فیروز راد

فیروز راد

مدرک تحصیلی: استاد یار گروه علوم اجتماعی،دانشگاه پیام نور-صندوق پستی3697-19395 تهران،ایران
پست الکترونیکی: rad_291@yahoo.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۱ مورد.
۱.

دین و سلامت اجتماعی: بررسی رابطه دین داری با سلامت اجتماعی (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه پیام نور مرند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲

کلید واژه ها: دانشجویان دین داری سلامت اجتماعی و ابعاد آن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش
تعداد بازدید : ۱۷۶۵ تعداد دانلود : ۷۴۷
هدف اصلی این مقاله، بررسی رابطه بین دین داری با سلامت اجتماعی دانشجویان است. این پژوهش با روش پیمایشی و با نمونه ای به حجم 345 نفر با ابزار پرسش نامه در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور مرند انجام گرفت. پایایی و اعتبار پرسش نامه نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ و اعتبار صوری مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس یافته ها، میزان سلامت اجتماعی اکثریت دانشجویان در سطح متوسط و میزان دین داری آن ها در سطح بالا است. یافته های حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین دین داری و سلامت اجتماعی دانشجویان و همچنین، بین دین داری و ابعاد سلامت اجتماعی (یک پارچگی، پذیرش، مشارکت، انسجام و شکوفایی اجتماعی) رابطه معنی دار و مستقیمی وجود دارد که بیشترین شدت همبستگی با بعد انسجام اجتماعی و کمترین همبستگی با بعد شکوفایی اجتماعی می باشد. میزان سلامت اجتماعی دانشجویان برحسب جنسیت آن ها دارای تفاوت معنی داری است؛ اما این تفاوت با دیگر متغیرهای جمعیتی، معنی دار نیست. همچنین، بین سن افراد با سلامت اجتماعی، رابطه معنی داری وجود ندارد. نتایج تحلیل رگرسیون دو متغیره نیز نشان داد که متغیر دین داری 3/27 درصد بر میزان سلامت اجتماعی دانشجویان تأثیر دارد.
۲.

بررسی گرایش به باروری و عوامل اجتماعی مرتبط با آن (مطالعه موردی زنان متأهل 50-15 ساله ساکن شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی شهرنشینی باورهای مذهبی پایگاه اجتماعی گرایش به باروری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده زن در خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جمعیت شناسی
تعداد بازدید : ۱۳۸۳ تعداد دانلود : ۶۶۵
ایران به عنوان کشوری در حال انتقال از لحاظ ساخت سنی و سطح توسعه ای، طی دهه های اخیر کاهش باروری سریعی را تجربه کرده است. باروری و فرزندآوری در جمعیت های انسانی با دو جنبه زیستی و اجتماعی در ارتباط است. هدف از انجام این مطالعه شناسایی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش به باروری است. با روش تحقیق پیمایش، اطلاعات مورد نیاز از 460 زن متاهل 50-15 ساله شهر تبریز به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به دست آمده است. نتایج بدست آمده از تحلیل های دو متغیره و چند متغیره نشان دادند، باورهای مذهبی مهمترین عامل در گرایش به باروری زنان است. بطوریکه با توجه به یافته های حاصل از رگرسیون چند متغیره، باورهای مذهبی با 21 درصد بیشترین سهم را در میزان گرایش به باروری زنان دارد و در مجموع 30 درصد گرایش به باروری توسط متغیرهای باورهای مذهبی، فرزند ایده آل، سرمایه اجتماعی، مدت اقامت در شهر تبریز و پایگاه اجتماعی تبیین می شود. در تحلیل مسیر، متغیر سن زن بیش ترین اثر و متغیر پایگاه اجتماعی کم ترین اثر را بر میزان گرایش به باروری زنان دارد. در نهایت می توان نظریه های بونگارت، نوتشتاین، رانگ و بکر، و نیز نظریه های پایگاه اجتماعی، باورهای مذهبی و سرمایه اجتماعی را جهت تبیین رابطه عوامل اجتماعی با میزان گرایش به باروری مناسب دانست.
۳.

بررسی تغییرات باروری زنان بر حسب موقعیت های اجتماعی- اقتصادی زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۶۴

کلید واژه ها: پایگاه اجتماعی- اقتصادی رفتار باروری تحصیلات زنان ایده های نوگرایی هزینه - فایده باروری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده زن در خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جمعیت شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : ۱۰۵۷ تعداد دانلود : ۱۰۷۵
کاهش باروری در ایران مباحث زیادی پیرامون وضعیت جمعیت مطرح کرده است.در این مقاله تغییرات رفتار باروری زنان برحسب وضعیت اجتماعی- اقتصادی زوجین بررسی شده است. با روش تحقیق پیمایش، اطلاعات مورد نیاز از 410 زن همسردار 15 الی 50 سال هی شهر تبریز به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به دست آمده است. تحلیل های دو متغیره و چند متغیره نشان می دهد سطح تحصیلات زنان مه مترین عامل مؤثر در تعداد فرزند، تعداد فرزند ایده آل، سن ازدواج، به کارگیری نوع وسیله ی پیشگیری از بارداری و داشتن ترجیح جنسی فرزند است. بی سواد بودن زنان و نیز داشتن تحصیلات ابتدایی که بیشتر آنها را در پایگاه اجتماعی پایین قرار می دهد، زمینه های سن ازدواج پایین و در نتیجه باروری بالا را برای آنها فراهم نموده است. در کنار تحصیلات زنان، مرتبه ی شغلی زن و همسرش، میزان درآمد و هزینه ی خانواده و نیز میزان پایگاه اجتماعی- اقتصادی محاسبه شده برای زوجین، در تغییر نگرش به نوگرایی و در نتیجه در رفتار باروری زنان از جمله سن ازدواج آنان مؤثرند. همه ی زنان بررسی شده با سطوح اجتماعی و اقتصادی مختلف، تمایلی برای بالا بردن فرزندآوری از طریق سیاست های تشویقی افزایش موالید ندارند. عقیده ی آنها به ویژه زنان برخوردار از پایگاه اجتماعی- اقتصادی بالا این است که بسته های تشویقی بلندمدت نبوده و نمی تواند تضمینی برای بهتر شدن وضعیت زندگی فرزندانشان در آینده باشد.
۴.

بازخوانی شعر احمد شاملو در چارچوب رویکرد ساختارگرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال نوزدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 68 - 90

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان دال ساختارگرایی شعر معاصر مدلول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۲ تعداد دانلود : ۶۳۹
این مقاله تحلیلی بینا رشته ای بین جامعه شناسی و ادبیات است و سعی دارد شعر احمد شاملو را از منظری جامعه شناختی بررسی نماید. برای این منظور ضمن استفاده از نظریه های مختلف جامعه شناختی مربوط حوزه ساختارگرایی، از روش شناسی تحلیل گفتمان فوکو و تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف نیز استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که شعر شاملو دارای تعین معنایی و خطی است که در آن ارتباط دال و مدلول یک به یک است. این امر امکان تولید معنی و خوانش های مختلف در آثار وی را کاهش می دهد و از این رو بافتی ساختارگرایانه به آثار و اندیشه های وی داده است. این تحقیق همچنین نشان می دهد که ادبیات ایران همپای ادبیات جهانی از ظرفیت بالایی در پرداختن به مسائل انسانی و اجتماعی برخوردار است و دارای رویکردهای متفاوتی در تفسیر این مسائل است که روایت شاملو تنها یکی از آن هاست. این تحقیق و کارهای مشابه ضمن کشف چنین توانمندی هایی، از مهجوریت این آثار کاسته، اهمیت تحقیقات بینارشته ای را روشن نموده و ضرورت آموزش توأمان آن ها را در رشته های دانشگاهی مربوطه یادآور می شود.  
۵.

پیوند اجتماعی و گرایش به رفتارهای نابهنجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) پاییز ۱۳۹۵ شماره ۷۴ 177 - 214

کلید واژه ها: گرایش به رفتارهای نابهنجار پیوند اجتماعی معاشرت با همسالان ناهنجار شهر اهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۲ تعداد دانلود : ۴۲۴
گرایش به رفتارهای نابهنجار از سوی دانش آموزان، ازجمله مشکلات عمده ای است که زمینه ساز بسیاری از آسیب های اجتماعی بعدی به شمار می رود. انجام چنین رفتارهایی، همچون دیگر مسائل اجتماعی تحت تأثیر عوامل متعددی رخ می دهد که ضعف پیوند اجتماعی(پیوند با مدرسه و خانواده) یکی از همین عوامل مهم محسوب می گردد. مسلماً دانش آموزان و نوجوانان به عنوان سرمایه های آتی کشور در توسعه اجتماعی و فرهنگی آن نقش مهمی دارند، لذا گرایش آنان به انجام رفتارهای نابهنجار، منجر به افت تحصیلی، ترک تحصیل و دور شدنشان از شاخص های توسعه انسانی می گردد. از این رو پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه پیوند اجتماعی و گرایش به رفتارهای نابهنجار دانشآموزان شهر اهر و با استفاده از روش پیمایش انجام گرفته است. مدل تحلیلی پژوهش، بااستناد به تئوریهای پیوند اجتماعی هیرشی و پیوند افتراقی ساترلند ترسیم گردیده است. جامعه آماری تحقیق، متشکل از کلیه دانشآموزان دختر مقطع متوسطه شهر اهر است که در سالتحصیلی 94- 1393 مشغول به تحصیل هستند. با بکارگیری پرسشنامه محقق ساخته، اطلاعات مورد نیاز از 295 نفر از دانشآموزان که به روش نمونهگیری طبقهای متناسب با حجم انتخاب شدهاند، جمعآوری گردیده است. نتایج تحلیلهای دو متغیره نشاندهنده وجود همبستگی معکوس با شدت بالا بین متغیر پیوند اجتماعی و مؤلفههای آن (وابستگی، تعهد و اعتقاد) و متغیر گرایش به رفتارهای نابهنجار دانشآموزان است. براساس تحلیلهای چند متغیره هم این متغیرها توانایی تبیین متغیر ملاک را دارا میباشند. همچنین متغیرهای تصور منفی از خود و معاشرت با همسالان ناهنجار که به عنوان متغیرهای میانی در نظر گرفته شده بودند، هم در تحلیلهای دومتغیره و هم چند متغیره رابطه آماری معنیداری را با متغیر گرایش به رفتارهای نابهنجار نشان دادهاند. طبق یافتهها، حدود 48 درصد از تغییرات متغیر گرایش به رفتارهای نابهنجار دانشآموزان توسط عناصر تشکیلدهنده متغیر پیوند اجتماعی و متغیرهای میانی قابل پیشبینی است.
۶.

فراتحلیل پژوهش های صورت گرفته در حوزه سازمان های مردم نهاد؛ با تاکید بر علل مشارکت افراد در این سازمان ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 23-46

کلید واژه ها: سازمان های مردم نهاد مشارکت فرا تحلیل اندازه اثر CMA2

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۴۱۰
در جهان مدرن امروز، سازمان های مردم نهاد، به عنوان رکن سوم جوامع، نماد جامعه مدنی و ابزار اصلی مشارکت مردم در عرصه های مختلف اجتماعی، محسوب می شوند. پژوهش حاضر به مرور و ارزیابی تحقیقات انجام یافته در حوزه سازمان های مردم نهاد با هدف: ۱- ارائه نمایی کلی از تمامی تحقیقات انجام شده ۲- سنجش اندازه اثر متغیرهای مرتبط با مشارکت مردم در این سازمان ها، با بهره گیری از روش فرا تحلیل، پرداخته است. پس از یک جستجوی اولیه در بانک های اطلاعاتی ۲۴۶ مقاله و پایان نامه استخراج شد. مرور تحقیقات انجام یافته نشان می دهد که بیشترین تحقیقات انجام گرفته مربوط به رشته های حقوق و علوم اجتماعی بوده است. سیر انجام پژوهش ها در مقاطع زمانی، حالت افزایشی داشته و نیمی از تحقیقات در سالهای ۱۳۹۵-1398 انجام گرفته است. مرور تحقیقات پیشین نشان داد تحقیقات مذکور را می توان در یک تقسیم بندی کلی به سه دسته: 1- آسیب شناسی سازمان های مذکور 2- بررسی عملکرد و تأثیرات سازمان های مردم نهاد بر مسائل اجتماعی، سیاسی و....3- بررسی علل مشارکت در سازمان های مردم نهاد، تقسیم کرد. در بخش دوم مقاله با توجه به گستردگی موضوعی به تحدید مسئله، اقدام و تنها به مرور تحقیقاتی پرداخته شده که در دسته سوم قرار می گیرند که درنتیجه تعداد ۱۱ پژوهش کمی مرتبط به صورت تمام شماری انتخاب و ضریب اندازه اثر متغیرها با به کارگیری نرم افزار، CMA2 و سایت فرا تحلیل آنلاین ارزیابی شد. نتایج نشان داد متغیرهای سن، پایگاه اقتصادی اجتماعی، تحصیلات و اعتماد اجتماعی به ترتیب جزو متغیرهای پرتکرار در پژوهش های این حوزه هستند. اندازه اثر متغیرهای ازخودبیگانگی و ارزش های مادی به ترتیب معادل ۳۸ و ۳۶ درصد است که برحسب نظام تفسیری کوهن ، این میزان تأثیر در حد متوسط ارزیابی می شود. غیر از دو متغیر مذکور و متغیر وضعیت تأهل، سایر متغیرها دارای شدت تأثیرگذاری ضعیف می باشند.
۷.

تحلیل فازی رابطه پایگاه اجتماعی اقتصادی و مشارکت در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 1-23

کلید واژه ها: پایگاه اجتماعی - اقتصادی جامعه شناسی توسعه مشارکت انتخاباتی سرمایه اجتماعی تحلیل فازی مشارکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۴۱۰
مساله مقاله حاضر رابطه پایگاه اجتماعی اقتصادی و مشارکت در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری است. سوال این است که آیا استانهایی که از پایگاه اجتماعی اقتصادی بالاتری برخوردار هستند مشارکت انتخاباتی بالاتری دارند؟ از رویکردهای نظری تحقیق این فرضیه استنتاج شده است که پایگاه اجتماعی اقتصادی، و هر یک از مولفه های آن شرط لازم برای مشارکت انتخاباتی هستند. رویکرد روش شناختی مقاله حاضر تحلیل تطبیقی کیفی فازی با استفاده از داده های ثانویه است. جامعه آماری شامل همه استانهای ایران در سال 1392 است. برای آزمون فرضیه تحقیق از روش فازی و نرم افزارهای spss و fs/qca استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که پایگاه اجتماعی اقتصادی شرط علی معمولا لازم و نه کافی برای مشارکت انتخاباتی استانهای مورد بررسی است. همچنین دریافتیم که هر یک از مولفه های پایگاه اجتماعی اقتصادی یعنی پایگاه تحصیلی، پایگاه شغلی و سرانه درآمد نیز به صورت منفرد شرط معمولا لازم برای مشارکت انتخاباتی هستند.
۸.

تحلیل جامعه شناختی ماهیت، علل وقوع و پیامدهای جنبش مشروطیت در ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال یازدهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۴۰)

کلید واژه ها: مشروطیت جنبش اجتماعی رفتار جمعی التهاب اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۴۶۷
مقاله حاضر درصدد بررسی و تحلیل این سؤال اصلی است که ماهیت، علل وقوع و پیامدهای جنبش مشروطیت ایران چه بوده است؟ در همین راستا، از تئوری التهاب اجتماعی نیل اسملسر بهره گرفتیم و به علاوه، روند جنبش مشروطیت را براساس این تئوری مورد بررسی قرار دادیم. تجزیه و تحلیل داده هایی که با روش جامعه شناسی تاریخی و با استفاده از فن اسنادی گردآوری شده، مؤید آن است که جنبش مشروطیت ایران در یک بستر دیالکتیک، برخاسته از شرایط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی زمان خود و در ادامه تأثیر مدرنیته و اندیشه بیداری در کشورهای مشرق زمین، با رویکردی غالباً ضد استبدادی و نیل به ترقی و پیشرفت به وجود آمد. این جنبش در واقع نوعی رفتار جمعی بود که از التهاب ساختی اجتماعی نشأت گرفت و نیروهای اجتماعی دخیل در آن را در جهت تغییر نظم (هنجار) موجود سوق داد. بنابراین براساس طبقه بندی اسملسر، جنبش مشروطیت ایران احتمالاً در حوزه جنبش معطوف به هنجار قرار می گیرد. هرچند این جنبش توانست در جنبه آرمانی خود به محدود کردن قدرت مطلقه، تدوین قانون اساسی و برقراری مجلس بینجامد، لیکن در مقام عمل نتوانست تغییرات عمیقی در جامعه بیافریند؛ به گونه ای که در اوج سرشت تراژیک خود، به ظهور استبداد رضاشاهی ختم گردید.
۹.

بررسی رابطه بین مشارکت سیاسی و بیگانگی اجتماعی در بین شهروندان شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۹ 1 - 25

کلید واژه ها: مشارکت سیاسی بیگانگی اجتماعی جامعه ی دموکراتیک مسائل شهری شهرنشینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۹ تعداد دانلود : ۳۹۱
امروزه مشارکت در بستر جامعه ای دموکراتیک و مدنی، صورتی نهادمند به خود گرفته و اندیشمندان توسعه، گسترش مشارکت سیاسی در میان توده ی مردم را یکی از وجوه نوسازی سیاسی تلقی می کنند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین مشارکت سیاسی و بیگانگی اجتماعی در بین شهروندان شهر تبریز انجام شده است. بیگانگی اجتماعی از سوی جامعه شناسان و روان شناسان اجتماعی برای توضیح صور آسیب شناختی مشارکت س یاسی و تبیین انفعال، ب ی میلی و بی علاقگی سیاسی مورد استفاده قرار گرفته است که جزء مسائل شهری و از پیامدهای شهرنشینی است. سؤالی که مطرح است این است که بین مشارکت سیاسی و بیگانگی اجتماعی در بین شهروندان تبریز رابطه وجود دارد؟ روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی و با ابزار پرسشنامه و جامعه ی آماری آن، شهروندان در سنین 18 سال به بالای تبریز است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر و اطلاعات مورد نیاز از طریق شیوه ی نمونه گیری تصادفی خوشه ای جمع آوری گردیده است. اعتبار پرسشنامه از طریق اعتبار صوری و پایایی آن بر اساس آلفای کرونباخ محاسبه گردیده است. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و برای آزمون فرضیه ها از تکنیک آماری ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه های تحقیق نشان داد که بین میزان مشارکت سیاسی و بیگانگی اجتماعی شهروندان رابطه ی معنا داری وجود ندارد. تنها دو مؤلفه احساس انزوای اجتماعی و احساس بی هنجاری در بین پنج مولفه بیگانگی اجتماعی  دارای رابطه ی معنا دار ی با میزان مشارکت سیاسی است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که مشارکت سیاسی چندان تحت تأثیر بیگانگی اجتماعی نبوده است.
۱۰.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثّر بر خشونت علیه زنان در خانواده های شهر خوی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال دوازدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۴۴)

کلید واژه ها: خشونت خانوادگی خشونت علیه زنان عوامل اجتماعی اقتصادی عوامل فرهنگی روانی خوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۳۴۸
خشونت علیه زنان از ابعاد مختلف جسمی، روانی، اجتماعی، اقتصادی و جنسی قابل بررسی است و از مشخصات عمومی خشونت علیه زنان پنهان بودن آن از انظار عمومی است. در این تحقیق سعی شده است به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که عوامل اجتماعی مرتبط با رفتارهای خشونت بار زوجین کدامند؟ مقاله حاضر نتیجه مطالعه ای توصیفی تحلیلی با روش پیمایشی است. جامعه آماری مورد مطالعه پژوهش زنان متأهل ساکن در شهر خوی (در حدود 13468 نفر) بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 315 نفر برآورد شده است. نتایج به دست آمده از مطالعه نشان می دهد که متغیرهای مستقل وارده بر مدل قادر است 56 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کند. به لحاظ مقایسه بین ابعاد خشونت، خشونت جنسی بالاترین میانگین و خشونت فیزیکی کمترین میانگین را دارا بود. نتیجه اینکه میانگین خشونت کل در بین خانواده های شهر خوی در حد مطلوبی نمی باشد.
۱۱.

تحلیل جامعه شناختی گفتمان های خانواده در مذاکره های مجالس قانون گذاری ایران (از 1320 تا 1357)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال یازدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ «اولین ویژه نامه جامعه شناسی خانواده» 5-35

کلید واژه ها: خانواده مذاکرات نمایندگان گفتمان مجالس قانون گذاری قانون حمایت از خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۳۰۴
خانواده و موضوعات مرتبط با آن یکی از مسائل جامعه کنونی است. قانون و نظام قانون گذاری را می توان ابزار مهمی جهت تسلط بر این حوزه به شمار آورد. هدف حقیق حاضر شناسایی گفتمان های مسلط خانواده در مجالس قانون گذاری ِدوره پهلوی دوم و تحلیل آنهاست. به این منظور، مذاکره های نمایندگان مجلس بیست ویکم و بیست وسوم با روش تحلیل گفتمان بررسی شده و چشم انداز نظری آن برمبنای نظریه های عاملیت-ساختار، نظام کنش، بازنمایی و جهانی شدن تدوین شده است. نتایج حاکی است با توجه به ساختارهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، در مجلس بیست ویکم «گفتمان اعتدال گرایی سنتی» از دیالکتیک گفتمان مسلط سطح فرهنگی (سنت گرایی اصول گرا) و گفتمان مسلط سطح سیاسی (نوگرا) به وجود آمده و در مجلس بیست وسوم «گفتمان نوگرای اصلاح طلب»، با حمایت قوی گفتمان مسلط سطح سیاسی (نوگرای رادیکال) و نادیده گرفتن گفتمان قدرتمند سطح فرهنگی (سنت گرای اصول گرا)، به گفتمان مسلط مجلس تبدیل شده است.
۱۲.

تبیین جامعه شناختی مدیریت بدن در بین بانوان ورزشکار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره هفدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۵۸) 63 - 94

کلید واژه ها: جامعه شناسی بدن مدیریت بدن فشار هنجاری نقش پذیری جنسیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۴۳۳
در پژوهش حاضر، با بهره گیری از نظریه های فوکو، گافمن، وبر و برخی از فمینیست ها، به تحلیل جامعه شناختی عوامل مرتبط با مدیریت بدن پرداخته شده است. جامعه آماری تحقیق را زنان و دختران شهر تبریز تشکیل داده اند که در زمان اجرای تحقیق، عضو باشگاه های بدنسازی این شهر بودند. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای توأم با تصادفی ساده، تعداد 377 نفر انتخاب و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری شده است.براساس نتایج بدست آمده، میانگین مدیریت بدن در افراد مورد مطالعه، 89(حداقل نمره 46 و حداکثر نمره 134)  برآورد شده است. براین اساس، میزان مدیریت بدن در 80% پاسخگویان، متوسط به بالاست. نتایج حاصل از تحلیل های دو متغیره نیز حاکی از این است که میزان مدیریت بدن برحسب برخی متغیرهای زمینه ای همچون سن، وضعیت تأهل، تحصیلات، وضعیت شغلی و درآمد پاسخگویان متفاوت است. همچنین بین متغیرهای نقش پذیری جنسیتی و دینداری با مدیریت بدن، رابطه معکوس و بین متغیر احساس فشار هنجاریو مدیریت بدن، رابطه مستقیم و معنی دار برقرار است. براساس تحلیل مسیر، متغیرهای دینداری و احساس فشار هنجاری، هم به طور مستقیم و هم از طریق تحت تأثیر قرار دادن متغیر نقش پذیری جنسیتی، بر میزان مدیریت بدن تأثیر گذاشته اند. این متغیرها در مجموع قادرند 2/35 درصد از تغییرات مدیریت بدن را پیش بینی کنند.
۱۳.

تبیین و بررسی نگرشهای فمینیستی بین زنان ایرانی در دوران بعد از انقلاب اسلامی با رویکرد تحلیل کمی (مطالعه موردی بانوان شهرستان اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 1180 - 1197

کلید واژه ها: فمنیسم نظریه های جامعه شناختی زنان اصفهان فمینیسم اسلامی - ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۵ تعداد دانلود : ۱۴۴
با تغییر نگرش نسبت به زن در جریان انقلاب اسلامی، زنان توانستند حضور پررنگی در عرصه اجتماعی و سیاسی پیدا کنند. روش پژوهش حاضراز نوع ترکیبی اکتشافی بود که از دو روش کیفی و کمی استفاده گردید. در بخش کیفی از تکنیک تحلیل محتوای کیفی استفاده گردید. ابزار گردآور یداده ها مصاحبه نیمه-ساختاریافته بود. روش تجزیه و تحلیل داده ها نیز کدگذاری سه-گانه باز، محور یو انتخابی بود. در بخش دوم از روش پیمایشی استفاده گردید. جامعه آماری این بخش نیز کلیه زنان بالای 18 سال اصفهانی بودند، که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی تعداد 2000 نفر از آن ها انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته برگرفته از یافته های بخش کیفی بود. تجزیه و تحلیل داده ها با رگرسیون چندمتغیره و نرم افزار SPSS انجام شد. یافته های مربوط به بخش کیفی نشان داد در بین بانوان مورد مصاحبه، چهار گرایش غالب فمینیستی شامل نگرش فمینیستی مارکسیستی، اسلامی، رادیکال و لیبرال بود. نتایج مربو به آزمون فرضیه ها نیز نشان داد؛ نگرش فمینیستی بر بازتعریف هویت اجتماعی تاثیر مثبت دارد. نگرش فمینیستی بر آگاهی از حقوق شهروندی تاثیر مثبت دارد. نگرش فمینیستی بر عضویت در گروه ها و جنبش های اجتماعی-سیاسی تاثیر مثبت دارد.
۱۴.

مطالعه جامعه شناختی تجردگزینی جوانان (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۳۶) 879 - 906

کلید واژه ها: بی اعتنایی به ازدواج تجردگزینی دوسویه گرایی در ازدواج رشد شخصی ادراک شده گرندد تئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۳۰۵
امروزه یکی از مسائل مهم و گاهی نگران کننده برای دولت مردان و خانواده های ایرانی، تجردگزینی جوانان است. این موضوع که عمدتاً خواستگاه غربی دارد و با پیامدهای مختلف فردی و اجتماعی همراه است، نیازمند تحقیقات و مطالعات متعددی است که در این مقاله با رویکرد جامعه شناسانه به آن پرداخته شده است. روش پژوهش نظریه زمینه ای (گرندد تئوری) بوده و در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات بررسی و انجام شده است. روش جمع آوری داده ها نیز مصاحبه های نیمه ساختاریافته و عمیق بوده است. برای تحلیل از کدگذاری سه مرحله ای باز، محوری و گزینشی استفاده شده است. تجردگزینی و شرایط علی، زمینه ای و مداخله گرای آن، الگوی پارادایمی این تحقیق بوده است. درنهایت مشخص شد براساس الگوی کشف شده، تجردگزینی بستر مسائلی از قبیل کاهش رشد شخصی ادراک شده، بی اعتنایی به ازدواج، دوسوگرایی در ازدواج (مانند ترس و نگرانی از آینده)، تأخیر در سن ازدواج، وسواس در انتخاب، احساس ناتوانی احساسی و عاطفی و... می شود.
۱۵.

عوامل اجتماعی مرتبط با  گرایش به هویت قومی در میان دانشجویان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال نهم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۲)
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۲۹۵
هویت یکی از مفاهیم اساسی در علوم انسانی و بویژه علوم اجتماعی است که تحولات آن بعد از مدرنیته حوزه های مختلف زندگی فردی و جمعی را تحت تأثیر قرار داده است. در واقع می توان آن را یکی از چالش های اساسی دنیای مدرن دانست که هزینه های جدی و گاه ویرانگری  بر حیات اجتماعی انسان در بیش از دویست سال اخیر وارد کرده است. نگاهی اجمالی به نظریه های راجع به هویت بطور عام و هویت قومی بطور خاص در این تحقیق امکان قرار گرفتن در فضایی که ابعاد این پدیده را روشنتر نماید بوجود می آورد، تنویر این تصویر در بخش نظری این پژوهش صورت گرفتهو در بخش کمی ارتباط برخی عوامل اجتماعی چون جنسیت، تأهل، رشته تحصیلی، میزان دینداری، میزان احساس تبعیض، میزان انسجام اجتماعی، پایگاه اجتماعی، سطح عضویت در شبکه های اجتماعی، میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی با میزان گرایش به هویت قومی مورد مطالعه قرار گرفته است. این مطالعه از نوع پیمایشی بوده که بر روی حجم نمونه 356 نفری در بین دانشجویان بومی دانشگاه آزاد اسلامی مهاباد انجام پذیرفته است.نتایج این تحقیق نشان می دهد که بین میزان گرایش به هویت قومی و متغیرهای انسجام اجتماعی، پایگاه اجتماعی، دینداری، عضویت در شبکه های اجتماعی، احساس تبعیض و جنسیت رابطه معنی دار وجود دارد و بین متغیر ملاک و متغیرهای وضعیت تأهل، رشته تحصیلی و میزان استفاده از رسانه های جمعی چنین ارتباطی مشاهده نمی شود.
۱۶.

تحلیل جامعه شناختی رابطه ی سرمایه ی اجتماعی با توسعه ی سیاسی در ایران از سال1357-1384(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال یازدهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۴۳)

کلید واژه ها: جامعه ی مدنی اعتماد انسجام مشارکت اجتماعی مشارکت و رقابت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۴۲۶
هدف پژوهش حاضر پاسخ به این پرسش هاست که اولاً؛ سرمایه ی اجتماعی در مفهوم مشارکت ، اعتماد و انسجام اجتماعی و توسعه ی سیاسی در مفهوم توسعه ی مشارکت و رقابت سیاسی در ایران پس از انقلاب سلامی چه فراز و فرودی را پشت سر گذاشته است؟ثانیاً این دو پدیده در نظام اجتماعی و سیاسی ایران چه تعاملاتی با یکدیگر داشتند ؟ تلقی از پدیده های فوق به عنوان واقعیاتی تاریخی که ریشه در دگرگونی های اجتماعی بلند مدت دارد ، خواه ناخواه روش تحقیق حاضر را به سوی تحقیق تاریخی سوق داده است ؛ زیرا فرض بر این بود که روند شکل گیری و تحول سرمایه ی اجتماعی و توسعه ی سیاسی هر جامعه، تاریخ خاص خود را دارد . پس در چارچوب این روش ، سه دوره ی مشخص تاریخی را طی فاصله ی زمانی (84– 1357) که درآن ادوار،کشور متناوباً از نظر روند تحول پدیده های فوق دچار قبص و بسط و فراز و فرود بوده است مورد مطالعه دقیق علمی قرار داده ایم . 
۱۷.

پدیدار شناسی ناامنی و سنخ بندی زنان حاشیه نشین از مسأله امنیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال هجدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۶۹ 11 - 39
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۱۴۳
دامنه ی وسیع مسایل، مشکلات و آسیب های اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی در محله حاشیه نشین «مرتضی گرد» اهمیت مطالعه پدیده ی امنیت زنان و بازنمایی تجربه های ناامنی آنها را در این منقطه حاشیه ای ضروری می سازد. واکاوی روایت های این زنان حاشیه نشین از مساله ناامنی و صورت بندی و سنخ شناسی مواجهه آنان با مقوله ناامنی،محور موضوعی مطالعه حاضر بوده است. ا در برابر این مساله چند دسته از زنان حاشیه نشین را می توان سنخ شناسی نمود. نمونه های پژوهش حاضر، بر اساس نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و محقق با 29 نفر از زنان 16 تا 65 سال و دارای تجربه زیسته حاشیه نشینی، مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته انجام داده است. یافته ها حاکی از آن است که زنان مرتضی گرد ناامنی را در مضامینی شامل: در معرض آسیب های اجتماعی بودن، به مثابه نگرانی و به مثابه فقدان و کمبود امکانات معنا نموده اند.همچنین در مساله مواجهه با ناامنی، سنخ های متنوعی از بانوان حاشیه نشین شامل: زنان مطالبه گر امنیت ، زنان تاب آور، زنان ناامن انگار، زنان مترصد فرار، زنان قربانی ناامنی و زنان ناامن ساز شناسایی شدند .
۱۸.

روندها و بایسته های سیاست رسانه ای جمهوری اسلامی ایران در حوزه فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۳۰) 5 - 22

کلید واژه ها: سیاست های رسانه ای فضای مجازی سیاست گذاری جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۶۶
سیاست های رسانه ای ایران غالباً پیچیده و دارای ابعاد متداخلی است. علیرغم ضرورت استقلال حوزه رسانه ای (فضای مجازی)، این حوزه بیشتر وقت ها، خواست دولت ها را منعکس می کند. این مقاله با بهره گیری از روندپژوهی انتقادی، و رویکردهای نظری کاستلز (جامعه شبکه ای: قدرت و پادقدرت) و فریدمن (سیاست گذاری جانبدارانه و بی طرفانه)، جنبه های مختلف سیاست های رسانه ای در حوزه فضای مجازی و رویکرد دولت ها را در تسلط بر این حوزه مشخص می کند. مطالعه اسنادی، به عنوان روشی کیفی، برای جمع آوری اطلاعات و استخراج سیاست های رسانه ای مورد استفاده قرار گرفته است. چارچوب روش شناختی شامل اسکن محیطی و کدگذاری موضوعی است و برای شناخت محیطی که سیاست ها در آن طراحی و سیاست گذاری می شوند، و نیز تعیین سهم هر کدام از مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناورانه و یا محیطی اخلاقی از تحلیل روند بهره گرفته شد. جامعه آماری پژوهش شامل بیانات رهبری، سیاست های کلی نظام مصوب مجمع تشخیص مصلحت، مصوبه های شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجلس و سایر اسناد بالادستی موجود در منابع پژوهشی و ... است. در بحث اعتبار، نتایج هر مرحله به استادان ارائه، و اطمینان حاصل شد که نتایج مطالعه معتبر است. یافته ها بیانگر 13 مؤلفه از اساسی ترین سیاست های رسانه ای جمهوری اسلامی ایران است و ضرورت نگاهی فراتر از گفتمان های دولت ها در این سیاست ها ملموس است.
۱۹.

اثرساختاربندی فرهنگی برکنش فرهنگی شهرنشینی در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه پیام نور کشور(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال نوزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۷۲ 191 - 222

کلید واژه ها: کنش فرهنگی فرهنگ شهرنشینی ساختاربندی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۵۱
فرهنگ شهرنشینی هویتهای شهروندی و بنیانهای عاملیت مند جاگیر شده هستند و با توجه به تنوع فرهنگی در کشور یکی ازعلل رعایت فرهنگ شهرنشینی می تواند به ساختاربندی فرهنگی مربوط باشد. روش تحقیق از نظر هدف بنیادی و کاربردی بوده و برای رسیدن به اهداف تحقیق از روش تحقیق ترکیبی استفاده شده است، در روش تحقیق کیفی با استفاده از روش دلفی به بررسی منابع، اسناد و مصاحبه از 17 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند و بر مبنای تحلیل عاملی و تأیید متخصصان، مفاهیم شاخص بندی گردید در روش کمّی با تدوین پرسشنامه و روش کمّی معادلات ساختاری، فرضیه ها بررسی شده است. جامعه آماری کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه پیام نور با حجم نمونه 351 نفر بر اساس جدول مورگان و نحوه نمونه گیری خوشه ای با تحت پوشش قرار دادن تمام قومیت ها می باشد، داده ها با نرم افزار Spss و Amos مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد که در ساختار بندی اسلامی، نظام اعتقادی متأثر از نظام شخصیتی و هنجارهای اسلامی تأثیر داشته و کنش های اسلامی و نظامی تأثیر داشته است که مبین تأیید نظریه های دورکیم و بوردیو در این خصوص است که در ساختاربندی غربی، اعتقاد و اعتقاد غربی و نظام شخصیتی متأثر ازهنجارهای غربی تأثیر داشته است که متناسب با نظریه های پارسونز و ارمه می باشد و در ساختار بندی ایرانی، اعتقاد متأثر از کنش های ایرانی و نظام شخصیتی تأثیر داشته است که متناسب با نظریه های ترنر و ارمه می باشد و برمبنای ساختار بندی محلی، اعتقاد متأثر از اعتقاد محلی و نظام شخصیتی در کنش رعایت فرهنگ شهرنشینی تأثیر داشته است که مبین تأیید نظریه دالگران در این خصوص می باشد. 
۲۰.

ساختاربندی فرهنگی و کنش فرهنگی قانون پذیری: بررسی موردی اعضای هیئت علمی دانشگاه پیام نور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۴ 105 - 137
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۱۲۷
قانون پذیری، اهمیتی است که افراد برای قانون قائل می شوند. عدم پذیرش آن بنا برپیشنه تحقیق به عنوان یک مسئله اجتماعی در ایران مطرح می باشد و با توجه به تنوع فرهنگی در کشور یکی از علل قانون پذیری می تواند به ساختاربندی فرهنگی مربوط باشد. روش تحقیق ازنظر هدف توصیفی و مشخصاً پیمایش مقطعی بوده و برای رسیدن به اهداف تحقیق از روش تحقیق ترکیبی استفاده شده است. درروش تحقیق کیفی با استفاده از روش دلفی به بررسی منابع، اسناد و مصاحبه از 17 نفر که به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند و در روش کمی با تدوین پرسشنامه و روش کمی معادلات ساختاری، فرضیه ها بررسی شده است. جامعه آماری کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه پیام نور با حجم نمونه 351 نفربر اساس جدول مورگان و نحوه نمونه گیری خوشه ای با تحت پوشش قرار دادن تمام قومیت ها می باشد، داده ها با نرم افزار Spss و Amos مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است.بر اساس یافته های تحقیق در بررسی ساختاربندی فرهنگ اسلامی نشان می دهد که کنش اسلامی بر اعتقاد به قانون پذیری و رعایت آن تأثیر داشته است که با نظریه های پارسونز و پیاژه مرتبط می باشد در ساختاربندی غربی، اعتقاد متأثر از نظام و اعتقاد باعث اعتقاد و کنش شده و نیز عمل به کنش غربی متأثر از هنجارها باعث کنش شده است که با نظریه های آندرسون و مرتون مرتبط می باشد.در ساختاربندی ایرانی،کنش متأثر از منابع و اعتقاد به قانون پذیری با تأثیرپذیری از نظام تأثیر داشته که با نظریه های هیرشی و پارسونز مرتبط می باشد و بر مبنای ساختاربندی محلی، کنش متأثر از هنجارها و منابع است و اعتقاد به قانون پذیری متأثر از منابع و کنش بر اعتقاد به قانون پذیری تأثیرداشته است.تأثیرات نظام نیز باعث ایجاد شخصیت هایی قانون گریزشده است که با نظریه های بریتونت و کوهن مرتبط می باشد وبه تفکیک زبانی، در زبان فارسی ساختاربندی فرهنگی: ایرانی و محلی، درترکی:محلی، در لری و کردی: ایرانی، در بلوچی: اسلامی، در عربی و ترکمنی نیز بر مبنای ساختاربندی محلی، اسلامی و غربی، کنش قانون پذیری شکل یافته است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان