تبیین عدالت ادبی بر اساس دو رویکرد همگرا در منظومه ی ویس و رامین (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
سیده زیبا بهروز* حسن ذوالفقاری** چکیده از منظری کل گرا و غایت محور، اصل عدالت ادبی که منبعث از ایده ی قانون طبیعی است، ساختار بنیادین غالب داستان ها و منظومه های کهن را شکل می دهد و درحقیقت لذت داستان از بیان هنری این قانون ایجاد می شود. یکی از ناب ترین آثار عاشقانه ی کهن که جامع این دو ویژگی است، منظومه ی ویس و رامین است؛ از همین رو در این مقاله قصد داریم ضمن پرهیز از یک جانبه نگری تقلیل گرایانه، با استفاده از دو رویکرد ریخت شناختی و پدیدارشناختی که اتفاقاً در این داستان مؤید یکدیگر در مسیرهایی همگرا هستند، این مدعا بررسی شود. در تحلیل ریخت شناختی اثر که با تأکید بر نقش ویژه ی انواع عشق انجام شده، ساختار حرکت ها و نحوه ی چینش رخدادها در قالب انداموار داستان، حاکی از اندیشه ی محوری آن مبنی بر سرانجامِ پیروز و نیک عواطف برحق انسانی و نابودی و زوال امیال ناشایست و غیرانسانی است. این اندیشه با ماهیت اصلی و هدف کلی قصه ها، در این رویکرد همسوست. نتایج نگاه پدیدارشناختی بر حوادث و رویدادهای طبیعی و ماوراءطبیعیِ مؤثر در سیر داستان و نحوه ی ادراک معانی آن ها در تجارب زیسته ی شخصیت ها و نیز دریافت های حاصل از بررسی محتوای شناختی عواطف عشق و مهرورزی در این منظومه نیز نظام عدالت محور آن را نشان می دهد. در این زمینه و به منظور تبیین و تحلیل بهتر پدیدارهای عشق که در این داستان به شکلی هنرمندانه جمع آمده، از برخی دیدگاه های فلسفی نیز بهره گرفته شده است. درمجموع این اثر ارزشمند که در میان عاشقانه های زبان فارسی جایگاه ویژه ای دارد، خواننده ی ژرف بین را با مفاهیمی چون عشق و هوس، باور و عقلانیت و نقش اراده ی انسانی در برابر اصل قانون طبیعی آشنا می کند. این امر با نگاهی نو و درنظرگرفتن کلیت و هدف غایی آن به جای نگرش سطحی و مقطعی حاصل می شود. * پژوهشگر پسادکترای فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی bseyede@ymail.com (نویسنده ی مسئول) ** استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس zolfagari@modares.ac.ir تاریخ دریافت مقاله: 7/9/1400 تاریخ پذیرش مقاله: 30/1/1401Explaining the Poetic Justice Principle based on Two Convergent Approaches in Weiss and Ramin
Seyedeh Ziba Behrooz, Postdoctoral Researcher, Academy of Persian Language and Literature (Responsible Author), bseyede@ymail.com Hassan Zolfaghari, Professor of Persian Language and Literature, Tarbiat Modares University, zolfagari@modares.ac.ir Extended Abstract Introduction From a holistic and teleological point of view, the principle of poetic justice - derived from the idea of natural law - forms the basic structure of most of the old stories and love poetries. As a matter of fact, the pleasure of the story is rooted in the artistic expression of this law. One of the purest classic, romantic works, that complements these two features, is the verified love story of Weiss and Ramin. Therefore, in this article, while avoiding reductionist one-sidedness, this claim is to be examined, using two morphological and phenomenological approaches - which incidentally confirm each other in convergent paths in this story. Discussion Morphology of the main movements based on love The morphological analysis of the work, which emphasizes the spesific role of different types of love, the structure of movements, and the way events are embeded in the organized body of the story, indicates its central idea of the victorious end of human emotions and destruction and decline of evil and inhuman desires. This idea in this approach is in line with the nature and general purpose of the stories. The morphology of folk tales can be considered a big step in proving the institutionalization of the doctrine of natural law and Poetic justice in stories because we see that in Weiss and Ramin, according to the morphological rule, the story begins with the illicit (irrational) love of Moobad to Shahroo (in the place of evil or initial deficiency) and expands. So the signs of permissible love (rational) between Weiss and Ramin in the story gradually appears and evolves. 2-2. Phenomenology of other events and behaviors Interpreting each of the events and behaviors according to its relation to other events and to the whole story, regardless of the presuppositions and effects of previous experiences, shows that Weiss and Ramin story expresses the lived experiences of the characters in facing the system of punishment and reward with a demanding time and place requirements. Generally, in this story, two categories, consistent or inconsistent with the evolutionary and justice-oriented end of the story, can be examined. Factors contradictory and inconsistent with natural law (evil wills, false beliefs, traditions, etc.) remain suppressed or unfulfilled. On the contrary, factors in line with natural law (natural and supernatural events, enlightened thoughts, etc.) destroy those disparate factors or prepare the ground for the manifestation of this law. Conclusion The results of a morphological study of the structure of the story, and also the phenomenological look at cognitive content of the emotions of love and other natural or supernatural events - affecting the story and how to understand their meanings in the lived experiences of the characters - show its justice-oriented system. In this relation, to better explain and analyze the phenomena of love - which are collected in this story - some philosophical perspectives have also been used. Generally, this is a valuable work that has a special place among Persian language romances. It acquaints the thoughtful reader with concepts such as love and lust, belief and rationality, and the role of the human will against the principle of natural law. This is achieved by looking at the whole and considering its totality and ultimate goal instead of a superficial and cross-sectional view. References Abdullahzadeh, Tayyeba; Turkmani Barandoozi, Vajiheh; Sadeghi, Ensieh (1399). "Weiss Character with a Look at Alfred Adler's Theory of Inferiority Complex", Journal of Lyrical Literature, Sistan and Baluchestan University, Vol. 18, N. 35, 123-140. Ambrose (1972). “Flight from the World” (De Fuge Saeculi), The Father of the Chu
تبلیغات
