نظم و انتظام، نرم افزار لازم تکوین تمدن اسلامی
حوزه های تخصصی:
شماره صفحات:
۶۵ - ۸۶
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
تکوین تمدن مستلزم فراهم آمدن مجموعه ای از عوامل مادی و معنوی است. در حقیقت تمدن دارای یک بخش سخت افزاری و یک بخش نرم افزاری است که با کمک هم تمدن را می سازند. در واقع تمدن مجموعه ای از عوامل را فراهم می آورد تا آحاد جامعه بتوانند نیازهای خود را دنبال کنند و پیشرفت آسان شود. برخی از نیازهای انسان در زندگی از طریق طبیعت تأمین می شود و در نتیجه ادراکات اعتباری انسان متعلق به طبیعت می شود که این نیازها را برطرف می سازد؛ اما برخی دیگر از نیازها از طریق انسان های دیگر تأمین می شود و در نتیجه ادراکات اعتباری انسان در این حالت متعلق به انسان است که نیازهای مذکور را برطرف می سازد. ایده برآوردن نیازهای متقابل در زیست جمعی بشر در فضایی آرام و امن و دور از تنش که بی تردید نظم چونان مقدمه ای لازم به منظور تحقق آن است، شکوفا می شود؛ در غیر این صورت در جوی آکنده از رعب و ترس ناشی از تجاوز به حریم آحاد جامعه، تصور شکل گیری و شکوفایی چنین ایده ای دور از انتظار است. جامعه متمدن، بر این اساس جامعه ای است که برخوردار از نظمی اجتماعی است؛ توانایی حفظ آن را از طریق ترغیب و تشویق و نه اجبار دارد؛ همواره در جهت ارتقای نظم اجتماعی و بهبود زندگی می تواند راه ها و شیوه های بهتری را انتخاب کند و پیش گیرد. بر این اساس، ارزش کار تلاشگران عرصه حفظ نظم در جامعه اسلامی ملهم از فرمایش ارزنده پیشوای این آیین که امنیت و آرامش را یکی از دو موهبت ناشناخته پروردگار معرفی می کند، به مثابه تمهیدگران روند تمدن سازی دوچندان آشکار می شود. این نوشتار با مفروض انگاشتن ضرورت نظم در تکوین و شکوفایی تمدن اسلامی قصد دارد بایسته های نیروهای عهده دار وظیفه خطیر تأمین نظم و آرامش را واکاوی و بررسی کند.Order and Discipline, Necessary Software to Build Islamic Civilization
A collection of material and spiritual factors are required to build a civilization. Civilization consists of a hardware part and a software part. It brings a group of factors together in order to accelerate progress and enable all layers of society in order to meet their demands. Some human needs are responded by nature so that some humans’ constructive perception gets to be natural. But some demands are met by other humans so that some constructive perception becomes human. The idea of fulfilling reciprocal needs in human communities can be implemented in a safe, calm, and peaceful atmosphere for which order is an absolute prerequisite. Otherwise, it is extremely unlikely to dream up or take up such an idea in a menacing atmosphere caused by threats of violation to society. It is concluded that civilized society possesses social order; it is able to preserve it by persuasion, not obligation; finally, it regularly upgrades its facilities to better maintain social order and welfare. The Leader’s belief that security and peace are two unknown blessings from God indicates the value of those providing security and order as boosters of civilization building. This paper argues for the requirement of order in the formation and promotion of Islamic civilization. It also studies the responsibilities of those who are to provide and protects order and security.