علی اکبر خاصه

این پژوهش با هدف تحلیل کیفی تولیدات علمی حوزه تربیت بدنی و علوم ورزشی ایران در مجلات نمایه شده در پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی انجام شد. موضوع این تحقیق بررسی تولیدات علمی ایران در حوزه علوم ورزشی در تربیت بدنی از نظر میزان همکاری محققان با دانشگاه های داخلی و همچنین در سطح بین المللی، الگوی انتشاراتی نویسندگان، محور موضوعات، مشخص کردن گرایش و زیرشاخه های موجود در این رشته است. در تحقیق حاضر از روش کتاب سنجی استفاده شده است. داده های پژوهش از طریق پایگاه اطلاعاتی Web of science از زیرمجموعه های ISI گردآوری شده اند. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که در سی سال (2009 – 1980)، تنها 128 مدرک از یاران به پایگاه اطلاعاتی فوق راه یافته است. همچنین 484 مولف در تولید این آثار مشارکت داشته اند که 344 نفر از آنان ایرانی و 140 نفر خارجی بوده اند. بیشترین تحقیقات به گرایش فیزیولوژی ورزش و زیرشاخه سیستم های انرژی تعلق دارد. گرایش های رفتار حرکتی و مدیریت و برنامه-ریزی در تربیت بدنی در رتبه های بعدی قرار دارند و در مجموع تولیدات رشته تربیت بدنی و ورزش ایرانیان، رشته های ورزشی فوتبال، کشتی و کوهنوردی بیشتر از دیگر رشته های ورزشی مورد بررسی علمی قرار گرفته اند. در بحث الگوی نویسندگی الگوی چهار مولف، سه مولف و دو مولف به ترتیب بیشترین درصد تولیدات علمی را به خود اختصاص داده است. آزمون آماری کای دو پیرسون نشان داد عامل همکاری علمی تاثیر بسزایی در متوسط تعداد استنادها دارد.

دنیای فناوری اطلاعات را صحبت درباره ابرداده فرا گرفته است. به نظر می‌رسد امروزه هر کسی در حال ایجاد یک قالب ابرداده‌ای است. در «اچ‌تی‌ام‌ال»[2] یک برچسب <meta> وجود دارد که به منظور حمل ابرداده برای منابع اینترنتی به‌کار می‌رود؛ دانشمندان ابرداده را به‌منظور توصیف ژنوم‌‌ها ایجاد ‌کرده‌اند؛ ناشران دارای یک قالب ابرداده‌ای می‌باشند که انتقال داده‌‌های مربوط به قیمت و تبلیغات برای خرده‌فروشان را تسهیل می‌کند. چه اتفاقی در دنیای فناوری در حال شکل‌گیری است که همگان را به این باور رهنمون ساخته است که: پاسخ، همان ابرداده است؟ اگر ابرداده پاسخ باشد، پس پرسش کدام است و آن برای کتابخانه‌‌ها و فهرست‌‌های کتابخانه‌ای چه‌ معنایی دارد؟

ظهور و شیوع سیل آسای منابع الکترونیکی بر روی وب، مشکلاتی را عاید کتابداران و متخصصان اطلاع رسانی ساخته است، از جمله اینکه چگونه این منابع را توصیف و دستیابی موضوعی به آنها را فراهم کنند تا از این طریق کشف و بازیابی آنها را تسهیل نمایند. گذشت زمان نشان داده است کارایی سرعنوانهای موضوعی کتابخانه کنگره در محیطهای الکترونیکی، محدود و تا حدودی غیرممکن مینماید. از این رو، تهیه طرحی که حاوی سرعنوانهایی غنی، ساده، قابل فهم و مهم تر از همه منطبق با محیط الکترونیکی باشد، میتواند مفید واقع شود. این مقاله به معرفی و بررسی سرعنوانهای FAST (اصطلاحگان موضوعی ـ چهریزه ای) میپردازد که برای سازماندهی،کشف، و بازیابی اطلاعات در قرن 21 تدوین شده است و مبتنی بر واژگان کنترل شده LCSH بوده ولی چهریزه ای تر و دارای پس همارایی بیشتری است.

هدف: در این تحقیق سعی بر آن شده است تا با در نظرگرفتن متغیرهای مؤثر بر مکان استقرار کتابخانه های عمومی در شهر رشت و با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی (ساج)، چگونگی توزیع فضای عمومی و برنامه ریزی مکان بهینه آن مورد بررسی قرار گیرد. روش: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش اجرای آن توصیفی - تحلیلی است که بر اساس محدوده خدماتی مصوب شهرداری شهر رشت، در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی و بر اساس مدل AHP انجام گرفته است. یافته ها: نتایج تحقیق حاکی از آن است که کتابخانه های عمومی شهر رشت متناسب با نیاز مردم و به صورت مناسب توزیع نشده و این شهر با کمبود کتابخانه های عمومی مواجه است و حتی منطقه 5 شهر رشت فاقد هر گونه کتابخانه در وضع موجود است. برای پیشنهاد مکان بهینه برای احداث کتابخانه ها، با تهیه چهارده لایه اطلاعاتی مختلف و در محیط نرم افزار ARC GIS و تجزیه و تحلیل آنها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و کاربرد مدل تحلیل سلسله مراتبی، 19 باب کتابخانه در سطح مناطق پنج گانه پیشنهاد شد. اصالت/ارزش: مقاله حاضر درصدد است تا با ارزیابی مکان استقرار کتابخانه های عمومی شهر رشت، ضمن بررسی میزان انطباق وضعیت کتابخانه های عمومی این شهر با معیارهای مکان یابی، مکان های مستعدی برای ساخت کتابخانه های جدید پیشنهاد نماید.

در این پژوهش با استفاده از نمایه نامه های پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی به بررسی وضعیت تولیدات علمی در رشته روابط بین الملل در یک دوره ده ساله (از سال 2000 تا 2009) پرداخته شده است. پژوهش حاضر از نوع مطالعات علم سنجی بوده و جامعه پژوهش را مدارک نمایه شده در حوزه روابط بین الملل در پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی تشکیل می دهند. نتایج بررسی نشان داد که میزان تولیدات علمی جهان در پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی در حوزه روابط بین الملل در فاصله زمانی 2009-2000 تعداد 34685 مدرک بوده است که ""Freedman"" و ""Ikenberry"" به ترتیب با 140 و 135 تولید علمی (79/0 درصد) پرتولیدترین پژوهشگران در عرصه روابط بین الملل بوده اند. دانشگاه های """"London School of Economics and Political Science"""" با 497 تولید علمی (42/1 درصد)، ""Harvard University"" با 391 تولید علمی (13/1 درصد)، و ""King's College London"" با 370 مدرک (07/1 درصد) فعال ترین دانشگاه ها در سطح جهان در عرصه روابط بین الملل بوده اند. روند تولیدات علمی نیز نشان داد که از سال 2005 به بعد نوعی رشد در میزان تولیدات به وجود آمده است. شایان ذکر است که از بین همه مجلات مورد بررسی، مجله ""International Affairs"" با انتشار 86/8 درصد از کل تولیدات علمی بیشتر مدارک در حوزه روابط بین الملل را به چاپ رسانیده است. از جانب دیگر، یافته ها مشخص نمود که سهم ایران از تولیدات علمی جهان در رشته روابط بین الملل تنها 15 مدرک بوده است که معادل 043/0 درصد از کل تولیدات علمی این رشته می باشد. «سریع القلم» و «برزگر» پرتولیدترین پژوهشگران ایران در این حوزه به شمار می روند. از 15 تولید علمی ایران، 5 مدرک در مجله ""Middle East Policy"" به چاپ رسیده است. در نهایت، مقاله ""The paradox of Iran`s Nuclear consensus "" تنها با دریافت 2 استناد پراستنادترین و به عبارتی تاثیرگذارترین مقاله ایران در عرصه روابط بین الملل به شمار می رود.

در میان مباحثی که در بستر علم سنجی مورد مطالعه قرار می گیرد، مقوله نفوذ علمی از جذّابیت خاصّی برخوردار است. پژوهش حاضر در نظر دارد مؤلفه های موجود در مدل نفوذ علمی و همچنین روابط حاکم بر این مؤلفه ها را بر روی پژوهش های حوزه آی متریکس مورد آزمون قرار دهد. این پژوهش با استفاده از روش کتاب سنجی و همچنین تحلیل شبکه های اجتماعی انجام شده است؛ و از آنجا که پژوهشگران به دنبال تعیین رابطه بین متغیرهای مدل می باشند، این تحقیق از نوع ""همبستگی"" به شمار می رود. جامعه پژوهش حاضر را مقاله های حوزه آی متریکس که در بازه زمانی 1978 تا 2014 چاپ شده اند و در وبگاه علوم نمایه شده اند، تشکیل می دهد که تعداد آن 5944 رکورد می باشد. برای محاسبه اغلب شاخص های مرتبط با متغیرهای نفوذ علمی از نرم افزارهای یو.سی.آی نت و بایب اکسل استفاده شده است؛ برخی شاخص ها نیز به صورت دستی و با استفاده از نرم افزار اکسل محاسبه شده اند. پس از محاسبه همه شاخص های مورد مطالعه در پژوهش، با استفاده از نرم افزار Smart PLS فرضیه های پژوهش بررسی و مدل مورد نظر تحت آزمون قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Smart PLS، مدل نفوذ علمی را تأیید می کند و حاکی از وجود رابطه معنی دار بین متغیرهای موجود در مدل است. به طوری که یافته ها نشان داد نفوذ اجتماعی تأثیر معنادار و مثبتی بر نفوذ اندیشه ای و نفوذ انتشارات دارد. همچنین نفوذ انتشارات بر نفوذ اندیشه ای تأثیر مثبت و معناداری دارد. چنان چه مدل نفوذ علمی در برخی از حوزه های دیگر نیز مورد بررسی و آزمون قرار گیرد و نتیجه مثبتی در پی داشته باشد، می توان امیدوار بود که از متغیرهای ترکیبی موجود در مدل به عنوان معیاری برای برآورد نفوذ علمی پژوهشگران و در نتیجه تصمیم گیری های مربوط به مقاصدی همچون ارتقاء، استخدام، و مانند آن استفاده نمود.

چکیدهمقدمه و هدف: با استفاده از تحلیل مآخذ استنادی با تأکید بر سال انتشار این مآخذ می توان اهمیت آثار پیشین را برشمرد و خاستگاه های تاریخی یک حوزه پژوهشی را آشکار نمود. در این پژوهش، بر آنیم تا با روش جدیدی به نام طیف سنجی سال انتشار مآخذ، مهم ترین آثار تاریخی در حوزه رفتار اطلاعاتی را با رویکردی علمی مشخص نماییم. روش شناسی: داده های اولیه این پژوهش، که با استفاده از روش علم سنجی و برای بررسی ریشه های تاریخی حوزه رفتار اطلاعاتی انجام شده است، از وبگاه علوم استخراج گشته است.استفاده از این راهبرد جستجو که در محدوده زمانی 2000 تا 2014 انجام شد، منجر به بازیابی تعداد 15663 رکورد گردید که از این میان 2627 مورد آن در مجلات علم اطلاعات و کتابداری به چاپ رسیده بود. سپس داده های اصلاح شده با استفاده از برنامه نرم افزاری مختص RPYS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: توزیع تعداد مآخذ موجود در رکوردهای حوزه رفتار اطلاعاتی بر اساس سال انتشار آنها نشان می دهد که در قرن نوزدهم حوزه رفتار اطلاعاتی شاهد سه جهش مهم بوده است که به ترتیب در سال های 1876، 1879، و 1890 روی داده است. همچنین بین سال های 1900 الی 1969 شاهد شش جهش در حوزه رفتار اطلاعاتی بوده ایم که به ترتیب در سال های 1948، 1954، 1957، 1960، 1965، و 1967 رخ داده است. نتیجه گیری: به طور کلی و با توجه به یافته های این پژوهش به نظر می رسد که حوزه رفتار اطلاعاتی علاوه بر روانشناسی تا حدی نیز تحت تأثیر آثار روش شناختی کمّی و کیفی (مثل گراندد تئوری و کریتیکال اینسیدنت) بوده است. علاوه بر این بعضی نظریه ها و کارهای نظری نیز بر این حوزه اثر گذاشته اند.

هدف: شناسایی و مقایسه روند موضوعی مفاهیمحوزه علم اطلاعات و دانش شناسی ایران در دو بازه زمانی پنج ساله (1384-1389 و 1390-1394). روش شناسی: با روش تحلیل هم رخدادی واژگان، همه مجله های فارسی زبان حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی ایران که رتبه علمی-پژوهشی دارند و در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نمایه شده اند بررسی شد. یافته ها: براساس تجزیه و تحلیل داده ها، کل کلیدواژه های به دست آمده از مقالات، 8862 کلیدواژه بود که 2832 کلیدواژه به بازه زمانی پنج سال اول و 6030 کلیدواژه به بازه زمانی پنج سال دوم اختصاص داشت. اِعمال قانون برادفورد نشان داد در دوره اول، موضوعات هسته، شامل 25 موضوع و در دوره دوم 33 موضوع بوده است. نتایج مربوط به نمودار راهبردی نشان داد مباحث علم سنجی بهترین جایگاه را در پژوهش های علم اطلاعات و دانش شناسی ایران دارند و مباحثی نظیر رابط کاربر، معماری اطلاعات، موتورهای جستجو، کتابخانه دیجیتالی، ابرداده، جستجوی اطلاعات، حفاظت اطلاعات، مدیریت دانش، هستی شناسی، مصوّرسازی، و شبکه های اجتماعی جزء موضوعات نوظهور در مطالعات علم اطلاعات و دانش شناسی ایران هستند. نتیجه گیری: با توجه به تغییرات موضوعات دوره دوم نسبت به دوره اول، با کم رنگ شدن موضوعاتی نظیر نشریات و اسناد و بیشترشدن رتبه کلیدواژه هایی نظیر فناوری اطلاعات و وب سایت ها، می توان گفت در گذار از دوره اول به دوم، مفاهیمی که دربردارنده مباحث سنتی حوزه هستند کم رنگ شده و مفاهیمی که شامل مباحث فناوری اطلاعاتی هستند جایگزین شده اند.

هدف : پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تشریح خدمات جنبی کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه و نقش آن ها در جذب کودکان و نوجوانان به کتابخانه و نگهداشت آنان در آن انجام شده است . روش : در این پژوهش از رویکرد آمیخت ه استفاده شده است. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه، سیاهه وارسی و مصاحبه با کتابداران استفاده شد که روایی محتوایی آن بر اساس نظرات متخصصان تأیید شد و پایایی پرسش نامه به روش ضریب آلفای کرونباخ (86/0) به دست آمد. جامعه آماری پژوهش را اعضا و کتابداران کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه تشکیل می دهند. حجم نمونه در بخش اعضا از 100 نفر و در بخش کتابداران از 10 نفر تشکیل شده است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای و غیرتصادفی سهمیه ای انتخاب شدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و روش های کدگذاری اشتروس و کروبین (باز، محوری و انتخابی) استفاده شده است. یافته ها : نتایج پژوهش حاکی از آن است که آموزش قرآن، قصه گویی، مسابقات کتاب خوانی و نقاشی، جشن و مراسم مذهبی، مطالعه در تابستان، کانون ادبی، نمایشگاه کتاب و تازه های کتاب، برنامه های جنبی مور د اجرا در کتابخانه های عمومی هستند. نمایش فیلم، موسیقی و گروه های کتاب خوانی در هیچ کدام از کتابخانه ها وجود ندارد. رضایت از برنامه نقاشی، مسابقات کتاب خوانی، قصه گویی زیاد و آموزش قرآن، نمایشگاه کتاب بیشتر از سایر خدمات است. مهم ترین موانع در ارائه خدمات جنبی، کمبود بودجه و امکانات، کمبود فضای مناسب و کمبود نیروی انسانی هستند. اصالت/ارزش : خدمات جنبی در کتابخانه های عمومی نقش مؤثری در جذب و نگهداشت کودکان و نوجوانان دارد. همچنین، این برنامه ها در استفاده مطلوب از اوقات فراغت و تشویق به فعالیت های فرهنگی هنری به منظور رشد و اعتلای فرهنگی جامعه نقش به سزایی را ایفا می کند. کاربست این یافته ها با توجه به بافت جغرافیایی و فرهنگی خاص کرمانشاه می تواند زمینه را برای پرورش بهتر کودکان و نوجوانان مهیا ساخته و نقش کتابخانه های عمومی را در آموزش وپرورش اعضا برجسته سازد.

هدف: با استفاده از تحلیل مآخذ استنادی با تأکید بر سال انتشار این مآخذ، می توان اهمیت آثار پیشین را برشمرد و خاستگاه های تاریخی یک حوزه پژوهشی را آشکار نمود. در این پژوهش، با روش طیف سنجی سال انتشار مآخذ، مهم ترین آثار تاریخی در حوزه خدمات مرجع مشخص شده است. روش: با استفاده از روش های رایج در حوزه علم سنجی و برای بررسی منابع تاریخی حوزه خدمات مرجع، داده های اولیه این پژوهش از پایگاه استنادی اسکاپوس استخراج گشته اند. استفاده از یک راهبرد جستجوی جامع، منجر به بازیابی تعداد 5007 رکورد گردید. سپس داده های اصلاح شده با استفاده از نرم افزارهای RPYS.EXE و RPYSi/o که مختص طیف سنجی سال انتشار مآخذ است، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: توزیع تعداد مآخذ موجود در رکوردهای حوزه خدمات مرجع بر اساس سال انتشار آنها نشان می دهد که این حوزه در قرن نوزدهم شاهد جهش مهم در سال 1876 مربوط به اثر ساموئل گرین تحت عنوان « روابط فردی بین کتابداران و خوانندگان» بوده است. این حوزه در قرن بیستم شاهد سه جهش بوده است که به ترتیب در سال های 1964 برای اثر «سنجش و ارزیابی خدمات مرجع» تألیف روتشتاین ، 1982 برای کتاب «مقدمه ای بر کار مرجع» اثر ویلیام کتس، و 1986 اثر «اضطراب کتابخانه ای» تألیف ملون روی داده است. اصالت/ارزش : ارزش مقاله حاضر در نشان دادن آثار مهم حوزه خدمات مرجع است که از قرن نوزده به این سو بیشترین استنادات را به خود جلب کرده اند.

پژوهشگران در مطالعات علم سنجی با ارزیابی تخصصی پژوهش های علمی، بسیاری از جنبه های پویایی علم را مطالعه می کنند. تحلیل پژوهش های عرفانی با استفاده از فنون علم سنجی، وضعیت شبکه هم نویسندگی پژوهشگران را در حوزه عرفان مشخص می کند؛ همچنین تعیین کننده روند کمی این دسته از پژوهش ها و نیز پژوهشگران برتر این حوزه در پایگاه استنادی جهان اسلام است. مجموعه اصلی رکوردهای مطالعه شده در این پژوهش همه مقاله های چاپ شده در زمینه عرفان و ادبیات عرفانی است که در پایگاه استنادی جهان اسلام نمایه شده است. پس از بازیابی رکوردهای این تحقیق (1931 مقاله) و یکپارچه کردن مجموعه رکوردها، نتایج پژوهش با استفاده از نرم افزارهای علم سنجی و همچنین «اس پی اس اس» در قالب نمودار یا نظریه ارایه می شود. یافته های این پژوهش به رتبه بندی علمی مقالات از جنبه های مختلفی مانند تعداد یا استناد آنها می انجامد؛ ازسوی دیگر تا حد بسیاری جایگاه پژوهشگران را در عرصه نگارش بر مبنای تعداد مقاله یا شاخص اچ مشخص می کند؛ همچنین به جایگاه نویسندگان در عرصه هم نویسندگی برمبنای مرکزیت ایشان در تعامل با دیگر پژوهشگران توجه دارد.

علم سنجی از مباحث جذاب در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی به شمار می رود. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از تحلیل هم استنادی، تصویری کلان و جامع از وضعیت پژوهش های علم سنجی و حوزه های سنجشی وابسته ارائه نموده و مباحث اساسی در این حوزه پژوهشی را شناسایی کند. داده های اولیه این پژوهش (که شامل مدارک علم سنجی و حوزه های سنجشی وابسته است) از «وب آوساینس» استخراج شده اند. پس از انجام تحلیل های مربوط به فراوانی هم استنادی مؤلفان، ماتریس همبستگی، و نمودار دندروگرام نتایج نشان داد که زوج های هم استنادی «گارفیلد-موئد»، «اگه-روسو»، و «اگه-هیرش» حائز بیشترین هم استنادی شده اند. علاوه بر این، استفاده از خوشه بندی سلسله مراتبی منجر به شکل گیری مباحث اصلی در پژوهش های علم سنجی و حوزه های سنجشی وابسته گردید. از نکات جالب این پژوهش وجود پژوهشگری ایرانی به نام «کوشا»ست که در توسعه خوشه «وب سنجی» نقش به سزایی ایفا کرده است.

هدف پژوهش حاضر تحلیل و بررسی وضعیت مطالعات انجام گرفته در حوزه ی رسانه های ورزشی در عرصه ی بین المللی است. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی مقالات حوزه ی رسانه های ورزشی شامل 1360 مقاله است که از سال 1983 تا 2016 در پایگاه استنادی وب او ساینس (آی.اس.آی) نمایه شده است  که با بهره گیری از تکنیک های علم سنجی، متن کاوی، تحلیل شبکه ای و نرم افزاری مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. تحلیل ها شامل شناسایی روند کمی پژوهش ها در طول زمان، مجلات برتر ازنظر تعداد مقاله، توزیع جغرافیایی پژوهش های مرتبط، شبکه همکاری کشورها و پربسامدترین واژه های به کاررفته در عنوان، چکیده و کلیدواژه است. نتایج نشان داد که از سال 1983 تا 2016 تعداد پژوهش های انجام شده در حوزه رسانه های ورزشی رشد نسبی داشته است و از نه مقاله در سال 1983 به 92 مقاله در سال 2016 رسیده است. بیشترین سهم چاپ مقاله در حوزه رسانه های ورزشی را مجلهMEDICINE AND SCIENCE IN SPORTS AND EXERCISE  با چاپ 133 مقاله داشته است. همچنین کشور ایالات متحده با چاپ 670 مقاله و مشارکت در 49 درصد مقالات چاپ شده، نسبت به سایر کشورها با اختلاف زیاد، بیشترین سهم تولید مقالات حوزه رسانه های ورزشی را دارد. واژه های «sport»، «medium» و «performance» به ترتیب با 138، 129 و 124 بیشترین تکرار در عنوان و چکیده مقالات منتشرشده را از آن خودکرده اند و کلیدواژه های rehabilitation، community و internet بیشترین تکرار را در کلیدواژه های مقالات داشته اند.

هدف: هدف پژوهش حاضر تحلیل ساختار مطالعات سازماندهی دانش بر اساس تحلیل شبکه هم نویسندگی مقاله های در وبگاه علم است. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی است که با رویکرد علم سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی انجام گرفته است. رکوردهای پژوهش بر مبنای کلیه مقاله های دو مجله Knowledge Organization و Cataloging Classification Quarterly و کلیدواژه های مرتبط با حوزه سازماندهی دانش نمایه شده در وبگاه علم در سال های 1900 تا 2019 گردآوری شده است.سپس از بین 23525 نویسنده که در چاپ 17950 مقاله نقش داشتند، تعداد 311 نفر که دست کم 8 مقاله داشتند با استفاده از نرم افزار یوسی آی نت مورد تحلیل قرار گرفتند. پس از آن ماتریس مربعی در ابعاد 311 در 311 تشکیل شد و در نهایت شبکه هم نویسندگی بر اساس شاخص های مرکزیت ترسیم شد. یافته ها: در پژوهش حاضر، متوسط تعداد نویسنده برای هر مقاله 31/1 است. پروفسور یورلند (43 مقاله)، پروفسور ولفانگ جی استوک (36 مقاله) و پروفسور بورگمن (31 مقاله) به ترتیب دارای بیشترین تعداد مقاله های در سازماندهی دانش می باشند. الگوی تک نویسندگی (93/49 درصد) و دو نویسندگی (68/24 درصد)، رایج ترین رویکردها در مطالعات سازماندهی دانش به شمار می روند. در بررسی شاخص های مرکزیت، ژنگ، فرو، گیلز و گوه به ترتیب نفرات برتر در شاخص های مرکزیت درجه، مرکزیت نزدیکی، مرکزیت بینابینی، مرکزیت بردار ویژه هستند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر به نظر می رسد پژوهشگران مطرح حوزه سازماندهی دانش، با وجود پرتولید بودن نتوانسته اند نقش برجسته ای در شکل گیری شبکه هم نویسندگی این حوزه ایفا نمایند.

با استفاده از تحلیل هم واژگانی می توان ساختار دانش را در یک حوزه پژوهشی، شناسایی و خوشه های موضوعی زیر مجموعه آن را بیان کرد. در این پژوهش سعی بر آن است تا با کاربرد این روش و استفاده از رویکردهای تحلیل شبکه و دیداری سازی علم، ساختار دانش در پژوهش های حوزه عرفان بررسی شود. مجموعه اصلی رکوردهای تحت مطالعه، 1931 مقالله چاپ شده در حوزه عرفان است که در پایگاه استنادی جهان اسلام نمایه شده اند. در این پژوهش که به روش کتاب سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی انجام شده پس از بازیابی رکوردها و یکپارچه سازی فایل داده ها، اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزارهای مختص علم سنجی و همچنین spss مورد تحلیل قرار گرفته است. تحلیل خوشه های واژگانی، مهم ترین موضوعات مرتبط با پژوهش های عرفانی را در یازده خوشه، هر یک را تحت عنوانی مجزا نشان می دهد. بر اساس نقشه مقیاس چند بعدی، این یازده خوشه به هشت خوشه با موضوعاتی کلی تر و پیوستگی و شباهت بیشتر تقلیل یافت. بررسی مرکزیت و تراکم هر یک از این خوشه ها که بیانگر میزان بلوغ و توسعه هر موضوع بر مبنای کلیدواژه های آن است در نمودار راهبردی نشان می دهد که موضوع حکمت یا عرفان نظری، به ویژه در دیدگاه ابن عربی علاوه بر داشتن قابلیت توسعه، دارای بیشترین مرکزیت در میان دیگر موضوعات است.