درخت حوزه‌های تخصصی

این مقاله با توجه کردن به نقاط قوت برنامة درسی ملی، در صدد نقد و ارزیابی رویکرد این سند نسبت به آموزش زبان های خارجی از سه منظر می باشد؛ 1. بررسی بخش زبان های خارجی از دیدگاه مبانی نظری و روش شناختی و هماهنگی و شفافیت محتوای درونی؛ 2. نقد و بررسی محتوایی بر اساس مبانی بنیادین سیاستگذاری موجود در ادبیات مربوطه و 3. نقد بخش مربوطه بر اساس اسناد کلان کشور. بدین منظور ابتدا بخش های مرتبط برنامة درسی ملی را تحلیل محتوایی کردیم. نتایج نشان می دهد که برنامة موجود علاوه بر اینکه دارای نقاط قوتی از جمله حرکت به سمت تمرکز زدایی و افزایش ساعات تدریس آموزش زبان انگلیسی است، دارای نقاط ضعفی همچون عدم هماهنگی و ارتباط اهداف و ابهام و عدم شفافیت بعضی مطالب مطرح شده نیز می باشد. سپس برای نقد سند از دیدگاه دوم، برنامة درسی ملی بر اساس شش اصل مستخرج از ادبیات مربوطه مورد ارزیابی قرار گرفت که نتایج نشان دهندة هماهنگی و گاه نا هماهنگی محتوای سند با این اصول است. در ادامه محتوای بخش زبان های خارجی برنامة درسی ملی به عنوان یک حوزة یادگیری از نقطه نظر همخوانی با اهداف و جهت گیریهای مطرح شده در اسناد کلان کشور مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان می دهد که بخش زبان های خارجی برنامة درسی ملی (نگاشت سوم) نمی تواند زمینه را برای رسیدن به اهداف مطرح شده در اسناد بالا دستی فراهم کند. در پایانِ مقالة حاضر، راهکارهایی برای تدوین راهنمای برنامة درسی زبان انگلیسی ارائه شده است.

مقاله حاضر ضمن مرور ادبیات تحقیق در زمینه نقش ایدئولوژی در ترجمه، ابتدا ماهیت مفهومی ایدئولوژی را مورد بررسی قرار می دهد و سپس در چارچوب نظری تحلیل انتقادی گفتمان بر ابعاد ایدئولوژیک ترجمه و وجوه اقتدار منشانه آن متمرکز می شود و در نهایت به ذکر نمونه وار مصادیقی از فرآیندهای تعدیل ایدئولوژیک خواهد پرداخت.

"مساله نابرابری ساختار زبانی در فرایند ترجمه شفاهی همزمان یکی از بحثهای جالب و متداول در پژوهشهای مربوط به ترجمه شفاهی است. سلسکویچ و لدرر پیشگامان رویکرد سنتی این مساله به شمار می روند که تاثیر تفاوت میان آرایش واژگان زبان ها را در ترجمه مردود می دانند. اما برخلاف آنان، طرفداران نظریه پردازش اطلاعات تفاوتهای رده شناختی دو زبان مبدا و مقصد را با دقت بیشتری می نگرند و بر این باورند که برخی از اشکالات در ترجمه شفاهی همزمان از انشعاب نمودار درختی ساخت جمله به سمت چپ و به ویژه آرایش فعل پایانی در زبان مبدا سرچشمه می گیرند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه مهمی که میان آرایش واژگانی S.O.V. [فاعل- مفعول- فعل] در زبان فارسی و ترجمه همزمان فارسی- انگلیسی طراحی شده است. برای این منظور، مجموعه ای از جملات تعدادی از فارسی زبانان و ترجمه همزمان آنها جمع آوری و به دقت مقایسه شد تا مشخص شود آیا مترجم شفاهی فارسی- انگلیسی راهکاری را در ارتباط با فعل پایانی زبان فارسی در ترجمه خود اتخاذ می کند یا نه و در صورتی که چنین باشد، چه راهکارهایی به کار گرفته می شود و تا چه حد."

در این تحقیق راهبردهای مربوط به تغییرات فرهنگی، ایدئولوژیکی و زبانی در ترجمه ادبیات کودکان مورد بررسی قرار گرفت و به علاوه برخی از دلایل این نوع تغییرات از جمله تفاوت های فرهنگی و آموزشی تشریح گردید. راهبردهای مربوط بر اساس نظریه تقسیم بندی دوکات (Ducate) دسته بندی و توصیف گردید. پیکره مورد مطالعه این تحقیق را دو رمان برجسته و شاخص ادبیات نوجوانان انگلستان باد در بیدزاران، نوشته کنت گراهام و هری پاتر و سنگ جادو، نوشته جی. کی. رولینگ تشکیل می دهد.

هدف تحقیق حاضر، بررسی تأثیر اجرای آموزش راهبردهای خواندن در زبان انگلیسی در برانگیختن آگاهی زبان آموزان نسبت به این راهبردها، گسترش میزان استفاده از راهبردهایی که در حین خواندن مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین تقویت توانایی درک مطلب در حین خواندن بوده است. جهت اجرای این تحقیق، 90 دانش آموز دختر مقطع پیش دانشگاهی در رشته علوم تجربی براساس روش نمونه گیری دسترس پذیری انتخاب شدند. پس از تعیین و شناسایی میزان آگاهی اولیه و کاربرد راهبردهای خواندن توسط زبان آموزان، آموزش راهبردهای خواندن مورد اجرا قرار گرفت و در حین آموزش، میزان کاربرد راهبردها در نتیجه آموزش، و پیشرفت زبان آموزان در طی فواصل زمانی منظم با یاری جستن از تمرینهای دوره ای و مصاحبه های بعمل آمده با زبان آموزان مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. جهت گردآوری داده های تحقیق، دو نوع ابزار استفاده گردید: یک آزمون خواندن و درک مطلب و دو پرسشنامه. به گروهی از زبان آموزان مشتمل بر 53 نفر (گروه آزمایشی) به مدت 15 جلسه راهبردهای خواندن متون در زبان انگلیسی آموزش داده شد. به گروه دیگر متشکل از 37 زبان آموز (گروه شاهد) مهارت درک مطلب به صورت سنتی تدریس گردید. یافته های این تحقیق به ماهیت غامض آموزش راهبردهای خواندن اشاره نمود. اگرچه یافته ها نشان داد که آموزش قادر است میزان آگاهی زبان آموزان را نسبت به راهبردها و همچنین میزان کاربرد و استفاده از راهبردها را افزایش دهد، با این حال فراگیری برخی راهبردها توسط زبان آموزان به سختی انجام گرفت. یافته های حاصل از برگزاری یک آزمون درک مطلب در پایان دوره ی آموزش همچنین آشکار نمود که آموزش ارائه شده منجر به افزایش چشمگیر توانایی خواندن در افراد مورد مطالعه نشد.

در این پژوهش، ارتباط بین جهت گیری های انگیزشی، شامل وضعیت بی انگیزشی، انگیزش بیرونی، درونی و یادگیری زبان انگلیسی به عنوان یک زبان خارجی مورد بررسی قرار گرفته است. نمونه تحقیق شامل 199 دانشجوی دانشگاه شیراز بود. این افراد با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. به این منظور از تمامی کلاس های انگلیسی عمومی دانشگاه شیراز، 7 کلاس به تصادف انتخاب و تمامی دانشجویان این کلاس ها مورد مطالعه قرار گرفتند. برای اندازه گیری جهت گیری های انگیزشی، از مقیاس جهت گیری های یادگیری زبان (LLOS) استفاده شد و مجموع نمرات امتحان میان ترم و پایان ترم درس انگلیسی عمومی نیز به عنوان شاخص میزان یادگیری زبان انگلیسی منظور شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از تحلیل رگرسیون چند متغیره، تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصله نشان داد که جهت گیری بی انگیزشی دارای ارتباط منفی و معنادار با نمرات انگلیسی عمومی است. دو جهت گیری انگیزشی بیرونی و درونی ارتباط معناداری را با یادگیری زبان انگلیسی نشان نداد

دربارة واحد های اندازه گیری در ایران باستان اطلاعات کمی در دست است. مهم ترین متنی که از ایران باستان باقی مانده است، یعنی اوستا، آگاهی چندانی در این باره به دست نمی دهد. خوش بختانه یکی از فصول فرهنگ نامه ای کهن، مشتمل بر واژه های اوستایی و ترجمة پهلوی آن ها، دربردارندة تعدادی از واحدهای سنجش طول در دوران باستان است. در فصل بیست و هفتم فرهنگ اویم، نام واحدهای اندازه گیری طول و نسبت آن ها با یک دیگر به زبان اوستایی و پهلوی آمده است. نام برخی از این مقیاس ها در متون اوستایی تک آمدند و تنها در این فرهنگ باقی مانده است. به این ترتیب، می توان این متن را مهم ترین منبعی دانست که دربارة واحدهای اندازه گیری در ایران باستان اطلاعاتی به دست می دهد. در این مقاله، واحدهای اندازه گیری طول، که در فصل بیست و هفتم فرهنگ اویم نام برده و تعریف شده است، به کمک بخش های دیگر اوستا و منابع پهلوی و زند طبقه بندی و بررسی شده است. نتیجه این بررسی و طبقه بندی را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:

تحلیل گفتمان انتقادی مفاهیمی همچون قدرت و ایدئولوژی را در تحلیل وارد می کند و با به کارگیری ساختارهای گفتمان مدار، بین ایدئولوژی و نحوه بیان آن ارتباط برقرار می کند. مسئلة اصلی این تحقیق یافتن شیوه های متفاوت بازنمایی کارگزاران اجتماعی مختلف در روایت «میان دیروز و فردا» اثر ابراهیم گلستان (1384) است. هدف این پژوهش کشف رابطة بین دیدگاه های فکری-اجتماعی (ایدئولوژیک) با ساختارهای گفتمان مدار در روایت مذکور است؛ بنابراین سعی کرده ایم با تحلیل کیفی گفتمان و به کارگیری مؤلفه های جامعه شناختی- معنایی ارائه شده توسط ون لیوون (1996) و انطباق آن ها با برش داستانی موردنظر، بین پیام نهفته در متن که بر پایه ایدئولوژی خاصی سامان یافته است و نحوه بیان آن ارتباط برقرار کنیم و توجیه لازم برای شکل گیری پیام نهفته در متن را ارائه دهیم. حاصل پژوهش نشان می دهد مؤلف به منظور تأثیرگذاری بیشتر بر مخاطب و شرایط سیاسی- اجتماعی پیرامون متن و دیدگاه های فکری- اجتماعی وی کارگزاران اجتماعی مختلف را به شیوه های متفاوتی بازنمایی کرده است.

" هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثر بافت بر درک و یادآوری جملات انتزاعی و غیرانتزاعی در رابطه با رمزگذاری دوگانه و بافت آمادگی بوده است. بدین منظور، به یکصدوچهل دانشجوی رشته مترجمی دانشگاه آزاد اسلامی شیراز آزمون تعیین سطح آکسفورد داده شد. سپس دو گروه همگن، هر کدام متشکل از 30 دانشجو، انتخاب شدند. یک گروه متون غیرمنسجم انتزاعی و غیرانتزاعی را دریافت کرد و گروه دیگر متون منسجم انتزاعی و غیرانتزاعی را. متون منسجم به صورت پاراگراف بود ولی متون غیر منسجم جملات در هم ریخته ای را شامل می شد که تشکیل پاراگراف نمی دادند. شرکت کنندگان متون را می خواندند و آنچه را به یاد می آوردند در پاسخنامه که دو کلمه اول هر جمله را ارایه می نمودند می نوشتند. پاسخ ها براساس واحدهای معنایی نمره گذاری شد و به هر واحد معنایی یک نمره اختصاص داده شد. نتایج با استفاده از آزمون تی بررسی شد و معلوم شد بین جملات انتزاعی و غیر انتزاعی تفاوت معنادار وجود دارد. اما بافت تاثیری روی متون انتزاعی نداشت، یعنی شرکت کنندگان در خواندن و یادآوری متون انتزاعی منسجم و غیرمنسجم یکسان عمل کردند. در مورد متون غیرانتزاعی، بافت تاثیر منفی داشت، بدان معنی که دانشجویان در مورد متون غیرمنسجم غیرانتزاعی بهتر از متون منسجم غیرانتزاعی عمل کردند. "

دکترای زبان انگلیسی دانشکده زبان های خارجی دانشگاه تهران هدف پژوهش حاضر بررسی راهبردهای شناختی و فراشناختی یادگیری لغت توسط دانشجویان ایرانی می باشد. بدین منظور یک پرسشنامه لغت بر اساس پرسشنامه آکسفورد (1990) ‘وندن(1987)‘ و جانسون و گو(1996) تهیه شده وبه 231 دانشجوی رشته زبان انگلیسی و غیر انگلیسی داده شد. بررسی نتایج نشان داد که دانشجویان ایرانی درفرایند یادگیری لغت از راهبردهای شناختی و فراشناختی استفاده می کنند. نتایج همچنین نشان دهنده تاثیر رشته دانشگاهی دانشجویان بر انتخاب راهبردهای یادگیری می باشد. بر اساس یافته های پژوهش که حاکی از تاثیر مثبت استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی در پیشرفت زبان آموزی می باشد‘ پیشنهاد می شود دانشجویان با راهبردهای یادگیری لغت بیشتر آشنا شده و به استفاده از آن ها تشویق شوند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی قابلیت تعمیم پذیری یافته های پژوهش های گذشته در رشتة آموزش زبان انگلیسی انجام شده است. بدین منظور، ویژگی های کلّی شرکت کنندگان در پژوهش های کمّی رشتة آموزش زبان انگلیسی طی ده سال گذشته تحلیل شد. بررسی­های اولیه نشان داد با درنظر گرفتن محیط­های آموزشی و سن افراد آزمودنی، افراد شرکت­کننده در پژوهش های گذشته را می توان متعلق به یازده گروه دانست. سپس با تعیین سهم هریک از گروه های نام برده در تحقیقات گذشته مشخص شد بیش از 60 درصد از تمام پژوهش های قبلی در محیط­های دانشگاهی و بر روی دانشجویان انجام شده است. در 20 درصد از تحقیقات قبلی فراگیران زبان در مؤسسات خصوصی زبان به عنوان آزمودنی شرکت داشته اند. سهم زبان آموزان دوره های راهنمایی، دبیرستان و پیش­دانشگاهی فقط 7 درصد از کل پژوهش های پیشین است. سپس با برشمردن پاره ای از دلایل احتمالی حضور و یا عدم حضور برخی از گروه ها در تحقیقات قبلی، قابلیت تعمیم پذیری نتایج یافته­های پژوهش های پیشین مورد بحث قرار گرفته است.

داستان لنتس (Lenz) اثر گئورگ بوشنر (Georg Büchner) ترسیم گوشه ای از زندگی نویسنده بزرگ دوره توفان و طغیان آلمان یاکوب میشاییل راینهلد لنتس (1792- 1751) است که بر اثر تنهایی و افسردگی روحی از محیط خانوادگی و اجتماعی خود می گریزد و پس از قطع رابطه با گوته و طرد شدن از شهر وایمار، برای نجات خویش به کشیش اُبرلین (Oberlin) پناه می آورد. بوشنر اثر لنتس را زمانی نوشت که روشنفکران زیادی به دلیل معضلات اجتماعی که معلول نظام خودکامه نجبا بود منزوی، منفعل و دچار افسردگی شدید روحی بودند. بررسی دقیق زندگی قهرمان داستان، نمایانگرآثار ویرانگر این افسردگی روحی فردی و خمودی اجتماعی است که نتیجه آن جنون و خودکشی افرادی همچون لنتس بود. بنابراین این اثر نوشته ای است انتقادی از اوضاع نابسامان اجتماعی و سیاسی دوران حیات لنتس و خود نویسنده در عصر بیدر مایر (Biedermeier) که درآن توده مردم مایوس و جامعه خمود و بی روح بود. هدف بوشنر از نوشتن این اثر، نشان دادن سرنوشت غمبار یک فرد نبود، بلکه فرد در اینجا به عنوان نماینده جامعه ای بحران زده است که راه نجاتی نمی یابد. بنابراین بوشنر به دلیل تشابهات زیاد بین دو دوران تاریخی، در حقیقت سرنوشت خویش و مشکلات نیمه اول قرن نوزدهم میلادی را در این اثر مطرح می سازد

شناخت شرق و دنیای ادب و هنر شرقیان بیش از هر چیز مرهون شرق شناسان و نویسندگانی است که در شناساندن فرهنگ های شرقی پیشتاز بودند و این امر مهم از سده های هفده و هجده میلادی شروع شده و در قرن نوزدهم و بیستم رنگ و بوی علمی، تطبیقی و آکادمیک به خود گرفت. از میان این ادیبان شرق نگار، ویکتور هوگو، پیشوای مکتب رُمانتیسم، شاعر و نویسنده قرن نوزده فرانسه، از ورای نوشته ها و ترجمه های شرق شناسان، به ویژه با شناختن آیین زرتشتی و شاعران و ادیبان ایرانی همچون سعدی، فردوسی و حافظ، توانست مفاهیم و اندیشه های شرقی را در قالب اشعار حماسی و تاریخیِ خود به شکل منظوم بسراید. ذهن خیال پرداز و رُمانتیک ویکتور هوگو در بیان تصویر زیباییِ هنر و سُنت هایِ مشرق زمین، در طول اشعار وی موج زده و خواننده معاصر را هم چون خواننده قرن نوزده مجذوب روشنایی های اهورایی می کند. در این مقاله سعی بر آن داریم تا با نشان دادن تاثیر و الگوپذیریِ هوگو از افکار زرتشتی، هنر و فرهنگ شرق و خالقان شاهکارهای ادبی زبان فارسی، اُفق جدیدی در درک و واکاویِ دنیای خیال و تحلیل اندیشه های استنباطی وی از تاریخ، جامعه و انسانیت ترسیم کنیم.

رمان‘ از بدو پیدایش تا به امروز‘ اسطوره زدایی را به نحوی مداوم و مستمر تجربه کرده است . این تجربه که همواره با تخریب و در هم شکستن هنجارهای نوع ادبی رمان نیز همراه بوده است ‘ در حقیقت بازتابی است از بحرانی که جهان قهرمان داستان را فراگرفته است. با این وصف‘ به موازات هر کنشی مبنی بر اسطوره زدایی‘ کنش متقابل دیگری نیز شکل می گیرد که اساسش بر احیای اسطوره استوار است . این فرایند کم و بیش همیشه با ایجاد اسطوره هایی نوین همراه بوده است. آزاده خانم و نویسنده اش یا آشویتس خصوصی دکتر شریفی (چاپ دوم) ‘ به قلم رضا براهنی‘ بازگوی چنین تمایلی است؛ تمایل مستمر برای از بین بردن اسطوره ها با هدف اینجاد سلسله ای مرکب از «اسطوره های شخصی ونو»