جواد معدنی

نواحی روستایی در طی قرن ها به عنوان مهم ترین فعالیت های اقتصادی در نظر گرفته می شدند و امروزه، علاوه بر فعالیت های کشاورزی و دامپروری، ازجمله کانون های گردشگری نیز هستند. گردشگری به عنوان یک استراتژی توسعه ای خوب برای مناطق روستایی در نظر گرفته شده است که متضمن بهبود معیشت خانوارهای روستایی است. هدف تحقیق حاضر، شناسایی و اولویت بندی پیشران های کلیدی و مؤثر گردشگری روستایی در بهبود معیشت خانوارهای روستایی است که با محوریت روستاهای مجاور شهر سرعین صورت می پذیرد. روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع ترکیبی است که با رویکرد متوالی اکتشافی در دو فاز کیفی-کمّی صورت پذیرفته است. مشارکت کنندگان فاز اول تحقیق، خبرگان حوزه های مدیریت و برنامه ریزی روستایی، گردشگری روستایی، جغرافیای روستایی و جامعه شناسی هستند که با استفاده از نمونه گیری هدفمند مورد بررسی قرار خواهند گرفت. مطابق با یافته های تحقیق، در فاز اول که با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است، مضامین استخراج شده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته در قالب 58 مضمون پایه، 19 مضمون سازمان دهنده و 4 مضمون فراگیر هستند که برای شناسایی پیشران ها به مرحله بعدی راه می یابند. مطابق با یافته های فاز کمّی تحقیق، از میان مضامین سازمان دهنده، مضامین توسعه زیرساخت های عمومی و بهداشتی، ایجاد امکانات زیرساختی حمل ونقل، هویت بخشی به جامعه محلی، افزایش امکانات تفریحی برای جامعه محلی، هویت بخشی به جامعه محلی، حفظ درآمد پایدار برای بلندمدت دارای بیشترین تأثیر می باشند. نتیجه می شود پیشران های گردشگری روستایی می توانند با تمرکز بیشتر بر توسعه این نوع از گردشگری، اثرات مثبتی را در معیشت خانوارهای روستایی اعم از ارتقای کیفیت زندگی، بهبود وضعیت اقتصادی، توسعه زیرساختی روستاها و... بگذارند که درمجموع، رضایت ساکنان روستاها را در بر داشته باشد.

زمینه و هدف: امروزه جوامع در راستای توسعه خویش به منظور ایجاد و ارتقای سطح کیفی زندگی انسان ها تلاش های بسیاری را به عمل می آورند که توجه به برخی از مفاهیم اجتماعی، یکی از مهم ترین این اقدامات است. در این راستا، هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی و تبیین پیوند مفهومی امنیّت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در بستر مشارکت و نظارت عمومی سالم است. روش: پژوهش حاضر از نوع توسعه ای است که با استفاده از روش ترکیبی یا آمیخته به بررسی موضوع می پردازد. رویکرد به کاررفته در این روش، رویکرد نسبی متوالی با وزن ن ابرابر است که در سه مرحله کیفی کیفی کمّی انجام می شود. در این تحقیق، به ترتیب از سه روش «مصاحبه یک به یک نظریه داده بنیاد پیمایش» جهت بررسی و تبیین موضوع استفاده شده است. مشارکت کنندگان مرحله اول (مصاحبه یک به یک) و مرحله دوم (نظریه داده بنیاد) با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، از بین خبرگان شناسایی شد و از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته، اطلاعات و داده های مربوط به ترتیب در نفر 6 و 15 به اشباع نظری رسید. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات در مرحله کمّی، پرسش نامه بود که با استفاده از نمونه گیری سیستماتیک، تعداد 25 نفر به سؤالات پاسخ دادند و نتایج با استفاده از تجزیه وتحلیل های میانگین و انحراف معیار در نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد که عوامل و شرایط علّی به عنوان علل اصلی پیوند مفهومی امنیّت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در بستر مشارکت و نظارت عمومی سالم هستند که با عطف به عوامل زمینه ای مانند عوامل فردی و آموزشی؛ عوامل اجتماعی و خانوادگی؛ عوامل فرهنگی و ایدئولوژیکی؛ عوامل مدیریتی و ساختاری؛ عوامل نهادی و دولتی می توانند در راستای ایجاد امنیّت اجتماعی و سرمایه اجتماعی پایدار ثمربخش باشند. در فاز کمّی نیز خبرگان پاسخ دهنده، تمامی ابعاد و مؤلفه ها را مورد تأیید قرار دادند. نتیجه گیری: مطابق با نتایج، می توان به نقش و ماهیت همپوشانی ابعاد سرمایه اجتماعی، امنیّت اجتماعی، مشارکت و نظارت عمومی سالم اشاره کرد که به عنوان ارزش های جدایی ناپذیر جامعه ایفای نقش می کنند. پیوند مفهومی امنیّت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در بستر مشارکت و نظارت عمومی سالم موجب می شود تا تعامل متقابل، اعتماد عمومی، مشارکت عمومی سالم، نظارت همگانی به عنوان مؤلفه هایی مهم برای مشروعیت بخشیدن به جامعه و ایجاد رفاه و آسایش شهروندان باشد و در سایه این پیوند مفهومی، جامعه بتواند به سرمایه اجتماعی پایدار دست یابد.

هدف تحقیق حاضر، بررسی نقش گردشگری ورزشی در ترویج رفتارهای سبز گردشگران با محوریت استان اردبیل است. روش تحقیق پژوهش حاضر، آمیخته یا ترکیبی است که با استفاده از رویکرد متوالی اکتشافی در دو فاز کیفی-کمّی انجام شد. روش های بکاررفته در این تحقیق، به ترتیب "تحلیل مضمون و پیمایش" است. مطابق با یافته های تحقیق در فاز اول، مضامین استخراج شده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته در قالب 36 مضمون پایه، 15 مضمون سازمان دهنده و 3 مضمون فراگیر دسته بندی شدند. مطابق با یافته های فاز دوم تحقیق، تمامی مضامین مورد تایید خبرگان واقع شدند و همگی به عنوان عواملی هستند که تعیین کننده نقش گردشگری ورزشی در ترویج رفتارهای سبز گردشگران می باشند. نتیجه می شود گردشگری ورزشی ضمن ایجاد مزایای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی عظیم برای ساکنان و بازدیدکنندگان، سهم قابل توجهی در بروز رفتارهای سبز در گردشگران را دارد و این مقوله ضمن حفاظت از محیط زیست، بر توسعه گردشگری ورزشی نیز تأثیر دارد.

زمینه و هدف: با ورود انقلاب اسلامی به مرحله دوّم حیات خویش، نیاز به تحول و تغییرات عظیمی در وظایف و مأموریت نهادها و سازمان های کشور احساس می شود. فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی به عنوان متولّی اصلی برقراری نظم و امنیّت اجتماعی در کشور، نیازمند توجه به مفاهیم مهمی چون پلیس جامعه محور می باشد. بنابراین هدف اصلی تحقیق حاضر، شناسایی و تبیین مؤلفه های اصلی پلیس جامعه محور مبتنی بر بیانیه گام دوّم انقلاب اسلامی می باشد . روش: روش پژوهش حاضر ترکیبی یا آمیخته است که با رویکرد لانه گزیده هم زمان در دو مرحله کیفی کیفی انجام شده است. در این تحقیق، به ترتیب از دو روش «تحلیل محتوای عرفی و نظریه داده بنیاد» استفاده شده است. واحد تحلیل در مرحله اوّل، مضامین هستند و ابزار اصلی مورداستفاده در مرحله دوّم، مصاحبه نیمه ساختاریافته می باشد که برای استخراج کدها، از 13 خبره در روش نظریه داده بنیاد استفاده شده است . یافته ها: مطابق با یافته های تحقیق، در مرحله اوّل - روش تحلیل محتوای عرفی - 10 محور موضوعی برای انجام مصاحبه ها تعیین شدند و در مرحله دوّم، از طریق مصاحبه های به عمل آمده؛ گزاره های استخراج شده با استفاده از رهیافت نظام مند اشتراوس و کوربین در سه نوع کدگذاری «باز، محوری و انتخابی» موردبررسی و احصا قرار گرفتند که درمجموع 113 کد باز، 56 کد محوری و 22 کد انتخابی حاصل شدند. نتیجه گیری: مطابق با نتایج و تحلیل های به عمل آمده، مؤلفه های استخراج شده نشان از آن دارند که مطابق با بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، پلیس جامعه محور یک پلیس مردم مدار یا شهروندمحور است که ضمن خدمتگزاری به آحاد جامعه؛ زمینه و بسترهای لازم جهت ایجاد همدلی و همراهی، سلامت اخلاقی و اجتماعی، هوشیاری و همت را ایجاد می نماید .

زمینه و هدف: با اینکه درباره تأثیر کووید ۱۹ و پیامدهای آن روی شیوه های کاری و مدیریت منابع انسانی، بحث های زیادی شده است، پژوهشی در رابطه با مدیریت مؤثر و کارآمد منابع انسانی در این دوره، صحبتی به میان نیاورده است و خلأ نظری بسیاری زیادی در آن وجود دارد. با شناخت مقوله های اصلی مدیریت مؤثر و کارآمد منابع انسانی در سازمان های متولی و تصمیم گیرنده، می توان ضمن برون رفت از زیان های آن، استراتژی هایی را اتخاذ کرد. از همین رو، هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت بندی عوامل تأثیرگذار در مدیریت مؤثر و کارآمد منابع انسانی در دوره کروناست. روش: این پژوهش از منظر هدف کاربردی است و روش پژوهش آن، از نوع روش ترکیبی یا آمیخته است و به ترتیب از روش تحلیل مضمون و پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری بخش کیفی، کلیه بازیگران مؤثر سازمان اداری و استخدامی کشور در زمینه منابع انسانی است. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند که یکی از روش های نمونه گیری کیفی است، این افراد شناسایی شدند و از ۱۳ خبره مصاحبه به عمل آمد. روش نمونه گیری بخش کمّی، احتمالی و به شیوه سیستماتیک بود که در نهایت ۳۱ نفر به پرسش نامه ها پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. یافته ها: با بررسی مصاحبه ها ۸۰ کد شناسایی شد که از ۸۰ کد اولیه، ۱۵ مضمون پایه، ۷ مضمون سازمان دهنده و ۳ مضمون فراگیر استخراج شد. در بخش کمّی، تمامی مضامین مقادیری بالاتر از حد مقبول را کسب کردند و تناسب مضامین (شاخص های) مدل، از مناسب بودن مدل اندازه گیری حکایت دارد. نتیجه گیری: در شرایط نامشخص ناشی از کووید ۱۹، برای مدیریت مؤثر و کارآمد منابع انسانی در سازمان، باید به سه رکن توجه کرد: ۱. هوشمندسازی و منعطف سازی فرایندهای سازمانی؛ ۲. توانمندسازی محیطی و روانی سازمان و آماده سازی زیرساخت های لازم؛ ۳. مدیریت، بهسازی و ارتقای توانمندی و قابلیت های منابع انسانی.

در سال های اخیر، بسیاری از سازمان های دولتی برای افزایش شفافیت در سازمان خود تلاش کرده اند. وجود هماهنگی و همکاری میان شفافیت سازمانی و فرهنگ سازمانی عنصری را تحت عنوان فرهنگ سازمانی سالم پدید می آورد که یک مقوله حیاتی و کلیدی برای سازمان های دولتی است. هدف اصلی تحقیق حاضر تدوین الگوی پیوند مفهومی شفافیت سازمانی و فرهنگ سازمانی سالم در نهادهای دولتی بود که با محوریت سازمان های نظارتی قوه قضائیه انجام گرفت. روش تحقیق حاضر آمیخته یا ترکیبی است که با استفاده از رویکرد نسبی متوالی با وزن ن ابرابر در سه فاز کیفی کیفی کمّی انجام شد. در این تحقیق، به ترتیب از سه روش «گروه کانونی آن لاین »، «نظریه داده بنیاد»، «پیمایش» جهت تدوین و تأیید الگو استفاده شد. ابزار اصلی مورد استفاده در فاز کیفی مصاحبه و در فاز کمّی پرسشنامه بود. مطابق یافته های تحقیق، در فاز اول کیفی 7 محور موضوعی از گروه کانونی آن لاین استخراج شدند و جهت مصاحبه در قالب محورهای بحث مورد استفاده قرار گرفتند. در فاز دوم کیفی 6 مؤلفه و 19 شاخص برای الگو احصا شد. و در فاز سوم با استفاده از روش پیمایش همه خبرگان اجزای الگو را بررسی و تأیید کردند. از نتایج تحقیق می توان به نقش و پیوند شفافیت سازمانی و فرهنگ سازمانی سالم اشاره کرد که موجب می شوند محیط های نامطمئن و مخاطره آمیز سازمان ها به محیطی امن و پویا تبدیل شوند تا در ایجاد سازمان های دولتی بازتر و شفاف تر مفید باشند.

این پژوهش با هد ف بررسی نقش هوش هیجانی کارکنان د ر ارتقای سلامت اد اری سازمان ناجا انجام شد ه است. روش آن ، توصیفی پیمایشی است که فرضیه های آن به بررسی نقش هوش هیجانی کارکنان و عوامل آن د ر ارتقای سلامت اد اری سازمان ناجا و هم چنین به بررسی رابطه متغیرهای جمعیت شناختی )جنس، سن و تحصیلات( با هوش هیجانی و عوامل این هوش می پرد ازد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه با طیف 5 گزینه ای لیکرت استفاد ه شد ه است. پرسشنامه این پژوهش 40 سؤال د ارد که 16 سؤال اول آن به متغیر مستقل هوش هیجانی و 24 سؤال پایانی آن به متغیر وابسته سلامت اد اری مربوط است که روایی محتوایی آن توسط تعد اد ی از صاحبنظران و متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. هم چنین پایایی آن با استفاد ه از آلفای کرونباخ برای پرسشنامه )هوش هیجانی= 874 / 0 و سلامت اد اری= 919 / 0( مورد تأیید قرار گرفت. د ر مجموع هوش هیجانی و تمام عوامل این هوش تأثیر مستقیم و معناد ار بر ارتقای سلامت اد اری سازمان ناجا د اشت، که از میان این عوامل کنترل هیجانی بیشترین تأثیر را بر ارتقای سلامت اد اری د اشت. د ر پایان نیز پیشنهاد هایی د ر این باره مطرح شد.

زمینه و هدف: مدیریت و برنامه ریزی گردشگری پایدار، یکی از مهم ترین اهداف جوامع است که در راستای حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی صورت می دهند. پارک های ملّی از اصلی ترین منابع طبیعی و زیست محیطی برای گردشگری هستند که نیازمند حفاظت همه جانبه می باشند. هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل مدیریت و برنامه ریزی گردشگری پایدار برای حفاظت از پارک های ملّی است. روش شناسی: این تحقیق، با توجه به هدف از نوع تحقیقات کاربردی است و روش تحقیق آن، روش ترکیبی با رویکرد نسبی متوالی با وزن برابر است. این پژوهش در سه فاز کیفی-کیفی-کمّی انجام می شود که به ترتیب از سه روش "فراترکیب-تحلیل مضمون-پیمایش" در آن استفاده شده است. یافته ها: در فاز اول تحقیق، محقق با استفاده از روش فراترکیب از میان 265 مقاله، 52 مورد را که مطابق با موضوع و محتوای تحقیق بودند، ناسایی و با بررسی محتوای آن ها، تنها تعداد 17 مقاله را در فرآیند فراترکیب وارد نمود. در مرحله بعد، یعنی روش تحلیل مضمون، با استفاده از ابزاری چون مصاحبه های نیمه ساختاریافته، 162 شاخص شناسایی شدند که از میان آن ها 46 مضمون پایه، 12 مضمون سازمان دهنده و 3 مضمون فراگیر استخراج شد. در فاز سوم، یعنی فاز کمّی، با ابزار پرسش نامه، تمامی شاخص ها از دیدگاه خبرگان امر مورد بررسی و نظر قرار گرفتند که در نهایت، شاخص هایی چون "نقش نهادها و سازمان های متولی، توسعه زیرساخت های حفاظت از محیط، نقش جامعه، تعریف مسأله و تنظیم دستور کار" به عنوان مهم ترین و مؤثرترین شاخص های مدل مدیریت و برنامه ریزی گردشگری پایدار برای حفاظت از پارک های ملّی در نظر گرفته شدند. نتیجه گیری: با ایجاد و اتخاذ مدیریت و برنامه ریزی گردشگری پایدار برای حفاظت از پارک های ملّی می توان ضمن برقراری ارتباط و تعامل در سه سطح مهم و کلیدی "جامعه، نهادها و سازمان های متولی، گردشگران و بازدیدکنندگان"، اقدامات اساسی در جهت حفظ و توسعه آن ها را در قالب مدیریت و برنامه ریزی پایدار در حوزه گردشگری، عملی ساخت. نوآوری و اصالت: تحقیق حاضر برای اولین بار به تدوین مدل مدیریت و برنامه ریزی گردشگری پایدار برای حفاظت از پارک های ملّی پرداخته است و از لحاظ روش شناسی نیز در زمره معدود تحقیقاتی است که از رویکرد نسبی متوالی با وزن برابر استفاده کرده است. نتایج حاصل از تحقیق می توانند برای سازمان های متولی به صورت اجرایی قابل استفاده باشند.

امروزه در تمامی سازمان ها، مدیریت دانش و مدیریت منابع انسانی به عنوان مفاهیم مکمل و دیده می شوند. مدیریت منابع انسانی دانش محور یکی از الزامات اصلی و اساسی سازمان های دولتی است که در بسیاری از جوامع، پیاده سازی و بکارگیری شده است. هدف اصلی تحقیق حاضر، ارائه الگوی مدیریت منابع انسانی دانش محور در سازمان های دولتی است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی، ترکیبی یا آمیخته است. رویکرد مورد استفاده در تحقیق، رویکرد مت والی تبیینی است که در آن، ابتدا داده ها و اطلاعات کمّی گردآوری و تحلیل می شوند، و سپس اطلاعات کیفی مورد بررسی قرار می گیرند. در فاز اول مطالعه، از روش تحلیل محتوای کمّی، و در فاز دوم به منظور طراحی الگوی مربوطه از روش کیفی نظریه داده بنیاد بهره برده شده است. مطابق با یافته های تحقیق، در فاز اول از میان 214 تحقیق مرتبط، 28 تحقیق اصلی یا معیار شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفتند. در فاز دوم، داده ها و اطلاعات از طریق نمونه گیری هدفمند، از 12 تن از خبرگان این حوزه با استفاده از ابزار مصاحبه های نیمه ساختاریافته استخراج شدند. گزاره های مستخرج با استفاده از رهیافت نظامند استراوس و کوربین کدگذاری شدند که در نهایت، 137 کد باز، 63 کد محوری و 20 کد انتخابی حاصل شدند. مطابق با الگوی حاصله می توان نتیجه گرفت که منابع انسانی دانش محور، وابسته به شیوه های مدیریت منابع انسانی است که مجموعه ای از شیوه های مورد استفاده سازمان برای مدیریت منابع انسانی از طریق تسهیل توسعه شایستگی ها و مدیریت دانش را در بر می گیرد و ضمن ایجاد سرمایه فکری دانش محور؛ سازمانی یادگیرنده و چا

با توجه به سرعت تغییرات فعلی در دنیا که در حال حاضر با آن مواجه هستیم، رویکرد حکمرانی خوب روستایی می تواند زمینه ایجاد یک سکونتگاه قابل زیست را برای همگان فراهم آورد. هدف از پژوهش حاضر شناسایی پیشران های کلیدی و مؤثر در بهبود وضعیت عملکرد شاخص های حکمرانی خوب در مدیریت روستایی استان اردبیل با استفاده از رویکرد آینده پژوهی است. این پژوهش کاربردی و روش آن ترکیبی است که در آن با استفاده از رویکرد متوالی اکتشافی موضوع بررسی شده است. در فاز اول پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی دلفی و نظرسنجی از کارشناسان مرتبط با موضوع بررسی شده (شامل 28 نفر)، عوامل و متغیرهای دخیل در امر حکمرانی خوب روستایی استخراج و در فاز دوم عوامل پیشران با استفاده از روش برنامه ریزی سناریو و نیز با استفاده از رویکرد وزن دهی و براساس نظر کارشناسان در نرم افزار MicMac مشخص و درنهایت، سناریوهای پیش رو با استفاده از نرم افزار ScenarioWizard بررسی شد. در این پژوهش 12 عامل کلیدی شناسایی شد که باتوجه به شباهت آنها به یکدیگر آن عوامل در 10 عامل ادغام و تعداد 26 وضعیت احتمالی برای عوامل کلیدی در نظر گرفته شد. سناریوهای ارائه شده در نرم افزار Scenario Wizard 902 سناریو بود که از این تعداد 16 سناریو معتبر بود و 3 سناریو سازگاری زیاد داشت. نتایج به دست آمده در این پژوهش ناپایداری سیستم را نشان می دهد که باتوجه به این نتایج بیشترین میزان اثرگذاری مربوط به شاخص شفافیت، عدالت محوری و پاسخگویی است. تأثیر گروه های صاحب نفوذ در تصمیم گیری های مربوط به مدیریت روستایی در هر سه سناریو وضعیت بحرانی ایجاد می کند. درنهایت، نظارت مردمی و مداخله روستاییان در مدیریت روستا نقش اساسی در پیشبرد هدف های حکمرانی خوب روستایی دارد.

شیوع ویروس کرونا، به منزله بحرانی همه گیر و وسیع بود که توانست تمام مناطق جغرافیایی را تحت تأثیر پیامدهای خود قرار دهد. کشورهای بسیاری اقدامات و استراتژی های مختلفی را پیاده سازی و اجرا کردند که یکی از موفق ترین و به روزترین آن ها، منطقه بندی سبز بود. منطقه بندی سبز، یکی از شیوه های منطقه بندی در مناطق جغرافیایی مختلف است که پویا و موقت بوده و با پیاده سازی مکانیزم و استراتژی های مختلف، مسائل و چالش های ناشی از اپیدمی کرونا را به حداقل می رساند. هدف اصلی تحقیق حاضر، پیاده سازی روش منطقه بندی سبز در مقابله با چالش های اپیدمی کرونا در مناطق گردشگری سلامت شهرهای چشمه های آب گرم دامنه کوه سبلان است که با استفاده از روش ترکیبی یا آمیخته، به بررسی موضوع می پردازد. رویکرد مورد استفاده در آن، رویکرد متوالی اکتشافی است که در فاز اول از روش کیفی تحلیل مضمون و در فاز دوم از روش کمّی پیمایش استفاده می نماید. ابزار اصلی مورد استفاده در فاز کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته و در فاز کمّی، پرسشنامه است که به ترتیب از 11 نفر از خبرگان در فاز کیفی و 23 نفر هم در فاز کمّی اطلاعات و داده های مربوطه استخراج شدند. مطابق با یافته های تحقیق، در فاز کیفی از مصاحبه های نیمه ساختاریافته 67 شاخص شناسایی شدند که از میان آن ها، 22 مضمون پایه، 8 مضمون سازمان دهنده و 3 مضمون فراگیر استخراج شد. در فاز کمّی نیز با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون و تاپسیس فازی، وزن و اهمیت نماگرهای مورد مطالعه، بررسی و تحلیل شدند. از نتایج تحقیق حاضر می توان به شناسایی ابعاد و مولفه های داخلی این نوع منطقه بندی اشاره کرد که با استفاده از نظرات خبرگان و روش های علمی بدست آمدند. همچنین به وضعیت شهرهای دامنه کوه سبلان اشاره کرد که از لحاظ شاخص های بدست آمده، شهر سرعین در محدوده مساعد یا خوب قرار داشته و طبق مولفه های منطقه بندی سبز، می تواند در راستای ارائه خدمات گردشگری سلامت، فعالیت نماید.

اپیدمی کرونا چالش های بسیار بزرگی را برای گردشگری شهری به وجود آورد که تبعات و پیامدهای منفی آن، موجب گردید که کشورها به دنبال اتخاذ اقداماتی مثمر ثمر برای دوره مابعد این بیماری باشند. یکی از مهم ترین آن ها، سناریو پردازی است که هدف اصلی این تحقیق نیز تدوین سناریوهای آینده گردشگری شهری در دوران پساکرونا است. روش تحقیق آن ترکیبی یا آمیخته است که با استفاده از رویکرد متوالی اکتشافی در دو فاز کیفی-کمّی انجام می شود. در این تحقیق، به ترتیب از روش های "تحلیل مضمون و برنامه ریزی سناریو" است. جامعه آماری تحقیق شامل یک تیم چندهسته ای از خبرگان حوزه های گردشگری شهری، مدیریت شهری، جغرافیا، مدیریت دولتی و بهداشت عمومی است که از طریق روش نمونه گیری هدفمند شناسایی شدند. مطابق با یافته های تحقیق، در فاز اول که با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است، مضامین استخراج شده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته در قالب 39 مضمون پایه، 14 مضمون سازمان دهنده و 3 مضمون فراگیر هستند که برای شناسایی پیشران ها به مرحله بعدی راه می یابند. مطابق با یافته های فاز کمّی تحقیق، چهار سناریو شناسایی شدند که عبارت اند از: کاهش محدودیت ها و غربال گری بهداشتی هوشمند، گردشگری سلامت (درمان)، منطقه بندی سبز، قفل اجباری. طبق نتایج حاصله، سناریوهای "کاهش محدودیت ها و غربال گری بهداشتی هوشمند - گردشگری سلامت (درمان)" به ترتیب، جزء مطلوب ترین و نسبتاً مطلوب؛ و سناریوهای "منطقه بندی سبز - قفل اجباری" به عنوان نسبتاً نامطلوب و نامطلوب ترین وضعیت دسته بندی می شوند. با اتخاذ سناریوهای مربوطه می توان ضمن مدیریت صحیح گردشگری شهری و پیامدهای متعاقب آن، دوره پس از بیماری را به عنوان فرصتی برای گردشگری شهری در نظر گرفت که راهکارهای جدید و مطلوبی را به منصه ظهور و اجرا رساند. 

امروزه گردشگری یکی از منابع مهم درآمد و از عوامل مؤثر در توسعه و پیشرفت کشورها است. بر این اساس، گردشگری روستایی، به مثابه یکی از اصلی ترین انواع گردشگری، اهمیت ویژه ای دارد. بنابراین، شناخت موانع و عوامل پیش برنده این نوع گردشگری ضرورت خاصی دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تبیین عوامل بازدارنده و پیش برنده توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه خبرگان در شهرستان نیر انجام شده است که با استفاده از روش ترکیبی موضوع بررسی شده است. رویکرد تحقیق متوالی اکتشافی است که در دو مرحله کیفی و کمّی انجام شده است. در مرحله کیفی، با استفاده از روش مرور دامنه، متغیرها و شاخص های اصلی شناسایی شدند و سپس در فاز کمّی با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسش نامه تحلیل و بررسی شدند. روایی پرسش نامه روایی محتوا است. این پرسش نامه به تنی چند از متخصصان، صاحب نظران و کارشناسان مجرب در این زمینه داده شد و پس از بررسی ها و اصلاحات لازم تأیید شد. پایایی پرسش نامه از آزمون آلفای کرونباخ به دست آمد که مقدار آن 78 درصد است. مطابق با یافته های مرحله کیفی، از میان ۵۳ تحقیق مرتبط، ۴ معیار و ۴۳ زیرمعیار شناسایی شدند. در مرحله کمّی، متخصصان و کارشناسان حوزه گردشگری و برنامه ریزی روستایی درباره تأیید و اولویت بندی هریک از عوامل اظهارنظر کردند که تمامی عوامل از نظر آن ها تأیید شدند. مطالعه حاضر نشان داد که جنبه های گوناگون پیش برنده یا بازدارنده توسعه گردشگری روستایی اعم از جنبه های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی توسعه گردشگری در شهرستان نیر با مقادیر قابل قبولی مهم هستند. بنابراین، باید به مفهوم توسعه گردشگری روستایی در سراسر منطقه توجه شود و شکاف های موجود برای حمایت از توسعه گردشگری روستایی برطرف شوند.

گردشگری آبگرم یا آب درمانی یکی از کهن ترین و جذاب ترین انواع گردشگری بوده و امروزه نیز با رویکردها و شیوه های مختلفی اجرا می شود. شهر سرعین که به عنوان یکی از مهم ترین شهرهای ارائه کننده خدمات گردشگری آب درمانی در ایران است، به عنوان موردمطالعه تحقیق حاضر در نظر گرفته شده است. هدف اصلی تحقیق حاضر تدوین الگوی ارزیابی عملکرد مقصد گردشگری آب درمانی است که برای اولین بار هم از دیدگاه خبرگان و هم جامعه میزبان استفاده می کند. تحقیق حاضر ماهیتاً آمیخته یا ترکیبی بوده که در فاز اول از روش کیفی پنل خبرگان و در فاز دوم از روش کمی پیمایش استفاده کرده است. ابزار گردآوری اطلاعات در فاز اول مصاحبه های نیمه ساختاریافته و در فاز دوم، پرسش نامه می باشد. در فاز اول با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و دردسترس از دو گروه خبرگان و جامعه محلی شهر سرعین جهت احصا شاخص ها و مؤلفه ها استفاده شد؛ سپس در فاز دوم با استفاده از نمونه گیری طبقه ای، 31 نفر از متخصصان در رابطه با موارد استخراج شده نظراتشان را مرقوم نمودند. داده های حاصله با استفاده از نرم افزارهای SPSS26 و Smart PLS4 تجزیه وتحلیل شدند. مطابق با یافته های تحقیق، 142 گزاره خام استخراج شدند که استفاده از شیوه کدگذاری کینگ و هاروکز در 84 کد کلیدی، 34 یکپارچه کننده و 5 کلان دسته بندی شدند. در فاز کمی، تمامی شاخص ها و مؤلفه ها از نظر متخصصان و خبرگان منتخب مورد تأیید و تعمیم قرار گرفتند. مطابق با نتایج تحقیق حاضر، ارزیابی عملکرد مقصد گردشگری آب درمانی می تواند ضمن درنظرگیری ظرفیت ها و پتانسیل های مقصد، دررابطه با خلاها و شکاف های موجود نیز اطلاعاتی ارائه نماید. این مقوله موجب می شود تا ارزیابی فعالیت هایی که منجر به ایجاد مزیت رقابتی در مقصد گردشگرپذیر می شوند، بیشتر و بهتر شناسایی شوند و تمامی فعالیت های مدیریت مقصد به صورت هدفمند و نظام مند منجر به بهبود کیفیت خدمات شوند.

امروزه ژئوتوریسم و ژئوسایتها بعنوان یک راهکار مهم جهت توسعه اقتصادی و یکی از راه های مهم درآمدزایی برای مناطق مختلف و کشورها هستند که کمتر به آن پرداخته شده است و از این جهت مهجور و ناشناخته مانده است براین اساس باتوجه به اهمیت موضوع، در پژوهش حاضر حوضه بابل رود به علت برخورداری ژئوسایت های فراوان و پتانسیل های ژئوتوریستی مورد بررسی قرار گرفت که جهت شناخت و مطالعه مناطق توریستی آن در این تحقیق 8 ژئوسایت شامل (پل معلق بابلسر، پل کابلی بابلسر، سد لاستیکی بابلسر (عرب خیل)، هفت آبشار تیر کن، سجاد رود، آبگرم گرو، آبشار ترز، سد خاکی سنبل رود) مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته شده است. باتوجه به آنچه که گفته شد پژوهش حاضر کاربردی و از نوع توصیفی - پیمایشی است که شیوه گردآوری داده ها در آن اسنادی و پیمایشی با استفاده از پرسش نامه کارشناسان و گردشگران بوده است؛ همچنین جهت تحلیل داده ها از مدل M-GAM و آزمون های آماری با استفاده از SPSS.26 استفاده شده است که یافته ها نشان می دهد، باتوجه به میانگین کلی و رتبه بندی حاصل، ژئوسایت سد خاکی سنبل رود در رتبه اول پتانسیل ژئوتوریسم قرار گرفته و پس از آن آبشار ترز، آبشار گرو و پل معلق قرار گرفته اند و پل کابلی با امتیاز 74.87 رتبه آخر را از نظر ویژگی های ژئوسایت برای توسعه ژئوتوریسم در حوضه بابل رود به خود اختصاص داده است و نتایج نهایی نشان داده است که فضای زیادی برای بهبود ژئوتوریسم در این مکان ها به ویژه از نظر ارزش های گردشگری وجود دارد و سرمایه گذاری برای بهبود زیرساخت های گردشگری مبتنی بر توسعه گردشگری و همچنین ارتقای مدی

زمینه و هدف: مرزها در هر کشوری به دلیل وجود نقش ها و کارکردهای متفاوت خود از قبیل کارکردهای اقتصادی، نظامی، اجتماعی و سیاسی و نیز نقش جداکنندگی، یکپارچه سازی و ارتباط با سایر کشورها از اهمیت فراوانی برخوردار می باشند؛ بر این اساس، ضروری است که مدیریت این بخش از کشور به طور دقیق مورد توجه قرار گیرد. همچنین، مرزها در هر کشوری تحت تأثیر شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی آن کشور قرار دارند و روشن است که الگوی مدیریت مرزها هم می بایست بر اساس یک الگوی بومی و متأثر از شرایط فرهنگی و اجتماعی آن کشور طراحی شود؛ از این رو، هدف پژوهش حاضر، تدوین یک الگوی مدیریت جهادی در مدیریت مرزها می باشد تا بتوان با استفاده از این الگو، شرایط را برای مدیریت هرچه بهتر مرزها فراهم نمود. روش: روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، روش ترکیبی(شامل دو طیف مطالعه کیفی و کمی) با رویکرد متوالی اکتشافی است. در رویکرد متوالی اکتشافی، ابتدا داده های کیفی و سپس داده های کمی جمع آوری و تحلیل می شوند و اولویت در این روش، معمولا با فاز کیفی است و داده های کمی برای تقویت داده های کیفی مورد استفاده قرار می گیرند. یافته ها و نتایج: بررسی ها در پژوهش حاضر حاکی از آن است که میزان اهمیت ابعاد از نظر خبرگان به ترتیب اهمیت، بعد دانشی، بعد اکتسابی، بعد سازمانی، بعد مأموریتی و بعد زمینه ای است؛ بدین ترتیب، بعد دانشی در رتبه اول و بعد زمینه ای در رتبه پنجم قرار می گیرد. در نهایت، مهم ترین شاخص (از نظر خبرگان) در بعد مأموریتی متعلق به شاخص ساختارهای مشورتی، در بعد اکتسابی متعلق به شاخص سیره مدیران جهادی، در بعد سازمانی متعلق به شاخص برخورداری از روحیه کار گروهی و در بعد زمینه ای متعلق به شاخص وجدان کاری است.

در سال های اخیر، نگرانی های فزاینده ای در مورد مسائل سیاسی در بحث حکمرانی به وجود آمده است. کشورهای مختلفی به منظور توسعه و بهبود شرایط خویش، ملزم به استقرار حکمرانی سالم هستند. حکمرانی سالم یا مطلوب، به عنوان جدیدترین نوع حکمرانی است که در راستای بهبود ظرفیت دولت، مردم و نهادهای مختلف برای حل مسائل و ایجاد توسعه تلاش می نماید. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی و شناسایی ابعاد، مؤلفه و شاخص های حکمرانی سالم در بستر خط مشی گذاری عمومی است که با استفاده از رویکرد کیفی نظریه داده بنیاد به بررسی آن می پردازد. پژوهش حاضر از نوع بنیادی و روش تحقیق بکار رفته در آن کیفی است. مشارکت کنندگان آن، خبرگانی از حوزه های دانشگاهی و سازمان های دولتی هستند که در این زمینه، دارای چندین سال سابقه علمی و اجرایی می باشند. این افراد با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند مورد شناسایی و مصاحبه قرار گرفتند و مطابق با قاعده اشباع نظری، 12 خبره در مصاحبه های نیمه ساختاریافته مشارکت داشتند که صحبت های آن ها در قالب گزاره هایی دسته بندی، و جهت تحلیل در مراحل بعدی مورداستفاده قرار گرفتند. هریک از گزاره ها مطابق با رهیافت نظام مند استراوس و کوربین در قالب 103 کد باز، 39 کد محوری و 10 کد انتخابی مقوله بندی شدند. از نتایج تحقیق حاضر می توان به نقش مهم حکمرانی سالم در ایجاد اشکال نوآورانه و جدید اقدام جمعی با هدف حل مسائل پیچیده خط مشی عمومی، کمک به دانش عمومی، ارائه خدمات عمومی مؤثر، توسعه پایدار، شهروندمحوری و... اشاره کرد که به عنوان مجموعه ای از نتایجی هستند که از تکامل حکمرانی سالم در بستر خط مشی گذاری عمومی حاصل می شوند.