سید علیرضا افشانی

سید علیرضا افشانی

مدرک تحصیلی: دانشیار جامعه شناسی دانشگاه یزد .
پست الکترونیکی: afshanialireza@yazd.ac.ir

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱۱۶ مورد.
۶۱.

ناتوانی در زایش یا زایش ناتوانی: کاوشی کیفی از پیامدهای روان شناختی ناباروری در زنان نابارور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مشاوره جلد ۱۹ بهار ۱۳۹۹ شماره ۷۳ 4-28

کلید واژه ها: پیامدهای ناباروری زایش ناتوانی درماندگی درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۹ تعداد دانلود : ۴۵۸
هدف : هدف این پژوهش بررسی پیامدهای روان شناختی ناباروری بر زنان نابارور بود. روش : پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای انجام شد. نمونه در این مطالعه 21 نفر از زنان نابارور بودند که با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب و مطالعه شدند. فرایند نمونه گیری نظری تا اشباع داده ها ادامه یافت. ابزار اصلی این مطالعه مصاحبه بود و اطلاعات جمع آوری و تحلیل داده ها به شیو ه کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. یافته ها : یافته های پژوهش حاضر نشان داد پیامدهای روان شناختی ناباروری به ترتیب عبارتند از: 1.درماندگی درمانی 2.احساس پوچی 3.خودسرزنشگری 4.برون ریزی هیجانات شدید منفی 5.اختلالات روان شناختی 6.مصرف داروی اعصاب 7.افکار خودکشی 8. انزواطلبی 9.مشاجره با همسر به خاطر احساس تنهایی 10.خانه های سوت و کور. به نظر می رسد زنان نابارور وضعیت روان شناختی نامساعدی را تجربه می کنند. نتیجه گیری : یافته ها شامل 6 مقوله اصلی و یک مقوله هسته تحت عنوان زایش ناتوانی شد. زایش ناتوانی اشاره به این مفهوم دارد که زنانی که تجربه ناباروری دارند به مرور زمان و به دلیل مواجهه با پیامدهای ناباروری ممکن است در بقیه جنبه های زندگی خود نیز احساس ناتوانی داشته باشند. تبیین نتایج به طورکلی نشان دهنده وجود «زایش ناتوانی» و احساس پوچی در جامعه هدف بوده است که نهایتاً منجر به اختلالات روان شناختی، مصرف داروهای روانپزشکی و خانه های سوت و کور می شود.
۶۲.

برساخت اجتماعی پروبلماتیک حضور داغدیده در گورستان، به سوی یک نظریۀ زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های انسان شناسی ایران دوره ۹ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 7 - 30

کلید واژه ها: پروبلماتیک حضور داغدیدگان گورستان مرگ نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۷۷
مرگ همواره بخشی انفکاک ناپذیر از زندگی بشر بوده است. بشر برای قابل تحمل ساختن مرگ به مذهب، فلسفه، علم و هنر متوسل شده است. پژوهش های تاریخی و مردم شناختی، نقش فرهنگ بر واکنش انسان ها نسبت به مرگ را تأیید کرده اند. در همین راستا آیین های خاکسپاری و تدفین که تا حدودی تحت تأثیر فرهنگ و مذهب هستند، به عنوان نخستین جلوه اجتماعی ماتم در به هم پیوستگی شبکه حمایتی در کنار داغدیدگان و تسهیل پذیرش فقدان حائز اهمیت هستند. در مقاله حاضر برای دستیابی به فهمی عمیق از فرایند حضور و کنش های داغدیدگان در گورستان، به عنوان یکی از حوزه های اساسی تاثیرگذار در زندگی آنها و نقش آن در گذر از داغدیدگی، با طراحی نظریه زمینه ای به گردآوری داده ها از داغدیدگان درجه یک، در بستر شهر یزد اقدام شد. بنابراین مصاحبه هایی عمیق با داغدیدگان فقدان های غیر منتظره، که حداقل چهار ماه و حداکثر چهار سال از فوت عزیز یا عزیزانشان می گذشت، انجام شد. در این مسیر با تحلیل خط به خط گزاره ها در سه فرایند کدگذاری باز، محوری و گزینشی، 24 مقوله اصلی و یک مقوله هسته تحت عنوان برهم کنش واسازانه داغدیده/متوفی در گورستان برساخت شد. پدیده مرکزی این مقاله پروبلماتیک حضور در گورستان بود که داغدیدگان در واکنش به آن، استراتژی هایی متفاوتی را اتخاذ می کردند. برساخت زندگی در گورستان، مکانیسم جایگزینی مکانی خیرات، مدیریت حضور و غیره از جمله استراتژی های آنها در پاسخ به پدیده مرکزی بوده است. اتخاذ این استراتژی ها، پیامدهای منفی و مثبتی همانند تنظیم عواطف، تشدید بیماری ها و سازگاری با اپوخه گورستان را برای آنان به ارمغان آورده است.
۶۳.

عوامل پیشگویی کننده برانگیختگی روانی اجتماعی مردان به زندگی چندهمسری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشاوره و روان درمانی خانواده سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 233 - 254

کلید واژه ها: زندگی چندهمسری برانگیختگی روانی اجتماعی ازدواج مجدد مردان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۷ تعداد دانلود : ۴۲۲
با توجه به نقش مسائل اجتماعی و فرهنگی در برانگیختگی روانی اجتماعی مردان به زندگی چندهمسری، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش متغیرهای ازدواج سنتی، غرایز جنسی، بسترهای آزاد تعاملی، دل بستگی، نمای مذهبی، مقصرانگاری همسر اول، تسهیلگری خانوادگی، نمایش اقتدار، توانایی مالی و دو اقامتگاهی در برانگیختگی روانی اجتماعی مردان به زندگی چندهمسری انجام شد. پژوهش حاضر، یک بررسی توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری دربرگیرنده مردان دارای چند همسر ساکن شهرستان سراوان در سال 1397 بود که با به کارگیری فرمول کوکران 246 نفر به شکل نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورداستفاده پرسشنامه های محقق ساختهِ عوامل پیشگویی کننده و برانگیختگی روانی اجتماعی مردان به زندگی چندهمسری (اسمعیلی و همکاران، 1398) بود. تحلیل داده های پژوهش با به کارگیری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون فریدمن، رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر انجام گرفت. برآیندهای پژوهش نشان داد که بین متغیرهای ازدواج سنتی (236/0= r،01/0 > P)، غرایز جنسی (291/0=r، 01/0 > P)، بسترهای آزاد تعاملی (462/0=r، 01/0 > P)، دل بستگی (289/0=r، 01/0 > P)، نمای مذهبی (489/0=r، 01/0 > P)، مقصرانگاری همسر اول (268/0=،r 01/0 > P)، تسهیلگری خانوادگی (485/0=،r 01/0 > P)، نمایش اقتدار (507/0=،r 01/0 > P)، توانایی مالی (427/0=،r 01/0 > P) و دو اقامتگاهی (433/0=،r 01/0 > P) با برانگیختگی روانی- اجتماعی مردان به زندگی چندهمسری همبستگی معنی داری وجود دارد. متغیرهای بسترهای آزاد تعاملی، تسهیلگری خانوادگی، توانایی مالی و نمای مذهبی درمجموع بیشترین تأثیر را بر برانگیختگی روانی اجتماعی برای زندگی چندهمسری را داشته اند. روان شناسان و مشاوران خانواده می توانند با توجه به یافته های این تحقیق از علل گرایش مردان به زندگی چندهمسری آگاهی یافته و با توجه به آن نسبت به مشاوره خانواده ها اقدام نمایند.
۶۴.

بررسی رابطه بین برنامه ریزی توسعه محله ای و کیفیت زندگی در شهر مهریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 25 - 54

کلید واژه ها: توسعه توسعه ی محله ای شهروندان کیفیت زندگی مهریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۳۱۶
هر کشوری برای رسیدن به توسعه باید برای ارتقای زندگی ساکنانش برنامه ریزی نماید. یکی از زمینه هایی که می توان در برنامه ریزی ها به آن توجه نمود محلات است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی برنامه ریزی توسعه محله ای و کیفیت زندگی در بین شهروندان است که برای رسیدن به اهداف پژوهش از تلفیق نظریه ی کنش متقابل نمادین وکارکردگرایی ساختاری استفاده شده است. روش مورد استفاده در این تحقیق از نوع پیمایشی است، داده ها با ابزار پرسشنامه و با استفاده از شیوه ی نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از 385 نفر از شهروندان ساکن در شهر مهریز گردآوری شده است. اعتبار ابزار به روش اعتبار محتوا و برای سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. داده ها به کمک نرم افزارهای SPSS و AMOS تحلیل شدند. یافته های تحقیق گویای آن است که بین میزان برنامه ریزی توسعه ی محله ای و کیفیت زندگی و ابعاد آن رابطه ی مستقیم و معنا داری وجود داشت. مدل معادله ی ساختاری نشان داد متغیر برنامه ریزی توسعه ی محله ای 24 درصد از واریانس متغیر کیفیت زندگی را تبیین می کند و شاخص های برازش نیز نشانگر مطلوبیت مدل بود.
۶۵.

بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت (مورد مطالعه: شهروندان سی سال و بالاتر شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 85 - 114

کلید واژه ها: سلامت رضایت از زندگی دینداری حمایت اجتماعی سرمایه ی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۴۰۶
تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت شهروندان سی سال و بالاتر شهر مشهد انجام گرفته است. در چارچوب نظری از نظریه های پارسونز، کییز، رویکرد شبکه، پاتنام، کاواچی و برکمن، هنس، کورکیلا، مک اینتوش و اسپیلکا برای گزینش متغیرهای مورد بررسی استفاده و تئوری ترکیبی ساخته شده است. در این پژوهش که به روش پیمایش انجام گرفته است، 384 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و با کمک ابزار پرسشنامه بررسی شدند. یافته های تحقیق نشان داد که میزان سلامت شهروندان در حد متوسط رو به بالا و  بالاترین مقدار میانگین مربوط به بعد جسمانی (فیزیکی) بوده است. همچنین بین متغیرهای سرمایه ی اجتماعی، رضایت از زندگی، حمایت اجتماعی و دینداری با سلامت رابطه ی مستقیم و معنادار و بین متغیر انزوای اجتماعی و سلامت نیز رابطه ی معکوس و معناداری وجود داشت. تحلیل مدل رگرسیونی نشان داد متغیرهای بررسی شده حدود 51 درصد از تغییرات سلامت را تبیین می کند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد متغیر سرمایه ی اجتماعی بیشترین اثر مستقیم و متغیر دینداری، بیشترین تأثیر غیرمستقیم و متغیر رضایت از زندگی بیشترین سهم را در تبیین متغیر سلامت داشته اند.
۶۶.

رابطه مشارکت و اعتماد اجتماعی با خودسانسوری در بین شهروندان شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 6 - 32

کلید واژه ها: خودسانسوری اعتماد اجتماعی مشارکت اجتماعی مشارکت مدنی شهروندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۳۳۱
این پژوهش با هدف بررسی میزان اعتماد اجتماعی و مشارکت و چگونگی رابطه آ نها با خودسانسوری شهروندان شهر یزد انجام شده است. منظور از خودسانسوری این است که افراد به علل گوناگون اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نظریاتشان را بیان نکنند. برای تدوین چارچوب نظری از نظریات گیدنز، بلاو، پارسونز و زیمل استفاده شد. روش پژوهش، پیمایش بوده و برای جم عآوری داد هها از پرس شنامه استفاده شد. جامعه آماری پژوهش، شهروندان 15 ساله و بیشتر شهر یزد در سال 1397 بودند که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 384 نفر تعیین گردید و برای انتخاب نمون هها از روش نمونه گیری خوشه ای چن دمرحل های استفاده شد. برای بررسی اعتبار و پایایی پرسش نامه از اعتبار صوری و ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. یافته ها نشان داد که خودسانسوری در بین شهروندان یزدی در حد متوسط بوده و رابطه آن با دو متغیر مشارکت و اعتماد اجتماعی، منفی و معنی دار بوده است. اعتماد اجتماعی با ضریب 0-، همبستگی معکوسی با خودسانسوری داشتند. / -0/417 و مشارکت با ضریب 235 بررسی مدل معادله ساختاری نشان داد 31 درصد از تغییرات خودسانسوری، با متغیرهای مستقل مشارکت و اعتماد اجتماعی تبیین م یشود. نتایج حاکی از تأثیرگذاربودن متغیرهای اعتماد اجتماعی و مشارکت ب هعنوان دو متغیر مهم در تبیین و پی شبینی خودسانسوری است و تقویت اعتماد اجتماعی و مشارکت شهروندان باعث کاهش خودسانسوری آن ها خواهد شد.
۶۷.

دین داری و انزوای اجتماعی (مورد مطالعه: شهروندان شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی - اجتماعی خراسان سال ۱۴ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۵۴) 30 - 59
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۲
یکی از مؤلفه های اساسی در توسعه هر جامعه ای، مشارکت و عدم انزوای اجتماعی افراد آن جامعه است. پایین بودن سطح میزان انزوای اجتماعی، در هر جامعه ای پیش نیاز هر گونه توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محسوب شده است. آگاهی از وضعیت انزوای اجتماعی ساکنان یک اجتماع، نقش مؤثری در شناخت چالش ها و راهکارهای توسعه یک جامعه داشته و به برنامه ریزی در جهت رسیدن به توسعه پایدار در جامعه کمک خواهد نمود. به عقیده بسیاری از محققین و صاحب نظران، یکی از عواملی که نقش قابل ملاحظه ای در کاهش میزان انزوای اجتماعی دارد، دین داری است. لذا پژوهش حاضر در صدد است تا رابطه بین دین داری، با انزوای اجتماعی را در بین شهروندان شهر مشهد مورد بررسی قرار دهد. روش این تحقیق پیمایشی بوده و جمع آوری داده ها به کمک پرسشنامه محقق ساخته دین داری و پرسشنامه استاندارد انزوای اجتماعی (دی یونگ گیرولد) صورت گرفته و روایی به صورت محتوایی احراز شده است و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 323 نفر تعیین شده است. پرسشنامه در سطح شهر مشهد توزیع و با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای اجرا شده و داده های تحقیق در دو بخش توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزارهای SPSS و اموس مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که میانگین نمرات پاسخ گویان به لحاظ انزوای اجتماعی در سطح کمی پایین تر از حد متوسط (90/28 در مقایسه با میانگین نظری 33) و از لحاظ میزان دین داری در سطح بیشتر از حد متوسط (61/86 در مقایسه با میانگین نظری 72) قرار دارند. هم چنین آزمون فرضیه اصلی تحقیق نشان داد رابطه معکوس و معنا داری (173/0-) بین دین د اری و انزوای اجتماعی وجود دارد و بین سطح دین داری بر حسب وضعیت تأهل و جنسیت و سطح انزوای اجتماعی بر حسب وضعیت تأهل و جنسیت، تفاوت معناداری مشاهده نمی شود. نتایج این تحقیق، همسو با دیدگاه جامعه شناسان بزرگی هم چون استارک، بین بریچ، برگر، یونگ، ویلسون، دورکیم، پوتنام، اُدی و یینگر است که معتقدند رابطه معناداری بین دین داری و انزوای اجتماعی وجود دارد.
۶۸.

تحلیل ثانویه داده های طرح ارزش ها و نگرش های ایرانیان (موج سوم): استان یزد

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال اول بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 61 - 82

کلید واژه ها: ارزش ها نگرش ها ایرانیان یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۸ تعداد دانلود : ۳۲۰
تغییرات ارزش ها و نگرش ها در همه جوامع یکی از پدیده های اجتماعی مهمّی است که همواره مدّ نظر و رصد مدیران، برنامه ریزان، محقّقان و صاحب نظران مختلف بوده است. طرح ملّی ارزش ها و نگرش های ایرانیان که تاکنون سه «موج» این طرح اجرا و نتایج آن منتشر شده است، حاوی دستاوردهای مهمی است. نوشتار حاضر به تحلیل ثانویه یافته های موج سوم طرح های مزبور در مورد استان یزد پرداخته است، برای درک دقیق تر یافته ها و تغییرات ارزش ها و نگرش ها، در مواردی که اطّلاعات موجود بود با نتایج موج اوّل و دوم کشوری و استانی نیز مقایسه شده است. یافته ها نشان می دهد در حالی که نگرش های دینی مردم یزد تغییر چندانی نکرده است، بدبینی در حوزه اقتصادی و سیاسی افزایش یافته است. به نظر مردم استان یزد، فاصله طبقات فقیر و غنی افزایش یافته است و گردش نخبگان در مقایسه با گذشته مطلوب نیست و سرانجام اینکه هویّت ملّی در بین مردم همچنان پررنگ است.
۶۹.

پروبلماتیک خودرهابخشی در فضای مجازی؛ کاوشی کیفی از چگونگی ابراز خود در میان میکرواینفلوئنسرهای اینستاگرامی شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هشتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 115 - 143

کلید واژه ها: اینستاگرام ابراز خود خودرهابخشی شهر یزد میکرواینفلوئنسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۴ تعداد دانلود : ۷۳۱
پژوهش حاضر به مطالعه چگونگی ابراز خود در میان میکرواینفلوئنسرهای اینستاگرامی شهر یزد پرداخته است. برای این منظور از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای، همچنین نمونه گیری نظری و هدفمند استفاده شد. فرایند نمونه گیری نظری تا اشباع داده ها ادامه یافت. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل و یافته ها در قالب خط داستان (شامل 25 مقوله اصلی و 1 مقوله هسته) و مدل پارادایمی ارائه شدند. به طورکلی روایت های میکرواینفلوئنسرها از ابراز خود نشان دهنده این واقعیت است که آن ها با استفاده از پایگاه مجازی و انگیزه های متعالی خود، همچنین در فضای آنومیک هنجاری جامعه، تجربه خودرهابخشی مجازی شان را با پویایی های متفاوتی همراه می کنند. چنین وضعیتی جهان ذهنی و عینی مشارکت کنندگان را درگیر می کند و دنیای آنان پروبلماتیک می شود. به عبارت دیگر خودرهابخشی آنان در مواجهه با مخاطبان چند هزار نفره آنان به طور مداوم دست کاری می شود و آن ها را وادار می کند تا راهبردهای خود را در مواجهه با این مخاطبان بازاندیشی کند.
۷۰.

مطالعه مقایسه ای تأثیر انزوای اجتماعی بر سلامت شهروندان مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی - اجتماعی خراسان سال ۱۳ بهار ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 7 - 44
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۶
برای ایجاد و گسترش سلامت در فضای جامعه، کاهش احساس انزوای اجتماعی ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر انزوای اجتماعی بر سلامت شهروندان شهر مشهد انجام شده است. چارچوب نظری این پژوهش، ترکیبی از مجموعه نظریات دورکیم، تحلیل شبکه و رویکرد تنهایی است. روش این تحقیق مبتنی بر پیمایش از نوع توصیفی و همبستگی بوده و جمع آوری داده ها به کمک پرسشنامه استاندارد سلامت SF_36 و پرسشنامه محقق ساخته انزوای اجتماعی صورت گرفته و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر تعیین شده است. پرسشنامه در سطح شهر مشهد توزیع و با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای اجرا شده و یافته های تحقیق با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مبتنی بر نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج توصیفی حاکی از آن است وضعیت سلامت شهروندان به طور کلی در سطح بالاتر از حد متوسط (17/77 از نمره 100) و انزوای اجتماعی شهروندان نیز در حد متوسطی (03/52 از نمره 100) قرار دارد. نتایج استنباطی نیز بیانگر این موضوع است که رابطه منفی و معناداری (619/0-) بین انزوای اجتماعی و ابعاد آن با سلامت وجود دارد. میزان همبستگی (619/0-) بین این دو متغیر در سطح متوسط است. همچنین بین سطح سلامت بر حسب جنسیت و وضعیت اشتغال شهروندان، تفاوت معناداری مشاهده می شود. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان می دهد متغیرهای مستقل مجموعاً 36% از واریانس متغیر وابسته را تبیین می کنند. نتایج تحلیل مسیر نیز حاکی از آن است که متغیر تنهایی اجتماعی بیشترین اثر مستقیم (352/0-) و متغیر احساس عجز بیشترین تأثیر غیرمستقیم (191/0-) را در تبیین متغیر سلامت دارند.
۷۱.

پژوهشی کیفی در شناسایی چالش های بهزیستی زناشویی (از خلأ کارآمدی و رضایتمندی زناشویی تا چالش های بهزیستی زناشویی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال هفتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۷ 149 - 173

کلید واژه ها: بهزیستی زناشویی مهارت های زناشویی مهارت های زندگی کارآمدی و رضایتمندی زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷ تعداد دانلود : ۶۸۷
بهزیستی زناشویی، مجموعه مهارت های زناشویی زوجین است که خلأ آنها بوجود آورنده چالش های بهزیستی زناشویی زوجین می باشد. از این رو پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش های بهزیستی زناشویی و نحوه شکل گیری پدیده کارآمدی و رضایتمندی زناشویی انجام شد. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش نظریه زمینه ای انجام گرفت و داده ها با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری گردید. جامعه هدف پژوهش حاضر شامل تمامی متأهلین شهر شیراز در سال 1397 بود. نمونه های پژوهش به روش نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شد. برای تحلیل داده ها، اطلاعات جمع آوری شده کدبندی و موضوعات اصلی و مقولات هسته آنها شناسایی شد. یافته ها حاکی از شناسایی نه مقوله اصلی و دو مقوله هسته با عنوان خلأ مهارت های زندگی فردی و زوجی و خلأ رضایت زناشویی بود. نتایج نشان داد که خلأ مهارت های زندگی فردی و زوجی و خلأ رضایت زناشویی نشان دهنده کمبودمهارت ها، کمبود ها، کاستی ها، بی تفاوتی ها، عدم شناخت و عدم وجود همدلی در بین زوجین است که این موضوع خود منجر به نوعی ناکارآمدی و نارضایتی در زندگی زوجین شده و بنیان خانواده، استحکام خود را از دست می دهد و در نتیجه پدیده خلأ کارآمدی و رضایتمندی زناشویی را به عنوان یکی از چالش های مهم بهزیستی زناشویی به وجود می آورد.
۷۲.

رابطه بین مهارت های کاربران جوان و کاربردهای مثبت و منفی شبکه های اجتماعی موبایلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیستم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۶ 7 - 36

کلید واژه ها: مهارت های کاربر کاربردهای منفی کاربردهای مثبت شبکه اجتماعی موبایلی جوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۸ تعداد دانلود : ۴۱۱
این مقاله به بررسی رابطه بین مهارت کاربران در استفاده از شبکه های اجتماعی موبایلی و کاربردهای مثبت و منفی آن می پردازد. برای این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 385 پرسشنامه محقق ساخته بین جوانان شهر یزد توزیع و جمع آوری شد. نتایج نشان داد که هر چه سطح مهارت کاربر افزایش یابد، میزان کاربردهای مثبت شبکه های اجتماعی موبایلی نیز افزایش یافته و هرچه سطح مهارت کاربر کاهش پیدا کند میزان کاربردهای منفی شبکه های اجتماعی موبایلی افزایش می یابد. همچنین مهارت های کاربر در استفاده از شبکه اجتماعی موبایلی 33 درصد واریانس کاربردهای مثبت و 14 درصد از کاربردهای منفی شبکه های اجتماعی موبایلی را تبیین می کند. علاوه بر این نتایج مدل یابی معادله ساختاری نشان داد که برازش داده ها به مدل برقرار است و شاخص های برازش دلالت بر مطلوبیت مدل معادله ساختاری دارند.
۷۳.

کاوشی کیفی از علل و زمینه های شکل گیری چندهمسری مردان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۹ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۴ 63 - 82

کلید واژه ها: چندهمسری برانگیختگی روانی اجتماعی ازدواج مجدد مردان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۳۱۶
مقدمه: یک مسئله اجتماعی در زمان واحد در جوامع مختلف، صورت های مختلف پیدا می کند، در جامعه و سرزمینی پذیرفته و پسندیده است و در جامعه ای دیگر رد و ناپسند می گردد. مسئله چندهمسری یا تعدد زوجات از مسائل اجتماعی و فرهنگی است که علل و زمینه های شکل گیری آن در جوامع مختلف، متفاوت خواهد بود. هدف مقاله حاضر، شناخت علل و زمینه های شکل گیری چندهمسری مردان در شهرستان سراوان بوده است. روش: تحقیق از نظر روش، کیفی از نوع نظریه زمینه ای بوده و مشارکت کنندگان با توجه به هدف مطالعه از میان جامعه در دسترس یعنی مردان دارای بیش از یک همسر در شهرستان سراوان به طور هدفمند انتخاب شدند و اطلاعات به وسیله مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری گردید. مصاحبه ها تا زمان رسیدن به اشباع نظری ادامه یافته که پس از مصاحبه با چهارده نفر به اشباع نظری رسیده و جهت اطمینان بیشتر، مصاحبه ها را تا 17 نفر ادامه داده و متن مصاحبه ها روی کاغذ پیاده و کدگذاری انجام و اطلاعات تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که عوامل تشکیل دهنده چندهمسری شامل 10 مقوله اصلی و یک مقوله هسته با عنوان «برانگیختگی روانی اجتماعی» است که در قالب مدل پارادایمی و خط داستان ارائه شدند. نتایج تحقیق نشان داد که ازدواج سنتی و غرایز جنسی به عنوان شرایط علی، مقصرانگاری همسر اول، نمای مذهبی، دو اقامت گاهی و تسهیل گری خانوادگی به عنوان شرایط مداخله گر، نمایش اقتدار، بسترهای آزادتعاملی، دلبستگی و توانایی مالی به عنوان شرایط زمینه ای باعث بروز پدیده برانگیختگی روانی اجتماعی خواهد شد که در نهایت، استراتژی «گذار پُر گداز عینی و ذهنی از همسر اول» را بوجود می آورد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد نگرش های مذهبی در کنار مسایل مالی و بسترهای اجتماعی مطلوب، مهم ترین علل شکل گیری چندهمسری در بین مردان مورد مطالعه است.
۷۴.

کاوش بی قدرتی شغلی پرستاران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۲۶) 1 - 18

کلید واژه ها: بی قدرتی برساخت اجتماعی گفتار قدرت - مراقبت پرستاران یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۵۵۳
پژوهش حاضر درباره فرایند شکل گیری بی قدرتی شغلی بین پرستاران بیمارستان های دولتی شهر یزد بررسی می کند. با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای و با نمونه گیری نظری و هدفمند، 20 نفر از پرستاران بیمارستان های دولتی شهر یزد انتخاب شدند و با آنها مصاحبه های عمیقی انجام شد. فرایند نمونه گیری نظری تا مرحله اشباع داده ها ادامه یافت. داده های گردآوری شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل و در قالب خط داستان (شامل 20 مقوله اصلی و 1 مقوله هسته)، الگوی پارادایمی و طرح واره نظری ارائه شدند. نتایج نشان دادند بی قدرتی شغلی پرستاران به طور عمده به دنبال عواملی چون گفتار قدرت - مراقبت پزشکان، برساخت نارضایتی های مالی و وضعیت سیال بیماران برساخته می شود. پرستاران در مقابل بی قدرتی شغلی راهبرد های متفاوتی را برمی گزینند. کار عاطفی، درمان پراگماتیسمی و گفتمان اعتماد ازجمله این راهبردهاست که بین پرستاران فعال شده و با خود پیامد هایی مانند بی تفاوتی آموخته شده، حل گفتمانی اختلافات، هژمونی عواطف منفی و سبک های مراقبتی ترکیبی را داشته است. طرح واره نظری این فرایند را ترسیم می کند.
۷۵.

از خودِ ناشکفته تا خودشکوفایی هنجاری هژمونیک، کاوشی بسترمند از فعالیت های هنری زنان طبقه متوسط شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۰ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 153 - 175

کلید واژه ها: تمایل به خودنمایی خودِ ناشکفته ذائقه های هژمونیک هنری شکفتگی هنجاری هژمونیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۶۷
در این پژوهش سعی شده است فهم زنان از انجام دادن فعالیت های هنری و اجتماعی از طریق اکتشاف میان ذهنیت آن ها به دست آید. برای این هدف، فعالیت های هنری و اجتماعی زنان طبقه متوسط و متوسط رو به بالای شهر مشهد مطالعه شد. با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای و با استفاده از نمونه گیری نظری و هدفمند تعدادی از زنان شهر مشهد انتخاب شدند و مصاحبه های عمیقی با آن ها به عمل آمد. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شدند. یافته ها شامل 13 مقوله اصلی و یک مقوله هسته با عنوان «شکفتگی هنجاری هژمونیک» است که در قالب خط داستان، مدل پارادایمی و نظریه کوچک مقیاس ارائه شدند. به طور کلی، نتایج تحقیق نشان داد که زنان در مواجهه با دیگران خودشکوفا با خودِ ناشکفته شان روبه رو می شوند. بنابراین، با توجه به مالکیت سرمایه ای ویژه ای که دارند و همچنین تمایل به خودنمایی، در بستری چشم و همچشمانه و تحت تأثیر ذائقه های هژمونیک هنری به فعالیت های هنری می پردازند و دنیای اجتماعی و هنری خود را تولید و بازتولید می کنند.
۷۶.

برساخت اجتماعی اسطوره زن زیبا، کاوشی زمینه مند از بدن زیبا تا مخاطرات بدنی در میان زنان طبقه متوسط شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هفتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 311-339

کلید واژه ها: برساخت اجتماعی آفرودیت سودای آفرودیت زنان مالکیت سرمایه ای نارضایتی از بدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۸ تعداد دانلود : ۴۳۹
پژوهش حاضر به مطالعه رفتارهای زیبایی شناختی زنان طبقه متوسط و متوسط به بالای شهر مشهد می پردازد. با نمونه گیری نظری و هدفمند، تعدادی از زنان شهر مشهد انتخاب، و با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای مطالعه شدند. فرایند نمونه گیری نظری تا اشباع داده ها ادامه یافت. تحلیل اطلاعات گردآوری شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی صورت گرفت و یافته ها در قالب خط داستان (شامل 17 مقوله اصلی و 1 مقوله هسته)، مدل پارادایمی و نظریه کوچک مقیاس ارائه شدند. نتایج نشان داد که زنان به دلیل نارضایتی از بدن، در سودای آفرودیت شدن هستند. این سودا علاوه بر نارضایتی از بدن، از رسانه ها، مالکیت سرمایه ای و... منتج می شود. در چنین شرایطی، راهبردهای تغییر بدن (خرید چهره/ بازخرید بدنی، بدن زایی/ بدن زدایی و...) در زنان فعال می شود، اما این راهبردها علاوه بر زیبایی، مخاطراتی نیز برای این زنان دارند. درواقع، سودای آفرودیت شدن این زنان، درنهایت به برساخت اجتماعی آفرودیت منجر شده و با وجود زیبایی، مخاطراتی نیز به همراه داشته است.
۷۷.

عوامل مؤثر بر گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی؛ مورد مطالعه: دانش آموزان دختر دبیرستان های شهر شهرکرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) بهار ۱۳۹۷ شماره ۸۰ 209-237

کلید واژه ها: گرایش شبکه های اجتماعی مجازی عوامل اجتماعی روانی نوجوانان شهرکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۰ تعداد دانلود : ۷۹۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی- روانی مرتبط با گرایش نوجوانان دختر دبیرستان های شهرکرد به شبکه های اجتماعی مجازی انجام شده است . روش مورد استفاده در این تحقیق پیمایش بوده است . جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر متوسطه شهر شهرکردکه در سال تحصیلی 94-93 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل می دهد. حجم نمونه 390 نفر برآورد شده است . داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه و با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای جمع آوری گردید . یافته ها نشان داد بین میزان تحصیلات والدین دانش آموزان، میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی، مدت زمان عضویت در شبکه های اجتماعی، سادگی و سهولت استفاده از شبکه های اجتماعی، احساس همنوایی با دوستان ، نیاز به پیشرفت و ارضای نیازها با گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی رابطه مستقیم و معنی داری وجود داشت . نتایج رگرسیون چندگانه نشانگر تأثیر معنادار پنج متغیر میزان استفاده دانش آموزان از شبکه های مجازی، سادگی استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی، مدت زمات عضویت در شبکه های اجتماعی، ارضای نیازها و احساس همنوایی با دوستان از شبکه های اجتماعی مجازی در گرایش نوجوانان به شبکه های اجتماعی مجازی است که در این میان میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی نقش بیش تری را در تبیین متغیر گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی ایفا می کند .
۷۸.

دوسویگی مصرف و آبرو کاوشی زمینه مند در رفتار مصرف گرایانه ی زنان در مهمانی ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیستم بهار ۱۳۹۷ شماره ۷۹ 143 - 170

کلید واژه ها: مهمانی چشم وهم چشمی بازیابی هویت مغفول دیالکتیک وابستگی دوسویگی مصرف و آبرو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۳۸۰
افراد برای کسب منزلت با هم رقابت می کنند و مکانیزم هایی همانند مصرف کالاها و نمادهای خاص در کنار ثروت قرار می گیرند تا آن را نشان دهند. در چنین ساختاری، چشم و هم چشمی در فضای فرهنگی پررنگ می شود. در این میان، مهمانی ها، عرصه های مصرف متظاهرانه برای کسب هویت و کسب تفاخر اجتماعی هستند. این پژوهش، کاوشی زمینه مند درباره ی چگونگی شکل گیری مصرف و چشم و هم چشمی در مهمانی های شهر مشهد است. در قالب رویکرد کیفی و با استفاده از نظریه ی زمینه ای، تعدادی از زنان متأهل طبقه ی متوسط و متوسط رو به بالای شهر مشهد با استفاده از مصاحبه های عمیق و نمونه گیری هدفمند و نظری مصاحبه شدند و تحلیل داده ها به شیوه ی کدگذاری باز و محوری و گزینشی انجام شد. یافته های تحقیق شامل 18 مقوله ی اصلی و یک مقوله ی هسته تحت عنوان دوسویگی مصرف و آبرو شد. همچنین جداول مفهومی، مدل پارادایمی و طرح واره ی نظری پژوهش ارائه شد. نتایج نشان داد، زنان در مهمانی ها -که عرصه هایی زنانه است- به دنبال بازنمایی هویت های مغفولشان هستند و در این راستا به دیگرانی هنجارساز وابسته اند. در جریان این دیالکتیک وابستگی، زنان هویت های مغفول خود را بازیابی می کنند و مهمانی ها به فرایندهایی ادامه دار تبدیل می شوند.
۷۹.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به نزاع دسته جمعی در شهر لردگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال دهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 49 - 70

کلید واژه ها: نزاع دسته جمعی پرخاشگری خویشاوندگرایی اختلافات ملکی لردگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۸ تعداد دانلود : ۷۱۶
زمینه و هدف: امروزه نزاع دسته جمعی به عنوان یک آسیب اجتماعی، یکی از شاخص های مهم وجود خشونت در جامعه تلقی می شود که بین افراد و گروه ها به وقوع می پیوندد و امنیت اجتماعی را مورد تهدید و مانع توسعه اجتماعی می شود. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به نزاع دسته جمعی در شهر لردگان انجام گرفته است.<br /> روش شناسی: روش تحقیق در این پژوهش ازنوع پیمایشی و ابزار پژوهش، پرسشنامه استاندارد بوده است. جامعه آماری را کلیه افراد 18-60 سال شهر لردگان تشکیل می دهند که از این تعداد، نمونه ای با حجم 384 نفر از طریق فرمول کوکران برآورد و به شیوه خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه مورد بررسی انتخاب شده اند.<br /> یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از معنادار بودن رابطه ی بین متغیرهای پرخاشگری، اختلافات ملکی، خویشاوندگرایی، تجربه عینی نزاع و جنس با متغیر وابسته می باشد. همچنین نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیونی نیز نشان داد که متغیرهای پرخاشگری و اختلافات ملکی به ترتیب با ضریب بتاهای(554/0) و (135/0)، بیشترین تأثیر را بر گرایش به نزاع دسته جمعی داشته اند.<br /> نتیجه گیری: با افزایش اختلافات ملکی، خویشاوندگرایی، تجربه عینی و پرخاشگری میزان گرایش به نزاع دسته جمعی نیز افزایش می یابد.
۸۰.

از مصرف پایی تا حسرت مصرف کاوشی زمینه مند از بسترهای اجتماعی شکل گیری چشم و همچشمی در خرید و مصرف بین زنان شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و نهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۷۲) 123 - 146

کلید واژه ها: چشم وهمچشمی حسرت مصرف مصرف پایی مصرف تظاهری مصرف تجملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۴۲۳
امروزه مصرف فراتر از نیازهای اولیه برای تمایز، تفاخر، تنوع و... استفاده می شود. در ایران مصرف همگام و همراه با فرهنگ چشم و همچشمی پیش رفته است. این پژوهش تلاش کرده است پویایی های شکل گیری فرایند چشم وهمچشمی در خرید و مصرف را در نمونه هدف بررسی کند؛ بدین منظور، در قالب روش شناسی کیفی و با استفاده از نظریه زمینه ای، با تعدادی از زنان متأهل طبقه متوسط و متوسط روبه بالای شهر مشهد با استفاده از مصاحبه های عمیق و نمونه گیری هدفمند و نظری، مصاحبه شد. اطلاعات جمع آوری شد و تحلیل داده ها به شیوه کدگذاری باز و محوری و گزینشی انجام شد. یافته های پژوهش شامل سی ویک مقوله اصلی و یک مقوله هسته با عنوان حسرت مصرف شد. بر همین اساس جدول های مفهومی، الگوی پارادایمی و طرح واره نظری پژوهش ارائه شد. تبیین نتایج به طور کلی نشان دهنده «مصرف پایی» بالای جامعه هدف و قدرت خرید پایین آنهاست که نتیجه آن «حسرت مصرف» بیشتر بوده است؛ اما فرایند ارضای حسرت مصرف، فرایندی ناتمام و دوری باطل است و به همین دلیل پویایی های مصرف پایی و چشم وهمچشمی را به طور دورانی و هم افزا، فعال تر و قدرتمندتر می کند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان