رحیم سرور

رحیم سرور

مدرک تحصیلی: دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۹۰ مورد.
۸۱.

اثرسنجی گردهمایی های انسانی بر خزش شهری با استفاده از تکنیک های سنجش از دور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خزش شهری برنامه ریزی شهری تراکم شهری گردهمایی انسانی سنجش از دور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۳۰۲
گسترش و خزش فضاهای شهری از جمله حوزه های مهم در حوزه ی پژوهش های شهری است که سیاست-گذاری و برنامه ریزی خاص خود را می طلبد. سرشت خزش شهری، تا اندازه ی زیادی نوع و نحوه ی برنامه ریزی آنرا تعیین می کند. از این رو، شناسایی نوع و جهت خزش شهری با استفاده های از تکنیک ها و روش های کارآمد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این راستا، تحقیق حاضر با استفاده از تکنیک های سنجش از دور (RS) به بررسی تاثیر گردهمایی های انسانی بر خزش شهری در کشور عراق پرداخته است. از میان تجمعات و گردهمایی های انسان ساخت، راهپیمایی اربعین به دلیل اهمیت و کیفیت فزاینده ی آن انتخاب شده است. یافته ها نشان داد که خزش شهری در عراق در فضاهایی که در معرض مستقیم و غیرمستقیم پیاده روی اربعین قرار دارند، از سال 2003 به این سو افزایش یافته است؛ این افزایش هم در بعد مساحت و هم در بعد تراکم شهری رخ داده است. در این میان، گردهمایی اربعین یکی از عوامل مهم در رشد و گسترش شهری در عراق و به ویژه کربلا به شمار می رود؛ رشد شهری از منظر مساحت و تراکم در این شهر، خزش شهری چهار برابری را نشان داد.
۸۲.

تعیین شاخص های ایجاد شهر جدید با استفاده از روش AHP و ارزیابی میزان دستیابی به اهداف ایجاد شهرهای جدید، مطالعه موردی: شهر جدید پردیس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شهر جدید تکنیک AHP شاخص کالبدی اهداف ایجاد شهر جدید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۱۷۶
سیاست ایجاد شهرهای جدید در ایران باهدف مهار رشد بی رویه جمعیت و کنترل مهاجرت به شهرهای بزرگ، از سال1364 تصویب شد. اهداف اصلی ایجاد شهرهای جدید، توزیع متناسب جمعیت در منطقه شهری موردنظر، تمرکززدایی از کلان شهر موردنظر، ارتقاء معیارهای زیستی و خدماتی، جلوگیری از افزایش بی رویه قیمت زمین و مسکن می باشد. در این تحقیق به منظور تعیین شاخص های ایجاد شهر جدید به روش دلفی نظرات افراد خبره و کارشناسان بررسی و گردآوری شد و برای ارزیابی و وزن دهی معیارهای به دست آمده از روش AHP استفاده شده است. برای این کار مقادیر به دست آمده را وارد نرم افزار Expert Choice 11 نموده و نتایج استخراج شد. در ادامه به صورت میدانی نظرات جامعه آماری نسبت به شاخص هایی که بیشترین وزن را داشتند، با ابزار پرسشنامه و مصاحبه بررسی و در نرم افزار SPSS میزان دستیابی به اهداف ایجاد شهرهای جدید بررسی شد. در این تحقیق مشخص شد که اهداف کالبدی در ایجاد شهر جدید بیشترین وزن را نسبت به اهداف اقتصادی و جمعیتی داشته و اهداف اقتصادی در رتبه دوم قرار می گیرد. در واقع با ایجاد زیرساخت های لازم در شهر جدید در اهداف کالبدی زمینه برای ایجاد اهداف اقتصادی مهیا خواهد شد. با توجه به یافته های تحقیق و نظر کارشناسان این امر، درصورتی که اهداف کالبدی و اقتصادی در هر شهر جدید به خوبی ایجاد شود و ساکنین از آن رضایت داشته باشند، اهداف جمعیتی به دنبال آن خواهد آمد و می توان امیدوار بود که اهداف ایجاد شهر جدید حاصل شود. نتایج به دست آمده در این تحقیق نشان می دهد که شهر جدید پردیس تا حدودی توانسته است به اهداف طرح تفصیلی دست پیدا نموده، ولی ناکافی بودن زیرساخت های ایجادشده و عدم تناسب تعداد مشاغل و تعداد خانوار و عدم رونق و پویایی اقتصاد پایه در شهر، سبب ایجاد وابستگی به مشاغل خارج شهر شده و به نظر می رسد نتوانسته است به اهداف افق طرح دست پیدا نماید.
۸۳.

شناسایی مهمترین عوامل توانمندسازی روستائیان در زمینه اشتغال (نمونه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان کبودرآهنگ)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی اشتغال کردآباد ویان طاهرلو کبودرآهنگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۴ تعداد دانلود : ۴۸۹
هدف اصلی این پژوهش،شناسایی امکانات توانمندسازی روستائیان، سه روستای کردآباد، ویان و طاهرلو کبودرآهنگ در زمینه اشتغال، بوده است. روش تحقیق توصیفی - پیمایشی و جامعه ی آماری، افراد 18 تا 65 سال(سن اشتغال) این روستاها بوده است. حجم نمونه براساس فرمول کوکران (256نفر) تعیین و به روش تصادفی در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته با ضریب پایایی67/0 بوده است.در تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون هایT تک گروهی، آزمونF، آزمون تعقیبی شفه وآزمون فریدمن با نرم افزارSPSS استفاده شده است. مهمترین نتایج تحقیق نشان عبارتند از: عوامل فردی موثر در توانمندسازی روستائیان در اشتغال، به ترتیب : افزایش مقبولیت فرد نزد دیگران، تقویت خوداتکایی و استقلال افراد، تقویت حس همکاری و کمک به یکدیگر، ایجاد علاقه به کسب موفقیت های تازه است. عوامل محیطی موثر در توانمندسازی روستائیان در اشتغال به ترتیب: دسترسی به ابزار و لوازم مورد نیاز اشتغال، دسترسی به نیروی کار ارزان قیمت و دسترسی آسان به مواد اولیه تولید است. عوامل فردی توانمندسازی روستائیان روستای کردآباد وویان بیشتر از روستائیان روستای طاهرلو و عوامل محیطی توانمندسازی روستائیان روستای کردآباد بیشتر از روستائیان طاهر لو و ویان است .
۸۴.

شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده آمایش سرزمین استان تهران با رویکرد آینده پژوهی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: آمایش آمایش سرزمین تحلیل اثرات متقاطع آینده پژوهی استان تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۱۵۸
نوشتار حاضر با هدف شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده آمایش سرزمین استان تهران با رویکردآینده پژوهی انجام گرفت. این پژوهش از لحاظ راهبرد هدف گذاری کاربردی و روش آن توصیفی - تحلیلی و بر اساس روش های آینده پژوهی، تبیینی می باشد. داده-های نظری با روش اسنادی و داده های تجربی با روش پیمایشی بر اساس روش دلفی تهیه شده است. جامعه آماری پژوهش 20 نفر از خبرگان و متخصصان شهری صاحب نظر در حوزه برنامه ریزی منطقه ای، فضایی و آمایشی به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بود. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده از روش های دلفی، تحلیل اثرات متقاطع و از نرم افزار MIC MAC استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد پراکندگی متغیرهای کلیدی و مؤثر بر وضعیت آینده آمایش سرزمین استان تهران، سیستمی ناپایدار دارند و پژوهش حاکی از آن می باشد که از میان 64 عامل بررسی شده در این تحقیق، 22 عامل به عنوان عامل کلیدی مؤثر بر آینده وضعیت تحقق پذیری طرح های آمایش سرزمین استان تهران، انتخاب شده اند. بخش عمده ای از این عوامل کلیدی در گروه متغیرهای تاثیرگذار و دوگانه تمرکز داشتند.
۸۵.

تبیین عملکرد شهرهای جدید در افق 1410 ( مطالعه موردی: شهرهای جدید منطقه کلانشهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شهرهای جدید تهران منطقه کلانشهری آینده نگاری سناریو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۳۹۱
روند رو به رشد مهاجرت ها روستا به شهرها بعد از انقلاب صنعتی باعث شکل گیری کلانشهرها در فضای منطقه ای شده است که متعاقب آن زمینه ساز چالشهای زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی در ابعاد گسترده در شهرها شد، برای فایق آمدن بر مشکلات برنامه ها و سیاست های مختلفی عنوان و اجرای شدند، جدیدترین سیاست در این زمینه ایجاد شهرهای جدید به عنوان مستقیم ترین سیاست جهت کنترل و ساماندهی کلانشهرها عنوان گردید. تحقیق حاضر با هدف تبیین عملکرد شهرهای جدید در افق1410 سعی بر تعیین میزان موفقیت شهرهای جدید در راستای ساماندهی کلانشهر تهران بوده است. برای این منظور 43 شاخص در 6 مولفه مورد استفاده قرار گرفته اند که جهت سنجش رابطه بین شاخص ها و استخراج عامل های کلیدی از نرم افزار MICMAC و جهت تبیین وضعیت های ممکن عملکرد شهرهای جدید از سناریو ویزارد استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که عملکرد شهرهای جدید در افق 1410 بیانگر 4 سناریو قوی، 780 سناریو ضعیف و 21 سناریو محتمل بوده است. سناریوهای با وضعیت نامطلوب از مجموع 210 حالت ممکن با 129 حالت و ضریب 61 درصد با ویژگی های( کاهش سطح اشتغال ، کاهش کیفیت کالبدی منطقه، افزایش سیاست تمرکز، افزایش حاشیه نشینی، کاهش تعلق خاطر، شکل گیری روند زنجیره شهری، افزایش مهاجرت به تهران، افزایش اختلاف در توزیع خدمات، افزایش سط آلودگی، خوابگاهی شدن شهرهای جدید) محتمل ترین سناریو بوده اند.  
۸۶.

تحلیل موانع همگرایی ایران با کشورهای پیرامونی درقرن بیست و یکم و ارائه ی یک برنامه ی استراتژیک با استفاده از تکنیک SWOT و MCDM(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: همگرایی استراتژی ایران SWOT MCDM

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۱۱۹
   در قرن بیست و یکم، یکی از ملزومات ورود کشورها به جریان جهانی شدن و برقراری صلح پایدار منطقه ای و جهانی، همگرایی است. با توجه به برخی موانع موجود در رابطه با همگرایی ایران با کشورهای پیرامونی، لزوم امکان سنجی و طراحی استراتژی های مناسب در خصوص ایجاد زمینه های همگرایی، بادرنظر گرفتن واقعیات زمانی، ضروری به نظر می رسد. بنابراین، تحقیق حاضر، با روش ترکیبی (توصیفی-تحلیلی و پیمایشی) و روش حل مسائل از نوع تصمیم گیری چند معیاره در پی پاسخ به این سؤال است که با توجه به شرایط منطقه ای و بین المللی در قرن بیست و یکم، مناسب ترین استراتژی ها بر حسب اولویت جهت افزایش نقش ایران در ایجاد همگرایی باکشورهای پیرامونی کدامند؟ در این راستا با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و میدانی و استفاده از تکنیک SWOT، 4 نقطه ی قوت، 4 نقطه ی ضعف، 5 فرصت و 3 تهدیدعمده در خصوص همگرایی ایران باکلیه ی کشورهای پیرامونی شناسایی و 8 استراتژی کاربردی تدوین گردیده و در نهایت، این استراتژی ها با استفاده از روش MCDM از طریق پرسشنامه و مصاحبه، الویت بندی شدند. نتایج حاصله از پرسشنامه مقایسات زوجی نشان می دهد که استراتژی "ایجاد پیوندهای ژئواکونومیک" در رتبه ی اول و سایر استراتژی ها در رتبه های بعدی قرار گرفتند
۸۷.

تحلیل فضایی شاخص های توسعه در مناطق روستایی شهرستان دشتستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل فضایی توسعه مناطق روستایی ویکور فازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۳۷۰
ضرورت شناخت و تحلیل علل نابرابری ها و شکاف های منطقه ای، برنامه ریزان را بر آن داشته که تکنیک ها و روش هایی را ابداع کنند تا از طریق تعیین درجه توسعه یافتگی مناطق بتوانند به تفاوت های منطقه ایی دست یابند. از همین رو در دهه های اخیر، برای تصمیم گیری های پیچیده توسعه در سطح مناطق، توجه محققین به مدل های تصمیم گیری چند معیاره معطوف گردیده است . بر همین اساس بررسی حاضر نیز بعنوان یک پژوهش بنیادی با بهره جویی از روش های تصمیم گیری چندشاخصه و با هدف تبیین وضعیت توسعه در مناطق روستایی شهرستان دشتستان به انجام رسیده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه ایی و ابزار جمع آوری با توجه به اهداف پژوهش مبتنی بر داده های آمارنامه سال 1390 استان بوشهر بوده است که طی آن 40 شاخص در ابعاد مختلف استخراج و با استفاده از تکنیک ویکور فازی، سطح بندی میزان توسعه یافتگی دهستان های شهرستان دشتستان به انجام رسید. یافته های پژوهش ضمن ترسیم سیمایی نامتعادل از توسعه مناطق روستایی، حکایت از وجود یک شکاف منطقه ای عمیق در شهرستان دشتستان دارد. به طوری که روند توزیع و دسترسی به منابع در 12 دهستان شهرستان دشتی حاکی از آن است دهستان های زیارت با ضریب 06/0 دارای بیشترین میزان توسعه و دهستان های اسماعیل خانی با ضریب 1، وحدتیه با ضریب 968/0، ارم با ضریب 897/0، پشتکوه با ضریب 811/0، دهرود با ضریب 782/0 و زیارت با ضریب 702/0 در رده مناطق روستایی محروم قرار گرفته اند. نتایج نشان می دهد توسعه متوازن مناطق روستایی شهرستان دشتستان مستلزم بازنگری در تخصیص منابع و توزیع برابر فرصت ها با رویکرد برنامه ریزی فضایی در مناطق محروم می باشد.
۸۸.

تحلیل راهبردی و مدیریت نوسازی بافت های فرسوده. مورد مطالعه: شاهین دژ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت بافت فرسوده سوات شاهیندژ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۱۳۴
بافت فرسوده به سبب قدمت و فقدان برنامه توسعه و نظارت فنی بر شکل گیری آن می تواند منجر به از بین بردن منزلت آن در اذهان شهروندان شود و لزوم توجه هر چه بیشتر به این بافتها و تامین امکانات بهداشتی-درمانی، بهبود تاسیسات وتجهیزات شهری و غیره در این قبیل مکانها از نیازهای ضروری برای جلوگیری از مهاجرت طبقات مرفه و متوسط از این بافتها و تبدیل شدن آنها به مکان تمرکز فقر می باشد.هدف از این مقاله تحلیل فضایی بافتهای فرسوده در شهر شاهیندژ می باشد. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی و با استفاده از مطالعه اسنادی و پرسشنامه خانوار و مطالعه میدانی انجام گرفته است. و از شاخص های اقتصادی، کالبدی ،اجتماعی و زیست محیطی که تعداد آنها غالب بر 28شاخص اولیه بود، برای جمع آوری داده ها استفاده شده است.. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزاز SPSS استفاده شده است. در نهایت یافته ها منعکس کننده این مطالب است که شاخص کالبدی با میزان تاثیر 25.1درصد و شاخص اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به ترتیب با تاثیر (15.33)، (6.9) و (6.66) به عنوان مهمترین معضل در بافت فرسوده شهر شاهیندژ شناخته شدند برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزاز SPSS استفاده شده است. در نهایت یافته ها منعکس کننده این مطالب است که شاخص کالبدی با میزان تاثیر 25.1درصد و شاخص اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به ترتیب با تاثیر (15.33)، (6.9) و (6.66) به عنوان مهمترین معضل در بافت فرسوده شهر شاهیندژ شناخته شدند و در نهایت برای شناسایی نقاط قوت، ضعف، تهدید و فرصتهای پیش روی بافت فرسوده در شهر مورد مطالعه از مدل(SWOT-AHP) بهره گرفته شد که بهترین راهبرد برای آن، راهبرد تهاجمی انتخاب شد.
۸۹.

شهر همیار کودک به مثابه ابزاری جهت رفع محرومیت کودکان، مطالعه موردی:شهر شیراز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: کودک شهر همیار کودک محرومیت کودکان شیراز اسپیرمن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۱۹
شهر امروز محیطی است که می بایست امکانات وراثتی و استعداد های کودکان را شکوفا سازد.دنیا را بزرگسالان اداره می کنند و برنامه ریزان هستند که تصمیم می گیرند چه فعالیتی در کجا و به چه صورت انجام شود. اما مدیران و برنامه ریزان شهری، به حد کافی به اهمیت و ضرورت توجه به کودکان، مسائل و نیازهای آنان پی نبرده اند. شهری که به کودکان خود توجه نکند، نیازهای آنان را درنظر نگیرد، مشکلات سخت افزاری و نرم افزاری آنان را نشناسد، نسل آینده خود را و در نتیجه آینده حیات خود را به مخاطره انداخته است. در همین راستا تحقیق حاضر با هدف روند تحقق پذیری شهر همیار کودک به بررسی محرومیت کودکان شهر شیرازو تاثیر عناصر ساخت شهر همیار کودک در تعدیل اثرات محرومیت شهری کودکان می پردازد. روش تحقیق این نوشتار، توصیفی-تحلیلی به صورت موازی است. ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت و دادهﻫﺎ از ﻃﺮیﻖ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری آن را دو ﮔﺮوه ﻣﺪیﺮان ﺷﻬﺮی، ﻣﺘﺨﺼﺼیﻦ و ﺧﺒﺮﮔﺎن ﺷﻬﺮی و والدین ساکن شهر شیرازﺗﺸکیﻞ ﻣیدﻫﻨﺪ. ﺑﺎ ﺗکیﻪ ﺑﺮ روش همبستگی اسپیرمن، شیراز از نظر مولفه های شهر همیار کودک در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.
۹۰.

تاثیر منطقه گرائی بر توسعه اقتصادی کشور (با تاکید بر استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ژئوپولیتیک منطقه گرایی توسعه اقتصادی امنیت مناطق مرزی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۱۸۰
منطقه گرایی از مسائلی است که طی سال های اخیر مورد توجه متفکران قرار گرفته است. حضور فعال ایران در مسائل منطقه ای، ضمن تثبیت نقش های سیاسی، امنیتی و اقتصادی ایران در منطقه، اهمیت استراتژیک ایران را در صحنه نظام بین الملل نیز افزایش داده است. امروزه تلاش در جهت ارتقاء شاخص های اقتصادی، اجتماعی، محیطی و فرهنگی به منظور دستیابی به اهداف مهم توسعه پایدار، در قالب سیاست منطقه گرایی، با استفاده از الگوسازی و ارائه راهکارهای مناسب الزامی و ضروری است. در این پژوهش با تحلیل تاثیر سیاست منطقه گرایی برتوسعه اقتصادی کشور با مطالعه استان کرمانشاه از استانهای همجوار با کشور عراق پرداخته شد با مطالعه و تدوین 120پرسشنامه حاوی 50 سوال، تاثیر منطقه گرایی در ابعاد(اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، کالبدی ، زیست محیطی وسیاسی- امنیتی) از نگاه مدیران 5 شهرستان مرزی(پاوه، جوانرود، ثلاث باباجانی، سرپل ذهاب و قصر شیرین)بررسی شده و پردازش اطلاعات با SPSS با کمک آزمونT تک نمونه ای و تحلیل واریانس یک راهه(ANOVA) برای بررسی رابطه شاخصهای آماری صورت گرفت. بنابراین از دیدگاه مدیران، منطقه گرایی تاثیر مثبتی بر توسعه مناطق مرزنشین دارد و با تحلیل آزمون واریانس می بینیم که مدیران همه شهرستانهای مورد مطالعه، تاثیر تقریبا یکسانی از منطقه گرایی را بازتاب دادند و اختلاف معنی داری بین آنها وجود ندارد. پیشنهاد می شود با توجه به پتانسیلهای استان کرمانشاه در قالب(شاخصهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و زیست محیطی) طرح آمایش سرزمین این استان و استانهای هم مرز عملیاتی و اجرائی شود.
۹۱.

تحلیلی بر وضعیت فضای سبز شهری در شهر شهرکرد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فضای سبز شهرکرد توزیع متعادل برنامه ریزان توزیع فضایی GIS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۱۴۴
به منظور تحلیل فعالیت هایی که در یک شهر مستقر شده اند، دستیابی به تعادل در توزیع منابع و خدمات امری اجتناب ناپذیر می باشد. هر سکونتگاه مشتمل بر مکان های ارائه خدمات نظیر نقاط، بازرگانی، اداری، مالی، خدمات اجتماعی و رفاهی می باشد که با فرض وجود نظم در آن سکونتگاه این مراکز باید به صورت متناسب و در ارتباط با یکدیگر در عرصه زمین توزیع گردد تا علاوه بر امکان دسترسی شمار بیشتری از جمعیت این خدمات، کمترین تأثیرات را از یکدیگر بپذیرند. تعیین توزیع مراکز خدماتی از جمله فضای سبز و پارک ها مسأله ای است که اغلب اوقات برنامه ریزان با آن سروکار دارند و تلاش می کنند که تخصیص منابع و خدمات را هدایت کنند. در این مقاله سعی شده با استفاده از روش های توصیفی- تحلیلی به بررسی توزیع فضایی فضای سبز در سطح شهر شهرکرد بپردازد ونهایتاً مناطق و مکان هایی از شهر که با کمبود فضای سبز روبرو هستند را مورد شناسایی قرار داده تا از این طریق بتوان در راستایی توزیع متعادل کاربری فضای سبز شهرکرد بتوان گامی برداشت. با عنایت به محاسبات انجام شده نتایج بدست آمده نشان می دهد که سرانه فضای سبز شهرکرد رقم 5.3 مترمربع را به خود اختصاص داده است که با سرانه استاندارد وزارت مسکن وشهرسازی کشورمان (7-12 مترمربع) فاصله دارد و با کمبود این کاربری در سطح شهر و منطقه روبرو هستیم.
۹۲.

بررسی و تحلیل نقش دولت در دگرگونی نظام توسعه منطقه ای ایران پس از دهه 60 ﻫ.ش (با بهره گیری از تکنیک TOPSIS جهت رتبه بندی استانها)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دولت ایران توسعه منطقه ای - TOPSIS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۸۱
دولت ها به عنوان عالی ترین مرجع قدرت و قانون گذاری از عوامل اصلی توسعه منطقه ای محسوب می گردند. سوابق تحقیق گویای عدم تعادل نظام منطقه ای کشور به عنوان مساله اصلی تحقیق از یک سو و نقش دولت به صورت عام و دولت های پس از انقلاب به صورت خاص در توسعه منطقه ای به عنوان متغیر اصلی از سوی دیگر حائز اهمیت است. روش تحقیق این مقاله توصیفی – تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات بصورت اسنادی است. در این مقاله از یک سو به تبیین ماهیت و سازوکارهای دولت در توسعه منطقه ای کشور پس از انقلاب پرداخته شده و از سوی دیگر با 25 شاخص اقتصادی – زیربنایی و اجتماعی با استفاده از مدل تاپسیس و روش آنتروپی شانون به رتبه بندی استان های کشور در دهه های 70 و 90 ﻫ.ﺵ اقدام شد. نتایج نشان می دهد با حفظ ماهیت دولت گرایی دهه اول انقلاب، علی رغم عدم تعادل شدید منطقه ای، به دلیل خط مشی نئوکلاسیکی برنامه اتخاذ شده تعدیل ساختاری، کمترین اقدامات توسعه منطقه ای در دوره دولت سازندگی صورت گرفت و اقدامات توسعه منطقه ای دولت دوره اصلاحات با تشدید دولت گرایی و تمرکزگرایی در دوره دولت نهم و دهم کم رنگ تر شد. از این رو ضرورت به تعادل کشاندن نظام نامتوازن منطقه ای ایران با افزایش بیش از 31 برابری وزن توسعه استان اول (تهران) با استان آخر (کردستان)، نیازمند تحول در ساخت و کارکرد دولت مبتنی بر الگوی حکمروایی خوب (مهم ترین راهبرد) در سطح ملی و منطقه ای می باشد.
۹۳.

آﺷﮑﺎرﺳﺎزی ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﺎرﺑﺮی و ﭘﻮﺷﺶ اراﺿﯽ در اﻓﻖ 2025 ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل اتوماتای سلولی CA (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی: شمال شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پیش بینی تصاویر ماهواره ای سیستم اطلاعات جغرافیایی اتوماتای سلولی زنجیره ﻣﺎرﻛﻮف اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۲۹۲
ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﻣﺎ در آن زﻧﺪﮔﻲ می کنیم، ﺟﻬﺎن ﺷﻬﺮی اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آن، دوری از ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﭘﺬﻳﺮش ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺎﻣﺘﻌﺎدﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از رواﺑﻂ ﻧﺎﻣﻮزون انسان ها و ﻓﻀﺎی ﺷﻬﺮی ﻧﺸﺄت می گیرد. روش متنوعی های ﺑﺮای ﻣﺪل ﺳﺎزی ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﻮﺷﺶ و ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از ﺟﻤﻠﻪ آن ها می توان ﺑﻪ ﻣﺪل CA ﻣﺎرﻛﻮف اﺷﺎره ﻛﺮد. اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ در ﺻﺪد اﺳﺖ اﻟﮕﻮی روش ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﺟﺪﯾﺪ را ﺑﺮای ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزی دﯾﻨﺎﻣﯿﮏ ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ ﺷﻬﺮی، ﺑﺎ اﺳ ﺘﻔﺎده ازﺳ ﻨﺠﺶ از دور، GIS و ﻣ ﺪل سلول های ﺧﻮدﮐﺎر ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﯾﺪ.در اﻳ ﻦ پژوهش، شمال ﺷ ﻬﺮ اﺻ ﻔﻬﺎن و حدودتقریبی اراﺿ ﻲ اﻃﺮاف آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ و از ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺎﻫﻮارهای ﺳ ﺎل 1991 و ﺳ ﺎل 2001 وسال 2017 ﺑﺮای ﺗﻬﻴﻪ نقشه های ﭘﻮﺷﺶ اراﺿﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. این پژوهش ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪ ﻛ ﻪ در پیش بینی ده سال آینده در ابتدا تصویر طبقه بندی شده سال 1991 و بعد تصویر طبقه بندی شده سال 2001 به مدل معرفی گردید که از این طریق ماتریس تبدیلات به دست آمد، برای پیش بینی سال 2025، که بعد از این مرحله، تصویر سال 2017 را همراه با ماتریس تبدیلات به دست آمده از دوره قبل و لایه های محدودیت رشد به مدل معرفی گردید و پیش بینی سال 2025 به دست آمد نشان می دهد از ﻣﺪل زنجیره ای CA ﻣﺎرﻛﻮف و ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺑﺮای ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﻮﺷﺶ اراﺿﻲ در ده ﺳﺎل آﻳﻨﺪه ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ، اﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﻄ ﻮر ﺗﻠﻔﻴﻘ ﻲ CA-Markov ﻧﺎﻣﻴﺪه می شود. ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﺪل ﻣﺎرﻛﻮف ﻧﻴﺰ از روش دقت کلی و ضریب کاپا ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ، مدل CA-MARKOV دارای شاخص کاپای 13/88 می باشد.
۹۴.

سنجش پایداری سیستم های حمل و نقل در دسترسی به کاربری های گردشگری منطقه 22 شهرداری تهران، مطالعه موردی: دریاچه شهدای خلیج فارس(دریاچه چیتگر)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی شیراز AHP VIKOR TOPSIS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۲۹۰
پایداری سیستم کلان شهرها حاصل تعامل صحیح خرده سیستم های موجود در آن می باشد. از اینرو شناخت عوامل و مولفه های تاثیرگذار بر پایداری، از ضروریات دستیابی به این مهم می باشد. در مقاله حاضر به دو خرده سیستم شهری و تعامل بین آنها توجه خاص شده است؛ حمل و نقل شهری و گردشگری شهری در بستر کلان شهر تهران، در محدوده منطقه 22 شهرداری و در حوزه نفوذ دریاچه شهدای خلیج فارس(دریاچه چیتگر). بر این اساس پس از بررسی مولفه های موثر بر پایداری، از طریق آزمونهای آماری به تحلیل این مولفه ها، البته در قالب چهار شاخص عمده پرداخته شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی بوده که در آن گردآوری داده ها بر پایه پرسشنامه هایی می باشد که در میان کارشناسان و متخصصان حوزه های برنامه ریزی شهری، حمل ونقل و ترافیک و گردشگری، توزیع گردید. جامعه آماری حدود 100 نفر بوده که به روش غیر تصادفی هدفمند انتحاب شده اند و به منظور تحلیل آمارهای گردآوری شده از نرم افزار SPSS22 و از روش های آماری از قبیل آزمون تی تک متغیره و نیز آزمون فریدمن استفاده شده است. نتایج آزمونها نشان می دهد که معیارهای چهارگانه پایداری مورد مطالعه، فاقد پایداری لازم بوده و در میان مولفه های موثر بر پایداری، معیار زیست محیطی دارای بیشترین تاثیر و معیار حمل ونقلی دارای کمترین تاثیر در ارزیابی پایداری سیستم ها حمل و نقل منطقه 22 شهرداری تهران در دسترسی به دریاچه شهدای خلیج فارس می باشند.
۹۵.

بررسی رابطه بین عوامل موثر بر شکل گیری شهر یادگیرنده (مطالعه موردی: شهر بناب)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: عتماد اجتماعی مدیریت شهری مدیریت شهری پایدار رگرسیون چندمتغیره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۱۹۲
جنبش شهر یادگیرنده یک پدیده جدید در حال نمایش در شهرها، شهرک ها و مناطق جهان است و به شکلی بالقوه یکی از قوی ترین و مهم ترین جنبش های زمان آشفته ما است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین عوامل موثر بر شکل گیری شهر یادگیرنده در شهر بناب انجام شده است. پژوهش حاضر از دید روش، توصیفی- همبستگی و از نوع پیمایشی و از لحاظ هدف کاربردی است. از منظر زمانی تک مقطعی و به طور مشخص مبتنی بر معادلات ساختاری است. که در سال 1394 در شهر بناب انجام شده است. نمونه گیری به روش حجم جامعه نامحدود کوکران صورت گرفته است. برای سنجش متغیرها در این پژوهش از پرسشنامه و از طیف پنج درجه ای لیکرت استفاده شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده های آمار توصیفی- استنباطی از روش های همبستگی بین متغیرهای پژوهش و روش های تحلیل عاملی و تحلیل رگرسیونی استفاده شد. نرم افزار مورد استفاده برای تحلیل داده ها، Spss و AMOS بوده است. براساس نتایج حاصله از تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها، مشخص شد که درصد ضریب همبستگی بین ویژگی های شهر یادگیرنده و سازمان های یادگیرنده شهر بناب (مراکز آموزشی، شهرداری، سازمان های بزرگ و کوچک) به ترتیب به میزان 43/0، 64/0 و 26/0 درصد می باشد. نتایج فرضیات دوم، سوم و چهارم نشان داد که بین ویژگی های شهر یادگیرنده با مراکز آموزشی(مدارس، مراکز آموزش علمی و کاربردی بزرگ و دانشگاهها)، سازمان های بزرگ و کوچک و شهرداری به عنوان سازمان های یادگیرنده در شهر بناب ارتباط مستقیم و معنی داری وجود دارد.
۹۶.

تحلیل تاثیرگذاری قانون پیشنهادی مدیریت شهری ایران در تحقق حکمروایی منطقه ای در محدوده حریم کلانشهرها (مورد مطالعاتی کلانشهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حریم حریم کلانشهرها حکمروایی منطقه ایی قانون پیشنهادی مدیریت شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۲۱۳
مناطق پیرامونی کلانشهرها بویژه پایتخت در دهه های اخیر رشد فیزیکی شتابان و نامتوازنی را تجربه کرده و در حال حاضر دچار چالشهای فروان می باشند بطوریکه در محدوده حریم کلانشهرتهران به مرز بحران رسیده است در جهت برونرفت ازوضعیت موجود به نظر می رسد تغییرات مبنایی ساختار مدیریتی موجود که ازمشخصات اصلی آن تفرق مدیریتی بوده به سیستم مدیریتی جدید با رویکرد حکمروایی خوب منطقه شهری و یکپارچه ضروری می باشد.تاکنون قوانین واقدامتی که انجام شده نه تنها به یکپارچگی مدیریت وساماندهی فضایی مطلوب حریم پایتخت وکلانشهر ها کمک نکرده ،بلکه مشکلات ونابسامانی های فضایی را تشدید کرده است . دولت از اوایل دهه 90 نسبت به تهیه لایحه قانونی مدیریت شهری اقدام نموده که تحقق مدیریت یکپارچه وهماهنگ درحریم کلانشهرها وپایتخت یکی از اهداف مهم واستراتژیک این لایحه می باشد .در این پژوهش تاثیرگذاری قانون پیشنهادی مد یریت شهری ایران در تحقق حکمروایی منطقه ای در محدوده حریم کلانشهرها مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.در این پژوهش نظرات متخصصین وخبرگان در دانشگاه ودستگاهای مرتبط در قالب پرسشنامه ومصاحبه اخذ گردید.برای محاسبه ی پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ و برای بررسی نرمال بودن توزیع داده های تحقیق به کمک آزمون کولموگروف – اسمیرنوف ، برای آزمون فرضیات تحقیق از آزمون های پارامتریک T –استیودنت ورتبه بندی نظرات وگزینه های پیشنهادی ازآزمون تحلیل واریانس فریدمن استفاده شده است .نتیجه این پژوهش وحکایت ازاین موضوع داردکه یش نویس اول لایحه مدیریت شهری با انجام اصلاحات می تواند در ساماندهی فضایی وتحقق حکمروایی منطقه ای در پیرامون کلانشهرها خصوصا حریم پایتخت موثر باشد.
۹۷.

تبیین نقش حکمروایی خوب بر تاب آوری شهری (مطالعه موردی: محله امیریه ناحیه 2، منطقه 11 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حکمروایی خوب تاب آوری شهری محله امیریه تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۸۲
هدف کلی این پژوهش، دستیابی به مدلی مفهومی جهت سنجش میزان تطبیق مولفه های حکمروایی خوب و تاب آوری ویافتن ارتباط میان شاخصه ها و متغیر های حکمروایی خوب و تاب آوری شهری و تعیین میزان تحقق پذیری آنها بود. روش پژوهش کمی- پیمایشی و از نوع رابطه ای (همبستگی) است. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه ای بود که روایی آن توسط هیئت رئیسه متخصصان و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرون باخ تأیید شد (7/0< α). این پرسشنامه شامل سه بخش، ویژگی های عمومی پاسخگویان، سنجش وضعیت حکم روایی شهری (24 گویه) ، سنجش تاب آوری(14 گویه) است. جامعه آماری این تحقیق خانوارهای محله امیریه منطقه 11 شهرداری تهران از بخش های مرکزی کلان شهر تهران است، با توجه نسبت تعداد خانوار در محله امیریه ، حجم نمونه تحقیق از طریق فرمول کوکران محاسبه شد. برای تبیین و میزان اثرگذاری هرکدام از ابعاد هشت گانه حکمروایی شهری در تاب آوری از مدل رگرسیونی چندگانه توأم عوامل و شاخص های تأثیرگذار در میزان تاب آوری استفاده شد نتایج حاصله حکایت از آن دارد که مؤلفه های قانون مندی ، مشارکت ، مسئولیت و پاسخگویی ،شفافیت حکمروایی شهری بیشترین تأثیر را برتاب آوری دارند و با توجه به سطح معنی داری این مؤلفه ها نتایج آن قابل تعمیم است اما مؤلفه های جهت گیری توافقی، عدالت و بینش راهبردی کارایی و اثربخشی تأثیر چندانی برتاب آوری ندارند و با توجه به سطح معناداری آن ها نتایج آن قابل تعمیم نیست.
۹۸.

تاب آوری شهری چارچوبی الزام آور برای مدیریت آینده شهرها(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: آسیب پذیری تاب آوری شهری مدیریت آینده شهر بازیابی شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۹ تعداد دانلود : ۱۱۷
همزمان با بزرگتر شدن شهرها و تنوع نیاز های شهری، در کنار آسیب ها و تهدیدهای طبیعی مسائل انسانی نیز شهرها را تهدیدخواهندکرد.بنابراین لازمست تا به دنبال افزایش ظرفیت و توان سکونتگاه های شهری و ضریب تاب آوری آنها، زمینه برای مدیریت با کیفیت شهرها برای نسل های آینده مهیا گردد. این پژوهش با هدف بررسی و تبیین دیدگاه ها و مدل های تاب آوری شهری به دنبال تدوین چارچوبی مناسب برای مدیریت آینده شهرها صورت گرفته است. نتایج حاکی از آن است که ، به دلیل گستردگی مفهوم تاب آوری در همه ابعاد اجتماعی، اقتصادی، نهادی- برنامه ریزی و نیز کالبدی-زیرساختی، مدیران شهری باید به تحلیل لایه های شهری در ابعاد مختلف، بهبود سطح خدمات در زمان بحران، شناخت اماکن آسیب-پذیر در زمان بحران، تقلیل میزان خطر با افزایش استحکام و برنامه ریزی زیر ساخت ها و بهره گیری از مدل های بازیابی در کوتاه ترین زمان ممکن پرداخته و با عنایت به این متغیرها و مولفه ها می توان شهرهای آینده را تاب آور نمود.
۹۹.

تحلیل نقش طراحی محیطی در پیشگیری از جرائم و ارتقای امنیت شهرهای جدید (مورد مطالعه: شهرهشتگرد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شهرهای جدید رویکرد CPTED امنیت شهری پیشگیری جرائم شهری شهر جدید هشتگرد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۷۷
داشتن محیط شهری ایمن با زیرساخت های مناسب برای پیشگیری از وقوع جرم و ایجاد امنیت روانی در افراد، سبب افزایش حس حضور در مکان و افزایش تعاملات اجتماعی شهروندان در سطح شهر شده و همه اقشار جامعه بدون تجربه ترس و جرم در فضاهای شهری در ساعات شبانه حضور فعال خواهند داشت. در نتیجه، سرزندگی و زیست پذیری فضای شهری افزایش می یابد. این مقاله با روش توصیفی_تحلیلی به دنبال بررسی نقش طراحی محیطی و برنامه ریزی شهری در پیشگیری از جرائم و ارتقای امنیت در شهر جدید هشتگرد با رویکرد CPTED است. گردآوری داده ها با مطالعات کتابخانه ای و میدانی انجام شد. جامعه آماری شامل شهروندان هشتگرد (49417 نفر) که با فرمول کوکران 380 نمونه انتخاب و تحلیل داده ها با مدل تصمیم گیری چندمعیاره TODIM و آزمون تحلیل مسیر و مدل DPSIR با کمک نرم افزار Excel و SPSS انجام شد. یافته ها نشان داد که وضعیت مولفه های طراحی و برنامه ریزی شهری موثر در ارتقای امنیت شهر هشتگرد و پیشگیری از جرم با میانگین 42/3 قابل قبول است. طبق مدل DPSIR با ضرایب وزنی مدل تودیم شاخص های زیرمجموعه مؤلفه «تأثیر» با امتیاز 724/0، بیشترین تأثیر را بر ارتقای امنیت و پیشگیری از جرم داشته است. همچنین طبق آزمون تحلیل مسیر، مؤلفه «پاسخ» بواسطه تأکید بر طراحی مبلمان و عناصر شهری در محیط های عمومی؛ مناسب سازی محله برای اقشار آسیب پذیر، روشنایی و خوانایی شهر به ویژه در شب ها و مدیریت و حفاظت از محیط با اثر مستقیم 527/0، بیشترین ارتباط را با ارتقای امنیت و پیشگیری از وقوع جرم در شهر هشتگرد دارد.
۱۰۰.

سنجش و ارزیابی شاخص های حکمروایی خوب شهری در کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۱۶۹
در هر جامعه ای هنگام جست و جو برای راه حل توسعه پایدار، همواره حکمروایی خوب به عنوان یک ابزار حیاتی برای پیشبرد توسعه پایدار مطرح می گردد و به صورت یک عنصر حیاتی در استراتژی های توسعه پایدار گنجانیده شده است. موضوع حکمروایی شهری، در چند سال گذشته به یکی از مباحث اصلی پژوهش های شهری تبدیل شده است. در همین راستا، مقاله حاضر به سنجش وارزیابی شاخص های حکمروایی خوب شهری در تهران پرداخته است. این پژوهش از نظر روش شناسی توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف گذاری کاربردی است. که با استفاده از داده های میدانی(پرسش نامه) آزمون های آماری تحلیل عاملی، همبستگی پیرسون، تحلیل مسیر و از روش های تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) و ویکور استفاده گردیده است. جامعه آماری این پژوهش شهروندان، مسئولین و کارشناسان خبره به صورت نمونه گیری تصادفی ساده و گلوله برفی می باشد. نتایج به دست آمده نشان داد منطقه 2 شهر تهران با مقدار سودمندی 121/0 کمترین فاصله از نقطه ایده ال و با مقدار 104/0 کمترین مقدار تأسف (نارضایتی) در رتبه اول و در سوی دیگر منطقه 16 با کسب کمترین میزان ویکور (021/0) در جایگاه آخر قرار گرفته است. یافته های دیگر پژوهش نشان می دهد که توزیع شاخص های حکمروایی خوب شهری در سطح کلان شهر تهران از سمت مناطق شمالی به به سمت مناطق جنوبی سیر نزولی دارد. شماره ی مقاله: 3

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان