احمد علیپور

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه سرعت خواندن خط بریل با دست چپ و دست راست با توجه به دست برتری در میان دانش آموزان نابینای شهر تبریز که در مقطع دبیرستان مشغول به تحصیل بودند، انجام شده است. روش: در راستای هدف فوق، 27 دانش آموز دختر و پسر دبیرستانی (شامل 8 دختر و 19 پسر) با میانگین سنی 19سال و 8 ماه که 14 نفر آنها راست دست و 13 نفر آنها چپ دست بودند، از میان کلیه دانش آموزان نابینای مشغول به تحصیل در دبیرستان نابینایان شهید مرادی شهر تبریز که از خط بریل استفاده می کنند، به طور تصادفی انتخاب شدند. کلیه آزمودنی ها به گویه های پرسشنامه دست برتری ادینبورگ (اولدفیلد، 1971) پاسخ دادند. همچنین همه آزمودنی ها به صورت انفرادی، متنی با عنوان "پوشه یک ورقی" شامل 357 کلمه را که به بریل نوشته شده بود، در یکی از سه موقعیت (با هر دو دست، فقط با دست راست و فقط با دست چپ) خواندند و سرعت خواندن آنها با دستگاه زمان سنج بر اساس تعداد کل کلمات در ثانیه اندازه گیری شد. یافته ها: پس از اجرای آزمونها به صورت انفرادی و استخراج زمان صرف شده برای خواندن کل متن، آزمودنی ها بر اساس بهره برتری جانبی (LQ) به دو گروه راست دست و چپ دست تقسیم شدند. برای تحلیل از آزمون ناپارامتری فریدمن استفاده شد و نتایج نشان داد که سرعت بریل خوانی به هنگام استفاده از هر دو دست، نسبت به سایر موقعیت ها (بدون در نظر گرفتن دست برتری) به طور معناداری بیشتر بود. همچنین بر اساس نتایج آزمون U من ویتنی، میان سرعت بریل خوانی در افراد چپ دست و راست دست تفاوت معنادار وجود داشت، به طوری که سرعت بریل خوانی افراد چپ دست و راست دست به هنگام استفاده از دست چپ بیشتر بود، ولی این تفاوتها با توجه به نتایج آزمون کروسکال والیس در دو جنس معنادار نبود. نتیجه گیری: سرعت بریل خوانی به هنگام استفاده از هر دو دست، بدون در نظر گرفتن دست برتری بیشتر است. همچنین سرعت بریل خوانی، با دست چپ بیشتر از سرعت بریل خوانی با دست راست است.

اخلاق در آموزش مجازی پیشگیری از بروز مصادیق گوناگون غیراخلاقی در محیط آموزش مجازی است. تدوین مسوولیت های اخلاقی سازمان های آموزش مجازی در قبال حقوق خود و دیگران، به سبب جریان آزاد و فراخ دامنی گستره ارتباطات الکترونیکی، ضروریست.روش کار: این نوشتار با مطالعه تحلیلی ضمن ترسیم دقیق معنای اخلاق از حوزه معرفتی روانشناختی و آموزش مجازی و جامع نگری نسبت به تعیین مرز محیط داخلی و خارجی سازمان با رویکرد به آرمان ها، ارزش ها و تعهدات سازمان، به مفهوم سازی اخلاق آموزش مجازی می پردازد. برای تدوین کدهای اخلاقی جامع در اخلاق آموزش مجازی به منظور بیان مسوولیت پذیری سازمان در قبال رفتارهای غیراخلاقی محتاج این مفهوم سازی هستیم. بدون این مفهوم سازی، کدبندی امور اخلاقی در حوزه آموزش مجازی ناکارآمد خواهد بود. بنابراین اخلاق آموزش مجازی را مسوولیت های اخلاقی سازمان در قبال محیط داخلی (مدیران، مشاوران، استادان، کارکنان و ...) و محیط خارجی (ناشران، تصمیم گیرندگان، اولیا و مربیان، دولت و ...) و الگوهای رفتاری ارتباطی مبتنی بر رعایت حقوق دیگران تعریف می کنند.نتیجه گیری: این مقاله می کوشد که به توضیح مفهوم اخلاق آموزش مجازی بپردازد و ضمن تاکید بر ضرورت و نیاز، به مفهوم سازی در این حیطه می پردازد.

در این تحقیق رابطه دست برتری و توانایی چرخش ذهنی مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور 87 آزمودنی (45 دختر و 42 پسر) با میانگین سنی یازده سال و یک ماه و پنج روز که در مقطع پنجم ابتدایی به تحصیل اشتغال داشتند، بصورت تصادفی انتخاب شدند. نمونه مزبور از میان 4 مدرسه ابتدایی (2 مدرسه دخترانه و 2 مدرسه پسرانه) از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده جهت دست برتری، آزمون چاپمن (1987) و برای چرخش ذهنی آزمون آنلاین پی (2000) بود. برای تجزیه و تحلیل داده های آماری پژوهش از تحلیل واریانس دوراهه و آزمون ناپارامتریک خی دو استفاده شد. نتایج نشان داد که بین دست برتری دختران و پسران تفاوت معناداری وجود ندارد (p=0.95). نتایج آزمون تحلیل واریانس نشان داد که عملکرد دو سو توانها در آزمون چرخش ذهنی نسبت به دانش آموزان چپ دست و راست دست در سطح بالاتری قرار دارد که از لحاظ آماری (p=0.003) معنادار است.

هدف: این پژوهش به منظور بررسی رابطه بهزیستی شخصی کودکان کم توان ذهنی و مادران آنها اجرا شده است. روش: برای رسیدن به اهداف و آزمون فرضیه های مربوط، از میان کودکان کم توان ذهنی در شمال شهر تهران در جایگاه حوزه ای جغرافیایی با امکانات اقتصادی نسبتا گسترده تر و شهر همدان به مثابه شهری متوسط و دورتر از مرکز شهر، یک نمونه 356 نفری انتخاب شدند که از این تعداد نمونه، 43.8 درصد نمونه از شهر همدان و 56.2 درصد نمونه از شمال تهران از طریق روش نمونه گیری تصادفی در شمال تهران و همه اعضای جامعه در همدان انتخاب شدند و داده ها از طریق پرسشنامه های نشانگر بهزیستی شخصی - مقیاس بزرگسالان (PWI-A) و نشانگر بهزیستی شخصی- مقیاس نارسایی های شناختی (PWI-ID) جمع آوری شدند. یافته ها: نتایج به دست آمده بر حسب توزیع t نشان داده است که بین بهزیستی شخصی کودکان کم توان ذهنی در دو جنس دختر و پسر، تفاوت معناداری وجود ندارد، اما بین نمرات بهزیستی شخصی کودکان کم توان ذهنی در شهر همدان به گونه ای معنادار، بیشتر از همتایان آنها در شمال تهران است. نتایج همچنین نشان دادند که بهزیستی شخصی مادران در دو شهر همدان و تهران نیز یکسان هستند. با این حال، محاسبه ضریب همبستگی پیرسون، حاکی از وجود رابطه ای مستقیم بین بهزیستی شخصی مادران و کودکان آنها بود؛ به این معنا که با افزایش بهزیستی شخصی در مادران، این شاخص در کودکان کم توان ذهنی آنها نیز افزایش خواهد یافت. این یافته با آنچه در پژوهش های مشابه در دیگر کشورها به دست آمده، یکسان است. نتیجه گیری: بهزیستی شخصی مادران با بهزیستی شخصی کودکان کم توان ذهنی ارتباط دارد، اما بهزیستی شخصی کودکان کم توان ذهنی پسر و دختر متفاوت نیست.

مطالعه حاضر به منظور بررسی تاثیر انواع بازی های رایانه ای بر درجه حرارت پایه بدن با توجه به سنخ شخصیتی و جنس در میان نوجوانان ایرانی انجام شده است. به این منظور 209 نفر از دانش آموزان مقطع اول راهنمایی شامل 108 دختر و 101 پسر با میانگین سنی 12 سال و 7 ماه (دامنه سنی 15-12 سال) به روش تصادفی چند مرحله ای از میان مدارس راهنمایی شهر تهران انتخاب شدند. آزمودنی ها به 9 گروه شامل 1 گروه کنترل و 8 گروه آزمایشی تقسیم شدند که 8 گروه آزمایشی به مدت 40 دقیقه به بازی با انواع بازی های رایانه ای درجه بندی شده از نظر محتوای خشونت (در دو سطح با و بدون موسیقی) پرداختند. 10 دقیقه قبل از شروع بازی و 5 دقیقه مانده به پایان بازی درجه حرارت پایه بدن آزمودنی های گروه های آزمایشی و گروه کنترل (بدون بازی در حالت استراحت) توسط حرارت سنج طبی دهانی در وضعیت نشسته اندازه گیری شد. همچنین کلیه آزمودنی ها به گویه های پرسشنامه شخصیت جوانان آیزنک پاسخ دادند. با استفاده از روش تحلیل واریانس مشخص شد که تغییرات درجه حرارت به واسطه بازی های رایانه ای معنادار است. همچنین این تغییرات تحت تاثیر جنسیت است و سطوح مختلف سنخ های شخصیتی برون گرایی و روان رنجور خویی در تعامل با نوع بازی تغییرات معناداری را در درجه حرارت ایجاد کرده اند. اما حضور و عدم حضور صدا به تنهایی تاثیر معناداری روی تغییرات درجه حرارت ندارند. بنابراین افزایش درجه حرارت تحت تاثیر میزان محتوای خشونت بازی، میزان چالش برانگیز بودن بازی و جنسیت آزمودنی است.

"مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی است که در مرکز تحقیقات صداوسیما انجام شده و حاوی نتایج تحلیل محتوای سریال‌های تلویزیونی ایرانی از نظر روش‌های تربیتی است. برخی از مهم‌ترین نتایج به دست آمده از این پژوهش عبارتند از: ـ روش تربیتی اقتداری بیش از سایر روش‌ها در سریال‌ها نمایش داده شده است. ـ والدین برای تربیت پسران خود به طور معنی‌داری بیشتر از دختران از روش استبدادی استفاده کرده‌اند. ـ برای حل اختلاف‌ها و مشکلات مطرح شده بین پدر، مادر و فرزندان روش انطباق بیش از روش‌های دیگربه کار برده شده است. "

" به منظور بررسی اعتبار و روایی فهرست شادکامی آکسفورد (OHI؛ آرگیل، 2001) نمونه‌ای متشکل از 142 مرد و 227 زن ایرانی، 18 تا 53 سال (میانگین = 25)، فهرست شـادکامی آکسفورد (OHI)، پرسشنـامه شخصیتی آیزنک (EPQ، 1999) و فهرست افسردگی بک (BDI؛ بک و دیگران، 1979) را تکمیل کردند. بررسی همسانی درونی فهرست شادکامی آکسفورد نشان داد که تمام 29 گزاره این فهرست با نمره کل همبستگی بالایی داشتند. آلفای کرونباخ برای کل فهرست برابر با 91/0 بود. همبستگی پیرسون بین فهـرست شادکامی آکسفورد با فهرست افسردگی بک و زیر ـ مقیاسهای برونگردی و نوروزگرایی EPQ به ترتیب برابر با 48/0- ، 45/0 و 39/0- بود که روایی همگرا و واگرای فهرست شادکامی آکسفورد را تأیید کرد. نتایج تحلیل عاملی با استخراج 5 عامل رضایت از زندگی، حـرمت خود، بهزیستی فاعلی، رضایت خاطر و خلق مثبت توانستند با ارزش ویژه بزرگتر از 1 در مجموع 7/49% واریانس کل را تبیین کنند. میانگین نمره‌های آزمودنیهای ایرانی در فهرست شـادکامی آکسفورد (07/42) با یافته‌های پژوهش آرگیل (6/35 = M) متفاوت بود. یافته‌های پژوهش نشان دادند که OHI برای اندازه‌گیری شادکامی در جامعه ایرانی از اعتبار و روایی مناسب برخوردار است. "

" پژوهش حاضر با هدف اعتباریابی، رواسازی و تعیین ساختار عاملی مقیاس راهبردهای مقابله‌ای (فرایدنبرگ و لویس، 1993 الف) در نوجوانان ایرانی در نمونه‌ای به حجم 799 نفر از دانش‌آموزان دبیرستانی (345 پسر و 454 دختر) که با روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای انتخاب شدند، اجرا شد. ابزار پژوهش را دو پرسشنامه مقیاس راهبردهای مقابله‌ای نوجوانان (ACS) و فرم فارسی پرسشنامه سبکهای دفاعی (اندروز، سینگ و بوند، 1993؛ بشارت، 1383) تشکیل داد. تحلیل سؤالهای مقیاس بر پایه محـاسبه درجه‌ دشواری‌، قدرت تشخیص (ضریب‌ دو رشتـه‌ای‌ نقطه‌ای‌) و ضریب آلفای کرونباخ نشان داد 12 سؤال که با کل مقیاس همبستگی ضعیف و منفی داشتند، با مفهوم انزوای مأیوسانه تشکیل یک زیر ‌‌مقیاس مستقل با ضریب آلفای 63/0 را می‌دهد. این ضریب، برای کل مقیاس برابر با 88/0 و ضریب بازآزمایی با فاصله (دو هفته) برابر با 71/0 بود. نتایج تحلیل‌ مؤلفه‌های‌ اصلی‌ (PC) با استفاده‌ از چرخش‌ پروماکس نشان داد که پرسشنامه (با حذف 5 سؤال بدون بار عاملی) از 9 عامل کمک‌طلبی، پیوندجویی، نگرانی‌پذیری، تلاش و پیشاپیش‌‌نگری، مثبت‌نگری، انکار، پرخاشگری فعل‌پذیر، مذهب‌گرایی و فعالیت‌ بدنی تشکیل شده است. شاخصهای برازش تحلیل عاملی تأییدی بر پایه نرم‌افزارLISREL ، وجود عوامل نه‌گانه را تأیید کرد. نتایج مقایسه مدل تحلیل عاملی مرتبه دوم و مدل تک‌عاملی برای بررسی ساختار عاملی مشخص کرد که مدل نخست با دو عامل مرتبه یکم یعنی سبکهای سازش یافته (با پنج عامل) و سازش ‌نایافته (با چهار عامل) برازش بیشتری نسبت به مدل تک عاملی دارد. همبستگی مثبت و معنادار بین عوامل نه‌گانه با پرسشنامه سبکهای دفاعی، روایی همگرای مقیاس راهبردهای مقابله‌ای را تأیید کرد. "

" هدف پژوهش حاضر بررسی قابلیت اعتماد و اعتبار آزمون دست برتری چاپمن در دانش‌آموزان راهنمایی بود. بدین منظور 1000 دانش‌آموز (441 پسر، 559 دختر) کلاس اول تا سوم راهنمایی با میانگین سنی 13 سال و 5 ماه و انحراف استاندارد 1 سال و دو ماه که در سال تحصیلی 84-83 در منطقه 5 آموزش و پرورش تهران در مدارس عادی به تحصیل اشتغال داشتند، از بین 6 مدرسه راهنمایی (سه مدرسه دخترانه و سه مدرسه پسرانه) به صورت تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. برای سنجش دست برتری از پرسشنامه چاپمن و چاپمن (1987) استفاده شد. از 13 مادّه پرسشنامه سه مادّه حذف شدند و آلفای کرونباخ پرسشنامه 94/0، همبستگی دو نیمه آن 94/0 و قابلیت اعتماد بازآزمایی آن 92/0 به دست آمد. برای بررسی اعتبار از دو روش استفاده شد. همه دانش‌آموزانی که بر اساس نتایج آزمون راست برتر و چپ برتر تشخیص داده شدند، خود را راست برتر و چپ برتر می‌‌دانستند. تحلیل عوامل نیز نشان داد که این آزمون تنها یک عامل دارد که 43/68 درصد واریانس را تبیین می‌کند و همه مواد پرسشنامه این عامل را می‌سنجد. نتیجه کلی نشان داد که پرسشنامه دست برتری چاپمن و چاپمن به منظور متمایز کردن برتری جانبی دانش‌آموزان راهنمایی از قابلیت اعتماد و اعتبار مناسبی برخوردار است. "

در این مطالعه ۵۰ زوج ایرانی مقیم استرالیا و کانادا مورد پژوهش قرار گرفتند. شرکت کنندگان با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به طور داوطلب در این آزمون شرکت کردند. تمامی شرکت کنندگان به آزمون های شاخص رضایت مندی زناشویی (DAS)، پرسشنامه باورهای ارتباطی (اپستین، ۱۹۹۲)، مقیاس انتظارات غیرمنطقی (صاحبی، ۲۰۰۵) پاسخ دادند. یافته های پژوهش نشان داد که رضایت مندی زناشویی و متغیرهای شناختی با یکدیگر همبستگی دارند. ضریب همبستگی بین رضایت مندی زناشویی و باور ارتباطی «عدم توافق تخریب گر است» 42/0، «ذهن خوانی» ۲۳/0، «همسر نمی تواند تغییر کند» 59/0، «کمال گرایی جنسی» 32/0 و «زن و مرد اساساً متفاوتند» 12/0 بدست آمد. ضریب همبستگی بین رضایت مندی زناشویی و انتظارات غیرمنطقی از ازدواج 25/0 بدست آمد. برای محاسبه سهم این عوامل در پیش بینی واریانس های رضایت مندی زناشویی، رگرسیون خطی و هم چنین برای بررسی سهم تک تک این عوامل در برآورد واریانس های رضایت مندی زناشویی از رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد. یافته های بدست آمده نشان داد که تمامی عوامل شناختی روی هم رفته 44% واریانس های رضایت مندی زناشویی را تبیین می کنند که از این میان 41% سهم دو باور ارتباطی «عدم توافق تخریب گر است» (19%) و «همسر نمی تواند تغییر کند» (22%) بوده، دیگر متغیرها کمتر از 2% واریانس های این متغیر را پیش بینی می کنند. یافته های این پژوهش در آموزش شناختی همسران و اصلاح باورهای ناکارآمد آن ها می تواند به کار گرفته شود.

" مقدمه: این تحقیق با هدف بررسی پایایی و روایی مقیاس افسردگی- شادکامی در کارکنان دادگستری شهر اصفهان انجام شده است.روش کار: از میان 900 نفرکارکنان دادگستری این شهر، 200 نفر که 134 نفر مرد و66 نفر زن بودند، به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. میانگین سنی آنها 7/33 با انحراف استاندارد 6/10 بود و دامنه سنی آنها بین 21 و56 در نوسان بود. میزان تحصیلات آن ها نیز از دیپلم تا فوق لیسانس بود. همه آزمودنی ها در یک جلسه پرسش نامه 25 گویه ای افسردگی- شادکامی وپرسش نامه شادکامی آکسفورد و مقیاس افسردگی بک را تکمیل کردند.نتایج : بررسی همسانی درونی پرسش نامه نشان داد که همه گویه ها همبستگی بالایی با نمره کل دارند، آلفای کرونباخ 94/0 و پایایی بازآزمایی پس از دو ماه72/0 به دست آمد. به علت همبستگی بالای مقیاس با پرسش نامه شادکامی آکسفورد و مقیاس افسردگی بک روایی ملاکی مقیاس تایید شد. تحلیل عوامل به استخراج 5 عامل با ارزش ویژه بالاتر از 1 منجر شد که در مجموع 23/63 درصد واریانس را تبیین می کنند، اما از آن جا که اولین عامل با ارزش ویژه 72/10 بیشتر واریانس(91/42 درصد) را تبیین می کند، از یک مدل تک عاملی استفاده گردید.نتیجه گیری: نتیجه این تحقیق نشان داد که مقیاس افسردگی- شادکامی ابزاری پایا و روا برای سنجش شادکامی در جمعیت ایرانی است. "

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر روش ABA بر روی کودکان با اختلال اتیسم می باشد که در سالهای 1382 و 1383 به مدت شش ماه به مرکز اتیسم اصفهان صورت گرفته و شامل دو گروه 20 نفره (هر گروه 10 دختر و 10 پسر) با عنوان آزمایشی و کنترل با میانگین سنی 8، 6 (آزمایشی) و 4، 5 (کنترل) بوده که از میان حدود 100 کودک شناخته شده با این اختلال انتخاب گردیده اند. روش مورد استفاده در تحقیق فوق مدون شده روش ایوار لوواس است که با عنوان «مداخله درمانی به روش ABA» شناخته می شود. اساس این روش تحلیل ضعف ها و مشکلات رفتاری و ادراکی کودکان با اختلال اتیسم و سپس برنامه ریزی آموزش انفرادی برای هر کودک و آموزش نفر به نفر به آن ها توسط مربیان آموزش دیده با استفاده از شرطی سازی کنشی (اسکینری) است. برای جمع آوری داده ها از تست گارز استفاده شده که شامل سه زیر گروه رفتارهای کلیشه ای، ارتباط و تعامل است و هر کدام از این سه زیر گروه دارای 14 سوال و حداکثر 42 نمره است که شدت علایم اتیسم را نشان می دهد. ضمنا برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون T و تحلیل واریانس استفاده گردیده است. تحقیق فوق که به صورت نیمه تجربی اجرا شده، سنجش توانایی روش ABA در بهبود کودکان با اختلال اتیسم بوده و نتایج حاصله نیز نشان داد که گروه آزمایشی، همان طور که تحقیقات و گزارش پروفسور لوواس در 1983 نیز نشان داده، توانسته اند با کاهش متوسط 30 نمره در علایم حاد اتیسم و کسب رفتارهای متناسب با همسالان عادی خود، پیشرفت قابل توجهی را با سطح معناداری P<0.000 کسب نمایند.

یکی از جالب ترین خیزش های پژوهشی محققان روان عصب ایمنی شناسی، بررسی اثر هیجان های رایانه های بر وضعیت های روانشناختی و قابلیت های فیزیولوژیک کودکان و بزرگسالان است. اگر چه در زمینه آثار مختلف این گروه از هیجان ها، بر برخی از شاخص های فیزیولوژیک و روانشناختی، داده های قابل توجه و چالش برانگیزی در دست است، اما با توجه به اهمیت قلمرو مطالعات روان عصب ایمنی شناسی، و حساسیت کارکردی و ساختاری عوامل فیزیولوژیک و تغییرپذیری تاثیراتی که هیجان های رایانه های بر وضعیت های روانشناختی به جا می گذارند، این قبیل داده ها را باید با احتیاط و دقت فراوان تحلیل کرد. در این تحقیق، به منظور بررسی اثر هیجان های ناشی از بازی های رایانه ای بر فعالیت های ذهنی و شاخص های ایمنی کودکان به طور تصادفی، 16 آزمودنی با میانگین سنی ??.? سال از مقطع دوم راهنمایی انتخاب و طبق طرح تحقیقی چهار گروهی سولومون به طور تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند. پیش آزمون و پس آزمون این تحقیق، اندازه های مربوط به فعالیت های ذهنی – انتزاعی (فضایی)، و درصد سلول های ایمنی بود که از طریق آزمون هوشی مکعب های کهس و آزمایش شمارش کامل سلول های خون (C.B.C) به دست آمدند. دو گروه آزمایشی، روزانه یک ساعت، طی 27 روز در معرض چهار الگوی بازی های هیجانی رایانه ای قرار گرفتند، اما دو گروه گواه، تحت شرایط مشابه، در معرض متغیر آزمایشی قرار نگرفتند. نتایج بررسی داده ها به شیوه تحلیل واریانس نشان داد که هیجان های ناشی از بازی های رایانه ای، موجب افزایش معنادار خطاهای آزمودنی ها در آزمون کهس (P<0.005) و تغییرات معنادار شاخص های مربوط به درصد لنفوسیت ها (P<0.001)، ایوزینوفیل ها (P<0.005) و نوتروفیل های خون (P<0.005) آنان می شود