فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۱۰۱ تا ۱٬۱۲۰ مورد از کل ۱٬۵۱۹ مورد.
۱۱۰۱.

انواع معانی عینی مربوط به حالات روسی

نویسنده:

کلید واژه ها: نهاد مفعول معناى عینى معناى ذهنى معناى صریح

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
تعداد بازدید : ۱۲۴۳ تعداد دانلود : ۷۲۷
در زبان روسى معانى مربوط به جملات را مى توان به دو گروه عمده تقسیم نمود: معانى عینى، معانى ذهنى. مهمترین معانى عینى که در ارتباط با حالات روسى از یکدیگر متمایز مى شوند، عبارتند از: معانى نهادى، معانى مفعولى، معانى متمم اسمى و معانى متمم قیدى. در درون هر یک از این چهار معنا مى توان یک سرى معانى جزئى را، از قبیل "فاعل "، "مفعول "، "مخاطب "، "واسطه " و غیره تعیین نمود. مشخص نمودن نوع گزاره از جمله نکاتى است، که به هنگام بررسى معناى عینى جمله به آن توجه خاص مى گردد. نوع گزاره جمله تعیین کننده نوع معانى اى است که در ساختار جملات به کار مى روند. این مقاله به بررسى انواع معانى مربوط به حالات روسى و همچنین تقسیم بندى انواع گزاره مى پردازد.
۱۱۰۴.

زنجیره های واژگانی، ارزش کلامی و تاثیرات ادراکی آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸۷ تعداد دانلود : ۸۴۱
بر اساس نظریه سخن کاوی در زبانشناسی هر گونه جابجائی یا تغییر عناصر متن در جریان آفرینش آن هدفمند می باشد. مقاله حاضر به فرایند واژه بندی بعنوان یکی از جنبه های آفرینش متن پرداخته و ترفندهای واژگانی بکارگرفته شده توسط آفریننـده سخن را بررسی می کند. در این مقاله بخشی از یکی از داستانهای ادگارآلن پو انتخاب و نحوه ایجاد بافتار متن توسط واژگان منتخب و شبکه های واژگانی حاصله، تاثیرات ادراکی آنها و نیز نقش اینگونه ترفندهای متنی در افزایش تاثیر ادبی متن مورد بررسی قرارمی گیرد.این مقاله همچنین به ارزش ادراکی ترفندهای واژگانی و تعامل بین زنجیره های واژگانی در یک متن پرداخته و به کاربرد ابن شیوه نگرش به متن در آموزش زبان اشاره می نماید.
۱۱۰۵.

عناصر ساختاری قصه و افسانه

نویسنده:

کلید واژه ها: شخصیت زمان مکان افسانه راوى سا ختار اعجاب انگیزى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵۹ تعداد دانلود : ۱۱۰۱
اگر پذیرفته باشیم که ادبیات مخلوق اجتماع است، باید این را نیز بپذیریم که هدف هاى آن نمى تواند از هدف هاى مردمى که آن را مى سازند، جدا باشد. قصه و افسانه در ادبیات، زمان شروع معینى ندارد. میل به تربیت نسل جوان و انتقال تاریخ قوم به آنان، شاید دلیل به وجود آمدن داستان هاى حماسى و قهرمانى باشد و افسانه ها و قصه ها همسفران داستان گویان، ساربانان و کاروانیان شرق و غرب و شمال و جنوب بوده است. هر بار که افسانه اى و قصه اى در گوشه اى از دنیا بازگو مى شد با سنن و آداب قوم جدید آمیخته مى شد، تا بدانجا که امروز دیگر بازشناختن یکى از دیگرى کارى دشوار است سادگى و اصالت افسانه ها، متعلق به هر جا که باشند، شنونده را به خود جلب مى کنند. شاید به همین علت است که در زیر و بم هاى تاریخ زنده مانده اند و از گزند انواع یورش هاى نظامى و فکرى جان سالم به در برده اند و فقط آثار جراحات تاریخ بر آن ها هویداست. مطالعه همین قصه ها و افسانه ها به ما یادآور مى شود که بن مایه و ساختار این گنجینه عظیم بشرى داراى نظم واحدى است.
۱۱۰۶.

تشتت معنایی واژه های "عنبر" و "کهربا" در زبان های اروپایی

کلید واژه ها: ریشه شناسى عنبر کهربا تحول واژگانى تحول معنایى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵۵ تعداد دانلود : ۹۷۶
از قرن یازدهم میلادى، واژه عربى "عنبر" به دو معنى "سنگ کهربا" و "ماده خوشبو" در زبان هاى اروپایى به کار مى رود. تصور واژه نگاران معاصر این ست که پیشینیان، این دو ماده را خلط کرده اند و واژه "عنبر" دستخوش دوگانگى معنایى شده است، آنان فرایند این تشتت لفظى را به روشنى بیات نکرده اند. منشاء این خلط، استنتاجى منطقى به نظر مى رسد، زیرا شیوه استحصال موم عنر و سنگ کهرباى خام و طبیعى از دریا در دنیاى کهن به گونه اى است که بروز چنین خلط واژگانى در زبان را بدیهى جلوه گر مى سازد. بررسى متون کهن نشان مى دهد که این اطلاق دوگانه و گزینش نام واحدى براى نامگذارى این دو ماده گوناگون، نه تنها بدیهى به نظر نمى رسد، بلکه شگفت آور جلوه مى کند، زیرا از یک سو، اروپاییان، کهربا را از دریاى شمال اروپا به دست مى آوردند و این سنگ را نیک مى شناختند و طبعا نام هایى بومى بر آن نهاده بودند و از سوى دیگر، مؤلفان قرون وسطاى اروپا به طور عمده از جواهرنامه ها و قرابادین عربى ترجمه شده به زبان لاتینى در وصف عنبر و کهربا بهره جسته اند، در حالى که در واژگان عربى و فارسى معرب، این دو ماده را همواره به دو نام گوناگون شناخته اند.
۱۱۰۷.

بررسی برخی از ویژگی های متمم در زبان روسی (در مقایسه با زبان فارسی)

نویسنده:

کلید واژه ها: معنا صورت متمم متمم هماهنگ متمم غیر هماهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۵ تعداد دانلود : ۶۴۳
در زبان روسى متمم عضو فرعى جمله است که به نشانه و چگونگی موضوع "شىء" اشاره مى کند و به چنین سؤالاتى مثل چگونه؟ مال چه کسى؟ و کدام یک؟ پاسخ مى گوید. این تعریف بیان کننده این موضوع است که در زبان روسى صورت متمم از اهمیت برخوردار نیست و کافى است تنها به بیان چگونگى موضوع اشاره شود. بنابراین شکل ظاهرى و صورت متمم مى تواند به هر شکل باشد و با هر عنصرى ترکیب شود. به همین خاطر در زبان روسى متمم هاى هماهنگ5 "پزشک با تجربه/ ماهر" و متمم هاى غیر هماهنگ "عینک آندرى"مجسمه داستایفسکى " وجود دارد. در حالى که در زبان فارسى اکثر زبان شناسان بر این عقیده اند که متمم بر اساس معنا و صورت مشخص مى شود و براى داشتن متمم وجود حرف اضافه لازم و ضرورى است. در این مقاله سعى شده است انواع متمم هاى زبان روسى مورد بررسى قرار گیرد و به شکل مختصر با متمم زبان فارسى مقایسه شود.
۱۱۰۸.

ساخت ماضی اخباری در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ماضی اخباری ریشه بن صفت فاعلی مضارع گذرا صفت عاملی مضارع ناگذر صفت فاعلی گذشته صفت مفعولی گذشته

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی دستور زبان سنتی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
تعداد بازدید : ۴۴۶۷
در این مقاله ، سیر تاریخی ساخت زمان ماضی اخباری مورد بررسی دقیق قرار گرفته و نشان داده شده است که از حدود سه هزار سال پیش تا کنون گویندگان زبان فارسی برای نشان دادن عملی که در گذشته اتفاق می افتاده است ، از چه روشی استفاده می کرده اند . با مثالهایی که در این مقاله از زبانهای فارسی باستان ، فارسی میانه و فارسی نو آورده شده ، می توان دریافت که ساخت این زمان در دوره های سه گانه زبان فارسی صورت ثابتی نداشته و در هر دوره تغییرات خاصی را به خود پذیرفته است .
۱۱۱۱.

گوناگونی نشانه های جمع- ات و- ان در فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظریه برتر تکواژشناسی نشانه‏های جمع فارسی رسایی آوایی ساخت هجا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱۶ تعداد دانلود : ۱۸۱۸
"در این مقاله، نشان داده می‏شود که نشانه‏های جمع فارسی-ات، -ان، -گان، -یان، -جات، - وان و-یات تکواژگونه‏هایی از دو تکواژ-ان و-ات هستند که تحت تأثیر محیط آوایی، واجی و واژگانی دچار چنین گوناگونی شده‏اند؛با توجه به ساختار واژگانی، تحولات تاریخی واژگان و ساختار هجا و با استفاده از نظریه برتر دلایل ظهور دو تکواژ-ان و-ات، به صورت تکواژگونه‏های متفاوت معرفی و توضیح داده می‏شوند.همچنین روشن می‏گردد که ساخت هجا، رسایی و همانندی آواها، نقش مؤثری در پدیده افزایش دارند. "
۱۱۱۲.

ریشه شناسی و دانش ساخت واژه و تأثیر آن بر یادگیری و توسعهء واژگان زبان انگلیسی

نویسنده:

کلید واژه ها: واژگان اشتقاق ریشه شنا سى ساختواره تصر یف

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها روان شناسی زبان
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : ۲۱۱۴ تعداد دانلود : ۹۳۴
دانش زبانى در زمینهء ساختار و ریشه شناسى واژه، واجد تمامى ویژگى هایى است که روان شناسان آموزش از آن به عنوان "فراگیری معنادار" یاد کرد ه اند. علاوه بر این، در محدودهء فراگیرى زبان خارجى محققان به دنبال یافتن بهترین شیوهء تدریس براى این گروه از فراگیران اند. بر این اساس، پژوهشى بر روى گروهى از دانش جویان دانشگاه تهران که در یک نیم سال، درس زبان عمومى انگلیسى را مى گذراندند، انجام شد و با اعمال شیوه هاى آمار و نمرات دانشجویان، این نتیجه به دست آمد که یک آموزش معنادار در زمینه تجزیه و تحلیل واژه مى تواند کمک شایانى به یادگیرى و افزایش واژگان دانشجویان در وهلهء اول و بالا بردن دانش دستورى آن ها در مرحله بعدى باشد.
۱۱۱۳.

فعلهای مرکب ضمیری در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زبان فارسی زبان فارسی امروز فعل های مرکب ضمیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶۷
در زبان فارسی امروز ، برخی ترکیبات فعلی وجود دارند که در ساخت آنها ، ضرورتا از ضمیر متصل به جای شناسه معمول استفاده می شود . این گونه افعال را که اغلب برای بیان حالات عاطفی و انفعالی به کار می روند ، «فعل های ناگذر» ، «غیر شخصی» یا «فعلهای مرکب ضمیری» نامیده اند ؛ مانند : یادم رفت ، سخت بود ، خنده اش گرفت ، ماتمان برد ، گرمتان شد ، بدشان آمد .
۱۱۱۴.

مرگ استعاره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تشبیه استعاره انتخاب ترکیب استعاره زنده استعاره مرده محور جانشینی محور همشینی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی بلاغت بیان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
تعداد بازدید : ۴۷۲۹
در نوشته حاضر ، سعی بر آن است معلوم شود چه عامل یا عواملی در مرگ استعاره و واژگانی شدن مفهومی استعاری دخیل است . برای نیل به این هدف ، ابتدا به آنچه در میان محققان به مثابه تعریفی برای استعاره ذکر شده است ، اشاره خواهد شد . سپس کوشش خواهد شد ، به فرآیند شکل گیری استعاره اشاره شود و معلوم گردد تفاوت میان «استعاره زنده» و «استعاره مرده» چیست و چگونه استعاره ای زنده به چند معنایی واژگانی تغییر هویت می دهد و به فرهنگهای لغت راه می یابد .
۱۱۱۶.

رابطه نحو و معناشناسی در تعیین متمم های گزاره ای در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۸ تعداد دانلود : ۷۹۷
در این مقاله، فرض اصلی آن است که ساخت معنایی محمول جمله اصلی و ساخت صوری بند متممی رابطه دارند. در زبان فارسی تفاوت صوری میان وجه اخباری و وجه التزامی دربند پیرو مربوط به تفاوتهایی است که در رابطه معنایی میان محمول جمله پایه و محمول جمله پیرو وجود دارد.
۱۱۱۷.

اصول دستورى لغت سازى علمى و فنى در زبان فارسى معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پسو ند لغت سازى اصطلاح یا بى پیشو ند اسم ساز

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی دستور زبان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
تعداد بازدید : ۱۱۲۶ تعداد دانلود : ۸۳۷
این مقاله به زبان فارسى پیشرفته اى مى پردازد که با حفظ هویت تاریخى و فرهنگى خو د و حرکت در مرزهاى فرهنگ، دانش و فن آورى روز جهان، ظرفیت بالایى در ترجمه، انتقال و تولید علم، از خود نشان مى دهد و در انجام وظیفه ملى و جهانى خود، هیچگاه تحت تأثیر زبان هاى دیگر قرار نمى گیرد. بلکه با سعهء صدر وکمال جویى مخصوص به خود، به تعامل صحیح با زبان هاى با شکوه جهان از جمله فرانسه، انگلیسى، عربى و... توجه دارد. رکن و جوهر اصلى اصلى این مقاله ""اصول و قواعد دستورى لغات و اصطلاحات علمى و فنى معاصر"" در زبان فارسى است و امیدوارم مجموعه مقالات من در این خصوص، شکل کاملى از این ایدهء تحول آفرین را ارائه نموده و دریچه جدیدى به زبان علم در زبان فارسى بگشاید.
۱۱۱۸.

تحلیلی صورتگرا از حرکت پرسشواژه در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زبان فارسی دستور زبان بن مضارع بن مضارع اشتقاقی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی دستور زبان زبانشناختی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
تعداد بازدید : ۲۵۵۰
در این مقاله، فرایند حرکت پرسشواژه در زبان فارسی بر پایه اصل جهانی حرکت آلفا مبتنی بر نظریه حاکمیت و مرجع گزینی مورد مطالعه قرار می گیرد. تحلیل این مقاله بر بحث پیرامون حرکت اختیاری پرسشواژه در جمله های پرسشی ساده و دورنه ای یا مرکب در این زبان استوار است.....
۱۱۱۹.

زبان، شناخت و واقعیت(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳۲ تعداد دانلود : ۱۱۷۰
رابطه میان زبان و واقعیت از دیرباز مورد توجه فلاسفه بوده است و آنها با اتخاذ فرازبان منطقی بیشتر سعی در توصیف چگونگی نظام زبان برای بیان امور دنیای خارج یا واقعیت های بیرونی داشته اند. از طرف دیگر، روانشناسان به بررسی ارتباط میان زبان و نحوه حصول شناخت درباره واقعیتهای پیرامون اشتغال داشته اند. به عبارت دیگر، بررسی نقش زبان در مفاهیم پروری و یادگیری، خصوصا توسط کودکان، حوزه کار روانشناسان را تشکیل می داده است. نکته مشترک میان اغلب فیلسوفان و روانشناسان این بوده است که رویکردهای مزبور زبان را منفک از واقعیت و شناخت فرض می کرده اند، یعنی شناخت واقعیتها را مقوله ای کاملا جدا از ماهیت زبان می پنداشتند و زبان را ابزاری جهت بیان واقعیتها می دانستند. در حالیکه رویکرد نوین زبانشناسان به این مسئله کاملا متفاوت است. این دسته از زبانشناسان معتقدند که نظام شناختی و ادراکی انسان از ساختار زبانی منفک نیست. به تعبیری، زبان نه تنها در بیان واقعیات و شناخت پیرامون خنثی نیست بلکه در ساخت واقعیت ها تأثیرگذار است یا به تعبیری دیگر، زبان مستقیما دنیای بیرون را بازگو نمی کند بلکه مفاهیم و تعامل انسانی از جهان را بازگو میکند. بنابراین، مقاله حاضر درصدد است نحوه تکوین دیدگاههای زبانشناختی در مورد نقش زبان در نمود واقعیت ها را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.
۱۱۲۰.

مقایسه صفات فعلی فاعلی و مفعولی در زبان روسی و فارسی

نویسنده:

کلید واژه ها: صفت فعلى فاعلى مفعولى گذرا و ناگذر بن ماضی مضارع

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری رده شناسی زبان
تعداد بازدید : ۲۳۳۵ تعداد دانلود : ۱۵۴۶
صفت فعلى فاعلى و مفعولى در هر دو زبان، همانطورى که از نامشان پیدا است، ویژگى هاى موصوف خود را بیان مى نمایند. این دو صفت، ضمن بیان ویژگى موصوف، بیان کنندهء عمل فعلى اند که از آن مشتق شده اند. صفات فاعلى و مفعولى در زبان فارسى از تمام افعال مى توانند مشتق شوند، ولى در زبان روسی صفت فعلى مفعولى فقط از افعال گذرا (متعدى) ساخته مى شوند. در زبان فارسى فقط صفات مفعولى مى توانند بیان کنندهء رمان باشد، در صورتى که در زبان روسى هم صفات فعلى فاعلى و مفعولى چه از لحاظ شکل و چه از لحاظ معنی داراى مفهوم زمان اند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان