سید سپهر قاضی نوری

سید سپهر قاضی نوری

مدرک تحصیلی: استاد دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس
پست الکترونیکی: ghazinoory@modares.ac.ir

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۷۷ مورد.
۱.

اثر سیاست صنعتی بر مشارکت در زنجیره های ارزش جهانی: سیاست های علم، فناوری و نوآوری در تولید محصولات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و تجارت نوین سال ۱۸ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 133-167

کلید واژه ها: سیاست صنعتی سیاست علم فناوری و نوآوری زنجیره های ارزش جهانی پیچیدگی محصولات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۴۶
با ظهور زنجیره های ارزش جهانی و مشارکت کشورها در این زنجیره ها، مباحث جدید سیاست صنعتی شکل گرفت. یکی از ابزارهای اصلی سیاست صنعتی که منجر به حضور و مشارکت در زنجیره های ارزش جهانی می شود، اتخاذ سیاست های علم، فناوری و نوآوری است. براساس مطالعات صورت گرفته شاخص های پیچیدگی محصولات، جذب فناوری و تحقیق و توسعه از مهم ترین شاخص های مرتبط با این سیاست می باشد. بررسی اتخاذ این سیاست بر مشارکت در زنجیره های ارزش جهانی در چارچوب مدل گشتاورهای تعمیم یافته از اهداف اصلی این مقاله است. برای برآورد مدل از داده های تابلویی برای سال های 2020-2008 نمونه ای از 161 کشور به روش گشتاورهای تعمیم یافته استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که اخذ سیاست های علم، فناوری و نوآوری در چارچوب سیاست های صنعتی باعث افزایش مشارکت کشورها در زنجیره های ارزش جهانی می شود. لذا براساس نتایج تحقیق لازم است کشورها، ضمن در اولویت قرار دادن برنامه های توسعه ای خود جهت افزایش مشارکت و تثبیت در زنجیره های ارزش جهانی، از طریق انسجام بخشی سیاست علم، فناوری و نوآوری به عنوان یکی از ابزارهای سیاست صنعتی به ارتقای فعالیت های تحقیق و توسعه، جذب فناوری، پیچیدگی و توسعه محصول (تنوع در محصول و ارتقای کیفیت) توجه ویژه نموده و اخذ سیاست های تشویقی همچون سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه، تخصیص منابع و ایجاد ساز و کارهایی برای توسعه جذب فناوری را در دستور کار برنامه های خود قرار دهند.
۲.

تحلیل کارکردهای نظام نوآوری فناورانه مالی در گذار ولث تک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت عمومی سال ۱۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۵۹ 85 - 110

کلید واژه ها: فناوری مدیریت ثروت ولث تک فناوری مالی نظام نوآوری فناورانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۲۳
امروزه برای تسهیل فرایندهای مدیریت ثروت از راه حل های دیجیتال استفاده می شود که تحت عنوان  فناوری مدیریت ثروت (ولث تک) مطرح شده است. ولث تک ها منجر به تغییر در رژیم اجتماعی-فنی سنتی شده اند که با مفهوم گذار تبیین می شود. این مطالعه هدف بررسی گذار با چارچوب تحلیلی نظام نوآوری فناورانه را دنبال می کند. محققان قبلی، با مطالعه فناوری تجدیدپذیر، هفت کارکرد برای نظام نوآوری فناورانه تعیین کرده اند و نشان دادند که نظام چگونه کار می کند. از آنجا که گذار ولث تک، در مقایسه با گذار فناوری های تجدیدپذیر، گذاری کوتاه مدت محسوب می شود لذا نظام نوآوری فناوری های مدیریت ثروت کارکردهایی متفاوت از نظام نوآوری فناوری های تجدید پذیر دارد. ضمن اینکه ایران به عنوان کشوری در حال توسعه در جایگاه پیرو نسبت به کشورهای توسعه یافته قرار دارد که منجر به تفاوت در کارکردها و نحوه عملکرد نظام می شود. این مطالعه برای بررسی گذار ولث تک با چارچوب تحلیلی نظام نوآوری فناورانه، از روش پژوهش کیفی و راهبرد تحلیل محتوا استفاده کرده است. در این راستا با مطالعه گزارش ها و مطالب و مصاحبه های منتشر شده در رسانه های مالی و فین تکی طی بازه زمانی 1394 تا پایان 1399، نظرات فعالان این حوزه در ایران بررسی و تحلیل شده و در نهایت 9 کارکرد تامین زیرساخت فناورانه، شکل دهی به ارتباطات و شبکه سازی، تبادل اطلاعات و دانش، سیاستگذاری و قانونگذاری، آگاهی بخشی به شهروندان و شکل گیری شهروندی مالی، تامین مالی، توسعه منابع انسانی، تحقیق و توسعه و همچنین فعالیت های نوآورانه شناسایی شده است.
۳.

الگوی ارائه ارزش در فرایندهای سازمانی گمرک از طریق ادغام حاکمیت فناوری اطلاعات در مدیریت فرایند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت کسب و کارهای بین المللی سال ۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 19 - 40

کلید واژه ها: ارائه ارزش حاکمیت فناوری اطلاعات مدیریت فرایند گمرک علم طراحی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۱۲
تجارت جهانی نقش بسزائی در توسعه اقتصادی کشورها دارد. یکی از سازمان های موثر در زمینه تسهیل تجارت، گمرک است که به عنوان مرزبان اقتصادی کشور شناخته می شود. در گزارش ارائه شده توسط بانک جهانی کشور ایران جایگاه نامطلوبی در حوزه تجارت فرامرزی در بین کشورهای جهان دارد. این پژوهش با هدف بهبود جایگاه کشور ایران در شاخص تجارت فرامرزی گزارش بانک جهانی در بین سایر کشورها انجام شده است. بدین منظور ابتدا مطالعه حوزه های حاکمیت فناوری اطلاعات و مدیریت فرایند انجام پذیرفت، در این بررسی حوزه های پنجگانه حاکمیت فناوری اطلاعات و مراحل مورد نیاز جهت مدیریت فرایند شناسایی گردید. در پژوهش حاضر، از روش پژوهش علم طراحی برای مسئله مزبور استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر متشکل ۵۷ نفر از خبرگان حوزه گمرک بوده که نمونه ای به اندازه ۱۲ نفر از این جامعه جهت انجام مصاحبه به روش هدفمند انتخاب گردید. روش جمع آوری داده های این پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته بوده که با استفاده از تحلیل مضمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاضر به تفکیک، در سه حوزه شامل ارائه ارزش، حاکمیت فناوری اطلاعات، مدیریت فرایند طبقه بندی گردیده است. پس از طبقه بندی و تحلیل نتایج، مدلی جهت ارائه ارزش به ذینفعان سازمانی طراحی گردید. این مدل شامل بخش های مختلفی بوده که مهمترین بخش های آن بخش ”اقدامات” و ”ارائه ارزش” می باشد. دو بخش مزبور به اقداماتی اشاره دارد که لازم است در سازمان انجام پذیرد تا با ادغام حاکمیت فناوری اطلاعات در مدیریت فرایند موجب خلق ارزش برای ذینفعان گردد.
۴.

بیوم نوآوری و مقایسه آن با سایر استعاره های موجود: یک رویکرد پیمایشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت عمومی سال ۱۶ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۶۱ 129 - 160

کلید واژه ها: استعاره نوآوری نظام نوآوری بیوم نوآوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷ تعداد دانلود : ۶۹
ضرورت درک پدیده نوآوری و پیچیدگی های آن، موجب شده که محققان مختلف برای فهمیدن و فهماندن این پدیده از استعاره های متعددی نظیر سیستم (نظام)، اکوسیستم، کارخانه، مارپیچ، خوشه، زنجیره، شبکه و ... استفاده کنند؛ اما اخیراً استعاره جدیدی به نام بیوم، از حوزه بوم شناسی برای نوآوری بکار رفته است. مقاله حاضر در پی آن است که این استعاره جدید را با استعاره های قبلی فوق الذکر مقایسه نماید و برای این منظور از پیمایش نظرات صاحب نظران استفاده می نماید. برای این هدف، هشت اصل بهینگی استعاره ها (شامل یکپارچه سازی، جانمایی، تنیدگی، امکان بازگشایی، دلیل خوب، تحکیم ترادف، فاصله داری و ملموس بودن) و نیز شش قاعده مقبولیت سنجی استعاره ها (شامل جذابیت، مشهود بودن، متصل بودن، باورکردنی بودن، زیبا بودن و واقعی به نظر رسیدن) بین استعاره های به کاررفته برای نوآوری در قالب دو فرضیه اصلی و 14 فرضیه فرعی بررسی می شود که به تائید فرضیه ها می انجامد. این بدان معناست که استعاره بیوم برای تبیین پدیده نوآوری مناسب تر است؛ زیرا با به کارگیری آن امکان تحلیل و سیاست گذاری اجزا تشکیل دهنده بیوم که در حوزه های مختلف از اکوسیستم ها و روابط بین آن ها تشکیل شده اند، تسهیل خواهد شد. لذا توصیه می شود که سیاست گذاران نوآوری از این چارچوب جدید استفاده کنند.
۵.

گونه شناسی روش های انتقال و اکتساب فناوری: الهام گرفته از برهم کنش های بین ذرات در علم شیمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت منابع سازمانی سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 53 - 77

کلید واژه ها: biomimetic technology transfer and acquisition methods interactions between particles technological relations بیومیمتیک روش های انتقال و اکتساب فناوری برهم کنش های بین ذرات روابط فناورانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶ تعداد دانلود : ۲۸
بنگاه ها به منظور رفع نیازهای فناورانه خود برای رسیدن به مزیت رقابتی پایدار، راهبردهای گوناگونی پیش روی خود دارند. در بسیاری از موارد توسعه درونزای فناوری مقرون به صرفه نیست و بنگاه ها از روش های دیگری (اعم از رسمی و غیررسمی) برای انتقال و تصاحب فناوری استفاده می کنند. مطالعات ما نشان می دهد که تاکنون فهرست استانداردی از انواع این روش ها در ادبیات ارائه نشده و فهرست های موجود براساس مشاهدات شخصی پژوهشگران شکل گرفته اند. براین اساس این پژوهش سعی دارد تا گونه شناسی استانداردی از روش های انتقال و اکتساب فناوری را بر مبنای یک پشتوانه نظری ارائه دهد. این مطالعه با روش بیومیمتیک که روشی ساختار یافته برای الهام از طبیعت برای حل چالش های انسانی است، انواع روش های انتقال و اکتساب فناوری را با برهم کنش های بین ذرات در سطح هسته ای، اتمی و مولکولی مدل می کند. به این منظور، در گام اول «برهم کنش های بین ذرات» -که شناخته شده و دارای گونه های مشخصی هستند- به عنوان بهترین بدیلی که قادر باشد روابط فناورانه بین بنگاه ها را مدل کند انتخاب شده اند. در گام بعد شواهد موردنیاز برای تبیین ابعاد و عناصر اصلی مدل پژوهش (روابط معنایی بین مفاهیم و اجزاء دو پدیده در علم شیمی و مدیریت) جمع آوری شده و سپس بین عناصر موضوع پژوهش و بدیل منتخب تناظر یک به یک برقرار شده است تا نگاشت نهائی حاصل شود. مدل سازی این پژوهش وجود 13 رابطه فناورانه (روش انتقال و اکتساب فناوری) را نشان می دهد. ایده های این مقاله می تواند آغازگر مسیری برای استفاده از علم شیمی در مسائل مدیریت روابط انسانی باشد.
۶.

اعتبارسنجی روش های اکتساب فناوری در روند توسعه یک صنعت دفاعی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بهبود مدیریت سال ۱۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۶۰) 60 - 87

کلید واژه ها: صنعت موشکی روش های اکتساب فناوری مدل های اکتساب فناوری موشک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۶۵
روش ها و مدل های متنوعی جهت اکتساب فناوری وجود دارد اما انتخاب صحیح و استفاده بهینه از این روش ها و مدل ها می تواند در موفقیت فرایند اکتساب فناوری بسیار موثر باشد. در این پژوهش، انواع روش ها و مدل های اکتساب فناوری معرفی شده و ضمن نقد این مدل ها، یک مدل سه بعدی ناشی از برهم کنش عوامل مرتبط با مالک، گیرنده و ماهیت فناوری برای بررسی روش های اکتساب فناوری استفاده شده در صنعت موشکی ایران، انتخاب شده است. بر اساس این مدل، ایران از ترکیبی از «روش های بهینه» (مانند روش استخدام و تبادل نیروی، روش تحقیق و توسعه مشترک، روش اعزام کارشناس به خارج جهت تحصیل و روش مهندسی معکوس)، «روش های امکان پذیر اما غیر بهینه» (مانند روش کلید در دست) و «روش های غیر منطبق با مدل منتخب» (مانند روش آموزش تحت نظر مالک فناوری و روش تحقیق و توسعه داخلی) برای اکتساب فناوری های مختلف موشکی استفاده نموده است. بر این اساس، ایران به صورت همزمان و موازی از طیف گسترده ای از روش های اکتساب فناوری برای توسعه توانمندی های موشکی خود استفاده نموده است.
۷.

مسیرهای مشارکت علوم انسانی و اجتماعی در بوم سازگان نوآوری: دلالت هایی برای خط مشی گذاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت دولتی ایران دوره پنجم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 31 - 64

کلید واژه ها: بوم سازگان نوآوری علوم انسانی و اجتماعی ارزش ذاتی ارزش ابزاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۶۵
هر چند که نظریه بوم سازگان نوآوری در زمینه فناوری و به یک معنا در علوم پایه و مهندسی، تا حد خوبی ساختار و توسعه یافته، در علوم انسانی و اجتماعی و فناوری های نرم به درستی شکل نگرفته است. شاید از این رو که پژوهش گران حوزه مطالعات نوآوری همواره با ذهنیت اقتصادی به مفهوم «نوآوری» نگریسته اند. این رویکرد اقتصادی، آغازگر شکل گیری گفتمان «ارزش ابزاری» در ارزش گذاری پژوهش های علوم انسانی و اجتماعی است که به عنوان منطقی برای حمایت مالی آغاز شد و شروع به گسترش کرد. فراگیر شدن این گفتمان و مقایسه نتایج پژوهشی این علوم با علوم پایه و مهندسی توسط معیارهای ارزیابی یکسان، چالش ها و آسیب های فراوانی در میان فعالان در حوزه علوم انسانی و اجتماعی داشته و به ایجاد فضایی دلسردکننده و انزوای آن ها منجر شده است. در مقابل این گفتمان، پژوهشگران علوم انسانی و اجتماعی بر این باورند که کاری که انجام می دهند در مقابل «ارزش ابزاری» دارای یک «ارزش ذاتی» است که اقتصاد نمی تواند در آن نقشی داشته باشد. این تقابل در توجیه و منطق سرمایه گذاری در فعالیت ها و پژوهش های علوم انسانی و اجتماعی اختلافات راهبردی جدی ایجاد می کند. در این مقاله ضمن مرور دیدگاه های طرح شده پیرامون «ارزش» پژوهش ها علوم انسانی و اجتماعی در بوم سازگان نوآوری، مدلی برای نشان دادن گذرگاه های مشارکت این علوم در بوم سازگان نوآوری پیشنهاد شده است. این مدل می تواند راهکاری برای مصالحه منتقدان ابزارگرائی در مقابل اقتصاددانان بوده و مسیر پیش روی تأمین مالی پژوهش ها علوم انسانی و اجتماعی را هموارتر کند. در نهایت دلالت هایی برای خط مشی گذاری در زمینه تأمین مالی هر یک از گذرگاه های مشارکت پژوهش های علوم انسانی و اجتماعی در بوم سازگان نوآوری بیان شده است.
۸.

الگوی پیش بین های عملکرد استراتژی تجاری سازی مستقل در صنعت داروهای زیستی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت عمومی سال پانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۷ 171 - 200

کلید واژه ها: صنعت زیست دارو استراتژی مستقل عملکرد تجاری سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵ تعداد دانلود : ۱۴۷
زیست فناوری پزشکی یا درمانی به توسعه ابزارهای تحقیقاتی، تشخیص، توسعه و تحویل داروها و واکسن ها از طریق استفاده از سیستم ها یا فرآیندهای سلولی و مولکول های زیستی اختصاص دارد. یک انتخاب استراتژیک بسیار مهم شرکت ها در صنعت داروهای زیستی، استراتژی تجاری سازی فناوری است. استراتژی تجاری سازی مستقل به عنوان یکی از استراتژی های تجاری سازی داروهای زیستی در دنیا شناخته شده است. هدف پژوهش حاضر شناسایی پیش بین های عملکرد استراتژی تجاری سازی مستقل در صنعت زیست داروی ایران با استفاده از روش فراترکیب است. در این روش پس از فیلتر مقالات، در نهایت تعداد 42 تحقیق که بطور مستقیم به موضوع عملکرد تجاری سازی مستقل در داروهای زیستی پرداخته بودند وارد مرحله تحلیل در نرم افزار مکس کیودا شدند. پس از مرحله تلفیق تعداد 68 رمز متمایز شناسایی، و در سطوح انتزاع بالاتر رمزها در قالب 9 تم (جهت گیری استراتژیک، هوش تجاری سازی فناوری، قابلیت R&D، یکپارچگی دانش توسعه محصول، قابلیت تجاری سازی (تولید و بازاریابی)، مکانیسم حمایتی دولت و رژیم های مالکیت، یکپارچگی رسمی و پویائی محیطی) قرار داده شدند. به منظور ساخت مدل مفهومی پژوهش، براساس خروجی فراترکیب، سازه های پیش بین عملکرد استراتژی تجاری سازی مستقل، نحوه ارتباط سازه ها و نیز شاخص های اندازه گیری آنها استخراج شدند. نتیجه اعتبارسنجی مدل پیشنهادی براساس نظر خبرگان صنعت زیست داروئی کشور با روش رتبه اعتبار محتوایی لاوش و تکنیک حداقل مربعات جزئی از این قرار است: پیش بین های عملکرد استراتژی تجاری سازی مستقل با ضریب تعیین 91% عبارتند از: یکپارچگی رسمی و غیررسمی، جهت گیری های استراتژیک، هوش تجاری سازی فناوری، قابلیتR&D، قابلیت تولید و بازاریابی.
۹.

تحلیل چندسطحی عوامل موثر بر همپایی فناورانه در صنعت نرم افزارهای بانکی؛ یک شرکت ایرانی توسعه دهنده نرم افزارهای بانکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بهبود مدیریت سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۶) 35 - 64

کلید واژه ها: همپایی فناورانه تحلیل چندسطحی صنعت نرم افزارهای بانکی تحلیل مضمون تحلیل عاملی تاییدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۱۵۵
همپایی فناورانه یک جزء مهم و کلیدی از فرایند توسعه کشورهایی است که نسبت به کشورهای پیشرو در زمینه فناوری و اقتصادی عقب تر هستند. کشورهای دنباله رو می توانند از فرصت های ایجاد شده به واسطه ظهور فناوری های جدید، وارد فضای رقابت جهانی شوند. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی عوامل کلیدی اثرگذار بر فرآیند همپایی فناورانه در صنعت نرم افزارهای بانکی ایران و بررسی میزان اثرگذاری و اولویت بندی آنها است. روش پژوهش مورد استفاده روش آمیخته است که در بخش کیفی از تحلیل مضمون و در بخش کمی از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. در این راستا، عوامل اساسی تاثیرگذار با بهره گیری از روش تحلیل مضمون و با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختار یافته مشخص شدند و 55 مضمون شناسایی شد که در قالب شبکه مضامین دسته بندی شدند. با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی اثرگذاری تمامی عوامل شناسایی شده تایید شد. از بین عوامل موثر در سطح بنگاه عامل بسترهای مناسب امنیتی، از بین عوامل موثر در سطح صنعت عامل افزایش تعامل و ارتباط با کاربران و مشتریان دائمی و از بین عوامل موثر در سطح ملی عامل تعامل و ارتباطات در جهت تولید، انتشار و استفاده از دانش جدید بالاترین اثرگذاری را دارند.
۱۰.

مدل توسعه نوآوری در صنعت سفال لالجین: یک نظریه داده بنیاد با تحلیل چرخه عمر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بررسی های بازرگانی خرداد و تیر ۱۴۰۱ شماره ۱۱۳ 25 - 50

کلید واژه ها: سفالگری نوآوری چرخه عمر لالجین نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸ تعداد دانلود : ۱۴۲
شهر لالجین، از مهم ترین مراکز تولید سفال در ایران است و همین قابلیت باعث شده است علاوه بر کسب رتبه اول صادرات سفال در کشور، جایگاه سوم در جذب گردشگر در استان همدان، پس از شهر همدان و غار علی صدر را به خود اختصاص دهد؛ اما صنعت سفال لالجین علی رغم مزیت های خود، در حال حاضر، در خلق و تجاری سازی نوآوری فاقد یک ساختار سیستمی است و معدود نوآوری های موفق سالیان اخیر این صنعت متکی به ابتکار عمل تعداد اندکی از بی شمار سفالگر خوش ذوق این شهر بوده است. در این پژوهش تلاش شده است با استفاده از رویکرد نظریه داده بنیاد و با انجام مصاحبه های عمیق با 59 نفر به نمایندگی از بازیگران درگیر در این صنعت و خبرگان مرتبط با آن، ساختار فعالیت های نوآورانه صنعت سفال لالجین، در طول چرخه عمر آن بررسی و راه کارهایی جهت احیا و رونق بخشی به آن ارائه گردد. در این پژوهش سه مدل، بر مبنای مدل پاردایمی نظریه داده بنیاد، برای تشریح و تحلیل زیست بوم نوآوری سفال لالجین از سال 1315 تاکنون و یک مدل نیز برای احیای آن ارائه گردیده است. نتایج نشان می دهد مهم ترین راه کارهای پیشنهادی در این خصوص ایجاد پژوهشکده سفال و سرامیک، ایجاد مراکز تحقیق و توسعه صنعتی، راه اندازی شتاب دهنده تخصصی سفال و تعمیق همکاری ها بین بازیگران این صنعت است.
۱۱.

ارزیابی حُسن اجرای سیاست های راهبردی و کلانِ علم و فناوری در ایران مبتنی بر رویکرد شبکه سیاستی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۶ 712 - 746

کلید واژه ها: اسناد سیاستی سیاست گذاری علم و فناوری شبکه سیاستی علم و فناوری انحرافات عملکردی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۱۸۰
هدف این پژوهش ارزیابی حُسن اجرای سیاست های راهبردی و کلانِ علم و فناوری در ایران به روش شبکه سیاستی است. بدین منظور، با مرور منابع و تحقیقات در حوزه سیاست گذاری عمومی و به ویژه سیاست گذاری علم و فناوری، چارچوبی نظری شامل سه مرحله سیاست گذاری کلی (شامل دو سطح اَبَرسیاست ها و سیاست های راهنما)، سیاست گذاری اجرایی (شامل سه بخش سیاست های سمت تقاضا، سیاست های سمت عرضه و سیاست های زیرساخت مبادله) و ارزیابی سیاستی (در سه سطح بروندادها، پیامدها و آثار) تدوین شد. سپس شبکه سیاستی علم و فناوریِ ایران در وضعیت موجود، نخست مبتنی بر اسناد سیاستی و سپس مبتنی بر نظریات خبرگان نگاشت و با یکدیگر مقایسه شد. بدین منظور، نخست 25 سند سیاستی بررسی و سپس پرسش نامه ای تدوین و بین 50 نفر از خبرگان سیاست علم و فناوریِ ایران توزیع شد. برای تحلیل و ترسیم نگاشت های حاصل از اسناد سیاستی و نظریات خبرگان، از نرم افزارهای یو سی آی نت (UCI Net) و نت دراو (NetDraw) و برای مقایسه آن ها با یکدیگر از آزمون تی به کمک نرم افزار اس پی اس اس استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد عملکرد شبکه سیاستی علم و فناوریِ ایران مبتنی بر آرای خبرگان در قریب به 44 درصد نسبت به تکالیف اسناد سیاستی انحراف دارد؛ بدین معنا که در مأموریت های سیاستیِ تعدادی از نهادهای شبکه سیاستی علم و فناوریِ ایران، تفاوت های معنادار بین آنچه در اسناد سیاستی ذکر شده و آنچه در عمل انجام می شود، وجود دارد. همچنین درباره بعضی سیاست های علم و فناوری، ضعف جدی عملکرد مشاهده می شود.
۱۲.

تبیین نهاد خلق ارزش مشترک در بومسازگان صنایع الکترونیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست علم و فناوری سال چهاردهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 74 - 91
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۹۷
مطالعات متعددی در خصوص جایگاه نهاد میانجی در بوم سازگان صنایع انجام شده، اما به طور مشخص در ارتباط با نهاد میانجی خلق ارزش مشترک در بوم سازگان صنایع الکترونیک مطالعات محدودی موجود می باشد. لذا هدف این تحقیق کشف ابعاد نهاد میانجی خلق ارزش در بوم سازگان صنایع الکترونیک است. تحقیق حاضر با روش کیفی و با رویکرد نظریه داده بنیاد نظام مند انجام گردید و به منظور جمع آوری اطلاعات از مصاحبه های عمیق با 19 نفر از متخصصان حوزه نوآوری و صنعت الکترونیک بهره گرفته شد. از تجزیه و تحلیل داده ها روی ۲۳۶ مفهوم، مجموعاً ۱۸۶ کد باز و پس از تحلیل و تجمیع داده ها، 19 مقوله فرعی بدست آمد و در نهایت ۶ مقوله اصلی به عنوان ابعاد نهاد میانجی خلق ارزش مشترک در بوم سازگان صنعت الکترونیک شناسایی و کشف گردید. این شش مقوله اصلی عبارتند از مقوله "نهاد خلق ارزش مشترک" به عنوان پدیده محوری که نقش آن خلق و توسعه دارایی مشترک، حاصل از همکاری بین نهادی است و مقوله "شبکه تبادل خلاق" به عنوان شرایط علی که زیر ساخت تحقق، کشف و توسعه دارایی مشترک را شامل می گردد و همچنین مقوله "الزامات شبکه همکاری" به عنوان شرایط تأثیرگذار زمینه ای که امکان همکاری خلق ارزش، بین نهادی را فراهم می آورد و مقوله "تعارض همکاری نهادی" به عنوان شرایط مداخله گر که از واگرایی همکاری بین نهادی پیشگیری می کند و مقوله "برنامه های همکاری مشترک" به عنوان راهبرد کنشی که شیوه اصلی خلق ارزش در همکاری بین نهادی را معین می نماید و در نهایت مقوله "تعالی بوم سازگان صنعت الکترونیک" به عنوان آثار و پیامد ناشی از آن پدیده محوری می باشد.  
۱۳.

خوشه بندی میانگین فازی به مثابه روش تحلیل گفتمان (مطالعه موردی: تعاملات نهادی سیاست گذاری علم و فنّاوری در ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۲۷ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۰۷ 15 - 33
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۱۶۷
در این مقاله تلاش شده با بهره گیری از روش کمّیِ خوشه بندی میانگین فازی، روشِ کیفیِ تحلیل گفتمان را به روشی آمیخته (کیفی−کمّی) توسعه داد. بدین منظور تعاملات نهادی سیاست گذاری علم و فنّاوری در ایران به عنوان یک مطالعه موردی بررسی شده است. براساس این، مطابق «طرح آمیخته متوالیِ تبیینی»، نخست با به کارگیری روش خوشه بندی فازی و ابزار پرسش نامه، گفتمان های حاکم بر فضای خبرگان درباره موضوع، احصا و سپس با استفاده از روش تحلیل گفتمانِ لاکلا و موف و ابزار مصاحبه، به تبیین دال مرکزی، لحظه ها و مفصل بندی گفتمان ها پرداخته شد. بدین ترتیب «گفتمان مشارکتی» حول دالِ مرکزیِ «سیاست گذاری یکپارچه» و «گفتمان مستقل» حول دالِ مرکزیِ «سیاست گذاری دولتی» شناسایی شد. مهم ترین دستاورد این پژوهش، توسعه روش تحلیل گفتمان از پارادایم کیفی به پارادایم آمیخته و درنتیجه افزایش اعتبار یافته های پژوهش است. افزون براین، نوآوریِ یادشده هم جهت با جریان غالب در روش شناسی است و به دلیل بهره گیری از منطق فازی، قرابت زیادی با مفاهیم پرابهام و پیچیده علوم اجتماعی نیز دارد.
۱۴.

خوشه بندی گفتمان های حاکم درباره ساختار مناسب برای سیاستگذاری علم و فناوری در ایران به روش میانگین فازی (FCM)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال بیست و هشتم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۰۸ 323 - 356
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۶۳
به رغم تحولات چشمگیر علم و فناوری در ایران طی سال های اخیر، انتقادات بسیاری ناظر بر اشکالات ساختاری در نظام سیاستگذاری علم و فناوری در ایران مطرح می شود. هدف اصلی مقاله حاضر که مبتنی بر پارادایم فلسفی تفسیرگرایی انجام شده، احصای گفتمان های متعدد درباره ساختار مناسب برای سیاستگذاری علم و فناوری در ایران به روش خوشه بندیِ میانگین فازی و مبتنی بر نظرات خبرگان است. به این ترتیب چارچوب سیاستگذاری علم و فناوری مبتنی بر مدل سازمان توسعه و همکاری های اقتصادی گسترش داده شد. دلیل به کارگیری منطق فازی در این پژوهش که برای نخستین بار در روش تحلیل گفتمان استفاده می شود، تقریبِ بیشتر آن به ماهیتِ پیچیده و پرابهام علوم اجتماعی است. بر این اساس نظر پنجاه نفر از خبرگان با استفاده از پرسشنامه گردآوری و توسط نرم افزارهای MATLAB و SPSS تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان می دهد وضعیت موجود در قالب یک گفتمان نگاشت می شود؛ اما برای وضعیت بهبودیافته، دستِ کم دو «گفتمان مشارکتی» و «گفتمان مستقل» متصور است. همچنین ماتریس نهاد - وظیفه برای تکامل ساختار نهادی سیاستگذاری علم و فناوری در ایران ترسیم می شود. در نهایت بدون اینکه تلاشی برای حذف، ادغام یا افزودن نهادی انجام شود بعضی وظایف به بعضی نهادها تخصیص و بعضی وظایف از بعضی نهادها اخذ می شود. 
۱۵.

مدل سازی ساختاری ویژگیها و عوامل اثرگذار بر شبکه سیاستی مشارکتیِ علم و فنّاوری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت در ایران دوره ۲۵ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۳) 1-24

کلید واژه ها: سیاست علم و فناوری شبکه های سیاستی مشارکتی تحلیل ساختاری ایران حداقل مربعات جزئی (PLS)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۱۶۱
هدف این پژوهش مدل سازی ساختاری ویژگی ها و عوامل اثرگذار بر شبکه سیاستی مشارکتی علم و فنّاوری در ایران است. داده های پژوهش در دو مرحله کیفی و کمّی گردآوری شده است. در مرحله کیفی با 20 نفر از خبرگان مصاحبه اکتشافی و نیمه ساختاریافته انجام و در مرحله کمّی 100 پرسشنامه بین خبرگان توزیع و گردآوری شده است. همچنین برای تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که شبکه سیاستی مشارکتی علم و فنّاوری در ایران دارای 17 ویژگی در چهار بُعد است که به ترتیب اهمیت عبارتند از: بازیگران، قواعد رفتاری بازیگران، روابط بین بازیگران و ساختار شبکه. همچنین هشت عامل در سه بُعد بر این شبکه اثرگذار است که به ترتیب اهمیت عبارتند از: عوامل ویژه سیاست علم و فنّاوری، عوامل ملی و عوامل بین المللی. مهم ترین توصیه سیاستی این پژوهش، ملاحظه این عوامل توسط دولت به عنوان بسترساز شکل گیریِ شبکه؛ و سایر سیاست گذاران علم و فنّاوری به عنوان بازیگران اصلی شبکه است.
۱۶.

ارزیابی توانمندی فناورانه بنگاه های داروساز زیستی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بررسی های بازرگانی مهر و آبان ۱۴۰۰ شماره ۱۰۹ 1 - 24

کلید واژه ها: توانمندی فناورانه ارزیابی داروهای زیستی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۱۳۶
ارزیابی توانمندی فناورانه، یکی از پیش نیازهای تدوین راهبردها و سیاست های توسعه فناوری است. به همین جهت، در این مقاله تلاش شده تا با استفاده از ابزار ممیزی توانمندی فناورانه ( TCAT ) توان فناورانه شرکت های داروساز زیستی در ایران ارزیابی شود. به این منظور، پرسش نامه توسعه یافته TCAT برای 18 شرکت ارسال شد. نتایج تحلیل پرسش نامه ها نشان می دهد که شرکت های داروساز زیستی ایران به طور متوسط در مرحله «استراتژیک» از چهار سطح توانمندی فناورانه قرار دارند. هم چنین نتایج نشان می دهد که از میان 9 بعد توانمندی، به لحاظ بعد «آگاهی» شرکت ها در وضعیت مناسبی قرار دارند و مهم ترین عامل مانع در حرکت بنگاه ها به سمت توانمندی خلاق، ضعف آن ها در شبکه سازی و استفاده از توان شرکت ها و مؤسسات بیرونی برای ارتقاء توان تولید و توسعه توانمندی فناورانه است. افزون بر این، ضعف بنگاه های داخلی در همکاری مشترک با یکدیگر ناشی از ضعف های فرهنگ همکاری، نبود نظام مالکیت فکری مناسب و نیز معضلات موجود در قانون تجارت کشور است که ادغام و اکتساب ( M&A ) بنگاه ها را دشوار کرده است.
۱۷.

الگوی بلوغ پارک های فناوری بر اساس تکامل تاریخی؛ پارک های ایران کجا هستند؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بهبود مدیریت سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۸) 93 - 117

کلید واژه ها: پارک فناوری پارک علم و فناوری شهرک فنّاوری مناطق نوآوری نوآوری الگوی بلوغ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۷ تعداد دانلود : ۴۴۲
مفهوم پارک های فناوری در مباحث علمی و عملی با معانی و تعابیر مختلف مورداستفاده قرار می گیرد، اما هدف اصلی به کارگیری آن، ایجاد حلقه واسط میان سه گانه دولت، کسب وکار و دانشگاه است، تا بتواند به عنوان یک کاتالیزور هدایت کننده نوآوری عمل کند. در این روند پارک های فناوری با توجه به عوامل داخلی و خارجی تأثیرگذار در دهه های اخیر تغییرات ساختاری متعددی داشته اند، یکی از این تحولات تغییر مدل های نوآوری است که پارک ها برای انجام مأموریت خود نیازمند همراهی با آن هستند و در این جهت ذی نفعان، زیرساخت های نرم افزاری و سخت افزاری، همچنین عوامل انسانی نیز دستخوش تغییر شده اند. هدف از انجام این مطالعه استخراج الگوی بلوغ پارک های فناوری با محوریت سیر تکامل نسل های نوآوری بوده است، همچنین مشخص شدن جایگاه پارک های ایران در الگوی بلوغ پارک های فناوری و میزان تکامل آن ها پس از سال ها فعالیت از دیگر اهداف این تحقیق است. در این مقاله، ابتدا سیر تکامل تاریخی پارک ها بررسی شده است، سپس الگوی بلوغ پارک های فناوری با در نظر گرفتن نسل های هفت گانه نوآوری به عنوان دیدگاه نوآوری پارک ها موردمطالعه قرارگرفته، که منتج به استخراج پنج نسل از پارک های فناوری شده است. بر این اساس طی مصاحبه های صورت گرفته با مدیران و کارشناسان پارک های فناوری جایگاه پارک های ایران در الگوی بلوغ پارک های فناوری مشخص شده که در میان نسل های اول و دوم قابل دسته بندی است.
۱۸.

تخصصی سازی هوشمند: راهبردی برای سیاست گذاری منطقه ای نوآوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت عمومی سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۰ 5 - 29

کلید واژه ها: سیاست گذاری نوآوری سیاست گذاری منطقه ای تخصصی سازی هوشمند اولویت گذاری علم و فناوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۷ تعداد دانلود : ۳۵۰
     تخصصی سازی هوشمند، یکی از جدیدترین راهبردهای سیاست گذاری منطقه ای نوآوری است که پس از نظام منطقه ای نوآوری موردتوجه قرار گرفته است. این راهبرد بیان می دارد برای هر منطقه می بایست اولویت های مشخصی با توجه به پتانسیل های منطقه، به نحوی تعیین گردد که بیش ترین تناسب را در راستای تحریک و تقویت نوآوری در سطح منطقه ای و ملی داشته باشد. این مقاله به دنبال ارائه چارچوبی برای طراحی سیاست های نوآوری منطقه ای مبتنی بر راهبرد تخصصی سازی هوشمند با در نظر گرفتن تفاوت های موجود در وضعیت نوآوری استان های کشور است. بدین منظور با مطالعه و بررسی پژوهش های پیشین مبتنی بر روش فراترکیب، الزامات و مؤلفه های سیاست گذاری منطقه ای مبتنی بر تخصصی سازی هوشمند شناسایی شده است. در این گام 119 مقاله برگرفته از پایگاه داده های اسکوپوس، امرالد، ساینس دایرکت، اسپرینگر و پروکوئست مورد بررسی قرار گرفته و پس از سه مرحله غربالگری، 30 مقاله جهت تحلیل عمیق تر شناسایی شدند که نتیجه آن، طراحی چارچوبی برای اجرای راهبرد تخصصی سازی هوشمند بود. این چارچوب در سه گام 1) انجام مطالعات مقدماتی و وضع موجود منطقه و تحلیل قابلیت ها و توانمندی های منطقه، 2) شناسایی اولویت های تخصصی سازی هوشمند و 3) برنامه ریزی عملیاتی تخصصی سازی هوشمند ارائه می گردد 
۱۹.

دو پارک فناوری در شیراز: دو الگوواره متفاوت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست نامه علم و فناوری دوره دهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۳۳) 37 - 52
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۲۵۴
پارک های فناوری ابزاری برای پاسخگویی به نیازهای صنعت و حرکت به سمت اقتصاد دانش محور با استفاده از توان علمی دانشگاه ها درنظر گرفته شده اند. در ایران، به علت مالکیت و راهبری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در اغلب پارک های فناوری، محوریت عملکرد پارک ها برمبنای عرضه علم، نوآوری و فناوری است. در این میان، رویکرد اقتصادی و تولید ثروت از راه پارک ها کم رنگ و اهمیت تقاضای صنعت و بازار در نوآوری و تولید فناوری نادیده گرفته شده است. به منظور بررسی تناقض میان مفهوم و عملکرد پارک های ایران، در این مقاله طی مصاحبه های انجام شده با مدیران و کارشناسان، دو پارک فناوری شهر شیراز، که در مالکیت وزارتخانه های دفاع و علوم اند، با دو الگوواره مختلف مقایسه شده اند. در این مطالعه، با استفاده از سه رویکردِ سیاستگذاری فناوری و نوآوری از جنبه عرضه و تقاضا، الگوی اجرای پارک ها و ویژگی نسل های متفاوت پارک های فناوری، این دو پارک بررسی و مقایسه شده است. براساس نتایج حاصله، می توان تأثیر مثبت و کارآمد، محوریت تقاضا و حضور فعال صنعت را در طراحی، اجرا و راهبری پارک های فناوری مشاهده کرد که از ویژگی های نسل سوم پارک های فناوری است.
۲۰.

چالش های دره مرگ اکوسیستم نوآوری زیست دارو ایران و بررسی توانمندی ها و عوامل زمینه ای موثر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بهبود مدیریت سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۵۰) 35 - 54

کلید واژه ها: اکوسیستم نوآوری دره مرگ چالش توانمندی عوامل زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۲۲۵
بررسی توسعه اکوسیستم های نوآوری مختلف نشان داده است که در مراحل ابتدایی توسعه اکوسیستم ها با بازه ای مواجه هستیم که به علت ماهیت های متفاوت دو سربازه، اکوسیستم با چالش هایی روبه رو می گردد که بیشترین نرخ شکست و توقف آن را به همراه دارد. اکوسیستم هایی که بتوانند از این مرحله عبور کنند قادر به کسب ارزش تولید شده در اکوسیستم و خلق ثروت می باشند. ما در این پژوهش به دنبال شناخت چالش های این مرحله از فرایند رشد با نام دره مرگ اکوسیستم و شناسایی توانمندی های لازم برای عبور از آن هستیم. لذا این مقاله تلاش کرده با موردکاوی اکوسیستم نوآوری زیست دارو ایران به عنوان یک اکوسیستم موفق که توانسته از دره مرگ عبور کند به بررسی چالش های آن و عوامل زمینه ای و توانمندی-های موثر بر عبور اکوسیستم نوآوری از آن بپردازد. برای اینکار داده های مورد نیاز از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته گردآوری و با استفاده از تحلیل تم و کدگذاری، تحلیل و در قالب مدلی ارائه شده است. بر اساس یافته های پژوهش، اکوسیستم نوآوری زیست داروی ایران در فرایند عبور از دره مرگ خود با سه نوع چالش اجرایی، هم تکاملی و پذیرش مواجه بوده است که شکلگیری پنچ توانمندی تعاملات و دسترس پذیری؛ یکپارچگی و هم افزایی؛ نوآوری و یادگیری؛ تطبیق پذیری و جابه جایی و در نهایت قابلیت خلق مکمل و همچنین وجود سه عامل زمینه ای سیاست های دولت، تحریم های سیاسی و تقاضای بازار در عبور از این دره و غلبه بر این چالش ها تاثیرگذار بوده اند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان