ابوعلی ودادهیر

ابوعلی ودادهیر

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۶ مورد.
۲۱.

مطالعه جامعه شناختی فرایند تکوین هویت حرفه ای در میان دانشجویان دوره دکترای علوم اجتماعی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۳۸۴
هویت حرفه ای به فرایندی اشاره دارد که در طول سال های تحصیل فرد در دانشگاه به سؤال «من چه کسی هستم» پاسخ می دهد. دوره دکتری آخرین مرحله شکل گیری این نوع هویت است که سهم بسزایی در مسیر حرفه ای شدن افراد دارد. مقاله حاضر به آزمون الگوی نظری تکوین هویت حرفه ای دانشجویان دوره دکترای علوم اجتماعی در ایران پرداخته است. نظریه مبنایی ودادهیر، صدیقیان بیدگلی، و جعفری (1396) عملیاتی سازی شده و پرسشنامه مزبور با نمونه ای به تعداد  191 نفر از دانشجویان دوره دکتری علوم اجتماعی مورد آزمون قرار گرفته است. یافته های کمّی تحقیق، گزاره های نظری به دست آمده از الگوی نظریه مبنایی را تأیید می کند. نتایج رگرسیونی نشان می دهد که در مجموع، عامل های ساختار آموزش عالی، شرایط بیرونی رشته علوم اجتماعی، صفات روانی این دانشجویان، و نیز شرایط مالی و جامعه پذیری علمی می توانند تغییرات متغیر وابسته هویت حرفه ای رشته علوم اجتماعی را در بین پاسخ گویان پیش بینی کنند. نتایج آماری نشان می دهد نقش عوامل بیرونی و ساختاری اهمیت زیادی دارند.
۲۲.

تعیین نقش میانجی گری امید به آینده در رابطه بین سلامت روان و جامعه پذیری دانشگاهی؛ موردمطالعه، دانشجویان دانشگاه های ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۴۵۵
جامعه پذیری دانشگاهی از مفاهیمی است که می توان آن را مهم ترین اهداف دوران دانشجویی و حضور در دانشگاه دانست. این متغیرها همواره متأثر از چند عوامل از جمله سلامت روان است. بررسی ها نشان داده است که این دو متغیر می توانند با امید به آینده رابطه داشته باشند. هدف این مقاله، تعیین نقش میانجی گری امید به آینده در رابطه بین سلامت روان و جامعه پذیری دانشگاهی است. از روش پیمایشی تبیینی  و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شده است. جامعهٔ آماری تحقیق 9132 نفر است که کلیهٔ دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه های ملّی، پیام نور و دانشگاه آزاد اسلامی ایلام در سال تحصیلی 98-1397 را شامل می شود. اندازهٔ نمونه با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعیین شد. ابزار مورداستفاده در این پژوهش پرسشنامه های محقق ساخته است. پرسشنامه جامعه پذیری در قالب 5 بعد و 61 گویه، سلامت روان با 11 گویه و امید به آینده با 6 گویه است. روایی صوری و محتوایی آن با نظرخواهی از اساتید راهنما و مشاور، و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ به دست آمد. یافته های پژوهش نشان داده است که سلامت روان با جامعه پذیری دانشگاه رابطهٔ معنادار داشته است. همچنین امید به آینده با سلامت روان و جامعه پذیری دانشگاهی رابطهٔ معنادار داشته است. نقش میانجی امید به آینده در رابطه بین متغیر مستقل و وابسته نیز معنادار بوده است. می توان نتیجه گرفت که برخورداری از امید به آینده در بین دانشجویان می تواند با تقویت نقش سلامت روان، منجر به جامعه پذیری بیشتر در بین دانشجویان گردد.
۲۳.

درد و شیوه های التیام آن: مطالعه انسانشناختیِ دانش بومی و قومی منطقه موکریان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درد انسان شناسی درد بیماری دانش بومی درمانگری سنتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹ تعداد دانلود : ۲۳۷
این مقاله به مفهوم درد و نحوه التیام آن در منطقه موکریان کردستان پرداخته است. برای نیل به این هدف، دانش بومی و قومی موجود درباره درد، با توسل به روش های انسان شناختی و به طور خاص مردم نگاری، و حدود نه ماه حضور مستمر در میدان و انجام مشاهدات و مصاحبه با مطلعین کلیدی، مطالعه شده است. برای تحلیل داده ها از تحلیل روایت مبتنی بر مضمون و از مدل میلز و هابرمن استفاده شده است. یافته های این مطالعه نشان می دهند به رغم وجود درمانگران مختلف محلی و سنتی در منطقه موکریان، و مدیریت و درمان درد و بیماری با شیوه ها و شگردهای مخصوص به خودشان، درد به عنوان مسأله ای سخت، برای مردمان قوم کرد امری غیر قابل پذیرش و شخصی است، و آنها برای ابراز آن عمدتاً از استراتژی انکار استفاده می کنند و این در غالب داستان ها، روایت ها، و ضرب المثل ها منطقه نیز قابل مشاهده است. شرایط زیست محیطی موکریان زمینه را برای پرورش افراد قوی، نستوه و دلاور مهیا می کند و فرهنگ هم داستان با این شرایط هرگونه ضعف و ناتوانی را نهی می نماید، لذا مردم در شرایط درد و بیماری از خود ضعف نشان نمی دهند؛ چون سر خم کردن در برابر درد با ارزش های مردانگی منطبق نیست.
۲۴.

فراتحلیل مطالعات سرقت در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جرم سرقت شیوع فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۱ تعداد دانلود : ۶۴۹
سرقت در زمره جرایم یا عمل بزهکارانه مهمی است که امنیت عمومی و اجتماعی جامعه را پیوسته تهدید می کند و عدم مدیریت یا گسترش آن باعث اختلال در نظم و امنیت جامعه می شود از همین رو، سرقت از مصادیق بارز ناامنی اجتماعی به حساب می آید. هدف این مطالعه، برآورد گستره یا شیوع سرقت در ایران به شیوه فراتحلیل است. جامعه آماری شامل کلیه مطالعات انجام گرفته طی دو دهه گذشته (1375-1395) در بانک های اطلاعاتی مگ ایران، نورمگز، پایگاه الکترونیک اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران، سامانه یکپارچه نشریات ناجا، سامانه اطلاعات پژوهشی ناجا، پیمایش ملّی جرم سرقت، منابع و مجاری اینترنتی اسکولارگوگل و مرکز ایرانداک است که با کلیدواژه های عموماً سرقت و خاصّه دزدی، کیف قاپی، کش روی، و باج گیری در ایران بازیابی شده است. برای فراتحلیل، 668 پژوهش مرتبط با حوزه سرقت در دو دهه اخیر شناسایی شد. پس از بررسی پژوهش های مرتبط با موضوع، 69 مورد از منابع جهت تحلیل انتخاب شدند و در نهایت، پس از جست وجو، غربالگری و ارزیابی کیفی و کمّی مطالعات موجود، ترکیب و تحلیل نهایی بر روی نوزده مطالعه منتخب انجام گرفت. تمامی مطالعات منتخب با استفاده از نرم افزارهای MEDCLAC15 و CMA3 تحلیل شدند. مجموع حجم نمونه مورد بررسی، 11814 نفر در سطح کشور با 19 مورد واحد تحلیلی بودند که شیوع سرقت را برای کشور 3/0 درصد برای دو دهه نشان داد. هم چنین، بین مطالعات مورد ارزیابی، ناهمگونی ( I 2 ) زیادی وجود داشت (51/92 درصد). نتایج شیوع واقعی سرقت طی دو دهه گذشته، عددی را بین حداقل 1 درصد و حداکثر 4 درصد نشان می دهد و نتایج تحلیلی نمایان گر این است سرقت در کشور برای طی دو دهه اخیر تا سال 1393 روند افزایشی داشته و سپس روند کاهشی پیدا کرده است؛ این بدان معنا است که برنامه مداخله ای برای بعد از سال 1393، روند نزولی شیوع سرقت را به همراه داشته است.
۲۵.

تحول الگوی کسب و کار در صنعت حمل و نقل درون شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحول دیجیتال تخریب خلاق اسنپ کارپینو کنترل استراتژیک.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۳۴۹
تخریب خلاق در صنعت حمل و نقل درون شهری کشور منجر به شکل گیری تحول در این صنعت شده است. اسنپ و کارپینو دو مورد از پیشگامان این تحول ساختاری در کشور بوده اند. با اینکه این دو به فاصله کمی از یکدیگر شروع به فعالیت کرده اند اما اسنپ رشد سریعی داشت و کارپینو با فراز و نشیب و افول روبرو بود. تجربه این دو کسب و کار دیجیتال از اکوسیستم نوآوری می تواند برای شرکت های نوپا برای ایجاد تحول سرمشق باشد. با موردکاوی تطبیقی میان دو شرکت نوپا عوامل کلیدی استخراج شده و به عنوان یک مدل کنترلی در مراحل مختلف چرخه عمر شرکت نوپا ارایه شده است. این مطالعه با شش مصاحبه میدانی و کدگذاری توسط نرم افزار مکس کیو دی ای انجام شده است و همچنین از مصاحبه های انجام شده در رویدادها و مستندهای از پیش ثبت شده برای درک بهتر مساله استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که در هر مرحله از چرخه عمر نوپا، عوامل متعددی برای کنترل باید مدنظر مدیران باشد.
۲۶.

تبیین فرایند تغییر حسابداری بخش عمومی با رویکرد نظریه ساخت یابی (مطالعه موردی: دانشگاه تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظریه ساخت یابی دوسویگی عاملیت و ساختار ماتریس تغییر حسابداری بخش عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۱۰۷
این پژوهش به منظور تبیین فرایند تغییر حسابداری بخش عمومی در دانشگاه تهران با رویکرد نظریه ساخت یابی، به دنبال فهم ویژگی های عاملیت فعال/منفعل و ساختار حمایتگر/غیرحمایتگر از تغییر حسابداری بخش عمومی است. این پژوهش با روش شناسی موردپژوهی، شناسایی و به کمک روش تحلیل محتوای کیفی مقوله بندی و تحلیل شدند. سپس با کاربست نظریه ساخت یابی گیدنز درباره نقش دوسویه عاملیت و ساختار در تغییر حسابداری بخش عمومی بحث شد. مأخذ گردآوری اطلاعات مصاحبه، مشاهده و اسنادکاوی و پیشینه پژوهشی و مشارکت کنندگان، کارکنان، رؤسای حسابداری و مدیران مالی دانشگاه تهران بودند. در نهایت چهار وضعیت سازمانی قابل پیش بینی در ماتریس تغییر حسابداری بخش عمومی و ویژگی های هر وضعیت بیان شد. با توجه به نتیجه یافته ها، ویژگی های عاملیت فعال در امر تغییر حسابداری بخش عمومی در دانشگاه تهران، در مقایسه با ویژگی های عاملیت منفعل آن و نیز ویژگی های ساختار غیرحمایتگر از تغییر حسابداری بخش عمومی در دانشگاه تهران، در مقایسه با ساختار حمایتگر آن، پرکارتر بوده اند.  
۲۷.

غذا، جنسیت و قدرت: مطالعه ای اتنوگرافیک در میان عشایر لک لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظام غذایی جنسیت زنانگی و مردانگی قدرت قوم لک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۶۳۸
غذا و تغذیه نقش پررنگی در حیات و شکل گیری خصیصه های فرهنگی انسان دارد. شرایط اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی می تواند دسترسی و کنترل مواد غذایی و برآورده شدن امیال و ذائقه ها در این رابطه را تحت تأثیر قرار دهد. به علاوه غذا و عمل خوردن به مانند یک نشانه معانی فرهنگی و چیزهای بسیاری را در مورد ما بازنمایی می کنند. جنسیت و قدرت در کنار مؤلفه های یاد شده از عوامل یا قیدوبندهای تأثیرگذار در نحوه تولید، توزیع و مصرف غذا است. این پژوهش به دنبال فهم چیستی و سهم جنسیت و قدرت در نظام غذایی عشایر است و اینکه چگونه از طریق نظام غذایی جنسیت و قدرت تکمیل و اعمال می گردد. جامعه مورد مطالعه این پژوهش، عشایر لک در استان لرستان هستند. بیان چیستی جنسیت و مراتب قدرت از طریق نظام غذایی برای زنان و مردان در زندگی عشایر و این که چگونه این دو مؤلفه مناسبات متفاوتی را با غذا و یکدیگر به دنبال دارد، هدف اصلی این مطالعه است. استراتژی پژوهشی مردم نگاری به عنوان شیوه ای برای درک معانی و جهان زندگی از نقطه نظر کنشگران برای نفوذ به تجربه زیسته عشایر و دستیابی به معانی مورد نظر به کار گرفته شده است. مصاحبه های مردم نگارانه و مشاهده مشارکتی تکنیک های به کار گرفته شده برای گردآوری داده های مورد نیاز است. نتایج نشان می دهد که جنسیت در تولید، توزیع و مصرف خوراک مؤلفه ای مهم است و به واسطه آن قدرت متفاوتی برای زنان در دسترسی و مصرف مواد غذایی به دنبال داشته است. غذا برای زنان به واسطه نزدیکی با مواد و منابع غذایی نماد مهمی است. به علاوه نظام غذایی در مراحل تولید، توزیع و مصرف عنصری مهم برای بیان ویژگی هایی که در فرهنگ به جنسیت اختصاص دارند، است. مردان و زنان هریک به طریقی از غذا برای به دست آوردن پایگاه اجتماعی، روابط دوستانه، قدرت و اعمال آن استفاده می کنند. غذا شیوه ای کارساز برای برساخت هویتی متمایز برای زن و مرد است. این هویت های متمایز جنسیتی دسترسی ها و روابط متفاوتی برای زن و مرد در ارتباط با غذا ایجاد نموده اند.
۲۸.

تأملی بر تحول پارادایمی مسئله «مادری» در اندیشه فمینیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اکتیویسم تجربه زیسته تفکر مادرانه نظریه تلاقی مادری توانمندانه مادری فمنیسم نظریه پسااستعماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۶۹
تجربه زنان از مادری، متأثر از بسترهای متنوع زندگی و گوناگونی هویتی در آن ها، به شیوه ای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ساخته و پرداخته می شود. این مقاله به موضعی که جریان های مختلف معرفت فمینیستی به مسئله «مادری» در مقام نظر و عمل اتخاذ می کنند می پردازد تا معانی، مفروضات و دلالت های مرتبط با آن را بشناسد و بتواند تحولات تاریخی و معناشناختی این مسئله یابی را دریابد و تأثیرپذیری آن را از جریان های سیاسی و تحولات تاریخی نشان دهد. این پژوهش که مبتنی بر مرور تاریخی مسئله مادری در اندیشه فمینیستی بود، سه چرخش پارادایمی را در رابطه با مسئله مادری نشان می دهد. پارادایم طرد و ذات گرایی که فمنیسم رادیکال و فمنیسم لیبرال را دربر می گیرد و با مفاهیمی چون پدرسالاری، ستم و وابستگی گره خورده است؛ پارادایم پدیدارشناختی که موج سوم، فمنیسیم سیاه و فمنیسم پسااستعماری آن را به وجود می آورند، بر تمرکز بر تجارب زیسته و تفاوت ها مبتنی است و در نهایت پارادایم مبتنی بر اکتیویسم، فشار از پایین و تغییرات اجتماعی که حاصل برآمدن نظریه تفکر مادرانه و مادری توانمندانه بوده است و با اعتراض به سکون و انفعال الگوهای حاکم بر مادری، مسئله را بازگرداندن اقتدار و مشروعیت به مادران و توجه به شیوه های خلاقانه و مخربِ شناختِ آن ها معرفی می کند که می تواند به ایجاد تغییرات اجتماعی، توسعه فراگیر صلح و دنیایی انسانی تر بینجامد.
۲۹.

تبیین فرایند تکامل هویت حرفه ای؛ در بین دانشجویان دوره دکترای علوم اجتماعی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت حرفه ای دانشجویان دوره دکترای علوم اجتماعی روش نظریه مبنایی هویت حرفه ای نامتوازن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ مطالعات فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۹۵۰ تعداد دانلود : ۷۴۸
مقاله حاضر با استفاده از روش نظریه داده بنیاد (زمینه ای) اشتراوس و کوربین به بررسی نحوه تشکیل هویت حرفه ای در میان دانشجویان رشته علوم اجتماعی دانشگاه های وزارت علوم پرداخته است. این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی بوده که با روش نمونه گیری نظری و تکنیک اشباع نظری انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، 528 نفر بوده که با 22 نفر از آن ها به شیوه نیمه ساختارمند، مصاحبه شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که مجموع شرایط علی، زمینه ای، مداخله گر و استراتژی ها، باعث شده اند که هویت حرفه ای دانشجویان دوره دکترای تخصصی علوم اجتماعی در ایران، نامتوازن شود، یعنی آن ها از آینده حرفه ای خود اطمینان نداشته و با یک دانش سطحی و مبهم و دستگاه فکری ناپایدار در زمینه حرفه خود، در یک وضعیت سردرگمی به سر می برند. پدیده هویت حرفه ای نامتوازن، به خود نامنسجم ربط می یابد. خود نامنسجم، خودی است که در آن فرد صاحب حرفه، فاقد هویت علمی یکپارچه و متعادل است و ازاین رو نمی تواند اهداف ازپیش تعیین شده و برنامه دار کنش حرفه ای را انجام دهد.
۳۰.

دلالت های فرهنگی تکنولوژی های ارتباطی اطلاعاتی هوشمند روی طبقه متوسط شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جامعه شناسی مردم مدار مطالعات فرهنگی مردم زندگی فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۴۲۵
با فراگیر شدن گوشی های هوشمند، که ذیل تکنولوژی های ارتباطی اطلاعاتی هوشمند مطرح می شوند، این مسئله پدید می آید که ما به ازاهای فرهنگی این پدیده چه می تواند باشد؟ این مابه ازاها هنگامی مهم می شوند که تغییرات عُمده ای در ساحت زندگی روزمره از حیث مواجهه با تجربهزیسته رُخ دهد. لذا ما در این مقاله تلاش می کنیم دلالت های فرهنگی مصرف این گونه تکنولوژی ها را از وجه انسان شناختی آن مورد مداقه قرار دهیم. روش ما کیفی است در وجه عام و به طور اخص اتنوگرافی تفسیری است. شیوه آنالیز داده استخراج مضامین یا درون مایه های موجود در مصاحبه ها و مشاهدات با استفاده از روش های آنالیز داده های کیفی مایز و هابرمن (1994) بوده است. عُمده میدان پژوهش در این تحقیق مراکز عُمده فروش و خدمات پس از فروش گوشی های هوشمند، ازجمله مرکز تجاری پایتخت واقع در خیابان میرداماد تهران بوده است. مضمون محوری ما در این قسمت معطوف به ارتباط تکنولوژی و سپهر معنای کنشگران است؛ سپهر معنا مفهوم محوری برساخت هویت کنشگران شهری ارزیابی شده است. لذا در پژوهش اخیر، این مقوله و رابطه اش با امر تکنیکی در شش تِم یا مضمون قابل بحث است که مضامین از بدین قرارند: آثار ماتأخر انفجار اطلاعاتی، تکنولوژی و تأثیر آن بر ارتباطات اجتماعی، تنهایی و صمیمیت مهندسی شده، تغییر در ساحت مکان و زمان، و دست آخر، تغییر در تجربهزیسته کنشگران.
۳۱.

ناباروری به مثابه مسئله ای اجتماعی-فرهنگی: تجربه زیسته زنان نابارور در جست و جوی درمان در قزوین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ناباروری زیست جهان لقاح آزمایشگاهی روش های کمک به باروری تحلیل پدیدارشناختی تفسیری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی پزشکی و بهداشت
تعداد بازدید : ۱۱۹۷ تعداد دانلود : ۶۲۹
مسئله ناباروری در ایران، با توجه به برساخت اجتماعی- فرهنگی خاص آن، بعد عمیق تری به خود گرفته است. ناباروری در زمره مسائلی است که به نحوی آثار و پیامدهای چندجانبه ای برای همسران درگیر به همراه دارد. دانش پزشکی برای درمان ناباروری روش های متنوعی را پیشنهاد می کند که ازجمله این روش ها می توان به واگذاری جنین، رحم جایگزین و لقاح آزمایشگاهی اشاره کرد. استفاده از این روش ها علاوه بر اینکه می تواند در کمک به باروری همسران مؤثر باشد، آثار و دلالت های مثبت و منفی متنوعی بر زندگی افراد نابارور دارد. به لحاظ روش شناختی، در این مطالعه از روش تحلیل پدیدارشناسی تفسیری (IPA) استفاده شده است. داده ها با مشارکت 25 زن درگیر با ناباروری و ازطریق مصاحبه عمیق و پدیدارشناختی زنان مراجعه کننده به یک مرکز درمان ناباروری در قزوین با رعایت حداکثر واریانس اجتماعی- فرهنگی و دموگرافیک مشارکت کنندگان به دست آمده است. این مطالعه با هدف تجربه زیسته زنان نابارور در راه درمان انجام شده است. در این مطالعه دوازده درون مایه اصلی و چندین درون مایه فرعی استخراج شد که براساس آنها، مفاهیم اصلی این مطالعه به دستآمد. نتایج نشان می دهد که یکی از مهم ترین عوامل ایجادکننده پریشانی های روانی و پیامدهای اجتماعی، ناشی از فشار اجتماعی اطرافیان مهم است که آثار مخربی بر آسایش روانی زوج های نابارور دارد. این زنان، در طول فرآیند درمان، پیوستاری از امید و ناامیدی را تجربه می کنند و در این مسیر از استراتژی مواجهه و راهکارهای متنوعی بهره می گیرند.
۳۲.

عوامل مؤثر بر انتخاب سبک زندگی سلامت محور شهروندان شهر تهران با تاکید بر مصرف رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۴ تعداد دانلود : ۳۹
امروزه با توجه به کنترل بیماری های واگیردار و افزایش طول عمر جوامع بشری، بیماری هایی بوجود آمده اند که کاملاً به تغذیه ی انسان ها ارتباط دارند. انواع سرطان، چاقی، دیابت، فشارخون از جمله بیماری هایی هستند که توجه کارشناسان را به مسئله تغذیه و سلامت دوچندان کرده است. کنترل بیماری های غیرواگیر تاحدود زیادی نشئت گرفته از سبک های زندگی غلطی است که منجر به انواع بیماری ها و مرگ و میر های زودرس شده اند. امروزه جامعه شناسان براین باورند که این سبک های زندگی افراد است که می تواند آنان را سالم نگه دارد یا به بیماری مبتلا کند. در این میان، غالب افراد بر این باورند که در زمینه سبک های زندگی، خودشان دست به انتخاب می زنند درحالی که تا حدود زیادی اینگونه نیست. در این پیمایش تلاش شده است تا پارامترهای تاثیرگذار (شامل: مصرف رسانه ای افراد، پایگاه اقتصادی – اجتماعی) بر روی سبک زندگی سلامت محور شهروندان مناطق 22 گانه شهر تهران مورد مطالعه قرار گیرد. نتایج به دست آمده از این پیمایش (با نمونه آماری 802 نفر از افراد 18 سال به بالا) حاکی از آن است که بین مصرف رسانه ای افراد و سبک زندگی سلامت محور و همچنین بین سبک زندگی سلامت محور افراد و پایگاه اجتماعی و اقتصادی آنها ارتباط معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر، سبک های زندگی سالم تر بیشتر در بین افرادی که مصرف رسانه ای بالاتری دارند، مشاهده شده است.
۳۳.

انسان شناسی ماهی گیری: مطالعه ای مردم نگارانه در فرهنگِ مردمان ماهی گیر در شهرستان ساری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آبزی دریای خزر صیادی (ماهی گیری) ساحلی انسان شناسی بوم شناسی انسان شناسی زیست محیطی انسان شناسی ماهی گیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱ تعداد دانلود : ۴۴
در این مقاله فرهنگ مردمان ماهی گیر شهرستان ساری بررسی شده است. این مطالعه در پی آن است تا در خلال بررسی فرهنگ صیادی، تأثیر عنصر دریا را بر زندگی صیادان و خانواده هایشان از بعد اجتماعی و فرهنگی بیازماید. برای این منظور، اهداف پژوهش به روابط و مناسبات اجتماعی میان ماهی گیران، وظایف تفکیک شده کارکنان در یک صید با پره و بررسی کنشگران اجتماعی جامعه مورد مطالعه معطوف شده است. در این مطالعه، جامعه صیادان در فاصله زمانی مهر 1391 تا فروردین سال 1392 مورد مطالعه قرار گرفته و از روش های مردم نگاری از جمله مشاهده مشارکتی، مصاحبه عمیق و گروه های متمرکز برای کسب شواهد و اطلاعات و روش های تحلیل کیفی از جمله تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. ماهی گیران نوار ساحلی در شهرستان ساری، اعضای تعاونی های ماهی گیری و اداره کل شیلات استان مازندران و شهرستان ساری مشارکت کنندگان اصلی این مطالعه را تشکیل می دهند. این مقاله مناسبات و روابط اجتماعی و شغلی را در میان صیادان مورد مطالعه قرار می دهد و به بررسی این مسئله می پردازد که تخصص و مهارت های مدیر پره، به چه صورت او را در رابطه خاص با سایر ماهی گیران قرار می دهد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که شخصِ لُثمان به علت دانش انحصاری و آمرانه خود در زمینه بافت تور و تعیین عمق و جهت ریختن پره در دریا و تشخیص طوفانی بودن دریا برای اقدام به صید در روزهای خاص، از جایگاه خاصی در میان سایر کنشگرانِ ماهی گیری ساحلی برخوردار است که او را در جایگاه مقتدرانه ای قرار می دهد.
۳۴.

بررسی جامعه شناختی تغییرات ارزشهای اجتماعی - فرهنگی بازاریان تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازار تغییرات اجتماعی هنجارهای فرهنگی هنجارهای مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۲ تعداد دانلود : ۷۳۹
بازار از گذشته های دور کارکردهای بسیاری در زندگی مردم جوامع اسلامی خاورمیانه داشته است، ولی با رواج مدرنیسم، به عنوان یک واحد اقتصادی -اجتماعی دچار اختلال کارکردی شده و نسبت به قبل از رونق اقتصادی کمتری برخوردار است و از نظر فرهنگی نیز شاهد رعایت نکردن ارزشهای اخلاقی در بازار و معامله هستیم. این پژوهش با هدف بررسی جامعه شناختی تغییرات ارزشهای اجتماعی و فرهنگی در میان بازاریان بازار تبریز انجام شده است ومصاحبه نامه ای طراحی شد و با 55 نفر از آنها مصاحبه عمیق انجام گرفت. جامعه ی آماری این تحقیق بازاریان بازار سرپوشیده تبریز است. یافته های تحقیق با تحلیل محتوا و نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های تحقیق در بعد تغییرات اجتماعی و فرهنگی ارائه شد و از مهمترین تغییرات اجتماعی می توان به تغییر ساخت هنجاری و کاهش رعایت هنجارهای اخلاقی و از مهمترین تغییرات فرهنگی می توان به کاهش پایبندی دینی و عدم رعایت هنجارهای دینی، کاهش رابطه با علمای دینی در بین بازاریان اشاره کرد.
۳۵.

تحلیل تجارب زیسته زنان خانوار در مورد سیاست هدفمندی یارانه ها و نقدی شدن آن: یک مطالعه کیفی در شهر تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: بحث گروهی متمرکز برنامه هدفمندی یارانه ها زنان نظرات یارانه نقدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۲۳
مقدمه: با عنایت به آثار و دلالتهای به ویژه تغذیه ای و هزینه ای اجرای طرح هدفمندی یارانه ها در سال 1389، مطالعه حاضر، به بررسی تجارب زیسته زنان خانوار در مواجهه با اجرای طرح فوق می پردازد. روش: این مطالعه کیفی با استفاده از روش بحث گروهی متمرکز و طی 7 جلسه بحث گروهی 7-15 نفره، در بین زنان خانوار دو گروه از منطقه با وضعیت اجتماعی- اقتصادی بالا (3)، سه گروه از مناطق با وضعیت اجتماعی- اقتصادی متوسط (10، 11 و 12) و دو گروه از مناطق با وضعیت اجتماعی- اقتصادی پایین (18 و 21) انجام شد. یافته ها: اجرای طرح هدفمندی یارانه ها به نحوی روی رؤیت و مشارکت اجتماعی شهروندان تهرانی، به مثابه مؤلفه های مهمی از سرمایه اجتماعی اثرگذار بوده است. وارونگی نسبت وابستگی (افزایش وابستگی زوج های در سن باروری برای امرار معاش به اعضای مسن تر خانوار)، افزایش خشونتها و گسستهای خانوادگی، کاهش امید به آینده فرزندان و در نتیجه کاهش میل به فرزندآوری و رشد جمعیت، از مهم ترین پیامدهای منفی اجرای طرح هدفمندی یارانه ها بوده است. در مقابل، شماری از زنان تهرانی، ارزیابی مثبتی از آن داشته، ولی نحوه اجرای آن را مناسب نمی دانستند. بحث: طرح پرداخت نقدی و هدفمند یارانه ها به رغم اهداف اولیه آن که کاهش شکافها و نابرابریهای اجتماعی اعلام شده بود، نوعی احساس محرومیت نسبی و شکاف اجتماعی را در زنان ایجاد کرده است. اجرای این برنامه بسته به اثرات تورمی و هزینه ای آن در خانوار، دیدگاههای مثبت و منفی پهن دامنه ای را در زنان موجب شده است که تحلیل و فهم آنها در سیاست گذاری بعدی این برنامه می تواند بسیار مفید واقع گردد.
۳۶.

بررسی مناسبات ارزش های زیست جهان زنان با میزان تأخر نظام حقوقی مدنی و عوامل مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیستم نظام حقوقی زیست جهان ذخیره دانش ارزش های زنان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی جنسیت
تعداد بازدید : ۸۹۷ تعداد دانلود : ۵۷۲
در این مقاله، مناسبات ارزش های زیست جهان زنان با تأخر نظام حقوقی مدنی و عوامل مؤثر بر این مناسبات از دیدگاه زنان متأهل 18 سال به بالای تهران، با استفاده از روش پیمایش و با گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه آزمون شد. برای بررسی این مناسبات از نظر زنان، 600 نفر از زنان متأهل کل مناطق 22 گانه شهر تهران، براساس نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. از نظر 48 درصد زنان متأهل تهرانی، میزان تأخر و شکاف نظام حقوقی از زیست جهان زنان در حد زیاد و بسیار زیاد است و 52 درصد آنان، میزان تأخر و شکاف نظام حقوقی از زیست جهان زنان را در حد کم و بسیار کم ارزیابی کرده اند. براساس نتایج فرضیه های کلی این مطالعه، عامل سیستمی «نقص در اجرای قانون» با تأخر نظام حقوقی رابطة معنا دار دارد. شش متغیر عامل زیست جهان نیز در تبیین واریانس متغیر تأخر نظام حقوقی از زیست جهان نقش دارند و رابطة این شش متغیر معنا دار است. مذهب به عنوان عامل فرانهادی از نظر زنان دارای ذخیرة دانش حقوقی، بر تأخر نظام حقوقی از زیست جهان زنان تأثیر دارد.
۳۷.

مطالعة قوم نگارانة غذاهای محلی در شهرستان فومن: پژوهشی در مردمشناسی غذا و تغذیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ غذایی مردم شناسی غذا و تغذیه دست پخت شیوه های غذایی نظام غذایی سنتی و محلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۷ تعداد دانلود : ۱۳۲۱
امروزه، جایگاه غذا در زندگی انسان از نیازی فیزیولوژیک فراتر رفته و ابعاد اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی یافته است. مردم شناسی غذا و تغذیه حوزه ای از پژوهش در مردم شناسی است که به بررسی ابعاد مختلف غذا در زندگی انسان می پردازد. مطالعة حاضر در چارچوب مردم شناسی غذا و تغذیه به بررسی فرهنگ غذایی اهالی شهرستان فومن (فومنات) پرداخته است. به این منظور، با استفاده از روش قوم نگاری نظام مند، تفسیری و چندمکانی فرهنگ غذایی شهرستان فومن توصیف، و رفتارها و آداب ورسوم مربوط به تغذیه در فصل های گرم سال بررسی شده و نتایج به صورت درون مایه ها یا مؤلفه های نظام غذایی سنتی استخراج و ارائه شده است. برخی درون مایه های به دست آمده عبارت اند از: اصلی ترین مواد به کاررفته در غذاهای محلی فومن، نمود زبانی غذا، سفره، کنارغذا، منشأ مواد غذایی، ظروف، هویت، آمیختگی فرهنگی، سلامتی، غذای مراسم .
۳۹.

نشاط عمومی در زندگی اجتماعی فرهنگی شهر: مطالعه ای با رویکرد تئوری کیفیت اجتماعی در شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اردبیل نشاط اجتماعی نشاط شهری نشاط عمومی آسایش ذهنی نظریه ی کیفیت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری نظریه های متاخر در جامعه شناسی
تعداد بازدید : ۱۸۴۵ تعداد دانلود : ۷۳۷
هدف کلی این تحقیق مطالعه ی جامعه شناختی نشاط عمومی در شهر اردبیل با رویکرد تئوری کیفیت اجتماعی است. در این تحقیق با استفاده از تئوری کیفیت اجتماعی به تنظیم فرضیه و پرسشنامه مبادرت گردیده است. متغیر وابسته نشاط عمومی و متغیر مستقل کیفیت اجتماعی است. مفهوم کیفیت اجتماعی عبارت است از میزان توانایی شهروندان در مشارکت در زندگی اجتماعی و اقتصادی جوامع حاضر در آن، تحت شرایطی که رفاه و پتانسیل شخصی آنها ارتقا یابد. کیفیت اجتماعی، به چهار حوزه اشاره دارد: امنیت اقتصادی، انسجام اجتماعی، ادغام اجتماعی و توانمندسازی اجتماعی. در این پژوهش مدل کیفیت اجتماعی بر مبنای این فرضیه شکل گرفته که شادکامی افراد تحت تأثیر چهار مؤلفه ی ذکر شده قرار می گیرد. پژوهش حاضر از نظر کنترل شرایط پژوهش، پیمایشی، از نظر وسعت پهنانگر و از نظر زمانی مقطعی است. جامعه ی آماری آن همه ی شهروندان بالای ۱۵ سال شهر اردبیل است وحجم نمونه ۳۹۹ نفر تعیین شده است. اطلاعات با یک پرسشنامه ای ۳۲ سؤالی و با روایی سازه های مناسب (براساس ضریب آلفای کرونباخ) برحسب نسبت سن و جنس و از طریق نمونه گیری چند مرحله ای (ابتدا طبقه بندی شده و سپس تصادفی) تکمیل گردیده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که میانگین نشاط در مجموع با مقدار ۷۲/۳ نیز به طور معناداری از حد متوسط بالاتر است. در مجموع در جامعه ی آم اری م ورد مطالعه افراد، نش اط خود را بالاتر از ح د متوسط ارزیابی می کنند. همچنین کیفیت اجتماع ی در شه ر اردبیل در حد متوس ط ارزیابی می شود. طبق یافته های تحقیق، بین کیفیت اجتماعی و نشاط عمومی همبستگی و رابطه ی معناداری وجود دارد و بیانگر این واقعیت است که در این پژوهش، تئوری کیفیت اجتماعی هم به عنوان تئوری و هم به عنوان رویکرد برای تبیین نشاط عمومی، توسط نتایج این پژوهش، حمایت می شود.
۴۰.

موانع ارتقای زنان در نظام پزشکی ایران: مطالعه ای موردی کیفی در جامعه شناسی آموزش و پرورش پزشکی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ زبان فرهنگ عامیانه نشانه شناسی ساخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۳۶۹
صرف نظر از اینکه در یک دهه گذشته سهم زنان در آموزش عالی، به ویژه در مقاطع کارشناسی و عمومی افزایش یافته است و بارقه هایی از گسترش حضور زنان در موقعیّت های شغلی بالاتر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دیده می شود، امّا حضور ایشان در مقاطع بالای تحصیلی و شغلی نظام آموزش پزشکی همچنان اندک و کمرنگ بوده و نابرابری ها و تحریم های اجتماعی مبتنی بر جنسیت در این حوزه چشمگیر است. در این مقاله، با اتخاذ رویکرد روش شناختی کیفی و با استفاده از تکنیک « مصاحبه با مطلعین کلیدی» تلاش شده است فهم شماری از مطلعین کلیدی نظام آموزش پزشکی ایران درباره این موضوع مورد مطالعه قرار گیرد. یافته های این واکاوی نشان می دهد که مشارکت کنندگان، پنج مقوله یا عامل مهم مرتبط با عاملیت و ساختار را به مثابه موانع عمده در مشارکت جدّی و واقعی زنان در مقاطع و مدارج بالای علمی و دانشگاهی نظام آموزش پزشکی مشخص کرده اند. این پنج عامل بازدارنده عبارتند از: « وارد شدن به حوزه ازدواج و خانواده»، « مردسالاری یا پدرسالاری موجود در فرهنگ جامعه ایرانی»، « مسائل مالی و اقتصادی»، « تفاوت های روانشناختی موجود میان دو جنس» و « مسأله رعایت حدود شرعی و عرفی در روابط بین دو جنس». همچنین از نظر مشارکت کنندگان، اگرچه نقش مسئولین و تصمیم گیران نظام آموزش پزشکی در عدم دستیابی زنان به پست های مدیریتی پررنگ است، اما نمی توان نقشی بازدارنده در خصوص ادامه تحصیل زنان برای ایشان قائل شد. من حیث المجموع، می توان عامل « خانواده مردسالار و مبتنی بر کلیشه های جنسیتی» را در صورت بندی تحریم های اجتماعی مبتنی بر جنسیت و سلب فرصت های برابر پیشرفت از زنان در حوزه نظام آموزش پزشکی ایران به عنوان عاملی بسیار مؤثر معرفی نمود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان