عوامل تعیین کننده همکاری علمی بین المللی: مروری نظام مند بر شواهد تجربی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: این مطالعه به دنبال شناسایی پرکاربردترین شاخص هایی که تاکنون برای سنجش عوامل مؤثر بر همکاری علمی بین کشورها مطرح شده و تعیین مهم ترین شاخص ها از حیث تأثیرگذاری بر همکاری علمی بین المللی است.روش پژوهش: به دلیل انباشت پژوهش های تجربی در زمینه عوامل تعیین کننده همکاری علمی بین المللی که مشتمل بر انبوهی از متغیرهای پیش بین و گاه توأم با نتایج متناقض هستند از روش مرور نظام مند مبتنی بر شواهد تجربی استفاده شد. مطابق با پروتکل پریزما، 20 مطالعه جهت مرور یافته ها انتخاب شد. برای دستیابی به هدف اول، فراوانی کاربرد شاخص ها در مطالعات گوناگون بررسی شد و برای دستیابی به هدف دوم، شاخص ها دارای اثر غالب بر مبنای تکنیک شمارش آراء شناسایی شدند. یافته ها: مرور شواهد تجربی حاکی از آن است که فاصله جغرافیایی (در بعد فیزیکی)، عضویت در سازمان های بین دولتی (در بعد سیاسی)، اندازه اقتصادی، توسعه اقتصادی و حجم روابط تجاری (در بعد اقتصادی)، مشابهت اجتماعی (در بعد اجتماعی)، زبان رسمی مشترک و روابط استعماری (در بعد فرهنگی)، تعداد مقالات، فاصله تخصصی و تبادل دانشجوی بین الملل (در بعد علمی و فناورانه) مهم ترین تعیین کننده های همکاری علمی بین المللی محسوب می شوند. شاخص های فوق (به استثنای حجم روابط تجاری، روابط استعماری، فاصله تخصصی و تبادل دانشجوی بین الملل) پرکاربردترین شاخص ها در ابعاد مذکور نیز هستند.نتیجه گیری: بنابر مطالعات مرور شده، عوامل شناسایی شده تأثیر انکارناپذیری بر همکاری علمی کشورها دارند. در نتیجه، نباید در طراحی سیستم های پژوهشی ملّی مورد غفلت قرار گیرند. علاوه بر این، پژوهش حاضر با برشمردن خلاءهای پژوهشی موجود در این زمینه اظهار می دارد که دستیابی به درک جامع تری از این عوامل، مستلزم مطالعات میان رشته ای توسط محققان حوزه های علم اطلاعات و دانش شناسی، جامعه شناسی و علوم سیاسی است.Determinants of International Scientific Collaboration: An Evidence-based Systematic Review
Objective: Two aims of the present study are: First, identifying the most widely used indicators that have been used so far to measure the factors affecting scientific collaboration between countries; and the second, determining the most important indicators in terms of influencing international scientific collaboration.Methodology: Due to the accumulation of experimental research in the field of determining factors of international scientific collaboration, which include a multitude of predictive variables and are sometimes accompanied by contradictory results, an evidence-based systematic review was used. According to the PRISMA protocol and without considering the time limit, 20 studies were selected to review the findings. Studies were selected that were based on the level of macro analysis and statistical model. To achieve the first aim, the frequency of use of indicators in various studies was investigated, and to achieve the second aim, indicators with a dominant effect were identified based on the vote counting technique. Due to the heterogeneity of the selected studies (the difference in the test statistic used and the way predictor and control variables are measured), this technique was used.Findings: The most widely used indicators used by researchers are the geographical distance between the capitals of countries (in the physical dimension), common membership in intergovernmental organizations (in the political dimension), economic development, and economic size (in the economic dimension), social similarity (in the social dimension), the common official language (in the cultural dimension), and the number of articles (in the scientific and technological dimension). The results indicate that there is a lot of overlap between widely used indicators and indicators with a dominant effect. All widely used indicators also have a dominant effect. However, some indicators are classified in the group of indicators with a dominant effect despite having a lower degree of application. These indicators include the volume of trade relations (in the economic dimension), colonial relations (in the cultural dimension), specialization distance, and international student exchange (in the scientific and technological dimension). These indicators, based on the consensus of most of the evidence about their type of effect (positive or negative), are among the most important indicators affecting scientific collaboration between countries.Conclusion: According to the reviewed studies, the identified factors have an undeniable effect on scientific collaboration between countries. As a result, they should not be neglected in the design of national research systems. In addition, this research by enumerating the existing research gaps in this field states that achieving a more comprehensive understanding of the factors requires interdisciplinary studies by researchers in the fields of Knowledge and Information Science, Sociology, and Political Science. Finally, two suggestions can be made. First, the establishment of research areas based on the conclusion of scientific and technological agreements in neighboring areas to solve common problems of member countries; and second, the wider intervention of international organizations in the global flows of student exchange through the creation of international competitions to allocate awards, scholarships, and research grants to countries that have ideas to solve major and common global problems.
تبلیغات
