جامعه شناسی

نمایش ۵٬۷۶۱ تا ۵٬۷۸۰ مورد از کل ۱۶٬۶۸۰ مورد.

۵۷۶۱.

رابطه ویژگیهای شغلی و سلامت روان در کارشناسان توان بخشی مراکز دولتی و خصوصی تحت نظارت سازمان بهزیستی استان تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: زهره زنگویی روشنک وامقی وامقی نیکتا حاتمی زاده مهشید فروغان مهدی رهگذر

منبع: رفاه اجتماعی سال ۱۵ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۵۸ 157-139

کلید واژه ها: سلامت روان کارشناس توان بخشی مراکز توان بخشی ویژگیهای شغلی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی

تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۴۷

مقدمه: با توجه به نقش سلامت روان در افزایش کارایی کارکنان و کیفیت ارائه خدمات، مقاله حاضر به بررسی رابطه ویژگیهای شغلی و سلامت روان کارشناسان توان بخشی مراکز دولتی و خصوصی تحت نظارت سازمان بهزیستی استان تهران می پردازد. روش: این پژوهش کاربردی و از نوع مطالعات توصیفی-تحلیلی مقطعی است که بر روی 104 نفر از کارشناسان توان بخشی شاغل در مراکز توان بخشی دولتی و خصوصی استان تهران انجام شد. ابزارهای گردآوری داده ها، پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ-28) و پرسشنامه تطبیق یافته ویژگیهای شغلی برگرفته از پرسشنامه ویژگیهای شغلی هکمن و اولدهم1 بود. یافته ها: از میان ویژگیهای شغلی، ابعاد «تنوع مهارت»، «هویت کار»، «اهمیت کار» و «بازخورد» با سلامت روان ارتباط منفی داشتند. یعنی با افزایش ثمره آنها، سلامت روان کاهش می یافت که دلالت بر سلامت روان بهتر داشت. درضمن، براساس نتایج تحلیل رگرسیون، ابعاد اهمیت کار و بازخورد دارای قدرت تبیین کنندگی بیشتری برای سلامت روان هستند. بحث: با توجه به ارتباط معنادار میان ویژگیهای شغلی و سلامت روان در کارشناسان توان بخشی، مدیران می توانند هرچه بیشتر درصدد پیاده سازی ویژگیهای شغلی مطلوب در محیط کار برآیند تا کارکنان از سلامت روان بهتری برخوردار شوند.

۵۷۶۲.

ارزیابی دگرگونی کیفیت زندگی در سکونتگاه های غیررسمی در دهه گذشته(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: کیومرث ایراندوست عرفان پاکزاد

منبع: رفاه اجتماعی سال ۱۵ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۵۷ ۱۷۵-۱۴۹

کلید واژه ها: ارتقاء و بهسازی تحول و دگرگونی سکونتگاه غیررسمی کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی

تعداد بازدید : ۶۸ تعداد دانلود : ۳۹

مقدمه: سکونتگاههای غیررسمی نمودی از فقر و برآمده از نارسائیهایی سیاستهای مسکن و نادیده گرفتن نیاز بخش گسترده ای از کم درآمدهای شهری هستند که بسته به عواملی همچون جایگاه جغرافیایی، مطلوبیت مکان، ویژگیهای اجتماعی گروههای ساکن، سطح خدمات و تسهیلات، برنامه های پیش رو و امید به آینده، دارای ارزش سکونتی و به تبع آن مسیر توسعه ناهمسانی هستند و کیفیت زندگی در برخی از این سکونتگاهها بهبود قابل توجهی یافته است. روش: این پژوهش با روشی آمیخته از دو روش تحلیل ثانویه و روش شبه پانل و با بکارگیری گردآوری اطلاعات میدانی در دو مقطع زمانی در بازه 8 سال به بررسی همسنجی دگرگونی مسکن و شرایط زندگی در یکی از بزرگ ترین سکونتگاههای غیررسمی شهر کرمانشاه پرداخته است. سکونتگاه دولت آباد با 45 هزار نفر جمعیت در غرب شهر کرمانشاه، جامعه آماری این پژوهش است. یافته ها: شاخصهای گوناگون مؤثر بر زندگی تهی دستان، ازجمله شاخصهای جمعیتی، اشتغال و بیمه، دسترسی، مسکن، تسهیلات، دسترسی به منابع مالی رسمی تأمین مسکن و کسب وکار روند روبه بهبودی داشته اند، این روند در بیشتر موارد چشمگیر و درخور نگرش بوده است. در مقابل، با توجه به یکپارچگی سکونتگاه با شهر و گسترش فرهنگ شهری، برخی شاخصهای وابسته به سرمایه اجتماعی با افت روبرو بوده است. بحث: روند بهبود شرایط در محله دولت آباد برآمده از دگرگونیهای اقتصادی و اجتماعی دهه کنونی است که تا اندازه ای برنامه های رسمی بهسازی مسکن توانسته به ویژه در پیوستگی با محیط، روند بهبود را شتاب بخشد. این بررسی نشان داد که روند دشواریهای دولت آباد از چالش کالبدی به سوی چالشی اجتماعی گردش کرده و مسئله و نیاز امروز آن از سرشت توسعه اجتماع محلی است.

۵۷۶۳.

مقایسه سازگاری زناشویی و باورهای غیرمنطقی در زنان جراحی زیبایی شده و زنان جراحی زیبایی نشده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ثریا گونجی ابوالقاسم خوش کنش تقی پورابراهیم

منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده (فرهنگی - دفاعی زنان و خانواده سابق) سال دهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳۱

کلید واژه ها: سازگاری زناشویی باورهای غیر منطقی در ازدواج جراحی زیبایی زنان تأثیر جراحی زیبایی بر زندگی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۵۱ تعداد دانلود : ۶۸۵

این پژوهش به منظور تعیین مقایسه سازگاری زناشویی و باورهای غیرمنطقی در زنان جراحی زیبایی شده و زنان جراحی زیبایی نشده انجام شد. پژوهش، مطالعه ای علی مقایسه ای است. جامعه آماری پژوهش تمام زنان در شهر تهران بود. روش پژوهش نمونه گیری هدفمند و در دسترس بود. تعداد افراد نمونه شامل200 نفر، 100 نفر زنان جراحی زیبایی شده و 100 نفر زنان جراحی زیبایی نشده است. ابزار سنجش در این تحقیق شامل مقیاس سازگاری زناشویی اسپانیر (1976) و آزمون باورهای غیرمنطقی جونز (1968) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیری مورد تجزیه استفاده شد. نتایج نشان داد میزان باورهای غیر منطقی زنان جراحی زیبایی شده از زنان جراحی زیبایی نشده بیشتر است (p< 0.05). هم چنین تفاوت معناداری بین سازگاری زناشویی در زنان جراحی زیبایی نشده و زنان جراحی زیبایی شده وجود دارد (p<0.05). یافته ها بر وجود باورهای غیرمنطقی بیشتر و سازگاری زناشویی کمتر در زنان جراحی زیبایی شده تأکید دارد. از این رو این نتایج می تواند در مشاوره های پیش از جراحی زیبایی و زوجی مورد توجه قرار گیرد.

۵۷۶۴.

گونه شناسی شهروندی در ایران؛ فرصت ها و تهدیدهای آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمد غیاثوند

منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) بهار ۱۳۹۴ شماره ۶۸

کلید واژه ها: شهر تهران حقوق شهروندی شهروندی تکالیف شهروندی گونه شناسی شهروندی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۹۷ تعداد دانلود : ۳۸۹

۵۷۶۵.

تأثیر احساس نابرابری جنسیتی بر سرمایه اجتماعی زنان تحصیلکرده شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مژده کیانی زهره رهنما فلاورجانی

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و ششم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۵۸)

کلید واژه ها: حمایت اجتماعی سرمایه اجتماعی احساس نابرابری جنسیتی احساس نابرابری اجتماعی زنان تحصیلکرده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۷۲ تعداد دانلود : ۵۴۱

افزایش تحصیلات، ورود به حوزه اشتغال، بالا رفتن آگاهی و مشارکت زنان در عرصه های اجتماعی، از عواملی است که احساس و باور آنان به نابرابر بودن شرایط را در جامعه فراهم می آورد؛ احساسی که می تواند فرصت ها و عرصه های اجتماعی را به عنوان کالای فرهنگی- اقتصادی- اجتماعی که سرمایه اجتماعی نام دارد، تحت تأثیر قرار دهد. این پژوهش با هدف چگونگی تأثیر احساس نابرابری جنسیتی بر وضعیت سرمایه اجتماعی زنان تحصیلکرده شهر اصفهان انجام شده است. مبانی نظری متغیرها و پارامترهای این پژوهش، بر مبنای نظریات چافتز، بلوم برگ و پیر بوردیو تدوین شده است. روش این پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته، دارای قابلیت اعتماد و اعتبار است. جامعه آماری پژوهش، زنان دارای مدرک تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری، شش منطقه از مناطق چهارده گانه شهر اصفهان است. حجم نمونه 385 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران به دست آمده است. با استفاده از نرم افزار spss برای آزمون فرضیات و تحلیل داده ها، از ضریب همبستگی و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داده است که بین احساس نابرابری اجتماعی، نابرابری خانوادگی و احساس نابرابری اقتصادی و سرمایه اجتماعی رابطه مثبت و معنادار آماری وجود دارد.

۵۷۶۶.

خشم صفت- حالت و شیوه های کنترل خشم و گرایش افراد به نزاع دسته جمعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فریبرز نیکدل علی اکبر پیراسته مطلق

منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلید واژه ها: خشم صفت خشم حالت شیوه های کنترل خشم و گرایش به نزاع دسته جمعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۷۸ تعداد دانلود : ۶۶۷

هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین خشم صفت- حالت و شیوه های کنترل خشم و گرایش افراد به نزاع دسته جمعی در استان کهگیلویه و بویر احمد انجام شده است. روش: روش پژوهش غیر آزمایشی از نوع همبستگی بوده است. برای رسیدن به هدف فوق، از جامعه آماری تحقیق که عبارت است از کلیه شهروندان 40-15 ساله استان کهگیلویه و بویراحمد ، 400 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. داده های جمع آوری شده با استفاده از پرسشنامه های گرایش به نزاع دسته جمعی، سیاهه بروز خشم صفت- حالت اسپیلبرگر و طرح واره های شناختی پرخاشگرانه، با آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد بین متغیرهای خشم صفت- حالت و گرایش به نزاع دسته جمعی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. در حالی که بین شیوه های کنترل خشم و گرایش به نزاع دسته جمعی ارتباط منفی و معناداری وجود داشت. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد متغیر خشم حالت، کنترل خشم درونی و خشم صفت به ترتیب بهترین پیش بینی کننده های گرایش به نزاع دسته جمعی بودند. نتیجه گیری: خشم حالت و شیوه های کنترل درونی یا بیرونی خشم می توانند گرایش افراد به نزاع دسته جمعی را پیش بینی کنند.

۵۷۶۷.

بررسی و تحلیل جایگاه ایالاتماسبذان و مهرجانقذق (ایلام) در دوره خلافت عباسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرتضی اکبری

منبع: فرهنگ ایلام دوره ۱۶ بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴۶ و ۴۷

کلید واژه ها: ایلام خلافت عباسی سیروان س‍ی‍م‍ره ماسبذان مهرجانقذق

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی تاریخی

تعداد بازدید : ۸۰۷ تعداد دانلود : ۵۳۱

ماسبذان و مهرجانقذق از ایالت های مهم قرون اوّلیه اسلامی تا قرن پنجم هجری بوده و از نظر موقعیت جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و مذهبی از مناطق مهم خلافت عباسی به شمار می رفته است. این پژوهش در پی یافتن پاسخی به این پرسش است که چه دلایلی باعث شد تا ایالات مذکور که با موقعیت جغرافیایی استان ایلام همخوانی دارند، در عصر خلافت عباسیان از جایگاه ویژه و استراتژیکی برخوردار شوند؟ نتایج مقاله که با روش توصیفی - تحلیلی انجامشده، بیانگر آن است که در قرون اولیه اسلامی یکی از کوتاه ترین راه های مواصلاتی عراق به مرکز و شرق فلات ایران از این منطقه می گذشته است. وجود آب و هوای مساعد، جنگل های انبوه و پوشش گیاهی مناسب، نزدیکی آن به بغداد و عتبات عالیات، جذبه های توریستی طبیعی و کوه های سر به فلک کشیده از دلایل اهمیّت این منطقه بوده است. همین امکانات طبیعی باعث شده بود تا مخالفان خلافت عباسی مدت ها این مناطق را کانون مخالفت خود با خلفای عباسی قرار دهند.

۵۷۶۸.

توسعه فرهنگی ضرورت توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدحسین پناهی

منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۲

کلید واژه ها: توسعه سیاسی توسعه اقتصادی توسعه اجتماعی توسعه فرهنگی توسعه فرهنگ

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۷۴۹ تعداد دانلود : ۱۶۱۹

ربع پایانی قرن بیستم با پدیده چرخش فرهنگی، به همراه پدیده پسامدرنیته و پساساختارگرایی، هم در بُعد واقعیت اجتماعی و هم در بُعد تحلیل اجتماعی، مصادف بوده است. این چرخش نه تنها نشان دهنده اهمیت یافتن بیش ازپیش نقش فرهنگ در زندگی انسان ها و در علوم انسانی و اجتماعی است، بلکه نشان دهنده فهم درست تر و عمیق تر از نقش و قدرت فرهنگ در انواع ساحت های زندگی بشری و تحلیل اجتماعی است، که مدت ها تحت الشعاع عامل اقتصادی قرار گرفته بود. در این مقاله سعی می شود اولاً با پرداختن به موضوع توسعه فرهنگ و انواع و ابعاد آن اهمیت توسعه فرهنگ و توسعه فرهنگی مورد حث قرار گیرد. ثانیاً، سعی می شود با استفاده از مطالعات مفاخر در رابطه با نقش فرهنگ در توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نشان داده شود که توسعه عرصه های گوناگون جامعه بدون توسعه فرهنگ نه می تواند مداوم و پایدار باشد، و نه می تواند در جهت خودشکوفایی و تکامل انسانی قرار گیرد. بدین معنی توسعه عرصه های گوناگون جامعه باید توسعه ای مبتنی بر فرهنگ ایرانی – اسلامی و یا به معنای دقیق کلمه «توسعه فرهنگی» باشد، تا تلاش های کشور در جهت پیشرفت اسلامی ایرانی مقرون با موفقیت گردد.

۵۷۶۹.

زبان و تفکر در پرتو ترجمه های دوره ناصرالدین شاه قاجار (1313-1264ه.ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدامیر احمدزاده

منبع: جامعه شناسی ایران سال شانزدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱

کلید واژه ها: نوگرایی بازنمایی ذهنیت و زبان زبان ترجمه مترجمان و دنیای متن

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۰۶ تعداد دانلود : ۴۸۲

نوشتار حاضر بر محور این مساله اصلی متمرکز است که نشان دهد چگونه می توان ترجمه های دوره ناصرالدین شاه را به عنوان برآیند ذهن و زبان مترجمان و متفکران در ارتباط با دنیای بیرونی ارزیابی کرد؟ در این راستا برآنیم تا نسبت زبان ترجمه متون علمی و فرهنگی جدید در جامعه مبدا (اروپا) را با فهم و زبان و اندیشه مترجمان ایرانی در جامعه مقصد ارزیابی نماییم زیرا در پرتو این نوع بررسی بسیاری از نواقص و مسائل دنیای ذهن و زبان مترجمان و متفکران ایرانی در مواجهه با متن های تولید شده در دنیای جدید مشخص خواهد شد. به منظور تبیین مساله فوق از روش های تحلیل متن و مفاهیم زبانی با مراجعه به برخی نظریه ها و الگوهای روش شناختی تحلیل گفتمان از جمله لاکلاو و موف و میشل فوکو استفاده می شود که براساس آن ها، زبان ترجمه ها مهم ترین عرصه ارتباط اجتماعی بوده که با حضور مقتدرانه خود به بازنمایی و تصویرسازی درک انسان از وجود خود و دنیای بیرونی پرداخته و آن را در دنیای نوشتارهای اروپایی سامان و معنا بخشیده است. دستاورد تحقیق ما نشان می دهد که ترجمه به مثابه یکی از مهم ترین کانال های انتقال فهم از دنیای جدید به ایفای نقش مهمی در معرفی و استخراج یک برنامه تحول ساز و فرایند دگرگونی از درون متن های تولیدشده در دنیای اروپایی را برای اهداف مترقیانه برخی رجال سیاسی و فرهنگی عصر ناصری پرداخت امّا برخی موانع زبانی و فکری از یک سو و مقطعی بودن سیاستگزاری های متولیان دولتی و درباری در عرصه ترجمه از سوی دیگر باعث شدند تا این فرایند انتقال زبانی و فکری عمدتاً در حدّ محدودی باقی بماند و دچار انقطاعات تاریخی گردد با این حال جامعه ایران در تداوم گرایش خود به این راه در قالب های گوناگونی زبانی و بیانی به تداوم اهداف و بازتولید آمال جدید خود پرداخت. در این راستا بود که مفاهیم جدید در قالب تالیفات اقتباسی و مقالات و روایت های روزنامه های جدید از تحولات مدرن، بازتاب فرهنگی و اجتماعی پیدا کرد و مقدمه فهم پیشامشروطگی گروه های فعال اجتماعی جامعه ایران از تحولات سیاسی، فکری و اجتماعی اروپای قرن نوزدهم گردید.

۵۷۷۰.

بررسی نقش شرکت های کوچک و متوسط دانش بنیان در شاخه تولید دانش و فناوری، بر کاهش اثرات تحریم های محصولات الکترونیک فناوری بالا علیه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدتقی امینی سید محمد میرمحمدی حسن قصاع

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال چهارم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۴

کلید واژه ها: کارآفرینی توانمندسازی بخش خصوصی شرکت کوچک و متوسط فاوا کاهش اثر تحریم

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی علم

تعداد بازدید : ۱۲۵۷ تعداد دانلود : ۴۹۳

در این مقاله ضمن بررسی نقش شرکت های کوچک و متوسط دانش بنیان در کاهش اثر تحریم های بین المللی بر کشور در حوزه محصولات فناوری بالای الکترونیک و در شاخه تولید دانش و فناوری، نقش آمادگی و هماهنگی زیربنایی ترین عوامل اثرگذار در شرکت های دانش بنیان؛ سرمایه انسانی، سرمایه اطلاعاتی و فناوری و سرمایه سازمانی ارزیابی شد. مسیر پژوهش از درون شرکت ها و از دیدگاه دست اندرکاران، صاحبان، مدیران و پژوهشگران شاغل در این شرکت ها بود. نتایج، درباره تأثیر شرکت های کوچک و متوسط دانش بنیان با کمک آمادگی و هماهنگی عوامل سه گانه فوق در کاهش اثرات تحریم های بین المللی بر کشور در حوزه محصولات فناوری بالای الکترونیک در شاخه جذب و تولید دانش و فناوری از دیدگاه افزایش کمی و کیفی خروجی ها و کاهش هزینه و قیمت تمام شده برای مصرف کننده را اثبات کرد.

۵۷۷۱.

بررسی رابطه تفکر انتقادی و میزان و زمینه تبعیت از گروه های مرجع دینی در بین دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه های تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه عموعبداللهی خدیجه سفیری

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال هشتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلید واژه ها: تفکر انتقادی روحانیت واقعیت اجتماعی جامعه شناسی معرفت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۰۶ تعداد دانلود : ۴۰۴

حضور روحانیت در عرصه های مختلف زندگی دینی، اجتماعی و اقتصادی جامعة ایران هم با مبانی نظری اسلامی (با تکیه بر امامت و ولایت) مشروعیت یافته و هم بر بستری از ضرورت تاریخی توجیه شده است. بررسی ها نشان می دهد که منزلت روحانیون پس از انقلاب اسلامی به خصوص در بین جوانان دچار تغییراتی شده است. با توجه به قوت گرفتن رویکردهای نقادانه در نظام آموزشی کشور و گسترش تفکر انتقادی، در این مقاله بر آنیم که با روش کمّی پیمایش به بررسی رابطة تفکر انتقادی و میزان تبعیت از روحانیت در بین دانشجویان بپردازیم. جامعة آماری این پژوهش را دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه های دولتی تهران در سه دانشگاه الزهرا، دانشگاه امام صادق (ع) و دانشگاه شهیدبهشتی تشکیل می دهد. نمونة آماری نیز با استفاده از فرمول کوکران و با نمونه گیری متناسب با حجم 370 نفر انتخاب شدند. نتایج حاکی از آن است که بین تفکر انتقادی و میزان تبعیت از روحانیت رابطة معناداری وجود ندارد. اما خرده مقیاس های کنجکاوی و ذهن باز رابطه ای منفی با تبعیت از روحانیت دارد و حقیقت جویی رابطة مثبتی با تبعیت از روحانیت دارد. همچنین بر اساس نتایج کسب شده بین تفکر انتقادی و مراجعة دانشجویان به متخصصان دینی غیرروحانی رابطة مثبتی وجود دارد.

۵۷۷۲.

بررسی روند های تاریخی و فرهنگی مؤثر بر استقرار نخستین قالب های ادبی جدید در ایران (تا قبل از انقلاب مشروطه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: قاسم زائری الهام ربیعی

منبع: راهبرد فرهنگ سال هشتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳۱

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۸۶ تعداد دانلود : ۱۱۲۲

۵۷۷۳.

بررسی تأثیر آنومی اجتماعی بر رفاه ذهنی در میان شهروندان جوان شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: عزت الله سام آرام حسین بارگاهی نرگس کبیری

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال نهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: جوانان رفاه اجتماعی آنومی اجتماعی رفاه ذهنی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۴۸ تعداد دانلود : ۶۱۲

یکی از شاخص های اصلی توسعه در دنیای امروز دستیابی به هر دو بعد عینی و ذهنی رفاه اجتماعی است. چرا که دیگر تنها ابعاد عینی به تنهایی تأمین کننده نیازهای افراد نیستند و توجه به ابعاد ذهنی به علت تاثیر مستقیمی که بر کیفیت زندگی انسان دارند نیز اهمیت ویژه ای یافته است؛ بنابراین مشکلاتی هم که این بعد از رفاه اجتماعی را دچار خدشه می کنند و نهایتا رسیدن به آن را به تعویق می اندازند دغدغه بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران است. از جمله این مشکلات، تغییرات و نوساناتی است که آنومی اجتماعی در جامعه بوجود می آورد. به همین دلیل مقاله حاضر به سنجش رفاه ذهنی و تاثیر آنومی اجتماعی بر آن در میان شهروندان جوان شهر تهران می پردازد. چارچوب نظری این تحقیق بر پایه نظریات تونی فیتز پتریک برای رفاه ذهنی و مسنر و روزنفلد برای آنومی اجتماعی است. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی بوده و از تکنیک پرسشنامه برای گردآوری داده ها، با حجم نمونه آماری400 نفر استفاده شده است. در این پژوهش از شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای در بین جوانان 15-29 ساله ساکن شهر تهران استفاده نمودیم. همچنین جهت آزمون فرضیه ها از آماره های دی سامرز،گاما و جهت تحلیل داده ها از تحلیل رگرسیون که در نرم افزارspss تعبیه شده است استفاده نمودیم. نتایج تحقیق نشان می دهد که متغیر آنومی اجتماعی و ابعاد آن (بی معنایی، بی قدرتی و بت وارگی پول) دارای تأثیر معکوس و کاهنده بر میزان رفاه ذهنی می باشند. یعنی هر چقدر میزان آنومی اجتماعی و ابعادش در جامعه افزایش پیدا کند از میزان رفاه ذهنی کاسته می شود.

۵۷۷۴.

تحلیل فرهنگ سیاسی ایران مطالعة موردی: شهروندان شهرهای ارومیه و خرم آباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسماعیل شریفی علی ساعی سعید معیدفر

منبع: جامعه شناسی تاریخی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ ویژه نامه

کلید واژه ها: فرهنگ سیاسی دموکراتیک اقتدارگرا مشارکت گرا مجموعة فازی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۶۷ تعداد دانلود : ۵۶۰

در این مقاله، فرهنگ سیاسی جامعه ایران را در یک بازه کیفی اقتدارگرایی تا دموکراتیک گرایی بررسی و تحلیل کرده ایم. دیدگاه های نظریِ شکل گرفته درباب فرهنگ سیاسی ایران تحلیل های متفاوت و گاه متضاد دارند. دسته ای از این دیدگاه ها ویژگی های فرهنگ سیاسی ایران را غیردموکراتیک و اقتدارگرایانه معرفی کرده و دسته دیگر شاخص های دموکراتیک را به آن نسبت داده اند؛ ازجمله این شاخصه ها تأکید بر میزان زیاد مشارکت سیاسی در دوره های مختلف انتخاباتی است. در این پژوهش، با استفاده از روش کمّی پیمایشی برمبنای داده های فازی، فرهنگ سیاسی دو شهر ارومیه و خرم آباد را که به ترتیب کمترین و بیشترین میزان مشارکت انتخاباتی را در دوره های مختلف انتخاباتی داشته اند، تحلیل کرده ایم تا با استفاده از یافته های تجربی، صحت و سقم نظریه ها و دیدگاه های فرهنگ سیاسی ایران را بیازماییم. برای این منظور، میزان عضویت شهروندان را در دو مجموعه فرهنگ سیاسی ارزیابی کرده ایم: ارزش های ابراز وجود دربرابر ارزش های بقا و ارزش های عقلانی دربرابر ارزش های سنتی، الگوی فرهنگ سیاسی آن ها را تعیین می کند. نتایج پژوهش نشان می دهد الگوی فرهنگ سیاسی ارومیه و خرم آباد تاحدودی شبیه به یکدیگر است. برخلاف تصور قبلی، در هیچ کدام از دو شهر، فرهنگ سیاسی همسان و واحدی مشاهده نشده است. بنابراین، مجموعه ارزش های سیاسی توده مجموعه ای دووجهی است که هم تمایلات دموکراتیک و هم تعلقات اقتدارگرایی دارد و مهم تر این است که الگوی فرهنگ سیاسی شهروندان با میزان مشارکت انتخاباتی آنان مطابقت ندارد؛ بنابراین این استدلال که زیاد بودن مشارکت انتخاباتی می تواند شاخصی برای ارتقای فرهنگ سیاسی و نشان دهنده دموکراتیک بودن آن باشد، با واقعیت همخوانی ندارد.

۵۷۷۵.

رابطه بین ""حمایت اجتماعی"" و ""تاب آوری"" در بین بیماران مبتلا به سرطان .(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد راجعیان ناصر گودرزی

منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی بهار ۱۳۹۴ شماره ۳

کلید واژه ها: تاب آوری حمایت اجتماعی بیماری سرطان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۰۳ تعداد دانلود : ۶۴۴

چکیده امروزه هرچندمردم مدتطولانی تریبا بیماریسرطانزندگیمی کنند، امانگرانی ها دربارهمشکلاتافرادمبتلا بهسرطانوخانواده هایشاندرحال افزایشاست. در این زمینه، نتایج تحقیقات متعدد حاکی از آن است که دسترسی به حمایت های اجتماعی برای افراد مبتلا به سرطان بر سازگاری و مقاومت شان در برابر این بیماری اثر می گذارد. بر این اساس، در تحقیق حاضر با روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه، به بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی با تاب آوری در بین بیماران مبتلا به سرطان پرداخته شد. جامعه آماری این تحقیق شامل افراد بخش بیماری های خونی بیمارستان امام رضا (ع) آجا است که از تاریخ 15/10/93 لغایت تاریخ 30/11/93 در این بیمارستان بستری بوده یا جهت درمان سرپایی مراجعه نموده اند. تعداد این بیماران 100 نفر بوده، که با استفاده از جدول مورگان تعداد 80 نفر به عنوان نمونه و بر اساس شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 18) انجام گردید و برای آزمون فرضیه ها نیز از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شد. یافته ها حاکی از آن است که بین حمایت اجتماعی و تاب آوری رابطه معناداری وجود دارد. نتایج آزمون تحلیل رگرسیون نشان می دهد که، میزان همبستگیحمایت اجتماعی و تاب آوری برابر با 0.66 می باشد و همچنین، ضریب تعیین (0.43R2=) در معادله رگرسیونی تأیید می کند کهحمایت اجتماعی قادر به پیش بینی 43 درصداز واریانس تاب آوری در بین افراد مبتلا به سرطان می باشد. بدین ترتیب،می توان اذعان داشت که، با وجود شرایط سخت جسمانی که افراد مبتلا به سرطان با آن مواجه هستند، می توان با فراهم کردن حمایت های اجتماعی مناسب در جهت تقویت میزان تاب آوری در این بیماران گام برداشت و در نهایت، انتظار داشت که توان سازگاری و کنار آمدن با بیماری سرطان در مبتلایان به این بیماری نیز افزایش یابد. واژه های کلیدی: تاب آوری، حمایت اجتماعی، بیماری سرطان

۵۷۷۶.

نگرش دانشجویان به سوءمصرف مواد مخدر و عوامل مؤثر بر آن.(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: لیلا نوبخت

منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی بهار ۱۳۹۴ شماره ۳

کلید واژه ها: پایگاه اجتماعی - اقتصادی نگرش مواد اعتیادآور

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات

تعداد بازدید : ۶۷۵ تعداد دانلود : ۳۴۵

پژوهش حاضر به منظور شناخت نگرش دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی از سوءمصرف مواد مخدر و عوامل مؤثر بر آن اجرا گردیدهو در جستجوی آن بوده که سهم هر یک از عوامل اجتماعی و خانوادگی بر شکل گیری نگرش دانشجویان را مورد شناسایی قرار دهد. برای سنجش نوع نگرش دانشجویان به این مواد با در نظر گرفتن چارچوبی تلفیقی از نظریات هربرت مید، مانهایم، بندورا و آروین ساترلند، شش فرضیه در نظر گرفته شده و به بررسی و آزمون این فرضیات برای شناسایی عوامل شکل دهنده نگرش در نمونه مورد مطالعه پرداخته است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش آن پیمایشی است که بر روی نمونه ای از 375 نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی انجام شده است. نمونه ها به روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای بوده است. بدین معنی که ابتدا دانشکده ها به صورت تصادفی انتخاب و پرسشنامه بین آنان توزیع گردید. برای محاسبات کلیه داده ها از آزمون های پیرسون، کای اسکوئر، فی و V کرامر استفاده شد. نتایج به دست آمده گویای این است که بین پایگاه اجتماعی – اقتصادی و نگرش به مواد اعتیادآور رابطه ای مشاهده نمی شود. مصرف مواد توسط خانواده و همچنین مصرف مواد توسط دوستان بر نگرش دانشجویان به مواد اعتیادآور تأثیر دارد. همچنین نوع برخورد اعضای خانواده با مواد اعتیادآور بر نگرش دانشجویان تأثیرگذار است. درنهایت نوع برخورد دوستان نیز با مواد اعتیادآور بر نگرش دانشجویان تأثیرگذار بوده است.

۵۷۷۷.

تأثیر احساس استیگما (داغ اجتماعی) در سلامت روان مادران کودکان با اختلالات طیف اتیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: صدیقه رضایی دهنوی قربان همتی علمدارلو

منبع: خانواده پژوهی سال یازدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۴۱ 123-139

کلید واژه ها: احساس استیگما استیگمای وابستگان مادران کودکان با اختلالات طیف اتیسم

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده

تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۴۷۸

مراقبت از کودک اتیسم طاقت فرسا است و استرس زیادی برای والدین ایجاد می کند. یکی از منابع مهم استرس که سهم قابل ملاحظه ای در پایین آوردن سلامت روان دارد، شدت علائم اتیسم (اتیسم بهر) و احساس استیگما است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی تأثیر احساس استیگما، سن و اتیسم بهر کودک در سلامت روان مادران با کودکان دارای اختلالات طیف اتیسم (ASD) بود. 94 تن از مادران کودکان اتیسمی که در مراکز آموزشی و توانبخشی ویژه کودکان اتیسم آموزش می دیدند. پرسش ن امه های سلام ت روان ی عموم ی (GHQ)، احساس استیگما که توسط محققان تهیه و هنجاریابی شد و مقی اس درج ه بندی اتیسم گیلیام (GARS) را پر کردند. مدل معادله ساختاری برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که احساس استیگما تأثیر مستقیم و اتیسم بهر و سن کودک تأثیر غیرمستقیم به واسطه احساس استیگما بر سلامت روان مادران داشت. بر اساس این مدل 70% تغییرات فردی در سلامت روان مادران را می توان بر اساس احساس استیگما پیش بینی کرد. طبق یافته های این تحقیق، به منظور بالا بردن سطح سلامت روان مادران کودکان اتیسم، برنامه های آموزشی برای قدرتمندسازی در برابر استیگما به شدت توصیه می شود.

۵۷۷۸.

تحلیل ساختار پلان معماری کاخ های دورة هخامنشی و تأثیر آن بر معماری دوران اشکانی و ساسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیرضا هژبری نوبری سمیه مهاجر وطن رضا افهمی

منبع: جامعه شناسی تاریخی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱

کلید واژه ها: معماری گنبد هخامنشی مربع پلان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۵۸۳ تعداد دانلود : ۱۲۰۳

پلان رایج در معماری دوره های قبل از هخامنشی و مرحله اول معماری هخامنشی، مستطیل شکل است. تغییر این پلان به پلان مربع در دوره داریوش بزرگ، پیرو تفکرات جهان بینانة وی در وام گیری از اندیشه های ملل تابعه، به عنوان حرکتی نو در مرحله دوم معماری هخامنشی، مقدمه ای برای استفاده از این نوع پلان به شکلی کامل تر و ایجاد گنبد در معماری پارتی شد. این حرکت نتیجه بازخورد فرهنگی اندیشه یونانیان در زمینه استفاده از اعداد و اَشکال بوده است؛ زیرا مربع به عنوان کامل ترین شکل، در فلسفه فیثاغورثیان و اندیشمندانی همچون افلاطون در معماری ایرانی وارد شد و از آن برای ایجاد نوعی جدید از معماری مدد گرفته شد. این تغییر در دوره بعد معماری ایران با ابداع گوشه سازی در زیر سقف، موجب ایجاد گنبد روی پلان های مربع شد. در این مقاله، روند تغییر پلان معماری از مستطیل به مربع و دلایل آن در دورة هخامنشی و همچنین تأثیر این نوع پلان در معماری دوره های اشکانی و ساسانی بررسی شده است.

۵۷۷۹.

پیش بینی پتانسیل جرم خیزی نقاط از طریق تحلیل کیفیات محیط شهری؛ نمونه موردی مناطق 14 گانه شهر اصفهان

نویسنده: نگین صادقی حسین ذبیحی تایماز لاریمیان

منبع: مطالعات و پژوهش های شهری منطقه ای سال ششم بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۴

کلید واژه ها: تجزیه و تحلیل جغرافیایی جرم کانون جرم خیز تکنیک سلسله مراتب فازی راهکارها و استراتژیها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۵۶ تعداد دانلود : ۶۳۷

با توجه به رابطه دو جانبه محیط-رفتار ، مباحث مرتبط با جرایم رفتاری، ناهنجاریهای رفتاری و وندالیسم بطور گسترده ای مورد توجه طراحان و جرم شناسان قرار گرفته است. از سوی دیگر، با وجود اهمیت درمان ریشه ای جرایم، مباحث پیشگیری از جرایم ارجح بر تنبیه و مجازات دانسته شده است. در نتیجه، اتخاذ تدابیر و روشهای لازم جهت پیش بینی به صورت علمی و تکنیکی ضروری به نظر می رسد. بدین منظور هدف از این پژوهش ارایه روش پیش بینی پتانسیل جرم خیزی نقاط از طریق تحلیل کیفیات محیط شهری می باشد. در این راستا، مدل تحلیلی 5 سطحی متشکل از سه مولفه اصلی کیفیت فضای شهری و 11 معیار و 36 زیر معیار ارائه گردیده است. در ادامه معیارها و زیر معیارهای مدل ارائه شده با استفاده از تکنیک تحلیل شبکه ای فازی، مورد سنجش و اولویت بندی قرار گرفته و اهمیت نسبی هریک از این عوامل بر روی کیفیات محیطی موثر بر پتانسیل جرم خیزی مشخص گردیده است. سپس این مدل در مناطق 14 گاانه شهرداری اصفهان پیاده سازی شده و این مناطق در قالب 5 حوزه شهری براساس کیفیات محیطی موثر بر پتانسیل جرم خیزی و با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی مورد تحلیل و رتبه بندی قرار گرفته اند. همچنین با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش استراتژی هایی جهت ارتقاء کیفیت فضای شهری در راستای کنترل جرایم شهری حوزه های 5 گانه شهر اصفهان ارائه گردیده است. در پایان، همسانی یافته های تحقیق حاصل از مقایسه نتایج تحلیل در قالب رتبه بندی حوزه ها، با آمار جرم رخ داده در حوزه ها، بیانگر کارایی و تعمیم پذیری مدل پیشنهادی می باشد.

۵۷۸۰.

مطالعه ی الگوی فضایی شیوع ازدواج در بین زنان زیر 20 سال شهری و فرزندآوری آنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدتقی ایمان علی گلی اسماء زارع

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال پنجم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۴

کلید واژه ها: تحصیل اشتغال زنان توزیع فضایی فرزندآوری ازدواج دختران نوجوان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۱۲ تعداد دانلود : ۶۱۵

زمان وقوع ازدواج تأثیر بلافصل و بدون واسطه ای را بر باروری اعمال می کند. در چند سال اخیر، سن ازدواج زنان بویژه در مناطق شهری کشور افزایش یافته است اما با این حال باز شاهد ازدواج دختران شهری در سنین پایین هستیم. به طوری که بر طبق آمارهای سرشماری 1385، حدود 432 هزار نفر از زنان 19-10 ساله مناطق شهری حداقل یکبار ازدواج کرده اند. از آنجا که ازدواج های زودرس یا سنین پایین شروع ازدواج، با میزان باروری ارتباط مستقیم دارد، مقاله ی حاضر به مسأله ی شیوع ازدواج در بین زنان شهری کمتر از 20 سال و فرزندآوری آنان در سطح شهرستانی از بُعد فضایی نظر افکنده است. این مطالعه با استفاده از داده های سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385 انجام گرفته است. برای بررسی رابطه ی معناداری بین متغیرها از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل مسیر و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است؛ سپس از شاخص خودهمبستگی فضایی (موران) و شاخص محلی پیوند فضایی (لیسا) برای نشان دادن تغییرات و گرایش و عدم گرایش شهرستان ها به تشکیل خوشه های هم جوار، استفاده شده است. نتایج نشان داد که بین درصد شهرنشینی و نرخ ازدواج دختران نوجوان شهری و فرزندآوری آنان رابطه و همبستگی منفی وجود دارد و توزیع فضایی آن ها در سطح کشور یک توزیع تصادفی است. نتایج ضریب همبستگی نشانگر آن است که با افزایش درصد سطح تحصیلات و اشتغال زنان از نرخ ازدواج دختران نوجوان شهری و فرزندآوری آنان کاسته می شود. بین نرخ ازدواج دختران نوجوان و میزان فرزندآوری آنان در مناطق شهری رابطه و همبستگی مثبتی وجود دارد و شاهد گرایش شهرستان ها به تشکیل خوشه های نیمه متمرکز در زمینه ی این دو متغیر هستیم. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که متغیرهای نرخ ازدواج دختران نوجوان شهری، درصد شهرنشینی و درصد زنان بی سواد مجموعاً 43 درصد از تغییرات میزان فرزندآوری زنان نوجوان شهری را تبیین می کند.

درخت حوزه‌های تخصصی