اصغر افتخاری

اصغر افتخاری

مدرک تحصیلی: دانشیار علوم سیاسی دانشگاه امام صادق (ع)

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۱۶۱ مورد.
۴۱.

نرم افزار گرایی امنیتی و الگوی ایرانی - اسلامی پیشدفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 214 تعداد دانلود : 217
بحث امنیت و پیشرفت از جمله موضوعات مهم میان رشته ای در مطالعات امنیتی به شمار می آید که عموماً با عنوان کلی امنیت و توسعه به آن پرداخته شده است. در این حوزه مطالعاتی معمولاً دو دسته از پرسش مطرح بوده که عبارت اند از: تأثیرات ناشی از اصول امنیتی بر روی الگوی توسعه و پیشرفت؛ و تأثیرات ناشی از اهداف توسعه ای بر روی راهبرد امنیت. در مقاله حاضر محقق از منظر امنیت به موضوع نگریسته و تلاش دارد تا تأثیرات امنیت را در چارچوب گفتمان اسلامی بر الگوی پیشرفت بیان نماید. در نتیجه سؤال مشخص مؤلف آن است که:ملاحظات امنیتی ناظر بر الگوی ایرانی اسلامی پییشرفت کدامند؟ برای این منظور محقق با اتخاذ رویکردی توصیفی تحلیلی و با استفاده از روش اسنادی تلاش نموده تا پاسخی بومی به این پرسش بدهد. در این راستا نخست نظریه منتخب (امنیت ایجابی) معرفی و بر اساس آن تعامل امنیت و پیشرفت تحلیل شده است. یافته های تحقیق حکایت از آن دارد که الگوی پیشرفت مورد نظر در گفتمان اسلامی در دو سطح انفعالی و فعال با امنیت در ارتباط است؛ که می توان آن ها را در قالب گزاره های زیر بیان نمود: اول، در الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت، عناصر تربیت، فرهنگ عمومی، و ترویج آموزه های دینی از آن حیث که به استقرار نظام امنیتی باز (و مردم سالار) کمک می کنند؛ باید مورد توجه قرار گیرند. دوم، در الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت از آنجا که اصل بومی گرایی پذیرفته شده؛ بازسازی فلسفه پیشرفت، اصلاح الگوی رفتاری و بالاخره پالایش سیاست های تجویزی متناسب با تاریخ، هویت و مقتضیات جامعه ایران، ضرورت دارد؛ تا از این طریق امنیت پایدار در جریان تحقق پیشرفت مطلوب محقق گردد. واژگان کلیدی: امنیت، گفتمان های امنیتی، اسلام، پیشرفت، توسعه.
۴۲.

مفهوم سیاست در مکتب رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سیاست قدرت امام رضا (ع) عرفی گرایی هستی شناسی معرفت شناسی روش شناسی غایت شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 811 تعداد دانلود : 891
این واقعیت که سیاست علمی است که در چارچوب اصول اعتقادی و شرایط و مقتضیات زمانی شکل می گیرد، ما را به آنجا رهنمون می شود که بپذیریم تلقی های واحدی از علم سیاست در عالم خارج وجود ندارد و متناسب با مکاتب و شرایط شاهد شکل گیری دیدگاه ها و نظریه های مختلفی در این زمینه می باشیم. نگارنده در مقاله حاضر مستند به اصول و مبانی مکتب رضوی که بر گرفته از سیره مبارک امام رضا (ع) است، به این پرسش پاسخ داده که: سیاست چه معنایی در گفتمان اسلامی دارد؟ برای این منظور نگارنده چارچوب نظری ای را که به تحلیل سیاست در چهار سطح هستی شناسی، معرفت شناسی، غایت شناسی و روش شناسی می پردازد، ارائه نموده است. تحلیل سیره امام رضا (ع) حکایت از آن دارد که: سیاست در مکتب رضوی نه علم قدرت، بلکه علم سعادت است و از این حیث می توان ادعا نمود که الگوی اسلامی سیاست (مستند به اصول مکتب رضوی) می تواند به نظریه ای بدیل برای علم سیاست سکولار جاری به حساب آید.
۴۴.

عدالت و امنیت ملی در اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اسلام عدالت امنیت حق انصاف نظم محرومیت نسبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 985 تعداد دانلود : 318
این واقعیت که عدالت و امنیت هر دو از فضایل عالی به شمار آمده و مطلوب جوامع مختلف هستند، پاسخ دادن به این سؤال را که در مقام تعارض کدامیک از این دو اصل می باشند و یا اینکه نسبت بین این دو فضیلت، چگونه است؟ را بسیار دشوار می سازد. در مقاله حاضر، محقق ضمن تعریف مفاهیم مذکور و تبیین مواضع بروز تعارض بین «عدالت» و «امنیت ملی» در دو ساحت نظر و عمل؛ به دسته بندی دیدگاه های موجود در جهت خروج از این وضعیت می پردازد که عبارتند از رویکردهای امنیت محور و عدالت محور. در ادامه، ضمن نقد این رویکردها، دیدگاه بدیل اسلام که بر اصل تعامل استوار است، ارایه می شود. مطابق این رویکرد جدید، باید بین دو وجه اصلی عدالت و امنیت ملی (کارکرد و بنیاد) تفکیک قایل شد. تنها در این صورت است که مشخص می شود عدالت و امنیت ملی در شرایط طولی (کارکرد امنیت با کارکرد عدالت و یا بنیاد امنیت با بنیاد عدالت) از در تعارض در نمی آیند و فقط در شرایط تقاطعی (کارکرد امنیت ملی با بنیاد عدالت و یا بنیاد امنیت ملی با کارکرد عدالت) چنین تعارضی امکان تحقق می یابد. در این مواقع نیز به طور طبیعی کارکردها بر بنیادها اولویت می یابند.
۴۵.

اصول امنیت اجتماعی شده در اسلام؛ مطالعه موردی: سوره های مبارکه اعراف، یونس و صافات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اسلام امنیت قرآن کریم تأمین اجتماعی امنیت اجتماعی شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 739 تعداد دانلود : 81
«امنیت اجتماعی شده» را می توان یکی از نظریه های نوین امنیتی به شمار آورد که به دلیل اهمیت و اثرگذاری بالای آن در فهم و مدیریت امنیت، به گفتمانی مسلط تبدیل شده است؛ درحالی که عمده نویسندگان ایرانی مواجهه ای بومی با این مفهوم بنیادی نداشته و شاهد طرح و ترویج روایت های غربی از این اصطلاح در جامعه علمی و عملیاتی کشور هستیم. از این منظر نیز تلقی های متفاوتی از «بعد اجتماعی امنیت» گرفته تا «امنیت هدایت محور» به عنوان تفاسیر مرجع عرضه شده اند. در این نوشتار، محقق ضمن پرسش از چیستی و اصول حاکم بر «امنیت اجتماعی شده» در اسلام، مرزهای مفهومی این اصطلاح را در گفتمان علمی جامعه ایران تعریف و تحدید نموده است. افزون بر آن با استفاده از روش تفسیر موضوعی، سوره های مبارکه اعراف، یونس و صافات، تحلیل و ارکان «امنیت اجتماعی شده» در گفتمان اسلامی استنباط و معرفی شده اند. بر این اساس، از دیدگاه اسلامی، اصالت اجتماعی امنیت نقد و نفی شده، اما بنیاد اجتماعی امنیت مورد پذیرش است.
۴۶.

ارزیابی سیاست ضد ایرانی «غرب»؛ رویکردی امنیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: غرب امنیت جمهوری اسلامی ایران قدرت نرم قدرت سخت امنیت ایجابی امنیت سلبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 163 تعداد دانلود : 96
طرح گفتمان ایجابی در حوزة مطالعات امنیتی به اصلاح دیدگاه های امنیتی و ارتقای آن ها منجر شد. به گونه ای که ارزیابی امنیتی را، از تهدیدشناسی صرف پدیده ها، به فعالیتی جامع و مشتمل بر شناسایی «فرصت ها و تهدیدها» تبدیل کرد که برای طراحی راهبردهای امنیتی به مراتب مناسب تر و مؤثرترند. نویسنده، در نوشتار حاضر با پرسش از «ارزیابی امنیتی غرب»، مجموعة تهدیدهای ناشی از عملکرد غرب درقبال جمهوری اسلامی ایران را بررسی کرده است و با استفاده از گفتمان ایجابی امنیت، به شناسایی محورهای امنیتی اصلی در مناسبات غرب با جمهوری اسلامی ایران پرداخته و پنج مؤلفه اصلی را معرفی کرده است که عبارت اند از فرصت ـ تهدید های غرب در حوزه های «امنیت و هویت»، «امنیت و کارامدی»، «امنیت و بوروکراسی»، «امنیت و اخلاق»، و «امنیت و انسانیت». از تحلیل مؤلف بر می آید که، به رغم اهتمام غرب به تهدیدسازی برای ایران، به سبب مبادی معتبر نظام اسلامی شکل گیری فرصت های ممکن مشابه در محورهای مذکور برای ایران فراهم می شود. ازسوی دیگر، در حالی که اهتمام اصلی غرب به تولید تهدیدهای نرم افزاری است مزیت نسبی ایران نیز در حوزة مقابله نرم افزاری است. بنابراین، توان و امکان مدیریت این تهدیدها و امنیت سازی برای جمهوری اسلامی ایران بسیار زیاد ارزیابی می شود.
۴۷.

تهدید نرم وامنیت اخلاقی(مطالعه موردی قوم سدوم در قرآن کریم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 815 تعداد دانلود : 785
اگرچه درباره چیستی و مصادیق تهدید نرم، دیدگاه های مختلفی وجود دار؛ اما تحلیل اصولی امنیتی مکتب اسلام حکایت از آن دارد که مقوله اخلاق نقش برجسته ای را در شناخت چیستی و حتی شناسایی مصادیق تهدید نرم ایفا می کند. به همین خاطر است که تلاش برای بنا و تقویت ""امنیت اخلاقی"" از ضرورت های نرم افزارانه امنیت سازی در اسلام به شمار می آید. در مقاله حاضر نویسندگان با استفاده از روش تحلیلی-تفسیری(مستند به تفاسیر مرجع و معتبر شیعی) تلاش دارند تا به این پرسش پاسخ دهند که: ویژگی تهدید نرمی که متوجه امنیت اخلاقی قوم سدوم بوده، کدام اند؟ تحلیل صورت گرفته دلالت بر آن دارد که: نخست. قرآن کریم براساس شناخت ماهیت انسان، اهداف و ارزش هایی که برای او ترسیم می کند، در تبیین کج روی عوامل متعدد روان شناختی،اجتماعی، حتی فیزیکی و متافیزیکی را دخیل می داند و از طرفی نیز زیرساخت های انحراف جنسی منبعث از انحطاط فرهنگی و انحراف از جاده امر به معروف و نهی از منکر است. دوم. عدالت گریزی مردمان به جهت سنت های نادرست اجتماعی در میان خود و عدول از هنجارها را نیز می توان از جمله موارد ویژگی های تهدید نرم دانست که متوجه امنیت اخلاقی قوم سدوم بود. سوم. انحراف در خانواده، همنشینی با افراد منحرف، وضعیت نابسامانی اجتماعی، تعارض فرهنگی، تمسخر و در نهایت، جاهلیت قوم سدوم از جمله عناصر معنایی سازنده تهدید نرم در قوم سدوم بود. چهارم. از مجموع ملاحظاتی که در خصوص نظریه ها در این مقاله آمده است، نشان می دهد که امنیت ماهیتی نرم افزارانه دارد و به جز آن، چیز دیگری موسوم به امنیت سخت اصولا معنا و مفهوم ندارد.
۴۹.

اصول و ارکان الگوی مدیریت سیاسی امام خمینی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام خمینی(ره) الگوی مدیریت سیاسی الگوی جامع اسلامی اصول و ارکان مدیریت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 703 تعداد دانلود : 27
مهم ترین اصول و ارکان الگوی مدیریتی حضرت امام(ره) ذیل الگوی جامع اسلامی به عنوان یک مکتب جدید مدیریت سیاسی شامل: برنامه ریزی، تصمیم گیری، سازماندهی، هدایت و کنترل و نظارت، تبیین میشود. هرچند عناصر اصلی این الگو با دیگر الگوهای مدیریتی، مشابه است ولی هریک از عناصر آن با عناصر الگوهای دیگر تفاوت ماهوی دارد و دارای نوآوریهای بدیعی از جمله: جامع نگری و هدف گذاری در برنامه ریزی، به کارگیری الگوی الهی ـ عقلانی در تصمیم گیری، ولاییبودن نظام سازماندهی، رهبری فراکاریزمایی و ... است که از مهم ترین شاخصه های الگوی مدیریت سیاسی حضرت امام(ره) به شمار میروند.
۵۰.

بازخوانی الزامات امنیتی سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404؛ رویکردی چندجانبه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران امنیت اخلاقی امنیت اقتصادی سند چشم انداز امنیت نظامی امنیت فرهنگی امنیت زیست محیطی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت ملی و مباحث مربوط به آن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران
تعداد بازدید : 501 تعداد دانلود : 434
رویکردهای مختلفی نسبت به امنیت در جامعه علمی و عملیاتی ما وجود دارد که هریک از این رویکردها، وجوه متفاوتی از امنیت را مورد کندوکاو قرار میدهند. سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 شمسی، استلزامات خاص امنیتی مهمی را پیش رو و در خود نهفته دارد. این مقاله با اتخاذ رویکردی چندجانبه به مقوله امنیت تلاش میکند تا ابعاد امنیتی سند چشم انداز را مورد شناسایی و تحلیل قرار دهد. در این پژوهش، ابعاد امنیتی سند چشم انداز در پنج رهیافت فرهنگی، اخلاقی، اقتصادی، زیست محیطی و نظامی به همراه چالش ها و فرصت ها تحلیل شده است. مفروض مقاله مبتنی بر این نکته است که باتوجه به جایگاه کنونی ایران در منطقه آسیای جنوب غرب، تحقق سند چشم انداز مستلزم نگاهی چندجانبه به مقوله امنیت است و غفلت از هریک از جنبه های امنیتی به معنای نادیده گرفتن بخشی از سند با توجه به واقعیت های موجود و در نتیجه توسعه ناپایدار است.
۵۱.

بازخوانی الزامات امنیتی سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404؛ رویکردی چندجانبه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران امنیت اخلاقی امنیت اقتصادی سند چشم انداز امنیت نظامی امنیت فرهنگی امنیت زیست محیطی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت ملی و مباحث مربوط به آن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران
تعداد بازدید : 839 تعداد دانلود : 810
رویکردهای مختلفی نسبت به امنیت در جامعه علمی و عملیاتی ما وجود دارد که هریک از این رویکردها، وجوه متفاوتی از امنیت را مورد کندوکاو قرار میدهند. سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 شمسی، استلزامات خاص امنیتی مهمی را پیش رو و در خود نهفته دارد. این مقاله با اتخاذ رویکردی چندجانبه به مقوله امنیت تلاش میکند تا ابعاد امنیتی سند چشم انداز را مورد شناسایی و تحلیل قرار دهد. در این پژوهش، ابعاد امنیتی سند چشم انداز در پنج رهیافت فرهنگی، اخلاقی، اقتصادی، زیست محیطی و نظامی به همراه چالش ها و فرصت ها تحلیل شده است . مفروض مقاله مبتنی بر این نکته است که باتوجه به جایگاه کنونی ایران در منطقه آسیای جنوب غرب، تحقق سند چشم انداز مستلزم نگاهی چندجانبه به مقوله امنیت است و غفلت از هریک از جنبه های امنیتی به معنای نادیده گرفتن بخشی از سند با توجه به واقعیت های موجود و در نتیجه توسعه ناپایدار است.
۵۲.

درک روابط بین الملل؛ رویکردی قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اصول روابط بین الملل مفاهیم پایه ای روابط بین الملل رابطه دین و مفاهیم علوم سیاسی و روابط بین الملل
تعداد بازدید : 540 تعداد دانلود : 668
اگرچه اسلام به عنوان یک دین، در مقام نخست، تحول نظام اعتقادی انسان و هدایت وی به سوی الگویی عملی در حیات فردی و اجتماعی اش را مدّنظر دارد که درنهایت به «رستگاری» اخروی او ختم می شود؛ اما معنای این سخن، انحصار گزاره های دینی به حوزة رفتار فردی و اجتماعی نیست. اسلام به دلیل جامعیت و کمال ذاتی ای که دارد، برای تمام حوزه های حیات فردی و جمعی ـ ازجمله سطح بین المللی ـ اصول راهنما دارد. در مقالة حاضر، نگارنده به بررسی تصویر قرآنی از روابط بین الملل پرداخته و تلاش دارد تا با تحلیل گزاره های قرآنی به فهمی اسلامی از نوع مناسبات، قواعد و اصول رفتاری و بالاخره ماهیت روابط بین الملل دست یابد. برای این منظور ضمن طرح و پیشنهاد الگوی تحلیلی «ساخت معنایی تأسیسات حقوقی»، گزاره های قرآنی در قالب رویکردی تطبیقی (بین دو ساخت معنایی جاهلی و اسلامی)، تحلیل و نتایج کاربردی آن برای درک هرچه بهتر روابط بین الملل استنتاج و عرضه شده اند. بر این اساس نظریه اسلامی روابط بین الملل بر بنیاد سه اصل ایمان گروی، سعادتمندی، ولایت مداری با عنوان کلی «نظریه اخلاق گرای واقع بینانه»، استنتاج و معرفی شده است.
۵۳.

تاثیرات جمهوری اسلامی ایران بر لبنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: لبنان انقلاب اسلامی جمهوری اسلامی قدرت نرم امام خمینی+

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 548 تعداد دانلود : 518
انقلاب شکوهمند اسلامی ایران همه مؤمنان به اسلام را به خود جذب کرد و به عنوان یکی از مهم ترین رویدادهای قرن بیستم، آثار ویژه ای در سطوح منطقه ای و بین المللی بر جای گذاشت. با توجه به این که انقلاب اسلامی، مولود قدرت نرم ارزش های دینی ـ اسلامی است، به شکل قابل توجهی در لبنان به دلیل وجود شرایط و زمینه های مساعد آن کشور که ریشه در عوامل مختلفی از جمله روابط تاریخی و فرهنگی دیرینه بین دوکشور و اکثریت شیعیان در آن دارد، تاثیرگذار بوده است. با توجه به موارد مذکور، نگارنده ضمن بررسی تاثیر جمهوری اسلامی ایران بر کشور لبنان، بر اساس نظریه سه بعدی، سعی در اثبات آن دارد که مؤلفه سیاسی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران، با توجه به شرایط مناسب و مساعد لبنان نسبت به دیگر مؤلفه ها، تاثیر بیشتری بر آن کشور داشته است.
۵۴.

نظریه امانت امام خمینی و چشم انداز انقلاب اسلامی در پرتو اندیشه مهدویت

کلید واژه ها: حکومت امام خمینی مهدویت انقلاب اسلامی جمهوری اسلامی ولایت فقیه چشم انداز امانت الهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 484 تعداد دانلود : 562
چرایی رخ دادن انقلاب ها با رویکردهای گوناگون، موضوع پژوهش های بسیاری بوده است که از این میان، رویکردهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی از بیش ترین اقبال برخوردار بوده اند. با این حال، انقلاب اسلامی ایران را با صرف استناد به نظریه های متعارف نمی توان تحلیل و فهم کرد. دلیل این امر نیز به وجود عناصر ارزشی و هویتی در نظریه و عمل انقلاب اسلامی بازمی گردد که از ابتدای نهضت امام خمینی تا کنون، همچنان به حیات و تاثیر خود ادامه می دهند. مقاله حاضر با عنایت به این پرسش مهم که «غایت اصلی انقلاب اسلامی و تاسیس نظام جمهوری اسلامی در ایران چیست؟»، می کوشد تا مستند به اندیشه و عمل امام خمینی، برای آن پاسخی درخور بیابد. از این رو، پس از دسته بندی، بررسی و نقد رویکردها و نظریه های گوناگون مطرح شده در موضوع چرایی و چشم انداز انقلاب اسلامی، نظریه جدیدی ارائه شده است که به نظر می رسد از جامعیت و قابلیت بیش تری در تفسیر و فهم غایت و چشم انداز انقلاب اسلامی مبتنی بر آرمان بنیان گذار آن برخوردار باشد. از این نظریه، با الهام از واژگان و ادبیات امام خمینی با عنوان «نظریه امانت»، تعبیر شده است که در چارچوب اندیشه متعالی مهدویت می گنجد. در پایان مقاله، با احصای گزاره های راهبردی و الزامات عملی این نظریه، شاخص ها و بایسته های قابل استخراج از آن برای چشم انداز جمهوری اسلامی ارائه می شود.
۵۶.

کالبدشکافی دولت دینی؛ معنا و مقام دولت در قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: اسلام قدرت دولت حقوق شهروندی مسئولیت سیاسی ملت - دولت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 427 تعداد دانلود : 810
دولت از مبانی تدبیر سیاسی در جوامع انسانی است که علاوه بر ساختار ویژه اش، به اشکال گوناگون در جماعت های انسانی از قبیل، امپراتوری، کشور، ملت ـ دولت و... حضور داشته است. از این رو، ادیان از آن جهت که به مقولة مهم تدبیر سیاسی میپردازند، به موضوع «دولت» نیز توجه داشته اند. این مقاله با روش تحلیل نظری و اسنادی و با هدف بیان معنا و منزلت دولت در قرآن کریم با این پرسش آغاز میشود که مقتضای دینی بودن دولت در گفتمان اسلامی چیست؟ به عبارت دیگر، «اسلامی شدن» دولت در یک جامعه، چه تحول معناشناختی و کارکردی برای دولت در پیخواهد داشت؟ در پاسخ به این پرسش، طرح و نقد نظریه های دولت، انتخاب «نظریة دولت مشروطه» به عنوان نظریة مبنا، بر اساس جهان بینی اسلامی و بازخوانی کارویژه های دولت اسلامی مستند به گفتمان سیاسی اسلامی و معرفی الگوی «دولت اسلامی» حاصل مقالة پیش روی شماست.
۵۷.

دیپلماسی حکومت پیامبر اکرم (ص)

نویسنده:

کلید واژه ها: پیامبر اسلام (ص) دیپلماسی عصر نبوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 625 تعداد دانلود : 852
در این مقاله مولف سعی دارد تا با ورود به فضای سیاسی حاکم بر اولین حکومت اسلامی، در قالب ساختار و واژگان علوم سیاسی، دیپلماسی حکومت پیامبر(ص) را بررسی کند. برای این منظور پس از نقد تعاریف موجود از دیپلماسی در علم سیاست، مولف اقدام به ارائه تعریفی تازه نموده و سیره عملی و نظری پیامبر(ص) را با توجه به آن ساختار و قالب مورد بررسی مجدد قرار داده تا در نهایت دیپلماسی حکومت پیامبر(ص) برای خواننده توضیح داده شود. درک روابط قدرت در عصر پیامبر(ص) اولویت نخست پس از آن گونه شناسی دیپلمات ها صورت پذیرفته و با توجه به معیارهای چهارگانه مطرح، انواع دیپلمات ها معرفی شده اند. و برخی ویژگی های دیپلمات ها چون التزام اخلاقی، مقبولیت مردمی، علم و آگاهی، زبان دانی و سخنوری و بالاخره حسن ظاهر به عنوان مهمترین شاخص ها مورد بررسی قرار گرفته است. درادامه وظایف پنجگانه ی انواع دیپلمات ها مطابق با نیازهای آن عصر تعریف شده است. فصل مهم این مقاله را «روش های دیپلماتیک» تشکیل می دهد. در این فصل روش های مسالمت آمیز و نظامی معرفی گردیده است است. مکاتبه، مذاکره، امان، عفو و بخشش، ترغیب، گسترش روابط، تظاهر، وقت کشی، میانجیگری، جلوگیری از تشنج و بالاخره استفاده ی بهینه از شرایط تحمیلی مهمترین روش های دیپلماتیک هستند در ذیل مقاله ی روش های مسالمت آمیز طرح شده اند. دسته دوم از روش ها نیز دربرگیرنده موارد ذیل می باشد: ارهاب، سرکوب، تشکیل گروه فشار نظامی و صلح تاکتیکی. در ادامه دو موضوع مهم حقوق دیپلمات ها و مصونیت های دیپلمایتک مورد بحث قرار گرفته و همخوانی آن با عرف سیاسی بررسی شده و در نهایت نیز نامه های پیامیر(ص) مورد تحلیل قرار گرفته اند و ظرافت های دیپلماتیک آنها استخراج شده است. در مجموع مقاله حاضر ضمن ارائه ی تصویری کلی از دیپلماسی اسلامی، راه را برای محققان و منتقدان، جهت تأمل در این بحث بسیار مهم می گشاید.
۵۸.

رابطه دانشگاه با قدرت سیاسی در جهان سوم

کلید واژه ها: دانشگاه قدرت سیاسی جهان سوم طبقه حاکم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 93 تعداد دانلود : 629
قدرت سیاسی در هر جامعه، تجلی مجموع قدرتهای مادی، معنوی، سخت و نرم موجود در آن جامعه است. هر چه کشوری از لحاظ قدرت سیاسی توانمندتر باشد، به همان میزان در مدیریت و بهره وری از امکانات بالقوه داخلی و خارجی در راستای اهداف خود توانمندتر است. نقش اساسی در این رابطه را نیروی متخصص و نوآور در سطح جامعه ایفا می کند. نهاد دانشگاه نیز با برعهده گرفتن وظیفه تربیتی و آموزش طبقه نخبه، در جهت دهی افکار عمومی ایفای نقش می کند. کشورهای جهان سوم با وجود داشتن پتانسیلهای بالقوه، به دلیل ضعف قدرت سیاسی در فرایند توسعه، با مشکلات عدیده ای مواجه هستند. از آنجا که بخش وسیعی از کاهش و افزایش قدرت سیاسی این کشورها به دلیل عدم بهره گیری از تخصص در دستگاه حاکم و همچنین گسست نخبگان این کشورها از جامعه خویش است ؛ این مقاله می کوشد در راستای تبیین فرصت ها و چالش های موجود، با اتخاذ روشی توصیفی _ تحلیلی، رابطه دانشگاه با قدرت سیاسی در جهان سوم را با بیان و تشریح دو رابطه سلبی و ایجابی، مورد کنکاش و بررسی قرار دهد. ازمنظر ایحابی، تربیت نیروی انسانی متخصص، بکارگیری نظرات کارشناسانه، رسالت تحلیل گرایانه و وجود طبقه اجتماعی تاثیرگذار زمینه استفاده از فرصت هایی از قبیل افزایش بهروری و کارآمدی، برنامه ریزی مدبرانه، سیاستگذاری صحیح و جهت دهی به افکار عمومی را فراهم ساخته است . از منظرسلبی به حاشیه رفتن علوم انسانی، تربیت نیروهای مخالف، مدرک گرایی، تخصص گرایی مفرط و غیر بومی می تواند منجر به چالش هایی از قبیل عدم رشد علم، عدم تخصص و به تبع آن کارآمدی، تهدید قدرت سیاسی و در نهایت خودبیگانگی شود.
۵۹.

نسبت عدالت و امنیت در اندیشه سیاسی شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اسلام عدالت امنیت حق انصاف نظم محرومیت نسبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 830
این واقعیت که عدالت و امنیت هر دو از فضایل عالی به شمار آمده و مطلوب جوامع مختلف هستند، پاسخ دادن به این سوال را که «در مقام تعارض، کدامیک از این دو اصل می باشند، و یا اینکه نسبت بین این دو فضیلت چگونه است؟»، بسیار دشوار می سازد. در مقاله حاضر نگارنده ضمن تعریف مفاهیم مذکور و تبیین مواضع بروز تعارض بین «عدالت» و «امنیت» در دو ساحت نظر و عمل، به دسته بندی دیدگاه های موجود جهت خروج از این وضعیت می پردازد. این دیدگاه ها عبارتند از: رویکردهای امنیت محور و عدالت محور. در ادامه ضمن نقد این رویکردها، دیدگاه بدیلی را که بر اصل تعامل استوار است، ارایه می نماید. مطابق این رویکرد جدید، باید بین دو وجه اصلی عدالت و امنیت (کارکرد و بنیاد) تفکیک قائل شد. تنها در این صورت است که مشخص می شود عدالت و امنیت در شرایط طولی (کارکرد امنیت با کارکرد عدالت و یا بنیاد امنیت با بنیاد عدالت) از در تعارض درنمی آیند و تنها در شرایط تقاطعی (کارکرد امنیت با بنیاد عدالت و یا بنیاد امنیت با کارکرد عدالت) چنین تعارضی امکان تحقق می یابد. در این مواقع نیز به طور طبیعی کارکردها بر بنیادها اولویت پیدا می کنند.
۶۰.

"مدیریت رسانه‌ای بحران "(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 719
"پیچیده شدن جوامع انسانی آثار متعددی در‌پی داشته است که از آن‌جمله می‌توان به افزایش احتمال وقوع بحران‌های مختلف اشاره کرد. همین امر موجب شده است پرسش از الگوی مطلوب مدیریت بحران به دغدغه‌ای جدی برای تمام نظام‌های سیاسی تبدیل شود. بر این اساس، پژوهش در باب نقش عوامل مختلف در بحران، موضوعیت می‌یابد و به‌طور مسلم «رسانه» یکی از مهم‌ترین این عوامل است. در این مقاله، نویسنده با عطف توجه به ماهیت رسانه‌های نوین که امکان انحصار آنها را در شأن ابزاری متعارف‌ منتفی می‌سازد، به بررسی جایگاه «رسانه» در مقام مدیریت بحران پرداخته است. برای این‌ منظور، نظریه‌ای سه‌وجهی و جامع مبتنی بر «رسانه ‌ـ‌‌ بحران ‌ـ‌ سرمایه اجتماعی» طراحی و عرضه و بر مبنای آن الگویی عملیاتی‌ طراحی شده است که سیر تکوین، تحول و فعالیت بحران را شامل می‌شود. در پایان نیز شش گزاره راهبردی که بایسته‌های فعالیت‌ رسانه‌ای را در مقام مدیریت بحران‌ها دربر می‌گیرد، ارائه شده است. " "افکار عمومی، بحران، رسانه، مدیریت رسانه‌ای، نظام سیاسی "

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان