وحیداله موسوی

این پژوهش به بررسی ابعاد زیبایی شناسی و فرهنگی ژانر کمدی در بازه زمانی (1392-1362) می پردازد. با استفاده از ابزارهای تحلیلی نظریه ژانر و با توجه به متغیرهای تقاطع های هنجارگریز (لذت ژانری) و هنجارمند (ارزش های فرهنگی) و وضعیت پیوندی به تحلیل پرفروش ترین نمونه های آماری کمدی در سینمای ایران پرداخته می شود. داده ها از طریق مطالعه اسنادی، کتابخانه ای و مشاهده ای گردآوری شده اند و با رویکرد توصیفی تحلیلی، رابطه بین تقاطع های ژانری و وضعیت پیوندی در هر یک از نمونه ها مورد بررسی قرار می گیرد. از یک سو، نمونه های آماری مورد بررسی از قابلیت پیوندی شدن ژانر کمدی با ژانرهای گوناگون حکایت می کنند و بر روندمحوری این ژانر صحه می گذارند. از سوی دیگر، ژانرهای الحاق شده محملی برای هنجارگریزهای ژانری فراهم می کنند. هرچه تنش بین امر هنجارمند و هنجارگریز بیشتر است، تأثیر ژانری نیز افزایش می یابد.

پژوهش حاضر به بررسی دو بُعد زیبا شناسی و کارکردی ژانر تلویزیون واقع نما پرداخته است. به همین منظور، با تمرکز بر ماهیت پیوندی این ژانر- ابعاد گوناگون و مرتبط نظری، ریشه های تاریخی، تعاریف، زیرژانرها، شیوه های متفاوت پیوندسازی و مسئله واقعیت - بررسی شده اند. داده ها از طریق مطالعه اسنادی، کتابخانه ای و مشاهده ای گردآوری شده و در بررسی آنها از رویکرد توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. استفاده از راهکار «پیوندسازی ژانری» حاکی از زمینه ها و شرایط متفاوت رسانه تلویزیون در عصر فناوری و مؤید تحولات قابل توجه در ساحت های گوناگون ژانری نظیر خالقان، مخاطبان، پژوهشگران و آثار تولیدشده است. پیوندسازی در ژانر تلویزیون واقع نما حاکی از خلاقیت صنعت تلویزیون برای حفظ جایگاهش در بازار رقابتی (از طریق تلفیق عناصر داستانی و غیرداستانی یا واقعیت و قراردادهای ژانرهای از پیش موجود) است که برای بقا به همنوع خواری سبک ها و ژانرها و قراردادهای گذشته روی می آورد و همزمان با توجه به اصول استانداردسازی و تمایزگذاری، واریاسیون های گوناگون را عرضه می کند.