاده سازی مدیریت دانش تفاوت معناداری وجود داشت. نتایج آزمون حداقل مربعات جزئی حکایت از تأیید فرضیه های پژوهش داشت و بر این اساس مدل های اندازه گیری و ساختاری از نظر آماری برازش مناسبی داشتند. نتایج نشان داد راهبرد مدیریت دانش، فرهنگ سازمانی، فناوری اطلاعات و منابع انسانی اثر مثبت و معناداری بر پیاده سازی مدیریت دانش داشتند. استراتژی مدیریت دانش بالاترین (310/0) و فناوری اطلاعات (261/0) کمترین ضریب تأثیر را بر پیاده سازی مدیریت دانش داشتند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد ساختار سازمانی به عنوان متغیر میانجی در تعدیل روابط بین عوامل تسهیل کننده و پیاده سازی مدیریت دانش نقشی نداشت. نتیجه گیری : نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها اثرات عوامل تسهیل کننده بر پیاده سازی مدیریت دانش را تأیید کرد. بنابراین می توان به مدل طراحی شده و عوامل تسهیلگر پیاده سازی مدیریت دانش تکیه کرد و نتایج به دست آمده را برای پیاده سازی مدیریت دانش به کتابخانه ها تعمیم داد.
۶۲۲۶.

بررسی فرایند قضاوت ربط در گزینش و ارزیابی منابع اطلاعاتی از رویکرد نظریه سبک شناختی کل گرا-تحلیلی رایدینگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره پانزدهم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۶۰) 93 - 117

کلید واژه ها: قضاوت ربط ارزیابی منابع اطلاعاتی نظریه تحلیل سبک شناختی رایدینگ سبک شناختی کل گرا سبک شناختی تحلیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۱۵۰
هدف: هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر سبکهای شناختی بر قضاوت ربط در فرایند گزینش و ارزیابی منابع اطلاعاتی است. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی اجرا شده است. جامعه پژوهش را دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد در دو حوزه علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی تشکیل دادند که بر اساس آزمون تحلیل سبک شناختی رایدینگ در یکی از گروه های کل گرا یا تحلیلی جای گرفتند. داده های این پژوهش از طریق وظایف کاری شبیه سازی و برگزاری جلسات قضاوت ربط به صورت انفرادی گردآوری شد. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد هر چند بین گروه های تحلیلی و کل گرا در قضاوت ربط منابع اطلاعاتی تفاوتهایی مشاهده شد، این تفاوتها از نظری آماری معنادار نبود. سبکهای کل گرا در ارزیابی منابع «تا حدودی مرتبط» ناموفق بوده و نیازمند کمک بیشتری از جانب نظام بازیابی بودند. نکته دیگر اینکه منابع «مرتبط» مورد توافق هر دو گروه کل گرا و تحلیلی بود. از سوی دیگر، کمترین توافق نظر در مورد منابع، تا حدودی مرتبط بود. کاربردها: انتظار می رود نتایج این پژوهش بتواند به طراحان وب و موتورهای جستجو برای ایجاد رابط کاربرهای شخصی سازی شده با هدف حمایت از نظامهای بازیابی اطلاعات تعاملی، کمک کند.
۶۲۲۷.

مروری بر دشواریهای زبان فارسی در محیط دیجیتال و تاثیرات آنها بر اثر بخشی پردازش خودکار متن و بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره پانزدهم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۶۰) 59 - 92

کلید واژه ها: زبان فارسی بازیابی اطلاعات نگارش املا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۱۸۷
هدفهای پژوهش: زبان فارسی، به سبب ویژگیهای خاصّ آن و در عین حال نهادینه نشدن سبک نگارش استاندارد، در رویارویی با محیطهای الکترونیکی، با دشواریهایی روبه روست که تأثیری بسزا بر اثربخشی بازیابی اطلاعات می گذارد. پژوهش حاضر می کوشد تا با بررسی متون و پیشینه های موجود، چالشهای نگارش فارسی، تأثیر آنها بر اثربخشی بازیابی اطلاعات، و پیشنهاد های ارائه شده در جهت رفع این دشواریها را مورد بحث و بررسی قرار دهد. اهمیت پژوهش: با تحلیل و مرور جامع متونی که درباره چالشهای نگارش فارسی در محیطهای دیجیتال نگارش یافته است، می توان دانشی را که تاکنون در این باره گرد آمده است به تصویر کشید و کاستیها و پیشرفتهای به دست آمده در این زمینه را آشکار ساخت. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر، متن پژوهی با رویکرد تحلیل محتواست که از روشهای پژوهش کیفی به شمار می آید. «پاراگراف»، «جمله» و «کلمه» به عنوان واحد تحلیل انتخاب شد، زیرا ممکن بود هر دشواری یا راهکار تنها در یک کلمه یا عبارت مورد اشاره قرار گرفته یا در جمله یا پاراگراف شرح داده شده باشد. یافته ها: آثار مورد بررسی، بیش از ۴۰ دشواری نگارشی را در رابطه با جستجو و بازیابی اطلاعات فارسی ذکر کرده اند. این گونه گونی نگارشی به نایکدستی و تطور بسیار در نگارش فارسی می انجامد که می تواند اثربخشی بازیابی را بویژه از منظر کاهش دقت یا ریزش کاذب و نیز کاهش جامعیت بازیابی، متأثر سازد. در نتیجه، ضروری است در طراحی الگوریتمهای سامانه های جستجو و بازیابی فارسی، به هنجارسازی تنوعات و چنددستیهای نگارشی و دستوری مد نظر قرار گیرد. تدوین استاندارد نگارش فارسی، استفاده از سیاهه های از پیش تعیین شده، تجهیز پایگاه اطلاعاتی به اصطلاحنامه و فرهنگهای املایی، و تدوین دستنامه یا راهنمای جستجو، از جمله راهکارهای ارائه شده است. این راهکارها با وجود جامع نبودن، کم و بیش اثربخش به نظر می رسند. نتیجه گیری: از آنجا که راهکارهای انسانی، نیازمند مشارکت فعّالانه و آموزش نویسندگان متون (تایپیستها و کاربران) است و از روندی بلندمدت و هزینه بر برخوردار است، حرکت به سوی راهکارهای خودکارسازی پردازش متن و نمایه سازی، ضروری است.
۶۲۲۸.

آوانویسی نام های فارسی در کتابخانه ملی ایران: سازگاری با استانداردهای ملی و جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۳۱ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۴) 8 - 23

کلید واژه ها: آوانویسی نام های فارسی پایگاه مستندات استاندارد ملی استاندارد بین المللی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۵۸۳
هدف: سنجش میزان انطباق نام های آوانویسی نام های فارسی در پایگاه مستندات کتابخانه ملی با استانداردهای ملی و بین المللی روش شناسی: داده ها از پایگاه مستندات کتابخانه ملی ایران با استفاده از سیاهه وارسی گردآوری و مولفه هایآن ها با استانداردها مطابقت داده شد. یافته ها: در پایگاه های نام اشخاص، تنالگان ها و نام های جغرافیایی حروف "ص" و "ظ" بیشترین و حرف "ع" کمترین انطباق را با استانداردها دارند. انطباق با استانداردها در پایگاه های تنالگان و جغرافیا و در مورد مصوت های کوتاه نسبت به مصوت های بلند ببیشتر بود. نتیجه گیری : نبود شیوه نامه، اتکا به تجربه شخصی مستندسازان، اعتماد ایشان به آوانویسی مترجمان، نویسندگان، ناشران سبب بی انطباقی پایگاه ها با استانداردها است.
۶۲۲۹.

بررسی میزان استفاده نگرش و عملکرد کتابداران دانشگاهی در بکارگیری وب 2.0 در خدمات مرجع(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفدهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۶۸) 57 - 79

کلید واژه ها: اینترنت وب 2.0 خدمات مرجع میزان استفاده نگرش عملکرد کتابداران کتابخانه های دولتی تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۲۱۴
هدف : هدف این مطالعه،تعیینمیزاناستفاده، نگرش و عملکرد ابزارهای وب 2.0 از دیدگاه کتابداران کتابخانه مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تبریز در خدمات مرجع است. روش پژوهش : روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است،که بر اساس مرور متون و مشاهدات پژوهشگران از حضور ابزارهای وب 2.0 در خدمات مرجع طراحی شده است. روایی و پایایی ابزار گردآوری داده ها با استفاده از روش اعتبار محتوا و آلفای کرونباخ (95/0) تأیید شد. پرسشنامه به صورت حضوری بین 38 نفر از کتابدارن شاغل در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تبریز پخش وداده هاپسازجمع آوری،بااستفادهازنرم افزار SPSSنسخه 16، تحلیل شد. یافته ها : نتایج حاکی از آن است که میزان استفاده پاسخ دهندگان از ابزارهای وب 2.0 در حد پایین است. نگرشکتابداراندر استفاده از ابزارهای وب 2.0 درارتقای خدمات مرجع، مطلوب(25/3) ارزیابیشده است. عملکرد ابزارهای وب 2.0درخدمات مرجع از دیدگاه کتابداران در بُعد هدف به منظور ارائه منابع جدید (3/54%) و راهنمایی کاربران و اطلاع رسانی به روز (4/51%) بیشتر از دیگر موارد بوده است. نتیجه گیری : باتوجهبهنگرشمثبت کتابداران در استفاده از ابزارهای وب 2.0 در خدمات مرجع، پیشنهادمی شودتدابیریبرای استفاده کتابداراندربهره گیریبهینهازاین ابزارورهاییازموانع موجود لحاظ گردد.  
۶۲۳۰.

ترسیم شبکه هم تالیفی پژوهشگران حوزه کتابداری و اطلاع رسانی طی سال های 2006-2016

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال سوم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۹

کلید واژه ها: شبکه هم تالیفی همکاری علمی تحلیل شبکه های اجتماعی کتابداری و اطلاع رسانی پایگاه مجموعه هسته علوم تحت وب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۲۴۴
هدف پژوهش حاضر بررسی تولیدات علمی حوزه کتابداری و اطلاع رسانی طی سال های 2006 -2016 در پایگاه مجموعه هسته علوم تحت وب می باشد. در این پژوهش تلاش شده با بررسی 2806 رکورد مقاله در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی که در پایگاه مجموعه هسته علوم تحت وب در بازه زمانی 2006-2016 منتشر شده اند با استفاده از روش علم سنجی به بررسی نویسندگان، مجلات هسته و کشورهای پیشرو در این حوزه پرداخته شود. هم چنین برای ترسیم شبکه هم تالیفی نویسندگان و هم سازمانی از نرم افزارهای ساینس آوساینس و سایت اسپیس استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد انتشار مقالات علمی در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی روندی صعودی دارد. هم چنین کشورهای ایالات متحده، چین و انگلستان در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی درصدر کشورها قرار دارند. به علاوه مجلات انجمن انفورماتیک پزشکی آمریکا و مدیریت اطلاعات به عنوان مجلات هسته که بیشترین تعداد مقالات در این حوزه را به خود اختصاص داده اند، شناسایی شدند. در میان نویسندگان «ونکاتش» ، «کافمن» و «باتز» سهم بسزایی در انتشار مقالات این حوزه بر عهده دارند. بررسی نتایج نشان می دهد که علیرغم اهمیت و ضرورت انجام فعالیت های پژوهشی به صورت مشترک که منجر به افزایش کیفیت آن ها می شود، در رشته کتابداری و اطلاع رسانی میزان همکاری علمی محققان بسیار پایین است و پژوهشگران این حوزه علاقه چندانی به خلق آثار علمی به صورت گروهی ندارند.
۶۲۳۱.

تجزیه متون استنادی در زبان فارسی با استفاده از ماشین بُردار پشتیبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۷ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۰) ۱۲۴۵-۱۲۶۸

کلید واژه ها: تجزیه متون استنادی دسته بندی دسته بندی چند دسته ای ماشین بردار پشتیبان ساخت خودکار شبکه های استنادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۱۶۳
یک متن استنادی را می توان به عنوان مجموعه ای از مولفه ها مانند نام نویسندگان، عنوان، محل نشر، سال نشر، شماره صفحات و ... در نظر گرفت. در حالیکه تجزیه متون استنادی موجود در انتهای یک مدرک علمی توسط کاربر انسانی به راحتی انجام پذیر است، تنوع موجود در شیوه های استناددهی در کنار اشتباهات رخ داده توسط نویسندگان در نگارش این متون، خودکارسازی انجام این عملیات را دشوار نموده است. روش های زیادی برای خودکارسازی تجزیه متون استنادی ارائه شده اما، این روش ها وابسته به زبان بوده و امکان استفاده از یک روش ارائه شده برای یک زبان در زبانی دیگر منجر به نتایجی اشتباه می شود. تحقیقات صورت گرفته بیان گر این است که تاکنون هیچ روشی برای خودکارسازی تجزیه متون استنادی در زبان فارسی ارائه نشده است. با توجه به این مهم و نقش گسترده این مسئله در ساخت خودکار شبکه های استنادی مدارک علمی و فرایندهای بازیابی اطلاعات، در این مقاله به این مسئله پرداخته شده و با استفاده از روش یادگیری ماشین بردار پشتیبان به عنوان یک دسته بند چند دسته ای، یک روش هوشمند برای مسئله تجزیه متون استنادی در زبان فارسی ارائه شده است. با توجه به اهمیت انتخاب ویژگی های مناسب برای استفاده در دسته بند ماشین بردار پشتیبان، در این پژوهش این مهم با توجه به ویژگی های استفاده شده در زبان انگلیسی و ویژگی های زبان فارسی و ارجاع دهی در این زبان انجام شده است. نتایج پیاده سازی و آزمایش روش پیشنهادی با استفاده از مجموعه داده ای ایجاد شده در این پژوهش نشانگر مقدار ۰.۹۵ برای پارامترهای دقت، فراخوانی و اف-۱ است.
۶۲۳۲.

بررسی ویژگی های آرایه ها و تذهیب مکتب هرات در مصاحف قرآنی آستان قدس رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هجدهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۷۱) 3 - 20

کلید واژه ها: مکتب هرات آرایه ها و تذهیب قرآن دوره تیموری تجلید کتابخانه و مرکز اسناد آستان قدس رضوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۸۶
هدف: پژوهش حاضر، به منظور بررسی و تبیین آرایه ها و تذهیب مکتب هرات در بین مصاحف قرآنیِ تاریخ دار و مستندِ کتابخانه آستان قدس رضوی انجام شده است. روش/ رویکرد پژوهشی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. با بررسی فهرست مصاحف گنجینه قرآنی آستان قدس رضوی و مشورت با کارشناسان خبره این بخش،10 مصحف نفیس که دارای بیشترین ویژگی های نسخه شناسی مکتب هرات بودند، به روش هدفمند انتخاب شد. با مشاهده این مصاحف، ویژگی های توصیفیِ آرایه ها و تذهیب آنها مشخص گردید. یافته ها: با بررسی روشمند و طبقه بندی آرایه ها و تذهیب 10 مصحف قرآنیِ مکتب هرات در دو بخش درون متن (اوراق مصاحف) و برون متن (تجلید)، مشخص شد مهم ترین تزئینات به کار رفته در این مصاحف شامل سرلوح 40%، لوح مذهب 60%، شمسه 10%، اشکال حاوی شرح آیات 100% و تزئین پایان قرآن در 20% مصاحف به کار رفته اند. طرح سرلوح یا لوح مذهّب برای آغاز قرآن و نشان شرح آیات (خمس، عشر، سجده و تحزیب) در تمام مصاحف ترسیم شده اند و نقش شمسه ابتدا و تزئینات پایان قرآن، دارای کمترین فراوانی در مصاحف مورد بررسی بود. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان از کتابت و تذهیب مصاحف بزرگ و نفیس در مکتب هرات دارد. همچنین، ویژگی های آرایه ها و تزئینات این مکتب از طریق یافته های پژوهش مشخص شد تا جنبه های مختلف آن در پژوهش های متعدد بررسی شود.  
۶۲۳۳.

تعلیق اعتبار نشریات علمی: مطالعه موردی پایگاه گزارش استنادی نشریات طی سال های 2010 تا 2014(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۸۶) 124 - 143

کلید واژه ها: تعلیق مجله ها سلب اعتبار مجله ها گزارش استنادی نشریات خوداستنادی تبادل استنادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۲۱۴
هدف: مجله های نمایه شده توسط پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس کلریویت انلیتیکس در صورتی که از طریق خوداستنادی زیاد و یا تبادل استنادی قراردادی با مجله های دیگر اقدام به دستکاری ضریب تأثیر خود کنند، به صورت موقت از پایگاه گزارش استنادی نشریات تعلیق می شوند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه ویژگی مجله های تعلیق شده طی سال های 2010 تا انتهای 2014 انجام گرفته است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر رویکرد، نوعی مطالعه توصیفی است که با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 225 مجله است که طی سال های 2010 تا انتهای 2014 از پایگاه گزارش استنادی نشریات تعلیق شده اند. داده های پژوهش با استفاده از پایگاه گزارش استنادی نشریات و وب آو ساینس گردآوری شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که مجله هایی از 117 حوزه موضوعی از سابقه تعلیق برخوردار بوده اند که بیشترین تعداد تعلیق در حوزه های موضوعی مهندسی برق و الکترونیک، مدیریت و هوش مصنوعی به وقوع پیوسته است. بررسی سهم کشورهای جهان از مجله های تعلیق شده نشان داد که کشورهای ایالات متحده، انگلستان و هلند دارای بیشترین تعداد مجله های تعلیق شده، بوده اند. بررسی مدت زمان تعلیق مجله ها نیز نشان داد که 3/41 درصد از مجله ها به مدت یک سال و 2/38 درصد نیز به مدت دو سال در حالت تعلیق قرار داشته اند. همچنین 65 درصد از مجله های تعلیق شده در سال پیش از تعلیق، در چارک های اول و دوم رشته خود قرار داشته اند. نتیجه گیری: با توجه به این که دو نشریه علمی کشور سابقه حضور در لیست مجله های تعلیق شده را داشته اند، آگاهی بخشی به پژوهشگران و دست اندرکاران نشریات علمی در کنار رصد منظم عملکرد استنادی مجله ها می تواند از وقوع رخدادهای مشابه در آینده جلوگیری نماید.  
۶۲۳۴.

فرهنگ عامه در قاب تصویر: واکاوی تأثیر کتاب های کمیک (پی نما) ضرب المثل بر انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی خواندن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) 29 - 47

کلید واژه ها: کمیک کتاب کودک ضرب المثل خودکارآمدی خواندن انگیزش تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۱۴
هدف: استفاده از تصویر در متن های آموزشی برای کودکان می تواند به افزایش یادگیری آن ها کمک کند، بنابراین هدف پژوهش بررسی تأثیر کتاب های کمیک ضرب المثل بر انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی خواندن دانش آموزان مقطع ابتدایی است. روش پژوهش: این مطالعه توصیفی از نوع علی- مقایسه ای با طرح پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه این پژوهش دانش آموزان دختر کلاس چهارم و پنجم ابتدایی در استان البرز بود. نمونه گیری از این جامعه به شیوه قضاوتی هدفمند انجام شد و 50 نفر به عنوان گروه کنترل و 50 نفر به عنوان گروه آزمایش انتخاب شدند. به این افراد در گروه آزمایش کتاب های کمیک ضرب المثل داده شد و هر دو گروه به پرسش نامه خودکارآمدی خواندن هاگر و انگیزش تحصیلی گای، مارش و داوسون پاسخ دادند. این پاسخ ها در دو گروه تحلیل و با یکدیگر مقایسه شد. یافته ها: تفاوت معنی داری در شاخص انگیزش تحصیلی گروه کنترل و گروه آزمایش مشخص شد. به این معنی که خواندن کتاب های کمیک ضرب المثل توانسته بود سبب افزایش انگیزش تحصیلی دانش آموزان مورد مطالعه شود. همچنین مشخص شد خواندن این کتاب ها بر خودکارآمدی خواندن این افراد تأثیری نداشته است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد کتاب های کمیک ضرب المثل موجب ایجاد علاقه و انگیزش به خواندن در دانش آموزان مورد مطالعه شده است. با توجه به این که کتاب های کمیک به ندرت در آموزش کودکان در داخل کشور مورد استفاده قرار گرفته است، استفاده از این نوع منابع در ترکیب با فرهنگ عامه می تواند انگیزه آن ها را برای تحصیل افزایش دهد.  
۶۲۳۵.

از کتابداری تا علم اطلاعات و دانش شناسی: تاریخ نگاری، زمینه های شکل گیری و سیر تحول عنوان رشته در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیستم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۷۸) 3 - 41

کلید واژه ها: کتابداری و اطلاع رسانی علم اطلاعات و دانش شناسی تاریخ نگاری تغییر نام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۶۶
هدف: هدف اصلی مقاله حاضر بررسیِ چگونگیِ تغییرِ عنوان رشته از «کتابداری و اطلاع رسانی» به «علم اطلاعات و دانش شناسی» در ایران است. روش: در پژوهش حاضر از روش تحلیلی _ تاریخی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل آثار، رخدادها، تلاش ها و اقدام های انجام شده درخصوص تغییر نام رشته کتابداری از آغاز تاکنون است. به همین منظور، ابتدا نام رشته بر اساس برنامه های درسی و آموزشی از سال 1344 تاکنون بررسی و طبقه بندی شد. سپس بنیان های فکری و رویکردهای غالب در شکل گیری عنوان شناسایی و تبیین گردید. همچنین، مجموعه اقدام ها و تلاش های صورت گرفته تا پیش از تغییر عنوان در 23 مهر 1391، که در حقیقت پیش زمینه های تغییر عنوان رشته به شمار می روند، شناسایی و نقش هر یک مشخص شد. در نهایت، تاریخ نگاری و پیشینه دو اصطلاح «علم اطلاعات» و «دانش شناسی» بر اساس حضور در عنوان های بروندادها و رخدادهای علمی رشته ترسیم گردید. یافته ها: نتایج این بررسی نشان داد، برنامه های درسی و آموزشی مصوب از آغاز تاکنون حکایت از سه دوره زمانی با سه عنوان مجزای «کتابداری»، «کتابداری و اطلاع رسانی»، و «علم اطلاعات و دانش شناسی» را دارد که به ترتیب محور اصلی آن ها «آموزش فهرست نویسی و رده بندی»، «توسعه خدمات کتابداری و اطلاع رسانی»، و «آموزش فناوری اطلاعات» بوده است. دیگر نتایج این بررسی نشان داد در شکل گیری عنوان جدید رشته سه رویکرد غالب «دانش شناسی»، «علم اطلاعات» و « عناوین ترکیبی» نقش داشته اند که سردسته رویکرد اول هوشنگ ابرامی، سردسته دومی عباس حُرّی، و سومی به دلیل تعدد و تنوع فکری و عدم تمرکز بر یک عنوان، فاقد سردسته است. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد عنوان جدید در حقیقت شکل تغییریافته و اصلاح شده عنوان قدیم است. افزون بر این، آثار ذکرشده در این مقاله، کتاب شناسی مناسبی برای تحقیقات آینده خواهد بود. 
۶۲۳۶.

بررسی کیفیِ رویکرد کتابداران کتابخانه های عمومی کرمان نسبت به استفاده از شبکه های اجتماعی به منظور اشتراک دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هجدهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۷۱) 135 - 156

کلید واژه ها: اشتراک دانش شبکه های اجتماعی کتابداران کتابخانه های عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۲۱۹
هدف: هدف پژوهش، بررسی چگونگی به کارگیری شبکه های اجتماعی برای اشتراک دانش توسط کتابداران کتابخانه های عمومی شهر کرمان است. روش شناسی: در این پژوهش از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای استفاده شده است. جامعه پژوهش تمام کتابدارن کتابخانه های عمومیِ شهر کرمان است و شرکت کنندگان در پژوهش به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند. در نهایت، پژوهشگران پس از مصاحبه با 18 کتابدار کتابخانه های عمومی شهر کرمان به اشباع نظری دست یافتند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته است. برای تعیین روایی و پایایی پژوهش، از روش ارزیابی لینکولن و گوبا  استفاده شد که معادل روایی و پایایی در تحقیقات کمّی است. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش بر اساس روش رمزگذاری نظری، طی سه مرحله انجام شد: رمزگذاری باز، رمزگذاری محوری و رمزگذاری انتخابی. یافته ها: تفکیک و بررسی متون مصاحبه ها و رمزگذاری باز آنها با جزءبه جزء کردن اطلاعات، در مجموع به 69 گزاره مفهومی منجر شد. در مرحله دوم (رمزگذاری محوری) داده های خردشده به مقوله هایی که بیشترین ارتباط را با مسئله پژوهش داشتند منتهی و 29 گزاره مفهومی شناسایی گردید. سپس در مرحله سوم یعنی رمزگذاری انتخابی، 4 مقوله اصلی به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد در حال حاضر کتابداران کتابخانه های عمومی شهر کرمان، شبکه های اجتماعی را برای فعالیت های فردی شخصی، فعالیت های حرفه ای، ارتباطات دانشی، اشتراک مسائل دینی و مذهبی مورد استفاده قرار می دهند، اما اشتراک دانش و توزیع مسائل علمی، سهم بسزایی در این امر دارند. طبق نتایج حاصل، همچنین می توان گفت، این کتابداران دیدگاه مثبتی نسبت به کاربرد شبکه های اجتماعی دارند اما جوامع عملی با هدف ارتباط های سازمانی و حرفه ای کتابداران از طریق اشتراک دامنه خاص از دانش، در حال حاضر به صورت عملی در کتابخانه های عمومیِ شهر کرمان وجود ندارند.
۶۲۳۷.

شناسایی شیوه های ترفیع و ترویج خدمات در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی و نقش آنها در آشنایی مراجعان با خدمات این کتابخانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره نوزدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۷۴) 120 - 145

کلید واژه ها: بازاریابی ترفیع وترویج خدمات کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۲۰۵
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی شیوه های ترفیع و ترویج خدمات در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی و نقش آنها در آشنایی مراجعان با خدمات این کتابخانه انجام شد. روش: روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی و پرسش نامه محقق ساخته بود. این پژوهش دارای دو جامعه آماری بود؛ یکی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی و وب سایت آن و دیگری، مراجعان کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی بودند. با استفاده از فرمول حجم نمونه کوکران، حجم نمونه تعیین شد  (180 نفر) و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی اعضای نمونه انتخاب شدند. تجزیه وتحلیل داده ها با کمک نرم افزار اس پی اس اس صورت گرفت که در سطح توصیفی از جدول های توزیع فراوانی، میانگین و انحراف معیار و در سطح استنباطی از آزمون کولوموگروف-اسمیرنف و آزمون تی یک نمونه ای، استفاده شد. یافته ها: کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی بیشتر از شیوه های سنتی در مقایسه با شیوه های الکترونیکی استفاده می کند. در کل، این کتابخانه بیش از 50% کلّ شیوه های شناسایی شده ترفیع و ترویج خدمات را استفاده می کند. نقش شیوه های سنتی ترفیع و ترویج خدمات در آشنایی پاسخگویان با کتابخانه و خدمات آن بیش از حدّ متوسط و در مورد شیوه های الکترونیکی در حدّ متوسط بود. اصالت/ارزش: این پژوهش از پژوهش های معدود در حوزه کتابخانه هاست که منحصراً به آمیخته ترفیع و ترویج خدمات و آن هم از دیدگاه مراجعان کتابخانه می پردازد. یافته های این پژوهش می تواند به مسئولان این کتابخانه در جهت آشناسازی هرچه بیشتر مراجعان با خدمات گسترده آن و به تبع آن استفاده بیشتر از این کتابخانه و در نهایت رسیدن به جایگاه واقعی آن کمک کند
۶۲۳۸.

مؤلفه های مدیریت داده های پژوهشی در کتابخانه های دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۳۳ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۲۹) 20 - 39

کلید واژه ها: تحلیل محتوای کیفی روش دلفی کتابخانه های دانشگاهی مدیریت داده های پژوهشی مؤلفه های مدیریت داده های پژوهشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۱۸۶
هدف: به منظور توسعه خدمات کتابخانه های دانشگاهی و ارائه خدمات نوین با عنوان «مدیریت داده های پژوهشی» برای کمک به اعضای هیئت علمی و پژوهشگران در مدیریت داده های پژوهشی خود و بهره مندی از داده های پژوهشی دیگران، این مقاله به دنبال شناسایی مؤلفه های مدیریت داده های پژوهشی در کتابخانه های دانشگاهی است. از نتیجه پژوهش می توان به منزله مدلی برای پیاده سازی مدیریت داده های پژوهشی به طور نظام مند و مؤثر استفاده کرد. روش: این پژوهش در دو مرحله انجام شد. گام نخست تحلیل محتوای کیفی برای شناسایی مؤلفه های مدیریت داده های پژوهشی بود. در گام دوم با استفاده از مؤلفه های شناسایی شده پرسش نامه ای تهیه و در دو دور دلفی بین ۲۰ نفر از متخصصان ایرانی در این زمینه برای اعتبارسنجی و پالایش توزیع شد. برای اطمینان از پایایی پرسش نامه و همسانی درونی پرسش ها، ضریب آلفای کرونباخ با نتیجه ۰/۹۷ محاسبه شد. یافته ها : در گام نخست ۶۹ مؤلفه برای شش مرحله فرایند مدیریت داده های پژوهشی شناسایی شد: ۱) برنامه ریزی؛ ۲) اصول اخلاقی و قانونی؛ ۳) سازمان دهی، مستندسازی، تولید فراداده؛ ۴) ذخیره سازی و تهیه نسخه پشتیبان؛ ۵) نگه داری، حفاظت، و حذف داده ها؛ و ۶) اشتراک گذاری، و انتشار داده ها . سپس متخصصان دو مرحله جدید ۱) آموزش و مشاوره و ۲) فنی را به شش مرحله قبلی افزودند. همچنین برخی از مؤلفه ها حذف، اصلاح، ادغام و جابه جا شدند و درنهایت بر 56 مؤلفه در هشت مرحله تأکید شد.
۶۲۳۹.

واکاوی جریان اطلاعات در فعالیت های پژوهشی پژوهشگران کتابخانه, موزه و مرکز اسناد آستان قدس رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفدهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۶۷) 81 - 105

کلید واژه ها: جریان اطلاعات تولیدات علمی پژوهشگران کتابخانه موزه و مرکز اسناد آستان قدس رضوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۲۸۹
هدف : پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت جریان اطلاعات در فعالیت های پژوهشی پژوهشگران سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و موانع پیش روی آن صورت گرفته است. روش شناسی : روش تحقیق مورد استفاده، پیمایشی و از نوع توصیفی تحلیلی استکه جریان اطلاعات را از استفاده منابع اطلاعاتی تا تولید و انتشار، بررسی می کند. جامعه آماری پژوهش را 25 نفر از پژوهشگران این سازمان تشکیل می دهند که سه سال متوالی حایز رتبه های برتر پژوهشی شده اند. یافته ها : نتایج پژوهش نشان داد در مرحله گردآوری و استفاده از اطلاعات، پژوهشگران به استفاده از منابع چاپی تمایل بیشتری دارند تا منابع الکترونیکی. آنها از میان منابع چاپی، کتاب های چاپی فارسی و از میان منابع الکترونیکی، بیشتر از پایگاه های اطلاعاتی فارسی استفاده می کنند. در مرحله تولید و ذخیره اطلاعات، بیشتر تمایل دارند تولیدات علمی خود را به صورت چاپی منتشر کنند تا الکترونیکی و در این بین سهم تولید مقاله فارسی در هر دو شکل، بیشتر است. در مرحله اشاعه اطلاعات نیز بر انتشار تولیدات علمی در قالب های چاپی تأکید دارند تا الکترونیکی و در این بین نیز سهم مقاله فارسی بیشتر است. افزون بر این، موانع پیش روی جریان اطلاعات از دو بُعد فردی و سازمانی، بررسی شده است.    
۶۲۴۰.

الگوهای هم نویسندگی و روندهای موضوعی پژوهش های علمی ایران و جهان در حوزه سازمان دهی اطلاعات و دانش (2001-2020)

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال ششم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲۲ 25 - 54

کلید واژه ها: سازمان دهی اطلاعات سازمان دهی دانش علم سنجی هم واژگانی هم نویسندگی نقشه دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۲۹۱
هدف از پژوهش حاضر تحلیل الگوهای هم نویسندگی روندهای پژوهش و ترسیم نقشه دانش آثار جهان و ایران در حوزه سازمان دهی اطلاعات و دانش در وبگاه علم بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی توصیفی با رویکرد علم سنجی بود که در آن از فنون تحلیل هم واژگانی و تحلیل شبکه اجتماعی نویسندگان استفاده شده است. جامعه پژوهش تولیدات علمی حوزه سازمان دهی اطلاعات و دانش در وبگاه علم بود. نرم افزارهای هیست سایت، یوسینت و بیب اکسل و جهت تحلیل داده ها و ووس ویور جهت ترسیم نقشه ها استفاده شده است. در دو دهه اخیر 8688 اثر توسط 15139 نویسنده از 110 کشور جهان در وبگاه علم نمایه شده اند. ایران با 79 اثر دارای رتبه 24 بود. آمریکا بیشترین تولیدات را داشت. بیشترین تولیدات جهان و ایران در سال های 2017 و 2018 بود. در جهان یورلند و لیدزدروف و در ایران علیپورحافظی و کوشا به ترتیب بیشترین تولیدات و استنادات را به خود اختصاص دادند. حوزه علم رایانه بیشترین سهم را در تولید آثار داشت. دانشگاه های ایلینویز و آزاد اسلامی بیشترین مشارکت را داشتند. واژگان بازیابی اطلاعات، رده بندی، فراداده و کتابخانه های دیجیتال بیشترین فراوانی را داشتند. نتایج پژوهش نشان داد مهم ترین زمینه های موضوعی این حوزه علمی در جهان شامل استخراج اطلاعات از شبکه های اجتماعی و کلان داده ها، برچسب گذاری کاربران، آر. دی. ای.، آر. دی. اف.، اف. آر. بی. آر.، کتابخانه های دیجیتال و آرایه شناسی و زمینه های موضوعی این حوزه علمی در ایران شامل اف. آر. بی. آر.، کتابخانه های دیجیتال، بازیابی اطلاعات فازی، هستی شناسی و فضای ابری است. توجه بیشتر به آثار علمی غنی جهانی در ابعاد علمی و فنی در عرصه سیاست گذاری علمی کشور عامل شناسایی روندهای جدید پژوهشی این حوزه در کشور را فراهم می کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان