درخت حوزه‌های تخصصی

چگونگی استخراج و اکتساب دانش از تجارب مدیران و فرماندهان عالی، به منظور استفاده های مجدد سازمانی، الگوبرداری و آموزش و تربیت نسل آینده مدیران، مسئله اصلی پژوهش حاضر است. لذا هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر و طراحی الگوی بومی استخراج دانش از خبرگان و تجربیات سازمانی در سطح راهبردی است. این پژوهش از نوع توسعه ای بوده و از روش مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) جهت تحلیل استفاده شد است. جامعه آماری شامل خبرگان یکی از سازمان های راهبردی کشور و اساتید دانشگاهی حوزه مدیریت دانش است و برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. براى تعیین میزان اتفاق نظر میان اعضاى نمونه و همچنین جهت سنجش میزان هماهنگی بین اعضای پانل، از ضرایب هماهنگی (کندال) استفاده گردید و جهت بررسی قدرت نفوذ و وابستگی از تحلیل میک مک استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که اکتساب دانش شامل 5 بعد دانش، گروه مهندسی دانش، خبره، سازمان و ذینفعان است. نتایج تحلیل ISM نیز مبین این است که مؤلفه های سطح دانش و تجربه (عملیاتی و راهبردی)، نوع دانش و تجربه، پیچیدگی دانش، توانمندی و مهارت گروه در استخراج دانش، اختصاص زمان مناسب و کافی، ویژگی شخصیتی، توانمندی در بازگویی و اعتقاد به موضوع و انگیزه در سطح اول، محرمانگی و حمایت مدیریتی در سطح دوم و راهبرد سازمانی، فرهنگ، اسناد بالادستی، انتظارات و الزامات در سطح سوم قرار دارد. با توجه به نتایج پژوهش، مهندسان و مدیران دانش می توانند با استفاده از رویکرد این پژوهش و اجرای مدل ساختاری تفسیری و توجه به سیر منطقی ارائه شده در مدل مفهومی به سهولت و دقت، پروژه های کاربردی اکتساب دانش را مورد آزمایش قرار دهند. واژگان کلیدی: اکتساب دانش، تجربه نگاری، تجربیات سازمانی، الگوی بومی دانش راهبردی، نیروهای مسلح

در عصر کنونی تحولات شگرف دانش مدیریت، وجود نظام ارزیابی را اجتناب ناپذیر نموده است؛ به گونه ای که فقدان نظام ارزیابی در ابعاد مختلف سازمان را، اعم از ارزیابی در استفاده از منابع و امکانات، کارکنان، اهداف و استراتژی ها؛ به عنوان یکی از علائم بیماریهای سازمان قلمداد می نمایند. تکنیک های مختلفی برای این کار وجود دارد که هر کدام نقاط قوت و ضعف خود را دارند. در این مقاله با ترکیب «کارت امتیازی متوازن[1]» با «تحلیل پوششی داده های فازی»[2]الگویی برای ارزیابی عملکرد شعب بانک ها ارائه می شود. جامعه آماری تحقیق، کلیه شعب بانک سپه شهر تبریز به تعداد 42 شعبه می باشد. شاخص های اندازه گیری کارایی با استفاده از کارت امتیازی متوازن و با توجه به پیشینة موضوع تعیین گردیده است. برای جمع آوری داده های مربوط به هر شاخص از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است که پس از تأیید روایی و پایایی آن در بین جامعه آماری توزیع شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و ارزیابی کارایی شعب، تحلیل پوششی داده های فازی به کار رفته است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که تعداد 10 شعبه از مجموع شعب فعال در سطح شهر تبریز، کارای قوی، 27 شعبه در رده کارا و 5 شعبه باقی مانده ناکارا می باشند.

این مقاله عوامل اساسی مؤثر بر انتقال فن آوری اطلاعات در کشورهای در حال توسعه و مشکلات آن را بررسی می کند و راه حل هایی عملی برای طراحی سیستمی منطبق با منابع و نیازهای این قبیل کشورها را ارائه می‌دهد. در این مقاله مشکلاتی که یک سازمان هنگام بهره گیری از فن آوری اطلاعات با آن روبرو است در سطح بین‌المللی مورد بررسی قرار گرفته است. شناسایی و توصیف این مشکلات عمدتاً از مطالعات موردی مربوط به کشورهای در حال توسعه به دست آمده است. این مقاله بعضی از عوامل جامعه شناختی را که کشورهای در حال توسعه برای انتقال فن آوری اطلاعات با آن دست به گریبان اند بررسی می کند و به منظوره بهره وری کامل از اختراعات، رهنمودهایی را برای غلبه بر این موانع ارائه می دهد.

اینترنت یک بستر زیرساختی کسب وکار را برای تجارت الکترونیک فراهم کرده است به طوری که آمارها نشان دهنده روند رو به رشد خرید اینترنتی هستند. یکی از کاربردهای مورد توجه در فضای مجازی، تجارت الکترونیک است که موجب تحولی شگرف در روابط کسب وکار و مشتریان شده و سهم عمده ای از تعاملات تجاری را به خود اختصاص داده است. از شیوه های نوین خرید که از مزایای گسترده ای بهره مند است، خرید اینترنتی است. در حال حاضر، بسیاری از خرید و فروش ها در سراسر دنیا به این شیوه صورت می گیرند؛ ازاین رو، شناسایی صحیح نیازمندی های مشتریان و خرید اینترنتی که انجام می دهند و پاسخ سریع به این نیازمندی ها، کلید موفقیت تجاری و افزایش وفاداری مشتریان محسوب می شود. به منظور بررسی عوامل ایجاد وفاداری الکترونیکی برای سازمان های ارائه دهنده خدمات خرید الکترونیکی، این تحقیق عوامل تأثیرگذار بر وفاداری مشتریان در خرید اینترنتی را شناسایی و بررسی می نماید و با تهیه پرسش نامه و با استفاده از فرآیند تصمیم گیری سلسله مراتبی فازی، وزن یا درجه اهمیت هریک از شاخص ها را به دست می آورد و درنهایت آنها را رتبه بندی می نماید. با کمک نتایج به دست آمده نشان خواهیم داد که کدام شاخص برای مشتریان، مهم ترین عامل در ایجاد وفاداری الکترونیکی خواهد بود.

امروزه مدیران صنایع بایستی در امر تولید برنامه هایی به منظور ارتقاء کیفیت محصولات و افزایش سهم بازار از طریق بهبود عملیات تولید ایجاد نمایند. در عصر حاضر به کارگیری فناوری اطلاعات یکی از روش های بهبود در فرایند تولید گردیده است و این امر شناسایی عوامل مؤثر بر فناوری اطلاعات را بیش ازپیش در صنایع پیشرو نمایان می کند. هدف این پژوهش انجام یک تحقیق در مورد میزان همبستگی عوامل اثرگذار بر صنایع تولیدی خلاق و همچنین ارزیابی رابطه ابعاد کاربردی فناوری اطلاعات در صنایع نوآور شهرک صنعتی جنوب تهران است که از روش تحلیل مسیر و حداقل مربعات جزئی به منظور بررسی و ارزیابی فرضیه های پژوهش استفاده گردید. داده های مربوط به این پژوهش بر اساس اطلاعات پرسش نامه هایی است که توسط 27 نفر از خبرگان شامل مدیران ارشد واحدهای خرید، فروش و تولید در 9 شرکت بزرگ تولیدکننده در شهرک صنعتی تهران بزرگ تکمیل گردید. یافته های تحقیق به تأثیر بالای بعد ادغام (ایجاد واحد فناوری اطلاعات در داخل شرکت) و بعد تهاجمی اطلاعاتی بر روی کاربرد فناوری اطلاعات و همچنین تأثیر مثبت فرایندهای کاری، کارایی عملکرد و خلق ارزش برای مشتری بر روی تولید خلاق اشاره دارد . از نتایج دیگر این پژوهش تأثیر بالای فناوری اطلاعات بر روی کارایی عملکرد است که نشان از توسعه روزافزون به کارگیری فناوری اطلاعات در آینده شرکت ها دارد.

گسترش رقابت همراه با تحولات عمده در عرصه تجارت، بسیاری از روش های سنتی را متحول ساخته و فضای رقابت را در به کارگیری فناوری های نو حاکم نموده است. نظام بانکی نیز از این قاعده مستثنا نبوده و با پیدایش مفاهیم نوین در بانکداری، شیوه ارائه خدمات به مشتریان در اقصی نقاط جهان دچار تحول شده است. با توجه به شیوه های سنتی موجود در بانک های کشور و نارسایی این روش ها در ارائه خدمات جدید، تحقیق حاضر با محوریت شناسایی موانع و راهکارهای توسعه بانکداری الکترونیک در شعب استان تهران بانک انصار صورت پذیرفته است. لذا پس از مرور ادبیات موضوعی، کسب نظر از خبرگان واحد مرکز تحقیقات بانک و حذف موارد غیر مرتبط، 39 عامل متمایز و مؤثر بر توسعه بانکداری الکترونیک استخراج گردید. موارد مذکور پس از انجام دو مرحله تحلیل عاملی اکتشافی به 4 طبقه تقلیل یافت که بر اساس دانش حاصل از ادبیات پیشین با عناوین عوامل مدیریتی، فناورانه، سازمانی و هزینه ای نام گذاری گردیدند. در مرحله بعد، مدل به دست آمده با استفاده از تحلیل عاملی تائیدی مورد آزمون قرار گرفت که شاخص های اصلاح، مؤید برازش مطلوب داده ها بوده است. همچنین طبق نتایج به دست آمده از آزمون فریدمن، عدم ایجاد تغییر متناسب در نظام پرداخت اصلی ترین و عدم تأمین هزینه لازم جهت تجهیز فنی سازمان کم اثرترین موانع در راستای توسعه بانکداری الکترونیک در بانک انصار بوده اند.

گردشگری پزشکی در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا که شناسایی و ارتباط با مقاصد گردشگری پزشکی در وهله اول از طریق وب سایت های گردشگری پزشکی صورت می گیرد، بنابراین نقش موثری در توسعه مقصد گردشگری پزشکی بازی می کنند. در این مقاله عوامل موثر در اثربخشی وب سایت های گردشگری پزشکی با استفاده از تحلیل اکتشافی شناسایی و بررسی شده است و سپس با تحلیل داده ها، از پنج بعد ایجاد اطمینان و اعتبار درباره خدمات درمانی، توجیه ادعاها، آگاه سازی در خصوص نحوه سفر و گردشگری درمانی، برقراری ارتباط موثر با کاربر و شفافیت در اطلاعات، بعد آگاه سازی جزء عوامل موثر در اثربخشی وب سایت های گردشگری پزشکی شناسایی نشد، اما چهار بعد دیگر از نظر خبرگان به عنوان عوامل موثر در اثربخشی وب سایت های گردشگری درمانی شناسایی شدند.

در آستانه هزاره سوم، مدیریت دانش، به عنوان یک نیاز استراتژیک برای مؤسسات، سازمانها و نهادهای خدماتی مطرح است و تضمین کننده برتری های بلند مدت برای سازمان ها و جوامع و نشان دهنده میزان بهره گیری آنها از سرمایه های انسانی، فکری و اطلاعاتی است. یکی از عوامل اصلی پیاده سازی مدیریت دانش فرهنگ سازمانی است. پژوهش با هدف تحلیل ساختاری رابطه فرهنگ سازمانی با فرایند پیاده سازی مدیریت دانش با رویکرد پژوهش آمیخته انجام شده است. در بخش کیفی پژوهش با بهره گیری از شیوه دلفی و دیدگاه صاحبنظران به روش تحلیل محتوای جهتدار و تلخیصی و مصاحبه های نیمه ساختار یافته، دوازده مؤلفه فرهنگ سازمانی مبتنی بر دانش در جامعه آماری استخراج شد که این مؤلفه ها شامل میل به دانش، دانشکارمحوری، آموزش و یادگیری، ارتباطات متقابل دانشی، همدلی، جمعگرایی دانشی، التزام به برنامه دانشی، ارزیابی و پاداش دانشی، مشروعیت دانشی، زمانبندی دانشی، انعطاف دانشی و صیانت دانش است. در بخش کمّی از روش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی با استفاده از نرم افزار لیزرل و روش مدل یابی معادلات ساختاری، ارتباط هر یک از این مؤلفه ها با فرایند پیاده سازی مدیریت دانش تحلیل شد. در مرحله کیفی نمونه آماری 33 نفر خبره مرتبط با موضوع انتخاب شدند و در مرحله کمی، نمونه آماری شامل 141 نفر از کارکنان شهرداری زاهدان هستند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. پس از تجزیه و تحلیل، مشخص شد در ارتباط فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش، مؤلفه های التزام به برنامه دانشی و قدرت و مشروعیت دانشی بیشترین تأثیر را بر فرایند پیاده سازی مدیریت دانش در شهرداری زاهدان دارد و در پایان نیز راهکارهای اجرایی در این زمینه ارائه شد.

در این پژوهش با بهره گیری از شاخص های متعدد برگرفته از انواع مختلف مدل های ارزیابی توانمندی فناورانه در سطح ملی، به رتبه بندی کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصاد و توسعه به لحاظ توانمندی فناورانه به روش تصمیم گیری چند معیاره پرداخته شد. در گام نخست با استفاده از روش کتابخانه ای، مروری بر مقالات و کتب مرتبط انجام شد. در این مرحله مهم ترین مدل ها و معیارهای ارزیابی توانمندی فناورانه در سطح ملی مورد بررسی قرار گرفته شد و درنهایت 14 شاخص به عنوان معیارهای تصمیم گیری مورد بررسی قرار گرفت. سپس با به کارگیری تکنیک های تصمیم گیری مجموع ساده موزون، تاپسیس و الکتره کشورهای عضو سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه از حیث توانمندی فناورانه رتبه بندی شده اند. در ادامه به منظور ادغام نتایج هر تکنیک، از روش کپلند استفاده شده است. پژوهش حاضر از جنبه روش در دسته پژوهش های کمی است و از منظر هدف از نوع پژوهش های کاربردی است. بر اساس یافته های پژوهش آمریکا، ژاپن و آلمان به عنوان پیشگامان توانمندی فناورانه در میان کشورهای عضو سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه قلمداد می شوند.

امروزه دانش منبع اصلی کسب مزیت رقابتی محسوب می شود، لذا فرایند ارزش آفرینی از این منبع اهیمت فراوانی برای سازمان ها دارد که از آن به بهره وری دانش یاد می شود. بنابراین، شناخت نحوه شکل گیری و ارتقای بهره وری دانش و همچنین مشخص نمودن عوامل موثر بر آن در سازمان به ویژه برای مؤسسات مالی و بانکها که موضوع دانش و بهره گیری از آن در جهت کسب مزیت رقابتی بسیار ضروری است، از اهمیت فراوانی برخوردار می باشد. پژوهش حاضربه لحاظ هدف ازنوع تحقیقات کاربردی و به لحاظ روش،یک پژوهش توصیفی و از نوع زمینه یابی می باشد. قلمرو مکانی تحقیق حاضر را کلیه شعب بانک ملی استان قم تشکیل می دهند که کلیه کارکنان آنها به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شدند. بعلاوه بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه برابر 222 نفر تعیین گردید که در نهایت تعداد 157 پرسشنامه تکمیل و برگشت داده شد. نتایج تحقیق نشان داد عوامل تخصص و خبرگی کاری، توانایی حل مسأله، توانایی تفکر، مهارتهای ارتباطاتی، انگیزش خودتنظیم، استمرار و پایداری و اختلال خلاق می توانند بطور معنی داری وضعیت بهره وری دانش را در سازمان مورد مطالعه تبیین نمایند. در این بین، نقش عامل انگیزش خودتنظیم و توانایی تفکر بیش از سایر عوامل بود.