بهروز مهرام

بهروز مهرام

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۶۱ مورد.
۲۱.

فهم کودکان سه تا شش ساله شهر مشهد درباره زنانگی در دو عرصه خصوصی و عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنانگی کودک پژوهش کیفی عرصه خصوصی و عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۵۲۶
هویت زنانه به معنای بایسته هایی است که در نقش های جنسیتی فرد به اجرا در می آید. ادبیات تحقیق نقش های زنانه را در دو عرصه خصوصی یعنی خانه و عرصه عمومی یعنی جامعه همواره موردبررسی قرار داده است. اتخاذ رویکرد کیفی و گفت وگو با کودکان برای بررسی مفهوم زنانگی در این دو عرصه از جمله حوزه های مورد نیاز برای گسترش در ادبیات پژوهش است. از آنجایی که هر فرهنگی الزامات هویتی خاص خود و اَشکال مختلف بروز این هویت جنسیتی را دارد، در این پژوهش، گستره فرهنگی شهر مشهد مورد بررسی قرارگرفت. هشتاد و سه کودک سه تا شش ساله در نواحی پنج گانه طبقه بندی منزلت اجتماعی شهر مشهد در این پژوهش شرکت داشتند. در پژوهش کیفی حاضر با روش پدیدارشناسی تفسیری، از طریق بازی با اسباب بازی ها و کارت ها، نقاشی، داستان دیجیتال و گفت وگو با کودکان، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. نتایج پژوهش کیفی حاضر نشان داد که در نگاه کودکان، عرصه خصوصی قلمروی خاص زنان محسوب می شود. در این عرصه زنان مسئولیت رسیدگی به امور خانه را بر عهده دارند که شامل آشپزی، نظافت و مراقبت از کودکان است. در عرصه اجتماعی، زنان حضور خیلی کم رنگ تری نسبت به مردان دارند و بیشتر در شغل هایی چون معلمی، پزشکی یا پرستاری شاغل اند. در نگاه ِکودکان زنان با مفهوم مراقبت و توانمندی در خانه و ترس و ناتوانی مالی، شناختی، جسمی و عملکردی در بیرون از محیط خانه شناخته می شوند. دوگانه های مشخصی در هویت جنسیتی زنانه به چشم می خورد که می تواند موضوع تفکرو پژوهش راجع به مفهوم زنانگی و به طور کلی، جنسیت باشد.
۲۲.

ساخت و اعتباریابی مقیاس اضطراب از پژوهش برای دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اضطراب از پژوهش دانشجو اعتباریابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۰ تعداد دانلود : ۵۶۰
اهداف هدف از این مطالعه، ساخت و اعتباریابی مقیاس اضطراب از پژوهش برای دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد بود. مواد و روش   ها روش پژوهش حاضر، از نوع هم بستگی بود و جامعه پژوهش آن را تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 94 1393 تشکیل می دادند. مقیاس تهیه شده این مطالعه، در دو مرحله مقدماتی و نهایی اجرا شد: در مرحله اجرای مقدماتی، ابتدا ابزار روی صد نفر از دانشجویان با روش نمونه گیری دردسترس اجرا شد. سپس در مرحله اجرای نهایی، ابزار روی چهارصد نفر از دانشجویان اجرا شد که با روش نمونه گیری سهمیه ای برحسب جنسیت و رشته تحصیلی انتخاب شده بودند. داده ها، به کمک نسخه بیستم نرم افزار آماری SPSS و با روش تحلیل عاملی تحلیل شد. روایی مقیاس، ازطریق شیوه های داوری متخصصان و روایی هم گرا و واگرا و تحلیل عاملی و همچنین پایایی مقیاس، با کمک روش آلفای کرونباخ و بازآزمایی به دست آمد. یافته   ها یافته ها نشان داد که تحلیل عاملی، تنها از یک عامل حمایت می کند. درنهایت، چهل عبارت انتخاب شد که روی هرعبارت حداقل بار عاملی، 3/0 داشت. روایی هم گرا و واگرای ابزار، ازطریق مطالعه هم بستگی با آزمون های اضطراب حالت و صفت اشپیل برگر و عزت نفس کوپر اسمیت بررسی شد. میزان هم بستگی بین عزت نفس و اضطراب از پژوهش، 63/0- و میزان هم بستگی بین اضطراب حالت و صفت اشپیل برگر و اضطراب از پژوهش، 65/0 مشاهده شد. پایایی مقیاس ازطریق آلفای کرونباخ، 87/0 و از روش بازآزمایی با یک هفته فاصله از اجرای مقدماتی، 76/0 مشاهده شد. نتیجه   گیری نتایج نشان داد که مقیاس اضطراب از پژوهش، از روایی و پایایی درخورتوجهی برخوردار است و می تواند در بخش تحقیقاتی و مشاوره ای به کار گرفته شود.
۲۳.

نگرش و میزان ارتکاب دانش آموزان به تقلب و پیش بینی پذیری نگرش دانش آموزان به تقلب بر اساس برنامه درسی اجرا شده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نگرش به تقلب ارتکاب به تقلب برنامه درسی اجرا شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳ تعداد دانلود : ۲
هدف مطالعه، بررسی نگرش و میزان ارتکاب دانش آموزان به تقلب و نقش مؤلفه های برنامه درسی اجرا شده در آن بود. روش پژوهش، همبستگی و جامعه پژوهش، دانش آموزان دختر دبیرستانی شهرستان مه ولات (خراسان رضوی) در سال 1392 بود. نمونه برابر با 153 نفر و شیوه انتخاب تصادفی خوشه ای بود. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های محقق ساخته نگرش به تقلب، محیط آموزشی راف و همکاران (1997) و ارزشیابی ادراک شده الخروصی (2009) بود. پایایی و روایی ابزارها از میزان مطلوبی برای استفاده برخوردار بود. نتایج نشان داد که (9/3) درصد دانش آموزان اصلاً مرتکب تقلب نشده و (9/35) درصد تقلب همیشگی داشته اند. میان نمره نگرش به تقلب و ارتکاب به آن 88/0 همبستگی و میان ادراک مثبت فراگیران از مؤلفه های تدریس، معلم، فضای یادگیری، خودکارآمدی تحصیلی و ارزشیابی تبحری با نگرش به تقلب همبستگی منفی وجود دارد. نتایج رگرسیون هم زمان نشان داد که متغیرهای پیش بین می توانند به صورت ترکیبی 86 درصد از تغییرات متغیر نگرش به تقلب را تبیین کنند و دو متغیر ارزشیابی تبحری محور و عملکردی محور می توانند نگرش مثبت به تقلب را پیش بینی کنند. تکوین فنی برنامه درسی و بازنگری در اجرای برنامه درسی از ضرورت های نظام آموزشی در جهت پرورش صداقت و پرهیز از تقلب دانش آموزان قلمداد شده است.
۲۴.

تأثیر مطالعه کتاب های معنوی و حماسی بر ارزش های اسلامی ایرانی و رفتار اخلاقی دانش آموزان دختر با زمینه انحرافات اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزش اخلاقی رفتار اخلاقی کتاب شخصیت حماسی و معنوی هویت اسلامی ایرانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده کودک و نوجوان
تعداد بازدید : ۸۹۹ تعداد دانلود : ۳۹۰
هدف این پژوهش، بررسی تأثیر مطالعه ی کتاب های معنوی و حماسی بر ارزش های اسلامی ایرانی و رفتار اخلاقی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه بود. روش مطالعه آزمایشی و از نوع طرح تک آزمودنی با خطوط پایه چندگانه بود. ابتدا در قالب خط پایه و بدون مداخله، رفتار اخلاقی و ارزش های اسلامی ایرانی آزمودنی ها مورد بررسی قرار گرفت و سپس در فواصل بیست روز و در پنج نوبت، کتاب های تعیین شده به آزمودنی ها ارائه و تغییرات رفتاری و ارزشی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه شامل چهار نفر از دانش آموزان دختر سال سوم متوسطه یک دبیرستان در شهر مشهد بود که به صورت هدفمند انتخاب و تغییرات آنان در دو مؤلفه نگرش نسبت به ارزش های دینی و ملی و رفتار اخلاقی بررسی شد. برای سنجش نگرش به ارزش های اسلامی ایرانی، از پرسشنامه نگرش سنج و برای سنجش رفتار اخلاقی، از سیاهه مشاهده رفتار استفاده گردید. نتایج نشان داد که نگرش مثبت دانش آموزان به ارزش های اسلامی ایرانی، با مطالعه کتاب های زندگینامه ای شخصیت های معنوی و حماسی افزایش یافته و رفتار های غیراخلاقی آنها به طور چشمگیری کاهش داشته است. تدوین برنامه های مطالعاتی و ترغیب نوجوانان به مطالعه زندگی و منش شهدا و حماسه سازان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، از توصیه های این مطالعه بوده است که همخوان با اصل الگوپردازی و اسوه بخشی در مبانی تربیت اسلامی است.
۲۵.

ارزشیابی برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان از حیث تربیت معلم پژوهشگر (مورد: پردیس های شهید بهشتی و شهید هاشمی نژاد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی اجراشده دانشگاه فرهنگیان تربیت معلم پژوهشگر الگوی ارزشیابی پروواس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱۴ تعداد دانلود : ۶۲۳
پژوهش حاضر با هدف ارزشیابی برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان از حیث تربیت معلم پژوهشگر انجام شد. روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع ارزشیابی و مدل ارزشیابی پروواس بود. در مسیر بررسی وضعیت مطلوب و اجرا شده برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان؛ متخصصان موضوعی از طریق نمونه گیری هدفمند و زنجیره ای، دانشجویان از روش نمونه گیری در دسترس و مدرسان از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در راستای بررسی برنامه درسی اجرا شده و متناسب با هریک از مراحل ارزشیابی، معیارهای لازم برای مؤلفه ها شناسایی شد. عملکرد واقعی دانشگاه فرهنگیان در هر یک از مراحل ارزشیابی و مؤلفه ها از طریق پرسشنامه، سیاهه مشاهده، مصاحبه و اسناد مکتوب به دست آمد. یافته های به دست آمده از مطالعه اسناد، تحلیل محتوا و سهم دروس پژوهشی در محتوای برنامه درسی حاکی از آن بود که اگرچه دانشگاه فرهنگیان در چند سال اخیر به سمت پژوهش محور بودن حرکت کرده؛ اما هنوز دارای کاستی هایی می باشد که از جمله آنها می توان به کمبود فضا، امکانات، زیرساخت های فیزیکی و تجهیزاتی و نیروی متخصص و با انگیزه اشاره کرد.
۲۶.

ساخت و اعتباریابی مقیاس روحیه پژوهشی برای دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دوره متوسطه سنجش معلمان زبان انگلیسی عوامل بیرونی و درونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۳ تعداد دانلود : ۴۳۳
زمینه: توسعه و پرورش روحیه پژوهشگری از جمله آرمان های نظام آموزش و پرورش رسمی قلمداد می شود که تحول و نوآوری را برای نسل آینده به ارمغان خواهد آورد. هدف: هدف این مطالعه تهیه ابزاری برای سنجش روحیه پژوهشی دانش آموزان بود. روش: روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی آزمون سازی بوده است. با استفاده از مبانی نظری مرتبط با روحیه پژوهشی، مؤلفه های سازنده این ویژگی شناسایی و گویه های مقیاس تدوین شد. تعداد 1425دانش آموز به روش خوشه ای – کومه ای انتخاب شدند. روایی به شیوه های محتوایی و از نوع داوری تخصصی، تحلیل عاملی و روایی ملاکی و پایایی به شیوه های بازآزمایی و همسانی درونی آلفای کرونباخ محاسبه شد. تحلیل سؤالات از طریق همبستگی با نمرات مقیاس و تأثیر حذف سؤال بر شاخصه های واریانس و پایایی تعیین شد. یافته ها: همبستگی نمره کل آزمون با آزمون گرایش به تفکر انتقادی 45/0 به دست آمد. تحلیل عاملی چهار مؤلفه کنجکاوی، پشتکار، مدیریت اعمال تکانشی و توانایی انجام کارگروهی را تائید نمود. پایایی آزمون از طریق بازآزمایی با فاصله 15 روز برابر با 80/0 و از طریق همسانی درونی آلفای کرونباخ برابر با 81/0 مشاهده شد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به میزان پایایی و روایی به دست آمده، مقیاس روحیه پژوهشی می تواند مورد استفاده محققان قرار گیرد.
۲۷.

نقش ساختار ارزشیابی کلاسی ادراک شده و جهت گیری پژوهشی دانشجویان در انگیزش پژوهشی آنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انگیزش پژوهشی جهت گیری پژوهشی ساختار ارزشیابی کلاسی ادراک شده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی طراحی فضاهای آموزشی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی
تعداد بازدید : ۹۸۵ تعداد دانلود : ۵۳۲
اهمیت پژوهش باعث شده است که یکی از اهداف مورد تأکید در هر نظام آموزشی به ویژه در آموزش عالی، افزایش و بهبود مهارت های پژوهش کردن در بین دانشجویان باشد. این پژوهش با هدف بررسی نقش ساختار ارزشیابی کلاسی ادراک شده و جهت گیری پژوهشی در انگیزش پژوهشی دانشجویان، انجام شد. شرکت کنندگان پژوهش شامل 110 نفر (شامل 70 مرد و 40 زن) بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. برای گرد آوری داده ها از پرسش نامه جهت گیری پژوهشی، پرسش نامه ارزشیابی کلاسی ادراک شده و پرسش نامه انگیزش پژوهشی استفاده شد. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که ارزشیابی تبحری قابلیت پیش بینی هر دو نوع انگیزش درونی و بیرونی و ارزشیابی عملکردی قابلیت پیش بینی بی انگیزگی دانشجویان را داراست. همچنین تمایل به پژوهش کاربردی، قابلیت پیش بینی انگیزش بیرونی را فراهم می آورد. بر اساس یافته های پژوهش، هدایت برنامه درسی دانشگاهی به سوی ارزشیابی های تبحری و فراهم آوردن تمهیداتی برای افزایش انگیزش، از جمله استنتاج های این مطالعه بوده است.
۲۸.

جایگاه پرورش خلاقیت در برنامه درسی قصد شده آموزش و پرورش دوره ابتدایی جمهوری اسلامی ایران: هست ها و باید ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دوره ابتدایی پرورش خلاقیت برنامه درسی قصد شده اسناد فرادست نظام آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۹ تعداد دانلود : ۸۸۳
پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه پرورش خلاقیت در برنامه درسی قصد شده آموزش و پرورش در دوره ابتدایی انجام شد . روش پژوهش ، تلفیقی از دو نوع مطالعه ی مقایسه ای و تحلیل محتوا بود . در این راستا ، از طریق روش تحلیل محتوی ؛ میزان توجه مستقیم و غیر مستقیم در اسناد فرادست دوره ابتدایی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران به مقوله پرورش خلاقیت بررسی و از طریق روش مقایسه ای ، ارتباط و همسویی اهداف در قالب برنامه درسی قصد شده و از طریق اسناد فرادست مورد مطالعه قرار گرفت . در فرایند تحلیل محتوی ، واحد زمینه ، گزاره های اسناد فرادست نظام تعلیم و تربیت کشور و واحد ثبت مضمون بر گرفته از گزاره های اسناد فرادست بود . منظور اشراف جامع به کلیت محتوایی اسناد فرادست مورد بررسی ، تمامی محتوای اسناد به صورت کامل و از طریق تمام شماری مطالعه شد. یافته ها نشان داد که میزان توجه به مقوله خلاقیت و پرورش آن برای فراگیران در دوره ابتدایی در تمامی اسناد پایین بوده و کم ترین میزان توجه در سند برنامه درسی ملی بوده است . بازنگری در مجموعه اسناد فرادست نظام برنامه درسی دوره ی ابتدایی و انسجام و یکپارچگی برنامه در مسیر نیل به تمامی غایت ها در قالبی خلاقانه برای کودکان ؛ از موارد پیشنهادی در این مقاله است .
۲۹.

نظم پذیری جمعی درون خانواده: پدیده محوری در تأثیرپذیری عملکرد اقتصادی از آموزه های اسلامی: مطالعه ای براساس نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۰۵۱ تعداد دانلود : ۵۰۷
این مقاله درصدد است با رویکرد تفسیرگرایانه و با استفاده از رهیافت چندعلتی، عوامل مؤثر بر میزان اثرگذاری آموزه های اقتصادی اسلام در کنش اقتصادی خانواده مسلمان را شناسایی کند. روش مقاله کیفی و در چارچوب «نظریه پردازی داده بنیاد» است. با توجه به ماهیت میان رشته ای موضوع، مصاحبه نیمه ساختاریافته با تعدادی از صاحب نظران «اقتصاد اسلامی»، متخصص در تبیین «رفتار مصرف کننده مسلمان»، و صاحب نظران علوم تربیتی، روان شناسی و جامعه شناسی، در مباحث مربوط به «چگونگی اثر ارزش بر کنش»، ابزار این مطالعه بوده است. نمونه، به صورت هدفمند و همراه با روش «گلوله برفی» انتخاب شده و مصاحبه ها تا حد اشباع نظری انجام شد. یافته های به دست آمده از تحلیل داده ها در این سه مرحله نشان می دهد که هم افزایی کیفیت بالای انتقال آموزه از سوی نهادهای آموزش و پرورش رسمی و غیررسمی، قدرت درک آموزه از سوی اعضای خانواده، فرصت سازی و فرصت یابی تربیتی درون خانواده، کیفیت منبع تأمین معیشت خانواده و اعتقاد راسخ به نظام پاسخ گویی در آخرت می توانند منجر به «نظم پذیری جمعی درون خانواده» شوند. این نظم جمعی، از عوامل «زمینه ای» و «ساختاری» تأثیر پذیرفته و از حالت «قاعده مندی» به «صلاحدیدی» تبدیل می شود. نوآوری این مقاله، نگاه عمیقی است که به چگونگی شکل گیری رفتار اقتصادی در درون خانواده داشته است.
۳۰.

تبیین عامل های پرکننده شکاف بین نظر و عمل در رفتار اقتصادی خانواده مسلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اراده اعتدال قاعده مندی آموزه های اقتصادی اسلام تخصیص درآمد به مخارج مصرفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۹ تعداد دانلود : ۵۸۶
مطالعه ها نشان می دهد که به رغم آگاهی خانواده های مسلمان نسبت به نهی از اسراف، تبذیر و پیامدهای آنها، یکی از مسائل درگیر بیشتر خانواده ها در جایگاه مصرف کننده، نداشتن اعتدال در تخصیص درآمد به مخارج مصرفی است. شناسایی علت ها و عامل های قابل مدیریت این عدم اعتدال، برای اقتصاددانان و متولیان ترویج فرهنگ دینی و نظام آموزشی و پرورشی رسمی و غیررسمی می تواند اهمیت داشته باشد. در مقاله پیش رو با استفاده از روش تحقیق تلفیقی به شناسایی این عامل ها و تعیین میزان هم بستگی آنها و ارتباطشان با رفتار مسرفانه پرداخته شده است. ابزار روش کیفی، مصاحبه با تعدادی از صاحب نظران با شیوه گلوله برفی و تا حد اشباع نظری و ابزار روش کمی، توزیع پرسش نامه بین والدین دانش آموزان دبستانی مشهد بود. یافته ها نشان می دهد سازگاری رفتار با آموزه های اقتصادی اسلام عدم اسراف و تبذیر با نظم پذیری جمعی درون خانواده، آینده نگری و تقویت اراده، رابطه معنادار مستقیم دارد که تحت تأثیر عامل های ساختاری و زمینه ای قرار می گیرند. قاعده مند شدن خانواده نیز تحت تأثیر کیفیت انتقال آموزه های اقتصادی اسلام، فرصت سازی و فرصت یابی تربیتی درون خانواده و کنش و واکنش درون خانواده نسبت به رعایت آموزه اقتصادی اسلام و کیفیت منبع تأمین معیشت درون خانواده است.
۳۱.

بررسی سعه صدر معلمان و رابطه آن با ترجیح سبک تدریس آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سعه صدر سبک تدریس انسان گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۰۹
پژوهش حاضر با هدف شناختن ترجیح سبک تدریس معلمان از طریق متغیر پیش بین سعه صدر انجام شده است. بدین منظور 110 معلم طبق فرمول حجم نمونه کوکران و به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و با استفاده از پرسشنامه سبک تدریس و پرسشنامه سعه صدر مورد ارزیابی قرار گرفته و داده های حاصل با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t همبسته، تحلیل و تفسیر شد. یافته های پژوهش نشان داد که معلمان به سبک تدریس فعال بیش از سبک تدریس غیرفعال گرایش داشتند و معلمان مورد مطالعه در مؤلفه هایی از سعه صدر که در تطابق با آموزه های انسانگرایی است نمره کمتری نسبت به سایر مولفه ها به دست آورده اند. از این رو، پیشنهاد می شود که به آموزه های انسان گرایی در برنامه های درسی تربیت معلم و آموزش های ضمن خدمت توجه بیشتری مبذول شود و محققان بعدی در علل سعه صدر معلمان و رابطه آن با دیگر مسائل مطرح در حوزه تعلیم و تربیت و بالاخص تدریس به مطالعه و پژوهش بپردازند. سعه صدر، سبک تدریس، انسان گرایی
۳۲.

میزان انطباق اهداف کتاب های تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی تحصیلی با اسناد فرادست آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هدف کتاب درسی دوره راهنمایی تعلیمات اجتماعی اسناد برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۷ تعداد دانلود : ۵۰۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی تناسب هدفها در کتابهای درسی تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی تحصیلی با اهداف تصریح شده در اسناد فرادست نظام آموزشی انجام شده است. سؤال کلی این مطالعه معطوف به همسویی هدفهای کتابهای مورد بررسی با اسناد فرادست و مشتمل بر راهنمای برنامه درسی مطالعات اجتماعی، اهداف شورای عالی آموزش و پرورش، سند تحول راهبردی نظام تربیت رسمی و عمومی، سند چشم انداز بیست ساله کشور و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بوده است. روش پژوهش تلفیقی از دو روش مقایسه ای و تحلیل محتوا بود. در قسمت انطباق میان محتوای اسناد و همسویی آنها، از روش مقایسه ای و برای تعیین فراوانی در هر مقوله، از تحلیل محتوا بهره گیری شد. واحد ثبت در تحلیل اسناد فرادست، مواد قانونی و در کتابهای درسی مضمون بود. فرایند کد گذاری به شیوه قیاسی انجام شد. برای بررسی اعتبار کدگذاری، یک چهارم از محتوای هر کتاب به صورت تصادفی انتخاب شد و سه نفر آن را کدگذاری کردند. میزان همسانی در این فرایند برابر با 96/0 مشاهده شد. یافته ها نشان داد اگر چه میزان همسویی کتابهای درسی با اهداف اجتماعی فرادست بالاست، لیکن به هدفهای سیاسی کمتر توجه شده است و این موضوع در پایه های اول و دوم بارزتر است. همچنین میان نگاه صاحب نظران درباره اهمیت هدفها و میزان توجه به آنها در کتابهای درسی رابطه قابل قبولی وجود ندارد. بازنگری در سازماندهی و رابطه عمودی محتوای درس تعلیمات اجتماعی به ویژه در زمینه اهداف سیاسی، از اقدامات ضروری برای برنامه ریزان و مؤلفان کتابهای درسی قلمداد شده است.
۳۳.

بررسی نظریه های همسرگزینی و نقد آنها با تکیه بر منابع اسلامی و روان شناسی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: ازدواج انتخاب همسر نظریات همسر گزینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۳۹ تعداد دانلود : ۲۲۹۶
آمار بالای طلاق زوجین در سال های آغازین زندگی، نشانگر این است که انتخاب ناصحیح یکی از عوامل مؤثر در ناسازگاری و عدم تفاهم همسران محسوب می شود. بر این اساس، انتخاب همسر مرحله ای سرنوشت ساز در زندگی هر فرد به شمار می رود. در خصوص همسرگزینی، دیدگاه های متفاوتی از سوی روان شناسان و جامعه شناسان ارائه شده و هر یک از این دیدگاه ها، انتخاب همسر را از منظر خاص خود بررسی کرده اند. بنابراین هدف این پژوهش، که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، بررسی نظریه همسان همسری، فرضیه همانندی، نظریه نیازهای مکمل و نظریه مبادله معرفی و سپس نقد آنها می باشد. در نقد دیدگاه های مذکور، علاوه بر استفاده از یافته های تجربی، منابع اسلامی نیز به کار گرفته شده است. به نظر می رسد در دیدگاه اسلامی، بر همسان همسری دینی و هماهنگی در میزان دین داری و نیز برخی خصوصیات اخلاقی از قبیل پاکدامنی تأکید و بر عدم اهمیت ابعاد دیگر همسانی تصریح شده است.
۳۴.

بررسی نقش ادراک دانشجویان تحصیلات تکمیلی از مؤلفه های برنامه درسی در پیش بینی میزان انگیزش پژوهشی آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشجویان تحصیلات تکمیلی انگیزش پژوهشی ادراک از مؤلفه های برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی انگیزش انگیزش در تعلیم و تربیت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی برنامه ریزی درسی
تعداد بازدید : ۱۰۲۳ تعداد دانلود : ۴۹۲
هدف از مطالعه ی حاضر بررسی نقش ادراک دانشجویان تحصیلات تکمیلی از مؤلفه های برنامه درسی در پیش بینی میزان انگیزش پژوهشی آنها است. بدین منظور نمونه ای متشکل از 197 تن از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 94-1393، به روش طبقه ای تصادفی انتخاب گردید. این مطالعه از حیث هدف کاربردی، از حیث روش، توصیفی و از نوع همبستگی است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه های محقق ساخته ادراک دانشجویان از مؤلفه های برنامه درسی و پرسشنامه ی انگیزش پژوهشی بود. برای گزارش و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. شاخص های آمار توصیفی همچون تعداد، میانگین، انحراف معیار، بیشینه و کمینه ی نمرات و در آمار استنباطی نیز از آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد که میان ادراک از مؤلفه های درسی به صورت کلی و انگیزش پژوهشی 0.58 همبستگی وجود دارد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین خرده مقیاس های ادراک از مؤلفه های برنامه درسی (ادراک از هدف، محتوا، روش و ارزشیابی) و انگیزش پژوهشی دانشجویان همبستگی مثبت و معناداری دارد. نتایج رگرسیون هم زمان نیز نشان داد که متغیرهای پیش بین می توانند به صورت ترکیبی 43 درصد از تغییرات متغیر انگیزش پژوهشی را تبیین کنند و از بین متغیرهای پیش بین، دو متغیر ادراک از هدف و ادراک از محتوا می تواند متغیر ملاک (انگیزش پژوهشی) را پیش بینی کنند و سایر متغیرهای پیش بین (ادراک از روش و ارزشیابی) به تنهایی قادر به پیش بینی انگیزش پژوهشی نیستند. به صورت کلی ادراک دانشجویان از مؤلفه های برنامه درسی قابلیت پیش بینی انگیزش پژوهشی را داراست، این یافته ها مؤید رویکرد خودتعیین گری است که بیان می کند ادراکات حاصل از محیط بر انگیزش تأثیر می گذارد.
۳۵.

بررسی نقش انگیزش تحصیلی و مهارت های رایانه ای دانشجویان در دیدگاه آنان نسبت به رویکرد یادگیری ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشجویان انگیزش تحصیلی دانشگاه پیام نور یادگیری ترکیبی مهارت های رایانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۵ تعداد دانلود : ۴۹۷
با توجه به رشد و توسعه فناوری های جدید، به گونه مداوم، رویکردهای جدیدی در زمینه تدریس و آموزش شکل می گیرد. یادگیری ترکیبی به عنوان رویکردی جدید، به معنای ترکیب یادگیری برخط با یادگیری سنتی چهره به چهره می باشد و به خاطر فائق آمدن بر محدودیت های یادگیری کاملاً مجازی و یادگیری سنتی شکل گرفته است. از این رو، جهت پیاده سازی و طراحی مناسب رویکرد یادگیری ترکیبی، بررسی توانمندی ها و دیدگاه دانشجویان نسبت به این رویکرد جدید، امری ضروری بشمار می رود. لذا، هدف از این پژوهش، بررسی نقش انگیزش تحصیلی و مهارت های رایانه ای دانشجویان، بر دیدگاه آنان نسبت به رویکرد یادگیری ترکیبی بود. روش پژوهش از نوع توصیفی- مقایسه ای بوده و جامعه آماری شامل، تمامی دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر مشهد بوده است. تعداد افراد نمونه 382 نفر و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده است. ابزار جمع آوری داده ها، شامل؛ پرسش نامه انگیزش تحصیلی ولرند و همکاران، پرسش نامه محقق ساخته مهارت رایانه ای و پرسش نامه دیدگاه دانشجویان به رویکرد یادگیری ترکیبی بوده است. نتایج پژوهش نشان داد که، دانشجویان دیدگاه موافقی نسبت به رویکرد یادگیری ترکیبی داشتند، جنسیت دانشجویان بر دیدگاه آنان نسبت به یادگیری ترکیبی تأثیر نداشته است، مقدار انگیزش بیرونی دانشجویان زن بیش تر از دانشجویان مرد بوده است و متغیرهای مهارت رایانه ای، انگیزش درونی و انگیزش بیرونی پیش بینی کننده های مناسبی برای دیدگاه دانشجویان نسبت به رویکرد یادگیری ترکیبی بوده است.
۳۶.

مدت اسارت، حمایت اجتماعی و اختلال استرس پس از سانحه در آزادگان شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مذهب اسارت آزاده اختلالات روانی - رفتاری سازش یافتگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹۶ تعداد دانلود : ۶۲۹
یکی از شایع ترین اختلالاتی که در افراد دارای تجربة اسارت جنگی مشاهده می شود، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)است. در این مطالعه که با هدف بررسی وضعیت روان شناختی آزادگان شهر مشهد و ارزیابی ""مولفه های بنیادین سازش یافتگی"" در آنان انجام شد،۱۱۰نفر آزاده به صورت نمونه در دسترس و با استفاده از فرمول پیشنهادی بُرگ و گال(۱۹۸۹)انتخاب گردیدند. پس از مطالعه ای مقدماتی بر روی ۳۰ نفر از آزادگان جنگ تحمیلی، آزمون استرس پس آسیبی(RIES) و تست حمایت اجتماعی (S.S.S) بر روی نمونه اصلی انجام و با هدف تشخیص افتراقی، همراه با پرسشنامه ها، مصاحبه تشخیصی انجام شد. داده ها با استفاده از روش های آماری همبستگی و تحلیل واریانس (ANOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش، رابطه ای معکوس میان طول مدت اسارت و اختلالات روانی – رفتاری آزادگان را نشان داد. یافته های پژوهش حاضر، همسو با پژوهش های داخلی و ناهمخوان با پژوهش های خارجی است. پایبندی مذهبی، مکان نگهداری اسرا، ایمان و پایداری، صبر بر مشکلات در طول مدت اسارت، از عوامل اثرگذار در کاهش علائم اختلالات روانی– رفتاری معمول درآزادگان است.
۳۷.

آسیب شناسی طرح های ارزیابی درونی و راه های توسعه اثربخشی آن (مطالعه موردی: دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی درونی برنامه ریزی آموزشی مدیران گروه های آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹ تعداد دانلود : ۲۵
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی طرح های ارزیابی درونی و راه های توسعه اثربخشی آن در دانشگاه فردوسی مشهد انجام شده است. روش پژوهش، مطالعه موردی و منابع جمع آوری اطلاعات در این پژوهش شامل پنج گروه شامل: مدیران گروه های آموزشی و ارزیابان درونی که طرح های ارزیابی درونی را به اتمام رسانده اند(16)نفر، مدیران گروه و ارزیابان درونی که هنوز طرح های ارزیابی درونی را به اتمام نرسانده اند(35)نفر، مدیران گروه و اعضای هیأت علمی گروه هایی که هنوز درگیر اجرای طرح های ارزیابی درونی نشده اند(16)نفر، متخصصان موضوعی ارزش یابی(3)نفر و مدیران ستادی دانشگاه فردوسی مشهد(7)نفر در سال 1390بودند. برای جمع آوری اطلاعات با روش مصاحبه نیمه ساخت یافته از روش نمونه گیری هدفمند برای انتخاب مصاحبه شوندگان استفاده شد. یافته های پژوهش با استفاده از روش تحلیل تفسیری- تأملی مورد تحلیل قرار گرفتند و اعتبار پژوهش با استفاده از نظر متخصصان تأیید شد. نتایج نشان داد که مهم ترین علل خودداری برخی گروه های آموزشی از انجام ارزیابی درونی در دانشگاه فردوسی مشهد؛ عبارتند از: عدم فرهنگ سازی، کمبود مشوق های مالی و پژوهشی و عدم وجود انگیزه. مهم ترین مشکلات فراروی مجریان طرح های ارزیابی درونی در حال اجرا عبارتند از: عدم همکاری اعضای هیأت علمی، عدم وجود پایگاه جامع اطلاعاتی و به روز نبودن اطلاعات دانشجویان- اعضای هیأت علمی و گروه و دانشکده. مهم ترین دلایل جهت عملیاتی نشدن راهکارها و پیشنهادهای ارائه شده در طرح های ارزیابی درونی عبارتند از: تأکید کم و عدم پیگیری عملیاتی شدن پیشنهادها توسط دفتر نظارت و ارزیابی، باز نشسته شدن یا جابه جایی مجریان و مدیران گروه های آموزشی طرح های خاتمه یافته. مهم ترین راهکارها جهت اثربخشی بیشتر طرح های ارزیابی درونی در دانشگاه فردوسی مشهد عبارتند از: افزایش مشوق های مالی و پژوهشی طرح و ایجاد انگیزه.
۳۸.

بازی دانایی نظریه زمینه ای برنامه درسی پنهان در نظام آموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش عالی برنامه درسی پنهان نظریه زمینه ای بازی دانایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۲ تعداد دانلود : ۸۴۳
این مطالعه با هدف بررسی برنامه درسی پنهان در آموزش عالی ایران با روش نظریه زمینه ای انجام شده است. جهت بررسی برنامه درسی پنهان دو رویکرد خرد و کلان می تواند مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به وجود نگرش تمرکزگرایانه در نظام آموزش عالی ایران و نقش کلیدی و محوری سیاست گذاران، طراحان، مجریان و پژوهشگران برنامه های درسی در آن؛ ابتدا از رویکرد کلان و سپس از رویکرد خرد استفاده شد. تا ارزش ها و نگرش های پنهان و نانوشته موثر در طراحی و اجرای برنامه های درسی آموزش عالی کشور شناسایی شود. برای تحقق این هدف با روش نمونه گیری گلوله برفی، تجربه های بیست و هفت نفر از صاحب نظران مختلف آموزش عالی در سه گروه، متخصصان عضو انجمن مطالعات برنامه درسی، پژوهشگران موسسه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، و اعضای هیات علمی و کارشناسان برنامه ریزی درسی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران مورد کاوش قرار گرفت. در گردآوری داده ها از مصاحبه ساختارنایافته استفاده شد. براساس یافته های به دست آمده، پدیده محوری در نظریه زمینه ای برنامه درسی پنهان آموزش عالی، پدیده ای با عنوان ""بازی دانایی"" نام گرفت که در مقابل حقیقت دانش آکادمیک قرار دارد. سپس عوامل مختلف منجر به شکل گیری آن، مورد بررسی قرار گرفتند. سپس براساس رویکرد خرد، سی و یک نفر از دانشجویان شاغل به تحصیل در سال آخر مقطع کارشناسی دانشگاه فردوسی مشهد که به شیوه هدفمند انتخاب شدند، مورد مصاحبه ساخت یافته قرار گرفتند. تحلیل مصاحبه های انجام شده با دانشجویان، موید نتایج حاصل از یافته ها بود.
۳۹.

بررسی و تدوین شاخص های ارزیابی کیفیت مقاله های علمی- پژوهشی در حوزه علوم انسانی مبتنی بر نظریه هنجارهای علم مرتون(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۸۸
هدف مقاله حاضر، تدوین شاخص های کیفیت برای ارزیابی مقاله های علمی پژوهشی است. روش این پژوهش تلفیقی (qual) QUAN و ترکیبی از پیمایش و تحلیل محتوا بوده و جامعه این پژوهش شامل 1) کاربرگه های ارزیابی مقاله های علمی مجله ها در دانشگاه های معتبر داخلی و خارجی و 2) متخصصان و صاحب نظران در حوزه هنجارهای علم است. در این راستا، 35 کاربرگه ارزیابی مقاله و 7 نفر از متخصصان در حوزه هنجار علم با روش نمونه گیری هدف مند انتخاب شدند. با استفاده از سیاهه محقق ساخته به استخراج شاخص های موجود در کاربرگه های ارزیابی و با استفاده از مصاحبه نیمه ساخت یافته با متخصصان، به استخراج مؤلفه های هنجار علم و همچنین خلاء کاربرگه های ارزیابی مقاله ها مبادرت شد. به منظور بررسی داده ها از روش های آمار توصیفی شامل فراوانی شاخص ها و درصد فراوانی مقوله ها استفاده شد. یافته ها نشان داد که بیش ترین فراوانی در شاخص های موجود کاربرگه ها به شاخص «منابع» با 26 فراوانی و کم ترین فراوانی به شاخص «عدم گرایش به گروه مذهبی و سیاسی» با یک مشاهده تعلق داشت. همچنین طی فرایند مصاحبه، دوازده خلاء در کاربرگه های ارزیابی مقاله ها به دست آمد. یافته ها نشان از وضعیت نامطلوب کاربرگه های ارزیابی در انطباق با هنجارهای علم مرتون داشت. با استخراج شاخص های ارزیابی مقاله ها از کاربرگه های ارزیابی، استخراج مؤلفه های هنجار علم مرتون و به دست آوردن خلاء کاربرگه های ارزیابی مقاله ها، سیاهه نهایی ارزیابی مقاله ها با 48 گویه و 4 طیف ساخته شد که با اعتبارسنجی توسط متخصصان، به عنوان ابزاری کارآمد برای ارزیابی مقاله های علمی پژوهشی مورد تأیید قرار گرفت.
۴۰.

جذابیت، کاربرد و فهم درسِ""دین و زندگی"" سوم متوسطه ( نگرش دانش آموزان و تبیین علّی آن)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فهم نگرش کاربرد شهر نیشابور درس دین و زندگی - جذابیت سوم متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱۰ تعداد دانلود : ۹۴۷
هدف این پژوهش«بررسی نگرش دانش آموزان پایه ی سوم متوسطه ی شهر نیشابور به درس دین و زندگی» بوده است. سه پرسش نامه ی نگرش سنج به مطلوبیت درس (ناظر بر سه مقوله ی جذابیت،اهمیت و فهم)،نگرش سنج به معلم و مقیاس هویت دینی،به عنوان ابزار تحقیق استفاده شدند. جامعه ی آماری شامل 327 نفر از دانش آموزان پایه ی سوم متوسطه شهر نیشابور بود که از هر دو جنس و در رشته های علوم انسانی و تجربی در سال تحصیلی90-89 به تحصیل مشغول بوده اند. برای نمونه گیری،از روشطبقه ای و خوشه ای استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که نگرشِ دانش آموزان نسبت به سه مؤلفه ی ""جذابیت،اهمیت و فهم"" نسبتاً مطلوب بوده است. بر اساس نتایج حاصل از آزمونt،بین پسران و دختران در مؤلفه های جذابیت و فهم،تفاوت معنادار وجود داشت و نظر دختران منفی تر(نسبتاً نامطلوب) بود؛ ولی در مؤلفه ی اهمیت،تفاوت معناداری در نگرش دانش آموزان بر حسب جنسیت وجود نداشت. نتایج تحلیل واریانس یک راهه،نشان داد،در مؤلفه ی جذابیت،نگرش دانش آموزان منطقه ی برخوردار،نسبت به نیمه برخوردار و غیر برخوردار،به طور معناداری،منفی تر بود ولی در مؤلفه ی فهم،دانش آموزان منطقه ی غیر برخوردار،نگرش منفی تر داشتند. ضمناً دانش آموزان رشته ی تجربی در مؤلفه ی جذابیت،نگرش منفی تری داشتند و در سایر مؤلفه ها تفاوت معناداریبرحسب رشته تحصیلی وجود نداشت. براساس تحلیل رگرسیون، عوامل پیش بین در جذابیت،عبارت از:1- هویت دینی،2- نگرش به معلم،3- جنسیت ،درمؤلفه ی اهمیت: 1- هویت دینی 2- نگرش به معلم و درمؤلفه ی فهم: 1- جنسیت،2-نگرش به معلم،3- هویت دینی و 4- طبقه اقتصادی – اجتماعی بوده اند. پیام نهایی آن که میزانِ مطلوبیت موجود این درس،نمی تواند به فراگیران کمک کند تا پیام های ارزشی این درس رابر پیام های ضد ارزشی (که از هزاران سو به مخاطبان می رسد)،برتری بخشند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان