درخت حوزه‌های تخصصی

در حال حاضر اعتیاد و استعمال مواد مخدر به عنوان یکی از جدی ترین چالش های اجتماعی کشورمان، زمینه ساز بروز بسیاری از آسیب ها و انحراف ها می باشد و کارکنان شاغل در سازمان های نظامی نیز به عنوان بخشی از جامعه، طبعاً در معرض گرایش به استعمال مواد مخدر قرار دارند. در این تحقیق با بررسی علل درون و برون سازمانی گرایش کارکنان پایور یکی از سازمان های نظامی به استعمال مواد مخدر راه های کار پیشگیرانه ارئه شده است. داده های این پژوهش در دو سطح کیفی و کمی تحلیل گردیده که در بخش تحلیل کیفی با استفاده از اسناد و مدارک و مصاحبه با 8 نفر از صاحب نظران سازمان مذکور، عوامل موثر در گرایش کارکنان به مصرف مواد مخدر تعیین و با توجه به نتایج حاصله، پرسشنامه تهیه  و بین 96 نفر از مسئولین فعال در بخش پیشگیری از جرائم سازمان توزیع گردید. برای تعیین میزان اهمیت عوامل از روش تحلیل آزمون فریدمن بر اساس بالاترین میانگین استفاده شده که بر اساس میانگین موزون به دست آمده از هر دسته سوالات، فرضیه های این تحقیق اثبات و مورد پذیرش واقع شد. در پایان با استفاده از نتایج تحقیق راه های کار پیشگیرانه از قبیل افزایش سطح آگاهی، آموزش مهارتهای زندگی و برقراری رابطه نزدیک و منطقی بین مسئولین با کارکنان تحت امر ارائه گردید.

اگرچه آموزش و یادگیری تداعی گر دو روی یک سکه است، بسته به نوع سبکی که معلم در فرآیند آموزش و یادگیرنده در فرآیند یادگیری اتخاذ می کند، می توان به این دو پدیدة متناظر از منظر متفاوت نگاه کرد. از طرفی لحاظ متغیری به نام «بافت آموزشی» که مختصات خود را دارد و فرض می شود که بر نوع سبک اتخاذی هر دو گروه تأثیر بگذارد، در این میان حائز اهمیت است. بر این اساس، هدف از انجام این پژوهش بررسی انطباق یا افتراق سبک های تدریس و یادگیری استادان و دانشجویان از یک طرف، میزان انطباق و افتراق سبک ها با لحاظ بافت آموزشی نظیر بافت نظامی و غیر نظامی از طرف دیگر بوده است. در این راستا، 32 استاد زبان انگلیسی و 72 دانشجوی زبان آموز از دو بافت متمایز دانشگاهی یعنی از دانشگاه امام علی(ع) به عنوان محیط نظامی و از یک دانشگاه غیر نظامی تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند. هر دو گروه (به عبارتی هر چهار گروه؛ دو گروه استادان شاغل در محیط نظامی و دو گروه دانشجوی نظامی و غیر نظامی) به پرسش نامة متمایز و معطوف به ارزیابی سبک های تدریس و یادگیری پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل تطبیقی- مقابله ای داده ها نشان داد که این سبک های تدریس استادان و سبک های یادگیری دانشجویان تفاوت معناداری وجود ندارد. بدین معنا که علی رغم وجود پاره ای تفاوت ها در اعمال سبک ها، هماهنگی و انطباق نسبتا مطلوبی بین سبک های استادان و دانشجویان هر بافت آموزشی به طور جداگانه و استادان هر دو موقعیت در مقایسه با یکدیگر وجود دارد. بنابراین به نظر می رسد که برخلاف سایر مؤلفه ها و متغیرهای شخصیتی انسان، سبک های تدریس و یادگیری چندان از عوامل محیطی متأثر نمی شوند.

فرامواد، دسته ای از مواد مصنوعی ساخت انسان می باشند، که از ترکیب آرایه ای از میله ها و حلقه های فلزی بوجود می آیند. این دسته از مواد در مقابل تابش امواج الکترومغناطیسی، خواص جالب توجه و غیرمعمولی نظیر ضریب شکست منفی از خود نشان می دهند. خواص جالب توجه فرامواد، باعث بکارگیری گسترده آن ها در زمینه های مختلف مایکروویو، آنتن های هوشمند، لنزها و ...شده است. از جنبه نظامی، نیز می توان از فرامواد در نامرئی سازی پرنده های خودی نظیر پهباد، موشک و... استفاده کرد. درساخت پوشش نامرئی وهمچنین طراحی شیلد وبهبود ضریب شیلدینگ برای ایمنی سیستم های نظامی و اتاق های جنگ با استفاده از فرامواد استفاده شده است. در این مقاله ضمن تشریح ساختار فرامواد، خواص آن ها در مواجهه با امواج الکترومغناطیسی بطور کامل توضیح داده شده است. و همچنین مروری کامل بر روش های بکارگیری این دسته از فرامواد در آنتن ها مورد بررسی قرارگرفته است، که نتایج شبیه سازی نشان دهنده افزایش پارامترهایی مانند سمت گرایی، توان تشعشعی، پهنای باند و در نهایت کوچک سازی و چند باندی کردن در آنتن های مرجع می باشد.

در هر سازمانی نیاز به کنترل و لزوم آمادگی سازمان برای مواجهه با تهدیدات و استفاده از فرصت های آینده بسیار ضرورت دارد. امروزه شرکت ها و سازمان ها، به دلیل پیوستن به سازمان تجارت جهانی، نقش بسیار خاصی دارند و لزوم موفقیت در این نقش، بررسی نقاط ضعف و قوت سازمان، تهدیدات و فرصت های محیطی و بر آن مبنا، چیدن راهبردهای مربوطه را ضرورت می دانند. برای اینکه سازمان ها بتوانند به اهداف مورد نظر نائل شوند و به دلیل اهمیت نیروی انسانی، به عنوان مهمترین منبع سازمانی که می تواند عامل ایجاد مزیت رقابتی غیرقابل جانشین شود، درصددند تا در جهت ایجاد نظام ارزیابی عملکرد اقدام نماید. در این مقاله سعی شده است تا شاخص های ارزیابی عملکرد کارکنان و ارزیابی آنان با روشی مناسب بررسی شود تا با ارائه معیارها و شاخص های مناسب، زمینه طراحی و اجرای صحیح یک نظام ارزیابی مناسب آماده گردد. در مدل مفهومی این پژوهش، معیارهای ارزیابی عملکرد شامل معیار داده مدار، معیار عملکرد (ستاده مدار)، معیار رفتار مدار، معیار ارزش مدار، معیار کارآفرین مدار، معیار توسعه مدار، معیار مشتری مدار می باشند که هر یک از این معیارها شامل چندین شاخص هستند. در این مطالعه میزان ضرورت و اهمیت هر یک از عوامل شناسایی شده جهت ارزیابی، از صاحب نظران در سازمان های مختلف (15سازمان خصوصی و دولتی) سؤال گردید. نتیجه به دست آمده حاکی از تأیید تمامی عوامل جمع آوری شده بود و در مجموع استفاده از رویکرد 360 درجه ای را تحکیم می بخشد.

در این مقاله، ابتدا مقدمه ای در خصوص اهمیت تصمیم گیری و نقش آن در پیروزی و شکست فرماندهان، تغییر فن آوری و روش های جمع آوری و پردازش اطلاعات جهت تصمیم گیری بیان شده و در ادامه مطالبی در زمینه ی تصمیم گیری در سازمان ها و سازمان های نظامی، طرح ریزی، برآورد اطلاعاتی و جنگ ناهمتراز عنوان شده است و در پایان، در نقش افسر اطلاعات نیروی خودی، اطلاعات یک وضعیت فرضی مربوط به مشخصات منطقه عملیات، وضعیت دشمن و خودی با استفاده از چهار روش (لکسیکوگراف، تخصیص خطی، حذف و تاپسیس) از روش های مختلف تصمیم گیری چند شاخصه مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و محور یا محورهای احتمالی تک دشمن و همچنین ترتیب تقدم آن ها مشخص شده است.

با توجه به پیچیدگی ها، ابعاد، تعداد زیاد مؤلفه های د رگیر و حوزة تأثیر جنگ اطلاعات، معماری این حوزة با هدف کاهش پیچیدگی ها و افزایش توانمندی به کار گیری و گسترش این مفهوم، می تواند امری کارساز باشد. یکی از مهم ترین بخش های اجرای پروژه های معماری سازمانی، برنامه ریزی اولیه، انتخاب چارچوب، انتخاب متدولوژی و تدوین طرح اجرای پروژهاست. در این راستا و طی این مقاله، نخست ادبیات حاکم بر معماری سازمانی و جنگ اطلاعات مورد بحث و بررسی قرار گرفته و سپس مدل عملیاتی جنگ اطلاعات معرفی می گردد. طرح معماری جنگ اطلاعات شامل حوزة های توانمند ساز در جنگ اطلاعات، چارچوب پایة پیشنهادی، متدولوژی پایة پیشنهادی و مراحل اجرایی متدولوژی پایة پیشنهادی، بخش بعدی مقاله را شامل می شود. در ادامه همین بخش، طرح کلان پیشنهادی اجرای معماری جنگ اطلاعات مطرح می شود و مدلی در همین راستا ارائه می گردد که ابعاد آن دقیقاً مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. ارزیابی طرح پیشنهادی، نظر سنجی های انجام شده و نتیجه گیری پایان بخش این مقاله است.

خلیج فارس منطقه ای ژئوپولتیکی است که از زمان های گذشته در کشورهای جهان جایگاه والایی داشته است. تراکم کشورهای نفت خیز در این منطقه، اوضاع متشنج و ضعف داخلی کشورهای منطقه، متکی بودن به قدرت های خارجی، مجاورت ژئوپولتیکی با شبه قاره هند و نیز تمایز عمده در بافت و ساختار سیاسی - اقتصادی خلیج فارس از ویژگی های متمایز این منطقه در مقایسه با سایر مناطق ژئوپلتیکی جهان است، منطقه خلیج از زمان کشف و صدور نفت، و هم چنین تحولات در نظام های سیاسی، اقتصادی و امنیتی درکانون توجه قدرت های جهان مبدل کرده است. موقعیت حساس و استراتژیک ایران در منطقه خاورمیانه و وجود بحران ها و عدم ثبات سیاسی در کشورهای مجاور و وجود چالش های سیاسی با همسایگان استراتژیک باعث به وجود آمدن تهدیدهایی برای امنیت جمهوری اسلامی ایران می شود. ایالات متحده آمریکا بزرگ ترین تهدید فرامنطقه ای است که حوزه نفوذ آن به این منطقه حساس و استراتژیک گسترده شده است. این مقاله در تبیین علل اهمیت خلیج فارس وتنگه هرمز برای امنیت ملی ایران و آمریکا  است کهبا استفاده از روش AHP و مقایسه معیارهای موقعیت جغرافیایی، ذخایرعظیم نفت و گاز، بازارمصرف، نقش فرهنگی و ایدئولوژیکی، علل اهمیت خلیج فارس و تنگه هرمز برای امنیت ملی ایران وآمریکا تبیین می نماید.

مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی ضمن  مروری به تجربه 40 ساله انقلاب، با اشاره به گام دوم انقلاب، سرفصل ها و توصیه های اساسی را در بخش هایی چون علم و پژوهش، معنویت و اخلاق، اقتصاد، عدالت و مبارزه با فساد، استقلال و آزادی، عزت ملی و روابط خارجی و مرزبندی با دشمن ، سبک زندگی مطرح می کنند. امنیت یکی از پایه های اساسی این هفت محور کلی است زیرا بدون امنیت نمی توان انتظار گسترش انقلاب اسلامی، تمدن سازی و رسیدن به جامعه آرمانی را داشت.  و از طرفی در محیط سیال و ناپایدار امروزینِ جهان، با تهدیدات متنوع هیبریدی، امکان وقوع جنگ ترکیبی بر علیه جمهوری اسلامی ایران همواره وجود دارد. در این فضای به شدت تغییرپذیر و نامطمئن، تدوین تاکتیک ها، توسعه عملیاتی و راهبردهای نیروهای مسلح در جنگ های آینده مبتنی بر تکامل اندیشه های نظامی و فن آوری پیشرفته یک ضرورت حتمی است لذا هدف پژوهش حاضر بررسی چیستی ماهیت  و ابعاد جنگ ترکیبی استکبار جهانی در فرایند تحقق گام دوم انقلاب اسلامی است. این تحقیق بر مبنای هدف از نوع تحقیقات کاربردی است که به روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته و برای گردآوری داده های تحقیق نیز از روش کتابخانه ای- اسنادی استفاده شده است. یافته های تحقیق بیانگر این مطلب است که؛ هشت مؤلفه عملیات روانی، جنگ اطلاعاتی، جنگ اقتصادی، اقدامات سیاسی(عملیات اداری)، جنگ سایبری، اقدامات نیروهای نظامی منظم و نیروهای ویژه و حمایت از ناآرامی های داخلی به عنوان مهم ترین مؤلفه های جنگ ترکیبی به شمار می رود.

پهپادها با توجه به نوع، امکانات و تجهیزات، قادرند مأموریت­های متنوّع اطلاعاتی، شناسایی، مراقبت و هدف­یابی و جمع­آوری الکترونیکی شنود را با اولویت استفادة بهینه از امکانات و به خصوص منابع انسانی انجام دهند. به عبارت دیگر هواپیماهای بدون سرنشین از جمله تجهیزات پیشرفتة عصر حاضر­ند که در جنگ­های آینده جایگاه ویژه­ای دارند. از طرفی با توجه به برتری تسلیحاتی و اطلاعاتی کشورهای قدرتمند و معارض جمهوری اسلامی ایران، جنگ های آینده قاعدتاً از نوع ناهمگون بوده و پیروزی در آن ها، مستلزم به­کارگیری ابتکارهای تاکتیکی و استفاده از تجهیزات مناسب است؛ بنابراین استفاده از آرایه­های مطلوب پهپادی، می تواند در نظام دفاعی جمهوری اسلامی ایران بسیار مؤثّر واقع شده و در نتیجه برای حفظ و تحکیم امنیت ملّّی کارا باشد. هدف اصلی این مقاله، تبیین آرایه­های پهپادی مطلوب برای انجام مأموریت­های اطلاعاتی (شناسایی، مراقبت و هدف­یابی و جمع­آوری الکترونیکی شنود) در صحنة نبرد ناهمگون است و روش تحقیق، از نوع کاربردی-توسعه­ای است؛ به این منظور پس از انجام مطالعات وسیع کتابخانه­ای و انجام مصاحبه با خبرگان و صاحب­نظران، در چند مرحله با استفاده از آزمون نسبت­ها، شاخص­های پهپادی مؤثّر بر انواع مأموریت­های اطلاعاتی تعیین شده است. همچنین با استفاده از آزمون تی استیودنت یک نمونه­ای و بررسی وضعیت فعلی و وضعیت مطلوب و در نهایت با تشکیل جلسات متعدد خبرگی و نیز با توجه ویژه به عوامل و شاخص­های تأثیرگذار بر انواع مأموریت­های اطلاعاتی، آرایه­های پهپادی مطلوب تبیین شده است.

هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل شیوه ها و تاکتیک های تخریب و انفجارات در عملیات های دفاع مقدس است. در همین راستا خواستار پاسخ به این سؤال که میزان نقش تخریب و انفجارات بر عملیات های دفاع مقدس چگونه بوده است؟ هستیم. نوع تحقیق کاربردی، در جهت افزایش آگاهی نسل های بعد از دفاع مقدس و روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی است.نتایج پژوهش نشان می دهد که چگونه می توان در کمترین زمان ممکن، عده ای افراد خاص را با از خود گذشتگی و ایثار به متخصصین و شجاع ترین افراد در صحنه نبرد میدانی تبدیل نمود و با کمترین اطلاعات ممکن در صحنه عمل؛ با نیروی اعتقاد و ایمان، بیشترین نتایج را به دست آورد. همچنین نشان دهنده مجاهدت های رزمندگان تخریب و فعالیت های صورت گرفته توسط آنان در عملیات های هشت سال دفاع مقدس در برخورد با پیشرفته ترین، خطرناک ترین و غیرقابل عبورترین میادین مین تا آن زمان و شکستن ابهت پوشالی دشمن بعثی و هم پیمانانش است.

زیربنای الگوی فرماندهی مطلوب، یکی از عوامل اساسی اداره کشور و یکی از مهمترین عوامل رسیدن به سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 ه. ش. است. هدف اصلی این تحقیق، ارائه الگوی مطلوب فرماندهی از منظر اسلام و بیانات رهبری (مدظله العالی) می باشد. شناسایی عوامل اساسی و تعیین کننده در کاربردی بودن تحقیقات حوزه فرماندهی و مدیریت اسلامی، جزء پژوهش هایی است که انجام آن ضروری به نظر می رسد. اولین گام در این راستا، بررسی و تجمیع تحقیقات انجام گرفته در زمینه فرماندهی مطلوب است. تحقیق حاضر نیز با هدف شناخت وضع موجود تحقیقات گذشته و با استفاده از روش کیفی فراترکیب و روش آنتروپی شانون صورت گرفته است. بدین منظور، 68 مقاله ارائه شده در همایش پیشین «تبیین الگوی فرماندهی مطلوب از منظر اسلام و بیانات مقام معظم فرماندهی کل قوا(مدظله العالی)» که در دانشگاه امام علی (ع) برگزار شد، مورد استفاده قرار گرفت و از بین تمامی مقالات، تعداد پنج مقاله برتر انتخاب و  تحلیل شد. شیوه تحلیل داده ها بر اساس کدگذاری باز می باشد. بعد از تحلیل 84 کد، کدهای مشابه در 34 مقوله طبقه بندی شد. در نهایت 34 مقوله در چهار طبقه اصلی قرار گرفت که عبارتند از: مؤلفه های معنوی، مدیریتی، نظامی، رفتاری و فردی. نتایج تحلیل نشان می دهد که بعد معنوی، مؤثرترین عامل در فرماندهی و مدیریت مطلوب مطرح است و سه طبقه دیگر در مراتب بعدی قرار دارند.

به دنبال بروز تحولات گسترده در سطح جهان و افزایش هزینه های مادی و معنوی به کارگیری جنگ سخت، امروزه گرایش به بهره گیری از جنگ نرم، در دایرة توجهات قرار گرفته است. لذا پرداختن به موضوع جنگ نرم از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع یکی از عوامل مهم در رسیدن به اقتدار و امنیت و حفظ و استمرار آن، به میزان آگاهی و بهره مندی از دانشجویان (به عنوان افسران عصر جنگ نرم) نسبت به ماهیت و ابعاد مختلف جنگ نرم بستگی دارد؛ چرا که مشکل عدم آگاهی، از مشکلات خطر آفرینی است که سبب تهاجم افکار بیگانگان و دشمنان به حوزة اندیشه، باور و ایمان نیروهای مسلح می گردد. لذا این پژوهش که با هدف بررسی میزان آگاهی و باور دانشجویان دانشگاه افسری امام علی(ع) نسبت به ماهیت و ابعاد مختلف جنگ نرم صورت گرفته است از نظر ماهیت، اهداف و روش جمع آوری داده ها، جزء تحقیقات «توصیفی ـ پیمایشی» محسوب می شود؛ و برای گرد آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و پرسشنامه ای استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در وضعیت کلّی «میزان آگاهی و باور دانشجویان دانشگاه افسری امام علی(ع) نسبت به ماهیت و ابعاد مختلف جنگ نرم» در حد خوبی است. به نحوی که 6/60 درصد از پاسخ دهندگان در حد زیاد و خیلی زیاد با ماهیت و ابعاد جنگ نرم آشنایی دارند. «الگوگیری از قرآن و سیرة ائمه»، «ولایت مداری و تبعیت از ولایت فقیه»، « بصیرت دهی وبصیرت یابی» و «ایمان و اخلاق» بیشترین تأثیر را در مقابله با جنگ نرم دشمن به خود اختصاص می دهند. تلویزیون بیشرین تأثیر و کتابخانه و بهره برداری از منابع نوشتاری و مراکز اطلاع رسانی دانشگاه، کمترین نقش را در آگاهی دهی به پاسخ دهندگان، به خود اختصاص داده اند. در این رابطه، مهم ترین رفتاری که از دانشجویان دانشگاه افسری امام علی(ع) انتظار می رود آن است که با استمرار بخشی و بهره گیری هر چه بیشتراز اصول اساسی اسلام و قرآن و الگو قرار دادن پیامبر و ائمة اطهار و تبعیّت از ولایت فقیه و همچنین با افزایش سطح دانش، بصیرت، ایمان و اخلاق در جهت مقابله با جنگ نرم و خنثی کردن تلاش های دشمن، همواره تلاش نموده و سطح آگاهی و باور خود را افزایش دهند.

دکترین نظامی دفاعی مجموعه ی از اصول اساسی، قواعد، نظریه ها، اندیشه ها، زیربنای فکری و اصول بنیادی مورد قبول و حمایت ملی است که توسط رهبران نظامی سیاسی کشور و با توجه به دکترین امنیت ملی، اندیشه نظامی حاکم بیان می شود. دکترین های نظامی بالاترین و کلان ترین قواعدی هستند که در ساختار نظامی یک کشور تعریف می شوند. محقق با تاکید بر دکترین نظامی- دفاعی مقام معظم فرماندهی کل قوا تلاش دارد. نقش مؤلفه نظامی-دفاعی در محیط ملی و بین المللی را بررسی نماید و به این سئوال پاسخ که از منظر مقام معظم فرماندهی کل قوا اهداف و کارکرد دکترین نظامی-دفاعی ایشان در سطح ملی و بین المللی چیست؟ بر همین اساس مجموعه بیانات و مکتوبات از سال 1368 تا 1395، به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شده است و به روش تحلیل محتوا مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی –تحلیلی و از نظر نوع به صورت کیفی در دسته پژوهش های نظری -کاربردی قراردارد. نتایج تحقیق نشانگر آن است که اقتدار نیروهای مسلح و خودکفایی صنعت دفاعی و قدرت کم نظیر بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران ناشی از دکترین و اندیشه ناب و بلند دفاعی فرماندهی کل قوا است که ریشه در آموزه های بلند دینی، عقلانیت متکی به اجتهاد، درک عمیق و آگاهی وسیع و تجربه گران سنگ مدیریتی دارد. مهم ترین شاخصه مؤلفه نظامی - دفاعی در دکترین مقام معظم فرماندهی کل قوا، اقتدار و بازدارندگی قدرت نظامی نیروهای مسلح است که باید توام با بصیرت دینی باشد و بتواند در مقابله با نظام سلطله جهانی ایستادگی و از حقوق کشورهای مسلمان و مظلومین دفاع نماید و آگاهی بخش و الهام بخش به ملت های جهان اسلام باشد.