درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۶۰۱ تا ۱٬۶۲۰ مورد از کل ۱۶٬۶۸۰ مورد.
۱۶۰۱.

روش شناسی ماکس وبر؛ بررسی انتقادی مبانی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: عقلانیت روش ارزش کنش آرمان احتمال علیت تفهم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۷۰ تعداد دانلود : ۱۰۷۴
این پژوهش به روش «اسنادی»، ضمن تبیین اجمالی آراء و روش شناسی ماکس وبر، درصدد است به شکل روش شناسی بنیادین، با استخراج زمینه های فردی و اجتماعی، مبانی هستی شناختی، انسان شناختی، معرفت شناختی و افراد تأثیرگذار در شکل گیری اندیشة ماکس وبر، به ارزیابی انتقادی آن بپردازد. در روش وی، عمل تاریخی و اجتماعی را باید از درون احساس کرد و برای آشکار شدن مؤلّفه های مهم و معنادار، از یک ساختة مفهومی ذهنی آرمانی، استفاده نمود و با ابزار تجربی آن را مورد آزمون قرار داد. وبر با تاریخی دانستن معرفت، شکل گیری نگاه تاریخی به معرفت را در اندیشه های پس از خود، از وینچ تا هایدگر سرعت بخشید. با وجود نسبی بودن و سر از شکاکیت درآوردن اندیشة وبر، این ایده که باید به معانی رفتارها و پدیده های اجتماعی هم توجه کرد، به ضمیمة وحی، عقل، نقل و بازشناسی بنیان های متافیزیکی، می توان تبیینی درست و واقع بینانه از رفتارها و پدیده های اجتماعی ارائه داد.
۱۶۰۲.

نگاهی به موانع و کاستی های توسعه تفکر پژوهشی در مدارس به عنوان بخشی از نظام آموزشی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: تحقیق و پژوهش نظام آموزشی اجتماعی شدن توسعه پیرامونی جامعه پذیری علمی ساختار و کارکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۷۰ تعداد دانلود : ۱۱۶۶
شناخت علمی از طریق پژوهش حاصل می شود و برای دستیابی به تولید علم و اندیشه ورزی می بایست به فعالیتهای تحقیقی و پژوهشی کارامد مجهز بود. امروزه اقتصاد علمی در جهان به عنوان وسیله ای برای قدرت نمایی و نشانی از توسعه بافتگی خودنمایی می کند و توسعه تفکر پژوهشی یکی از شاخص های توسعه یافتگی کشورها محسوب می شود. بنابراین بودجه و هزینه زیادی را به امر تحقیق و پژوهش اختصاص می دهند و با نیاز سنجی معقول در صدد رفع نیازها بر می آیند. بدیهی است چنانچه تحقیق در تار و پود حیات اجتماعی جامعه ای رسوخ کند و ریشه ای به آن پرداخته شود در برنامه ریزی ها، هدف گذاری ها و اولویت بندی ها به تحقیق و پژوهش احساس نیاز می شود و هرگز مورد بی اعتنایی قرار نمی گیرد. اما در کشورهایی با توسعه پیرامونی نیازی به پژوهش به طور اصولی و اساسی دیده نمی شود بنابراین بدون ارتباط منطقی میان تحقیق و کاربردی و عملیاتی شدن آن نمی توان به توسعه علمی دست یافت. در این مقاله تلاش شده است تا با استفاده از روش اسنادی به این پرسش پاسخ داده شود که چایگاه پژوهش و کاستی های تفکر پژوهشی در مدارس به عنوان بخشی از نظام آموزشی کشور چگونه است؟ مدرسه به عنوان یکی از عوامل اجتماعی شدن و همچنین مرکزی برای اماده سازی نسل فردا نقش عمده ای را می تواند ایفا کند اما شناخت کاستی ها و موانع پژوهش در مدارس تابعی از نظام اجتماعی ایران می باشد.بنابراین به بستر و حیات جامعه ایرانی و ساختار ،ماهیت و کارکرد تحقیقات و تنگناهای و چالش های امر پژوهش نیز اشاره شده است و در نهایت راهکارهایی نیز ارائه گردیده است.
۱۶۰۴.

نگاهی به عناصر بومی در شعر امروز شاعران ایلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شعرامروز ایلام عناصر شعری عناصر بومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶۸ تعداد دانلود : ۷۲۱
یکی از مشخصه های فرهنگی جوامع کهن که خاصیت ماندگاری طولانی دارد و کمتر در معرض زوال قرار می گیرد، مقوله ی شعر و شاعری است. با توجه به ذوق و قریحه ی ذاتی زاگرس نشینان و سابقه ی کهن منطقه، شعر در میان مردم ایلام جایگاه ویژه ای دارد؛ چرا که آنان شعر را به مثابه ی میراثی نیاکانی حفظ کرده اند و معمولاً از آن در بسیاری از جنبه های زندگی خود بهره می گیرند. از آن جا که شعر فارسی استان ایلام به ویژه طی چند دهه اخیر، ظرفیت های بالای خود را نشان داده و در همین راستای مجموعه ی شعرها و شاعران مطرح و برجسته ای را به قلمرو گسترده ی ادبیات کشور معرفی نموده است؛ این پژوهش می کوشد با استفاده از نظریه ی عناصر شعری محمدرضا شفیعی کدکنی در دوران شعر فارسی و دریچه ی عناصر بومی به کار گرفته شده توسط این شاعران، به شعر این استان نگاهی تحلیلی بیافکند. شفیعی کدکنی در این نظریه، شعر را در پنج حوزه ی عاطفه، تخیل، زبان، آهنگ و شکل مورد بررسی و مطالعه قرار داده است. این بررسی که برروی حدود دوازده مجموعه انجام گرفته است، نشان می دهد که شاعران امروز ایلامی از عناصر بومی در اشعار خویش در حوزه های یاد شده، بهره برده اند؛ اما عنصر عاطفه رنگ و بویی بومی تر دارد.
۱۶۰۵.

جنسیت و دینداری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنسیت تفاوت های جنسیتی دینداری مذهب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جمعیت شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : ۲۴۶۸ تعداد دانلود : ۱۳۵۹
در تبیین علل دینداری بیشتر زنان نسبت به مردان، کالت [1] با ترکیب تئوری ریسک گریزی و تئوری قدرت – کنترل، دینداری زنان را به اقتدار پدر سالارانه یا برابر طلبانه در خانواده ایشان مربوط می کند. از طرف دیگر علی رغم تحقیقات گوناگون که یافته دینداری بیشتر زنان نسبت به مردان را تأیید می کند، لوونتال معتقد است که این یافته در همه جوامع و فرهنگ ها و مذاهب مشاهده نمی شود و تفاوت هایی در این زمینه وجود دارد. ما در این مقاله برآنیم که به آزمون این فرضیه ها پرداخته، به این سؤال ها پاسخ دهیم که آیا در ایرانیان زنان از مردان دیندارترند؟ آیا در مذاهب و ادیان ایرانی این یافته تأیید می شود؟ آیا زنانی که در خانواده های با نفوذ بیشتر پدر زندگی می کنند، دیندارترند؟ برای پاسخگویی به این سؤال ها پیمایش ملی ارزش های اجتماعی و فرهنگی ایرانیان با ابزار پرسشنامه و نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای اجرا شده است و نتایج تحقیق نشان می دهد : 1- در ایرانیان تفاوت های جنسیتی در دینداری به نفع زنان است؛ 2- تفاوت های جنسیتی در دینداری در سنی ها بیشتر از شیعه هاست، اما در میان مسیحیان به چشم نمی خورد؛ 3 – در زنانی که در خانواده های با نفوذ بیشتر پدر زندگی می کنند، دینداری بیشتری به چشم نمی خورد .
۱۶۰۶.

مدرنیته و خودکشی زنان و دختران لک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سنت مدرنیته خودکشی مدرنیزاسیون نسل

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۲۴۶۷ تعداد دانلود : ۲۳۰۶
مقاله حاضر بر اساس تجربه مدرنیته در سرزمین لک ها، به بررسی و تبیین خودکشی زنان و دختران می پردازد. پس از مروری بر ادبیات نظری، روش تفسیری برای این بررسی انتخاب و داده ها بر اساس مشاهده، مصاحبه و تجربه زیسته گردآوری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مدرنیزاسیون سریع و شتابان با تمام مظاهر خود در طی دو دهه وارد یک سرزمین کاملا منزوی، با آداب و رسوم کهن شده و نسل مقارن با این تغییرات، بر اساس آموزه های مدرن پرورش یافته اند. بنابراین، پس از بلوغ، هنگام تصمیم گیری برای زندگی آینده، سعی کردند که بر اساس آموزه هایشان عمل کنند. اما با مخالفت شدید نسل های گذشته که حامل سنت های کهن بودند، روبرو گشتند. کنترل ناشی از سنت های قدرتمند و احساس بی قدرتی در تعیین سرنوشت سبب شد که تعدادی از زنان و دختران به افراطی ترین پناهگاه [خودکشی] در مقابل مصیبت های زندگی روی آورند.
۱۶۱۲.

تحلیل رابطه فقر اقتصادی با کج رفتاری جنسی در میان جوانان شهر تهران

نویسنده:

کلید واژه ها: فقر اقتصادی کج رفتاری اجتماعی کج رفتاری جنسی فرهنگ بزهکاری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات قشربندی و نابرابری اجتماعی
تعداد بازدید : ۲۴۶۶ تعداد دانلود : ۱۳۶۳
مفهوم فقر اقتصادی به دلیل ماهیت و محتوایی که دارد تقریباً با تمامی موضوعات و مسائل مطرح در حوزهء انسانی، اقتصادی و اجتماعی، از جمله حوزهء آسیب های اجتماعی و به خصوص کجرفتاری و ابعاد مختلف آن، ارتباط پیدا می کند. با توجه به این تاثیرات متقابل، هدف مقاله حاضر بررسی و شناسایی رابطه بین فقر اقتصادی و کجرفتاری جنسی است. این مطالعه با استفاده از روش میدانی و تکنیک پیمایش در بین 400 نفر از جوانان 25-18 ساله شهر تهران و شمیرانات صورت پذیرفته است. برای تحلیل داده ها از تکنیک های تحلیل رگرسیون چند متغیره، تحلیل مسیر و تحلیل عاملی استفاده شده است. یافته های تحلیل رگرسیون چند متغیره بیانگر عدم ارتباط مستقیم معنادار بین این دو متغیر به صورت مستقیم می باشد، درحالیکه با تحلیل مسیر، برخی از مسیرهای معنادار تشخیص داده شده اند.
۱۶۱۳.

تعیین وضعیت شاخص های حکمروایی خوب شهری در شهر مشهد

کلید واژه ها: شاخص مشهد وضعیت حکمروایی خوب شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶۴ تعداد دانلود : ۱۲۸۰
در این مقاله با گذری به رویکرد نظری و مفاهیم حکمروایی خوب، ضمن بر شمردن دیدگاه های مختلف در مورد آن ، به ذکر شاخص ها، اهداف و کنشگران مطرح در عرصه حکمروایی خوب مبادرت ورزیده شده است. ضرورت بررسی وضعیت شاخص های حکمروایی خوب شهری در شهر مشهد با ویژگیهای خاصش، و با در نظر داشتن مشکلات متعدد، هم در عرصه مدیریتی و رسمی و هم در بین گروههای ذینفع(شهروندان و سایر بخشها) اجتناب ناپذیر می نمود. در این راستا با هدف تعیین وضعیت شاخص های حکمروایی خوب در شهر مشهد به توزیع پرسشنامه، به تعداد 384 عدد، در بین شهروندان و تعداد 32 پرسشنامه در بین کارشناسان شهرداری و شورای شهر اقدام گردیده و با روش توصیفی و تحلیلی به تحلیل وضعیت، پرداخته شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که در بین شاخص های 9 گانه لحاظ شده، از نظر شهروندان بهترین وضعیت را شاخص مشارکت (به معنای تمایل شهروندان به مشارکت و مسئولیت پذیری شان در تهیه طرح-های شهری) و بدترین وضعیت را عامل عدالت با میانگین 1.6 و مسئولیت و پاسخگویی با 1.8 داشته است. از دید کارشناسان نیز شاخص-های پاسخگویی، با میانگین 3 بهترین وضعیت و جهت گیری توافقی با میانگین 2.2 نامناسب ترین حالت را نشان می دهند. مقایسه میانگین شاخص ها در مناطق مورد مطالعه نیز حاکی از یکسان بودن میانگین شاخص هاست؛ به جز شاخص قانونمندی و بینش راهبردی که در آنها تأثیر مناطق بیشتر است.
۱۶۱۵.

شناسایی نگرش بانوان ورزشکار نسبت به حجاب در ورزش به کمک روش کیو(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: ذهنیت تحلیل عاملی روش کیفی ابزار سنجش

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه زن و خانواده فقه زنان حضور زن در اجتماع و سیاست و مساله حجاب
تعداد بازدید : ۲۴۶۴ تعداد دانلود : ۹۷۴
این مقاله می کوشد کارآمدی روش کیو را برای شناسایی ذهنیت ها نسبت به موضوعی خاص در قالب یک مطالعه واقعی بیان کند. به این ترتیب، فرایند اجرای تحقیقی با روش کیو با استفاده از مسیر طی شده در این مطالعه شرح داده خواهد شد؛ بنابراین، خواننده با اصطلاحات مربوط به این روش و چگونگی اجرای تحقیق کیو آشنا خواهد شد. در این مطالعه، 20 بانوی ورزشکار مشارکت داشتند و در نهایت، دو ذهنیت نسبت به حجاب در میان آنها به دست آمد. برای توصیف این دو ذهنیت از 36 جمله کمک گرفته شده است که نگاه های مختلف را نسبت به حجاب از دیدگاه بانوان ورزشکار نشان می دهند.
۱۶۱۶.

تحلیل مشارکت اجتماعی در تهران (رویکرد خرده- فرهنگ دهقانی راجرز)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:

کلید واژه ها: مشارکت اجتماعی اعتماد، تقدیر گرایی خرده فرهنگ دهقانی محلی گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶۱ تعداد دانلود : ۱۲۱۵
" طرح بحث: در زمینه مشارکت اجتماع دو رویکرد اساسی روان شناختی و جامعه شناختی وجود دارد. در این مقاله، نظرات یکی از صاحب نظران رویکرد روان شناختی به نام راجرز مورد بررسی قرار می گیرد و سعی می شود نظریه راجرز از لحاظ واقعیت های مسلط بر جامعه ایران در طول دهه های گذشته (از لحاظ جغرافیایی، تاریخی، اجتماعی، فکری، فرهنگی و روان شناختی) مورد آزمون تجربی قرار گیرد و اینکه آیا این رویکرد نظری تبیین کننده واقعیت موجود در زمینه مشارکت اجتماعی در ایران می باشد یا خیر؟ روش تحقیق: روش بررسی تلفیقی از روش کتابخانه ای و میدانی است که در بررسی میدانی جامعه آماری را شهروندان 15 سال به بالا ساکن شهر تهران تشکیل می دهند. یافته ها: بین ویژگی های شخصیتی افراد (ویژگی های خرده فرهنگ دهقان) و مشارکت اجتماعی تا حدی رابطه معنی داری وجود دارد. چنان که داده ها نشان می دهد بین خرده فرهنگ دهقانی و تمایل ذهنی به مشارکت اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد؛ به طوری که جهت رابطه منفی می باشد. نتیجه: هر چه افراد دارای خرده فرهنگ دهقانی کمتری باشند تمایل ذهنی بیشتری به مشارکت اجتماعی دارند."
۱۶۱۹.

تخمین سطح و توزیع سرمایه اجتماعی استان ها(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:

کلید واژه ها: سرمایه انسانی سرمایه اجتماعی روش داگوم متغیرهای پنهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵۹ تعداد دانلود : ۱۲۶۸
"طرح مساله: بر خلاف کشورهای توسعه یافته، سرمایه انسانی و به ویژه سرمایه اجتماعی در کشورهای جهان سوم هنوز مورد توجه قرار نگرفته است. این امر در بسیاری از کشورهای در حال توسعه از جمله ایران مبهم باقی مانده است. هدف اصلی این مقاله تخمین سطح و توزیع سرمایه اجتماعی در استان های کشور و تعیین عناصر و متغیرهای اصلی تشکیل دهنده سرمایه اجتماعی در ایران است. روش: در این پژوهش، بعد از بررسی پایه های نظری و تجربی، با استفاده از روش داگوم به تخمین سطح سرمایه اجتماعی در ایران پرداخته می شود. با توجه به این که شاخص سرمایه اجتماعی به عنوان یک متغیر کیفی مطرح می باشد، لذا برای برآورد آن از روش مدل سازی متغیرهای پنهان استفاده شده است. نتایج: نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از آن است که عناصر عمده تشکیل سرمایه اجتماعی در ایران عبارتند از: سرمایه انسانی (آموزش) و مذهب. همچنین از نظر رتبه بندی استان ها، استان یزد بیشترین سرمایه اجتماعی را بین سایر استان ها به خود اختصاص داده است. "
۱۶۲۰.

نگرشی از درون به پدیده حاشیه نشینی مطالعه موردی: اسلام آباد کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵۸ تعداد دانلود : ۱۴۰۲
"در این مقاله سعی شده است تا با نگرشی از درون و بر پایه روشهای کیفی، پدیده حاشیه نشینی بررسی شود. برای انجام این کار، محله آلونک نشین اسلام آباد کرج به عنوان نمونه بارز چنین پدیده ای مطالعه موردی شده است. محله یاد شده محله ای است نسبتا بزرگ (یکصد و شصت و پنج هکتار) که بیش از سی سال از شکل گیری آن می گذرد، با این حال، همچنان به بقا و گسترش خود، در شکل ظاهری با بافتی نامتعارف و نامنظم در دل شهر ادامه می دهد. هدف این مطالعه در واقع شناخت ویژگیهای مختلف زندگی در این محله، با استفاده از نگرش «از درون» و به طور عمیق بوده است. نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان می دهد که محله یاد شده با وجود بی نظمی شدید ظاهری، محله ای است با نظم اجتماعی معنادار و مشخص درونی که ساکنان آن با وجود شرایط نسبتا دشوار ناشی از فقر، در آرامش نسبی به سر می برند و از زندگی خود در این محله راضی هستند. به طوری که این محله به عنوان محله ای منسجم و دارای تمامیت، معنای کاملی از زندگی را با همه ابعادش برای آنها فراهم می کند و به علاوه، آنها در این محله احساس امنیت کرده بر پایه عواملی چون تمامیت محلی، حس ریشه داری، همبستگیهای محکم درونی و نیز گریز از حس بیگانگی و تبعیض با محیط بیرونی به آن احساس تعلق و دلبستگی می کنند و خود را به طور مثبتی در هویتی جمعی که محله به آنها می بخشد تعیین هویت می نماید. شواخد مختلف به دست آمده از این مطالعه همچنین نشان می دهد که ساکنان این محله افراد توانمند هستند که توانسته اند با گذر زمان، با کمترین امکانات، به گونه ای خردمندانه، بهترین سازگاری را در شکلی کاملا هنجاری با شرایط فقر و محرومیت ایجاد کنند. این مقاله در مجموع شاید بتواند با ارایه واقعیاتی در مورد چنین اجتماعاتی، در انتخاب نوع و جهت سیاستها و راهکارهایی که در مورد این پدیده اتخاذ می شوند، مفیدتر باشد. "

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان