فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۴۱ تا ۱۶۰ مورد از کل ۱٬۷۳۲ مورد.
حوزه های تخصصی:
یکی از عواملی که تصورات مخاطبان، به ویژه کودکان، را از مفهوم کودک و دوران کودکی شکل می دهد، تماشای فیلم های انیمیشن است. این نوع فیلم، دیدگاه هایی را درباره ی وضعیت جسمانی، رفتاری، خانوادگی و زیستی کودکان به نمایش می گذارد. جهان بینی های که درباره ی کودکان در آثار انیمیشن ارائه می شود تصادفی نبوده و منطبق با رمزگذاری های خاصی صورت می پذیرد. هدف این پژوهش تحلیل نشانه شناختی الگوی بازنمایی کودک در انیمیشن است. بدین منظور با استفاده از روش نشانه شناسی، به بررسی انیمیشن «بچه های ساختمان گل ها»که در سال1395-1394تولید و در 91 قسمت ده دقیقه ای از شبکه ی پویا پخش شده، پرداخته ایم و کلیه قسمت های این مجموعه را برای این منظور، مشاهده و تحلیل کرده ایم. نتایج پژوهش نشان می دهد که: در این مجموعه ، با نوعی بازنمایی توأم با «خوب نمایی» از کودک و دوران کودکی مواجهیم. شخصیت کودکان مجموعه، در جایگاه طبیعی سن خود بازنمایی نمی شوند، بلکه بزرگ تر و بالغ تر از سن زیستی شان نمایش دار می آیند. چنین الگویی از بازنمایی ، به طورکلی ، در چهارچوب گفتمان «مدرن» جای می گیرد. ازاین رو ، مجموعه انیمیشن«بچه های ساختمان گل ها» در صدد معرفی الگوی دوران کودکی با مؤلفه های گفتمان مدرن است.
بررسی زیباشناسی و کارکردهای پیوندسازی در گونه (ژانر) «واقعیت – تلویزیون»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر به بررسی دو بُعد زیبا شناسی و کارکردی ژانر تلویزیون واقع نما پرداخته است. به همین منظور، با تمرکز بر ماهیت پیوندی این ژانر- ابعاد گوناگون و مرتبط نظری، ریشه های تاریخی، تعاریف، زیرژانرها، شیوه های متفاوت پیوندسازی و مسئله واقعیت - بررسی شده اند. داده ها از طریق مطالعه اسنادی، کتابخانه ای و مشاهده ای گردآوری شده و در بررسی آنها از رویکرد توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. استفاده از راهکار «پیوندسازی ژانری» حاکی از زمینه ها و شرایط متفاوت رسانه تلویزیون در عصر فناوری و مؤید تحولات قابل توجه در ساحت های گوناگون ژانری نظیر خالقان، مخاطبان، پژوهشگران و آثار تولیدشده است. پیوندسازی در ژانر تلویزیون واقع نما حاکی از خلاقیت صنعت تلویزیون برای حفظ جایگاهش در بازار رقابتی (از طریق تلفیق عناصر داستانی و غیرداستانی یا واقعیت و قراردادهای ژانرهای از پیش موجود) است که برای بقا به همنوع خواری سبک ها و ژانرها و قراردادهای گذشته روی می آورد و همزمان با توجه به اصول استانداردسازی و تمایزگذاری، واریاسیون های گوناگون را عرضه می کند.
رابطه میان هویتِ مقاومت و قدرت نرم(مطالعه موردی سینمای فلسطین)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مفهوم قدرت نرم در علوم انسانی به منظور توصیف قابلیت برای نفوذ غیرمستقیم بر رفتار سایر مجموعه ها از طریق ابزارهایی متفاوت با قدرت سخت بکار می رود. در سطح ملی، قدرت نرم، توانایی های یک کشور در بکارگیری ابزاری است که بر دیگر رفتارهای موجود تأثیر بگذارد. این ابزارها می توانند از حوزه های فرهنگی پدید آیند. سینما در جایگاه رسانه ای فراگیر و عامه پسند به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای فرهنگی در حوزۀ قدرت نرم محسوب می شود. از سویی دیگر هویت مقاومت مفهومی است که در تبیین رابطۀ نوعی از هویت و قدرت استفاده می شود. هویت مقاومت هویت کنشگرانی هست که در شرایطی قرار دارند که از طرف منطقِ سلطه بی ارزش شناخته می شوند. از این رو هدف اصلی هویت مقاومت ساخت هویت دفاعی در مواجهه با نهادهای سلطه و تقویت حد و مرزها و خطوط تمایز است. در این پژوهش ابتدا مفهوم جنگ نرم از منظر جوزف نای و هویت مقاومت از منظر مانوئل کاستلز تشریح می شود. سپس در ادامه با مطالعه سیر تاریخی سینمای فلسطین، چگونگی تبدیل سینما به هویت مقاومت و ابزاری برای قدرت نرم در این کشور تحلیل می شود. پژوهش با بررسی دوره های مختلف سینمای فلسطین نشان می دهد که چگونه هویت فلسطینی ابتدا از ابزار سینما برای مقاومت در برابر قدرت سخت بهره می گیرد و در ادامه به واسطه موفقیت های فیلمسازان فلسطینی در عرصه های بین المللی، سینمای فلسطین به ابزاری برای قدرت نرم تبدیل می شود.
شام رسانه ای برای جذب مخاطب؛ مطالعه موردی برنامه «بفرمایید شام»(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۱
251-270
حوزه های تخصصی:
با عرضه و پخش برنامه های گوناگون تفریحی و سرگرم کننده به زبان های بومی و محلی، از طریق شبکه های مختلف تلویزیونی ماهواره ای، مخاطبان این شبکه ها، دریافت کننده پیام های خواسته یا ناخواسته ای می شوند که تولیدکنندگان شبکه های مذکور برایشان تدارک دیده اند. برنامۀ «بفرمایید شام» که از شبکه تلویزیونی ماهواره ای «من و تو 1» پخش شده، از قابلیت مطالعه به منظور پاسخ به سؤال هایی در مورد چگونگی و چرایی جلب مخاطبان به این برنامه برخوردار است. در رویکرد نظری به موضوع، از نظریۀ مجاورت فرهنگی استروبار و رضایت و خشنودی مخاطب، بهره گرفته شده است. مطالعۀ پیش رو ضمن تحلیل محتوای کیفی برنامۀ تلویزیونی «بفرمایید شام»، به منظور تدقیق یافته ها به عنوان روش مکمل، با احصاء نظرهای مخاطبان این برنامه در فضای مجازی و به طور خاص در شبکۀ اجتماعی فیس بوک درصدد بوده است تا دلایل جذابیت برنامه مذکور را که منجر به جلب مخاطبان شده است، شناسایی کند. یافته های تحقیق نشان داده است که خود غذا و آشپزی در این برنامه، تنها ابزار و بهانه ای برای تولید برنامه و شکل گیری تعامل میان شرکت کنندگان در برنامه است و عوامل متعدد دیگری در جلب مخاطب، تأثیرگذارند. تحلیل نظرهای مخاطبان برنامه نشان می دهد که برنامه، برای مخاطبان گوناگون به دلایل مختلف، جذابیت های خاصی داشته است ازجمله: کنداکتور (برنامه ریزی پخش) سنجیده، راوی طناز و شوخ طبع، زیبایی های ساختاری و ...
شیوه های استفاده از بازی های سنتی و بومی ایرانی در تولید مسابقات رادیویی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ بهار ۱۳۹۸ شماره ۲۹
105 - 132
حوزه های تخصصی:
بازی های سنتی، بخشی از فرهنگ عامه هستند که در آن تعامل و مشارکت میان افراد یک گروه به خوبی نمایش داده می شود. در میان برنامه های رادیویی مسابقه های رادیویی هم با تکیه بر همین اصل تولید می شوند. هدف این تحقیق آن است که به برنامه سازان رادیویی شیوه استفاده از بازی های سنتی را برای نوآوری در طراحی مسابقات رادیویی یادآوری کند. شاید به نظر برسد بیشتر بازی های سنتی، حرکتی و تصویری اند و به شکل مرسوم آن نمی تواند در مسابقه های رادیویی کاربرد داشته باشند؛ همچنین محدودیت زمان و شنیداری بودن مسابقه های رادیویی سبب می شود که دایره انتخاب بازی های سنتی محدود باشد. اما برخی از بازی های سنتی به شکل مرسوم، الگوی مناسبی برای مسابقه های رادیویی هستند ازجمله: بازی توپ و الفبا، نمایش (قصه گویی، نقالی) مشاعره. در برخی از آیتم های اجرا شده در مسابقه های رادیویی فعلی، با الگوبرداری و اقتباس از بازی ها، تنوع در ساختار را شاهد بوده ایم. اما این تحقیق توصیه های جدیدی برای ساخت مسابقات مبتنی بر بازی های محلی دارد. در این تحقیق سعی شده است با رویکرد کیفی و مطالعه موردی مسابقات رادیویی مورد بررسی قرار گیرند. تحلیل محتوای نمونه هایی از مسابقات رادیویی صدای جمهوری اسلامی ایران و مصاحبه با برنامه سازان و تهیه کنندگان مسابقه های رادیویی و تحلیل محتوای برخی از بازی های سنتی و بومی محلی در حوزه بازی های کلامی، حرکتی، نمایشی الگوی مناسبی برای تبدیل بازی های سنتی به مسابقه رادیویی مطرح می کند. یافته های تحقیق نشان می دهد که اگرچه در نگاه اول بازی های سنتی کلامی با ساختار مسابقات رادیویی هماهنگی بیشتری دارند؛ اما حتی بازی های حرکتی و حسی هم با استفاده از ظرفیت های نمایش های رادیویی و رادیو نما می توانند در طراحی مسابقات جدید استفاده شوند.
برساخت هویتِ ایرانیِ مهاجر در تلویزیون ایالات متحده؛مطالعه موردی سریال میهن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۱
185-221
حوزه های تخصصی:
در این مقاله، از منظرِ یک راوی که زاویه ی دیدِ دانایِ کل محدود به یک شخصیت را برای روایتِ خود برگزیده است با تمرکز بر یک شخصیتِ ایرانیِ خاص در سریال تلویزیونی میهن، می کوشیم با استفاده از رهیافتِ تحلیلی نشانه شناسی اجتماعی تصویر که توسط کرس و ون لیوون چارچوب بندی شده است، نحوه ی برساختِ هویتِ ایرانیِ مهاجر را در یک متنِ رسانه ای بررسی کنیم. تحلیلِ ما نشان می دهد که در مدّت حضور این شخصیت در سریالِ میهن، سیرِ تطوّرِ هویتِ او، با استفاده از نمادپردازی های بصری و فنّ ِ بلاغت، به شیوه ای خاص به تصویر کشیده شده است. از منظر نشانه شناسیِ اجتماعی، روایت زندگی این قهرمان خیالی، می تواند به منبعی برای برسازیِ هویت های مطلوب و منطبق بر رویکردِ ایدئولوژیکِ سازندگان، تبدیل شود. فرح در کنار دیگر شخصیت های ایرانیِ مهاجرِ بازنمایی شده در متونِ رسانه ایِ دیگر، هم در برساختِ دوگانه ی خود/دیگریِ جدید مشارکت می کند و هم به جزئی از «منبعِ نشانه ایِ» ایرانیِ مهاجرِ امریکایی شده تبدیل می شود که بعداً نیز می تواند به منظورِ نیل به اهداف خاص، در متونِ دیگر مورد ارجاع قرار گیرد.
شناسایی راهبردهای رسانه ای سیمای جمهوری اسلامی ایران در سالمندی موفق و فعال(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۲
249 - 278
حوزه های تخصصی:
با توجه به استفاده زیاد سالمندان از تلویزیون و افزایش جمعیت سالمندی در کشور، تلویزیون با ساخت و ارائه برنامه هایی با محتوا و ساختار مناسب می تواند جامعه را برای داشتن سالمندی موفق و فعال آماده سازد. این پژوهش با هدف دستیابی به راهبردهایی مناسب در رسانه ملی برای سالمندی موفق و فعال انجام شده است. گردآوری اطلاعات با مصاحبه عمیق به روش نمونه گیری گلوله برفی است. نمونه آماری منتخب، 36 تن از خبرگان، مشتمل بر مدیران رسانه ملی، استادان دانشگاه، پژوهشگران و کارشناسان و برنامه سازان رسانه ای و سالمندی و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات مدل سوات است. پژوهشگر با تجزیه و تحلیل یافته ها و با مقایسه نقاط قوت و ضعف (عوامل داخلی)، تهدیدها و فرصت ها (عوامل خارجی)، به نتایجی دست یافت که با انجام و رعایت این نکات می توان راهکارهای مؤثری در جهت اعمال راهبردهایی برای سالمندی موفق و فعال در رسانه ملی ارائه کرد. مهم ترین نتایج عبارت اند از: لزوم آسیب شناسی جامع در برنامه های سالمندی تلویزیون، لزوم بازنگری در اهداف و ساختارهای برنامه های سالمندی تلویزیون، لزوم تشکیل شورای راهبردی سلامت و احیاء آن برای تهیه و تولید برنامه های خاص سالمندان و اجرای استراتژی های مؤثر، لزوم بازنگری در ساختار نیروی انسانی شبکه های سیما، لزوم بهسازی در سیستم های فناورانه و فنی سیما، لزوم تشکیل کمیته های پژوهشی، تهیه محتوا و تهیه و تولید برنامه در زمینه سالمندی موفق و فعال، بررسی و تدوین محتوا برای سالمندان در شبکه های سیما، تعامل با سازمان ها و نهاهای دولتی و غیردولتی و جذب مشارکت کننده.
مطالعه جنبه های آموزش غیر مستقیم و بهبود هوش هیجانی کودکان پیش دبستان در مجموعه انیمیشنی دورای جستجوگر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۲
79 - 108
حوزه های تخصصی:
یادگیری مهارت های زندگی و چگونگی مقابله با مسائل و رویدادهای مختلف، نقش مهمی در پیشرفت و موفقیت انسان ها برعهده دارد. این توانایی ها که مهارت های هوش هیجانی نام گرفته اند، می توانند در بهبود ارتباطات اجتماعی و کیفیت زندگی افراد نقش بسزایی داشته باشند. امروزه رسانه های جمعی ازجمله تلویزیون، ابزار آموزشی مناسبی در جهت افزایش آگاهی کودکان به حساب می آیند که علاوه بر آموزش های گوناگون، می توانند کودکان را تحت تأثیر اطلاعات و مفاهیم ضمنی خود قرار دهند. در این مقاله تأثیر انیمیشن دورای جست وجوگر از جهت آموزش های غیرمستقیم و نمایش مهارت های هوش هیجانی، مورد مطالعه قرار می گیرند. به همین منظور هشت قسمت از این مجموعه انیمیشنی با تکیه بر نظریه یادگیری مشاهده ای آلبرت بندورا و براساس مؤلفه های مدل هوش هیجانی بار آن، بررسی و تحلیل می گردد. نتایج مقاله حاکی از آن است که این مجموعه انیمیشنی دربرگیرنده بازنمایی های مختلفی از مؤلفه های هوش هیجانی است که می تواند در بهبود این مهارت ها در کودکان پیش دبستانی مؤثر واقع شود. با توجه به سال های طولانی پخش این مجموعه و مخاطبان بسیاری که در سطح جهان دارد، به نظر می رسد که بررسی و مطالعه این انیمیشن ها در بستر هوش هیجانی، می تواند اطلاعات مفیدی را در جهت ساخت مجموعه های موفق مشابه در کشور خودمان به دست دهد.
بازنمایی مصرف در تبلیغات بازرگانی تلویزیون جمهوری اسلامی ایران (شبکه اول و دوم سیما)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۲
191 - 219
حوزه های تخصصی:
امروزه مصرف ، در حوزه بسیار وسیعی به نام سبک زندگی مورد مطالعه قرار می گیرد. بعضی از صاحب نظران و متفکرانی که در زمینه مصرف نظریه پردازی کرده اند، مصرف را در شکل کلی تر، یعنی سبک زندگی در نظر گرفته اند . این پژوهش با هدف شناخت شیوه و نحوه انعکاس مصرف در تبلیغات سیمای جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. از این رو مفهوم مصرف در این پژوهش مبتنی بر سبک زندگی است و در ادامه از الگوی تقسیم بندی کولین کمپل مبنی بر مصرف مدرن و مصرف سنتی و در نهایت از سلسله مراتب نیازهای مازلو به عنوان چارچوب نظری استفاده کردیم. سؤال اساسی در این پژوهش این است که تبلیغات بازرگانی در تلویزیون، بیشتر چه نوع مصرفی را نشان می دهد و به دنبال آن، چه سبک زندگی ای را ترویج می کند؟ این پژوهش برای پاسخ به این سؤال از روش تحلیل محتوا و روش نمونه گیری تلفیقی با دو تکنیک چند مرحله ای و سهمیه ای استفاده کرده است. نمونه ها از شبکه های اول و دوم سیما و در سال های دهه 90 انتخاب شده اند. نتایج به دست آمده نشان می دهد مصرف به نمایش درآمده در اغلب پیام های بازرگانی، مبتنی بر نیازهای ثانویه و شیوه زندگی رایج، سبک زندگی مدرن بوده است.
تولید فیلم مستند آموزشی با ساختار تعاملی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش که با مشاهده تعدادی از آثار مستند - به منظور تحلیل ساختار و محتوای آن ها - در ترکیب با روش پژوهش کتابخانه ای انجام شده، تعیین الگویی کاربردی برای تولید فیلم مستند آموزشی تعاملی بر مبنای نظریه دیوید آزوبل(1918-2008) ( نظریه پرداز آمریکایی حوزه روان شناسی آموزش) است.گروهی از فیلم های آموزشی مورد استفاده در نظام آموزش وپرورش ایران و سایت های تولیدکننده محتوای آن ها (برای نمونه سایت فرا درس) همچنین مستندهای وبی (Web documentary) تعاملی «مردی با دوربین فیلم برداری: یک نسخه جهانی» (2010)، « سفر به انتهای زغال سنگ» (2008) به عنوان نمونه های هدفمند، در این پژوهش بررسی شده اند. تعیین مهم ترین یا اصلی ترین معیارها و اصول تولید فیلم مستند آموزشی تعاملی، همچنین شناخت ویژگی ها و معرفی انواع ساختارهای آن ، عمده ترین هدف این پژوهش است که در کانون آن ، نظریه روانشناسی آموزش آزوبل برای تعلیم مخاطب قرار دارد. الگوی پیشنهادی مقاله برای ساخت مستند آموزشی تعاملی متوجه پاسخ به این پرسش کلیدی است : در شیوه های نوین آموزش با استفاده از رسانه های دیداری- شنیداری امروزی، چگونه می توان از فیلم مستند با ساختار تعاملی، به مثابه جانشین آموزگار ، در حیطه آموزش استفاده کرد؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که در مرحله تولید این نوع مستند، انتخاب مخاطب فیلم اولاً باید منطبق با الگوی « یادگیری معنادار» صورت گیرد ، ثانیاً مستند آموزشی با ساختار تعاملی کاملاً باز ، مناسب ترین نوع فیلم در حیطه آموزش رسانه های دیداری - شنیداری با پلتفرم های دیجیتال است . ثالثاً این فرم مستند می تواند یاد دهنده و یادگیرنده را از حضور فیزیکی در فضای سنتی آموزش - در کلاس درس - بی نیاز کند و آن دو ، ارتباطی متقابل و پویا با یکدیگر داشته باشند.
تبیین الگوی انتخاب راهبرد کنش گفتگویی توسط مناظره کنندگان مورد مطالعه: مناظره های انتخاباتی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰
83 - 107
حوزه های تخصصی:
تجربه برگزاری مناظره های انتخاباتی حاکی از آن است که این مناظره ها بجای آنکه فضایی برای دیالوگ و گفتگو نسبت به موضوعات مهم برای جامعه باشد، فضایی بوده که نامزدها به تخریب و تهاجم نسبت به رقبا بپردازند. در این پژوهش پس از دسته بندی انواع تعامل ها و کنش های بین مناظره کنندگان، شرایط علی و زمینه ای برای انتخاب راهبردهای متفاوت برای کنش، شناسایی شده و الگوی پارادایمی برای مدیریت مناظره ها پیشنهادشده است. روش تحقیق این پژوهش نظریه مبنایی یا گراندد تئوری است و داده ها از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با 14 نفر از کسانی به دست آمده که صاحب نظر بوده و یا در فرآیند طراحی، تهیه و تولید مناظره ها نقش داشته اند. یافته های این مقاله حاکی از آن است که هرچند ویژگی های شخصی و شخصیت مناظره کنندگان در انتخاب رویکرد ادعا و اقناع یا کنش حمله و دفاع تأثیرگذار است، اما تغییر و باز شدن ناگهانی فضای سیاسی در دوران انتخابات، کوتاه بودن زمان تبلیغات انتخاباتی، پیش فرض عدم بی طرفی برگزارکننده مناظره تلویزیونی نزد برخی از نامزدها و بینندگان، چینش نامناسب ساختار و قواعد مناظره عواملی است که باعث شده مناظره کنندگان بجای دیالوگ و گفتگو به تنش و درگیری گرایش یابند. برای مدیریت مناسب، مناظره ها باید به یک رویداد رسانه ای قالب و قواعد مشخص تبدیل شوند .
تأثیر استفاده از تأیید کننده های مشهور در پیام های بازرگانی تلویزیون بر نگرش و قصد خرید مخاطبان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰
253 - 277
حوزه های تخصصی:
یکی از رایج ترین ترفندهای مورد استفاده در تبلیغات تلویزیونی استفاده از افراد مشهور است که محصول را مورد تأیید قرار می دهند. هدف این پژوهش بررسی تأثیر استفاده از تأیید کننده های مشهور بر قصد خرید با توجه به نقش میانجی نگرش، به نام تجاری(برند) و تبلیغات است. این پژوهش از حیث هدف کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل مصرف کنندگان شهر یزد بوده که در معرض تبلیغات تلویزیونی صدا و سیما (شبکه سراسری) قرار گرفته اند. از این جامعه با استفاده از رابطه کوکران، نمونه ای به حجم 420 نفر و به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است که پایایی و روایی آن مورد تأیید قرار گرفته است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزارهای SPSS و PLS استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که ویژگی های تأیید کننده مشهور بر نگرش نسبت به تبلیغات تأثیر مثبت و معناداری دارند. همچنین، نگرش نسبت به تبلیغات بر نگرش به برند تأثیر معناداری دارد. همچنین نگرش نسبت به تبلیغات در رابطه بین ویژگی های تأیید کننده و نگرش نسبت به برند نقش میانجی ایفا می کند. در واقع استفاده اصولی و علمی از تأیید کننده های مشهور در تبلیغات می تواند بر نگرش مخاطبین تأثیرگذار باشد.
نشانه شناسی فرهنگی برنامه های شبکه کودک سیمای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰
191 - 226
حوزه های تخصصی:
اهمیت دوران کودکی در هویت یابی و نیز تلاش مخاطبان کودک در شناخت رمزگان های دیگر فرهنگ ها، این پژوهش را بر آن داشت تا عملکرد شبکه کودک را در شش ماهه دوم سال 96 به صورت تمام شماری و با استفاده از «نشانه شناسی فرهنگی لوتمان»، در شکل گیری فرایند دیگری سازی به مثابه اقدامی ضد هژمونیک و همچنین تثبیت هویت فرهنگی «خود» بررسی نماید. یافته ها نشان می دهد گفتمان غرب در برخی موارد حضور خود در سپهر نشانه ای فرهنگ اسلامی ایرانی را تحمیل کرده است. چون مفروض پژوهش دیگری غربی را در حکم پادفرهنگ می داند، لذا ضعف در فرایند دیگری سازی را به مثابه تعامل فرهنگی نمی شناسد. شبکه، نماینده الگوی مبتنی بر «هم خود و هم دیگری» است. یعنی به جای الگوی «خود دیگری قطبیده» از الگوی «خود دیگری آمیخته» بهره می برد. بر مبنای نظریه اومولت، برنامه های تولیدی، رویکردی محافظه کارانه نسبت به مسائل پیرامونی و جامعه داشته و بیشتر بر تاریخ و سنت تأکید دارند. در مقابل برنامه های تأمینی بر مؤلفه های جامعه پذیری، ثروت، قدرت و سبک زندگی تمرکز داشته اند. یکی از شیوه های مؤثر شبکه کودک به عنوان راهکاری ضدهژمونیک برای غیریت سازی، بهره مندی از سازوکارهای ترجمه فرهنگی در برنامه های تأمینی خارجی است. در این مسیر فرایندهای تکرار و خلاقیت به خوبی در شبکه به کار گرفته شده است، اما لازم بود عوامل فرهنگی «خود» و «دیگری» از طریق مکانیزم های طرد و جذب به کار گرفته می شد تا متون پخش شده ویژگی های کاملاً فرهنگ بنیاد را برای خودش احراز کند.
بررسی هویت های کودک مطلوب گفتمان انقلاب اسلامی در شبکه کودک سیمای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۲
109 - 138
حوزه های تخصصی:
کودکان یکی از پربیننده ترین و مخاطبان خاص تلویزیون هستند. تلویزیون، به دلیل بهره مندی از جذابیت های تصویری و قدرت همانندسازی، بر برداشت مخاطب کودک از هویت خود، درونی شدن فرهنگ و الگوهای فکری و رفتاری وی تأثیر می گذارد. بنابراین، تنها شبکه تخصصی کودک در ایران انتخاب شد تا قابلیت های هویت سازی آن مطالعه و به این پرسش پاسخ داده شود که برنامه های آن در چه مفصل بندی گفتمانی تولید و پخش می شوند؟ بدین منظور، ابتدا نظام معنایی گفتمان انقلاب اسلامی و کودک مطلوب آن با رویکرد لاکلائو و موفه از بیانات و مکتوبات رهبران انقلاب اسلامی مفصل بندی و در مرحله بعدی نظام معنایی برنامه های تلویزیونی شبکه کودک، در بازه زمانی شش ماهه دوم سال 96، تحلیل گفتمان شد. در اندیشه رهبران انقلاب اسلامی، «کودک مطلوب» به معنای پرورش یافتن قوای روحی، جسمی و شکوفایی استعدادهای ذاتی وی است و این مهم بدون توجه به دال مرکزی توحید میسر نمی شود. هویت های «کودک مؤمن»، «ایرانی»، «انقلابی»، «عالم و فلسفه دان»، «اخلاق مدار»، «تندرست» و «جامعه پذیر» هفت هویت کودک مطلوب گفتمان انقلاب اسلامی را تشکیل می دهند. نتایج نشان می دهد که شبکه به اشکال مختلف، آن هویت ها را برساخت کرده است. در مجموع برنامه های تولیدی و تأمینی شبکه، هویت «کودک جامعه پذیر»، «کودک عالم و فلسفه دان»، و «کودک مؤمن»، به ترتیب بیشترین بازنمایی را داشته اند. در برنامه های تولیدی، بیشترین بازنمایی مربوط به «کودک جامعه پذیر» است و بازنمایی هویت «کودک عالم و فلسفه دان» و «کودک مؤمن» در رتبه های بعدی قرار دارند. لکن برنامه ای که منحصراً «کودک انقلابی»، «کودک ایرانی»، «کودک اخلاق مدار»، و «کودک تندرست» را بازنمایی کند، یافت نشد. در برنامه های خارجی بازنمایی هویت های «کودک جامعه پذیر» و «کودک عالم و فلسفه دان»، بسامد بالایی داشته است. در برنامه های تأمینی داخلی نیز بیشتر هویت «کودک جامعه پذیر»، «کودک مؤمن»، «کودک اخلاق مدار» بازنمایی شده است. کلیپ های پخش شده هم به ترتیب هویت های «کودک عالم و فلسفه دان»، «کودک مؤمن»، «کودک جامعه پذیر» و «کودک ایرانی» را بازنمایی کرده اند.
تفاوت های «خبر جعلی» و «شایعه» از منظر اسناد علمی، کارشناسان و نظریه پردازان ژورنالیسم، خبر و علوم ارتباطات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
انتشار گسترده «خبر جعلی» خبرهایی که عامدانه، مغرضانه و به صورت سازمانی و حرفه ای اغلب بر بستر رسانه های اجتماعی، جهت فریب کاربران و انحراف جامعه ساخته و پرداخته می شوند به یکی از تهدیدات مهم رسانه ای در جوامع امروز تبدیل شده است. شناخت جامع این پدیده که به ویژه پس از انتخابات سال 2016 آمریکا موردتوجه جدی رسانه ها و پژوهشگران قرار گرفته، برای تشخیص و مقابله با آن ضروری است. فهم تفاوت های این مفهوم خاص و سایر مفاهیم مشابهی که در فضای زبانی مرتبط با خبر و خبررسانی به کار می رود، می تواند برای شناخت مناسب خبر جعلی به ما کمک کند. ازجمله قدیمی ترین واژه های این حوزه، «شایعه» است که در نگاه اول بسیار به مفهوم خبر جعلی نزدیک است. بنابراین در صورت ارائه ی تبیینی روشن از تفاوت این دو مفهوم، می توان معنای دقیق تری از «خبر جعلی» بیان نمود. برای دست یابی به این هدف مقاله، علاوه بر بررسی جامع منابع علمی موجود، با 17 نفر از متخصصان حرفه ای و دانشگاهی حوزه خبر و رسانه مصاحبه شد. سپس با تجزیه وتحلیل داده ها با روش تحلیل مضمون، تفاوت این دو پدیده را ارائه دادیم. یافته های این پژوهش معلوم می کند که اولاً مهم ترین تفاوت شایعه و خبر جعلی مربوط به ظهور و بروز شایعه در جامعه ی شفاهی و ظهور بروز خبر جعلی در جامعه ی شبکه ای است. ثانیاً می توان خبر جعلی را در بستر جامعه ی شبکه ای در سه ویژگی «تولیدکنندگی»، «ماهیت محتوا» و «ویژگی های کاربران» متفاوت از شایعه دانست.
تبیین الگوی ارتباطات عمومی علم در برنامه سازی علمی در سیمای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰
34 - 62
حوزه های تخصصی:
رسانه ملی یکی از بازیگران اصلی فرآیند ترویج علم در کشور است که مسئولیت پیوند حوزه علم و عرصه عمومی و نهادینه سازی گفتمان علمی را بر عهده دارد. هدف از این پژوهش، تبیین الگوی پارادایمی ارتباطات علم در برنامه سازی علمی در تلویزیون است که ضمن احصای شرایط علّی، زمینه ای و میانجی به شناسایی راهبردهای مناسب برای کنش متقابل رسانه در فرآیند رسانه ای سازی علم و سرانجام پیامدهای منتج از این الگو می انجامد.روش تحقیق این پژوهش نظریه مبنایی است و داده هابا روش نمونه گیری نظری ازطریق مصاحبه عمیق غیر ساختار یافته با 12 نفر از صاحبنظران که در طراحی و راهبری برنامه های علمی نقش داشته اند، بدست آمد. یافته های این مقاله حاکی از آن است که الگوی منتخب رسانه ملی در بازنمایی علم، الگوی نقصانی است. دلایل اتّخاذ این الگو عبارت است از دانای کل پنداری رسانه، تصور نادرست از سطح ادراک عامّه از علم، پیچیده انگاری زبان علم، محدودیت منابع در برنامه سازی علمی، فقدان فرهنگ حمایتگر علم و عدم ثبات و تمایز وظایف ساختاری شبکه های عمومی و تخصصی تلویزیون. به این ترتیب با الگوی نقصانی ترویج علم، کنشگری رسانه در حوزه ارتباطات علم با راهبردهایی چون تخصص زدگی، عوام زدگی، کلیشه سازی یا نتیجه گرایی علمی معنا می یابد. درنتیجه، ارائه ایدئولوژیک علم، خلط علم و شبه علم، برجسته سازی دستاوردهای علمی، عدم ورود علم به حوزه عمومی، ترویج علم محض و عدم ارتباط تعاملی رسانه با عموم و جامعه علمی را به دنبال دارد. بنابراین ضروری است که رسانه ملی با اتخاذ الگوی مشارکت در ترویج علم، از رویکرد همگانی سازی علم به رویکرد درگیرسازی عموم در علم تغییر موضع دهد.
نقش تلویزیون درتوسعه توانمندسازی فردی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
رسانه در دنیای امروز به عنوان یک هویت هم شأن با دولت است که از حیث تأثیرگذاری تا حد شکل دهی به ماهیت فردی و اجتماعی انسان، توانا است. ظرفیت انواع رسانه، به ویژه تلویزیون، به اندازه ای است که به عنوان عاملی در توسعه انسانی مطرح است. نگاه توسعه انسانی به انسان به مثابه ظرفیتی است که باید شکوفا شود. این شکوفایی جز از مسیر توانمند سازی افراد حاصل نمی شود. از این رو؛ هدف پژوهش حاضر، پاسخ به این سؤال است که چگونه می توان از مجرای رسانه تلویزیون برای توسعه توانمند سازی فردی استفاده کرد؟ این پژوهش کیفی، با استفاده از روش مفهوم سازی داده بنیاد انجام گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری نظری تعداد سیزده نفر ازاستادان دانشگاه، مدیران و کارشناسان دارای تجربه کاری در حوزه ارتباطات و توسعه تحت مصاحبه عمیق قرار گرفتند. داده های حاصل از طریق کد گذاری باز، محوری و انتخابی مورد تفسیر قرار گرفت. یافته های پژوهش، چهار کارکرد اصلی فراهم سازی بستر و ایجاد آزادی فرصت، فراهم سازی شرایط علّی، فراهم سازی عوامل میانجی و استراتژی تغییر را به منظور توانمند سازی فردی، برای رسانه تلویزیون شناسایی نموده است.
چگونگی بازنمایی بدن در گفتمان های لذت و خوشایندی، سلامت و منزلت در آگهی های بازرگانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰
134 - 156
حوزه های تخصصی:
این مقاله با هدف بازنمایی و تفسیر گفتمان های بدن در آگهی های بازرگانی شبکه یک سیمای ملی؛ به بازخوانی و طبقه بندی متون برآمده از آگهی ها پرداخته است. برای دست یافتن به هدف، 72 آگهی به صورت هدفمند در بازه زمانی سال 95 انتخاب و تحلیل شد. به نحوی که با بهره گیری از قابلیت های روش تحلیل گفتمان و چارچوب نظری جامعه شناسی تفسیری، سه گفتمان «لذت و خوشایندی»، «سلامت» و «منزلتِ» بدن، در تبلیغات بازنمایی شده است. در گفتمان لذت و خوشایندی، «حس و حال خوب»، در گفتمان سلامت، «عافیت جسم» و در گفتمان منزلتِ بدن، «شأن برتر یا پرستیژ» به عنوان دال مرکزی شناسایی شد. در برآیند کلی مطالعه گفتمان تبلیغات بازرگانی در حوزه بدن، مشخص گردید این گفتمان ها تحت گفتمان بزرگ تر «جسمی یا بیولوژیکی» برساخت می شود و دال مرکزی مجموع این گفتمان ها «انسان مصرفی» است. برحسب نتایج به نظر می رسد، هر یک از گفتمان ها متأثر از خاستگاه های متنوع و نظریه هایی هستند؛ که متناسب با سیاست های حاکم بر رسانه ظهور یافته اند.
سیاست سرگرمی در شبکه ماهواره ای «من و تو» تحلیل گفتمان انتقادی پنج فیلم مستند(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سیاست سرگرمی را می توان نوع جدیدی از ارتباطات سیاسی به شمار آورد که در قالب هایی مانند طنز سیاسی، فیلم مستند و نمایش تلویزیونی نمود می یابد. در این مقاله، به تحلیل نمونه هایی از سیاست - سرگرمی در شبکه ماهواره ای «من و تو» پرداخته ایم. بدین منظور، پنج فیلم مستند این شبکه («از تهران تا قاهره»، «37 روز»، «رضاشاه»، «هرگز نخواب کوروش» و «آدرس: بهارستان») که به موضوعات انقلاب اسلامی، نظام جمهوری اسلامی ایران و رژیم پهلوی پرداخته اند را انتخاب کردیم. تحلیل گفتمان انتقادی این مستندها نشان داد که انقلاب و نظام جمهوری اسلامی به عنوان «دیگریِ» رژیم پهلوی تصویر شده است. امام خمینی (ره) به عنوان «دیگریِ» شاه پهلوی و طرفداران شاه و رژیم پهلوی و طرفداران امام (نیروهای انقلابی) نیز با عناصر گفتمانی کاملاً متفاوتی معرفی و تصویر شده اند. در این مستندها، رژیم پهلوی و شاه به عنوان «ما» (جبهه خودی) و انقلاب، امام و نظام جمهوری اسلامی به عنوان «آنها» (جبهه دشمن) تعریف شده است. شاه، میراث دار هخامنشیان و کوروش خوانده شده و از این طریق، رژیم پهلوی، طبیعی جلوه داده شده است. در مقابل، انقلاب اسلامی، نتیجه دخالت بیگانگان و ابرقدرت های جهانی خوانده شده است. تاریخ سیاسی - اجتماعی نظام جمهوری اسلامی ایران نیز، به کشمکش و درگیری انقلابیون بر سر قدرت و تلاش برای از میان بردن مخالف فرو کاسته شده و بر نبود آزادی و تحمل مخالف در نظام جمهوری اسلامی ایران تأکید شده است. در بعضی از این مستندها، به صراحت در مورد آینده ایران گفت وگو و مخاطب به تلاش برای بازگرداندن رژیم پهلوی تشویق می شود. بنابراین، تحلیل گفتمان انتقادی این فیلم ها نشان داد که شبکه من و تو، در تلاش برای ترویج و هژمونیک ساختن گفتمان رژیم پهلوی و سلطنت طلبان و بدین ترتیب، بخشی از پروژه جنگ نرم رسانه ای با جمهوری اسلامی ایران است.
دیپلماسی عمومی برای کودکان: مطالعه موردی پویانمایی های والت دیزنی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ بهار ۱۳۹۸ شماره ۲۹
133 - 158
حوزه های تخصصی:
«دیپلماسی عمومی برای کودکان» یا «دیپلماسی کودکان»، اقدامات و برنامه های دیپلماسی عمومی است که با هدف اثرگذاری بر روی کودکان طراحی و اجرا می شوند. بخشی از اهمیت دیپلماسی کودکان از جهت اثرات بلندمدت و عمیق آن است. تصورات و دیدگاه های اولیه از هر کشور، دولت و یا ملت که در ذهن کودکان دیگر کشورها ایجاد شود، مقدمه لازم برای برنامه ریزی های بعدی به منظور تغییرات بیشتر و یا جذب افکار عمومی و حتی نخبگان آن کشور را فراهم می سازد و بدین ترتیب دیپلماسی عمومی برای کودکان می تواند به عنوان زمینه و مقدمه ای در سایر روش ها و شیوه های دیپلماسی عمومی نیز مدنظر قرار گیرد. یکی از نمونه های قابل توجه در این عرصه شرکت والت دیزنی و اقدامات آن در جهت دیپلماسی عمومی آمریکا است. به این منظور نحوه بازنمایی اصول و ارزش های آمریکایی در پویانمایی های ساخت این شرکت با استفاده از روش نشانه شناسی بارت با تحلیل نظام نشانه شناختی ثانویه در این مقاله بررسی شده است. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با توجه به تعریف ارائه شده از دیپلماسی عمومی برای کودکان، پویانمایی هایی که به موضوع مقاله نزدیک تر بودند (داستان اسباب بازی سه ، زوتوپیا و شش قهرمان بزرگ) مورد تحلیل قرار گرفت. توجه ویژه به موضوع سبک زندگی یکی از محوری ترین موضوعاتی بود که در بازنمایی دیزنی از آمریکا بیشتر مورداستفاده قرارگرفته است. به عبارت دیگر، بازنمایی سبک زندگی آمریکایی اصلی ترین موضوع بازنمایی شده در پویانمایی های موردبررسی بود.