درخت حوزه‌های تخصصی

تحقیق، فرایند جمع آوری داده ها، اطلاعات و حقایق در جهت اثبات فرضیه(ها) یا پاسخ به سؤالاتی خاص است. تولید و توسعه ی علم، هدف اصلی از انجام هر فرایند تحقیقی است تا بدان وسیله بتوان افزایش کارآیی و اثربخشی را تحقق بخشید. تحقیق در مدیریت منابع انسانی، حوزه ای نظام مند از تحقیق در مدیریت است که در جست وجوی افزایش بهره وری منابع انسانی و انجام اقدامات مؤثر است. استراتژی های تحقیق در این حوزه نیز همانند سایر حوزه های پژوهشی، براساس دو بعد جایگاه فلسفی (اثبات گرایی و ساختارگرایی اجتماعی) و میزان درگیری محقق (مستقل از فرایند تحقیق و درگیر در موضوع تحقیق) دسته بندی می شوند و عبارتند از: تحقیق موردی، تحقیق بنیادی، تحقیق پیمایشی و تحقیق عملی. بررسی نمونه های انجام گرفته از این نوع تحقیقات، به محققان منابع انسانی در درک و شناخت بهتر فرایند تحقیق و ایجاد آمادگی بیش تر کمک خواهد کرد.

تهیه پرسشنامه و سایر ابزارهای سنجش، نقش مهمی در پژوهش‌های علوم اجتماعی، مدیریت و علوم رفتاری ایفا می‌نمایند. مقیاس و پرسشنامه از جمله ابزارهای سنجش هستند که گاه مترادف و یکسان در نظر گرفته می‌شوند. اگرچه اصطلاحات مقیاس و پرسشنامه قابل تبدیل به یک‌دیگرهستند، اما تفاوت‌های قابل ملاحظه‌ای بین شیوه‌های ساخت و کار آن‎ها وجود دارد. تهیه پرسشنامه‌ها یا مقیاس‎ها کار آسانی به‌نظر می‌رسد، با یک برنامه واژه پرداز می‌توان طی یک روز پرسشنامه‌ای کاملاً درخور توجه تنظیم کرد. به‌رغم این که پاسخ دادن به این پرسشنامه، کار مفرحی است ولی هیچ کس یا حداقل طراحان آن، نتایج آن‎ها را جدی نمی‌گیرند. پس می‌توان گفت تهیه پرسشنامه یا مقیاسی که منجر به گردآوری داده‌های ارزشمندی شود، کاری دشوار است و هیچ پژوهش خوبی را نمی‌توان بر اساس داده‌هایی که با کم دقتی گرد آمده‌اند استوار ساخت. این مقاله به تحلیل مقیاسی که توسط لیکرت در سال 1932 طراحی گردیده و امروزه به‌عنوان رایج‌ترین مقیاس در پژوهش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، پرداخته و تازه‌ترین یافته‌های پژوهشی مرتبط با اصول و مراحل ساخت آن را به همراه روش‎های آماری مناسب برای تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از اجرای این مقیاس ارائه نموده و سپس به بررسی مزایا و محدودیت‌های آن می‌پردازد.

کند و کاو برای شناسائی و حل مسایل مدیریت و انجام پژوهش جهت شناخت پدیده‌های سیستم‌های تولید کالا وخدمات بر پایه دیدگاه‌های فلسفی معرفت- شناختی و انتخاب روش تحقیق انجام می‌شود. برای این منظور پژوهشگران، به طور ضمنی یا آشکار، یک دیدگاه فلسفی را مفروض داشته و مبتنی برآن، نحوه گردآوری داده‌ها، تنظیم، تلخیص و چگونگی تحلیل شواهد را تعیین می‌کنند. از این‌رو، انتخاب روش تحقیق برای پی بردن به ناشناخته‌ها، بر پایه دیدگاه‌های فلسفی به عمل می‌آید.روش‌های تحقیق کمی مبتنی بر دیدگاه اصالت تحصلی است و روش‌های تحقیق کیفی بر سه دیدگاه دیگر استوار است. از آنجا که روش‌های تحقیق کمی و کیفی به تنهایی نمی‌توانند پیچیدگی‌های مسایل و عناصر تشکیل‌دهنده نظام‌های تولید کالا و خدمات را بدون اریبی مورد مطالعه قرار دهند، ترکیب این روش‌ها مورد استفاده قرار گرفته و از آن تحت عنوان روش تحقیق آمیخته یاد شده است. در دهه گذشته استفاده از روش‌های تحقیق آمیخته گسترش یافته است. بر این اساس، در این مقاله، به سؤال‌های زیر پاسخ داده شده است: (الف) تحقیق آمیخته چیست، ویژگی های آن کدامند و کاربرد آن چه می‌باشد؟ (ب) مراحل انجام یک طرح تحقیق با روش‌های تحقیق آمیخته کدامند؟

پژوهش تولید علم و یافتن روش علمی برای حل مسأله است. جامعه ای که در آن باور علمی به فرهنگ عمومی تبدیل شده باشد برای حل مسأله، راه حلهای علمی جستجو می کند. در این طرح سه هدف کلی مد نظر محقق می باشد: الف- تعیین وضعیت پژوهش و شاخص های تحقیق و توسعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر. ب- شناسایی مشکلات علمی-آموزشی با تأکید بر مقررات اداری - مالی بر سر راه پژوهش. ج- ارائه راهکارهای کلی در زمینه رفع موانع پژوهش در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر. متغیرهای مورد استفاده در این تحقیق برای بررسی اهداف، موانع اداری- اجرایی ، موانع قانونی ، موانع آماری- اطلاعاتی ، موانع فرهنگی- ساختاری ، موانع علمی- آموزشی پژوهش می باشد. این پژوهش از نظر مطالعه کاربردی بوده و از نظر انجام کار، توصیفی می باشد. در بخش میدانی تحقیق، ازطریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه ازصاحب نظران پژوهش و اساتید محقق اطلاعات لازم گردآوری شده است. جامعه ی آماری مورد مطالعه محققان و صاحب نظران دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر و مرکز سماء می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهشی از روشهای آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. با توجه به پژوهش حاضر، نتایج حاصله نشان میدهدکه مقررات، حق الزحمه، امکانات و فضای حاکم در دانشگاه مشوق فعالیتهای آموزشی است تا پژوهشی .

در دهه های گذشته، تاکید بر روش شناسی کیفی، جایگزین تفوق و برتری روش شناسی کمی شده است. یکی از مهم ترین استراتژی های پژوهش کیفی، نظریه پردازی داده بنیاد است. در این مقاله پس از مروری خلاصه بر جایگاه این استراتژی در پرتو پژوهش کیفی، چگونگی ظهور و تطور این استراتژی پژوهشی، و نیز معنا و تعاریف آن بررسی می شود. در مرحله بعد، فرآیند اجرای نظریه پردازی داده بنیاد بر اساس معروف ترین رهیافت موجود، رهیافت نظام مند استِراوس و کوربین ارائه می شود. در این بخش مواردی همچون فرآیندی بودن این نظریه، انجام نمونه برداری نظری، یادنوشت نگاری، کدگذاری داده ها (اعم از کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی)، خلق و ارائه نظریه توضیح داده می شود و در نهایت، اعتبارسنجی نظریه و ارزیابی نظریه پردازی داده بنیاد بحث و بررسی می گیرد.

ارتباط علمی یکی از محورهای اساسی نهاد اجتماعی علم است. مجلات علمی تخصصی یکی ازمجاری تولید علمی و ارتباط علمی تلقی شده و سعی در ایفاء دو کارکرد فوق میان اندیشمندان درحوزه های مختلف علمی را عهده‌دار هستند. بررسی تاریخی علوم نشان می دهد که عوامل موثری درشکل‌گیری، پیدایش، رشد و توسعه یافتگی علوم به طور عام و دانش مدیریت به طور خاص نقش داشته‌اند که از آن میان می‌توان مجلات علمی تخصصی را مورد نظر قرار داد. مجلات علمی تخصصی نشریات تخصصی هستند که با فاصله زمانی منظم و در مدت نامعلوم منتشر شده وبه ایفاء دو کارکرد اجتماعی تولید علمی و ارتباط علمی می‌پردازند. تعداد متعدد، متنوع و مختلفی مجلات علمی تخصصی در حوزه دانش مدیریت منتشر می‌شود که گذشت دهه‌های مختلف 1930 تاکنون معرف آن است که برتعداد مجلات علمی منتشره افزوده گردیده است. مقاله حاضر سعی در بررسی تحلیل محتوای گرایش‌های پژوهشی در مجلات علمی تخصصی مدیریت دارد.براین اساس پژوهشی بااستفاده ازاطلاعات موجوددرپایگاه اطلاع رسانی اینترنتی مطالعات سازمانی(کامیینگز، 2005)و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا انجام گردیده است. اطلاعات مربوط به 2868 فهرست مقالات چهار مجله علمی تخصصی مدیریتی جمع‌آوری گردید که در طی سال‌های 2001-1981 میلادی منتشر شده و فهرست مقالات مذکور قابل چاپ در 197صفحه بوده‌اند.متغیرهای مستقل تحقیق شامل تعداد مقاله، سال انتشار، نوع مجله، تعداد نویسنده و متغیر وابسته مربوط به گرایش‌های 24 گانه پژوهشی سازمانی در نظر بوده است. داده‌های پژوهش پس از‌ جمع‌آوری برای طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل‌های آمار توصیفی و استنباطی از برنامه کامپیوتری SPSS کدبندی و استخراج شده است.

اغلب تحقیقات کیفی مبتنی بر پارادایم تفسیری هستند که مبانی و اصول آنها با پارادایم اثبات گرایی و تحقیقات کمی متفاوت است . بنابراین محققان کیفی باید در بکارگیری مفاهیم و معیارهای تحقیق که ریشه در پارادایم اثبات گرایی دارند هشیار بوده و از چشم انداز هستی شناسی و معرفت شناسی پارادایم تفسیری به این مفاهیم و معیارها بنگرند. یکی از عمده ترین ابهامات و چالشهایی که محققان کیفی با آن مواجه اند موضوع روایی در تحقیقات کیفی است . محققان کیفی نسبت به این مفهوم موضعگیری های متفاوتی داشته اند و در این راستا برخی محققان با تعریف مناسب این مفهوم در بستر پارادایم تفسیری به ارائه نوع شناسی هایی از آن پرداخته و استراتژی هایی را برای ارتقاء آن ارائه کرده اند .

پژوهش های پایان نامه ای یکی از محصولات نظام پژوهشی دانشگاه های کشور محسوب می شوند. این گونه پژوهش های را لازم است در دوره های زمانی خاصی ارزشیابی کرد و کیفیت آنها را مورد سنجش قرار داد. پایان نامه های دوره های کارشناسی ارشد و دکتری در داخل و خارج کشور در ابعاد مختلف مورد بررسی، مطالعه و ارزشیابی قرار گرفته اند و در هر یک از این ارزشیابی ها بر اساس معیارهای خاصی به بررسی پایان نامه ها پرداخته شده است. در داخل کشور ما پایان نامه های برخی از رشته های دانشگاهی، از نظر کیفیت روش تحقیق، منابع و مستندات، نظریه های آزمون شده و ویژگی های دیگر مورد بررسی قرار گرفته اند. در خارج از کشور نیز پایان نامه های برخی از رشته ها بر اساس معیارهای خاصی از جمله: اهمیت عناوین رساله ها، اعتبار روش شناختی و غیره مورد بررسی قرار گرفته اند. یکی از انواع ارزشیابی که به بررسی پژوهش های گذشته با هدف ترکیب و تلفیق آنها و بررسی علل ناسازگاریها و تعارض های بین آنها می پردازد فرا تحلیل (meta-analysis) است که برخی آن را ارزشیابی پژوهش های گذشته می دانند. این مقاله به معرفی فرا تحلیل و کارکردها، فوائد و مراحل آن می پردازد.