علی توکلان

علی توکلان

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۹ مورد.
۱.

تحلیلی بر عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه یافتگی برنامه ریزی آمایش سرزمین مکران میک مک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۵۲
مکان های زیستی مختلف به اقتضای ماهیت و کارکردشان استراتژی های مختلفی را برای رسیدن به هدف در نظر می گیرند؛ هدف نهایی تمام این استراتژی ها رسیدن به توسعه پایدار می باشد. رسیدن به توسعه در ادوار مختلف همواره مدنظر دولت ها، حکومت ها و مردمانی که در قالب شهروند و شهرنشین به ایفای نقش می پرداخته اند؛ بوده است. هدف اصلی توسعه حذف نابرابری هاست، بهترین مفهوم توسعه، رشد همراه با عدالت اجتماعی است. مفهوم توسعه تداوم رشد اقتصادی، رشد سریع و ممتد سرانه واقعی، همگام با پیشرفت جامعه است. باتوجه به هدف پژوهش که براین اساس هدف پژوهش تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران است، پژوهش حاضر با بهره گیری از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و بر اساس روش های علم آینده پژوهی با ترکیبی از روش های اسنادی و پیمایشی صورت گرفته است. در پژوهش حاضر برای شناسایی متغیرهای اولیه مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران پس از مطالعه اسناد بالادستی در حوزه های مختلف از روش دلفی دومرحله ای استفاده شده است. پژوهش با استفاده از 36 متغیر در قالب 8 حوزه به عنوان متغیرهای اولیه مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران انتخاب گردید. یافته ها نشان می دهد، باتوجه به وجود 36 متغیر اصلی تأثیرگذار بر توسعه یافتگی مکران، ابعاد ماتریس 36×36 می باشد. تعداد تکرار دو بار در نظر گرفته شده است و درجه پرشدگی 60.88% است که بیانگر پراکندگی متغیرهای مؤثر بر توسعه یافتگی مکران می باشد. نتایج بیانگر این است، وضعیت توسعه منطقه ای مکران تا حد بسیار زیادی ناشی از بخش های کلان مدیریتی، سیاست گذاری، اجتماعی و اقتصادی است. در واقع تا زمانی که تحولات اساسی در ساختار اقتصادی و مدیریتی منطقه مکران به وجود نیاید و قدرت اقتصادی لازم و تحولات مدیریتی مؤثر صورت نگیرد امکان بهبود در وضعیت توسعه منطقه ای مکران ناممکن می باشد.
۲.

سیاستگذاری توسعه منطقه ای مکران با رویکرد آینده پژوهی

کلید واژه ها: توسعه منطقه ای مکران پایداری سناریونویسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۱۰
از جمله معیارهای برنامه ریزی منطقه ای برای مشخص کردن نابرابری ها، تعیین وضعیت مناطق بر حسب برخورداری از شاخص های توسعه است. در ادبیات و سیاست توسعه، عموماً این باور رواج دارد که رشد تولید ناخالص ملی و بالابودن درآمد سرانه، محور اصلی توسعه است. هدف این تحقیق سیاستگذاری توسعه منطقه ای مکران است، پژوهش حاضر با بهره گیری از روش توصیفی - تحلیلی و بر اساس روش های آینده پژوهی با ترکیبی از روش های اسنادی و پیمایشی صورت گرفته است. در این تحقیق برای شناسایی متغیرهای کلیدی مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران پس از مطالعه اسناد بالادستی، از روش دلفی دومرحله ای استفاده شده است و داده های مورد تحلیل شامل 36 متغیر در قالب 8 حوزه به عنوان متغیرهای اولیه مؤثر بر توسعه پایدار می باشد. یافته ها نشان می دهد الگوی مطلوب نهادی برای توسعه مکران گذر از رویکردهای بخشی و حرکت تدریجی در مسیر ظرفیت سازی نهادی خواهد بود. الگوهای غیرنهادی مبتنی بر نظریه نومنطقه گرایی ظرفیت های بالایی را برای ظرفیت سازی نهادی مکران ایفا می نماید. در نتیجه در حکمرانی منطقه ای، سازمان توسعه مکران باید نقش راهبری و سیاستگذاری را به اعتبار پشتیبانی سیاسی حکومت مرکزی ایفا نماید.
۳.

سیاست گذاری کارآمدی طرح های تفصیلی با تأکید بر زیست پذیری (نمونه موردی: منطقه یک کلانشهر تهران)

کلید واژه ها: طرح تفصیلی کارآمدی زیست پذیری تهران سیاست گذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۶
سیاست های طرح تفصیلی شهرسازی به مجموعه ای از استراتژی ها و قوانین مرتبط با برنامه ریزی و توسعه شهرها اشاره دارد. این سیاست ها برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان، حفاظت از محیط زیست، افزایش بهره وری و ایجاد یک شهرباز مطلوب تدوین می شوند. بعلاوه این سیاست ها به عنوان راهنمایی برای برنامه ریزان و مسئولان شهری در تصمیم گیری در زمینه توسعه شهرها و مدیریت فضاهای شهری مورد استفاده قرار می گیرند. تحقیق و مشارکت مداوم با جامعه نیز جزء اصول اساسی در طراحی و اجرای این سیاست ها است. هدف این تحقیق سیاستگذاری کارآمدی طرح های تفصیلی با تأکید بر زیست پذیری است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و روش شناسی توصیفی - تحلیلی است. به منظور بررسی روایی محتوایی ابزار سنجش، پرسشنامه های مورد نظر در اختیار صاحبنظران و متخصصان امر در حوزه مورد نظر قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد متغیر ساختاری تنها متغیری بوده است که توانسته است تنها به صورت مستقیم بر کارآمدی و اثربخشی طرح تفصیلی تأثیر بگذارد. با توجه به نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون متغیر قانونی و اجرایی هم به صورت مستقیم و هم غیر مستقیم بر متغیر کارآمدی و اثربخشی طرح تفصیلی تأثیر گذاشته است. تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم برای متغیر قانونی و اجرایی به ترتیب برابر با 429/0 و 201/0 است.
۴.

شناسایی سازه های مؤثر بر نقش گردشگری خوراک در توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری خوراک توسعه پایدار روستاهای مازندران مدلسازی تفسیری-ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۶۰
امروزه از گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین گزینه های توسعه در جوامع یاد می شود. توسعه گردشگری در مناطق روستایی عنصری اساسی است و یکی از راه های نجات روستاها از فقر، مهاجرت و مشکلات اجتماعی و اقتصادی به شمار می رود. در حال حاضر بین انواع گردشگری روستایی، گردشگری خوراک اهمیت بسیاری پیدا کرده است و سبب بروز تحولات اساسی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، ساختار کالبدی و زیست محیطی روستاها می شود. هدف اصلی این پژوهش تعیین روابط بین نقش مولفه های گردشگری خوراک در توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی استان مازندران می باشد. روش جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای می باشد. داده های این تحقیق در دو بخش کیفی و کمی طبقه بندی شدند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه و پرسشنامه است. جامعه مورد بررسی این تحقیق، خبرگان شامل مدیران و کارشناسان ارشد اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مازندران می باشند. برای ایجاد مدل نقش گردشگری خوراک بر توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی استان مازندران از روش مدلسازی تفسیری-ساختاری که سازه های آن از طریق روش کیفی و به شیوه تحلیل محتوا شناسایی شد استفاده شده است. در ادامه با استفاده از تحلیل MICMAK میزان اثرگذاری و اثرپذیری متغیرها بر یکدیگر مشخص شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد در سطح دهم مدل، سازه "حمایت دولت" قرار گرفته است که زیر بنای مدل می باشد و توسعه پایدار روستاها از این سیاست شروع و به سایر سازه ها سرایت می کند. در نهایت، در سطح اول مدل، سازه "ساختار اجتماعی " قرار دارد که حاصل روابط بین سازه های سطوح ما قبل خود بوده و منتج به توسعه پایدار روستا می شود.
۵.

ارزیابی سکونتگاه های غیررسمی شهر رشت به منظور ارائه راهبردهای بازآفرینی پایدار شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سکونتگاه غیررسمی بازآفرینی شهری حاشیه نشینی راهبردهای بازآفرینی شهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۱۱
مقدمه:  امروزه سکونتگاه های غیررسمی یک معضل جدی در کشورهای در حال توسعه است که باعث کاهش کیفیت محیط زیست و تضعیف کیفیت زندگی جوامع محلی شده است.هدف:  پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سکونتگاه های غیررسمی شهر رشت به منظور ارائه راهبردهای بازآفرینی پایدار شهری صورت پذیرفت.روش شناسی:  در این راستا با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به صورت تلفیقی از روش های کمی و کیفی اقدام به تجزیه و تحلیل اطلاعات گردید. نمونه تحقیق شامل 50 نفر از کارشناسان و متخصصان شهری می باشد که به صورت هدفمند نمونه گیری شده اند. در راستای دستیابی به اهداف پژوهش، در ابتدا از تحلیل سوات و پس از آن از ماتریس QSPM استفاده گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی شامل سکونتگاه های غیررسمی سلیمانداراب، عینک، نخودچر و پاسکیاب در شهر رشت.می باشد .یافته ها و بحث:  بر اساس تحلیل سوات مشخص گردید که مناسب ترین راهبردها به منظور بازآفرینی پایدار سکونتگاه های غیررسمی شهر رشت استفاده از راهبردهای محافظه کارانه برپایه استفاده از فرصت ها جهت به حداقل رساندن ضعف ها می باشد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از تحقیق، 5 راهبرد تدوین گردید که به کمک ماتریس QSPM مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت راهبرد "تهیه طرح مطالعاتی جامع ساماندهی مرتبط با بازآفرینی شهری پایدار در قالب «برنامه جامع اقدام مشترک» با توجه به سطوح زمانی کوتاه مدت، میان مدت، بلند مدت و ضربتی و مشخص کردن نقش هر کدام از سازمان ها و نهادهای دولتی، خصوصی و مشارکت مردمی" به عنوان بهترین راهبرد بازآفرینی پایدار سکونتگاه های غیررسمی شهر رشت انتخاب گردید.
۶.

سناریوهای توسعه شهری در پهنه جنوبی استان آذربایجان شرقی با رویکرد آینده پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه شهری مدیریت شهری میک مک اثرات متقاطع سناریو ویزارد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۹۵
یکی از چالش بی رویه در فرایند توسعه شهری کشورهای در حال توسعه در آینده برای دستیابی به توسعه مطلوب و پایدار رشد شتابان آن ها می باشد. امروزه دستیابی به چنین توسعه ای در آینده برای حل مشکلات زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و توجه به خلأهای موجود و تعیین چشم اندازهای آینده و ارائه سناریوهای مختلف امری مهم و ضروری است. هدف از این مقاله ارائه سناریوهای مختلف توسعه شهری در پهنه جنوبی استان آذربایجان شرقی است. روش تحقیق از لحاظ هدف توصیفی- تحلیلی و از لحاظ روش از نوع اکتشافی می باشد. در این تحقیق برای تجزیه و تحلیل اطلاعات کمی و کیفی از نرم افزار میک مک، سناریو ویزارد و اثرات متقاطع استفاده گردد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در پهنه مورد مطالعه 5 عامل کلیدی بازیگران اصلی و مؤثر بر فرایند توسعه هستند که وضعیت آن ها در حال حاضر مناسب نمی باشد. اگرچه سناریوهای احتمالی امیدهای فراوانی به وقوع شرایط مطلوب در پهنه جنوبی استان را نشان می دهد منتها وقوع شرایط بحرانی دور از انتظار نیست. همچنین نتایج این تحقیق حاکی از 11 سناریوی باورکردنی با ترکیب های متفاوتی از وضعیت ها، احتمال وقوع در پهنه جنوبی استان را دارند که متأسفانه احتمال وقوع رویدادهای منفی بالاترین احتمال تحقق را دارند. با اینکه تعداد کمتری از این سناریوها مطلوب هستند و بخش عمده ای از سناریوهای 11 گانه حالت های نامطلوب را نشان می دهند ولی احتمال تحقق شرایط بحرانی در پهنه جنوبی استان به مراتب بالا تر از احتمال تحقق شرایط مطلوب است. بنابراین، در میان سناریوهای محتمل، سناریوی اول، مهم ترین و محتمل ترین سناریوی پیش روی توسعه پهنه جنوبی استان آذربایجان شرقی است
۷.

آسیب شناسی نظام ارزیابی عملکرد مدیریت شهری تهران (مطالعه موردی شهرداری منطقه 17 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیب شناسی ارزیابی عملکرد مدیریت شهری شهرداری تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۶۱
قدم اول جهت بهبود مدیریت در یک سازمان با آسیب شناسی آغاز می گردد. آسیب شناسی باعث می شود تا بتوانیم موانع رشد و توسعه سازمان را شناسایی و جهت رفع آنها برنامه ریزی کنیم. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش انجام کار از نوع پیمایشی- توصیفی و هدف اصلی آن، آسیب شناسی نظام ارزیابی عملکرد در مدیریت شهری تهران می باشد. در راستای تحقق این هدف، ابتدا مبانی نظری وپیشینه پژوهش های مربوط به ارزیابی عملکرد شهرداری های کشور و قوانین و مقررات مربوطه مطالعه وآسیب های این نوع ارزیابی تعیین گردیدکه در 5 مولفه کلی تقسیم شدکه هر یک از مولفه ها شامل تعدادی گویه مختص به خود می باشد. سپس پرسشنامه ای که روایی آن توسط استادهای راهنما و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ 80 تاییدگردید، از طریق بکارگیری روش توصیفی و تحلیلی توسط 30 نفر از مدیران خبره شهرداری منطقه 17 تهران توزیع گردید . تجزیه و تحلیل داده ها وآزمون های مورد نیاز با استفاده از نرم افزار spss انجام شد ،که با استفاده از آزمون های مختلف از جمله آزمون تی- تست که نتایج با توجه به سطح معناداری حاکی از ارتباط بین متغیرها بوده، آزمون همبستگی که مقادیر به دست آمده نشان از همبستگی بالای متغیرها دارد و آزمون تحلیل حساسیت که تحلیل واریانس متغیرها در سطح معنی داری 00/0 از مقدار واقعی کمتر می باشد، نشان دهنده ی وابستگی متغیرهاست، سپس از تحلیل عاملی که روشی برای تقلیل تعداد زیادی از متغیرها به تعداد کمی از متغیرهای مفروض زیربنایی (عامل) است استفاده شد که نتایج تحقیق نشان داد آسیب های قانونی در نظام ارزیابی عملکرد مدیریت شهری تهران بیشترین سهم را در موضوع ایفا می کند و این عامل می تواند حدود 53 درصد از تغییرپذیری (واریانس) متغیرها را توضیح دهد و چهار گویه اول آسیب های قانونی هم این آسیب را تبیین می کنند. به شرح گویه اول حدود 34 درصد ،گویه دوم 18درصد،گویه سوم 15درصد و گویه چهارم 11 درصد.
۸.

کارآفرینی و نقش آن در توسعه اقتصاد روستایی با تأکید بر نقش گردشگری (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارآفرینی توسعه اقتصادی گردشگری آذربایجان شرقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۱۰۵
مقدمه: از آنجاییکه طی دهه های اخیر در ایران، توسعه روستایی و ارتقاء سطح رفاه روستاییان از اهداف اصلی اجرای برنامه های توسعه ای بوده است و توسعه ارتباط تنگاتنگی با کارآفرینی دارد  بنابراین با خلق فرصت های جدید اشتغال و درآمد می توان نقش مؤثری در بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی روستاها بوجود آورد. یکی از مشکلات اساسی کشور ما در سال های اخیر، عقب ماندگی روستاها و مهاجرت روستاییان به نواحی شهری بوده است که عامل اصلی آن، مسائل اقتصادی، بخصوص دسترسی به اشتغال می باشد.هدف: توسعه فضای کسب و کار، از عوامل مؤثر در توسعه روستایی است. با توجه به اینکه بسیاری از جاذبه های گردشگری در محیط های روستایی قرار دارند لذا توجه به گردشگری روستایی و پرداختن به آن می تواند نقش مهمی در توسعه اقتصاد روستایی داشته باشد.روش شناسی: این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی است و می توان از نتایج تحقیق در مناطق دیگر نیز بهره برد و به لحاظ روش انجام کار، توصیفی_ تحلیلی می باشد. در این پژوهش جهت استخراج داده های پرسشنامه ها از نرم افزار SPSS بهره گرفته شده است و برای آزمون فرضیه ها از روش تک نمونه ای استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: این مطالعه براساس نظر سنجی از کارشناسان و متخصصین 10  روستای گردشگرپذیر  استان آذربایجان شرقی انتخاب گردیدند.یافته ها و بحث: از نظر 5 شاخص مرتبط با کارآفرینی و تحولات اقتصاد روستایی نظیر: نقش گردشگری در توسعه اقتصادی روستاها مورد مطالعه قرار گرفتند.نتیجه گیری: پژوهش حاکی از این مطلب است که رابطه معناداری بین توسعه کارآفرینی و توسعه پایدار اقتصادی وجود دارد و در روستاهایی که گردشگرپذیری بیشتری دارند فعالیت های کارآفرینانه بیشتری صورت می گیرد.
۹.

تحلیلی بر شاخص های زیست پذیری شهری با رویکرد معادلات ساختاری (مطالعه موردی: منطقه 1 تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: اقتصاد زیست پذیری کالبد تهران تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴ تعداد دانلود : ۹
تمرکز زیاد مردم و فعالیت های اقتصادی در مناطق شهری سبب تقویت ارتباط بین شهر، سلامت و محیط زیست می شود. شهر زیست پذیر از دیدگاه سازمان جهانی بهداشت شهری است در آن با آفرینش و گسترش پیوسته شرایط فیزیکی، اجتماعی، زیست محیطی و استفاده بهینه از منابع و امکانات موجود، محیطی فراهم شود که در اثر آن مردم جامعه ضمن حمایت یکدیگر و مشارکت گروهی در انجام کلیه امور زندگی، قابلیت های خود را به حداکثر ممکن برسانند. اساس شهر زیستپذیر بر این اصل استوار است که سلامتی چیزی بیش از مراقبت های پزشکی است. محیط زیست سالم و پرورش جامعه نیز ویژگی های کلیدی هستند. روش پژوهش توصیفی تحلیلی می باشد. برای شناسائی ابعاد گوناگون زیست پذیری در مناطق شهری تهران با استفاده از آخرین آمار و اطلاعات و ابزار پریسشنامه در قالب 4 مؤلفه و در میان 10 ناحیه منطقه یک تهران، مورد مطالعه قرار گرفته و نتایج آن با بهره گیری از مدل تحلیل عاملی ارزیابی شده است. نتایج نشان میدهد مولفه های اقتصادی و کالبدی پیش بینی کننده خوبی برای متغیر زیست پذیری به شمار می آیند.
۱۰.

سیاست های پدافند غیر عامل در مدیریت هوشمند شهری؛ نمونه موردی: تهران

کلید واژه ها: شهر هوشمند سیاستها پدافند غیرعامل تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴ تعداد دانلود : ۷
پژوهش حاضر با سه مفهوم مدیریت شهری، شهرهوشمند، الزامات پدافند غیرعامل ماهیت معنایی یافته است، که هدف اصلی آن ارائه ملزومات، عناصر و اجزا پدافد غیر عامل در شهر هوشمند بوده است. الگویی که نقش و قالب آن در چارچوب رویکردهای حکمروایی شهری به مانند الگوی مدیریت یکپارچه ماهیت یافت. رویکردهای نوین مدیریت شهری مفاهیمی مانند: مشارکت، پاسخگویی، شفافیت، عدالت، اجتماعات محلی، توزیع قدرت و اختیارات، پایداری همه جانبه شهری، حضور نهادها در نظام تصمیم سازی و تصمیم گیری شهری، توسعه نهادهای محلی، ظرفیت سازی نهادی، همگرایی نهادها، سرمایه اجتماعی، هم افزایی نهادها، نظام قانونی مناسب، حقوق شهروندی و... را کلید واژه اصلی خود قرار داده و با توجه به مفاهیم مورد اشاره سیستم مدیریت شهری را نظام می بخشد. مطالعات حاضر نشان داد که اصول مدیریت شهری منطبق با الزامات پدافند غیرعامل نمی باشد. نتایج بیانگر این است تهران به لحاظ هوشمندی در شرایط نامناسبی قرار دارد ولی به لحاظ مقایسه مؤلفه های مدیریت شهر هوشمند زندگی هوشمند در رتبه اول و حکمروایی هوشمند در رتبه پنجم قرار دارند.
۱۱.

تحلیل هوش شهری در بهبود زیست پذیری شهری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: هوشمندسازی زیست پذیری شهری منطقه 2 شهرداری تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۸۰
شهرنشینی به عنوان دومین انقلاب در فرهنگ انسان، باعث دگرگ ونی در رواب ط متقاب ل انس ان ه ا و مح یط شده است. این دگر گونی موجب تغییر و تحولاتی در سطح زیست پذیری محیط زندگی شده است. در عصر جدید عوامل هوشمند سازی در شهرها باعث رشد چشمگیر تمامی متغیرهای اصلی زندگی شهروندی شده است.به همین دلیل بررسی اثر دگرگونی متغیرهای زیست پذیری با رشد شهرهای هوشمند ب رای ش هرها و ب ه وی ژه ک لان ش هرها ضرورت یافته است. بر این مبنا هدف پژوهش حاضر تحلیلی بر هوشمندسازی شهر در ارتقای زیست پذیری شهری در منطقه 2 شهرداری تهران است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی تحلیل است. جمع آوری داده های میدانی مبتنی بر پرسشنامه است یافته های پژوهش براساس مدل ویکوور نشان می دهد که سطح زیست پذیری محلات تفاوت زیادی دارد سعادت آباد زیست پذیرترین محله، در مقابل محله فرحزاد در شرایط نامناسب قراردارد. نتایج ضریب همبستگی بیانگررابطه مستقیم بین شهر هوشمند با زیست پذیری شهر با ضریب همبستگی 666/0 است. همچنین نتایج آزمون تی نشان میدهد که از بین مولفه های مورد بررسی، مولفه شهروند هوشمند با ضریب بتای 563/0 بیشترین تاثیر را بر زیست پذیری داشته است.
۱۲.

تحلیل پروژه های محرک توسعه مبنایی برای پیشرفت و توسعه منطقه ای، مورد مطالعه: منطقه مکران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محرک توسعه مکران سواحل جنوب منابع انرژی دسترسی فراسرزمینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴ تعداد دانلود : ۱۹
امروزه به دلیل افزایش حساسیت ها نسبت به رفاه انسانی و ضرورت بهره گیری از ظرفیت های مناطق دور افتاده و محروم مانده از جریان توسعه، توجه به این قبیل مناطق در کانون توجهات قرار گرفته است، و به تبع آن رویکردهای زیادی نیز در قالب عمومی توسعه منطقه ای ارائه شده و در مواردی نیز به منصه ظهور و اجرا رسیده اند که می توان به رویکرد تمرکززدایی، توسعه نهادی، رشد شبکه شهری، توجه به مناطق محروم روستایی، سرمایه گذاری خارجی و نظایر آن اشاره کرد. رویکرد بازآفرینی نهادی-اقتصادی دیدی جامع تر و یکپارچه تر به حل مشکلات این قبیل مناطق بخصوص در به کارگیری ظرفیت های محیطی و سرزمینی بویژه سواحل و آبهای آزاد دارد که این پدیده ها فرصت های زیادی نیز برای تحول منطقه ای و بهبود کیفیت زندگی مردم آن به همراه دارند. اما با اینحال بازآفرینی نهادی- اقتصادی مناطق دورافتاده اغلب با چالش هایی مواجه است که گذر از آن مستلزم اتخاذ راهبردهایی از جنس بازآفرینی دولت، ایجاد هسته های تحرک و تغییر، رویکرد به راهبرد اصلاحات تدریجی، اتخاذ راهبرد موفقیت های کوچک و تقویت ظرفیت های اعتماد نهادی و اجتماعی می باشد. منطقه مکران با مشخصه های خاص جغرافیایی- ارتباطی که دارد ظرفیت های بی بدیلی را جهت توسعه بخشی به سرزمین وسیعی از پیرامون خود ارائه می دهد که به نظر می رسد مستلزم بهره گیری از الگوی محرک توسعه در زمینه های مختلف زیرساختی، اقتصادی، نهادی، اجتماعی است، این تحقیق امکان سنجی پروژه های محرک توسعه و مولفه های برنامه ریزی(سیاستی، مدیریتی و راهبردی، قانونی، اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی)، طراحی (عوامل زمینه ای، حس مکان و هویت) و اجرایی این پروژه ها را در جهت تحریک توسعه در منطقه مکران را مورد بررسی قرار می دهد.
۱۳.

بررسی افزایش ظرفیت جمعیت پذیری ناشی از عدم انطباق طرح تفصیلی با طرح جامع، مطالعه موردی: منطقه 4 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تهران طرح جامع طرح تفصیلی مغایرت طرح ها منطقه 4

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲ تعداد دانلود : ۵۷
طرح جامع شهر تهران در سال 1386 مصوب و طرح تفصیلی شهر تهران در سال 1392 مصوب شده است و طبیعتاً می بایست طرح تفصیلی شهر در قالب طرح جامع و با حداقل تغییرات پهنه های اصلی تهیه می شده است. اما بررسی های انجام شده حاکی از تغییر نزدیک به 20 درصدی پهنه های طرح جامع در طرح تفصیلی مصوب شهر تهران است. این تغییرات باعث پیامدهای مختلف از جمله افزایش جمعیت، کاهش سرانه های خدماتی، افزایش ترافیک و.. خواهد شد. مقایسه میزان عدم انطباق بین طرح تفصیلی و طرح جامع، در بین مناطق شهر تهران نشان داده است که منطقه 4 با 2052 هکتار تغییر (33% پهنه های طرح جامع) بیشترین میزان تغییرات را دارا بوده است. در همین راستا تحقیق حاضر به دنبال بررسی وضعیت تغییرات پهنه ها و زیر پهنه های طرح جامع در طرح تفصیلی منطقه 4 و پیامدهای آن می باشد. نتایج تحقیق نشان داده است که در بین پهنه های چهارگانه منطقه 4؛ پهنه مختلط با 996 هکتار بیشترین میزان تغییر را داشته است. از طرفی بیشترین تغییرات نیز با 824 هکتار به پهنه مسکونی منجر شده است. این تغییر و تحولات درمجموع نزدیک به 470 هزار نفر به ظرفیت سکونتی منطقه افزوده اند (صرفاً ظرفیت سکونت و بدون تأمین خدمات). در مقیاس کلان تر میزان پهنه مسکونی در طرح جامع 2243.4 بوده است که این میزان در طرح تفصیلی به 2517.3 هکتار رسیده است. این افزایش ظرفیت جمعیت پذیری در آینده باعث سکونت افراد زیادی در منطقه 4 با کمترین میزان سرانه های خدماتی خواهد شد. علاوه بر تراکم جمعیت، کاهش سرانه ها، ترافیک، آلودگی هوا و سخت شدن مدیریت بحران در این منطقه خواهد شد که همگی پیامد تغییر پهنه و ضوابط طرح جامع در طرح تفصیلی می باشد.
۱۴.

بررسی اثرات مولفه های تاب آوری شهری در پدافند غیر عامل(مطالعه موردی:شهر سیرجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری شهری پدافند غیر عامل آزمون تحلیل مسیر شهر سیرجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۷۴
مقدمه:  پدافند غیر عامل و تاب آوری جوامع از دیدگاه علوم شهری به مفهوم توان آمادگی برای مقاومت در برابر شرایط اضطراری می باشد. هدف:  اهداف اختصاصی پژوهش حاضر شامل - بررسی میزان همبستگی ابعاد تاب آوری و پدافند غیر عامل؛ بررسی وضعیت تاب آوری وابعاد آن در سطح خانوارهای مورد مطالعه و بررسی اثرات مستقیم و غیر مستقیم ابعاد تاب آوری در پدافند غیر عامل می باشد. روش شناسی:  پژوهش حاضر از نظر نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی و تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی(مشاهده و پرسشنامه) و جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه  خانوارهای شهر سیرجان می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر مشخص گردید. روایی متغیرهای تحقیق از نظرات و کارشناسان متخصص در برنامه ریزی شهری استفاده شده است و پایایی پرسشنامه  با استفاده از آلفای کرونباخ 75/0 محاسبه شده است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی(میانگین و توزیع فراوانی) و آماری استنباطی در محیط اس پی اس اس صورت گرفته است. قلمرو جغرافیایی پژوهش:  قلمرو جغرافیایی شهر سیرجان می باشد . یافته ها و بحث: نتایج تحقیق حاصل از  آزمون تی تک نمونه ای حاصل از آن شد که بین ابعاد تاب آوری شهری و پدافند غیر عامل رابطه مستقیمی وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون و تحلیل مسیر حاصل از آن شد که بعد کالبدی بیشترین تاثیر و بعد زیست محیطی کمترین تاثیر در پدافند غیر عامل داشته است. نتیجه گیری: بنابراین می توان گفت که در مناطقی که در  بروز سانحه مستعد تلفات جانی و مالی بسیار هستند؛ نیازمند اقدام سریع در راستای تاب آورسازی هستند.
۱۵.

تأثیر حس تعلق در باززنده سازی محلات ناکارآمد شهری (مطالعه موردی محله خاک سفید منطقه چهار شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: باززنده سازی امنیت پویایی سرزندگی حس تعلق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴ تعداد دانلود : ۱۹
یکی از مهمترین شاخصه های ارتباط انسان با محیط، حس تعلق به مکان است که در راستای تداوم حضور انسان در مکان نقش تعیین کننده ای دارد. تعلق به مکان که بر پایه حس مکان به وجود می آید فراتر از آگاهی از استقرار در یک مکان است. بافت های فرسوده شهری به دلیل ارزش های تاریخی-فرهنگی نیازمند حفظ، احترام و بازآفرینی است و احساس تعلق خاطر به مکان در بین ساکنین بافت های فرسوده و کهن سبب پایداری آن، در ابعاد مختلف می گردد. امروزه ضرورت شناخت مؤلفه های تأثیرگذار بر کیفیت فضا های شهری به منظورپاسخگویی به نیاز های شهروندان در راستای ارتقای سطح تعاملات اجتماعی آن ها، بیش از پیش مهم جلوه می نماید. آشنا پنداری شهروند با محل سکونتش در فرآیندی از تجربه و آموزش ایجاد شده و تفاوت حس مکانی در اشخاص در شهر ها و بافت های مختلف نتیجه تفاوت تجربیات حاصل از فعالیت ها و فضا ها است. هدف این پژوهش بررسی تأثیرحس تعلق به مکان در باززنده سازی محلات فرسوده محله خاک سفید تهران است روش تحقیق، به لحاظ هدف، کاربردی وبه لحاظ ماهیت وروش از نوع توصیفی است. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد. پس از دسته بندی داده ها، در جهت اثبات فرضیات تحقیق و تحلیل ها از SPSS استفاده شده است که علی رغم فرسودگی بافت محله حس تعلق به مکان، امنیت، پویایی وسرزندگی در محله قابل مشاهده است. می توان چنین نتیجه گرفت این مؤلفه ها، موجب پیشبرد اهداف باززنده سازی بافت های فرسوده محله خواهند شد. 
۱۶.

تحلیل عوامل مؤثر بر تخلفات در ساخت و سازهای شهری (مورد: ناحیه 3 شهرداری منطقه 16 کلانشهر تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: سیمای شهری تخلفات ساختمانی ساخت و سازهای شهری مدیریت شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۱۴۵
فعالیت ساخت و سازها بخشی عمده از کل فعالیت های اقتصادی و تولیدی کشور را تشکیل می دهند.باتوجه به نتایج بررسی های عوامل موثر بر تخلفات ساختمانی در شهرهای کشور، عوامل اجتماعی، اقتصادی و حقوقی متعدد موجب وقوع تخلفات شده است و همواره استمرار قانون گریزی و ستیز با مقررات آمره در نهادهای اجتماعی جوامع به تدریج به عنوان یک باور عمومی مورد قبول واقع شده است. تخلفات ساختمانی همچنین پیامدهای زیادی را در شهرها، از جمله تخریب سیمای شهر،تراکم و ها و کابری های غیرمجاز را به همراه داشته است. ناحیه 3 منطقه 16 تهران همواره به عنوان یکی از پرتخلف ترین نواحی ساخت و ساز شهر تهران به شمار می رود. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و کاربردی عوامل مؤثر بر تخلفات ساخت و سازهای شهری را بررسی نموده است. جامعه آماری از کلیه کارشناسان حوزه ساخت و ساز تشکیل شده که حجم نمونه آن بر اساس فرمول کوکران تعداد 30 نفر مشخص گردید . هدف از تهیه پرسشنامه و جمع آوری اطلاعات از این طریق، مشخص شدن عوامل موثر بر تخلفات ساخت و سازهای شهری بود ابزار تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نتایج آمارهای توصیفی، نرم افزار spss و مدل آزمون رگرسیون و میانگین صورت گرفته است.نتایج نشان داد که از مهم ترین تبعات تخلفات ساختمانی بیشتر بر سیمای شهری، ایمنی ساختمان و تبدیل پارکینگ ها به فضای مسکونی و تجاری بوده است و  در زمینه مهم ترین عوامل موثر بر افزایش تخلفات ساختمانی، در مجموع بیشترین میزان تخلفات مرتبط با عملکرد مدیریت شهری و عوامل اقتصادی است.
۱۷.

بررسی نقش گردشگری اوقات فراغت در سرزندگی فضاهای شهری با محوریت حیات شبانه و نشاط اجتماعی (مطالعه موردی: منطقه 12 شهرداری تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری اوقات فراغت فضاهای شهری حیات شبانه منطقه 12

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۳۶
هویت شبانه شهر، بخشی مهم از هویت یک شهر مدرن به شمار می رود. بی شک تهران به عنوان پرجمعیت ترین شهر ایران، شب هایی به روشنایی روز دارد ، که ساکنان آن برای دست یافتن به فضای شهری، نیازمند زنده بودن شهر برای ساعات بیشتری هستند تا بتوانند در امنیت و به دور از دغدغه های زندگی در کنار دوستان و خانواده های خود حس کنند. البته باید به این نکته نیز توجه شود که اگر قرار است این نیازها در خیابان های روشن و امن تهران برآورده شود باید با نظارت کامل متولیان امر و تدوین قوانین در سیاست های شهری صورت پذیرد زیرا در این صورت هیچ تضمینی برای آسیب زا بودن این اماکن نیست .بنابراین با توجه به اهمیت حیات شبانه میتوان اذعان کرد که پایتخت ایران نیازمند بازآفرینی فضاهای شبانه است زیرا به لحاظ ساختار اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تاثیر مستقیمی در زندگی شهروندان دارد. هدف اصلی این پزوهش توجه به نقش گردشگری و اوقات فراغت در سرزندگی فضاهای شهری با محوریت حیات شبانه و نشاط اجتماعی در منطقه 12 شهر تهران می باشد .با توجه به ماهیت موضوع پژوهش روش تحقیق در این مقاله از نوع توصیفی-تحلیلی بوده است.نتایج این تحقیق نشان می دهد، گردشگری و اوقات فراغت در سرزندگی فضاهای شهری در منطقه 12 شهرداری نقش به سزایی دارد که این امر می تواند باعث ایجاد فضاهای حیات شبانه در منطقه 12 را فراهم آورد.روش تحقیق این پژوهش مبتنی بر ماهیت مساله پژوهش،روش توصیفی- تحلیلی و نوع پژوهش کاربردی- توسعه ای است. برای جمع آوری داده ها، از روش های کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است و با شناسایی متغییرهای مؤثر بر مسأله که از طریق مبانی نظری رساله و تجارب مطالعاتی حاصل شده است ابتدا شاخص های مناسب برای تحلیل مؤلفه ها تنظیم شده و سپس با ابزار پرسشنامه به تحلیل داده ها پرداخته ایم.در پژوهش حاضر برای گردآوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و بر پایه اطلاعات موجود در قلب طهران پرداخته است
۱۸.

ارزیابی اثر بخشی برنامه های بازآفرینی شهری پایدار بر ارتقای کیفیت زندگی ساکنان سکونتگاههای غیر رسمی (مورد مطالعه: شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: باز آفرینی شهری باز آفرینی پایدار شهری کیفیت زندگی سکونتگاه های غیر رسمی رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۹۲
اگرچه ارتقای کیفیت زندگی در محدوده ها و محلات شهری سکونتگاههای غیر رسمی از گذشته مورد نظر کارشناسان بوده است، اما در سالهای اخیر در برنامه های توسعه و سیاست گذاری های کشور رواج بیشتری یافته است. لذا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثر بخشی برنامه های بازآفرینی شهری پایدار بر ارتقای کیفیت زندگی ساکنان سکونتگاه های غیر رسمی (مورد مطالعه: شهر رشت) صورت پذیرفته است. با توجه به ماهیت موضوع و اهداف تحقیق، روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و اطلاعات به صورت اسنادی، کتابخانه ای و پیمایشی و با ابزار پرسشنامه گردآوری شده اند. جامعه آماری پژوهش متشکل از دو گروه: 1) شهروندان ساکن در محلات هدف؛ 2) کارشناسان و متخصصین مرتبط با موضوع بازآفرینی شهری استان گیلان می باشند. حجم نمونه مورد بررسی نیز با استفاده از فرمول کوکران برای گروه اول 400 نفر و برای گروه دوم 300 نفر اعلام گردید که به شیوه غیراحتمالی در دسترس نمونه گیری گردیده است. همچنین به جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های مدلسازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی (SEM) و با آزمون t-test استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد که برنامه های بازآفرینی شهری پایدار بر کیفیت زندگی سکونتگاه های غیررسمی تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین مشخص گردید که وضعیت برنامه های مذکور در محله سلیمانداراب موفق، عینک نسبتاً موفق، پاسکیاب نسبتاً ناموفق و در محله نخودچر ناموفق بوده است و وضعیت کیفیت زندگی در محله سلیمانداراب نسبتاً مطلوب، عینک نسبتاً نامطلوب و در محلات پاسکیاب و نخودچر نامطلوب می باشد.
۱۹.

نقش مبلمان شهری در انتخاب مقصد گردشگری (مطالعه موردی: شهرستان طالقان)

کلید واژه ها: مبلمان شهری مقصد گردشگری رضایتمندی کیفیت محیط شهرستان طالقان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۸۷
زمینه و هدف: مبلمان شهری از جاذبه ها و تسهیلات رفاهی هستند که اساسا برای خدمت به شهروندان توسعه یافته اند و استفاده ی گردشگران از این تسهیلات می تواند به تداوم آنها کمک نموده و موجبات توسعه گردشگری را در آن شهرها فراهم نماید. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش مبلمان شهری در انتخاب مقصد گردشگری با نمونه موردی شهرستان طالقان می باشد. روش بررسی: پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و به شیوه ی کتابخانه ای و میدانی انجام گرفته است. جامعه آماری گردشگران ورودی به منطقه بوده و برحسب فرمول کوکران به طور تصادفی 384 نفر انتخاب شده اند. روایی و پایایی پرسشنامه تایید شده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها نیز از آزمون های آماری تی تک نمونه ای و نرم افزار spss استفاده شده است. یافته ها و نتیجه گیری : نتایج تحقیق نشان می دهد مبلمان شهری و ارائه خدمات شهری مناسب و با کیفیت نقش بسیار مهمی در انتخاب مقصد گردشگری، و ایجاد رضایت در گردشگران ورودی به شهرهای مقصد گردشگری دارد. در ارتباط با شهرستان طالقان، این شهرستان می تواند با بازنگری در ساماندهی مبلمان شهری و هدفمند نمودن جانمایی مبلمان شهری در راستای افزایش جذب گردشگر بر جذابیت های خود افزوده و در جهت ایجاد محیطی جذاب ، جایگاه گردشگری خود را در سطح منطقه ارتقا بخشد.
۲۰.

بررسی و اولویت بندی زیست پذیری مناطق و محلات شهر شهرکرد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زیست پذیری مناطق محلات مدیریت شهری شهر شهرکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۹۹
ارزیابی شاخص های زیست پذیری می توانند وضعیت محدوده های مختلف جغرافیایی شهر را به صورت تطبیقی نشان داده، آن ها را از نظر وضعیت امکانات، خدمات و نیز تنگناهای شهری رده بندی کرده و اولویت بخشند. هدف از پژوهش حاضر اولویت بندی زیست پذیری مناطق و محلات شهر شهرکرد می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف یک تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت یک پژوهش تحقیقی است. جامعه آماری شامل ساکنان شهر شهرکرد به تعداد 160000 نفر می باشد که تعداد نمونه برابر 383 نفر بر اساس فرمول کوکران و به شیوه تصادفی در دسترس تعیین شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه ای که دارای سه بخش اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی با 85 سؤال می باشد که روایی پرسشنامه به شیوه صوری به تأیید 5 تن از اساتید مربوطه رسیده و پایایی آن نیز بر اساس آلفای کرونباخ به میزان 83/0 تعیین شد. داده های گردآوری شده بر اساس آزمون فریدمن با نرم افزار SPSS22 و نیز نرم افزار GIS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج بیانگر آن بود که منطقه 1 که اغلب مراکز اداری و خدماتی در آن قرار دارد به لحاظ زیست پذیری در رتبه نخست و منطقه 2 در رتبه دوم قرار دارد. همچنین رتبه بندی محلات مختلف در شهر شهرکرد نشان از آن دارد که محله هایی که در حاشیه شهر قرار دارند و از مرکز دور بوده و با توجه به جمعیت ناهمگون آن و حاشیه نشینی، نبود امکانات و خدمات مناسب و.... به لحاظ زیست پذیری در مراتب آخر قرار دارند و محلاتی که در مرکز شهر قرار دارند به لحاظ زیست پذیری در وضعیت بهتری قرار دارند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان