تأملی بر تحول پارادایمی مسئله «مادری» در اندیشه فمینیستی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
تجربه زنان از مادری، متأثر از بسترهای متنوع زندگی و گوناگونی هویتی در آن ها، به شیوه ای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ساخته و پرداخته می شود. این مقاله به موضعی که جریان های مختلف معرفت فمینیستی به مسئله «مادری» در مقام نظر و عمل اتخاذ می کنند می پردازد تا معانی، مفروضات و دلالت های مرتبط با آن را بشناسد و بتواند تحولات تاریخی و معناشناختی این مسئله یابی را دریابد و تأثیرپذیری آن را از جریان های سیاسی و تحولات تاریخی نشان دهد. این پژوهش که مبتنی بر مرور تاریخی مسئله مادری در اندیشه فمینیستی بود، سه چرخش پارادایمی را در رابطه با مسئله مادری نشان می دهد. پارادایم طرد و ذات گرایی که فمنیسم رادیکال و فمنیسم لیبرال را دربر می گیرد و با مفاهیمی چون پدرسالاری، ستم و وابستگی گره خورده است؛ پارادایم پدیدارشناختی که موج سوم، فمنیسیم سیاه و فمنیسم پسااستعماری آن را به وجود می آورند، بر تمرکز بر تجارب زیسته و تفاوت ها مبتنی است و در نهایت پارادایم مبتنی بر اکتیویسم، فشار از پایین و تغییرات اجتماعی که حاصل برآمدن نظریه تفکر مادرانه و مادری توانمندانه بوده است و با اعتراض به سکون و انفعال الگوهای حاکم بر مادری، مسئله را بازگرداندن اقتدار و مشروعیت به مادران و توجه به شیوه های خلاقانه و مخربِ شناختِ آن ها معرفی می کند که می تواند به ایجاد تغییرات اجتماعی، توسعه فراگیر صلح و دنیایی انسانی تر بینجامد.The Enigma of “Mothering” in Feminist Theory and its Paradigm Shifts
The experiences of women from mothering are influenced by various living conditions and identities which are socially, economically and politically constructed. This paper reviews the viewpoints of different feminist epistemologies about the issue of “mothering” in terms of theory and practice in order to understand the meanings, assumptions, and implications associated with it, and to find out the historical and theoretical changes of this issue and its impact on political trends and historical transformations. This study based on a historical review of mothering in feminist theory, indicates three paradigms: 1) paradigm of rejection and essentialism including radical and liberal feminism linked to some concepts such patriarchy, oppression and dependence; 2) paradigm of phenomenology including third wave feminism, black feminism, and post-colonial feminism focusing on life experiences and differences; and 3) paradigm of activism, pressure and social change resulted from the theory of maternal thinking and empowered mothering by protesting the discursive patterns of mothering. This introduces restoring authority and legitimacy in mothers and considers the creative and subversive ways of cognition and knowledge in mothering, which can lead to social changes, a widespread development of peace and a more humane world.
تبلیغات
